CENTRALE EXAMENCOMMISSIE VASTSTELLING OPGAVEN CORRECTIEVOORSCHRIFT. Bij het examen: SCHEIKUNDE VWO, eerste tijdvak Scoringsvoorschrift

Transcriptie

1 VWO I -I CENTRALE EXAMENCOMMISSIE VASTSTELLING OPGAVEN CORRECTIEVOORSCHRIFT Bij het examen: SCHEIKUNDE VWO, eerste tijdvak 1987 Inhoud: 1 Algemene regels Scoringsvoorschrift.1 Scoringsregels. Antwoordmodel 7 (} cv 19

2 - - De Centrale Examencommissie Vaststelling Opgaven (CEVO) heeft voor de beoordeling van het schriftelijk werk de volgende algemene regels en scoringsvoorschriften opgesteld. Algemene regels MAVO/HAVO/VWO: In het Eindexamenbesluit dagscholen MAVO/HAVO/VWO zijn twee artikelen opgenomen die betrekking hebben op de scoring van het schriftelijk werk, namelijk artikel 7 en artikel 8. Deze twee artikelen moeten als volgt worden geïnterpreteerd: De examinator en de gecommitteerde zijn verplicht het scoringsvoorschrift voor de scoring van het schriftelijk werk toe te passen. De examinator en de gecommitteerde stellen in onderling overleg de score voor dit (gedeelte van het) schriftelijk examen vast. Komen ze daarbij na mondeling overleg op basis van het scoringsvoorschrift, niet tot overeenstemming, dan wordt de score vastgelegd op het rekenkundig gemiddelde van beide voorgestelde scores, (indien nodig) naar boven afgerond op een geheel getal. Scoringsvoorschrift.1 Scoringsregels: De examinator streept de onvolkomenheden in het werk van de kandidaten aan en vermeldt de scores per vraag(onderdeel) en de totaalscores op een aparte lijst. Per vraag(onderdeel) is in het antwoordrnodeleen maximumscore aangegeven. Bij de scoring van een onderdeel van het schriftelijk werk zijn alleen gehele geoorloofd. Een toegekende score kan nooit lager zijn dan O. 3 Een volledig juiste beantwoording van een vraag levert het op dat in het antwoordrnodelals maximurnscorestaat aangegeven. Voor dit schriftelijk werk kunnen 90 score toegekend worden. Elke kandidaat krijgt vooraf 10 score. De score voor dit schriftelijk werk wordt dus uitgedrukt op een schaal van 10 tot en met Indien een gegeven antwoord niet in het antwoordrnodelvoorkomt en dit antwoord op grond van aantoonbare vakinhoudelijke argumenten als 'juist' of 'gedeeltelijk juist' gekwalificeerd kan worden, moet het beschikbare geheel of gedeeltelijk aan het gegeven antwoord worden toegekend naar analogie van - of in de geest van - het antwoordrnodel.

3 - 3-6 Indien in een gegeven antwoord een gevraagde toelichting, motivering of berekening ontbreekt, dan wel foutief is, kunnen geen worden toegekend, tenzij in het antwoordmodel anders is aangegeven. 7 Wanneer een gedeelte van het in het antwoordmodel vermelde antwoord tussen haakjes staat, behoeft dit gedeelte niet noodzakelijk in het antwoord van de kandidaat voor te komen. 8 Indien een kandidaat meer antwoorden (in de vorm van voorbeelden, redenen, argumenten e.d.) geeft dan er expliciet gevraagd worden, dan komen alleen de eerstgegeven antwoorden voor beoordeling in aanmerking. Indien slechts één antwoord expliciet gevraagd wordt, wordt dus alleen het eerstgegeven antwoord in de beoordeling betrokken. 9 Een antwoord mag één cijfer meer of minder bevatten dan op grond van de nauwkeurigheid van de verstrekte gegevens verantwoord is. Bij grotere (on)nauwkeurigheid moet één punt worden afgetrokken. Voor een rekenfout in een berekening wordt ook één punt afgetrokken. Maximaal wordt voor een fout in de nauwkeurigheid van het antwoord en voor rekenfouten in de berekening samen één punt van het van het desbetreffende onderdeel afgetrokken. N.B. Het verdient aanbeveling de scoring van het werk van kandidaten per vraag uit te voeren en tijdens de scoringsprocedure de volgorde van examenwerken enkele keren te wijzigen. Dit om ongewenste beoordelingseffecten tegen te gaan.

