Pedagogische nazorg. Nazorg folder voor ouder(s)/verzorger(s) en kinderen na een ziekenhuisopname

Transcriptie

1 Pedagogische nazorg Nazorg folder voor ouder(s)/verzorger(s) en kinderen na een ziekenhuisopname 1

2 Pedagogische nazorg Inhoudsopgave (Klik op het onderwerp om verder te lezen) Weer thuis 2 Algemene adviezen bij thuiskomst 3 Baby fase 3 Dreumes fase 1-2 jaar 4 Peuter fase 2-4 jaar 4 Kleuter fase 4-6 jaar 4 Schoolgaande kind 6-12 jaar 5 Tot slot 5 Belangrijke telefoonnummers 5 Deze folder is bedoeld voor jou als ouder van een kind dat na een opname in het ziekenhuis weer naar huis gaat. In deze folder vind je informatie over mogelijke pedagogische nazorg. Met pedagogische nazorg wordt sociaal-emotionele zorg bedoeld, die je als ouder kunt bieden om je kind te ondersteunen na een opname. In deze folder wordt gesproken over ouder. Hiermee worden zowel vaders, moeders als andere verzorgers bedoeld. Waar hij of hem staat, kan ook zij of haar gelezen worden. Weer thuis Fijn dat je kind na een (dag)opname weer naar huis mag. De ziekenhuisopname was mogelijk een periode van onzekerheid en soms ook van verdriet, pijn of opluchting. Je kind kan door deze ervaring op een andere manier aandacht vragen of zich anders gedragen. Bijvoorbeeld prikkelbaar, rusteloos of in zichzelf gekeerd gedrag vertonen, om datgene wat hij/zij heeft meegemaakt te verwerken. Mogelijk is je kind nog niet helemaal lichamelijk hersteld en moet het bij thuiskomst rusten. Je kind moet weer wennen aan het dagelijkse ritme en dit is niet voor ieder kind even makkelijk. Misschien dat je als ouder géén bijzonderheden opmerkt aan het gedrag van je kind, maar het is ook mogelijk dat je een tijdelijke terugval in de ontwikkeling ziet, bijvoorbeeld duimzuigen, bedplassen, steeds gedragen willen worden, het niet meer alleen willen slapen en aangekleed willen worden. Na een tijdje zal het gedrag als uiting van het verwerkingsproces van je kind weer afnemen. Jij kunt als ouder je kind steunen in dit proces door veiligheid te bieden. Je kind gaat vooral af op de reactie van jou als ouder. Het is belangrijk dat je zo snel mogelijk het dagelijkse ritme met het gezin oppakt, waardoor het gevoel van veiligheid ontstaat door herkenbaarheid. Rust, ritme, warmte en positieve aandacht zijn hierbij aandachtspunten. Met positieve aandacht wordt bedoeld dat je: de gedragingen van je kind die je op prijs stelt benoemt; je kind sociaal beloont, door middel van een aai over zijn bol, een complimentje of samen een spelletje doen, et cetera. 2

