DE VLAAMSE MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN DE VLAAMSE MINISTER VAN ENERGIE, WONEN, STEDEN EN SOCIALE ECONOMIE

Transcriptie

1 DE VLAAMSE MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN DE VLAAMSE MINISTER VAN ENERGIE, WONEN, STEDEN EN SOCIALE ECONOMIE Nota aan de leden van de Vlaamse Regering Betreft : - Ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 13 maart 2009 betreffende de sociale openbaredienstverplichtingen in de vrijgemaakte elektriciteits- en aardgasmarkt, wat betreft de invoering van een minimale levering van aardgas tijdens de winterperiode. - Definitieve goedkeuring na advies van Minaraad, SERV en VREG en de afdeling Wetgeving van de Raad van State. 1. Inleiding Op 24 september 2010 hechtte de Vlaamse Regering haar principiële goedkeuring aan het voorontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 13 maart 2009 betreffende de sociale openbaredienstverplichtingen in de vrijgemaakte elektriciteits- en aardgasmarkt, wat betreft de invoering van een minimale levering van aardgas tijdens de winterperiode (VR/2010/24.09/DOC.0871BIS en VR/2010/24.09/DOC.0871/1). De Vlaamse minister, bevoegd voor het energiebeleid, werd ermee gelast over voornoemd voorontwerp van besluit het advies in te winnen van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV), de Milieu- en Natuurraad van Vlaanderen (Mina-raad), de VREG en de Raad van State met verzoek hun advies mee te delen binnen een termijn van 30 dagen. De SERV verleende haar advies op 20 oktober De Raad van State leverde haar advies op 19 oktober De VREG leverde haar advies op 29 oktober Vanwege de Mina-raad werd geen advies ontvangen. 2. Advies SERV van 20 oktober 2010 (bijlage 2) De SERV apprecieert de intentie om snel een oplossing uit te werken voor gezinnen die in de komende winter zonder aardgaslevering dreigen te vallen. De raad ziet de voorgestelde regeling als een nood oplossing op korte termijn om de komende winterperiode te 1

2 overbruggen. De SERV formuleert een aantal suggesties om de effectiviteit en de efficiëntie van de voorgestelde regeling te verbeteren. De reactie op het advies van de SERV wordt beperkt tot te opmerkingen die betrekking hebben op het voorontwerp van besluit dat voor advies werd voorgelegd. De SERV vindt het een goede zaak dat naast de knipperlichtprocedure van de distributienetbeheerders klanten ook zelf om een sociaal onderzoek kunnen vragen en dringt aan om hierover duidelijk te communiceren zodat klanten die in aanmerking komen voor de minimumlevering van aardgas goed op de hoogte zijn. Tegelijk merkt de raad op dat het op de hoogte zijn van de regeling nog geen garantie is dat het OCMW de voorgestelde regeling ook zal toepassen. De regeling is immers facultatief. Dit maakt dat in klanten die aanspraak zouden kunnen maken op de minimumlevering van aardgas hun recht mislopen omdat het OCMW in hun gemeente de regeling niet toepast. Er moet dus gestreefd worden naar een toepassing door alle OCMW s. Met de aardgasnetbeheerders worden afspraken gemaakt via welke kanalen de afnemers van aardgas ingelicht zullen worden over de manier waarop de minimale levering van aardgas aangevraagd kan worden. Afnemers waarvan vermoed wordt dat ze zonder aardgaslevering dreigen te vallen, zullen door de aardgasnetbeheerders zelf gecontacteerd worden (via de knipperlichtprocedure ). Het staat de OCMW s vrij om al dan niet gebruik te maken van dit instrument. Uiteraard blijven zij beschikken over bestaande methodieken en tegemoetkomingen en de middelen uit het federale Energiefonds om tussen te komen in dossiers van huishoudelijke afnemers die kampen met