Wat we al weten Het onderzoek naar effecten van veranderingen in overheidssubsidies op geefgedrag is kort samengevat in onderstaande figuur.
|
|
- Gijs Lemmens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Welke invloed hebben overheidsbezuinigingen op het geefgedrag van burgers? René Bekkers, Filantropische Studies, VU Amsterdam 10 november 2013 De participatiesamenleving in actie Het kabinet heeft vorig jaar flinke bezuinigingen aangekondigd op internationale hulporganisaties, na eerdere bezuinigingen op culturele instellingen. Welke gevolgen zullen de bezuinigingen hebben voor het particuliere geefgedrag? Zullen burgers de afname in de subsidie compenseren met hogere giften, of bezuinigen burgers met de overheid meee? In de troonrede 2013 nam het kabinet afscheid van de welvaartsstaat en introduceerde het de participatiesamenleving. In de Willem Drees lezing van 14 oktober gaf minister-president Rutte (2013) zijn visie op de participatiesamenleving: de verantwoordelijkheid voor een prettige samenleving ligt bij het individu, en de staat kan af en toe bijspringen. De verantwoordelijkheid van burgers in geval van bezuinigingen komt in de lezing niet aan de orde. Onderzoek naar effecten van bezuinigingen op geefgedrag In Nederland is voor zover mij bekend tot nu toe geen wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de invloed van bezuinigingen op subsidies aan goededoelenorganisaties op het geefgedrag aan deze organisaties. Vanwege de omvang van de bezuinigingen en de mogelijke maatschappelijke effecten leek het mij gewenst dat de Werkgroep Filantropische Studies dergelijk onderzoek gaat doen. In mijn oratie (Bekkers, 2013) heb ik een schets van dit onderzoek gegeven. Het lopende onderzoek beslaat zowel analyse van bestaande literatuur als analyse van gegevens uit jaarverslagen, bevolkingsenquêtes en experimenten. Wat we al weten Het onderzoek naar effecten van veranderingen in overheidssubsidies op geefgedrag is kort samengevat in onderstaande figuur. Verandering in hoogte subsidies van de overheid Verandering in fondsenwerving door organisaties Belang van het doel Verandering in geefgedrag door burgers Interpretatie door burgers Vertrouwen in de effectiviteit van de organisatie Behoefte aan giften 1
2 In de figuur heeft een verandering in de hoogte van overheidssubsidies een invloed op het geefgedrag van burgers via twee paden: via organisaties en via burgers. Via organisaties Als maatschappelijke organisaties minder subsidie krijgen kunnen ze deze terugval opvangen door minder uit te geven, of door meer inkomsten te genereren uit andere bronnen. Organisaties zouden meer in fondsenwerving kunnen gaan investeren om de teruglopende inkomsten uit subsidies te compenseren. Investeringen in fondsenwerving zijn doorgaans efficiënt omdat zij zichzelf binnen korte tijd terug verdienen. Goededoelenorganisaties in Nederland besteden volgens de jaarverslagen die het Centraal Bureau Fondsenwerving verzamelt gemiddeld 15% van hun inkomsten aan fondsenwerving (CBF, 2013). Dit percentage suggereert dat er voor elke euro die wordt geïnvesteerd in fondsenwerving bijna 7 euro wordt opgehaald. Dit betekent echter nog niet dat voor elke euro die extra wordt geïnvesteerd in fondsenwerving ook 7 euro meer wordt opgehaald. Eerder onderzoek (Bekkers, 2010) suggereert dat de elasticiteit veel lager ligt. In mijn oratie heb ik voor het eerst onderzocht hoe de investeringen in fondsenwerving en de opbrengsten daarvan veranderen na veranderingen in overheidssubsidies. Ik heb de veranderingen bekeken in de inkomsten van 465 nationale fondsenwervende organisaties die hun financiële gegevens aanleverden aan het CBF over de periode Gemiddeld over deze periode namen de inkomsten uit fondsenwerving in het jaar na een daling van de inkomsten uit subsidies in 48% van de gevallen toe. In het jaar na een stijging van de inkomsten uit subsidies namen de inkomsten uit fondsenwerving in 55% van de gevallen toe. Een daling in de subsidies wordt het daaropvolgende jaar dus niet gecompenseerd door een stijging in de giften. De CBFgegevens laten zien dat de daling in de inkomsten uit fondsenwerving na een daling in de subsidie samenhangt met een daling in de investeringen in fondsenwerving. Organisaties die hun inkomsten uit subsidie zagen dalen investeerden het jaar daarop in 44% van de gevallen meer in fondsenwerving, terwijl organisaties die hun inkomsten uit subsidies zagen toenemen in het jaar daarop in 55% van de gevallen meer investeerden in fondsenwerving. Deze resultaten zijn gebaseerd op gegevens uit allerlei sectoren, waaronder internationale hulp, maar ook gezondheid en welzijn. Master studente bestuurswetenschappen Anna Galenkamp deed onder mijn begeleiding in haar thesis onderzoek specifiek naar de giften aan internationale hulporganisaties. Zij zette allereerst internationaal onderzoek op een rij. De resultaten van het eerdere onderzoek zijn niet eenduidig: uit één studie blijkt een negatief verband tussen overheidssubsidies en private inkomsten, uit een andere studie komt geen verband naar voren, en uit twee andere blijkt juist een positief verband. Uit het eigen onderzoek van Galenkamp op basis van de gegevens van het CBF over 134 Nederlandse internationale hulporganisaties blijkt dat veranderingen in de inkomsten uit subsidies in de periode licht positief samenhangen met veranderingen in de inkomsten uit giften. Als rekening wordt gehouden met de uitgaven aan fondsenwerving verdwijnt dit verband. Het verband verdwijnt echter ook als rekening gehouden wordt met andere factoren. Nader onderzoek op dit terrein is nodig om vast te stellen of de veranderingen in fondsenwerving ook inderdaad de verklaring zijn voor het positieve verband 2
