Colonoscopie ten behoeve van het bevolkingsonderzoek darmkanker

Transcriptie

1 Het Erasmus MC werkt samen met het Havenziekenhuis. Het Havenziekenhuis is een dochteronderneming van het Erasmus MC. In deze folder wordt beschreven wat een colonoscopie is en leest u over de gang van zaken bij het onderzoek. U heeft een afspraak voor een colonoscopie op (dag) (datum) (uur) Waar vindt het onderzoek plaats Let op! Het onderzoek vindt plaats in het Havenziekenhuis. U dient zich 45 minuten vóór uw afspraak te melden bij de receptie van het Havenziekenhuis, waar u ingeschreven wordt. Vergeet niet uw legitimatiebewijs, verzekeringspasje en de envelop mee te nemen. Hierna kunt u zich melden op de afdeling Endoscopie op de 1e etage. Hier kunt u plaatsnemen in de wachtkamer. Wat is een colonoscopie Een colonoscopie is een onderzoek van de hele dikke darm en indien nodig het laatste stukje van de dunne darm. Bij het onderzoek bekijkt een arts de binnenkant van de darmen om er achter te komen wat de oorzaak van uw klachten kan zijn. Het onderzoek gebeurt met een buigzame kijker, een scoop. Deze scoop wordt via de anus en endeldarm ingebracht. Op deze manier kan men ontstekingen, poliepen, bloedingen of gezwellen opsporen. Bepaalde kleine ingrepen kunnen worden uitgevoerd door instrumenten door het werkkanaal van de scoop te schuiven. Zo kunnen stukjes weefsel voor onderzoek worden weggenomen (biopsie) en poliepen verwijderd of bepaalde afwijkingen worden weggebrand. Deze ingrepen zijn niet pijnlijk. Tijdens het onderzoek kunnen foto's en videoopnames worden gemaakt zodat de beelden na het onderzoek nog bekeken kunnen worden. Colonoscopie ten behoeve van het bevolkingsonderzoek darmkanker

2 Voorbereiding Een week voor de colonoscopie: IJzertabletten Een week voor het onderzoek moet u stoppen met het gebruik van ijzertabletten. Deze middelen geven de darm een zwarte kleur, waardoor de afbeeldingen onduidelijk worden. Na het onderzoek kunt u ze weer gebruiken. Bloedverdunners Wanneer u bloedverdunnende medicijnen slikt (bijvoorbeeld Ascal, Sintrom, Acenocoumarol of Marcoumar), zal uw behandelend arts met u overleggen of het noodzakelijk is hiermee te stoppen. Maag- of darmfoto s Een week voor het onderzoek mogen geen maag- of darmfoto's worden gemaakt. Roesje Het onderzoek gebeurt met een roesje (sedatie). In verband met de verdere uitwerking van het slaapmiddel mag u niet zelf aan het verkeer deelnemen. Dat wil zeggen geen auto, bromfiets of fiets besturen. Ook mag u niet alleen met het openbaar vervoer of met een taxi naar huis. Neemt u daarom altijd iemand mee naar het onderzoek. Voorbereiding met Picoprep Om de darm goed te kunnen beoordelen, moet de darm schoon en leeg zijn. Wanneer de darm goed leeg en schoon is, zal het onderzoek veelal vlot verlopen en heeft de arts van binnen goed zicht zodat hij het darmslijmvlies (binnenkant van de darm) grondig kan onderzoeken. Daarvoor is een goede voorbereiding noodzakelijk. U krijgt hiervoor Picoprep, een laxeermiddel dat ervoor zorgt dat uw ontlasting helder, doorzichtig vloeibaar wordt. Instructies voor gebruik staan vermeld op bladzijde 5 t/m 8 van deze folder. Houdt u zich zorgvuldig aan deze instructies. 2