4 - -. Antwoordmodel Vraag Max. La.1 Algemene toelichting m.b.t. toestandsaanduidingen: Wanneer in een vraag niet naar toestandsaanduidingen wordt gevraagd, behoeven deze in de antwoorden niet in beschouwing te worden genomen (fouten in toestandsaanduidingen worden dan dus niet in rekening gebracht). uitleg. ~ conclusie. indien het antwoord niet afgeleid is uit U308 0 La. Lh uitleg. ~ conclusie. Toelichting: het antwoord moet de notie bevatten dat in een molekuul UF6 niet 6 F deeltjes van dezelfde isotoop aanwezig hoeven te zijn indien het antwoord slechts neerkomt op uitleg dat verschillende soorten UF6 molekulen zouden voorkomen. I.c Toelichting: een juiste berekening kan leiden tot de uitkomst 0,1 of tot de uitkomst 0,13; ook een juiste berekening, leidend tot de uitkomst 0,15 mag goed gerekend worden berekening massa 35UF6 in 50,0 kg èn berekening massa 35UF6 in 10,0 kg verrijkt uraanhexafluoride. ~ berekening massa 35UF6 in de verarmde fractie. massa verarmde fractie (0,0 kg).. + berekening massapercentage 35UF6 in de verarmde fractie. Ld berekening massa 35U0 in 1,0 kg verrijkt U0 + berekening mol 35U0 (delen door 67) ~ berekening 35u deeltjes + berekening joules indien berekening neerkomt op_ 3 0 massa % ~, 30 g 35UO ~ ~ 67 mol 35U ~ ~g7 x 3, x J... 3 indien berekening neerkomt op 3,0 massa % ~30 g 35U0 ~ 30 x 3, x J.

5 - 5 - Vraag Max. Le Toelichting: het juiste antwoord is de structuurformule van 1-butanol; ook de structuurformule van -butanol mag goed gerekend worden indien naam (1-butanol of -butanol of butanol) is gegeven in plaats van structuurformule... Lf Pu + reageert met U+ ~ Pu3+ lost beter op in water, U0+ lost beter op in tributylfosfaat-hexaan indien antwoord is gegeven als "Pu+ reageert met U+, het ontstane pu3+ lost beter op in water" (zonder oplosbaarheid u0+ ter sprake te brengen)... indien antwoord is gegeven waarin sprake is van het neerslaan van pu3+ in de organische laag en het in oplossing blijven van U0+ in de organische laag... 3 ILa ILb structuurformule of beschrijving van carbokation dat in e stap ontstaat structuurformule of beschrijving van alkeen dat ontstaat. uitleg waarom alleen dit alkeen ontstaat... Toelichting: het antwoord moet de notie bevatten dat in 98% zwavelzuur geen (of nauwelijks) H0 aanwezig is ILc indien het antwoord deze notie niet bevat maar wel de notie dat 3e stap niet (of slecht) verloopt door hoge [H30+]. Opmerking: vermelding van "3e stap treedt niet op" levert geen op een carbokation, gevormd in e stap reageert door met een molekuul -methylpropeen ~ notie dat reactie (van steeds groter wordende carbokationen met molekulen -methylpropeen) doorgaat.. Opmerking: reactievergelijkingen hoeven niet vermeld te zijn 3 II.a. 1 I IIod. 3 Toelichting: als structuurformule moet die van,5-dimethyl-1-hexeen of,5-dimethyl--hexeen zijn vermeld Opmerking: een andere structuurformule kan alleen goed gerekend worden als deze een correct gevolg is van een bij d.1 gemaakte fout