energiearmoede. Recent overleg met de VVSG doet echter vermoeden dat quasi alle OCMW s het instrument zullen benutten. De vooropgestelde periode voor het sociaal vooronderzoek bedraagt 7 kalenderdagen. De SERV heeft vragen bij de haalbaarheid van deze termijn die duidelijk korter is dan de wettelijk voorziene termijn voor een sociaal onderzoek (30 dagen). De aanvankelijk voorgestelde termijn, ingegeven door dringende nood aan een oplossing wanneer afsluiting dreigt, is inderdaad heel wat korter dan de gangbare termijn (van 30 dagen) waarbinnen volgens de OCMW-regelgeving tegemoet gekomen wordt aan hulpvragen. Aangezien het gaat om een vorm van maatschappelijke dienstverlening op basis van behoefte, dient aan de toekenning een sociaal onderzoek vooraf te gaan (art. 60 OCMW-wet). Wanneer het gaat om nieuwe cliënten zal een termijn van 7 dagen vaak niet haalbaar zijn. De termijn voor een OCMW-beslissing ligt voor alle vormen van maatschappelijke dienstverlening wettelijk op 30 dagen. Het besluit werd op dit punt aangepast. De minimumlevering wordt beperkt tot de periode van 1 december tot 1 maart. De SERV erkent dat de problematiek dan het meest acuut is. Dit zijn immers de koudste maanden tijdens de welke de gasfactuur het hoogst oploopt. Toch is deze periode vrij kort. De regeling heeft als doel te vermijden dat mensen die zich met aardgas verwarmen, in de kou komen te zitten. Volgens verbruiksgegevens verbruiken afnemers van aardgas tijdens de koudste maanden december tot en met januari 45% van het jaarverbruik. Weliswaar kunnen ook de aangrenzende periodes uitzonderlijk koud zijn. In dat geval heeft de minister, bevoegd voor energiebeleid, de mogelijkheid de winterperiode te verruimen. De afgelopen jaren werd van deze optie meermaals gebruik gemaakt. De SERV onderstreept het belang van het opladen van de budgetmeterkaart buiten de wintermaanden. Het opladen van de aardgasbudgetmeterkaart op periodieke basis (bijvoorbeeld maandelijks met een minimumbedrag) kan immers vermijden dat gezinnen in de winter over onvoldoende budget beschikken om hun kaart op te laden. Vanuit deze 2

3 optiek dringt de SERV erop aan om de knipperlichtprocedure niet alleen toe te passen van november tot maart, maar heel het jaar door. Het buiten de winterperiode voorzien in een reserve aan middelen om in de winter voldoende aardgas te kunnen verbruiken via de budgetmeter is van cruciaal belang om niet telkens in dezelfde problematiek te belanden. Het is echter minder aangewezen om buiten de voorziene periode wekelijks een lijst over te maken aan het OCMW. Niet alle afnemers die niet opladen buiten de winter, hebben in de winter problemen om voldoende op te laden. Het in contact treden met al deze mensen zou administratief belastend én in al te veel gevallen overbodig zijn. Het lijkt opportuner om met de mensen voor wie het OCMW tijdens de winterperiode tussenkomt, ook buiten de winterperiode in contact te blijven, bijvoorbeeld via het maken van afspraken rond budgetbeheer of opladen buiten de winterperiode. Gerechtigden op de sociale minimumlevering aardgas zullen hiervoor maximaal 30 % zelf moeten bijdragen. Er is dus een zekere mate van responsabilisering. De SERV onderschrijft het principe van een (gedeeltelijke) responsabilisering, maar mist de motivering waarom precies gekozen is voor 30% - 70%. Andere mogelijkheden (bv , 50-50, ) werden niet onderzocht. Evenmin werd in de RIA de mogelijkheid onderzocht van een volledige terugbetaling, waarbij bv. de netbeheerders of de OCMW s tijdens de wintermaanden een prefinanciering doen a rato van een vooropgestelde minimumlevering. De regeling sluit andere mogelijkheden