3 tussen inkomsten uit subsidie en inkomsten uit fondsenwerving. Nader onderzoek zou ook kunnen vast stellen of het verband verschilt tussen grote en kleine organisaties. Samengevat blijkt dat de reactie van goededoelenorganisaties op een vermindering van overheidssubsidies mede het effect bepalen van bezuinigingen op het geefgedrag van particulieren. Een daling in de overheidssubsidies vermindert de financiële ruimte voor organisaties om te investeren in fondsenwerving. Hierdoor wordt het voor de organisaties moeilijker om de afname in de inkomsten door de overheidsbezuinigingen te compenseren. Via sociale informatie Een tweede invloed van veranderingen in overheidssubsidie verloopt via de interpretatie van de informatie over veranderingen in overheidssubsidie door burgers. Als mensen geld kunnen geven aan een goed doel nemen ze in overweging wat andere mogelijke donateurs geven. Informatie over het geefgedrag van anderen wordt in de economische literatuur over filantropie sociale informatie genoemd. De invloed van sociale informatie kan in theorie zowel positief als negatief zijn, afhankelijk van hoe zij die informatie interpreteren. Een bezuiniging van overheidsuitgaven aan een bepaald doel kan voor burgers een signaal zijn dat het doel minder maatschappelijk belang heeft gekregen en daarom minder steun verdient. Een bezuiniging kan voor burgers ook een signaal zijn dat het geld niet effectief besteed werd. Een bezuiniging kan echter ook worden uitgelegd als een resultaat van teruglopende overheidsinkomsten. In dit geval kunnen burgers de behoefte voelen hun maatschappelijke betrokkenheid te tonen door meer te geven aan het doel. In economische theorieën over filantropie wordt zulk compensatiegedrag altruïsme genoemd. Omgekeerd kan een verhoging van overheidsbijdragen juist als effect hebben dat burgers minder de behoefte voelen bij te dragen, wanneer zij het idee hebben dat de organisaties voldoende middelen ter beschikking hebben. Positieve sociale informatie Om de invloed van sociale informatie op geefgedrag vast te stellen organiseerden twee studenten communicatiewetenschappen van de VU (Rozanne van Vliet en Sheery Bisessar) onder mijn begeleiding een vragenlijstexperiment met een project voor schoon drinkwater in Mali van Oxfam Novib. Deelnemers aan het experiment vulden een vragenlijst in en maakten kans op een beloning van 20. De deelnemers kregen onder meer een tekst te lezen over het project, waaraan in de experimentele groep de mededeling was toegevoegd dat de VU het project met 10 steunt, ongeacht de bijdrage van de deelnemer. Volgens de economische theorie over altruïsme zou deze mededeling het geefgedrag van de deelnemers moeten verminderen. Dat bleek echter niet het geval. Integendeel zelfs. Van de deelnemers aan het experiment die de tekst te lezen kregen inclusief de mededeling dat de VU het project met 10 steunt gaf 88% de beloning geheel weg. Van de deelnemers die de tekst over het waterproject zonder de mededeling dat de VU het project met 10 steunt gaf 82% de beloning geheel weg. Het verschil is klein, en statistisch niet significant. Dit geeft aan dat de deelnemers niet snel hun geefgedrag aanpassen. Die aanpassing is echter niet in overeenstemming met de verwachting vanuit de economische theorie van altruïsme dat mensen hun gift aan een goed doel verlagen als ze weten dat een derde partij er al aan geeft. 3
4 Overigens hadden niet alle deelnemers bij het lezen van de tekst over het waterproject de mededeling dat de VU ook 10 aan het project zou geven goed in zich opgenomen, zo bleek uit een kennisvraag na afloop van het experiment: 27% van de deelnemers had deze informatie niet gezien of incorrect geïnterpreteerd. Onder de deelnemers die de mededeling wel goed hadden gezien gaf zelfs 94% de beloning geheel weg. Het lijkt er dus op dat de mededeling dat de VU het project met 10 steunt juist een positieve invloed heeft gehad op het geefgedrag, en zeker geen negatieve invloed. Negatieve sociale informatie De reactie van Nederlanders op overheidsbezuinigingen is ook in het afgelopen Geven in Nederland-onderzoek (Schuyt, Gouwenberg & Bekkers, 2013) onderzocht. Uit het onderzoek blijkt dat Nederlanders niet erg bereid zijn om overheidsbezuinigingen te compenseren met hogere giften. Met de stelling Als de overheid gaat bezuinigen op maatschappelijke organisaties zal ik zelf meer gaan geven was 5% van de respondenten het eens of helemaal eens. In het onderzoek was ook een vragenlijstexperiment opgenomen, waarmee we de bereidheid bezuinigingen te compenseren specifieker kunnen onderzoeken. Respondenten in het onderzoek lazen de volgende tekst: De regering heeft aangekondigd verder te gaan bezuinigen. Op welke dingen er precies bezuinigd gaat worden en hoeveel is nog niet bekend. We laten u nu drie soorten doelen zien. U ziet ook hoeveel procent van de steun die de overheid nu geeft aan deze doelen misschien bezuinigd gaat worden. Internationale hulp was een van de doelen die zijn onderzocht. De respondenten beantwoordden de vraag: Als de overheid op internationale hulp 5% [10%, 20%, 33%] gaat bezuinigen, wat is daarop dan uw reactie? Slechts een klein deel van de respondenten (5%) antwoordde ik ben bereid meer te geven. Een iets groter deel van de respondenten (8%) antwoordde ik ga ook minder geven. Een groot deel van de respondenten (88%) antwoordde ik blijf hetzelfde geven. De bereidheid meer te geven was niet afhankelijk van de hoogte van de bezuiniging. Ook uit dit experiment