Camino de St.Odulphus. St. Odulphuspad

Transcriptie

1 Camino de St.Odulphus St. Odulphuspad

2 Over de aanvrager: Stichting Lytse Marren De stichting Lytse Marren is opgericht op 7 december De Stichting is verbonden met het Lytse Marrengebied. Dit is een van oorsprong veenontginningslandschap met een eigen cultuurhistorie en monumenten. Het gebied wordt gevormd door de driehoek Sneek, IJlst (langs de westelijke kant van de Fluessen), Koudum Workum Hindeloopen, Bolsward, inclusief de overgangsgebieden. De stichting zet zich in voor de bescherming en het verhogen van de status en de naamsbekendheid van het Lytse Marrengebied, alsmede haar cultuurhistorie en monumenten. Daarnaast wil de stichting de ontwikkeling van het kleinschalig toerisme in het gebied stimuleren. Daarmee wil de stichting de leefbaarheid voor de inwoners ('de Mienskip') binnen het gebied verhogen en bevorderen. De stichting wil dit doel o.a. bereiken door het initiëren, onderhouden en ondersteunen van projecten en activiteiten. Het organiseren van (culturele) evenementen, activiteiten en/of bijeenkomsten. De stichting wil verder door middel van verschillende media informatie verstrekken. De stichting wil fondsen verwerven om haar doelen te kunnen bereiken. Daarvoor wil zij samenwerking zoeken met diverse organisaties en instellingen. De ontwikkeling van het Odulphuspad is één van haar huidige activiteiten. Korte verantwoording Het Christendom heeft in cultureel en religieus oogpunt een grote invloed in ons huidige (seculiere) dagelijkse leven. Ondanks het feit dat steeds minder mensen het Christendom actief aanhangen, is de groep die tijd vrij wil maken om tot rust en bezinning te komen groeiende. Voor deze doelgroep die op zoek zijn naar de zin van ons bestaan en die ook willen wandelen, gaan wij de Odulphus Pelgrimstocht ontwikkelen. Camino St. Odulphus We gaan diverse eendaagse en meerdaags wandelarrangementen ontwikkelen met als doel mensen kennis te laten maken met onbekende kwaliteiten en verrassende historische feiten en de rijke (kerkelijke) geschiedenis in het gebied. De route wordt gekenmerkt door een aantal thema s: bezinning landschap cultuurhistorie 2

3 Deze drie thema s zijn de belangrijkste dragers van de route. Zij vormen de belangrijkste uitgangspunten. Maar de route kan natuurlijk ook worden gebruikt om op allerlei andere manieren te genieten van de mooiste paden, wegen, dijken landschappelijk waarden en de cultuurhistorische context. Dus bijvoorbeeld door gewoon te genieten van de natuur, de gastvrijheid van de streek onderweg, of musea of andere attracties te bezoeken. De Greidhoeke is in de route opgenomen vanwege de gaafheid van de landschappen, haar kerkelijke geschiedenis en bijzondere initiatieven. Gaasterland omdat het een totaal afwijkend landschap heeft. De aantrekkelijkheid van de gehele route wordt er sterk door vergroot. Wie was Odulphus Odulphus was een benedictijn en missionaris uit het einde van de 8e en begin 9e eeuw en hij is heilig verklaard. Odulphus werd geboren te Oirschot (tegenwoordig Best) en verwierf naam als Apostel der Friezen. Odulphus is ook aangeduid met de namen Sind Odulp, Olof, Oelbert en Oel. Zegel van St.Odulphus Kronieken zeggen dat hij geboren werd waar de Odulphuskerk staat. Odulphus was in 805 pastoor van Oirschot. Kort daarna trad Odolphus toe tot de benedictijnen en verbleef in het Martinusklooster in Utrecht. Hij was mogelijk benoemd tot kanunnik in het kapittel van het Aartsbisdom Utrecht. De bisschop Frederik van Utrecht zond Odulphus uit naar Friesland waar hij het werk van zijn voorlopers Willibrord, Bonifatius en Liudger voortzette. In Stavoren stichtte Odulphus de later naar hem vernoemde Sint-Odulphusabdij. Het feest van Odulphus wordt op 12 juni gevierd. Sinds 2007 wordt op 12 juni een St Odulfusbedevaart gehouden in Stavoren, Hemelum en Bakhuizen. Het wordt georganiseerd door het Russisch Orthodoxe Klooster in Hemelum. Zowel Stavoren als Evesham in Worcestershire beweren in het bezit te zijn van Odulphus' relikwieën. Delen van de relikwieën werden in 1034 in Stavoren door Vikingen gestolen en kort 3