niet uit. Ze voorziet dat het OCMW maximaal 70% van de kost van het volgens de regeling toegekende aardgas kan terugvorderen bij de netbeheerder. Het OCMW kan dus ook beslissen om van de kost voor de minimale levering van aardgas minder dan 70% terug te vorderen bij de netbeheerder en meer dan 30% bij de afnemer. Bovendien staat het elk OCMW vrij om bovenop de minimale levering extra tussenkomsten te voorzien als het dat aangewezen acht. Bij de berekening van de budgettaire impact gaat de Vlaamse Regering uit van een minimumgaslevering tegen het sociale maximumtarief. Voor beschermde klanten is dit logisch. Voor niet beschermde klanten is dit minder evident. Niet alle gerechtigden op de minimumlevering hebben het statuut van beschermde klant. Voor de gaslevering door de netbeheerder betalen de niet beschermde klanten het gemiddelde markttarief zoals door de CREG bepaald. Dit is aanzienlijk hoger dan het sociale maximumtarief. De SERV heeft in dit verband twee bemerkingen. Ten eerste is de kostprijsraming een onderschatting omdat alleen rekening wordt gehouden met het sociale maximumtarief. Ten tweede stelt de SERV vast dat het financieel voordeel van niet-beschermde klanten groter is dan dat van beschermde klanten, omdat zij normaal gezien een veel hoger tarief zouden moeten betalen zonder minimale gaslevering. Het klopt dat lang niet alle gerechtigden op de minimumlevering aardgas beschermde klanten zullen zijn en dat de niet-beschermde klanten een hoger tarief betalen. De berekening van de budgettaire impact hield echter rekening met een eerder hoog jaarverbruik. Recente verbruikscijfers van afnemers die via de netbeheerders aardgas geleverd krijgen, leren dat het jaarverbruik eerder rond de kwh schommelt waardoor het verbruik in de wintermaanden zich eerder rond de kwh zal situeren. Bovendien zullen er wellicht heel wat mensen slechts gedurende een deel van de winterperiode beroep moeten doen op de regeling. De vaststelling dat het financieel voordeel van nietbeschermde klanten groter is dan dat van beschermde klanten klopt niet. De toegekende hoeveelheid aardgas zal immers afhankelijk van het profiel van de afnemer (beschermd of niet-beschermd) worden omgerekend in een oplaadbedrag volgens het per afnemer toepasselijke tarief (tarief netbeheerder of sociale maximumprijs). 3

4 3. Advies VREG van 29 oktober 2010 (bijlage 3) Het VREG-advies bevat algemene beschouwingen en een artikelsgewijze bespreking. Algemene beschouwingen. De VREG stelt dat het voorgestelde mechanisme ongetwijfeld belangrijke implicaties op de hoogte van de distributienettarieven heeft omdat de netbeheerder maximaal 70% van de minimumlevering op zich zal nemen en zal verrekenen in de nettarieven voor aardgas. Het lijkt de VREG nodig dat er nauw wordt toegezien op de tarifaire gevolgen van de maatregel. De VREG is voorstander om voor de meest kwetsbare groep specifieke maatregelen inzake energie te voorzien. De VREG merkt op dat bepaalde categorieën echter niet kunnen genieten van de voorgestelde maatregel: - huishoudelijke afnemers die effectief afgesloten zijn voor aardgas, hetzij fysisch, hetzij via een oplaadblokkade, kunnen niet meer opladen en kunnen dus niet genieten van dit systeem. Echter, zij kunnen eerst een aanvraag tot heraansluiting indienen bij de Lokale Adviescommissie (LAC) en bij positief advies tot heraansluiting mits plaatsing van een aardgasbudgetmeter wel genieten van deze regeling. - huishoudelijke afnemers waar het om technische redenen niet mogelijk is om een budgetmeter te plaatsen: zij worden op volle vermogen beleverd door de netbeheerder. Dit verbruik wordt hen volledig aangerekend. Indien