3 Algemene adviezen bij thuiskomst Thuiskomen is vaak een feestelijke gebeurtenis. Probeer hierbij rekening te houden met de behoeften van je kind en maak samen de plannen. Dit geeft duidelijkheid en dus een veilig gevoel. Ga niet onverwachts weg; als je weg gaat, zorg er dan voor dat er een vertrouwd iemand bij je kind blijft. Vertel dit aan je kind en vertel ook wanneer je weer terugkomt. Probeer je kind niet meteen aan te zetten tot grote activiteiten. Laat hem het initiatief zelf nemen. Een lichte stimulans tot actie vanuit jouw kant kan hierin wel van belang zijn, omdat je kind de bijzondere aandacht in zorg als prettig ervaart en die situatie mogelijk in stand wil houden. Wanneer je je kind wil motiveren tot een creatieve manier van bezig zijn, dan is tekenen of schrijven vaak een goede manier om gevoelens te uiten. Verwacht niet van je kind dat het zichzelf meteen uit over de opname, geef hem de ruimte en de tijd om bij jou terecht te kunnen met zijn verhaal. Houdt er als ouder rekening mee dat je kind mogelijk moeite heeft om de aandacht te delen met broertjes en zusjes. Geef aandacht aan je kind op het moment dat hij je nodig heeft. Breek een telefoongesprek af of zet de stofzuiger uit. Wat je zegt is in het algemeen minder belangrijk dan hoe je het zegt. Vaak is het geven van aandacht op het moment al voldoende. Soms is er sprake van een terugval in de ontwikkeling van je kind. Als je als ouder de nodige steun biedt, verloopt het herstel vaak voorspoedig. Laat je kind horen, zien en voelen dat je hem begrijpt, dit wil niet zeggen dat je het met hem eens bent, maar je toont begrip waardoor het kind makkelijker te sturen is. Vertel je kind zoveel mogelijk over de feiten en omstandigheden. Ga ervan uit dat de fantasie van je kind anders kan zijn dan de werkelijkheid. Pas de wijze waarop je je kind informeert aan, aan de leeftijd en het niveau of ontwikkelingsfase van je kind. Betrek je kind zoveel mogelijk bij alles wat er geregeld moet worden. De inbreng en wensen van jou zijn ook belangrijk. Mogelijk kan je kind taken op zich nemen waardoor het zich wat meer betrokken voelt. Sta open voor de gevoelens van je kind. Let op de signalen van je kind. Ga ervan uit dat je kind bezig is met het verwerken, al laat hij dat niet altijd merken. Ga in op de signalen en vraag regelmatig hoe het gaat, ook al lijkt er géén aanleiding voor te zijn. Zorg dat je kind altijd bij je terecht kan, wat het gedrag ook mag zijn. Soms zijn de reacties veel heftiger dan je zou verwachten. Veroordeel het gedrag niet maar bied je kind de veiligheid om zijn ervaring ook op een andere manier te uiten. Bezoeken aan het ziekenhuis of huisarts kunnen erg spannend zijn voor je kind. Let op de signalen van je kind bij de eventuele controles en steun hem hierin. Je kind kan gevoelig zijn voor sfeer. Openheid helpt om te begrijpen wat er zich afspeelt. Geef je kind ook de ruimte om jou te troosten. Moedig je kind aan zijn gevoelens te uiten, tranen zijn normaal en helpen. Hieronder vind je de verschillende leeftijdsfases met mogelijke adviezen: Baby fase Voor je kind is warmte, liefde, koestering en zorg een eerste levensbehoefte. Een kind is in staat om deze zorg van iedereen te accepteren. Je kind kan onrustig zijn wanneer het moet wennen aan de veranderingen. Je weet niet wat zich in het bewustzijn van je kind afspeelt, omdat je kind jou niks kan vertellen. Tijdens een opname kan het natuurlijke hechtingsproces tijdelijk verstoord worden, waardoor het zich onveilig kan voelen. Rust, ritme, warmte en aandacht zijn hierbij belangrijke begrippen. 3