4 daarop door de bisschop van Londen gekocht; deze bisschop Alfward schonk de relikwieën aan de Benedictijnse Onze-Lieve-Vrouwe-abdij van Evesham. Het Catharijneconvent in Utrecht stelt een drinknap tentoon die Odulphus op de borst zou hebben gedragen. Deze bestaat uit twee stukken kurk die met zilverdraad aan elkaar zijn genaaid. Friesland beleven Het Odulphuspad is een meerdaagse Pelgrim-wandeltocht door Zuidwest Friesland en de Greidhoeke, door de gemeenten: De Fryske Marren, Súdwestfryslan, Littenseradiel en Leeuwarden (aanlooproute). De route wordt ongeveer 240 km. In Friesland zijn oude historische paden meer en meer toegankelijk gemaakt en het Odulphuspad loopt over deze paden om de culturele, historische en natuurlijke rijkdommen van Zuidwest- Friesland en de Greidhoeke met elkaar te verbinden. Doel van het project We willen laten zien dat Friesland een prachtige wandelprovincie is. Dit willen wij doen door aan te sluiten bij het bezinningstoerisme met oude historische paden. Daar willen we innovatieve arrangementen mee maken die meer toeristen en meer bestedingen gaan genereren, Wij willen ons met dit project de samenwerking bevorderen en versteken tussen toeristische ondernemers in Zuidwest-Friesland door de ontwikkeling en promotie van toeristische producten. Dit door middel van kennisuitwisseling en ook door het creëren en realiseren van eigen producten. Met als resultaat: meer toeristen, meer bestedingen, langere verblijven en meer herhalingsbezoek en daarmee een sterkere toeristische economie gericht op nieuwe doelgroepen. Met dit project willen we ook verder een bijdrage leveren aan de groeiende besef van de cultuurhistorie en beleving van natuur en landschap bij de gasten en de eigen bewoners. Tegelijkertijd willen we het cultuurtoerisme en de natuurbeleving in Zuidwest Friesland stimuleren door het vernieuwen, verbeteren van het aanbod aan (nieuwe) toeristische producten. Dit doen we door het al bestaande aanbod aan toeristische producten uit te breiden met routes die toeristen via de smartphone kunnen gaan beleven. Toeristen kunnen met hun eigen telefoon navigeren en geïnformeerd worden over alle bezienswaardigheden en wetenswaardigheden onderweg. Dit gebeurt met teksten, foto s en/of videofragmenten. Deze routes/trajecten kunnen vervolgens verkocht worden. Er zullen 4