zij onvoldoende middelen hebben om dit verbruik te betalen, resulteert dit in schulden en mogelijk in een vraag tot afsluiting. Zij kunnen geen beroep doen op de nieuwe regeling waarbij een deel van het verbruik gratis ter beschikking wordt gesteld. Het OCMW kan hen eventueel wel met algemene middelen ondersteunen om hun aardgasrekeningen te betalen of schulden af te lossen om een afsluiting te voorkomen. - huishoudelijke afnemers die klant zijn bij de netbeheerder zonder budgetmeter: zij hebben in principe nog geen schulden opgebouwd bij de netbeheerder en kunnen op volle vermogen verbruiken. Van zodra ze schulden opbouwen, wordt binnen een bepaalde termijn bij hen een budgetmeter geplaatst waarna ze kunnen genieten van de regeling. Misbruik in de zin dat gezinnen hun facturen niet betalen om een aardgasbudgetmeter te krijgen en daarna te kunnen genieten van een gedeelte gratis aardgas, kan (deels) opgevangen worden door het sociaal onderzoek van het OCMW. - De VREG wijst er op dat ook voor gezinnen die met stookolie verwarmen er geen dergelijk recht op minimale verwarming (meer) bestaat. Wat dit laatste betreft, dient vermeld te worden dat er voor deze groep beroep kan worden gedaan op het sociaal stookoliefonds. De regeling benadeelt volgens de VREG in zekere zin ook de afnemers die de voorbije zomer wel een aantal opladingen voor aardgas deden. In die zin wordt het opladen van de budgetmeter in de zomer niet echt aangemoedigd, al kan het OCMW terzake wel voorwaarden opleggen aan de afnemer. Bovendien is de minimumlevering niet bedoeld om onbeperkt gasverbruik te hebben, wel om een minimum aan comfort te bieden. Artikelsgewijze bespreking. 4

5 Artikel 1 Art. 29/1: Het lijkt de VREG raadzaam om niet te wachten tot de winterperiode zelf maar al vroeger aan te kloppen bij het OCMW zodat het onderzoek bedoeld in art.29/2 al kan gebeuren. De regeling heeft inderdaad de bedoeling om proactief te vermijden dat mensen volledig zonder aardgaslevering vallen. Het artikel werd aangepast zodat de huishoudelijke afnemer zich op elk moment tot het OCMW kan wenden. Art.29/2: Als een OCMW in het systeem stapt, wil dat niet zeggen dat automatisch aan elke vraag van de klant voldaan wordt. Het OCMW kan geval per geval op basis van het sociaal vooronderzoek beslissen om al dan niet een minimale levering toe te kennen. Dit kan eventueel verduidelijkt worden in de tekst. Het artikel werd in deze zin aangepast met het oog op deze verduidelijking. De termijn van 7 dagen binnen welke het sociaal vooronderzoek moet gebeuren is kort. Anderzijds gaat het om een acuut probleem en een dringende hulpvraag. In het algemeen hanteren OCMW s een termijn van 30 dagen om een formele beslissing te nemen met betrekking tot een vraag tot hulp. Dringende steun kan dan al wel worden verstrekt door het toekennen van voorschotten op de financiële hulp. Deze voorschotten worden nadien verrekend. De aanvankelijk vermelde termijn van 7 dagen is uit het artikel geschrapt. In dit artikel worden een aantal parameters waar minstens rekening gehouden moet worden in de indicatieve tabel voorgesteld. Deze parameters liggen nog niet vast. De VREG stelt daarom voor om de betreffende passage in de tekst te herformuleren naar: Daarbij kunnen volgende parameters in rekening gebracht worden: het type woning, het aantal bewoners, het aardgasverbruik. zodat de Vlaamse minister voor het energiebeleid vrij is om te bepalen welke parameters relevant zijn voor de opmaak van de indicatieve tabel. De VREG stelt zich de vraag of bijvoorbeeld het aantal bewoners echt relevant is. De oppervlakte en het energiepeil van de woning zijn relevanter