Werkstuk Maatschappijleer Recht

Transcriptie

1 Werkstuk Maatschappijleer Recht Werkstuk door een scholier 9487 woorden 23 mei ,5 60 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer 1. Wat is recht 1.1. Wat zijn rechtsregels Dit zijn regels die zorgen dat de burgers de wet naleven. Het worden ook wel dwangmaatregelen en strafsancties genoemd. Wij hebben deze regels om de samenleving veilig te maken. Maar ook om te zorgen dat de samenleving vloeiend verloopt. Zo zijn er ook regels van wat de tweede kamer en de gemeentes zoal mogen doen en niet doen Formele regels en informele regels Je hebt 2 soorten regels formele en informele regels. Formele regels houdt in dat door gezaghebbers richtlijnen zijn vast gesteld voor gedrag. Dit wil niet zeggen dat je jezelf op een bepaalde manier moet gedragen, maar dat je bepaalde richtlijnen moet volgen. Zo mag je niet moorden, niet stelen, enz. Dit wordt ook allemaal met bedrag bedoeld. Dan heb je nog informele regels. Dit zijn gedragspatronen die door de tijd heen zijn ontstaan. Zoals bijvoorbeeld je mening geven. Dit is door de tijd heen ontstaan en is opgenomen in de regels. Zo is de vrije meningsuiting ontstaan. Formele regels zijn dus ook informele regels die bijgevoegd zijn door ons gedrag. 2. Wat zijn de bronnen van het recht? 2.1 De wet De wet is een verzameling van regels waar iedereen zich aan dient te houden. De wet wordt vastgesteld door een autoriteit die daarvoor is gerechtigd. Dit zijn bijvoorbeeld het door een democratisch gekozen parlement, of een absolutistische vorst in een absolute monarchie. De wet geld zeg maar in een bepaald territorium, een bepaald gebied. Zoals bijvoorbeeld een land dus. De wetten die gelden in Nederland, hoeven niet te gelden in bijvoorbeeld België. Er is daar een andere autoriteit die weer andere dingen beslist. De wet is dus niet overal het zelfde oftewel niet landsgebonden. We hebben 2 verschillende soorten wetten: wetten in formele zin en wetten in materiele zin. Wetten in formele zin zijn akten die worden uitgevaardigd door het orgaan, meestal het parlement. Wetten in materiele zin zijn bindende Pagina 1 van 21

2 voorschriften die zich richten op alle inwoners van een grondgebied, zoals een provincie, gemeente of een land Hoe komt de wet tot stand? De wet wordt vastgesteld door de regering en de staten generaal. De eerste en tweede kamer kunnen dus allebei met een voorstel komen. Dit is het recht van initiatief. De meeste voorstellen komen bij de regering vandaan. Het gaat daarna als volgende is zijn werk: Wanneer een minister een bepaald onderwerp wil regelen, dan geeft hij zijn ambtenaren de opdracht een wetvoorstel te maken. Hier hoort ook een memorie van toelichting bij. Hier word het onderwerp in toegelicht. Dan word het wetvoorstel besproken in de ministerraad. Als deze akkoord gaan dan gaat het ontwerp voor advies naar de raad van staten. Dit advies wordt vrijwel altijd opgevolgd en verwerkt Jurisprudentie Jurisprudentie is heel simpel gezegd een verzameling van rechtelijke uitspraken. Dit wil zeggen de rechter moet uitleggen waarom hij een uitspraak doet en wat de gevolgen hiervan zijn. Deze uitleg geeft hij in eerste instantie aan de eiser en de gedaagde omdat hun dit aan gaat. Maar het is gelijk voor andere mensen die ook met dit soort problemen kampen of zo gezegd hier ook mee te maken hebben, die weten hierdoor ook waar ze aan toe zijn. Maar ook andere rechters die een soort gelijke zaak behandelen kunnen nazien wat er in eerdere zaken voor vonnis is uitgekomen. Hierdoor is jurisprudentie een belangrijke rechtsbron. 2.3 Het Verdrag Een verdrag is een overeenkomst tussen twee of meerdere partijen met een bindende aard. Dit wil zeggen dat het op papier gezet word en beide partijen zich eraan te hebben houden. Verdragen kunnen worden gemaakt tussen bijvoorbeeld Staten maar ook onderling. Zo worden bijvoorbeeld gedetailleerde afspraken vast gelegd. Strikt formele gedragen kunnen ook mondeling worden afgesloten maar dit gebeurd bijna niet meer. Niet alle verdragen mogen geheim blijven. Verdragen tussen de verenigde naties bijvoorbeeld zijn verplicht ze openbaar te maken zodat de staten geen geheime allianties kunnen sluiten. Ook moet elk verdrag aangemeld worden bij de secretaris-generaal van de Verenigde naties. Ook voor een verdrag zijn vaste regels opgesteld deze zijn te vinden in het in 1969 in Wenen gesloten Verdrag inzake het verdragenrecht. Daarbij moet een verdrag ook aan bepaalde standaard zaken voldoen. Zo moet de tijd en datum van ingang van het verdrag genoteerd en vastgesteld zijn, voorwaarden voor opzegging of beëindiging en de gevolgen daarvan, controle op de naleving en de consequenties voor de partijen die in gebreke blijven. Wanneer het een multilateraal verdraag is (dit is een verdrag waar meerdere partijen aan deelnemen) word er meestal ook een beheerder van het verdrag aangewezen. Deze houdt bijvoorbeeld bij welke landen er lid zijn van een verdrag, de aanmeldingen van nieuwe deelnemers regelt, enzovoort Gewoonte Pagina 2 van 21

