Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs Het Vlot te Ieper

Transcriptie

1 Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan BRUSSEL Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs Het Vlot te Ieper Hoofdstructuur bubao Instellingsnummer Instelling Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs - Het Vlot Directeur Stefaan VERACX Adres Sint-Elisabethstraat IEPER Telefoon Fax hetvlot@cdi-ieper.be website/url Bestuur van de instelling Colleges Dekenij Ieper te IEPER Adres Oude Veurnestraat IEPER Scholengemeenschap C.D.I. te IEPER Adres Oude Veurnestraat IEPER CLB Vrij CLB Ieper te IEPER Adres Bukkersstraat IEPER Dagen van het opvolgingsbezoek 16/11/2012 Einddatum van het opvolgingsbezoek 16/11/2012 Datum bespreking verslag met de 26/11/2012 instelling Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever Jan Loosveld Teamleden Jan Mestdagh Deskundige(n) behorend tot de administratie nihil Externe deskundige(n) nihil Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs - Het Vlot te Ieper 1

2 INHOUDSOPGAVE INLEIDING HISTORIEK TE REMEDIEREN TEKORTEN ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD? wereldoriëntatie ADVIES REGELING VOOR HET VERVOLG Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs - Het Vlot te Ieper

3 INLEIDING Dit verslag is het resultaat van de opvolgingsdoorlichting van uw instelling 1 door de onderwijsinspectie van de Vlaamse Gemeenschap. Het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 geeft haar de opdracht hiertoe. Als een instelling bij een doorlichting een beperkt gunstig advies kreeg, volgt na de periode, vermeld in het advies, een opvolgingsdoorlichting. Tijdens een opvolgingsdoorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de bij de voorgaande doorlichting vastgestelde tekortkomingen voldoende werden geremedieerd. Het referentiekader dat de onderwijsinspectie gebruikt bij een (opvolgings)doorlichting is opgebouwd rond de componenten context, input, proces en output: context: de omgevingskenmerken en de kenmerken van administratieve, materiële, bestuurlijke en juridische aard die de instelling karakteriseren input: kenmerken van het personeel en van de leerlingen of cursisten van de instelling proces: initiatieven die een instelling neemt om output te realiseren, rekening houdend met haar context en input output: de resultaten die de instelling met haar leerlingen of cursisten bereikt. Meer info over het CIPO-referentiekader vindt u op Tijdens het opvolgingsbezoek verzamelt het inspectieteam bijkomende informatie via observaties, gesprekken en analyse van documenten. De opvolgingsdoorlichting resulteert in een opvolgingsverslag dat bestaat uit een concluderend gedeelte en een advies. Het concluderende gedeelte omvat de conclusies van de opvolging. Het opvolgingsverslag eindigt met een advies dat betrekking heeft op alle of op afzonderlijke structuuronderdelen van de instelling. De onderwijsinspectie kan twee adviezen uitbrengen: een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van de instelling of van structuuronderdelen een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van de instelling of van structuuronderdelen op te starten. Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie bovendien of de instelling de vastgestelde tekorten zelfstandig kan wegwerken. Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve verslag informeert de directeur van de instelling leerlingen, ouders en/of cursisten over de mogelijkheid tot inzage. De directeur van het centrum voor leerlingenbegeleiding informeert de centrumraad. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van de instelling het verslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van de instelling of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. De instelling mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire doeleinden. 1 Instelling: onderwijsinstelling of CLB (Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs, artikel 2, 11 ). Onderwijsinstelling: een pedagogisch geheel waar onderwijs georganiseerd wordt en waaraan een uniek instellingsnummer toegekend is (Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs, artikel 2, 13 ) Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs - Het Vlot te Ieper 3