3 Het onderzoek U krijgt een infuusnaaldje in de arm waardoor het slaapmiddel en de pijnstilling worden toegediend. Verder krijgt u bloeddrukband om uw bovenarm en een knijpertje op één van de vingers waardoor tijdens het onderzoek uw bloeddruk, hartslag en het zuurstofgehalte van het bloed afgelezen kan worden (u mag geen nagellak gebruiken; dit kan de uitslag beïnvloeden). U ligt met opgetrokken knieën. De scoop wordt via de anus ingebracht en telkens een stukje opgeschoven totdat het einde van de dikke darm is bereikt. Daarna gaat de scoop langzaam terug en kan de arts uw darm goed bekijken. Via de scoop kan lucht worden ingeblazen om de darmwand beter te kunnen bekijken. Soms is het nodig van houding te veranderen of, in verband met bochten in de darm, op uw buik te duwen. Hierdoor kunt u een krampend gevoel in uw buik krijgen. Zegt u dit gerust tegen de arts. Het onderzoek duurt ongeveer 45 minuten, afhankelijk van eventuele ingrepen. U bent 2 à 2,5 uur in het ziekenhuis voor het onderzoek en de nacontrole. Na het onderzoek Na het onderzoek blijft u minimaal één uur op de afdeling, zodat het slaapmiddel zoveel mogelijk kan uitwerken. Hierna mag u weer gewoon eten en drinken. Eventuele bij- of nawerkingen De eerste tijd na het onderzoek kunt u last hebben van buikpijn, darmkrampen, een opgeblazen gevoel en winderigheid. Dit is normaal en wordt meestal veroorzaakt door de ingeblazen lucht. Het is belangrijk dat u die lucht snel kwijtraakt. Dit doet u door winden te laten. De pijn gaat dan vaak snel weer weg. Het kan zijn dat u nog wat suffig bent, omdat het slaapmiddel nog niet is uitgewerkt. Een enkele keer kan diarree optreden. Daarom raden wij u aan extra ondergoed en/of incontinentiemateriaal mee te nemen. Als bij u poliepen of biopten (stukjes weefsel) zijn verwijderd, kan het zijn dat u wat bloed bij de ontlasting verliest de eerste twaalf uur. Complicaties Complicaties komen niet vaak voor bij een colonoscopie. De kans op een complicatie neemt toe als de arts tijdens het onderzoek een ingreep uitvoert. De meest voorkomende complicatie is een bloeding. Een andere complicatie is een darmperforatie. Dit is een gaatje of scheurtje in de wand van de darm. Dit kan vaak met een scopie behandeld worden. 3

4 Wanneer moet u contact met ons opnemen? Mochten er na de endoscopie complicaties optreden, dient u zich te melden in het Erasmus MC. Neem direct contact met ons op als u: - Veel bloed verliest: dit kan spontaan bloedverlies zijn of bloed dat loskomt bij de ontlasting - Zwarte ontlasting heeft - Aanhoudende hevige pijn heeft. Tijdens kantooruren kunt u direct contact opnemen met de dienstdoende Maag-, Darm en Leverarts van het Erasmus MC. Deze is bereikbaar via telefoonnummer (010) en vragen naar de dienstdoende MDL-arts. Buiten kantooruren kunt u contact opnemen met de dienstdoende Maag-, Darm- en Leverarts van het Erasmus MC. Deze is te bereiken via telefoonnummer (010) en vragen naar de 'dienstdoende MDL-arts'. De uitslag Na afloop van het onderzoek geeft de arts zijn voorlopige indruk. Als er weefsel bij u is afgenomen, duurt het ongeveer 5 werkdagen tot de uitslag van het onderzoek bekend is. Het kan zijn dat verder onderzoek of behandeling wordt geadviseerd. Uw eigen arts zal met u bespreken wat de verdere gang van zaken is. Klachten Alle medewerkers van de afdelingen doen hun best om uw behandeling zo voorspoedig en prettig mogelijk te laten verlopen. Toch zijn wij ons ervan bewust dat er situaties kunnen ontstaan waarover u minder tevreden over bent. Het Erasmus MC kent een officiële klachtenregeling. Heeft u een klacht, dan kunt u een brief schrijven naar de klachtencommissie van het Erasmus MC of gebruik maken van het klachtenformulier. Dit formulier kunt u vinden op of in de folder Klachtenopvang voor patiënten en bezoekers te verkrijgen bij de receptie in het Erasmus MC. Vragen Mocht u na het lezen nog vragen hebben, belt u dan gerust. U kunt contact opnemen met de afdeling Endoscopie van het Havenziekenhuis, telefoonnummer (010) , bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van uur. Buiten kantooruren kunt u bellen met het Erasmus MC, telefoonnummer (010) en vragen naar de dienstdoende MDL-arts. 4

5 Voorbereiding met Picoprep Recept voor apotheek U heeft een recept gekregen voor Picoprep. U kunt dit recept inleveren bij de apotheek. U krijgt dan een doosje met twee zakjes Picoprep. Picoprep Picoprep is een laxeermiddel dat wordt gebruikt om de darmen schoon en leeg te maken. Picoprep heeft een sinaasappelsmaak en bevat geen suiker. Iedere verpakking Picoprep bevat twee zakjes. U dient in totaal 2 zakjes Picoprep op de lossen in koud water en afzonderlijk van elkaar met een tussenpoos van een aantal uren in te nemen. Voorbereiding thuis Wij adviseren u de dag van het onderzoek vrij te nemen van uw werk. Wij vragen u, om 2 dagen voor het onderzoek geen vruchten, brood, crackers en dergelijke met pitten en zaadjes te eten. Deze blijven namelijk nog dagen in de darm zitten en verstoppen zo de endoscoop. Wat mag u gedurende 2-3 dagen voorafgaand aan de colonoscopie NIET eten: - Volkoren graanproducten zoals: brood met zaden en volkorenbrood, volkoren en meer granen pasta en zilvervliesrijst. - Vezelige groenten zoals: asperges, bleekselderij, zuurkool, snijbonen, sperziebonen, prei, doperwten, peulvruchten, taugé, mais, champignons, tomaten, ui, knoflook, spinazie, andijvie, paprika of rauwkost. - Bepaalde fruitsoorten zoals: sinaasappel, grapefruit, mandarijnen, kiwi s, bramen, druiven, aardbeien en gedroogde vruchten. - Noten en pinda s Wat mag u gedurende 2-3 dagen voorafgaand aan de colonoscopie WEL eten: - Broodmaaltijden zoals: beschuit, wit of licht bruinbrood met margarine of boter. Magere vleeswaren, gekookt ei, hagelslag, chocoladepasta, honing, stroop en jam zonder pitjes. - Fruit zoals: zacht, rijp fruit of fruitconserven zonder pitjes, vezels of schil. Appelmoes, vruchtenmoes. - Warme maaltijd zoals: soep met stukjes vlees, vermicelli en/of soepballetjes (geen groenten). Aardappelen, witte rijst, pasta, macaroni, licht gebraden mager vlees, vis of kip (zonder vel). Gaar gekookte groenten, zoals: jonge bietjes, bloemkool, broccoli en worteltjes. - Desserts: vla, pudding, kwark of yoghurt. 5