6 - 6 - Vraag Max. ILe Toelichting: een antwoord met als kern "-methyl--propanol reageert niet, -methyl-1-propanol wel, geen kleurverandering" is voldoende notie dat -methyl--propanol niet reageert notie dat -methyl-1-propanol wel zou reageren. -+ waarnemin g indien antwoord is gegeven met als uitgangspunt "-methyl-1-propanol secundair en -methyl- -propanol tertiairll 3 indien in een overigens correct antwoord de waarneming niet concreet is vermeld ("er treedt geen reactie op" o.i.d.) of indien verkeerde kleur (bijv. cr07- paars of Cr3+ kleurloos) is vermeld... 3 II.f.1 3 Toelichting: de gevraagde vergelijking moet de omzetting van het secundaire carbokation in het tertiaire carbokation weergeven indien vergelijking is gegeven van de omzetting van primair carbokation (i.p.v. het secundaire) in het tertiaire carbokation. indien vergelijking is gegeven waarin bijvoorbeeld -ffioh van plaats wisselt (secundair C atoom ~ tertiair C atoom)... 0 II.f. indien antwoord niet de notie bevat dat het ontstane tertiaire carbokation stabieler is... 0 IILa atoombindingen sterk. bindingen (of krachten) tussen P molekulen zwakker ,..conclusie... 1 indien een antwoord wordt gegeven als "atoombindingen in witte fosfor makkelijker te verbreken dan het netwerk van atoombindingen in zwarte fosfor, dus witte fosfor heeft het laagste smeltpunt" of antwoord als "zwarte fosfor zit steviger in elkaar dus witte fosfor heeft het laagste smeltpunt".. indien een antwoord wordt gegeven als "minder bindingen in witte fosfor dan in zwarte fosfor, dus witte fosfor heeft het laagste smeltpunt". 0

7 - 7 - Vraag Max. III.b II1.c juiste coëfficiënten vóór ca3p, Ca3(P0) en CaO " 3 ~ juiste coëfficiënt vóór P indien vergelijking is gegeven met als enige fout: P in plaats van P. 3 indien vergelijking is gegeven met fout in één van de andere drie formules of indien een extra formule is vermeld (bijv. 0)... 0 verwerking 6x bindingsenthalpie P - P verwerking x bindingsenthalpie in P rest van de berekening. III.d I1.e Opmerking: voor elke fout in het teken van een ~H 1 punt aftrekken tot een maximum van notie dat ten gevolge van reactie P ~ P meer molekulen ontstaan. ~ meer molekulen nemen groter volume in notie dat bij de reactie de totale massa constant is rest uitleg -. of notie dat massa van een molekuul P kleiner is dan die van een molekuul P notie dat per volume-eenheid reactiemengsel evenveel molekulen aanwezig zijn als in dezelfde volume-eenheid P rest uitleg... 1 vermelding evenwichtsvoorwaarde [p] [P] = K of = K 1 1 ~:tliding mol~:~j!uding P : P ~ afleiding totale volume. rest berekening IV.a beide concentraties nemen af ~ teller van concentratiequotiënt neemt meer af dan noemer ~ (het gedaalde) concentratiequotiënt stijgt (tot het weer gelijk is aan K) ~ meer HCr0- ten koste van cr07-. indien antwoord beperkt blijft tot bijvoorbeeld "evenwicht verschuift naar de kant van de meeste opgeloste deeltjes"... indien antwoord is gegeven met als kern dat het evenwicht naar rechts verschuift doordat hoeveelheid H0 en/of concentratie H0 toeneemt

8 - 8 - Vraag IV.b IV.c Max. Toelichting: een antwoord met als kern [H30+][CrO-],K =...:;_..::... ;;..;.._...:.._,;;. waarin [Hp+] = 10- dus, z [Hcr0-],[cr0-] 10-7 = 10-3 is voldoende 10- [Hcr0-] evenwichtsvoorwaarde met Kz of "bufferformule" met pkz omrekening ph naar [H30+] (of [H+]) of, in het geval van gebruik van de "bufferformule", vermelding wa~rde ~~~ pkz LCrO J ~ berekening. [uceo -] indien in de berekening de fout [Hp+] = [cr0-] is gemaakt. links H30+ (of H+) èn rechts H0 in de (eind )vergelijking. coëfficiënt voor HCr0- èn coëfficiënt 3 voor H3As03 in (eind)vergelijking.. ~ overige coëfficiënten in (eind)vergelijking. ladingsbalans ;;. indien ih de (eind)vergelijking links èn rechts H30+ (of H+) is vermeld en/of links èn rechts H0 is vermeld... 3 IV.d IV.e 5 berekening oorspronkelijk (m)mol H3As03 berekening overgebleven (m)mol H3AS03 ~ berekening verbruikt (m)mol H3AS03 ~ omrekening 300 ml naar ~ omrekening 50 seconden naar 1 seconde. Toelichting: het antwoord moet de notie bevatten dat bij toenemende molariteit [Hcr0-] relatief minder toeneemt, met vermelding van de reden daarvan indien alleen vermeld is dat bij toenemende molariteit [Hcr0-] relatief minder toeneemt (zonder vermelding van de reden daarvan)... indien het antwoord is gebaseerd op "belemmerende factoren" zoals [H+] of [H3AS03]... 0