4 Meer informatie? en Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs - Het Vlot te Ieper

5 1. HISTORIEK Het vorige doorlichtingsbezoek vond plaats van 16/11/2009 tot 19/11/2009 en werd afgesloten met een beperkt gunstig advies. Vanaf 01/09/2012 moet de instelling kunnen aantonen dat de tekorten die aan de basis lagen van dit advies, in voldoende mate werden geremedieerd. Dit verslag beschrijft in welke mate de instelling daarin is geslaagd. 2. TE REMEDIEREN TEKORTEN w e r e l d o r i ë n t a t i e - w e r e l d o r i ë n t a t i e : d o v e n c u l t u u r O m w i l l e v a n D e d o e l e n s e l e c t i e v o o r w e r e l d o r i ë n t a t i e i n h e t t y p e 1 e n 8 i s o n v o l d o e n d e g e r i c h t o p h e t n i v e a u v a n d e l e e r l i n g e n g r o e p o f o p d e i n d i v i d u e l e l e e r l i n g. D e s c h o o l h o u d t t e w e i n i g r e k e n i n g m e t d e a c h t e r l i g g e n d e v i s i e o p d e o n t w i k k e l i n g s d o e l e n w e r e l d o r i ë n t a t i e v o o r h e t o n d e r w i j s t y p e 1 e n 8 a l s u i t g a n g s p u n t o m d o e l e n o p m a a t v a n d e g r o e p o f h e t i n d i v i d u t e s e l e c t e r e n. I n d e u i t v o e r i n g k o m t d e a a n d a c h t v o o r d e t o t a l e p e r s o o n l i j k h e i d s o n t w i k k e l i n g e n d e h a r m o n i s c h e o n t w i k k e l i n g i n h e t g e d r a n g b i n n e n h e t o n d e r w i j s t y p e 1 e n 8. D e v e r t i c a l e s a m e n h a n g v a n d e n a t e s t r e v e n o n t w i k k e l i n g s d o e l e n v o o r w e r e l d o r i ë n t a t i e i n d e u i t v o e r i n g i n h e t o n d e r w i j s t y p e 1 e n 8 v o l d o e t s l e c h t s i n b e p e r k t e m a t e, b i j g e b r e k a a n a f s p r a k e n i n z a k e e e n g r a d u e e l u i t g e w e r k t e l e e r l i j n w a a r o p l e r a r e n k u n n e n t e r u g v a l l e n o m h u n o n d e r w i j s t e o r g a n i s e r e n. D e e v a l u a t i e v a n d e v o r d e r i n g e n v o o r w e r e l d o r i ë n t a t i e b i n n e n h e t o n d e r w i j s t y p e 1 e n 8 w o r d e n o n v o l d o e n d e i n k a a r t g e b r a c h t. 3. ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD? 3.1 wereldoriëntatie Voldoet Motivering Beginsituatiebepaling De nieuwe leerlijn voor wereldoriëntatie vormt het referentiekader om doelen voor wereldoriëntatie te selecteren. Het multidisciplinaire team situeert de pedagogische eenheden van het onderwijs type 1 als 8 binnen de type-specifieke leerlijn. Dit is mogelijk, omdat de leerlijnen rekening houden met een geleidelijke opbouw van de te realiseren ontwikkelingsdoelen. Bij nieuwe leerlingen worden onthaalgesprekken gevoerd. Er wordt gevraagd naar de interesses van de leerlingen. Deze informatie wordt opgenomen in de beeldvorming over de leerling. Leerkrachtafhankelijk heeft dit meer of minder invloed op het inhoudelijke aanbod. De opvolging in de overgang naar een volgende eenheid verloopt dankzij de functionele neerslag in het groepshandelingsplan op een eenvoudige wijze. De nieuwe beginsituatie kan via de leerlijn in een oogopslag vanuit de evaluatiegegevens vastgesteld worden. Nu wordt de situering in de leerlijn niet op individueel niveau bijgehouden. Het is niet duidelijk hoe de opvolging en actualisering van de beginsituatie per leerling tijdens de schoolcarrière mogelijk zal zijn als een leerling verandert van pedagogische eenheid of van type of als de leerlijn zou wijzigen Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs - Het Vlot te Ieper 5