komt dus het beeld naar voren dat burgers niet direct hun geefgedrag zullen aanpassen in reactie op een verandering in de bijdragen van anderen. Als er een reactie is, dan is die vaker een beweging in dezelfde richting mee bezuinigen dan een compensatie. Het netto-effect van de overheidsbezuinigingen op het geefgedrag van Nederlanders is afhankelijk van de hoogte van het eerdere geefgedrag. De kleine groep respondenten die bereid waren meer te gaan geven blijken de meer betrokken donateurs van internationale hulporganisaties te zijn. Zij gaven in 2012 gemiddeld 70, grofweg twee maal zo veel als de groep die minder zegt te gaan geven na overheidsbezuinigingen ( 36). De groep Nederlanders die bereid is meer te gaan geven zegt bereid te zijn de giften met gemiddeld 28 te verhogen. De respondenten die zeiden ook minder te gaan geven in reactie op overheidsbezuinigingen noemden een bedrag dat gemiddeld 18 lager lag dan hun gift aan internationale hulp in Dat betekent voor deze groep een halvering, maar omdat zij gemiddeld minder geven werkt dit minder sterk door in het totaalbedrag dat Nederlanders aan internationale hulporganisaties zouden geven in reactie op 4
5 overheidsbezuinigingen. Over de gehele steekproef van Nederlanders gerekend zou het geefgedrag per saldo met 2% dalen. Samengevat blijkt dat zowel positieve als negatieve sociale informatie het geefgedrag van burgers kan beïnvloeden. De verandering in het geefgedrag in de twee experimenten in dezelfde richting als de verandering in het geefgedrag van anderen: als de VU geeft aan een hulporganisatie gaan Nederlanders wat meer geven; als de overheid bezuinigt op internationale hulporganisaties zeggen Nederlanders overwegend wat minder te gaan geven. Conclusie De aangekondigde bezuinigingen op internationale hulporganisaties zullen waarschijnlijk een negatief effect hebben op het geefgedrag van Nederlanders, en wel via twee paden: (1) de bezuinigingen verminderen de financiële ruimte van organisaties om te investeren in fondsenwerving; (2) Nederlanders blijken eerder mee te gaan met overheidsbezuinigingen dan deze te compenseren met hogere giften. Literatuur Bekkers, R. (2010). The Benefits of Accreditation for Fundraising Nonprofit Organizations in the Netherlands. Pp in: Nonprofit Clubs: Voluntary Regulation of Nonprofit and Nongovernmental Organizations, edited by M.K. Gugerty and A. Prakash. Cambridge: Cambridge University Press. Bekkers, R. (2013). De maatschappelijke betekenis van filantropie. Oratie Vrije Universiteit Amsterdam. Galenkamp, A. (2013). Het subsidiëren van private donaties: Het crowding-in effect van overheidssubsidie op inkomsten uit fondsenwerving binnen Nederlandse internationalehulporganisaties tussen 2005 en Master thesis bestuurskunde, Vrije Universiteit Amsterdam. Rutte, M. (2013). Sterke mensen, sterk land. Over het bezielend verband in de samenleving. Willem Drees lezing, Den Haag. Drees-lezing-2013-Mark-Rutte.pdf Schuyt, T.N.M., Gouwenberg, B.M. & Bekkers, R. (2013). Geven in Nederland 2013: Giften, Sponsoring, Legaten en Vrijwilligerswerk. Amsterdam: Reed Business. Van Vliet, R. (2013). Geefgedrag in Nederland: Altruïsme of egoïsme? Onderzoek naar empathie, het principe van zorg en het crowding-out effect. Master thesis communicatiewetenschappen, Vrije Universiteit Amsterdam. 5
De Geefwet en donaties aan cultuur in Nederland *1. René Bekkers, r.bekkers@vu.nl Saskia Franssen, s.e.franssen@vu.nl
De Geefwet en donaties aan cultuur in Nederland *1 René Bekkers, r.bekkers@vu.nl Saskia Franssen, s.e.franssen@vu.nl Sinds giften aan culturele instellingen fiscaal gezien aantrekkelijker zijn geworden,
Nadere informatieCulturele instellingen in Nederland
Culturele instellingen in Nederland Veranderingen in geefgedrag, giften, fondsenwerving en inkomsten tussen 2011 en 2014 Het Groot Onderhoud 11 oktober 2016 Antwerpen Wat kunnen andere landen leren van
Nadere informatieWat betekent het CBF-Keur voor het Nederlands publiek?
Wat betekent het CBF-Keur voor het Nederlands publiek? Rapportage van: Irene Mol Stichting Pequeno pequeno@planet.nl en René Bekkers Werkgroep Filantropische Studies Vrije Universiteit Amsterdam R.Bekkers@fsw.vu.nl
Nadere informatieWat betekent het CBF-Keur voor het Nederlands publiek?
Wat betekent het CBF-Keur voor het Nederlands publiek? Rapportage van: Irene Mol Stichting Pequeno pequeno@planet.nl en René Bekkers Werkgroep Filantropische Studies Vrije Universiteit Amsterdam R.Bekkers@fsw.vu.nl
Nadere informatieVerslag opinieonderzoek validatiestelsel
Verslag opinieonderzoek validatiestelsel René Bekkers, Filantropische Studies Vrije Universiteit Amsterdam 29 september 2016 * In Geven in Nederland 2017 zijn op verzoek en in overleg met het Centraal
Nadere informatie80% VAN DE NEDERLANDERS TYPEERT ZICH ALS GOEDE-DOELENGEVER,
Meting juni 2013 Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Peil.nl 80% VAN DE NEDERLANDERS TYPEERT ZICH ALS GOEDE-DOELENGEVER, AL ZIEN MINDER
Nadere informatieWIE IS DE NIET-WESTERSE ALLOCHTONE GEVER?
WIE IS DE NIET-WESTERSE ALLOCHTONE GEVER? Amsterdam, november 2011 Auteur: Dr. Christine L. Carabain NCDO Telefoon (020) 5688 8764 Fax (020) 568 8787 E-mail: c.carabain@ncdo.nl 1 2 INHOUDSOPGAVE Samenvatting
Nadere informatieGeven in Nederland 2017
Geven in Nederland 2017 Nederlanders gaven in 2015 ruim 5,7 miljard euro aan goede doelen. Dat is meer dan twee jaar geleden, maar als deel van het inkomen is de trend neerwaarts. Werd in 1999 nog 0,96%
Nadere informatieSymposium. Kiezen om te delen. Filantropie in tijden van economische tegenwind. Presentatie van. Geven in Nederland 2013.