3 Er bestaat zoiets als gewoonte recht. Dit is niet een officieel recht. Gewoonte recht houdt het volgende in. Stel: al jaren gebruik je een stuk land wat niet van jou is als overtocht omdat deze weg veel korter is naar de algemene weg. Maar op een gegeven moment wil deze buurman dit om wat voor rede dan ook niet meer. Hij of jij klaagt hem aan, dan kun je beginnen over gewoonte recht. Maar zoals ik net al zei is dit geen officieel recht. Dus zolang er niets officieels op papier staat dat dit land daadwerkelijk gebruikt zo mogen worden, heb je verder geen poot om op te staan. Zeker omdat er ook een andere manier is om naar de algemene weg te komen. Zou dit er niet zijn dan is de buurman je verplicht om overtocht te verlenen. Toch is het niet zo dat tijdsverloop/gewoonte recht helemaal niets betekend in het recht. Wel degelijk word er gekeken naar hoe lang dit al aan de gang is. Het verschilt ook met wie je te maken hebt. Is het in strijd tegen de overheid dan sta je als burger sterker. Maar als burger tegen burger sta je gelijk. Het maakt dit meestal niet heel veel verschil uit. Gewoonte recht komt op bepaalde plekken op de wereld ook meer voor. Dit zijn meestal de plekken waar er weinig geschreven recht. Dit zijn de minder moderne landen. In moderne landen zijn veel meer geschreven rechten zoals de grondwet, wetten, enzovoort. Hierdoor zijn er genoeg wetten om er wel uit te komen. Zo is het gewoonte recht bijna niet nodig hier. 3. Op welke verschillende manieren kan het recht ingedeeld worden? 3.1. Privaatrecht Publiekrecht Strafrecht Het privaatrecht wordt ook wel het civiele recht of burgerlijke recht genoemd. De meeste mensen kennen het ook meer onder civiel recht. Dit is voor de meeste advocaten en notarissen het belangrijkste rechtsgebied. In d it recht worden de rechtsrelaties tussen burgers onderling geregeld. Dit bestaat uit zakelijke en persoonlijke dingen. Bij zakelijk denk je bijvoorbeeld aan koop, huur, eigendom, het opmaken van een testament en het vestigen van een hypotheek. Bij persoonlijke dingen gaat het ondermeer om huwelijk, echtscheiding en het gezag over kinderen. Dit recht gaat ook over het oprichten van organisaties die een eigen leven leiden in het recht. Dit is bijvoorbeeld een vereniging, een stichting een naamloze vennootschap of een besloten vennootschap. Bij dit recht ligt het initiatief bij de burgers zelf. Als een verkoper zich niet aan de afspraken houd, komen de politie en justitie niet in actie. Deze persoon krijgt ook geen straf. De koper moet beslissen of hij dit aan een rechter wil voorleggen. Als dit gebeurd, zal de rechter de verkoper waarschijnlijk veroordelen om zich alsnog aan zijn verplichtingen te houden. Dit is dus geen straf maar een uitspraak. Notarissen hebben heel veel met dit recht te maken. Er moet een notariële akte worden gemaakt voor de oprichting van een rechtspersoon. Ook is er een notariële akte nodig om een testament op te maken, eigendomsoverdrachten van huizen, grond of gebouwen, voor mensen die gaan trouwen en mensen die gaan samen wonen en de zakelijke kanten van hun relatie goed willen regelen. Advocaten hebben meer te maken met bijvoorbeeld een echtpaar dat wil scheiden of mensen die een koopcontract hebben afgesloten en waarbij de andere partij zich niet aan de afspraak houd. Het publiekrecht geeft de regels weer tussen de burger en de overheid. En dit gedeelte van het recht verzorgd ook de verhouding van overheidsinstanties onderling. Dit is het enige verschil van het andere rechtsgebied privaatrecht. In het strafrecht gaat het over strafbare feiten zoals diefstal en moord. Bij het strafrecht gaat het over het Pagina 3 van 21

4 niet naleving straf. Dit wil zeggen moorden is verboden dat staat in de wet maar je doet het toch. Daar wordt je voor gestraft want je hebt niet de wet nageleefd. Het strafrecht neemt in het recht een speciale plaats in. Ons rechtsysteem kent een groot aantal geboden en verboden maar meestal moet de burger zelf de rechter inschakelen. Bij het strafrecht is dit niet zo. Zoals ik hier boven al noemde, als je een misdrijf of een overtreding begaat word je gestraft door de rechter. Als iemand een strafbaar feit pleegt probeert de politie die iemand op te sporen en dan kan de officier van justitie de zaak aan de rechter voor leggen. In deze zaken staan dus de verdachte en de officier van justitie tegenover elkaar. De officier van justitie moet bewijzen of de verdachte zich schuldig heeft gemaakt. De rechter beslist of de verdachte zich inderdaad schuldig heeft gemaakt of niet Materieel recht Formeel recht Bij bovenstaande rechten kan nog onderscheid gemaakt worden in 2 soorten recht: Het materieel recht en formeel recht. Bij materieel recht wordt er naar de geldende rechtregels gekeken. Het materieel recht beschrijft de rechten en plichten. Formeel recht zijn procedure voorschriften. Zoals als bij welke rechter je moet zijn, hoe verloopt een rechtszaak, wat is de functie van een dagvaarding enzovoort. Om het kort te verwoorden: in het formeel recht vind je regels die beschrijven hoe je er voor kunt zorgen dat het materieel recht gehandhaafd wordt Dwingend recht Aanvullend recht Het dwingend recht houdt in dat er niet van de regel afgeweken kan worden. Dit klinkt wat vreemd maar er zijn regels waar iets van afgeweken mag worden. Als burgers onderling samen een regeling of contract opstellen waar ze zich aan houden is dit ook goed. Zolang het maar beperkt blijft. Dit wordt het regelend recht genoemd. Er zijn totaal 4 boeken waar deze rechten instaan. Er staat bij aan gegeven of het dwingend recht of regelend recht is. Bijvoorbeeld de meeste regels over hoe je een procedure moet voeren zijn dwingend. 4. Welke wetboeken kennen we? 4.1. Burgerlijk wetboek Het burgerlijk wetboek, afgekort het BW, is een deel van de Nederlandse wet en maakt deel uit van het Nederlands burgerlijk recht. Dit boek richt zich zoals het ook genaamd is op de burgers. Het geeft de regels weer waar de burgers zich aan dienen te houden wat betreft regelingen. Ook verkeer en vervoer valt hieronder. Er zijn totaal negen delen: Boek 1 personen en familie, boek 2 Rechtspersonen, boek 3 vermogensrechten, boek 4 erfopvolging, boek 5 zakelijke rechten, boek 6 verbintenissen algemeen, boek 7 bijzondere overeenkomsten 1, boek 7a bijzondere overeenkomsten deel 2, boek 8 verkeer en vervoer. Al deze boeken bevatten regels waar men zich aan dient te houden. Ook de overheid heeft zich hier aan te houden, het heeft dus betrekking op iedereen Wetboek van Burgerlijke rechtsvordering Pagina 4 van 21

