6,2. Werkstuk door een scholier 3198 woorden 7 juni keer beoordeeld

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 3198 woorden 7 juni ,2 97 keer beoordeeld Vak Techniek Racewagens Hoofdstuk 1: De autoracewereld Autoraces zijn vandaag de dag "big business". Het is een van de duurste sporten ter wereld. Er worden enorme bedragen uitgegeven aan auto's, bestuurders en begeleidende team. De sport wordt op verschillende manieren uitgevoerd en elke auto is een uitzonderlijk staaltje van techniek. De grote mensen van de racewereld worden al tijdens hun leven legendarisch. Internationale sterren reizen de wereld rond met hun wagens en bemanning en trekken veel mensen naar de circuits. nog veel meer mensen kijken ernaar op de televisie. Hoofdstuk 2: Hoe het begon Het autoracen begon vlak nadat de bezinemotor was uitgevonden, zo rond De eerste race voor de echte racewagens werd zo ongeveer rond 1900 in Frankrijk gehouden. De eerste race vond in 1900 plaats van Parijs naar Lyon. In 1906 organiseerde de Franse Automobielclub de eerste Grand Prix, bij Le Mans. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog voerde de nieuwe Fédération Internationale de l'automobile (ook wel FIA genoemd) speciale regels in voor de grootte van racemotoren. In 1937 werd de Mercedes W125 gebouwd, deze auto betekende een grote verbetering in de technologische ontwikkeling van racewagens. Hij had een motor van 610 PK (paardenkracht). Ook de ophanging (dat is een systeem van onderdelen, meestalveren en schokdempers, dat het bovenste deel van de auto op zijn assen ondersteunt) was verbeterd. De topsnelheid van deze auto was 322 kilometer per uur. In 1959 werd de Cooper T 51 gebouwd, deze auto was de eerste Formule-1-wagen met een motor achterin. Stirling Moss reed ermee in de Grand Prix van Monaco, maar moest helaas stoppen vanwege een transmissiestoring (transmissie is een systeem van assen en versnellingsbakken dat de kracht van de motor op de assen van een voertuig overbrengt). Hoofdstuk 3: De karts Go-karts behoren tot de kleinste groep van racewagens en karten is de goedkoopste vorm van racen. Het is opwindend en stelt rijvaardigheid en lef op de proef. In 1956 besloot een Amerikaanse racewagenontwikkelaar, Art Ingels genaamd, een klein type te bouwen. Van stalen buizen maakte hij een wagentje dat net groot genoeg was voor één persoon. Dit karretje werd aangedreven door een motortje van een grasmaaier, die met een ketting in verbonding stond met de achterwielen. Het buizenframe van Art Ingels' eerste kart was sterk genoeg om zijn gewicht te dragen. Het lag vlak boven de grond en de banden waren zacht opgepompt. Tegenwoordig bereiken de krachtigste karts snelheden van wel 250 kilometer per uur. Veel beroemde Pagina 1 van 7

2 racers begonnen in karts. In sommige landen kunnen kinderen vanaf 5 jaar oud lid worden van een gokartclub en met racen in eenvoudige karts beginnen als ze 7 of 8 jaar oud zijn. Kartcoureurs dragen verstevigde pakken van hittebestendig materiaal, helmen, extra beschermende handschoenen en schoenen met anitslipzolen. Circuits voor karts zijn vergelijkbaar met banen voor andere vormen van autoracen maar dan korter en vaak voorzien van een gravel toplaag. Hoofdstuk 4: De Formule-1 van nu Formule-1 is de topklasse van de racewereld. Deze uitgerekte, laagliggende, superkrachtige auto's met hun brede banden kunnen hele hoge snelheden bereiken. In 16 landen kunnen Formule-1 Grandpirxraces worden gehouden. Overal vandaan komen coureurs. De race beslaat een afstand van 300 kilometer. Motor- en chassistechnici (chassis is het frame dat de motor en ophaning van een auto draagt) verbeterende afstelling van de wagens voor topprestaties op de grote dag. Het afstellen van Forule-1-wagens vereist vakkundigheid. Coureurs rijden testritten en overleggen veranderingen met hun technici. Verschillende baan- en weersomstandigheden vragen om een andere afstelling. Bij Formule-1-wagens kan bijna alles snel aangepast of vervangen worden. De wagens zijn zo laag dat coureurs bijna op hun rug noeten liggen om erin te