6 Doelenfase In de leerlijnen staan de ontwikkelingsdoelen van het type 1 of 8 voorop. De systematiek wat betreft de doelenselectie is voor beide onderwijstypes gelijkgericht. Vanuit de typeeigen leerlijn gebeurt een selectie van ontwikkelingsdoelen op maat van een pedagogische eenheid. De doelenselectie gebeurt in de vorm van het toekennen van een set doelen uit de verschillende domeinen aan een groep. In de leerlijn worden aan elk doel thema s, leerinhouden, materialen en een verwacht beheersingsniveau gekoppeld. Hierbij is ook enige aandacht voor samenhang met andere leergebieden. Bijvoorbeeld voor woordenschatontwikkeling. In het onderwijs type 8 is ook aandacht voor de integratie naar het gewoon basisonderwijs. Dat gebeurt onder andere doordat in de leerlijn een referentie naar de eindtermen voor wereldoriëntatie is opgenomen. Het is de klassenraad die de haalbaarheid en zinvolheid van de doelenselectie bepaalt. De leerlijn laat toe dat dezelfde doelen een ander thema of leerinhoud krijgen. Dit is van toepassing wanneer bijvoorbeeld in het onderwijs type 1 leerlingen een langere onderwijstijd nodig hebben om dezelfde doelen te realiseren. Ook maakt de leerlijn een beter afstemming mogelijk tussen de geselecteerde doelen en de afstemming van het inhoudelijk aanbod op de leefwereld van vooral oudere leerlingen. De meerwaarde van de leerlijnen bestaat er vooral in dat de school kan aantonen hoe zij de doelen voor wereldoriëntatie ook in een verticale opbouw over de pedagogische eenheden heen afstemt. Het is onmiddellijk duidelijk welke doelen geselecteerd werden en welke afspraken er gemaakt zijn. Nieuwe leerkrachten vinden er direct hun weg in en kennen zowel de doelen, de thema s als het mogelijk activiteitenaanbod. De school heeft nog geen oplossing gevonden om de doelenselectie ook in het leerlingevolgsysteem te integreren. Nu is het op individueel niveau niet mogelijk om te weten welke doelen in de loop van een schoolloopbaan geselecteerd werden. De individuele opvolging van de doelenselectie op langere termijn komt hierdoor onder druk te staan. Voorbereidingsfase De school heeft organisatorische maatregelen genomen zodat elke titularis voor de geselecteerde doelen een effectief aanbod kan creëren. De werkroosters van het personeel werden gereorganiseerd. Wekelijks zijn de klastitularissen kindvrij voor pedagogisch-didactisch overleg (pdo). Deze overlegmomenten laten toe dat leerkrachten over het inhoudelijk aanbod met hun collega s in gesprek gaan en de graduele opbouw, de continuïteit en de samenhang bewaken. Uit de gesprekken blijkt hierover een grote tevredenheid. Leerkrachten voelen zich en zijn ook mede-eigenaar van heel het vernieuwingsproces. De leerkrachten zeggen dat zij voldoende vrijheid behouden om het inhoudelijk aanbod op maat van de leerlingen van hun groep voor te bereiden. Zij bewaken niet alleen de doelen en inhouden vanuit de leerlijn, maar hebben ook oog voor de inbreng van de leerlingen en voor het aansluiten op hun belevingswereld. Zij kunnen dit aantonen aan de hand van hun functionele planningsdocumenten. Uitvoeringsfase De school slaagt erin om haar onderwijsaanbod voor wereldoriëntatie voor het onderwijs type 1 en 8 als een coherent geheel te realiseren. Elke leerkracht voert uit wat multidisciplinair afgesproken en gepland is. De praktijk wijst uit dat de geselecteerde doelen op maat ook haalbaar en zinvol zijn. De titularissen benutten de nodige onderwijstijd voor wereldoriëntatie. De groepen zijn samengesteld volgens leeftijd en taalbeheersingsniveau. Als bronnenmateriaal gebruikt de school een methode. De meeste leerkrachten gebruiken die methode als Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs - Het Vlot te Ieper