5 ook nieuwe arrangementen worden gemaakt welke gebruikt kunnen worden voor de promotie van de regio. Projectvoorstel Wij dienen hierbij een projectvoorstel in om hiermede actief in te spelen op de promotie van het Zuidwest Friesland. Er zullen 14 trajecten (wandelingen) ontwikkeld worden die gezamenlijk het Odulphuspad vormen. Sommige wandelingen zijn geheel nieuw, sommige zijn een flinke opwaardering, modernisering en soms een (gedeeltelijke) aanvulling op bestaande tochten. Ons doel is meer specifiek om Friesland als een serieuze optie voor een pelgrimage neer te zetten. Dat kan een tocht van een dag zijn of een meerdaagse tocht. Maar ons doel is breder; Friesland is niet alleen om te varen prachtig, maar ook om te wandelen. En dat mag best breder bekend worden. Het wandeltoerisme is enorm in opkomst terwijl het vaartoerisme het momenteel zwaar heeft. In zware tijden hebben ondernemers vaak de neiging om minder samen te werken terwijl wij juist denken dat daar kansen liggen. Door de ondernemers bijeen te brengen rondom een nieuw groeiend toeristische product, kunnen we de samenwerking bevorderen en daarmee het toerisme versterken. Hedendaagse technologie De routes komen beschikbaar in een app, met ruimte voor filmpjes, foto s en leuke wetenswaardigheden. Met die ontwikkeling worden ze meer geschikt gemaakt voor de hedendaagse toerist. Na de ontwikkeling zal de verkoop van deze tochten bijdragen aan het onderhoud en de duurzame promotie van deze routes en de arrangementen die gebruik maken van de routes. We willen hier geen nieuwe app voor ontwikkelen, maar gebruik maken van reeds op de markt zijnde platformen. We zullen ons aansluiten bij een bestaande app. Voorwaarde is dat de app reeds bewezen is, staat op vele duizenden toestellen en zij het onderhoud van hun platvorm duurzaam kunnen garanderen (wij gaan in het project uit de bestaande aanbieders een keuze maken). Súdwest-Fryslân cijfermatig Zuidwest Friesland heeft dus veel potentie op het gebied van natuur- en cultuurbeleving. Veel toeristen weten de weg naar het gebied al te vinden. Friesland telde in 2011 zo n toeristische overnachtingen per jaar, goed voor 8,7% van de werkgelegenheid (bron: www. fryslan.frl). 5

6 In de jaren 2007 tot 2011 is de werkgelegenheid in Friesland in de toeristische sector echter gekrompen, terwijl het in andere regio s in Nederland is gestegen. De gemeenten uit Zuidwest Friesland hebben dan ook de wens om de toeristische werkgelegenheid in dit gebied te versterken en hebben een actief beleid op dit terrein. Met dit project hebben we de wens en "het geloof" dat we (ook) positief kunnen bijdragen aan het daadwerkelijk verbeteren van de werkgelegenheid in de toeristische sector in Zuidwest Friesland. Kloosters en Kerken Geen provincie binnen Nederland is zo gevormd door kloosters als Friesland. Nu denken we wel eens dat Friesland nieuw land is, en dat de Nederlandse geschiedenis begon in wat tegenwoordig de Randstad is, maar het juist precies andersom. In de Romeinse tijd was er nog geen bewoonbaar land boven de rivieren. Tenminste, de Romeinen vonden die Friezen op die terpen toch maar rare jongens: Daar ga je toch niet wonen? Maar er woonde hier dus wel mensen, sterker nog: het was in de vroege middeleeuwen een drukte van belang. Niet voor niets is de moord op Bonifatius in Dokkum de eerste gebeurtenis in Nederland waarvan de exacte datum bekend is: 5 juni 754. Amsterdam bestond toen nog niet eens. Later met de opkomst van de zeevaart werd de Zuiderzee de kern van Nederland. Alles rondom de Zuiderzee kwam dankzij de handel tot bloei en dus ook Friesland. Waar wereldlijke zaken in de Middeleeuwen floreerden, bloeide ook de kerkelijke macht op. Bij gebrek aan bestuurlijke macht was de kerkelijke macht de enige macht. Kloosters hadden een hele belangrijke plek in de maatschappij. Ze initieerden landontginningen, het winnen van turf, de aanleg van dijken, etc. En zo ontstond langzaam maar zeker een landschap vol mooie stadjes, afgewisseld met vele kloosters. Door het edict van de Provincie Friesland vielen in 1580 alle kloosters aan de Staten van Friesland en vele werden vervolgens afgebroken. Geen provincie als Fryslan is zo gevormd door de kloosters en in geen andere provincie is daar zo weinig van overgebleven. Wat we hebben willen koesteren en wat we niet meer hebben kunnen we met moderne technieken (bijvoorbeeld animatiefilmpjes in de app) weer op locatie zichtbaar maken. Het wandeltoerisme rondom Pelgrimage Soms heb je dromen die je wakker houden totdat je ze uitvoert is een modern aforisme. Het wandelen van een Pelgrimstocht is voor velen een droom. En steeds meer Nederlanders gaan deze droom achterna. Ondertussen heeft pelgrimeren voor velen niets meer met geloof te maken. Het gaat om je eigen ik vinden. Wat wil je met (de rest van) je leven is een vraag die steeds meer mensen bezighoudt en pelgrimeren is dan 6