Symposium Kiezen om te delen. Filantropie in tijden van economische tegenwind. Presentatie van Geven in Nederland 2013 25 april 2013 13:00 uur 15.00 uur Vrije Universiteit Amsterdam Auditorium 15.45 uur
Nadere informatieVerschenen in: De Dikke Blauwe.2, Filanthropium Jaargids Door Arjen de Wit MSc. Waarom donateurs niet zomaar in het gat springen
Verschenen in: De Dikke Blauwe.2, Filanthropium Jaargids 2015-2016. Door Arjen de Wit MSc Waarom donateurs niet zomaar in het gat springen De filantropie die in het gat springt dat de overheid achterlaat,
Nadere informatieMeting december 2013 DONATEURSVERTROUWEN WEER IN DE LIFT
Meting ember 2013 Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Peil.nl DONATEURSVERTROUWEN WEER IN DE LIFT Nederland stelt het werk van goede doelen
Nadere informatieOntwikkelingen in giften, sponsoring en andere inkomsten van culturele instellingen in Nederland
Ontwikkelingen in giften, sponsoring en andere inkomsten van culturele instellingen in Nederland Floor de Nooij, René Bekkers en Suzanne Felix Werkgroep Filantropische Studies Vrije Universiteit Amsterdam
Nadere informatieMinor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013
Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 I Inhoudsopgave
Nadere informatieNa de tsunami: giften aan nationale acties en het publieksvertrouwen
HOOFDSTUK 15 Na de tsunami: giften aan nationale acties en het publieksvertrouwen Zoals in de vorige Geven in Nederland-publicatie werd gesignaleerd, leverde de tsunami een fors aantal nieuwe gevers op
Nadere informatieVrijwilligerswerk in de provincie Groningen stabiel
Vrijwilligerswerk in de provincie Groningen stabiel De afgelopen jaren verschuiven steeds meer taken en verantwoordelijkheden in de samenleving van de overheid naar inwoners. Het idee achter deze participatiesamenleving
Nadere informatieDONATEUR KIEST GOEDE DOEL VANWEGE ONDERWERP EN STOPT MET STEUN VANWEGE ONTEVREDENHEID OVER GOEDE DOEL
Meting maart 2013 Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Peil.nl DONATEUR KIEST GOEDE DOEL VANWEGE ONDERWERP EN STOPT MET STEUN VANWEGE ONTEVREDENHEID
Nadere informatieMeting september 2014
Meting september 2014 Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door onderzoeksbureau Kien Onderzoek. VERTROUWEN IN GOEDE DOELEN STIJGT OOK IN 3E
Nadere informatieGeven in Nederland 2007
Geven in Nederland 2007 Geven in Nederland 2007. Giften, nalatenschappen, sponsoring en vrijwilligerswerk. Prof.dr. Th.N.M. Schuyt, drs. B.M. Gouwenberg, dr. R.H.F.P. Bekkers, dr. M.M. Meijer, drs. P.
Nadere informatieSpecial: De multiplier in de Geefwet en het geven aan cultuur
HOOFDSTUK 15 Special: De multiplier in de Geefwet en het geven aan cultuur Prof. dr. René Bekkers, mr. Elly Mariani en Saskia Franssen MA Samenvatting In deze special doen we verslag van onderzoek naar
Nadere informatieFilantropie voor de Sport
Filantropie voor de Sport S P O R T, DA A R G E E F J E O M N O C - N S F 1 9 J U N I 2 0 1 7 P R O F. D R. R E N É B E K K E R S Hoeveel geeft Nederland? Totaal: 5,7 miljard 243 Kerk en levensbeschouwing
Nadere informatieDe twee onderzoeksvragen zijn onderzocht in twee studies. Deze studies zullen hieronder apart besproken worden.
Het keurmerk gekeurd Malva Verbeek 1. Het onderzoek: wat & waarom Het onderzoek heeft zich gericht op het donatiebeleid van bedrijven. Er is onderzocht welke criteria bedrijven hanteren bij de keuze voor
Nadere informatieGulle gevers? Private bijdragen aan cultuur in Nederland 1
125 Gulle gevers? aan cultuur in Nederland 1 Theo Schuyt en René Bekkers Sinds de overheid in 2010 besloot haar bemoeienis met cultuur te beperken en de samenleving en parti culier initiatief meer ruimte
Nadere informatieJubileumspecial: Twintig jaar Geven in Nederland
Prof. dr. René Bekkers, Arjen de Wit MSc en dr. Pamala Wiepking Jubileumspecial: Twintig jaar Geven in Nederland Samenvatting Hoe is de filantropie in Nederland in de afgelopen twintig jaar veranderd?
Nadere informatieHOOFDSTUK 6 DE ACHT MOTIEVEN VOOR GEEFGEDRAG: WAAROM GEVEN MENSEN GELD AAN GOEDE DOELEN? 1 Pamala Wiepking en René Bekkers
HOOFDSTUK 6 DE ACHT MOTIEVEN VOOR GEEFGEDRAG: WAAROM GEVEN MENSEN GELD AAN GOEDE DOELEN? 1 Pamala Wiepking en René Bekkers 76 1 Deze bijdrage aan De rol van filantropie in de participatiesamenleving is
Nadere informatieMinor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014
Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 I Inhoudsopgave
Nadere informatieHet Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door onderzoeksbureau Kien Onderzoek.