maar zeker over dit laatste aspect zijn weinig gegevens beschikbaar. Het al dan niet verwarmen van de woning met aardgas is zeker relevant om de minimale hoeveelheid te bepalen. De tabel mag ook niet te ingewikkeld zijn en moet hanteerbaar zijn door OCMW-medewerkers. De indicatieve tabel vermeldt hoeveelheden in kwh maar bij de effectieve vertaling naar oplaadbedragen moet rekening gehouden worden met het feit of de afnemer al dan niet recht heeft op de sociale maximumprijs. Het OCMW is hier echter niet altijd van op de hoogte. De netbeheerders weten dit wel, zij het soms met vertraging. Zij zouden bij de lijst van klanten die niet opladen kunnen toevoegen of het al dan niet om een beschermde afnemer gaat, doch dit is privacygevoelig. Daarom moet deze vraag aan de klanten zelf gesteld worden bij de contactname. Het artikel is aangepast in de zin dat de tabel de minimale levering in kwh uitdrukt in de kost van de hoeveelheid aardgas die de huishoudelijke afnemer per veertien kalenderdagen nodig heeft om tot het einde van de winterperiode te beschikken over een minimale verwarming van de woning. Deze kost zal in de door de minister van energie samen te stellen tabel per afnemer rekening houden met het toepasselijk tarief (tarief aardgasnetbeheerder of sociale maximumprijs aardgas. Het klopt inderdaad dat in heel wat gevallen de afnemer zelf zal moeten verklaren al dan niet recht te hebben op de sociale 5

6 maximumprijs. Het OCMW kan echter in de kruispuntbank sociale zekerheid nagaan of dit het geval is. Er wordt enkel gesproken over het aardgasverbruik voor verwarming en voor sanitair warm water, niet over het aardgasverbruik voor koken. De VREG vraagt zich af of dit bewust is. In de versie die voor definitieve goedkeuring wordt voorgelegd, is enkel nog sprake van aardgasverbruik voor verwarming aangezien dit veruit het grootste aandeel in het winterverbruik vertegenwoordigd en er vaak geen alternatieven voorhanden zijn om een woning te verwarmen. Art.29/3: Het artikel doet uitschijnen dat gezinnen die na onderzoek recht hebben op een hoeveelheid aardgas conform het systeem van minimale levering, automatisch recht hebben voor de hele winterperiode. Het artikel werd uitgebreid met de bepaling dat de toekenning van de hoeveelheid aardgas tot maximaal het einde van de winterperiode loopt. Het systeem van minimumlevering verloopt simultaan met het systeem van schuldafbouw via de budgetmeter. Dit betekent dat van de opgeladen bedragen in het kader van de minimumlevering een gedeelte naar schuldafbouw gaat. De VREG is echter van oordeel dat de schuldafbouw best verder loopt. Toch wijst de VREG op een aantal problemen die de combinatie minimumlevering/schuldafbouw met zich meebrengt: - Voor oplaadbedragen boven 50 euro gaat het gedeelte > 50 euro volledig naar de afbouw van schulden opgebouwd door het verbruik van het hulpkrediet waardoor de minimumlevering zijn doel een beetje voorbijschiet. Het kan een oplossing zijn om niet per veertien dagen, maar wel wekelijks een bedrag toe te kennen zodat kleinere bedragen worden opgeladen. - Een klant die aanklopt bij het OCMW voor de minimumlevering, zal meestal ook het hulpkrediet voor aardgas volledig opgebruikt hebben. Dat betekent dat hij eerst de schulden naar aanleiding van het verbruikte hulpkrediet moet aanzuiveren (+/- 70 euro) en zelfs 5 euro positief krediet moet hebben alvorens hij terug kan verbruiken. De eerste oplading moet dus voldoende hoog zijn om te kunnen verbruiken. - Het automatische afbetaalplan van 5 euro per week per energie loopt door, ook als de klant niet oplaadt. Indien de klant geruime tijd niet opgeladen heeft, moeten