7 een methode om achter het antwoord van die vraag te komen. De indruk kan ontstaan zijn dat pelgrimeren een bezigheid is voor mensen die al enigszins op leeftijd zijn. Het is ongetwijfeld waar dat onder Nederlandse pelgrims de leeftijdscategorie zestig-plus relatief groot is (in 2014 ongeveer 45%). Maar ieder jaar neemt de gemiddelde leeftijd van de pelgrim af. De leeftijdsverdeling over alle pelgrims in Santiago laat in 1013 het volgende zien: jonger dan 30: 28,5% tussen 30 en 60 jaar: 56% zestig jaar en ouder: 15,5 % Figuur 1: Nederlandse Pelgrims in Santiago de Compostella. Groen zijn feitelijke cijfers, blauw een prognose 1 Santiago Pelgrims raken vaak verslaafd aan het pelgrimeren en zijn zoekende naar andere wandelingen met ruimte voor bezinning. Ook gewone wandelaars zijn vaak gecharmeerd van pelgrimspaden vanwege de rust, ruimte en de goede, gemoedelijke sfeer onderweg. Voor hen ontwikkelen we een 240 km lang, deels op historische feiten gebaseerde pelgrimstocht langs de parels van Zuidwest Friesland waar plek en stilte is voor 1 Bron: 7

8 bezinning. Het Odulphuspad wordt uitgezet langs de mooiste gebieden van Zuidwest-Friesland en de Greidhoeke waar natuur en cultuur elkaar tegenkomen. Wandelen loutert; die ervaring zullen veel wandelaars delen. Onderweg langs oude sporen voelen wij ons voorbijgangers in de tijd. Gaandeweg meer loslatend wordt een mens al maar rijker, stap na stap ontzorgend vervult het pad de wandelaar met rust. Het Odulphuspad staat symbool voor twee passies: spiritualiteit en wandelen. Een combinatie die de basis vormt voor een transitie, bezinning, stilte, bewondering en verwondering. Wij zijn hier maar even en stappen, uit de alledaagse stroom van het leven. Het pad komt stap voor stap verder tot leven. Je voelt je één in soms adembenemende landschappen met een rijk verleden. Zo beleef je Friesland in al zijn facetten. Het is daarmee met recht één van de mooiste meerdaagse thema-wandeltochten van Friesland. Het pad bewandelen is het doel. Leef! Trage wegen Het Odulphuspad voert over nieuwe en oude paden, het oude Pelgrimspad 'Via Sancte Ortus Marie', kerkepaden, boerenlandpaden, oude dijken, oevers, oude kerken en (verdwenen) kloosterhistorie. En verder rustige plattelandswegen, drukke wegen worden zoveel mogelijk gemeden. 8