Meting juni 2014 Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door onderzoeksbureau Kien Onderzoek. DONATEURSVERTROUWEN BLIJFT STIJGEN Het vertrouwen
Nadere informatieSport, daar geef je om en vrijwillige bijdragen aan sport
Sport, daar geef je om en vrijwillige bijdragen aan sport Suzanne Felix, René Bekkers en Dave Verkaik Werkgroep Filantropische Studies Vrije Universiteit Amsterdam 23 maart 2017 1. Achtergrond In augustus
Nadere informatieDe acht motieven voor geefgedrag: Waarom geven mensen geld aan goede doelen? *
De acht motieven voor geefgedrag: Waarom geven mensen geld aan goede doelen? * Pamala Wiepking, Rotterdam School of Management, Erasmus Universiteit Rotterdam, pwiepking@rsm.nl René Bekkers, Center for
Nadere informatieDONATEURSVERTROUWEN METING DECEMBER Het Nederlandse Donateurspanel
Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Kien Het Nederlandse Donateurspanel METING DECEMBER 2016 In dit rapport leest u de laatste ontwikkelingen
Nadere informatieSpecial: Fondsenwerving in tijden van crises 1
HOOFDSTUK 18 Special: Fondsenwerving in tijden van crises 1 Samenvatting Wat zullen de gevolgen zijn van de economische crisis op de inkomsten uit fondsenwerving van goede doelenorganisaties? Omdat deze
Nadere informatieOntwikkelingen in de werving van structurele donateurs onder de grootste goededoelenorganisaties in Nederland
Ontwikkelingen in de werving van structurele donateurs onder de grootste goededoelenorganisaties in Nederland René Bekkers Filantropische Studies VU Amsterdam 20 december 2011 Colofon Dit rapport is geschreven
Nadere informatieSpecial. Het volledige onderzoek van SEO Economisch Onderzoek vindt u op www.kinderopvang.nl. Het (economisch) belang van kinderopvang
Special Het volledige onderzoek van SEO Economisch Onderzoek vindt u op www.kinderopvang.nl Het (economisch) belang van kinderopvang 2 Het (economisch) belang van kinderopvang Voorwoord Wat levert kinderopvang
Nadere informatie6 Inhoud. 5 Voorwoord. 7 Sectoronderzoek. 16 Goede doelen over welzijn en samenleving. 25 Vijf goede doelen in het kort
6 Goede Doelen Rapport» Algemeen» Inhoud Inhoud 5 Voorwoord 6 Inhoud 7 Sectoronderzoek 16 Goede doelen over welzijn en samenleving 21 Werken aan welzijn in 2006 25 Vijf goede doelen in het kort Goede Doelen
Nadere informatieSamenvatting resultaten onderzoek De vermogende gever
Samenvatting resultaten onderzoek De vermogende gever Dit is een speciale samenvatting van het onderzoek dat de werkgroep Filantropische Studies in juni 2011 heeft uitgevoerd in samenwerking met Mindwize
Nadere informatieDIT IS EEN UITGAVE VAN
Colofon DIT IS EEN UITGAVE VAN Stichting Maatschappij en Onderneming Lange Voorhout 92 2514 EJ Den Haag Telefoon: +31(0)70 3528 528 Email: contact@smo.nl Redactie: Simone Langeweg Tekst- en Communicatieadvies
Nadere informatieJongeren & hun financiële verwachtingen
Nibud, februari Jongeren & hun financiële verwachtingen Anna van der Schors Daisy van der Burg Nibud in samenwerking met het 1V Jongerenpanel van EenVandaag Inhoudsopgave 1 Onderzoeksopzet Het Nibud doet
Nadere informatieMeting september 2013
Meting september 2013 Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Peil.nl Donateursvertrouwen daalt in tegenstelling tot consumentenvertrouwen
Nadere informatieDONATEURSVERTROUWEN LIJKT STABIEL...
Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Kien Het Nederlandse Donateurspanel In dit rapport leest u de laatste ontwikkelingen rondom het donateursvertrouwen
Nadere informatieNederland. Culturele instellingen in. Veranderingen in geefgedrag, giften, fondsenwerving en inkomsten tussen 2011 en 2014
Culturele instellingen in Nederland Veranderingen in geefgedrag, giften, fondsenwerving en inkomsten tussen 2011 en 2014 Saskia Franssen en René Bekkers Werkgroep Filantropische Studies Vrije Universiteit
Nadere informatieEvaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers
Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers nderzoek uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Goirle DIMENSUS beleidsonderzoek April 2012 Projectnummer 488 Het onderzoek De gemeente Goirle is eind april 2010
Nadere informatieMinor Goede doelen, filantropie en non-profits
Minor Goede doelen, filantropie en non-profits I Inhoudsopgave Vak: Geschiedenis van de filantropie 1 Vak: Inleiding Filantropie 1 Vak: Non-Profit and Charity Marketing 2 Vak: Verklaringen voor prosociaal
Nadere informatieGeven van tijd: vrijwilligerswerk René Bekkers 1
Geven van tijd: vrijwilligerswerk René Bekkers 1 Samenvatting Ondanks de toename van de werkloosheid is de omvang van het vrijwilligerswerk in Nederland de afgelopen twee jaar gedaald. In 2004 deed 41%
Nadere informatieEnquête mantelzorg in de gemeente Haren
Enquête mantelzorg in de gemeente Haren Inleiding Inwoners van Haren met fysieke of psychosociale beperkingen hebben vaak ondersteuning nodig om nog zo veel mogelijk volwaardig deel uit te kunnen maken
Nadere informatieDONATEURSVERTROUWEN BLIJFT STIJGEN
Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Kien Het Nederlandse Donateurspanel METING JUNI 2017 In dit rapport leest u de laatste ontwikkelingen
Nadere informatieOntwikkelingen in de werving van structurele donateurs onder de grootste goededoelenorganisaties in Nederland
Ontwikkelingen in de werving van structurele donateurs onder de grootste goededoelenorganisaties in Nederland René Bekkers Filantropische Studies VU Amsterdam 20 december 2011 Colofon Dit rapport is geschreven
Nadere informatieSamenvatting van de belangrijkste bevindingen
Geven in Nederland 2011 Prof. Dr. Th.N.M. Schuyt, Drs. B.M. Gouwenberg & Dr. R.H.F.P. Bekkers. (Red. 2011). Geven in Nederland: Giften, Nalatenschappen, Sponsoring en Vrijwilligerswerk. Amsterdam: Reed
Nadere informatieversie van dit stuk en Sigrid Hemels en Frans Nijhof voor enkele correcties van feitelijke onjuistheden.