ook de gemiste betalingen eerst aangezuiverd worden, alvorens effectief terug verbruikt kan worden. Een te onderzoeken piste bestaat er in dat per huishoudelijke afnemer een maximumbedrag aan minimumlevering voor de hele winter wordt vastgesteld en dat het OCMW zelf beslist in welke schijven dit toegekend zal worden. Op die manier kan ook ingespeeld worden op wisselende weersomstandigheden. De door de VREG geschetste problemen zijn niet van die aard dat het artikel werd aangepast. Bovendien is het niet correct dat de naar aanleiding van het verbruikte hulpkrediet ontstane schulden eerst volledig moeten worden aangezuiverd alvorens men terug kan verbruiken. Van zodra een stukje hiervan is aangezuiverd, kan dit deel opnieuw worden verbruikt. Art.29/4: De VREG gaat ervan uit dat de eventuele voorwaarden die verbonden worden aan het verplicht opladen van de budgetmeters in de zomermaanden, enkel slaan op zomeropladingen van de aardgasbudgetmeter en niet op de oplading van de budgetmeter elektriciteit. De VREG stelt voor om dit te verduidelijken. 6

7 De voorgestelde verduidelijking werd opgenomen. Art.29/5: De 70% recuperatie door het OCMW geldt per huishoudelijke afnemer en dus niet voor de globale door het OCMW gemaakte kosten. Dit wordt best verduidelijkt. Het artikel is in deze zin aangepast (geïntegreerd in artikel 29/4). Het artikel stelt dat het percentage dat niet wordt gerecupereerd via de netbeheerder, pas na de winterperiode kan worden teruggevorderd bij de afnemer via een afbetalingsplan. Indien de situatie van de afnemer in de loop van de winter verbetert, bijvoorbeeld omdat hij terug werk vindt, zou dit ook sneller kunnen. Het OCMW is best geplaatst om samen met de klant af te spreken vanaf wanneer deze de schulden kan terug betalen. De bepaling dat de recuperatie enkel na de winterperiode kan gebeuren werd geschrapt uit het artikel 29/4 (waarin het artikel 29/5 uit de vorige versie werd opgenomen). De VREG stelt voor om uitdrukkelijk een tweede alinea toe te voegen aan dit artikel dat stelt dat de recuperatie bij de netbeheerder beschouwd wordt als een sociale openbaredienstverplichting. Voorstel van tekst: "De recuperatie door het OCMW bij de aardgasnetbeheerder van maximaal 70% van de gemaakte kosten, bedoeld in het eerste lid, is een openbaredienstverplichting van de aardgasnetbeheerder zoals bedoeld in artikel , 4 van het Energiedecreet." Het tekstvoorstel is als tweede lid opgenomen in het artikel 29/4 zij het wel met een verwijzing naar het Aardgasdecreet in de plaats van naar het Energiedecreet. De VREG wijst er op dat de maatregel ook bekend moet zijn bij de hulpverlening en bij de doelgroep en verwijst naar Wallonië waar een soortgelijke maatregel in 2008 en 2009 slechts in een beperkt aantal gevallen toegepast werd. Anderzijds mag promotie van de maatregel ook geen aanzuigeffect hebben bij mensen die het niet echt nodig hebben. Om de maatregel te kunnen evalueren zal er volgens de VREG nood zijn aan kwantitatieve gegevens. De VREG stelt daarom voor om artikel 49, 4 van het hoofdstuk VIII Sociale statistieken van het Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering 13 maart 2009 betreffende de sociale openbaredienstverplichtingen in de vrijgemaakte elektriciteits- en aardgasmarkt uit te breiden met volgende statistieken: 4 door de aardgasnetbeheerder, opgesplitst per gemeente en telkens in beschermde en niet-beschermde afnemers: t) het aantal huishoudelijke afnemers waarvoor het OCMW een aanvraag tot recuperatie in het kader van artikel 29 van dit besluit heeft ingediend bij de netbeheerder, opgesplitst naar de categorieën zoals bepaald in de indicatieve tabel op basis van de parameters. u) het gemiddelde bedrag dat aan deze klanten toegekend werd in het kader van artikel 29 van dit besluit v) het gemiddelde bedrag dat door de netbeheerders werd terugbetaald in het kader van artikel 29 van dit besluit Aan het besluit wordt een artikel 2 toegevoegd dat de aardgasnetbeheerders oplegt deze bijkomende kwantitatieve gegevens over te maken aan de VREG. Deze gegevens zullen 7