5 In dit boek staan alle regels, regelingen en wetten met betrekking op een rechtszaak. In ieder geval alles waarmee je maar te maken kan hebben omtrent een rechtszaak. Je kunt er alles in terug vinden. Ook dit boek bestaat uit vier delen: boek 1 de wijze van procederen voor de rechtbanken, de hoven en de Hoge Raad Artikelen 1-429t, boek 2 Van de gerechtelijke tenuitvoerlegging van vonnissen, beschikkingen en authentieke akten Artikelen , boek 3 Van rechtspleging van onderscheiden aard Artikelen i en boek 4 Arbitrage Artikelen Wetboek van Strafrecht Het Nederlandse wetboek bepaald wanneer er aan iemand een straf opgelegd kan worden. Ook dit boek bestaat weer uit meerdere delen. Uit drie soorten wel te verstaan: algemene bepalingen, misdrijven en overtredingen. Het deel algemene bepalingen gaat over een bepaalde soort zaken die zowel gelden voor overtredingen en misdrijven. Dit zijn de soort straffen die opgelegd kunnen, gevallen van strafverlaging, strafverhoging, enzovoort. Het deel misdrijven gaat over ernstige delicten. Hier word er beschreven wat onder een misdrijf valt en wat hier voor de strafmaat is. Voor een misdrijf wordt een aantekening in het strafblad van de veroordeelde gemaakt. Het deel overtredingen gaat over lichte vergrijpen. Ook in dit deel word net als bij misdrijven beschreven wat een overtreding is en wat de strafmaat is. De gevangenisstraf voor zo n overtreding is nooit langer dan een jaar en meestal veel lager. Op veel overtredingen staat alleen een geld boete en ook veel lagere overheden mogen bepalen of een bepaalde handeling een overtreding oplevert Wetboek van strafvordering In het wetboek van strafvordering wordt er bepaald hoe de strafbare feiten vervolgd worden. Wat strafbare feiten zijn en wat voor straffen daarvoor worden uitgesproken zijn te vinden in het wetboek van strafrecht. Deze 2 boeken samen vormen de basis van het Nederlandse strafrecht. Ook dit boek bestaat weer uit meerdere delen. Het bestaat uit de volgende vijf delen: boek 1 Algemene bepalingen artikelen 1-138c, boek 2 Strafvordering in eersten aanleg artikelen , boek 3 rechtsmiddelen artikelen , boek 4 enige rechtsplegingen van bijzondere aard artikelen vv en boek 5 tenuitvoerlegging en kosten artikelen In deze boeken word dus besproken hoe de strafbare feiten vervolgd worden. 5. Rechtelijke organisatie en verschillende procedures 5.1. Wie behoren tot de rechtelijke macht? De rechterlijke macht is de rechtsstaat van de macht waar de rechtspraak aan is opgedragen. De rechterlijke macht bestaat uit verschillende personen: de rechters, raadsheren, officieren van justitie die het openbaar ministerie vormen en rechterlijk ambtenaren in opleiding riao vanaf hun parketstage. Deze rechtelijke machten worden bijgestaan door griffiers. Hun zorgen voor de communicatie en de administratie. Je word als griffier pas toegelaten als je een examen voor justitie hebt afgelegd en er uiteraard voor geslaagd bent. Pagina 5 van 21

6 Welke gerechten bestaan er in Nederland? Er zijn 3 verschillende soorten gerechten. De rechtbank, het Gerechtshof en de Hoge Raad. De rechtbank heeft verschillende soorten kamers oftewel afdelingen: een strafkamer, een civiele kamer en een bestuurskamer. In een strafkamer worden de misdrijven behandeld. Dit zijn de zwaardere strafbare feiten. In de bestuurskamer worden de zaken behandeld van burgers die het niet eens zijn met een besluit van een overheidsorgaan. In de civiele kamer worden de zaken behandel die gebaseerd zijn op het burgerlijke recht, tenzij deze behandeld kan worden door de kantonrechter. Onder de rechtbank valt ook de sector kanton. De kantonrechter behandeld alleen zaken met vorderingen onder de 5000,00 en alle vorderingen uit huur, arbeid, huurkoop, agentuur en pacht ook als het bedrag hoger is dan 5000,00. Het Gerechtshof behandelt de rechtzaken van het hoger beroep. Wanneer je het niet eens bent met de uitspraak van een kantonrechter of van de rechtbank kan je in hoger beroep gaan. Dit gebeurt bij het Gerechtshof. De zaak wordt dan op nieuw behandeld en het Gerechtshof doet dan een nieuwe uitspraak. Deze uitspraak wordt een arrest genoemd. De Hoge Raad is ons hoogste rechtscollege. De Hoge Raad behandelt het cassatie recht. Na het hoger beroep is in sommige gevallen nog cassatie mogelijk. Dan word de zaak aan de Hoge Raad voorgelegd. De Hoge Raad gaat de zaak niet opnieuw behandelen maar beoordeeld alleen de juridische technische kant van de zaak. De feiten laat de Hoge Raad rusten. Dit wil zeggen dat je wel in cassatie kan gaan over uitleg van een bepaalde juridische term, zoals bijvoorbeeld een onrechtmatige daad, maar niet over de vraag of bij ongeval tijdens een groepsles te paard de instructrice die groep begeleidde daar wel bevoegd voor is. Dit gaat niet over een juridisch aspect maar een feit. Net als bij het gerechtshof zijn er 2 uitspraken mogelijk, of de eerdere uitspraak blijft staan of deze uitspraak word gecasseerd (vernietigd). Nu doet of de Hoge Raad zelf een uitspraak of het wordt weer terug gestuurd naar het gerechtshof waar ook de feiten opnieuw bekeken moeten worden. Hier mag de Hoge Raad zich ook niet mee bemoeien. Een uitspraak van de Hoge Raad wordt ook een arrest genoemd Hoeveel zijn er daar van? Er zijn in ons land totaal 19 rechtbanken, er zijn totaal 62 kantongerechten, er zijn 5 gerechtshoven en 1 Hoge Raad. Nederland is verdeeld in arrondissementen. Totaal in negentien. In ieder arrondissement zit een rechtbank en verschillende kantongerechten. De gerechtshoven zitten in de grote steden waarvan onder andere Den Haag waar ook de enige Hoge Raad zit Verschil tussen enkelvoudige kamer en meervoudige kamer Het verschil tussen de enkelvoudige kamer en de meervoudige kamer zit hem in het aantal rechters en de daad. Wanneer iemand een misdrijf pleegt waarvoor de officier van justitie een gevangenisstraf langer dan een jaar eist, gaat de zaak naar een meervoudige kamer. In deze meervoudige kamer wordt de zaak behandeld door tenminste 3 rechters en een griffier. Samen beoordelen ze de zaak. Maar wanneer er een kleiner misdrijf wordt gepleegd waar minder dan een jaar voor word geëist, een geld boete of een werkstraf, dan word de zaak voorgeleid aan een rechter en een griffier. Pagina 6 van 21