passen. Een Formule-1-wagen heeft: 1. Brede banden en vleugels 2. Snelle acceleratie vanuit stilstand 3. Krachtige remmen met koolstofremschijven en brede, lichte banden 4. Een krachtige motor die benzine bijna letterlijk 'zuipt' 5. Groot vermogen voor het gewicht van de wagen Hoofdstuk 5: Andere racewagens Topcoureurs nemen, voor ze aan Formule-1 beginnen, vaak eerst deel aan andere formuleraces. Deze races testen hun rijvaardigheden net zo goed. Wagens met minder vermogen dan Formule-1-wagens vormen een aparte klasse. Hiertoe behoort ook de Formule-3, die na de Tweede Wereldoorlog vooral in engeland populair werd omdat deze eenvoudigere, van motorfiets afgeleide wagens, beduidend minder kostbaar waren. Gelijkwaardige wagens worden per categorie ingedeeld. Hierdoor vormen deze races een prima ervaring voor jonge coureurs, die hier hun wedstrijdtechnieken kunnen ontwikkelen. Hoofdstuk 6: In de cockpit Acceleratie, hoge snelheden, bochten en remwerk oefenen druk uit op het hele lichaam. Dit kan behoorlijk veel pijn doen. Door de druk versnelt de hartslag en kan de coureur weinig zien. Knieën en enkels schudden heen en weer en kunnen er vaak bont en blauw uitzien. De cockpit is enorm heet en de hittebestendige pakken doen er nog een schepje boven op. Wat je moet hebben om een Formule-1 coureur te worden: 1. Je moet een uitstekende conditie hebben, je moet dagelijks trainen. 2. Je moet heel goed kunnen zien, hoewel sommige coureurs toch een bril onder hun helm dragen. 3. Je moet geestelijk heel alert zijn om snel te beslissen. 4. Je moet een goede concentratie en coördinatie hebben, wat je trouwens ook op de fiets moet hebben. Hoofdstuk 7: Pitstops In de pits, langs het circuit, stoppen coureurs tijden een race om bij te tanken en banden te vervangen. Pagina 2 van 7

3 Snelheid in de pits is even belangrijk als snelheid op de baan. Elke wagen wordt door een zeer bekwaam team vanuit een baangarage, ook wel pit(s) geneomd, begeleid. Coureur en pitsbemmaning houden radiocontact. Tijdens een pitstop zwermen achttien tot twintig monteurs rond de wagen. Ze dragen uniformen met een kleurencode en de naam van sponsor en kunne hun werk snel doen. Afhankelijk van wat er gedaan moet worden, kan de onderhoudsstop n de pits ongeveer zeven seconden duren. De pitsveilighiedsbeambte houdt een bord over de wagen en steekt die omhoog als de auto verder kan. Even een paar weetjes: 1. De pitsbemmaning gebruikt gebarentaal 2. Beschadigde neuskegels worden tijdens de race vervangen. 3. Twee monteurs werken aan het verwisselen van een band. Hoofdstuk 8: Tijdens de race Een wedstrijdcircuit in actie is een opwindende en luidruchtige plek. Het drukste deel is vlak bij de start/finish, waar ook de pits en de tribunes met de meeste toeschouwers zijn. De spanning stijgt als iedereen wacht op het groene startlicht. Auto's schieten vooruit om in de eerste rondes de leiding te nemen. Dit is een gevaarlijk moment waarbij zich vaak slippartijen on botsingen voorkomen. Baancommissarissen rond het circuit zien erop toe dat de race veilig gereden wordt. Reddingsvoertuigen staan altijd klaar. Na een ongevaal moeten de coureurs in een enkele rij achter de veiligheidsauto blijven rijden tot de baancommissarissen het sein 'veilig' geven. Als er tijdens een ongeval brandt ontstaat gebruikt de brandweer schuim om het te blussen. Hoofdstuk 9: Veiligheid Autoracen is een gevaarlijke sport maar de veiligheid is naarmate de wagens sneller werden, sterk verbeterd. Vele voorzorgsmaatregelen beschermen iedereen op de wedstrijdagen. De medische zorg is beter en sneller beschikbaar dan ooit tevoren. Veiligheid is een belangrijk voor coureurs, teamleden, baanbeambtes en toeschouwers. De circuits zijn uitgerust met sterke, hoge vangrails om te voorkomen dat de wagens de menigte in schuiven. grindbakken op de hoeken remmen slippende wagens af. Na een crash levert de benzine groot brandgevaar. Coureurs en pitsbemmanig dragen hittebestendige pakken. Een helm pakt het hoofd van de coureur stevig in. Het autoframe beschermt zijn bovenlichaam als hij over de