9 De tocht voert vanaf Stavoren door Gaasterland via Bakhuizen naar Balk en vervolgens via Balk, Harich, Rijs, Hemelum naar Koudum. Vanaf Koudum door de Oerpolder met haar rijke geschiedenis (treffend beschreven door Hylke Speerstra) via Oudega b=naar Blauwhuis, IJlst en Sneek. Het Odulphuspad voert vervolgens vanaf Sneek door de Greidhoeke en via Jorwerd en Lions naar Wommels. Daarna via Easterein, Reahûa, Hartwerd (Klooster Bloemkamp) Burgwerd naar Bolsward. Bolsward, het Rome van het Noorden In Bolsward vindt u: de ruïne van de Broerekerk, de Franciscuskerk en de Martinekerk. Daarnaast kan een bezoek worden gebracht aan het Titus Brandsma Museum. De Bolswarder katholieke kerk heeft de deuren overdag vrijwel altijd open en zonder onderbreking branden dan de kaarsen voor het beeld van "Ons Lieffrouke" of "Ons Moeke" zoals Maria wordt genoemd. Het is de plek waar de kaarsenbak is vol lichtjes voor verschillende intenties aangestoken. In het voorbedenboek kunt u uw hartsverlangens opschrijven. Bolsward is inmiddels uitgegroeid tot bedevaart plek en wordt ook wel daarom het Rome van het Noorden genoemd. Dit is voor een belangrijk deel aan Maria (van Sevenwolden) te danken. Het eikenhouten beeldje van 35 centimeter, dat waarschijnlijk uit de dertiende eeuw stamt, trok pelgrims omdat het wonderen verrichtte, die allemaal nauwgezet werden vastgelegd in een mirakelboek. 9

10 Lytse Marren, Workum Het Odulphuspad buigt vervolgens af naar het zuiden richting de Lytse Marren Langs de mooiste kerkepaden, fraaie oude dijken en langs het mooiste pad van Nederland: it Brekkenpaad bij Oudega SWF. Genieten! In het zuiden zien de Pelgrimgangers reeds de contouren van de St.Gertrudiskerk die wacht op hun bezoek. Na Workum gaat de tocht richting Hindeloopen en 'Via Sancte Ortus Marie langs de dijk terug naar Stavoren. Mogelijke trajecten op een rij: De hieronder staande trajecten zijn bedoeld als markering van zoekgebieden en dienen dus als voorbeeld. Hier wordt gezocht naar de mooiste wandelpaden binnen het betreffende (mogelijke) traject die onderdeel kunnen gaan uitmaken van de Odulphus-Pelgrims-Route. Daar willen we mee aan de slag. Dat zal waarschijnlijk ook betekenen dat er meer trajecten komen. Dit omdat er ook trajecten tussen zitten die fysiek zwaarder zullen zijn. De maximale afstanden zullen tussen de 15 en 25 km gaan bedragen. Het routeverloop biedt echter voldoende mogelijkheden voor een meer persoonlijke indeling van de route. F0. Traject 0 Een aanlooproute ontwikkelen vanuit Leeuwarden richting Ritsumasyl. Koppeling met route bij Fûns en Jorwerd. 10

11 F1. Traject 1 Een mogelijke wandelroute die start in Stavoren en eindigt in Koudum. De route gaat door het centrum van Stavoren, Oudemirdum, Bakhuizen Hemelum en Koudum en langs afwisselende en interessante bezienswaardigheden. Werkzaamheden: Verzamelen input en verwerken tot de Odulphus Pelrimsroute Traject 1 inclusief, foto s, teksten, digitale versie voor web en app en versie op papier maken. F2. Traject 2 Een mogelijke wandelroute die start in Koudum en eindigt in Oudega SWF. De route gaat door het centrum van Koudum door Gaastmeer en Oudega SWF en langs afwisselende en interessante bezienswaardigheden. Werkzaamheden: Verzamelen input en verwerken tot de Odulphus Pelrimsroute Traject 2 inclusief, foto s, teksten, digitale versie voor web en app en versie op papier maken. F3. Traject 3 Een mogelijke wandelroute die start in Oudega SWF en eindigt Sneek. De route gaat door het centrum van IJlst en Sneek en langs afwisselende en interessante bezienswaardigheden. Werkzaamheden: Verzamelen input en verwerken tot de Odulphus Pelrimsroute Traject 3 inclusief, foto s, teksten, digitale versie voor web en app en versie op papier maken. F4. Traject 4 Een mogelijke wandelroute die start in Sneek en eindigt in Mantgum. De route gaat door het centrum van Sneek, Scharnegoutum, langs Bozum, langs het nieuwe pad langs de Zwette naar Mantgum en langs afwisselende en interessante bezienswaardigheden. Werkzaamheden: Verzamelen input en verwerken tot de Odulphus Pelrimsroute Traject 4 inclusief, foto s, teksten, digitale versie voor web en app en versie op papier maken. F5. Traject 5 Een mogelijke wandelroute die start in Mantgum en eindigt in Bolsward De route gaat door Mantgum, Jorwerd, Easterlittens, naar Bolsward en langs afwisselende en interessante bezienswaardigheden. Werkzaamheden: Verzamelen input en verwerken tot de Odulphus Pelgrimsroute Traject 5 inclusief, foto s, teksten, digitale versie voor web en app en versie op papier maken. 11