7 Wat is de taak van het openbaar ministerie (OM)? Het openbaar ministerie vormt samen met de rechters, zoals we al eerder behandeld hebben, de rechterlijke macht van het strafrecht. Wanneer iemand een misdrijf pleegt word deze gezocht door de politie. Als deze opgepakt is wordt hij voorgeleid naar de rechter. Maar in een rechtszaak staan er altijd 2 mensen tegen over elkaar. Dit is wat het OM doet. Wanneer een verdachte is opgepakt is het aan het OM om uit te zoeken of deze persoon ook daadwerkelijk de misdaad gepleegd heeft. Die persoon of personen van het OM wordt de officier van justitie genoemd. Wanneer de bewijzen en dergelijke verzameld zijn, vind er een recht zitting plaats. Hier staan dus de officier van justitie tegenover de verdachte. Nu is het aan de officier van justitie om te bewijzen dat de verdachte ook daadwerkelijk het misdrijf heeft gepleegd. Het OM heeft dus 3 belangrijke taken: Het opsporen van strafbare feiten, de vervolging van strafbare feiten en het toezicht op de uitvoering van straf vonnissen. Het werkterrein van het OM vindt zich bijna alleen maar bij het strafrecht. Het OM bemoeit zich verder niet met buren ruzies en dergelijke, deze mensen moeten naar de burgerlijke rechter Wat verstaan we onder zittende en staande magistratuur? Hier word het verschil gemaakt tussen een rechter en de officier van justitie in de rechterlijke macht. Een rechter wordt aangeduid als de zittende magistratuur en de officieren van justitie als de staande magistratuur. Rechterlijke ambtenaren in opleiding worden nog niet aangeduid als zittende of staande magistratuur omdat zij nog in opleiding zijn. De rechter, die altijd recht tegenover de verdachte zit, zit altijd. De rechter hoort bij de zittende magistratuur, daarom word de officier van justitie een staande magistratuur genoemd want deze staat altijd Wanneer moet ik bij welke rechter zijn? Wanneer je een misdrijf hebt begaan of je klaagt iemand aan moet je voor de rechter verschijnen. Hoe weet je dan bij welke rechter je moet zijn? Door absolute competentie word uitgezocht bij welke rechter je moet zijn een gewone of een kantonrechter. Hieronder meer over absolute competentie. Bij het eerder genoemde rechtsgebieden, staat wanneer je bij welke rechter moet zijn. Waar de rechtszaak gehouden word is afhankelijk van de relatieve competentie ook dit we hieronder gaan bekijken Absolute competentie Bij absolute competentie word uitgezocht bij welke rechter je zijn moet. Dit is afhankelijk van waar de zaak om draait. Heb je een misdrijf gegaan kom je terecht bij een gewone rechter. Maar bedraagt het een zaak over vorderingen onder de 5000,00 of een vordering uit huur, arbeid, huurkoop, agentuur of pacht dan kom je terecht bij de kantonrechter. Deze behandelt de wat kleinere zaken. Ga je nu in hoger beroep dan kom je terecht bij een rechter van het gerechtshof. Deze gaat je zaak opnieuw behandelen. Ben je het hier nog niet mee eens, dan ga je door naar de Hoge Raad en ook deze behandeld je zaak op nieuw maar dan alleen de juridisch technische kant van de zaak. Pagina 7 van 21

8 Relatieve competentie Relatieve competentie geeft aan in welke plaats in Nederland je moet zijn bij welke rechtbank. Eerst word er gekeken in welk arrondissement je zit. Een arrondissement is een rechtsgebied. Nederland is verdeeld in negentien arrondissementen. In elk arrondissementparket zit een rechtbank en meerdere kantongerechten. Dan word er bepaald bij welke je precies moet zijn. Dit wordt gedaan door te kijken naar de woonplaats van de gedaagde. In de woonplaats van de gedaagde wordt de rechtszaak gedaan of in de dichts nabijgelegen plaats waar de desbetreffende rechtbank staat Wie zijn er betrokken bij een burgerlijk proces? Een burgerlijk proces speelt zich af tussen 2 burgers. De naam zegt het al. De ene burger daagt de andere burger voor de rechter. Vaak gaat dit over meningsverschil. Deze zaken spelen zich meestal af voor de kanton rechter. Opmerkelijk is dat een burger niet zelf zo n rechtszaak kan beginnen maar altijd eerst een advocaat in moet schakelen. Deze bepaald dan of het tot een rechtszaak moet komen. Als dit het geval is dan word er een dagvaarding opgesteld en deze word door een deurwaarder afgeleverd. De deurwaarder speelt hier dus ook een rol. Hij zorgt er ook voor dat wanneer het vonnis is uitgesproken, dat deze nagekomen wordt. De dagvaarding moet door de wederpartij getekend worden als bewijs van aflevering. De gedaagde schakelt dan ook een advocaat in en komt dan met een conclusie van antwoord. Deze worden beide aan de rechter voorgelegd en dan komt de rechter met een tussenvonnis wat vaak een comparitie na antwoord is. Dit wil zeggen een mondelinge behandeling. Beide partijen worden dan opgeroepen voor een zitting om de vragen van een rechter te kunnen beantwoorden. De rechter kijkt of er een oplossing (word ook wel een schikking genoemd) gevonden kan worden. Lukt dit niet dan wijst de rechter na de comparitie het vonnis uit. Is de zaak volgens de rechter niet geschikt voor een comparitie na antwoord dan geeft de rechter beide partijen nogmaals de gelegenheid om een schriftelijk stuk op te stellen met een nadere toelichting. De eiser maakt een conclusie van repliek en de gedaagde een conclusie van dupliek. Soms word er nog een gelegenheid voor beide partijen gesteld om een mondeling pleidooi te houden en dan volgt daarna het vonnis. Verder komt er ook een griffier voor. Deze ondersteunt de rechter. Neemt alle schriftelijke stukken. Zorgt voor de communicatie en maakt het uiteindelijke proces-verbaal of verslag De gang van zaken bij een kanton rechter Je komt bij een kanton rechter terecht wanneer je een rechtszaak wil beginnen tegen een andere burger met een schade post van onder de 5000,00. Of voor alle vorderingen uit huur, arbeid, huurkoop, agentuur of pacht. Een kantonrechter behandeld ook de overtredingen, dit zijn lichtere strafbare feiten. Een kanton rechter is een alleen sprekende rechter. Wat inhoud dat de rechter alleen de zitting leidt en uitspraak doet. Alleen pachtzaken worden door de meervoudige kamer in de sector kanton behandeld. Bij de kantonrechter hoef je niet perse een advocaat in te schakelen. Je mag dus je eigen proces voeren. Meestal gebeurt dit wel om dat ze zelf de juridische kennis missen. Het is dus ook wel aan te raden. Een advocaat of een deurwaarder die optreedt namens de cliënt wordt de gemachtigde genoemd. Wat wel typerend is voor een zaak bij het kanton gerecht is dat de gedaagde mag kiezen of hij schriftelijk of Pagina 8 van 21