7 referentiewerk. Sommige leerkrachten hebben terecht moeite met de schriftelijke verwerkingsopdrachten. De meeste leerkrachten zorgen voor de nodige individualisatie. Observaties kunnen leiden tot opmerkingen in het leerlingevolgsysteem en eventueel tot het inschakelen van paramedici. Een voorbeeld hiervan is een therapeutische tussenkomst van de kinesitherapeuten voor leerlingen die moeite hebben met kaartbegrip. Niet alle schriftelijke verwerkingsopdrachten zijn even functioneel of bieden voldoende kans tot differentiatie. De school organiseert een extra aanbod voor techniek en actualiteit dat niet door de titularissen wordt onderwezen. Voor techniek is een leerlijn ontwikkeld. Voor actualiteit is een visietekst en zijn werkafspraken in de schoolwerkplanning opgenomen. De overlegmomenten laten toe dat er een duidelijke communicatie en afstemming gebeurt voor dit aanbod. Actualiteit en ICT worden niet altijd in relatie gebracht en verlevendigd met de referentiekaders zoals die in de klas gehanteerd worden. De referentiekaders voor tijd en ruimte zijn in het ICT-lokaal niet aanwezig. Doelen binnen de domeinen mensen en maatschappij worden gegeven in samenhang met het aanbod voor sociaal emotionele ontwikkeling. Evaluatiefase Op het niveau van de evaluatie is het proces van kwaliteitsbewaking voor wereldoriëntatie nog volop in ontwikkeling. Leerkrachten zeggen dat zij tevreden zijn over de doelgerichtheid van het nieuwe systeem. Nieuwe leerkrachten en interimarissen hebben op een eenvoudige manier zicht op hun opdracht. De school heeft al een tussentijdse evaluatie gemaakt van de leerlijn op zich. Ze heeft de ontwikkelingsdoelen opgelijst die nog niet in de leerlijn van het onderwijs type 1 zijn opgenomen. Sommige leerkrachten duiden op deze lijst aan welke doelen bij welke leerlingen in andere leergebieden aan bod kwamen. Op schoolniveau voeren alle leerkrachten uit wat multidisciplinair afgesproken en gepland is op het vlak van de systematiek van wereldoriëntatie. Door de uniformiteit van de planningsdocumenten is het nu ook mogelijk om de evaluaties op de klassenraad te bespreken en de conclusies als nieuwe beginsituatie over te nemen naar het volgende schooljaar. Op leerlingeniveau is het implementatieproces nog niet af. Heel wat leerkrachten hebben oog voor permanente evaluatie zowel tijdens de activiteiten als na een thema. In onderlinge afspraak experimenteren leerkrachten in het omgaan met diverse vormen van leerlingenevaluatie en in het zoeken naar een evenwicht tussen te evalueren kennis, vaardigheden en attitudes. De afspraken zijn tot stand gekomen nadat enkele teamleden verslag uitbrachten van een cursus die zij hierover volgden. Ook dit professionaliseringstraject is nog niet af Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs - Het Vlot te Ieper 7

8 4. ADVIES In uitvoering van het Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor erkenning van de tekorten zoals vermeld in punt 2 van dit verslag G U N S T I G v o o r t y p e 1, t y p e 8,. v o o r t y p e 1, t y p e REGELING VOOR HET VERVOLG Nihil Namens het inspectieteam, de inspecteur-verslaggever Jan Loosveld Datum van verzending aan de directie en het bestuur van de instelling: Voor kennisname Het bestuur of zijn gemandateerde Naam: Vrije Basisschool voor Buitengewoon Onderwijs - Het Vlot te Ieper