Valkuilen in het nieuwe systeem van toezicht op goededoelenorganisaties * René Bekkers, Centrum voor Filantropische Studies, Vrije Universiteit Amsterdam 28 januari 2013 De contouren van het toezicht op
Nadere informatiePublieksvertrouwen in de goede doelensector. Onderzoeksrapportage Mei 2007
Publieksvertrouwen in de goede doelensector Onderzoeksrapportage Mei 2007 Voor u ligt de rapportage van de tiende meting onder Het Nederlandse Donateurspanel. Verantwoording Een steekproef van 60.000 personen
Nadere informatieGeven door huishoudens
HOOFDSTUK Geven door huishoudens Dr. R.H.F.P Bekkers en E. Boonstoppel MSc Samenvatting De totale waarde van giften van geld en goederen door Nederlandse huishoudens bedraagt in 29.938 miljoen. Het bedrag
Nadere informatieHuidig economisch klimaat
Huidig economisch klimaat 1.1 Beschrijving respondenten Er hebben 956 ondernemers meegedaan aan het onderzoek, een respons van 38. De helft van de respondenten is zzp er (465 ondernemers, 49). Het aandeel
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
11 Nederlandse Samenvatting Bij beslissingen over het al dan niet vergoeden van behandelingen wordt vaak gebruikt gemaakt van kosteneffectiviteitsanalyses, waarin de kosten worden afgezet tegen de baten.
Nadere informatieNDP OVER PRIVACY EN MISSTANDEN IN DE SECTOR
Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Kien Het Nederlandse Donateurspanel METING MAART 2018 In dit rapport leest u de laatste ontwikkelingen
Nadere informatiemaatschappijwetenschappen pilot vwo 2015-I
Opgave 3 Sport in de samenleving Bij deze opgave horen de teksten 7 en 8, tabel 4 en figuur 3 uit het bronnenboekje. Inleiding Sport en bewegen nemen in de Nederlandse samenleving een belangrijke plaats
Nadere informatieSamenvatting. Dutch Summary.
Samenvatting Dutch Summary. 125 126 Dutch Summary Nederlandse Samenvatting (Summary in Dutch) Door de aanwezigheid van omstanders helpen mensen elkaar minder snel en minder vaak. Dit geldt voor zowel noodsituaties,
Nadere informatieVERTROUWEN NEEMT TOE EN LOYALITEIT WORDT BELANGRIJKER
Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Kien Het Nederlandse Donateurspanel METING MAART 2015 VERTROUWEN NEEMT TOE EN LOYALITEIT WORDT BELANGRIJKER
Nadere informatieRapport voor deelnemers M²P burgerpanel
Rapport voor deelnemers M²P burgerpanel Weergaven van publieke opinie in het nieuws en hun invloed op het publiek Dit rapport beschrijft de resultaten van een onderzoek over weergaven van publieke opinie
Nadere informatieDONATEURSVERTROUWEN ONVERANDERD
Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Kien Het Nederlandse Donateurspanel METING JUNI 16 DONATEURSVERTROUWEN ONVERANDERD Het tweede kwartaal
Nadere informatieGedragseffecten van de Geefwet 1 Rene Bekkers & Elly Mariani Filantropische Studies, Vrije Universiteit Amsterdam
Gedragseffecten van de Geefwet 1 Rene Bekkers & Elly Mariani Filantropische Studies, Vrije Universiteit Amsterdam Deze bijdrage gaat over de gedragseffecten van de Geefwet. De Geefwet kan niet alleen het
Nadere informatieDr. Christine L. Carabain Werkgroep Filantropische Studies Vrije Universiteit Amsterdam
Solidair met het land van herkomst: Het geefgedrag van niet-westerse allochtonen in 2007 Dr. Christine L. Carabain Werkgroep Filantropische Studies Vrije Universiteit Amsterdam Postadres: Faculteit der
Nadere informatieMeting economisch klimaat, november 2013
Meting economisch klimaat, november 2013 1.1 Beschrijving respondenten Er hebben 956 ondernemers meegedaan aan het onderzoek, een respons van 38. De helft van de respondenten is zzp er (465 ondernemers,
Nadere informatieWat en hoe geven jongeren?
HOOFDSTUK 15 Wat en hoe geven jongeren? Samenvatting In deze special onderzoeken we het geefgedrag van jongeren. Uit het Geven in Nederlandonderzoek blijkt dat het geefgedrag van zelfstandig wonende jongeren
Nadere informatieRapportgegevens Nederlandse persoonlijkheidstest
Rapportgegevens Nederlandse persoonlijkheidstest Respondent: Johan den Doppelaar Email: info@123test.nl Geslacht: man Leeftijd: 37 Opleidingsniveau: hbo Vergelijkingsgroep: Nederlandse beroepsbevolking
Nadere informatieMantelzorg, waar ligt de grens?
Mantelzorg, waar ligt de grens? CDA Talentacademie 2014-2015 Anita Relou Wat is volgens het christendemocratisch gedachtengoed de grens van mantelzorg. Inleiding 2015. Een jaar met veel veranderingen in
Nadere informatie2014, peiling 4b november 2014
resultaten 2014, peiling 4b november 2014 Van 4 tot en met 16 februari is de eerste peiling van 2014 onder het HengeloPanel gehouden. Hieraan deden 1.744 panelleden mee (een respons van 65%). Zij hebben
Nadere informatieEén panellid, werkzaam in de juridische dienstverlening, geeft juist aan dat zijn omzet is toegenomen door de kredietcrisis.
Respons Van 25 juni tot en met 5 juli is aan de leden van het Brabantpanel een vragenlijst voorgelegd met als thema Kredietcrisis. Ruim de helft van de 1601 panelleden (54%) vulde de vragenlijst in. Hieronder
Nadere informatie19 maart 2016. Onderzoek: Korten pensioenen?