9 mondeling reageert op de dagvaarding Welke twee partijen? De partijen zijn beide burgers. Behalve in overtredingen dan is het de burger tegen officier van justitie. De ene burger daagt de andere burger voor het gerecht. Zoals ik hier boven al noemde is het vaak een conflict over een meningsverschil. Een mooi voorbeeld: u koopt mijn auto over op afbetaling. Na 2 weken gaat de auto al kapot. U neemt weer contact op met mij verteld het verhaal en vind dat ik deze schade moet betalen omdat u ervan overtuigd bent dat dit oude schade is en ik daar vast wel vanaf wist. Omdat de auto nog niet afbetaald is, besluit u te wachten met afbetalen totdat de schade betaald. Ik ben het hier niet mee eens en stap naar de rechter voor een rechterlijke uitspraak Door wie worden de partijen vertegenwoordigd? Beide partijen worden vertegenwoordigd door een advocaat. Dit hoeft niet perse. Het kan ook zijn dat een deurwaarder namens een cliënt optreedt. Dit is voornamelijk voor de dagvaarding en andere stukken De rol van de rechter Rechters zijn onafhankelijk van de regering in Nederland. Ze worden voor hun leven benoemd, ze kunnen dus niet door de regering ontslagen worden. Hun rechtspositie wordt door de wet geregeld zodat daar dus niet mee gerommeld kan worden na een goede of slechte uitspraak. Een rechter is er om in een rechtszaak tot uitspraak te komen. Hij is degene die beslist of een persoon schuldig is of wie er gelijk heeft. Hij hoort de getuigen of leest de schriftelijke stukken en komt dan tot een vonnis. In zaken die gaan om meer dan een jaar gevangenisstraf wordt de zaak voorgelegd in de meervoudige kamer. In deze kamer wordt de zaak voorgelegd aan drie rechters. Een van deze rechters is de voorzitter. Na de zitting trekken de rechters zich terug in de raadkamer om onderling te overleggen. Dit wordt ook wel het geheim van de raadkamer genoemd omdat niemand weet wat er zich hier afspeelt De taak van de griffier Een griffier heeft meerdere taken. De hoofdtaak is het op zich nemen van alle communicatie die betrekking heeft op een zaak en het vastleggen van die communicatie. Wanneer iemand de rechter om een vonnis vraagt moet deze eerst een verzoek indienen bij de griffie van de rechtbank. Ook advocaten leveren bij stukken in bij de griffie van de rechtbank. Wat ook een belangrijke taak van een griffier is, is het zorgen voor de administratie rondom een zitting. Tijdens zo n zitting maakt de griffier aantekeningen van alles wat er gezegd en gedaan wordt. Hier maakt de griffier een verslag van wat wij kennen als het proces-verbaal. Ook neemt de griffier deel aan de beraadslagingen van de rechters en schrijft samen met deze rechters het vonnis. De rechter commissaris wordt ook bijgestaan door een griffier. De griffier neemt de volgende taken op zich: het maken van proces verbaal van de doorzoekingen, verklaringen van verdachten bij hun voorgeleiding en het verhoren van getuigen. Een griffier wordt ook wel de schrijvende magistratuur genoemd. Een griffier word je pas als je een examen hebt afgelegd bij de officier van justitie. Pagina 9 van 21

10 De taak van de deurwaarder in den rechtszaal Ook in de rechtszaal is er een deurwaarder aanwezig. Zo zie je dat de rol van een deurwaarder in het recht veel voorkomt. Zijn taak is om orde in de zaal te houden. Ook noteert hij wat er gebeurd en gezegd wordt. Ook kan een deurwaarder als rechtsbijstand optreden. Dit kan dus ook zijn rol in de rechtbank zijn De dagvaarding Een dagvaarding krijg je als je aangeklaagd bent. Deze wordt door een deurwaarder gebracht en word pas afgeven als deze ondertekent is door de gedaagde. In een dagvaarding staat onder andere door wie je bent aangeklaagd en waarom. Er zitten veel delen in. Het begint met het heden. Dit bestaat uit de naam van de eiser en de naam en adres van de advocaat van de eiser. De datum wordt ingevuld door de deurwaarder. Heb ik volgt daarna. Hier zet de deurwaarder zijn stempel. De ik figuur is dus de deurwaarder. Dan komt gedagvaard. Onder dit kopje staan de naam en adres van de gedaagden. In dit stukje wordt altijd wat ruimte achtergelaten waar de deurwaarder in aan vullen aan wie hij het achter heeft gelaten. Onder het kopje OM staat de officiële oproep aan de gedaagde dat deze voor de rechtbank moet verschijnen. Hier staat ook de datum en tijd bij. Er moet minimaal altijd 2 dagen tussen zitten. Dit is tussen de bezorging van de dagvaarding en de dag van rechtszitting. Met aan zegging is het kopje waar een mededeling volgt wat er gebeurd als je niet komt opdagen. In dit geval verleent de rechter verstek tegen de gedaagde. Dit wil zeggen dat de vordering van de eiser wordt toegewezen. De eiser wint dus. In het kopje Teneinde geeft de advocaat aan welke juridische argumenten hij heeft voor zijn vordering. Dit stukje wordt ook wel het lichaam genoemd van de dagvaarding. In dit stukje moet ook bekend gemaakt worden, tenzij dit nog niet bekend is, waarom de gedaagde de vordering van de eiser afwijst. Dan volgt het kopje mitsdien. Hieronder volgt de feitelijke eis. Hier staat wat de eiser nu precies wil. Dit stukje wordt ook wel het petitum genoemd. Als de dagvaarding is opgesteld gaat deze in tweevoud naar de deurwaarder. Beide exemplaren moeten ondertekend worden. Een mag de gedaagde zelf houden, de ander gaat terug naar de advocaat. Hieronder volgt een voorbeeld van een dagvaarding. Heden, de Tweeduizend en zeven, ten verzoeke van Gerrit Jan Jaap de Groot wonende te Schiedam te dezer zake woonplaats kiezende ter griffie van na te noemen Rechtbank, sector kanton; Heb ik, GEDAGVAARD: De heer B. de Baas wonende te 3100 AA SCHIEDAM aan de Stationsstraat 20, aldaar aan het woonhuis van gedaagde mijn exploot doende en afschrift dezes latende aan: OM Pagina 10 van 21

11 Hetzij op..tweeduizend en zeven, des voormiddags te (tijdstip wordt door de deurwaarder ingevuld) uur, in persoon of bij gemachtigde te verschijnen ter civiele terechtzitting van de kantonrechter van de rechtbank te Rotterdam, sector kanton, locatie Schiedam, die daar zitting houdt aan de Lange Haven 65 te 3111 CB Schiedam om ter terechtzitting mondeling of schriftelijk te antwoorden op de aan het eind van dit stuk geformuleerde eis; Hetzij om vóór de genoemde roldatum een schriftelijk antwoord (voorzien van de namen van de procespartijen en met vermelding van de datum van de terechtzitting) in te dienen ter griffie op het adres, Lange haven 65 te 3111 CB Schiedam (Postbus 77, 3100 AB Schiedam) of om uitstel voor antwoord te verzoeken; MET AANZEGGING Dat indien niet uiterlijk op genoemde terechtzitting wordt geantwoord of om uitstel wordt verzocht, de rechter de hieronder geformuleerde eis zal toewijzen, tenzij deze hem onrechtmatig of ongegrond voorkomt, met dien verstande dat indien er sprake is van meer gedaagden wanneer tenminste één van de gedaagden in het geding verschijnt, tussen partijen één vonnis zal worden gewezen, dat als een vonnis op tegenspraak wordt beschouwd; TENEINDE Alsdan namens eiser(es) te horen eis doen en concluderen dat: Eiser(es) heeft van gedaagde gehuurd de zelfstandige woning staande en gelegen aan de Hertogstraat 4, 3111 BB Schiedam. Bij aanvang van de huurovereenkomst heeft eiser(es) een bedrag van 1000,- aan waarborgsom betaald. De huurovereenkomst is door eiser(es) opgezegd per 15 december 2006 tegen 31 januari Op 15 januari 2007 is er door gedaagde een voorinspectie ten aanzien van de woning verricht. Uit het inspectierapport blijkt dat de woning akkoord is bevonden. Op 31 januari 2007 heeft er een eindinspectie van de woning plaatsgevonden. De woning was eveneens akkoord bevonden. De huurovereenkomst is op 31 januari 2007 beëindigd. Eiser(es) heeft conform de huurovereenkomst recht op terugbetaling van de waarborgsom uiterlijk binnen drie maanden na beëindiging van de huurovereenkomst. Gedaagde blijft met terugbetaling van de waarborgsom in gebreke. Gronden Op grond van de tussen partijen gesloten huurovereenkomst (PROD. I) diende eiser(es) bij aanvang van de Pagina 11 van 21