6 De dag voor het onderzoek - U mag normaal ontbijten en lunchen - Om 15:00 uur mag u nog een laatste lichte maaltijd nuttigen zoals bijvoorbeeld een kopje soep met een wit broodje (geen salade / volkorenproducten). Na deze lichte maaltijd mag u niets meer eten. - Na 15:00 uur mag u alleen nog heldere vloeistoffen drinken. Heldere vloeistoffen zijn bijvoorbeeld water, heldere appelsap, heldere kruiden- of vruchtenthee of bouillon. Drink geen koffie, zwarte thee, rode vruchtensappen, troebele vruchtensappen (zoals sinaasappelsap met vruchtvlees), dranken met koolzuur (=zonder prik ) en geen melk (producten). - Om 19:00 uur neemt u het 1 e zakje Picoprep in. Hiervoor dient u een glas te vullen met 150 ml koud water en de inhoud van 1 zakje Picoprep in op te lossen. Roer 2 tot 3 minuten. De vloeistof kan warm worden. Drink daarna het glas in een keer leeg. - Daarna drinkt u twee liter heldere vloeistof in drie uur. Dit komt overeen met de inhoud van 6-8 glazen. Neem als heldere vloeistof minimaal 1 keer een heldere bouillon. - Moet u medicijnen innemen? Doe dit dan niet tijdens het drinken van de Picoprep. - U kunt medicijnen wel 1 uur voor of na het drinken van Picoprep innemen. Vul een glas met 150 ml koud water. Leeg de inhoud van 1 zakje in het glas. 6 Roer 2 à 3 minuten totdat de oplossing niet meer bruist en geheel is opgelost en drink daarna het glas in één keer leeg. Drink na elk zakje minimaal 2 liter heldere vloeistof.

7 De dag van het onderzoek - U neemt vier uur voor het onderzoek thuis het tweede zakje Picoprep in. Hiervoor dient u een glas te vullen met 150 ml koud water en de inhoud van 1 zakje Picoprep in op te lossen. Roer 2 tot 3 minuten. De vloeistof kan warm worden. Drink daarna het glas in een keer leeg. - Het tijdstip van het innemen van het 2 e zakje Picoprep is afhankelijk van het tijdstip van de colonoscopie. Zie het schema op de volgende pagina. - Daarna drink u twee liter heldere vloeistoffen in drie uur. - Een uur voor het onderzoek mag u niets meer drinken. - Moet u medicijnen innemen? Doe dit dan niet tijdens het drinken van de Picoprep. - U kunt u medicijnen wel 1 uur voor of na het drinken van Picoprep innemen. In de loop van de tijd zal er veel ontlasting komen. Zorg dat u in de buurt blijft van een toilet. Het is echter ook mogelijk dat het wat langer duurt voor het op gang komt. Op het laatst is de ontlasting zo dun als water. Tijdstip onderzoek Innemen 1 e zakje Picoprep Dag voor het onderzoek Innemen 2 e zakje Picoprep Dag van het onderzoek 08:30 uur 19:00 uur 04:30 uur 09:15 uur 19:00 uur 05:00 uur 10:00 uur 19:00 uur 06:00 uur 11:00 uur 19:00 uur 07:00 uur 13:00 uur 19:00 uur 09:00 uur 13:45 uur 19:00 uur 09:30 uur 14:30 uur 19:00 uur 10:30 uur 15:15 uur 19:00 uur 11:00 uur 7

8 Erasmus MC s Gravendijkwal CE Rotterdam Tel (010) Havenziekenhuis Haringvliet TD Rotterdam Tel (010) Erasmus MC - Patiëntencommunicatie - 06/14 Aan de inhoud van deze folder kunnen geen rechten worden ontleend