19 maart 2016 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen
Nadere informatieCONSUMENTENVERTROUWEN DUIKT ONDER NUL, DONATEURSVERTROUWEN DAALT AMPER
Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF, Toezichthouder Goede Doelen en is uitgevoerd door Kien Het Nederlandse Donateurspanel METING MAART 2019 In dit rapport
Nadere informatieVRIENDEN VAN DE FIRMA VAN DRIE BELEIDSPLAN 2011 2014
VRIENDEN VAN DE FIRMA VAN DRIE BELEIDSPLAN 2011 2014 november 2011 Inleiding Op 26 oktober 2011 is de stichting Vrienden van de Firma van Drie, afgekort Vrienden van De Firma, opgericht. De vriendenstichting
Nadere informatieDONATEURSVERTROUWEN STABIEL, MAAR CONSUMENTENVERTROUWEN DAALT AANZIENLIJK
Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF, Toezichthouder Goede Doelen en is uitgevoerd door Kien Het Nederlandse Donateurspanel In dit rapport leest u de laatste
Nadere informatieUITSLAGEN WONEN ENQUÊTE
UITSLAGEN WONEN ENQUÊTE 3 E KWARTAAL 211 Gemaakt voor NVM Wonen Gemaakt door NVM Data & Research Inhoudsopgave 1 Introductie enquête... 3 1.1 Periode... 3 1.2 Respons... 3 2 Staat van de woningmarkt...
Nadere informatieEen steekproef van 20.000 personen is in januari 2006 door het Nederlandse Donateurspanel benaderd om mee te doen aan delweemaandelijkse monitor van
Een steekproef van 20.000 personen is in januari 2006 door het Nederlandse Donateurspanel benaderd om mee te doen aan delweemaandelijkse monitor van het donateursvertrouwen. Het veldwerk is uitgevoerd
Nadere informatieInleiding Filantropie. Financiële draagvlakverbreding van uw organisatie
Inleiding Filantropie Financiële draagvlakverbreding van uw organisatie PAO Inleiding Filantropie Informatie: Vrije Universiteit Amsterdam PAO Philanthropic Studies t.a.v. Saskia Franssen De Boelelaan
Nadere informatieDE GRENS BEREIKT. De worsteling van pomphouders in de grensstreek
DE GRENS BEREIKT De worsteling van pomphouders in de grensstreek Emile Roemer, voorzitter SPTweede Kamerfractie Februari 2014 INHOUD INLEIDING 3 ACHTERGROND 4 STEEKPROEF 5 RESULTATEN 6 REACTIES POMPHOUDERS
Nadere informatieNEDERLANDERS VINDEN PROBLEMEN DICHTBIJ HUIS STEEDS BELANGRIJKER
Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Kien Het Nederlandse Donateurspanel METING DECEMBER 2014 NEDERLANDERS VINDEN PROBLEMEN DICHTBIJ HUIS
Nadere informatieBijeenkomst Geestelijk Verzorgers Sint Maartenskliniek, Nijmegen
Bijeenkomst Geestelijk Verzorgers Sint Maartenskliniek, Nijmegen Religieuze coping in relatie tot het revalidatieresultaat 25 september 2013 Frans van Oosten Geestelijk verzorger 1 Waar gaat het eigenlijk
Nadere informatieWerkbelevingsonderzoek 2013
Werkbelevingsonderzoek 2013 voorbeeldrapport Den Haag, 17 september 2014 Ipso Facto beleidsonderzoek Raamweg 21, Postbus 82042, 2508EA Den Haag. Telefoon 070-3260456. Reg.K.v.K. Den Haag: 546.221.31. BTW-nummer:
Nadere informatieBijna 8% wisselt van zorgverzekeraar. Premie is de belangrijkste reden om te wisselen.
Deze factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Margreet Reitsma-van Rooijen, Anne Brabers & Judith de Jong. Bijna 8% wisselt van zorgverzekeraar. Premie is de belangrijkste
Nadere informatieBeschrijving van de gegevens: hoeveel scholen en hoeveel leerlingen deden mee?
Technische rapportage Leesmotivatie scholen van schoolbestuur Surplus Noord-Holland Afstudeerkring Begrijpend lezen 2011-2012, Inholland, Pabo-Alkmaar Marianne Boogaard en Yvonne van Rijk (Lectoraat Ontwikkelingsgericht
Nadere informatieOntwikkeling R&D-uitgaven industrie 2009 en 2010
Centraal Bureau voor de Statistiek Divisie Bedrijfseconomische Statistieken Statistische analyse Den Haag Postbus 24500 2490 HA Den Haag Ontwikkeling R&D-uitgaven industrie 2009 en 2010 Gert Buiten, Andries
Nadere informatieNEDERLANDERS & OVERHEIDSBUDGET ONTWIKKELINGS- SAMENWERKING ONDERZOEKSREEKS
NEDERLANDERS & OVERHEIDSBUDGET ONTWIKKELINGS- SAMENWERKING 3 ONDERZOEKSREEKS NCDO is het Nederlandse kennis- en adviescentrum voor burgerschap en internationale samenwerking. NCDO bevordert het publiek
Nadere informatieGeefgedrag van vermogende Nederlanders een verkennende studie. april 2010
Geefgedrag van vermogende Nederlanders een verkennende studie april 2010 Een verslag van drie onderzoeken naar de motieven voor het geefgedrag van vermogende Nederlanders en de benadering van deze groep
Nadere informatieNederlanders & Overheidsbudget Ontwikkelingssamenwerking. onderzoeksreeks
Nederlanders & Overheidsbudget Ontwikkelingssamenwerking 3 onderzoeksreeks NCDO is het Nederlandse kennis- en adviescentrum voor burgerschap en internationale samenwerking. NCDO bevordert het publiek bewustzijn
Nadere informatieVraag C Beslist het hoofdkantoor over sponsoraanvragen of doet elke vestiging dat apart? 1. Hoofdkantoor 2. Elke vestiging apart
Vragenlijst Bedrijven E4053/4 TNS NIPO houdt in opdracht van de Vrije Universiteit een onderzoek over maatschappelijk verantwoord ondernemen. MKB-Nederland en VNO-NCW steunen dit onderzoek van de Vrije
Nadere informatieMeting maart 2012. Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Peil.nl
Meting maart 2012 Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Peil.nl THEMANUMMER: JONGVOLWASSENEN Index van het donateursvertrouwen Donateursvertrouwen:
Nadere informatieGeven door huishoudens
h o o f d s t u k 1 Geven door huishoudens Prof. dr. René Bekkers en Arjen de Wit MSc Samenvatting De totale waarde van giften van geld en goederen door Nederlandse huishoudens bedraagt in 2011 1.829 miljoen.