12 F6. Traject 6 Een mogelijke wandelroute die start in Bolsward en eindigt in Workum. De route gaat door het centrum van Bolsward, Wolsum, Blauwhuis door het centrum van Workum en langs afwisselende en interessante bezienswaardigheden. Werkzaamheden: Verzamelen input en verwerken tot de Odulphus Pelrimsroute Traject 6 inclusief, foto s, teksten, digitale versie voor web en app en versie op papier maken. F7. Traject 7 Een mogelijke wandelroute die start in Workum en eindigt in Stavoren. De route gaat door het centrum van en langs afwisselende en interessante bezienswaardigheden o.a. Werkzaamheden: Verzamelen input en verwerken tot de Odulphus Pelrimsroute Traject 7 inclusief, foto s, teksten, digitale versie voor web en app en versie op papier maken. F8 F14. Diverse ommetjes Voor de dagwandelaars zullen we rondom de mooiste paadjes, de mooiste historische plekken, de mooiste verhalen, ommetjes ontwikkelen. Werkzaamheden: Verzamelen input en verwerken tot ommetjes inclusief, foto s, teksten, digitale versie voor web en app en versie op papier maken. 12

13 Projectresultaten We gaan de contouren neerzetten voor een platform en werkwijze die door meerdere oude paden in Friesland gebruikt kunnen worden om meer gebruik (en dus bestedingen) van de paden te verkrijgen. Absolute voorwaarde is dat het platform duurzaam is (continu is), dus als het project is afgelopen, dan kan het op eigen benen staan. Duurzaam betekent: - zeer lage operationele kosten - toch duurzaam ruimte voor promotie - ondernemers die er uiteindelijk de meeste omzet uit gaan halen, doen mee, investeren mee, promoten mee. De trajecten van het Odulphuspad De 240 km van het Odulphuspad is op te delen in een aantal etappes. Hoe lopen de trajecten welke keuze (paden) gaan we maken? Wat zijn de verhalen onderweg ondersteund met foto s, teksten, filmpjes etc. We zullen bij de mooiste plekken, de mooiste paden ook ommetjes realiseren. Beleving onderweg Een aantal informatiepanelen die het verhaal vertellen en aanzetten tot wandelen. Routes in App Verhalen met foto s, muziek en filmpjes direct beschikbar op je smartphone. We gaan geen nieuwe app ontwikkelen (wederom: een eigen app leidt tot veel te hoge operationele kosten), maar gebruikmaken van bestaande wandelapps die al op vele duizenden toestellen staan. Duurzaamheid! Een boek De toerist moet verleid worden. Een boek over het Odulphus pad, met mooi fotografie, verhalen en de routes, is promotiemateriaal dat zo mooi is dat het als een kadootje gezien wordt. Om te krijgen of om jezelf te geven. Ondernemers langs de routes kunnen het verkopen of insluiten in arrangementen. De opbrengsten worden gebruikt voor herdruk. 13