kop gaat. Een kleine zwarte doos, net als in een vliegtuig, neemt op wat de coureurs tijdens de crash doet. Bij grote races staan helikopters klaar om gewonde coureurs snel naar het ziekenhuis te brengen. Het bespreken van een ongeval helpt in het vervolg problemen te voorkomen. Hoofdstuk 10: Contact: Bij autoracen komen vele vormen van communicatie kijken. Coureurs ontvangen radioberichten van begeleidende teams in de pits en baancommissarissen controleren diverse aspecten van de race. Televisiebeelden bereiken de hele wereld. Wedstrijdcontroleurs houden toezicht op de race vanuit een controletoren die radiocontact heeft met de baancommissarissen. De wagens hebben een elektronische motordetector die informatie over de motorprestaties naar de pits stuurt. De monteur houden de resultaten in de gaten en bedenken hoe de wagen sneller kan rijden. een tweede scherm inb de pits geeft beelden van de race. Radioberichten van de pits naar de coureur verschijnen ook op pitsborden. Televisie zendt beelden van de wedstrijd de wereld in en duizenden journalisten doen verslag van voor- en tegenspoed. Pagina 3 van 7

4 Hoofdstuk 11: Sintelbaanraces Sprintcarraces werden het eerst in de Verenigde Staten gereden en zijn nu in veel landen populair, De meeste van deze speciaal gebouwde wagens hebben 'vleugels' waarmee ze harder door bochten kunnen. Sprintcars racen op ovale gravelbanen (sintelbanen) va meestal 400 meter lengte. Voor de wedstrijd wordt de baan nat gemaakt zodat het wegdek goed kleeft. Hierdoor rijden de wagens hard op het rechte eind en glijden door de bochten. De wedstrijden worden over een aantal rondes gereden met prijzengeld voor wie het snelste over de finish gaat. Een klein beetje lucht onder een sprintcar kan hem al uit balans brengen, met een spectaculaire crash als gevolg Sprintcars hebben: 1. Een buizenframe met een korte wielbasis 2. Een V8-motor die op methanol loopt 3. Geen startmotor, de auto moet worden aangeduwd 4. Een accu die de ontsteking voor slecht een race van stroom voorziet 5. Een bestuurdersstoel boven de achteras. Hoofdstuk 12: Nascarraces Wagens die op de gewone weg rijden, worden gebruiikt bij stockcarraces. Tegen de tijd dat ze de baan opgaan, zijn het echter allang geen gewone wagens meer. De National Staten organiseert wedstrijden voor personenwagens of stockcars. Ze rijden op een ovaal circuit waarbij regelmatig tijden worden geklokt van meer dan 322 kilometer per uur. Deelnemers duwen elkaar geregeld opzij om op de kop te vliegen en botsingen komen veel voor. Aan de buitenkant lijken stockcars op personenwagens maar van binnen zijn veel aanpassingen aan het racen. Zo hebben ze opgevoerde motoren, veiligheidskooien, racestoelen en een bestuurdersharnas. Veel wagens verschijnen aan de start maar veel mider komen aan de finish. Hoofdstuk 13: De Le Mans De beroembste GT-langeafstandsrace voor sportwagens vindt elk jaar plaats in Le Mans in Frankrijk Sportwagens combineren de kwaliteiten van race- en tourwagens. Langeafstandraces testen de prestaties van sportwagens over een veel langere afstand dan formuleraces. Het circuit van Le Mans is 103 kilometer lang en er worden snelheden bereikt van 402 kilometer per uur op het rechte eind. De wagens rijden non-stop, een dag en een nacht. Wie na 24 uur als eerste over de finish gaat, heeft gewonnen. Gladde banden worden bij droog weer gebruikt. Bij nat weer een diep en open profiel. Hoofdstuk 14: Rallyraces Rallytrajecten lopen tussen een reeks controleposten. De bemanning bestaat uit twee personen. De bestuurder rijdt zo snel mogelijk en de navigator leest de kaart en geeft door een intercom instructies aan de bestuurder. De eerste officiele rally vond plaats in 1907 en besloeg het traject tussen Peking in China en Parijs in Frankrijk, een afstand van ongeveer kilometer. Rallywagens lijken meestal op personenwagens maar zijn speciaal uitgerust voor het rijden op ruw terrein en moeilijke weersomstandigheden. De carrosserie is versterk met een kooiconstructie, de motoren zijn speciaal afgesteld en er is een raceversnelling ingebouwd. Deelnemers aan rally's rijden vaak in auto's met vierwielaandrijving voor meer grip. Rallywagens hebben speciale koplampen om door regen, stof, mist en sneeuw te schijnen. Hoofdstuk 15: De Dakar Pagina 4 van 7

