Overdenking voor de huwelijksdienst van Xxxxx en Yyyyyy

Transcriptie

1 Overdenking voor de huwelijksdienst van Xxxxx en Yyyyyy Hooglied 8:6 Draag mij als een zegel op je hart, als een zegel op je arm. Leg mij als een zegel op Uw hart, als een zegel op Uw arm. Sterk als de dood is de liefde, beklemmend als het dodenrijk de hartstocht. Want de liefde is sterk als de dood, de hartstocht onstuitbaar als het graf. De liefde is een vlammend vuur, een laaiende vlam. Haar vonken zijn vurige vonken, vlammen van de HEERE. Een trouwtekst uit Hooglied, logisch eigenlijk. Een boek dat de liefde als onderwerp heeft past tenslotte bij een trouwdag zoals Xxxxx en Yyyyyy bij elkaar passen! En toch is men in de kerk vaak wat verlegen geweest over dit Bijbelboek. Hoort het eigenlijk wel in de Bijbel thuis? Het boek verwijst nooit naar andere Bijbelgedeelten en wordt zelf ook nooit elders in de Bijbel aangehaald. God komt in het hele boek niet eens voor. En er staat wel erg veel erotiek in Ik begrijp dan ook wel, dat men in de kerkgeschiedenis wat met dit boek in z n maag zat. Trouwens, wie van jullie leest thuis met de kinderen uit Hooglied? Of slaan jullie dit boekje dan ook maar even over Toch is het goed dat Hooglied in de Bijbel staat. Het leert ons dat God die zelf liefde is het zijn schepselen gunt om voluit en op de beste manier van de liefde te genieten: met heel je lijf, met je gevoel, met je emotie, met je woorden, gedachten en seksualiteit. Hooglied betekent het hoogste lied, het mooiste lied, het toppunt van alle liederen. Ik denk dat de begintonen van Hooglied al zijn ingezet door de eerste mens, Adam. Toen God alle dieren aan Adam voorstelde, was er geen bij die volledig bij hem paste. Daarom maakte God voor de man een mannin, zoals een leeuw een leeuwin heeft. De Hemelse Vader bracht daarna de vrouw bij Adam, zoals een aardse vader zijn dochter naar haar aanstaande man kan brengen. Het eerste huwelijk wordt gesloten! En dan klinkt daar het eerste lied in de wereldgeschiedenis. Je zou verwachten dat het eerste lied in de Bijbel een loflied zou zijn op Gód, maar het is een loflied op de vróuw een liefdeslied, een hooglied: Eindelijk één gelijk aan mij, mijn eigen gebeente, mijn eigen vlees, één die zal heten: vrouw, één uit een man gebouwd. (Genesis 2:23) Adam is verrukt over dit mooie schepsel: hij herkent zichzelf in haar, hij herkent de eenheid waarvoor ze samen zijn bedoeld. 1

2 Jullie trouwtekst is wat mij betreft het hoogtepunt en de kerntekst uit Hooglied. Hier wordt hardop de vraag gesteld waar het hele boek om draait: Mag ik van jou zijn? Wil je met me trouwen? Wil jij mijn verlangen naar jou vervullen? Maar dan met woorden zo mooi, zo beeldend, zo literair; schitterend maar toch ook met een wat ruw en ondoordringbaar stukje. Dan bedoel ik die middelste regel: liefde en hartstocht worden naast beklemming, dood en dodenrijk gezet Wat heeft dat te betekenen? Laten we de tekst maar eens nauwkeuriger bekijken. We beginnen met die vraag. Het is prachtig verwoord: Draag mij als een zegel op je hart, als een zegel op je arm. Een zegelring was vroeger wat nu de handtekening of pincode is: een teken van je identiteit. Alles wat met de zegelring wordt bezegeld is jouw bezit, je onafscheidelijk eigendom. Daarom zorgde je natuurlijk erg goed voor dat zegel: je hing het aan een ketting om je nek, dicht tegen je lijf aan, vlak bij je hart. Dan kon de ring niet van je gestolen worden. Wij doen het nog wel, bijvoorbeeld als we op vakantie zijn: dan dragen we een portemonnee met onze bankpasjes en identiteitsbewijzen een