14 Meerdere arrangementen (met ondernemers) Het ontwikkelen en promoten en verkopen in arrangementen van belevingsvolle wandelroutes in Zuidwest Friesland levert een bijdrage aan de recreatieve aantrekkelijkheid van het gebied. Met de routes/trajecten zullen nieuwe arrangementen ontwikkeld worden en bestaande arrangementen worden vernieuwd. Belangrijk hierbij op te merken is dat we arrangementen willen ontwikkelen die partijen buiten Friesland, die een sterke positie hebben bij de consument, willen promoten en verkopen. Dus niet eerst ontwikkelen en dan aanbieden, maar eerst vragen waar zijn kansen voor zien en dan pas ontwikkelen. Website We gaan geen nieuwe website maken maar met het besef (daar zijn er al een miljoen van en het onderhoud en promoten van een website leidt tot te hoge operationele kosten (dus niet duurzaam)), maar een toolbox met mooie verhalen, foto's, filmpjes (zowel voor promotie van het arrangement als voor onderweg - tijdens de beleving) en arrangementen. Deze toolbox, met prachtig content, bieden we gratis kant-en-klaar aan iedere website (ondernemer) die iets met de pelgrimspaden wil. Voor de promotie gaan we samenwerkingen aan met ondernemers in het gebied, met landelijke wandel touroperators, met wandelroutes, wandelnetwerken, watersportondernemers, etc. Zij krijgen de toolbox zodat ze met minimale inspanning arrangementen met historische paden kunnen promoten. Marketing en marketingmateriaal Vanuit het marketingbudget van dit project zullen wij zorg dragen voor de ontwikkeling van het promotiemateriaal en de promotie. Alle campings en hotels binnen een straal van 10 km van het Odulphus pad zullen gevraagd worden mee te werken aan de pormotie va het pad. Ieder van hen krijgt een kant en klaar promotiesetje, waarmee ze een arrangement direct op hun eigen website kunnen promoten Samenwerking versterken Er zullen diverse samenwerkingsverbanden aangegaan worden met partijen binnen het gebied en met partijen buiten het gebied. Denk dan aan Hotels, Verblijfsaccommodaties, Bezoekerscentra, musea enz. Een voorbeeld is de samenwerking met diverse Zuidwest Friese musea zoals het Fries Scheepvaart Museum, Museum Joure, Museum Titus Brandsma, Gysbert Japicx Museum, Jopie Huisman Museum, Fries Schaatsmuseum en Alfaerserf Museum. 14

15 Parelketting Dit project beoogd om de aanwezige bijzondere landschappelijke kwaliteiten en de cultuurhistorie van Zuidwest Friesland met elkaar te verbinden en op die manier de toeristische infrastructuur te versterken. Door de verschillende kwaliteiten van het gebied met elkaar te verbinden, wordt de toeristische sector als economische drager voor dit gebied verder versterkt. We doen dit onder de noemer van het Odulpuspad. Deze route verbindt vele parels in streek en de regio. Projectresultaat samengevat Routes/trajecten/aanlooproute/ ommetjes uitgewerkt Routes/trajecten/ommetjes in (bestaande) wandelapp beschikbaar Digitaal promotiemateriaal beschikbar Fysiek promotiemateriaal beschikbaar (o.a. folders) Bestaande website ( s) met informatie gevuld Diverse meerdaagse arrangementen ontwikkeld Diverse dag-arrangementen welke gebruikmaken van de routes/trajecten Routes/trajecten in boekvorm. Informatiepanelen op startplekken van routes. Markeringen tracé Marketingmiddelen en regionale marketing en distributie. Landelijke marketing via projectpartners. 15