4 Dreumes fase 1-2 jaar Je kind richt zich met name op jou als ouder. Op deze manier is hij op zoek naar veiligheid. Hij wil in deze fase niet langdurig gescheiden worden van jou. Een langdurige scheiding kan leiden tot scheidingsangst. Door met je kind kiekeboe spelletjes te doen, leert hij van jou gescheiden te zijn. Lees voor uit boekjes met als thema in het ziekenhuis ; bijvoorbeeld: Nijntje in het ziekenhuis, uitgeverij Bruna. Bied de dagelijkse structuur die je voor de opname ook hanteerde. Zorg als ouder de eerste dagen na de opname zoveel mogelijk zelf voor je kind. Peuter fase 2-4 jaar Je kind komt in deze leeftijd in de koppigheidsfase, dit kan lastig zijn voor jou als ouder omdat hij op deze manier zijn eigen ik ontwikkelt. Je hoort hem dan vaak zeggen nee, kan ik zelf. Ook is je kind in deze leeftijdsfase egocentrisch. Hij gaat uit van zijn eigen beleving en kan zich moeilijk inleven in de ervaringen van jou als ouder. Je kind krijgt meer contact met andere leeftijdsgenootjes, vaak spelen ze samen in één dezelfde ruimte, maar nog niet met elkaar. Ga niet onverwachts weg; als je weg gaat, zorg er dan voor dat er een vertrouwd persoon bij je kind is. Vertel dit aan je kind en vertel ook wanneer je weer terug komt. Verkleedkleren, een dokterssetje, allerlei materialen om ziekenhuisje te spelen, kunnen je kind ondersteunen bij de verwerking. Ga de eerste keren weer mee naar binnen bij de peuterspeelzaal / crèche. Vertel aan de juf/meneer wat er met je kind is gebeurd. Lees voor uit boekjes met als thema in het ziekenhuis ; bijvoorbeeld: Nijntje in het ziekenhuis, uitgeverij Bruna. Kleuter fase 4-6 jaar Je kind gaat in deze leeftijdsfase naar de basisschool. Hij zit vol energie en maakt veel plezier. Als je kind verdriet heeft, is hij snel te troosten. De fantasie van een kleuter kan overheersen. Je kind haalt fantasie en werkelijkheid door elkaar. Ook maakt hij in deze leeftijdsfase meer contact met andere kinderen en op deze manier leert hij om samen te spelen. Je kind denkt dat sommige dingen en mensen macht hebben over anderen. Wat je wil, kan gebeuren, deze fase heet het magisch denken. Lees voor uit boekjes met als thema ziekenhuis. Voor je kind is het moeilijk om over zijn gevoelens te praten of praten gaat nog niet zo goed. Tekenen kan een goede manier zijn om gevoelens te uiten. Verkleedkleren, een dokterssetje, allerlei materialen om ziekenhuisje te spelen, kunnen je kind ondersteunen bij de verwerking. Ga de eerste keren weer mee naar binnen bij de basisschool. Vertel aan de juf/meneer wat er met je kind is gebeurd. 4

5 Schoolgaande kind 6-12 jaar Je schoolgaande kind kan een ziekenhuisopname als zeer spannend ervaren. Hij weet heel goed wat er in het ziekenhuis allemaal is gebeurd. Je kind is in staat om realistisch te denken. In deze fase gaat hij steeds meer waarde hechten aan zijn leeftijdsgenootjes. Ook kan je kind opstandig worden omdat hij meer zijn eigen keuzes wil gaan maken. Je kind kan logisch denken en gaat in deze fase zijn eigen mening vormen. Aan het einde van deze fase kan hij fantasie en werkelijkheid van elkaar scheiden. Je kind vertoont nu een voorkeur voor dingen die echt zijn, de fantasie heeft afgedaan. Steun je kind in de verwerking. Je kunt de ervaringen, van de opname in het ziekenhuis, laten vertellen door je kind. Bijvoorbeeld door een spreekbeurt te laten houden of de ervaringen laten vertellen tijdens het kringgesprek op school. Pas op met opmerkingen, zoals, het viel wel mee en stel je niet zo aan. Je kind kan zijn situatie op een andere manier ervaren dan jij als ouder. Probeer goed te luisteren en begrip te tonen voor zijn belevingen en gevoel. Geef je kind de ruimte; hij kan in deze situatie zelfstandig handelen en zijn wensen en behoeften kenbaar maken. Contact met leeftijdsgenoten om mee te praten is belangrijk. Foto s kijken en hierbij herinneringen ophalen, kan helpen bij de verwerking. Ontkennen is vaak de eerste verdediging van het verwerkingsproces na een (dag)opname. Hierdoor kun je onbewust geneigd zijn minder steun te geven. Je kind staat dan alleen. Het is van belang dat je dit herkent en benoemt en je kind aanmoedigt en helpt zijn emoties te delen. Tot slot In deze folder worden basisadviezen gegeven met betrekking tot de pedagogische nazorg. Heb je extra ondersteuning nodig of heb je vragen of suggesties dan kun je tijdens kantooruren contact opnemen met de pedagogische medewerkers van Fam: (013) Heb je nog vragen of zorgen met betrekking tot de lichamelijke zorg voor je kind dan kun je voor verpleegkundige advies contact opnemen met Fam: (013) Belangrijke telefoonnummers Fam: (013) ETZ (Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis): (013) Pedagogisch medewerkers: (013) Fam, Copyright ETZ Afdeling Communicatie Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. 5