koord om de nek, onder je shirt op je blote huid. Daar is het veilig tegen zakkenrollers en rovers. Je kunt de zegelring natuurlijk ook om je vinger doen. Zichtbaar, omdat je trots bent op wie je bent en wat je hebt. Zoals jullie nu ook trots door de ring laten zien: wij zijn van elkaar! Onafscheidelijk, bij alles wat we doen. De zegelring is een teken van je identiteit, van persoonlijk en kostbaar bezit. En nu vraagt het meisje in Hooglied aan haar grote liefde: Mag ik jouw zegel zijn? Dat betekent niet: Mag ik jouw persoonlijk bezit en eigendom zijn?, maar: Mag ik een stuk van jouw identiteit zijn? Dat ik jou ben en jij mij. Mag ik er bij zijn bij alles wat je doet? Als een ring om een vinger? Als jouw eigen gebeente, jouw eigen vlees? Eén, intiem en onafscheidelijk? Zo intiem, dat je me op het hart draagt, beschermd tegen rovers? Want ik ben zo kostbaar als jezelf, zonder mij ben je niet compleet. Xxxxx, dat is wat Yyyyyy je vraagt! Wil jij in haar jezelf herkennen? Yyyyyy vult jou aan in je identiteit. Zonder haar ben je niet meer jezelf, toch? Draag haar dan als een zegel op je hart, goed weggestopt, want ze is te kostbaar om te verliezen! Wees dus heel zuinig op haar. Yyyyyy, dat is toch wat jij verlangt: altijd van Xxxxx te zijn, intiem aan zijn hart? Niet als een mooi ding zoals een ring, maar als waardevolle aanvulling op zijn identiteit, zodat hij zich bij jou uniek kan voelen? Jij bent zo waardevol voor Xxxxx, want jij mag hem compleet maken, hem bevestigen in wie hij is. Dat is de kern van het huwelijk, zoals God het bedoeld heeft: jullie zijn samen echt compleet, zo sterk dat je samen één nieuwe identiteit krijgt. Jij bent ik en ik ben jou. We zien het na het eerste lied in de Bijbel, dan staat er: Zo komt het dat een man zich losmaakt van zijn vader en moeder en zich hecht aan zijn vrouw, met wie hij één van lichaam wordt. (Genesis 2:24) 2

3 Jullie zijn uniek voor elkaar én samen uniek. Van de zegelring was er maar één. Zo belangrijk en uniek wil het meisje zijn voor haar geliefde. Zo zuinig wil hij zijn op zijn meisje. Hij beschermt haar door haar op zijn hart te dragen, veilig weggestopt, dicht op de huid. Dat betekent bijna met elkaar versmelt. Maar tegelijk vraagt zij hem om de ring op de arm, om de vinger te dragen: zichtbaar, trots. Je hoeft het ook niet weg te stoppen, je mag er gerust mee te koop lopen: ik ben bezet, ik ben bezit ik ben van haar, zij is van mij! Wat je met je arm of hand doet is zichtbaar en openbaar. Bij alles wat je doet en onderneemt ben je één met elkaar. Blijf trouw aan die zichtbare eenheid. Die ring gaat dus niet af, wanneer je een keertje alleen naar een feestje of café gaat. Nee, overal waar je bent zit die ring om je vinger, als zichtbaar teken van jouw compleet zijn. Dan komen we bij het middelste gedeelte van de tekst. De liefde is sterk als de dood Dat klinkt wel wat rauw. Op het eerste gezicht heeft liefde toch niet veel met de dood te maken? En hartstocht heeft toch weinig met het dodenrijk van doen? Dat klopt, het gaat hier ook niet over de dood en het dodenrijk, maar over de eigenschappen van de liefde. De liefde is sterk en beklemmend. Daarom staan die twee woorden ook vooraan in de zin, zodat daar de nadruk op ligt. Sterk is de liefde, net zoals de dood sterk is. De liefde laat niet los, zoals de dood dat ook niet doet. Je kunt er niet meer uit loskomen. Als het je te pakken heeft, zit je er aan vast. Zo sterk is ook de hartstocht: beklemmend als het dodenrijk. Hartstocht is een wat ouderwets woord. In de oudere vertalingen is het weergegeven met jaloezie. Dat