12 huurovereenkomst aan gedaagde een bedrag van 1000,-- aan waarborgsom te betalen. Deze waarborgsom mocht worden aangewend ter dekking van de kosten van schade aan het gehuurde bij het beëindigen van de huurovereenkomst en ter dekking van alle vorderingen van de verhuurder die bij het einde van de huurovereenkomst ten laste van de huurder nog open zouden staan. Bij het einde van de huurovereenkomst was het gehuurde niet beschadigd. Hierbij treft u een kopie van het rapport van voorinspectie en het rapport van de eindinspectie aan (PROD. II). Eiser(es) heeft de huur tot het einde van de huurovereenkomst betaald. Hierbij treft u als bijlage een overzicht van betaling van de laatste drie maanden huur aan (PROD. III) Gedaagde heeft niets terugbetaald, ondanks herhaalde verzoeken daartoe (zie kopie aanmaningen, PROD. IV) en blijft aldus met verdere betaling in gebreke. Verweer Gedaagde heeft zich in stilzwijgend gehuld en is niet bereid het genoemde bedrag 1000,- terug te betalen. Bewijsmiddelen Eiser(es) biedt doch slechts voor zover op grond van de wet bewijslast op hem/haar zou rusten - aan zijn/haar stellingen door bewijs te onderbouwen. Eiser(es) biedt met name aan het huurcontract en alle betalingsbewijzen te overleggen van de huur over de periode waarover bedragen terug worden gevorderd. Vordering Eiser(es) vordert van gedaagde de waarborgsom van 1000,- terug. Gedaagde vordert op grond van artikel 6:119 BW de wettelijke rente over 1000,00 vanaf de dag der dagvaarding tot de dag der algehele voldoening MITSDIEN: bij vonnis, voor zover rechtens mogelijk uitvoerbaar bij voorraad zonder borgtocht gedaagde te veroordelen om: aan eiser tegen behoorlijk bewijs van kwijting te betalen de som van 1000,- vermeerderd met de wettelijke rente vanaf de dag der dagvaarding tot de dag der algehele voldoening en gedaagde te veroordelen in de kosten van deze procedure daaronder mede begrepen salaris gemachtigde. De kosten van deze dagvaarding bedragen Deze kosten zijn wel/niet verhoogd met de BTW Pagina 12 van 21

13 nu eiser(es) heeft verklaard dat hij/zij de omzetbelasting niet kan verrekenen in de zin van de Wet op de Omzetbelasting De executie van het vonnis door de deurwaarder Alle officiële stukken woorden door zowel de geadresseerde als de deurwaarder ondertekent. Dus ook wanneer een rechter uitspraak doet zal de deurwaarder het vonnis betekenen. Doordat de deurwaarder tekent is degene aan wie het vonnis is gericht bekend van wat het vonnis inhoud. Dit is zo omdat de deurwaarder het pas betekend als het vonnis is afgeleverd aan de juiste persoon en die het ondertekend heeft. Wanneer iemand tegen een executoriale titel oftewel een vonnis ingaat, kan de deurwaarder maatregelen nemen om diegene te dwingen tot het uitvoer van het vonnis. Bij bijvoorbeeld een veroordeling tot betaling doet een deurwaarder dit door beslag te leggen. Wanneer er bijvoorbeeld een huurovereenkomst is beëindigd en de huurder weigert het pand te verlaten, kan een deurwaarder overgaan tot een ontruiming. Daarna gaat een deurwaarder over op het innen van dwangsommen. Als dat ook niet werkt kan een deurwaarder ook overgaan tot een civiele gijzeling. Voor dit heeft een deurwaarder wel toestemming nodig van de rechter. Dit kan alleen niet worden opgelegd als het om geldbedragen gaat. Met uitzondering dan van uitkeringen voor levensonderhoud zoals bijvoorbeeld alimentatie. Als de rechter toestemming heeft gegeven, zal de deurwaarder degene aan wie het vonnis is gericht, overbrengen naar het huis van bewaring. Desnoods met behulp van politie. Alleen de directeur van het huis van bewaring mag deze persoon inschrijven en ook alleen op vertoon van het bewijs van toestemming van de rechter. De eisende partij moet de kosten van het verblijf van het huis van bewaring voorschieten. Als dit niet gebeurd is de directeur degenen die in bewaring is genomen weer vrijlaten. Dit gijzelen is vrij ouderwets. Veel advocaten pleiten ervoor dat de civiele gijzeling uit het wetboek wordt geschrapt Hoe verloopt het burgerlijk proces Een burgerlijk proces wordt ook wel civiel of privaats recht genoemd. In dit recht mogen burgers geen eigen rechtszaak beginnen. Hier moeten ze een advocaat in de arm voor nemen. Deze bepaald of het, het waard is om een rechtszaak te beginnen. De meeste mensen denken bij een rechtszaak aan spannende zittingen, maar dit is niet zo. Dit is een rechtszaak tussen twee burgers en het meeste gaat allemaal schriftelijk. In deze zaak kom je de volgende stukken tegen: Het begint met een dagvaarding van de eiser. Dan komt de gedaagde met een conclusie van antwoord. Deze stukken gaan naar de rechter. Die spreekt een tussen vonnis uit wat vaak een comparitie na antwoord is. Dit is een ander woord voor mondelinge behandeling. Dan pas mogen beide partijen voor de rechter verschijnen om beide hun schriftelijke stukken nader toe te lichten. De rechter kijkt dan of er tot een oplossing gekomen kan worden. Lukt dit niet dan spreekt hij het vonnis uit. Als de rechter de zaak niet geschikt vind voor comparitie na antwoord dan word er nogmaals een schriftelijk stuk opgesteld. De eiser stelt een conclusie van repliek op en de gedaagde een conclusie van dupliek. Soms word er dan gelegenheid gegeven voor een mondeling pleidooi maar meestal volgt hierna het vonnis. Sommige zaken worden komen dus helemaal niet in een zitting en gaat alleen maar schriftelijk Bij de arrondissementsrechtbank Pagina 13 van 21