5 De uitdaging van alle rally's is zo snel mogelijk rijden zondr te verdwalen of pech te krijgen. Parijs - Dakar wordt wel de 'waanzinnigste van alle races' genoemd. Elk jaar op Nieuwjaarsdag begint de rally Parijs - Dakar. Na een afmattende rit van zeventien tot achtie dagen door de Sahara bereiken de teams Dakar, de hoofdstad van Senegal in West - Afrika. De afgelopen jaren werd de route soms aangepast vanwege politieke onrust. Deelnemers moeten de dagelijkse trajecten van 595 kilometer door rul zand en over scherpe stenen afleggen. Ze kunnen onderweg door plaatselijke bandieten overvallen worden. Zelfs met uitstekende kaarten en hightech GPS - apparatuur is verdwalen eenvoudig. Technici volgen de teams in enorme trucks en per helikopter met reserveonderdelen. Wagens met vierwielaandrijving worden steeds populairder onder de deelnemers. Het rijden van rally's wordt tegenwoordig door de grote autofabrikanten als motief aangevoerd om hun auto's te kopen. Hoofdstuk 16: De Indianapolis 500 De Indy 500 is de top van de Amerikaanse racewereld, net zoals Formule-1 voor de rest van de wereld de top is. De 805 kilometer lange race begon met de Indianapolis Motor Speedway in De baan was geplaveid met stenen en had als bijnaam het stenen kerkhof. Indyraces werden nadien internationaal gereden, met races in Canada en Australie. Indycircuits worden omgeven door hoge vangrails aan de binnenzijde van de baan. Het komt er nauw op aan hoe de bochten genomen worden. Net als bij andere vormen van autoraces moeten coureurs bij Indycarraces contact met andere auto's vermijden maar hen toch inhalen. Er zijn verschillende manouvres om te proberen de leiding te nemen. Een truc is slipstreaming. Hierbij rijdt een wagen zo dicht mogelijk achter een voorganger en vagt zo minder wind. Hierdoor is het makkelijker op te trekken en op volle toeren te passeren. Hoofdstuk 17: De Krachtbron In de motor, het hart van elke auto, zorgt voor verbranding van lucht en brandstof voor de kracht die nodig is om een voertuig voort te bewegen. De motor is het krachtcentrum van de wagen. Hij zorgt ervoor de stuwende kracht die de wielen in beweging zet door onderling verbonden mechanismen, waaronder de krukas, koppeling en versnellingsbak. Vonken van de bougies doen het mengsel van brandstof en lucht ontbranden, de hete gassen zetten uit en zetten delen van de machine in beweging. Dit is een nauwkeurig afgesteld proces. De toevoer van brandstof aan de motor wordt exact afgemeten en eenmaal tot ontbranding gekomen, verdwijnen de gassen door de uitlaatpijp. De meeste racewagens werken met zuigers. Terwijl de zuigers in elke cilinder op en neer bewegen, draaien verbonden staven de krukas brengen de kracht over op de wielen. Andere belangrijke onderdelen van de wagen zijn gaspedaal, stuur en remmen. Sommige racewagens rijden op andere brandstof dan benzine, een aantal maakt gebruik van elecktriciteit of zonne-energie. De bougie geeft een vonk waardoor de brandstof tot ontbranding komt. Hoofdstuk 18: Dragracing Een dragracebaan is geasfalteerd, recht en meestal 400 meter lang. Dragster schieten vooruit met snelheden tot 490 kilometer per uur. Een race kan in minder dan zes seconden voorbij zijn. De enorme lagen rubber van een dragster, bekleed met twee lagen rubber, draaien als een gek voor de race begint. De wrijving verhit de banden, die zacht en kleverig worden en een betere grip geven waar door sneller kan worden gereden. Er racen altijd twee wagens tegelijk en de coureurs houden hun wagens door de voorwielen te sturen op het rechte eind. Steeds weer worden records verbroken en het prijzengeld lopen in de miljoenen dollars per jaar. Dragsters lopen op een topmengsel van nitromethaan en alcohol. Pagina 5 van 7