woord klinkt nogal negatief in onze tijd. Maar je moet het zien op de manier waarop God ook over zichzelf spreekt. In de Tien Geboden zegt God, dat Hij een jaloers God is (Exodus 20:5), want Hij duldt geen andere goden naast zich. Dat is een positieve vorm van jaloezie: er is geen plaats voor een ander. De liefde en aanbidding voor God moet exclusief voor Hem alleen zijn. Hartstocht heeft daar alles mee te maken. Het is een beweging van jouw hart naar de ander; liefde en devotie die gericht is op de ander. Het staat tegenover lust, want dat is gericht op jouzelf, op je eigen gevoel en genot. Hartstocht is dat je de ander op de eerste plaats zet en verlangt nee, eist! dat de ander jou ook zo behandelt. Dát is het beklemmende van hartstocht: het is veeleisend, het doet geen water bij de wijn, het geeft niet op en verlangt exclusiviteit. Daarom, beste Xxxxx: jij bent alléén van Yyyyyy! En Yyyyyy: Xxxxx heeft het exclusieve alleenrecht op jouw liefde! Dat is beklemmend op een gezonde manier. Houd elkaar vast en laat niet meer los. Gelukkig ook die wat ruwe woorden dood en dodenrijk hebben dus best een positieve lading! Alhoewel? Er zit ook een levensgrote waarschuwing in! Want liefde is dan wel sterk en beklemmend, maar aan de andere kant ook heel kwetsbaar. 3

4 Je hoeft maar om je heen te kijken: jullie trouwen vandaag, maar tegelijkertijd gaan er vandaag in Nederland ongeveer honderd stellen uit elkaar; één op de drie huwelijken houdt geen stand. Je bent toch eigenlijk gek dat je er aan begint! De liefde is een vlammend vuur, een laaiende vlam en dat lijkt dus niet alleen maar mooi te zijn. Want een vuur kan niet alleen verwarmen en verlichten, maar ook kapot maken en vernietigen. Er zijn bedreigingen genoeg die straks jullie gezamenlijke vuur kunnen blussen of de vlammen kunnen veranderen in een gretig om zich heen grijpende en vernietigende brand: het kan de drukte zijn van je werk of studie, het kan de gewenning zijn waardoor je het unieke van elkaar niet meer ziet of voelt. Het kan gebeuren dat de zorg voor kinderen je uit elkaar drijft, omdat je niet op één lijn kunt komen. Het kan ook een ander zijn: een leuke collega, een kennis, een toevallige ontmoeting, een foto of filmpje op internet En ineens gaat het mooie kapot: onbevangen liefde verandert in argwaan, intimiteit in ontwijken; praten wordt verwijten, luisteren wordt zwijgen; waarheid maakt plaats voor leugen, verrukking voor schaamte; hartstocht wordt lust. Ja, liefde is prachtig, maar ook gevaarlijk. Liefde is sterk, maar o zo kwetsbaar. Ga er uiterst zorgvuldig mee om, speel niet met vuur! Lees heel Hooglied maar. Hoe open het boekje ook spreekt over liefde, erotiek en seks de les die Hooglied ons meegeeft is ook heel duidelijk: daag de liefde niet uit, liefde moet beschermd worden. Een vrouw is geen lustobject, een man geen seksidool. Want daarmee verlaag je jezelf tot een dier en de ander tot een ding. Lust zonder liefde is geen vuur, maar een steekvlam die direct weer dooft zodra hij ontvlamd is. Dát is ook de waarschuwing die meeklinkt in het beklemmende van de hartstocht: bedrieg me niet, laat me niet los, schud me niet van je af. Want dan kan onze liefde uitgaan of veranderen in een verterend en vernietigend vuur. Ga niet lichtvaardig met mijn liefde om. Vergeet me niet en verraad me niet, want anders wordt het hels. Ik wil jou, helemaal en exclusief! En ik wil dat jij mij wilt! Onze liefde moet zo sterk zijn, dat het niet loslaat. Hoe houd je die liefde vast, hoe houd je dat vuur brandend? En als het gaat smeulen, hoe krijg je het dan weer