8 moeten afgeleid kunnen worden uit de rapportering van de OCMW s naar de netbeheerders in functie van de voorgestelde recuperatie. Hierover zullen afspraken worden gemaakt. De VREG grijpt het advies ook aan om de adviezen die haar werden overgemaakt naar aanleiding van diverse besprekingen met de netbeheerders, met de VVSG en met Samenlevingsopbouw rond dit voorstel tot oplossing, in bijlage aan de beleidsmakers te bezorgen. 4. Advies nr /3 van de afdeling Wetgeving van de Raad van State (bijlage 4) De afdeling Wetgeving van de Raad van State verleende op 19 oktober 2010 haar advies nr /3. Het advies gaat als bijlage 4. De levering van aardgas is een decretaal recht. Het ontwerpbesluit strekt ertoe een regeling in te voeren waarbij het OCMW ervoor kan opteren dit recht te garanderen via een systeem van minimale levering van aardgas via de aardgasbudgetmeter. De Raad van State meent echter dat artikel 57, 4 van de OCMW-wet, naar luid waarvan het OCMW de taken uitvoert die het door de wet, het decreet, de Koning of de Vlaamse Regering zijn toevertrouwd, niet kan worden gelezen dat ze voor de uitvoerende macht een onbegrensde mogelijkheid zou bevatten om gelijk welke taak aan de OCMW s toe te vertrouwen. De Raad meent dat dergelijke taken enkel kunnen worden opgelegd indien de Regering hiertoe over een specifieke rechtsgrond beschikt. De Raad meent dan ook dat voor het opleggen van (vrijwillige) taken aan het OCMW de benodigde rechtsgrond ontbreekt. De nodige rechtsgrond hiertoe kan echter gevonden worden in het samen lezen van artikel 20 van de bijzondere wet tot hervorming der instellingen, in samenhang met artikel 57, 4 van de OCMW-wet en artikel 17bis en 17ter van het Aardgasdecreet van 6 juli Op basis van deze bepalingen kan de Vlaamse Regering: - een procedure vaststellen om het recht op een ononderbroken toevoer van aardgas te garanderen; - de afsluiting van de aardgastoevoer in bepaalde periodes beperken of verbieden; - de voorwaarden bepalen tot heraansluiting van de aardgastoevoer. Het advies bevat verder louter een aantal wetgevingstechnische opmerkingen, waarmee tijdens de redactie van het besluit rekening mee werd gehouden. 5. Wijzigingen t.o.v. het ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering - In het nieuw in te voegen artikel 29/1 werd in het ontwerp bepaald dat de huishoudelijke afnemer het OCMW in de winterperiode op de hoogte kan brengen van een gebrek aan middelen om op te laden. Om afnemers die de beoogde problemen al voor de winterperiode zien aankomen, toe te laten het OCMW proactief te verwittigen, werd in de definitieve versie niet langer bepaald dat de afnemer het OCMW enkel tijdens de winterperiode op de hoogte kan brengen. - Om te verduidelijken dat OCMW na het voeren van een sociaal onderzoek geval per geval kan beslissen om al dan niet gebruik te maken van het systeem van de minimale levering van aardgas, wordt in het tweede lid van het nieuw in te voegen artikel 29/2 vooraan in de zin afnemers vervangen door afnemer. - In hetzelfde lid wordt voor wat betreft de termijn waarbinnen het sociaal onderzoek gevoerd dient te worden, de formulering binnen 7 kalenderdagen vervangen door binnen de termijn bepaald in het OCMW-decreet. De termijn voor een beslissing van 8

