Seksuele intimidatie en andere ongewenste omgangsvormen. VSK Seminar NBB, 7 september 2013

Transcriptie

1 Seksuele intimidatie en andere ongewenste omgangsvormen VSK Seminar NBB, 7 september 2013

2 ? Petra Vervoort Vertrouwenscontactpersoon NBB Eigenaar van De Vertrouwenspersoon, gespecialiseerd in advies, begeleiding, beleid & training op het gebied van ongewenste omgangsvormen en integriteitsschendingen

3 Seksuele intimidatie Enige vorm van ongewenst verbaal, non-verbaal of fysiek gedrag met een seksuele connotatie (duiding) dat als doel of als gevolg heeft dat de waardigheid van de persoon wordt aangetast, in het bijzonder wanneer een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende situatie wordt gecreëerd. 3

4 Seksuele intimidatie; vervolg Gevoelens van het slachtoffer zijn bepalend, niet de gedachten of bedoelingen van de pleger. Het slachtoffer bepaalt de grenzen van gewenst en ongewenst, en die kunnen verschillen per persoon Misbruik heeft betrekking op een ongelijke machtspositie op grond van leeftijd, sekse, positie, getal of fysieke kracht Iedere vorm van seksuele toenadering tot jeugdigen < 16 jaar is verboden (Wetboek van Strafrecht: artikel 244, 245, 247, 248a, 249). Het is strafbaar om afbeeldingen te maken van seksuele gedragingen van iemand <18 jaar is (Wetboek van Strafrecht: artikel 240b). 4

5 Overige ongewenste omgangsvormen Pesten (= langdurig, regelmatig, machtsverschil) Belediging Discriminatie Bedreiging (verbaal geweld) Mishandeling (fysiek geweld)! Rol van social media 5

6 Strategie pleger seksueel misbruik Vertrouwen winnen / sterke binding Aardig zijn en aandacht geven Inspelen op ev. verliefdheid speler Ouders beïnvloeden Isoleren sporter van anderen Controle/inmenging in privéleven sporter Geleidelijk verschuiven van grenzen en check hierop Geheimhouding afdwingen Dreigen/intimideren/chanteren Belonen/straffen Tegen elkaar uitspelen van teamleden Machtsongelijkheid handhaven in inzetten voor eigen doelen 6

7 Cijfers : 607 meldingen bij NOC*NSF, waarvan 323 incidenten seksuele intimidatie Aanranding / seksueel misbruik; 91 Verkrachting of poging hiertoe; 21 Ongewenste zgn. functionele aanrakingen; 103 Verbale seksuele intimidatie; 82 Exhibitionisme; 9 Voyeurisme; 31 Andere vormen; 127 7

8 Cijfers Slachtoffers: 58% vrouwelijke slachtoffers 39% mannelijke slachtoffers 5% beide geslachten < 12 jaar: 7,7% jaar: 33,7% jaar: 20,7% > 20 jaar: 38,7% Beschuldigden: 92% man 75% trainer/coach/begeleider 13% sporter 2% bestuurslid 3% overig kader 22% Eenmalig 68% Meerdere keren 10% Onbekend 8

9 Risicofactoren Afhankelijkheid Machtsverschil Ambitie Kwetsbaarheid 9

10 Wat te doen? Ken de risico s van het vak ; risico-analyse Stel een VCP aan op verenigingsniveau Maak de onderlinge relatie bespreekbaar Bepaal hoe om te gaan met aanstellingen van vrijwilligers Zet sociale veiligheid op de agenda en betrek de hele vereniging en ouders jeugdleden erbij Bevorder een open cultuur (drempelverlaging) 10

11 Welk beleid is nodig? Gedragsregels coaches, trainers, vrijwilligers Gedragsregels spelers Protocol / stappenplan sociale veiligheid en seksuele intimidatie Vertrouwenscontactpersoon Afspraken m.b.t. VOG PREVENTIE 11

12 Gedragsregels coaches, trainers Veilige omgeving Waardigheid Seksuele intimidatie Seksueel misbruik Aanraking Intimiteiten Privéruimte Bescherming Tegenprestatie Naleving Verantwoordelijkheid 12

13 Gedragsregels spelers Iedereen telt mee Ik noem de ander bij z n naam, geen bijnaam Als iemand iets niet wil is dat oké Ik val een ander niet lastig Ik schel niet en maak geen flauwe grappen over anderen Ik negeer de ander niet Ik doe niet mee aan pesten, uitlachen en roddelen Ik vecht niet, gebruik geen geweld, bedreig een ander niet Ik kom niet ongewenst te dichtbij en raak een ander niet tegen zijn/haar wil aan Ik geef de ander geen ongewenste seksueel getinte aandacht Ik stel geen opdringerige vragen Ik maak geen nare opmerkingen over iemands uiterlijk 13

14 Toolkit Beleid Seksuele intimidatie 14

15 VOG, zin of onzin? Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) Een verklaring waarbij het Ministerie van Justitie controleert of de aanvrager strafbare feiten heeft gepleegd die een risico vormen voor de functie waarvoor de verklaring wordt aangevraagd. In 2013 gratis voor vrijwilligers sportvereniging 15

16 Vragen? Simone van den Biggelaar Programmacoördinator Naar een veiliger sportklimaat // Petra Vervoort Vertrouwenscontactpersoon

17 Hulplijn NOC*NSF ( uit buitenland) 10 cent per minuut maandag t/m vrijdag uur Zaterdag uur 17