in vuur en vlam? Een vuur gaat uit, doordat er geen brandstof meer is. Zolang je brandstof op het vuur kunt gooien, blijft het doorgaan. Maar waar haal je de brandstof voor de liefde vandaan? Vandaag zijn we in dit kerkgebouw bij elkaar. Dat was jullie wens en overtuiging: niet samenwonen, maar trouwen om altijd bij elkaar te zijn met God als getuige. Daarom trouwen in de kerk; gewoon uit goede traditie, maar ook als een getuigenis van waar jullie geloof voor staat. Dat waren jullie antwoorden, toen ik er in de voorbereiding van deze trouwdienst naar vroeg. Daarmee staan jullie in de traditie van de kerk en van je ouders, maar duidelijk uit eigen keuze. 4

5 Beste ouders, jullie dochter en jullie zoon maken zich los om op eigen benen te staan. Dat is misschien moeilijk voor jullie, maar t is ook zo n geweldige stap in volwassenheid en het nemen van verantwoordelijkheid. Jullie opvoeding is echt afgerond, gefeliciteerd en bedankt! Jullie mogen hen loslaten en aan elkaar toevertrouwen. Een man maakt zich los van zijn vader en moeder en hecht zich aan zijn vrouw, met wie hij één van lichaam wordt, zo omschreef de Bijbel dat proces in Genesis. Van dat eerste huwelijk was God de initiator én de getuige. Yyyyyy en Xxxxx, jullie geloven in God en willen Hem als getuige van dit huwelijksfeest. Maar Hij is meer dan getuige: je mag Hem ook als de initiator zien. Hij bracht jullie bij elkaar en heeft de vonk laten overslaan zodat het vuurtje begon te branden. Liefde, verlangen, huwelijk, seksualiteit het zijn Gods uitvindingen. Daarom is het goed, dat jullie het huwelijk vandaag in de kerk willen bezegelen en laten inzegenen. Omdat God eeuwig en sterk is in zijn liefde, is het voor een huwelijk (in zijn naam gesloten) mogelijk om stand te houden. Want dan is Gods liefde voor jullie apart én samen de bron, de brandstof. Wist je, dat jullie trouwtekst de enige tekst in Hooglied is, waarin Gods naam tóch voorkomt? Alleen is het niet zo zichtbaar: Zijn naam zit een beetje verstopt, zoals God wel vaker op de achtergrond lijkt, terwijl Hij toch de stuwende kracht is. Je herkent Gods naam alleen in de Hebreeuwse grondtekst. Het woord dat daarin met vlam is vertaald, is shlebeth. Maar achter het laatste woord vlam in de tekst staat nog jah, dus dan staat er shlebethjah, in de NBV vertaald als een laaiende vlam. Letterlijk staat er echter een Godsvlam. Daarom staat er in een voetnoot bij dit vers: Ook mogelijk is de vertaling; een vlam van de HEER. Dat maakt van het liefdesvuur inderdaad iets laaiends: het is een machtige en godsgrote vlam, afkomstig van JHWH, de Heer. Hier ontdekken we het geheim van liefde die sterk is als de dood en die de ander hartstochtelijk vastklemt. Het geheim is namelijk, dat het vuur door de eeuwige God zelf is aangestoken en dat Hij het brandend wil houden. Daarom wens ik jullie toe, dat jullie dicht bij God blijven leven. Straks krijgen jullie de trouwbijbel niet omdat jullie nog geen Bijbel zouden hebben. Maar omdat die trouwbijbel dit startpunt van jullie huwelijk markeert. Die Bijbel mag jullie brandstof leveren voor het liefdesvuur: Gods boek vol liefde en leven wil het middelpunt en de inspiratiebron zijn van jullie huwelijksleven. Samen lezen, bidden en danken, samen leven, liefhebben en problemen overwinnen. Dán groei je in eenheid en identiteit naar elkaar en naar God toe. Ik wens jullie toe, dat jullie liefde zo n laaiend Godsvuur mag zijn. Binnen de beschermende vuurkorf van het huwelijk kan dat liefdesvuur veilig opvlammen om elkaar en anderen te verwarmen. Amen Protestantse Kerk Elst 3 juni