6 Sommige dragsters gaan zo snel dat remmen alleen ze niet kunnen stoppen. Ze hebben een parachute nodig om te helpen afremmen. Hoofdstuk 19: Getunde Personenauto De gemmidelde personenwagen kan sneller dan hij ooit op de snelweg mag rijden waar snelheidsbeperkingen bijdragen aan de veiligheid op de weg. Veel autofebrikanten adverteren met een lijst van artikelen die hun wagens verbeteren en waaraan zij een goede som geld mee verdienen. Sommige veranderingen laten de wagens er alleen sneller uitzien, zoals mooie velgen en snelle strepen. Andere aanpassingen, zoals bijvoorbeeld aan de motor, ophanging, remmen en banden, maken de wagens wel degelijk sneller. De race op de lokale snelwegen kan beginnen. Een getunde auto heeft vaak: 1.Een rolkooi 2.Een achterspoiler 3.Lichtgewicht aluminium velgen 4.Weinig profiel op de banden om snel de bocht door te kunnen 5.Een rondom bodykit set 6.Luchtinlaten Hoofdstuk 20: Snelheidsrecords Het snelheidsrecord is de grootst haalbare prijs in autoracen. Steeds snellere wagens worden gemaakt om records te breken. In december 1898 zette graaf Gaston de Chasseloup-Laubat het eerste snelheidsrecord op het land op 63 kilommeter per uur. Een maand later werd het verbroken. In vergelijking met de huidige records lijken de prestaties van de Fransman op een slakkengang. Op 15 oktober 1997 reed Andy Green, een britse RAFstraaljagerpiloot, een straalracewagen, de ThrustSSC, met 1.233,703 kilometer per uur door een woestijn in Nevada. Dit was het eerste supersonische landsnelheidsrecord. Een Spey 202 Rolls-Royce-straalmotor is aan beide zijden gemonteerd. Het maximale vermogen van de beide motoren bedraagt pk. De romp is gemaakt uit aluminium, koolstofvezels en titanium. Hoofdstuk 21: De zonne-auto De schoonste race ter wereld wordt elke drie jaar gereden in de woestijn tussen Darwin en Adelaide in Australie. De World Solar Car Challenge is een stille zonder vervuiling. Auto's op zonne-energie, die meer dan 193 kilometer per uur kunnen halen, zien eruit als ruimtevoertuigen. Ze kunnen alleen rijden op banen met veel zonneschijn. Er zijn regels voor de totale oppervlakte van de wagen, hoeveel er bedekt mag zijn met zonnecellen en de gemmidelde snelheid die volgehouden moet worden. De wagens moeten geheel rijwaardig zijn en voorzien van richtingaanwijzers, remlichten en veiligheidsgordels. Zonne-auto's hebben accu's die voldoende energie opslaan om ze door bewolkte periodes te voeren en een extra impuls geven bij inhalen. Zonne-autocoureurs zijn vaak vrouwen. Ze zijn lichter en kunnen beter tegen hitte dan mannen. Hoofdstuk 22: Zwaargewichtraces Het maakt niet uit van welke afmeting of vorm een voertuig is, als het maar wielen en een motor heeft, kan ermee geraced worden. Zo ook trucks kunnen wel degelijk racen. Truckracen behoort tot de nieuwste, door de FIA goedgekeurde vormen van de autosport. Elk jaar stijgt de belangstelling van vrachtwagenfabrikanten in vele landen voor deze sporttak, omdat zij hiermee reclame kunnen maken voor hun product. Er zijn racetrucks en superracetrucks met regels voor de verschillende Pagina 6 van 7

7 klassen, net als bij racewagens. Deze regels beschrijven elk onderdeel van het voertuig. Hoofdstuk 23: Vintage-races Vintageraces, met auto's uit de periode , zijn een knipoog naar het verleden. De auto's worden naar leeftijd en type ingedeeld. Het eerste circuit werd aangelegd in 1907 bij Brooklands in Engeland. Hier kwamen welgestelde jonge mannen met hun familie en vrienden om plezier te beleven aan de racesport. Ze hielden zich niet bepaald bezig met de technische prestaties van de wagens en zagen de races meer als een dagje uit dan een spannende wedstrijd. De gebruikte termen in Brooklandsmen uit de hele wereld van de paardensport. De coureurs droegenteamkleuren net als jockey's en de wagens waren beslagen met banden van indiaans rubber. Autofabrikanten die zich met deze tak bezighielden, waren onder andere Sir Herbert Austin en Walter Owen Bentley.Brooklands werd in 1939 gesloten, toen de Tweede Wereldoorlog begon. Voorschrift bij de vintagecarraces van tegenwoordig is dat er geen moderen onderdelen of nieuw gereedschap mag worden gebruikt. Pagina 7 van 7