16 Economische impact Er zijn 8 miljoen mensen in Nederland die regelmatig recreatief wandelen. Tijdens een vakantie in Nederland wandelt 70% wel eens en van de toeristen die nu in Friesland verblijven wandelt 20% wel eens. Andere regio's laten zien dat zelfs watersporters op mindere vaardagen graag een wandeling maken en zodoende dan langer in Friesland kunnen verblijven. Er lijkt dus een grote potentie te liggen voor meer wandeltoerisme. Een van de oorzaken van het beperkte wandeltoerisme is de onbekendheid van de mooie historische Friese wandelpaden en andere mogelijkheden bij het grote publiek, en zelfs bij de lokale ondernemers. Om het wandeltoerisme te stimuleren zijn kant en klare, belevingsvolle arrangementen nodig en frisse, hippe promotiemiddelen die ondernemers zo kunnen aanbieden aan hun gasten. Door het aanbieden van arrangementen, en door alles onder de noemer van de genoemde thema s onder de aandacht te brengen, kan het toeristische potentieel Zuidwest Friesland verder worden ontwikkeld. We hebben prachtige oude historische paden met mooi verhalen (beleving), maar ze worden nog veel te weinig toeristisch benut. Een dagjesmens - wandelaar besteedt gemiddeld 12 per dag. Denk dan met name aan terrasbezoek of een gevulde rugzak bij een bakkertje / buurtsuper. Een wandelaar die ook nog eens in het gebied overnacht, besteedt gemiddeld 40 per dag. We verwachten met dit project het wandeltoerisme op korte termijn duurzaam te stimuleren, goed voor extra bestedingen per jaar (Odulphus arrangementen). Dit betekent concreet 2 extra arbeidsplaatsen 2. Na vijf jaar kan dit groeien tot extra bestedingen (meerdere historische paden), zijnde 6 extra arbeidsplaatsen. Onderbouwing 6 wandelgroepjes (gem. 2,2 persoon) per dag = wandelaars per jaar = bestedingen Gem 1 arrangement per dag (gem. 2,2 persoon) wordt geboekt (2 nachten) = 1500 nachten = bestedingen. Verlengde verblijfsduur van mensen die toch al in Friesland verbleven (bv watersporters of mensen die op de camping staan, in een B&B zitten) en nu een leuke dagbesteding erbij hebben: 500 = bestedingen. 2 NBTC laat zien dat bestedingen in de toeristische sector gemiddeld één arbeidsplaats oplevert. 16

17 Begroting Projectkosten Kostenomschrijving Aantal Prijs excl. BTW Subsidiabele kosten in Out of Pocket: Externe ontwikkeluren: Ontwikkelen 14 trajecten / ommetjes inclusief informatie Out of Pocket: 14 Informatiepanelen ontwerpen, produceren en plaatsen Out of Pocket: Herkenbare bewegwijzering onderweg. Ontwerpen produceren en plaatsen Out of Pocket: Boek voor in arrangementen / vrije verkoop schrijven, fotografie, cartografie Out of Pocket: Drukwerk boek (oplage 2000) Uren: Arrangementontwikkeling Uren: Lokale toeristische ondernemers en beheerders historische plekken betrekken Out of Pocket: Marketing en promotiemiddelen 560 uur stuks stuks uur , , Uren: Projectleiding 500 9, Subtotaal van de kosten exclusief BTW BTW over deze kosten Totale kosten

18 Dekkingsplan Dekkingsplan Financiering Naam partij Bedrag in Financiering door aanvrager (eigen bijdrage) Stichting Lytse Marren Financiering door samenwerkingspartners Vele toeristische ondernemers en andere projectpartners betalen een bijdrage Financiering door derden Gemeente Súdwest-Fryslȃn Gemeente De Fryske Marren Gemeente Littenseradiel Gemeente Leeuwarden De 3 Bolswarder stichtingen Ondernemersfonds Ondernemersfonds Sneek Verrekenbare BTW Aantal uren zelfwerkzaamheid (á 9,78 per uur) Gevraagde financiering van de provincie Fryslân Totale financiering van het project (deze dient de begrote kosten te dekken) 18