14 Een arrondissement is een bepaald gebied. Nederland is verdeeld in 19 arrondissementen. Het woord arrondissement wordt tegenwoordig alleen nog maar gebruikt om een rechtsgebied aan te duiden. Het woord arrondissementrechtbank is vervangen door het veel simpelere woord rechtbank. Het gaat hier dus om een rechtbank. Onder de rechtbank vallen veel delen van het recht. Eigenlijk worden alle zaken behandeld bij een rechtbank behalve de zaken die een kanton rechter kan doen. Dit zijn alle zaken waarbij het bedrag onder de 5000,00 valt. De rest wordt allemaal in een rechtbank beoordeeld. Pas wanneer je in hoger beroep gaat, ga je door naar het gerechtshof en daarna naar de hoge raad. Alle burgerlijke rechtszaken verlopen het zelfde. Het enige verschil is of ze naar de rechtbank gaan of naar het kanton gerecht. Daarna krijgen we strafzaken. Hier treed een verandering op. Nu staan er namelijk niet meer twee burgers tegenover elkaar, maar de officier van justitie tegenover een burger. In een straf zaak is het simpel. Er wordt een misdrijf gepleegd en daar word iemand voor opgepakt zodra er bewijs is dat die persoon het heeft gedaan. Er komt hier tot tegenoverstelling van de civiele, burgerlijke en privaatrecht relatief weinig papier werk in voor. Zo heb je hier alleen de verklaring en het proces verbaal. Dan hebben we nog bestuurszaken. Hier staat namelijk een burger tegenover een overheidsorgaan. Bij bestuurszaken komt weer wat meer papier werk kijken. Als een overheidsorgaan een besluit neemt en jij bent het hier niet mee eens dan kun je een bezwaarschrift indienen. Als hierna het besluit van de overheidsorgaan hetzelfde blijft kun je naar de rechtbank gaan. Besluit je dat, dan schrijf je een beroepschrift. Hierin leg je precies uit waarom je tegen dat genomen besluit bent. De overheidsorgaan krijgt dan nog de gelegenheid voor een reactie hierop. Dan volgt er soms nog een mondelinge behandeling. Dan doet de rechter na enkele weken uitspraak. Ook hier word er dus maar zelden een rechtbank van de binnenkant gezien. Ook bij deze zaken ben je niet verplicht een advocaat in de arm te nemen. Deze zaken worden ook vaak door geschoven naar een kantonrechter omdat het om een lager bedrag gaat Bij de kantonrechter Bij de kanton rechter kom je terecht als jou zaak om een kleiner bedrag gaat dan 5000,00 gaat. Of alle vorderingen uit die uit huur, arbeid, huurkoop, agentuur of pacht komt. Een kanton rechter is een alleensprekende rechter. Alleen zaken die om pacht gaan worden behandeld in een meervoudige kamer. Ook behandeld de kanton rechter kleine overtredingen Bij een kort geding Een kort geding is er omdat een gewone procedure vaak een half jaar duurt. In veel situaties duurt dat veel te lang. Denk maar aan iemand die bijvoorbeeld gestalkt word door een ex echtgenoot. Daar duurt zo n procedure van een half jaar veel te lang voor. Een kort geding is een verkorte procedure de voor dit soort spoedeisende procedures is bedoeld. Een kort geding wordt beslist door een voorzieningsrechter. Vaak zijn deze zittingen geheel mondeling. Er komen maar een paar stukken in voor: een kort geding dagvaarding, een pleitnota en een akte houdende producties. Een voorzieningsrechter geeft zijn in zijn vonnis alleen maar een voorlopige voorziening. Dit wil zeggen een tijdelijke uitspraak. Dit in afwachting op het definitieve vonnis van de rechtbank. In de praktijk werk zijn vonnis eigenlijk als het definitieve vonnis omdat meestal beide partijen geen gewone procedure meer beginnen. Wanneer je een kort geding begint ben je verplicht een advocaat in te schakelen als eiser. De gedaagde is dat niet verplicht en mag zich zelf Pagina 14 van 21

15 vertegenwoordigen. Ook bij een kanton rechter is een kort geding mogelijk. En ook hier geld weer dat het vonnis luid dat het een voorlopige voorziening is Andere mogelijkheden om geschillen op te lossen Een andere manier om een geschil op te lossen is conflict bemiddeling. In een conflict bemiddeling probeert een bemiddelaar om twee of meer personen die een geschil met elkaar hebben tot een oplossing te brengen. Dit is vooral nuttig als er wederzijds gebrek aan vertrouwen is. Dit kan zelfs werken als een van de twee partijen kwaad of beledigd is en weigert met de andere partij te praten. Wanneer je een conflict bemiddeling professioneel aan pakt kun je een mediator in huren. Deze mensen zijn gespecialiseerd in mediation. Mediation betekend gezamenlijk en het door de partijen zelf laten oplossen onder begeleiding. Een mediator zet het conflict op de agenda waardoor het hanteerbaar word gemaakt en laat dan vervolgens de partijen zelf zoeken naar een oplossing wat voor allebei aanvaardbaar is. Mediation is niet iets waar alle partijen blij mee zijn, want het doel is tot een oplossing te komen waar beide partijen zich in kunnen vinden. Dit houdt dus in dat je nooit helemaal je zin kunt krijgen. Er zou nooit een probleem geweest zijn als de andere partij zich in jou ding had kunnen vinden Arbitrage Arbitrage is een procedure wanneer twee of meer partijen ergens onenigheid over hebben hun probleem voor leggen aan een of meer arbiters. Hier doen ze op verzoek een bindende uitspraak over. Wat kenmerkend is, is dat beide partijen een neutrale instantie vragen tot een oplossing ofwel een soort vonnis te komen. Een arbiter word meestal gezocht tussen de advocaten en deskundige in deze branche. Er wordt altijd een of drie arbiters aangesteld. Samen moeten zij dat tot een uitspraak komen. Het moet wel altijd een oneven aantal zijn mochten ze het niet allemaal met elkaar eens zijn. Wanneer er een uitspraak is gedaan is dit bindend en moeten beide partijen zich hier ook aan houden. In het bedrijfleven wordt ook vaak bij grote contracten een arbitragebeding opgenomen. Dit wil zeggen dat je van te voren afspreekt dat eventuele conflicten worden behandeld door arbiters. Een arbitrage gaat als volgt in zijn werk: Eerst wordt er overleg gepleegd en word er geprobeerd met argumenten de tegen partij te overtuigen. De meeste conflicten kunnen zo worden opgelost. Dan word er vaak een bemiddelaar bijgehaald om zo te proberen tot een oplossing te komen. Als beide partijen dan nog tot een oplossing kunnen komen word er meestal een arbitrage gestart. Dit kan overigens alleen als beide partijen daar mee instemmen. Vanaf moment dat beide partijen een arbitrage overeenkomst sluiten, zijn ze eraan gebonden. Als iemand het dus niet eens is met de uiteindelijke uitspraak kan die er niet meer van af zien. Als laatste mogelijk kunnen beide partijen het nog proberen via de rechter Geschillencommissie Een geschillencommissie is een instantie die beslist over zakelijke kwesties waar mensen het niet over eens kunnen worden. Er zijn verschillende geschillencommissies die allemaal een bepaald deskundigheidsgebied hebben. Meestal worden ze ingesteld door een brancheorganisatie. Wat een geschillencommissie doet is een vorm van bindend advies geven. Een geschillencommissie kan alleen Pagina 15 van 21