Nadere informatieInhoudsopgave. Stichting Faja Lobi Friends For Future. Jaarrekening 2012. Jaarrekening. Inhoudsopgave 1. Balans per 31 december 2012 2
Jaarrekening 2012 Inhoudsopgave Bijlagen: pagina Jaarrekening Inhoudsopgave 1 Balans per 31 december 2012 2 Staat van Baten en Lasten 2012 3 Toelichting algemeen 4 Toelichting op de balans 5 Toelichting
Nadere informatieONDERZOEKSRAPPORT CONTENT MARKETING EEN ONDERZOEK NAAR DE BEHOEFTE VAN HET MKB IN REGIO TWENTE AAN HET TOEPASSEN VAN CONTENT MARKETING
ONDERZOEKSRAPPORT CONTENT MARKETING EEN ONDERZOEK NAAR DE BEHOEFTE VAN HET MKB IN REGIO TWENTE AAN HET TOEPASSEN VAN CONTENT MARKETING VOORWOORD Content marketing is uitgegroeid tot één van de meest populaire
Nadere informatieAnalyse van de cursus De Kunst van het Zorgen en Loslaten. G.E. Wessels
Analyse van de cursus De Kunst van het Zorgen en Loslaten G.E. Wessels Datum: 16 augustus 2013 In opdracht van: Stichting Informele Zorg Twente 1. Inleiding Het belang van mantelzorg wordt in Nederland
Nadere informatiekoopzondagen 2012 def KOOPZONDAGEN EN KOOPAVONDEN DE MENING VAN DE BURGER
koopzondagen 2012 def KOOPZONDAGEN EN KOOPAVONDEN DE MENING VAN DE BURGER Oktober 2012 2 Opdrachtnemer: Opdrachtgever: Team Financieel Advies, Onderzoek & Statistiek Camiel De Bruijn Ard Costongs Economie
Nadere informatieDe effectiviteit van subsidies voor giften aan goede doelen Waarom belastingaftrek inefficient is
De effectiviteit van subsidies voor giften aan goede doelen Waarom belastingaftrek inefficient is René Bekkers ICS/Sociologie, Universiteit Utrecht Korting op giften door belastingaftrek In Nederland kunnen
Nadere informatieJaarverslag Stichting Vrienden van Nadirkonyen
2011 Jaarverslag Stichting Vrienden van Nadirkonyen Stichting Vrienden van Nadirkonyen Jaarverslag Stichting Vrienden van Nadirkonyen 2011 Stichting Vrienden van Nadirkonyen Ringbaan West 116 5041 LS Tilburg
Nadere informatieOnderzoeksrapportage Het Nederlandse Donateurspanel. Onderzoeksrapportage Maart 2010
Onderzoeksrapportage Het Nederlandse Donateurspanel Onderzoeksrapportage Maart 2010 Persbericht Woerden, maart 2010 Donateursvertrouwen veert op, maar blijft laag Na een dieptepunt in de meting van december
Nadere informatieGeven van tijd: vrijwilligerswerk
Arjen de Wit MSc en Prof. Dr. René Bekkers Geven van tijd: vrijwilligerswerk Samenvatting Het aandeel vrijwilligers onder de Nederlandse bevolking neemt langzaam maar gestaag af. In 2016 is 36% van de
Nadere informatieSchenken door vermogenden Vermogende Nederlander denkt positief over schenken
Schenken door vermogenden Vermogende Nederlander denkt positief over schenken Oktober 2013 Schenken Inhoudsopgave Schenken door vermogenden Oktober 2013 1 Vermogende Nederlander staat positief tegenover
Nadere informatieGeven en ontvangen van steun in de context van een chronische ziekte.
Een chronische en progressieve aandoening zoals multiple sclerose (MS) heeft vaak grote consequenties voor het leven van patiënten en hun intieme partners. Naast het omgaan met de fysieke beperkingen van
Nadere informatieMening inwoners over energiebesparing en duurzame energie Omnibusonderzoek 2011. Gemeente s-hertogenbosch
Mening inwoners over energiebesparing en duurzame energie Omnibusonderzoek 2011 Gemeente s-hertogenbosch Afdeling Onderzoek&Statistiek Januari 2012 Samenvatting In het Omnibusonderzoek van 2011 onder bewoners
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den Haag www.rijksoverheid.nl/venj
Nadere informatie2014, peiling 1 maart 2014
resultaten 2014, peiling 1 maart 2014 Van 4 tot en met 16 februari is de eerste peiling van 2014 onder het HengeloPanel gehouden. Hieraan deden 1.744 panelleden mee (een respons van 65%). Zij hebben vragen
Nadere informatieVrijwilligerswerk in het zuiden. Lau Schulpen
Vrijwilligerswerk in het zuiden Lau Schulpen De cruciale rol van het individu in ontwikkelingssamenwerking Belastingen Overheid Consumptie Commerciële sector Loterijen Geefgedrag Maatschappelijke organisaties
Nadere informatieBELEIDSPLAN STICHTING ALLFORLIFE
BELEIDSPLAN STICHTING ALLFORLIFE 2016-2019 KvK-nummer 66162726 RSIN 856422289 Postadres Roentgenstraat 16A 3071 TB Rotterdam E-mail info@allforlife.eu Website www.allforlife.eu Telefoon +31651108628 (Ömer
Nadere informatie