9 het OCMW ligt voor alle vormen van maatschappelijke dienstverlening wettelijk op 30 dagen (art. 71 OCMW-wet). Als iemand dringend hulp nodig heeft, dan voorziet de wet (art. 58, 2 OCMW-decreet) dat de Voorzitter van het OCMW dringende hulpverlening kan toekennen. Aangezien het de bedoeling is het instrument van de minimale levering van aardgas in te passen in de OCMW-methodieken, werd beslist om voor het sociaal onderzoeken geen kortere termijn dan de bij de OCMW s gangbare te voorzien. - In het derde lid van hetzelfde in te voegen artikel werd verduidelijkt dat zelfs nadat een sociaal onderzoek wijst op een reële problematiek van energiearmoede, het OCMW per afnemer autonoom kan beslissen al dan niet van de regeling gebruik te maken. Verder wordt in de voorliggende versie de hoeveelheid aardgas in de door de minister vast te stellen tabel, niet langer uitgedrukt in kwh maar in een kost in euro. Om de minister de mogelijkheid te bieden die hoeveelheid zo correct mogelijk vast te leggen, worden de in de vorige versie vermelde parameters die minstens in rekening gebracht dienen te worden, geschrapt. - In het nieuw in te voegen artikel 29/3 werd de formulering tot het einde van de winterperiode vervangen door tot maximaal het einde van de winterperiode. Van zodra de situatie van de afnemer ten goede verandert en daardoor de nood aan het voorzien in een minimale levering van aardgas afneemt, kan het OCMW in het kader van de responsabilisering van de afnemer de voorziene opladingen stopzetten. - In het in te voegen artikel 29/3, 3 (in de vorige versie artikel 29/4,3 ), werd budgetmeters vervangen door budgetmeter. Het gaat hier immers enkel om de budgetmeter voor aardgas. Bovendien werd tijdens de zomermaanden vervangen door buiten de winterperiode, gezien enerzijds de zomerperiode niet gedefinieerd is en anderzijds ook opladingen gedurende de andere maanden geenszins uitgesloten moeten worden. - In het in te voegen artikel 29/4 (in de vorige versie artikel 29/5) wordt een tweede lid ingevoegd dat de recuperatie door het OCMW van maximaal 70% van de kosten vastlegt als een openbaredienstverplichting in het kader van het aardgasdecreet. - Er werd een artikel 2 toegevoegd dat de Sociale Statistieken van hoofdstuk VIII van het besluit van de Vlaamse Regering van 13 maart 2009 betreffende de sociale openbaredienstverplichtingen in de vrijgemaakte elektriciteits- en aardgasmarkt uitbreidt met door de aardgasnetbeheerders aan te leveren gegevens rond de in te voeren minimale levering van aardgas. 4. Budgettaire weerslag Er werd aan het ontwerp van besluit geen wijziging aangebracht die een impact heeft op de begroting van de Vlaamse overheid. 5. Impact op de lokale besturen Er werd aan het ontwerp van besluit geen wijziging aangebracht die de eerder beschreven impact op de lokale besturen wijzigt. 6. Impact op het personeelsbestand van de Vlaamse overheid 9

10 Er werd aan het ontwerp van besluit geen wijziging aangebracht die een impact heeft op het personeelsbestand van de Vlaamse overheid. 7. Voorstel van beslissing De Vlaamse Regering beslist haar definitieve goedkeuring te hechten aan het ontwerp van besluit tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 13 maart 2009 betreffende de sociale openbaredienstverplichtingen in de vrijgemaakte elektriciteits- en aardgasmarkt, wat betreft de invoering van een minimale levering van aardgas tijdens de winterperiode, zoals opgenomen als bijlage 1. Jo VANDEURZEN Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Freya VAN DEN BOSSCHE Vlaams minister van Energie, Wonen, Steden en Sociale Economie. 10