16 worden ingezet als beide partijen zich aan een geschillencommissie hebben verbonden. Dit is als men het in de algemene voorwaarden heeft opgenomen, als men lid is van een brancheorganisatie die een dergelijke geschillencommissie verplicht stelt, doordat er een contract is waarin een dergelijke bepaling is opgenomen of doordat ze een afzonderlijke afspraak is gemaakt Welke mogelijkheden heb je als je het niet met de uitspraak eens bent? Er zijn verschillende mogelijkheden wat je kunt doen als je het niet eens bent met een uitspraak. Je kunt in verzet gaan, hoger beroep of overgaan op cassatie. Vaak kan een uitspraak nog wel wat veranderen maar vaak blijft deze ook wel het zelfde. Hier onder ga ik deze onderwerpen nader toe lichten Verzet Als je het niet eens bent met een veroordeling, bij verstek, een dwangbevel of een maatregel kun je in verzet komen. Dit is een procedure om bezwaar te maken tegen een beslissing. Wanneer er verstek word verleend heb je vier weken de tijd om in verzet te komen. Wanneer er een dwangbevel word getekend, heb je zes weken de tijd om in verzet te komen. Als er geen verzet procedure wordt gestart zal het eerdere vonnis aangehouden worden en is er ook geen mogelijkheid meer om in hoger beroep te gaan. Deze procedure is niet gelijk aan hoger beroep. Je start een verzet procedure door de eisende partij te dagvaarden. Deze dagvaarding bevat ook de conclusie van antwoord. Hiermee gaat de procedure herleven. Het eerder gegeven vonnis blijft staan tot er weer een nieuw eindvonnis wordt uitgesproken. Wanneer er mogelijkheid tot hoger beroep is kan er geen verzet worden aangetekend Hoger beroep Wanneer je het niet eens bent met een rechterlijke uitspraak, kun je in hoger beroep gaan. Hoger beroep is mogelijk voor alle vorderingen met een waarde 1750,00. In zo n hoger beroep beoordeeld een andere rechter dan tijdens de eerste zitting, de zaak opnieuw. Hoger beroep word ook wel een appèl genoemd. De partij die het hoger beroep instelt word een appellant genoemd en de andere partij word de geïntimeerde genoemd. Houd er rekening mee dat dit niet altijd de eiser de appellant is. Als de gedaagde het niet eens is met de uitspraak kan deze ook in hoger beroep gaan. Op dit moment word de gedaagde de eiser en dus de appellant. Je hebt drie maanden de tijd om te beslissen of je in hoger beroep wilt gaan. De drie maanden gaan in vanaf de datum dat het vonnis is uitgesproken. De procedure van een hoger beroep lijkt sterk op een gewone procedure. Het begint weer met een dagvaarding. Na deze dagvaarding volgen beide partijen weer met een conclusie maar in dit geval heet deze een memorie. Die van de appellant het de memorie van grieven. Grieven is een juridische term voor de bezwaren die een appellant tegen het vonnis heeft. De geïntimeerde maakt een memorie van antwoord. Een uitspraak in het hoger beroep heet een beschikking Cassatie Wanneer je in cassatie gaat, ga je in hoger beroep bij het hoogste gerechtshof de Hoge Raad. Je tekent Pagina 16 van 21

17 een beroep aan tegen een lagere rechter. Bij de hoge raad gaan ze alleen naar de juridisch-technische kant van de zaak en niet de feiten. Dit wil dus zeggen dat ze onder andere kijken of de lagere rechter het recht wel of niet goed heeft toegepast. Is dit niet het geval dan word de uitspraak van de lagere rechter verbroken. Hier komt ook het woord cassatie vandaan. Het woord cassatie is afgeleid van het Franse woord casser wat breken betekend. Wanneer dit gebeurd verwijst hij de zaak voor een nieuwe behandeling naar een rechter. Deze beoordeeld opnieuw de zaak maar moet wel rekening houden met de aanbevelingen van de Hoge Raad Hoe verloopt een strafproces? Een straf proces gaat als volgt in zijn werk. Eerst doet iemand aangifte waarna de politie op onderzoek uitgaan om een verdachte te vinden. De officier van justitie kijkt er een rechtszaak begonnen moet worden. Wanneer de verdachte gevonden is word deze in voorarrest gehouden of krijgt een dagvaarding thuis gestuurd. Dit is afhankelijk van de grootte van het misdrijf. Wanneer de officier van justitie daadwerkelijk besloten heeft dat er een rechtszaak komt, word het voor gelegd aan een strafrechter. Tijdens zo n zitting staan de officier van justitie en de verdachte tegenover elkaar. De verdachte moet bij gestaan worden door een advocaat. Kan hij de zelf niet betalen dan word er een aangesteld door de raad van rechtsbijstand. Tijdens zo n zitting kan de officier van justitie een of meerdere getuigen oproepen. Deze zouden wat gezien kunnen hebben wat van toepassing is op de zaak. De rechter oordeelt of de verdachte daadwerkelijk schuldig is en komt gelijk na de zitting of uiterlijk twee weken na de zitting met een vonnis Bij de politierechter Een politie rechter is een rechter die eenvoudige zaken behandeld en alleensprekend is. Dit wil zeggen dat een politie rechter alleen de enkelvoudige kamer doet. Iedere alleensprekende rechter is dus een politie rechter. Want alleen in de enkelvoudige kamer worden eenvoudige zaken behandeld Bij de rechtbank De rechtbank behandelt in principe alle misdrijven en overtredingen. Eenvoudige zaken worden door een rechter behandeld: de politie rechter. Moeilijkere zaken worden door drie rechters beoordeeld. Dit heet de meervoudige kamer. Als eerste komt de officier van justitie aan het woord daarna de verdachte of zijn of haar advocaat. Meestal doet de politierechter meteen een mondelinge uitspraak. De meervoudige kamer doet dit pas 2 weken na de zitting. Hier kun je ook weer in hoger beroep tegen gaan bij het gerechtshof. In de rechtbank kom je nog meer verschillende rechters tegen dan de politie rechter en de rechters van de meervoudige kamers. Je hebt de krijgsraad. Dat is de militaire rechter. De economische rechter. Die houdt zich logisch bezig met economische vergrijpen. Dan heb je nog de kinderrechter. Deze rechter houdt zich ook logisch bezig met zaken waarvan kinderen verdacht worden Rechtshulp Pagina 17 van 21