codewijzigingsvoorstel nieuwe transportdienst voor gasopslagen

Transcriptie

1 Vereniging van Energienetbeheerders in Nederland Anna van Buerenplein DA Den Haag Postbus Autoriteit Consument en Markt de heer prof.dr. F.J.H. Don Postbus BH DEN HAAG 2509 LP Den Haag Telefoon Ons kenmerk BR Behandeld door Johan Janssen Telefoon Datum 21 mei 2013 Onderwerp codewijzigingsvoorstel nieuwe transportdienst voor gasopslagen Geachte heer Don, Hierbij ontvangt u namens de gezamenlijke netbeheerders een voorstel tot wijziging van de voorwaarden zoals bedoeld in artikel 12a en 12b, eerste lid, van de Gaswet. Het voorstel bevat uitsluitend wijzigingen in delen van de gascodes die betrekking hebben op het landelijk gastransportnet. Aanleiding tot dit codewijzigingsvoorstel Met het onderhavige codewijzigingsvoorstel geven de gezamenlijke netbeheerders invulling aan de beleidswens om het Nederlandse marktgebied toegankelijker te maken voor aanbod van flexibiliteit en het aantrekkelijker maken van investeringen in het aanbod van flexibiliteit door een nieuwe transportdienst voor gasopslagen. Toelichting op het codewijzigingsvoorstel De toelichting op de voorgestelde correcties is opgenomen in bijlage 1 bij deze brief. Inhoud van het codewijzigingsvoorstel De codeteksten met de voorgestelde wijzigingen zijn opgenomen in bijlage 2 bij deze brief. Toe te voegen tekst is gekleurd en onderstreept. Te verwijderen tekst is gekleurd en doorgehaald. De verschillende gebruikte kleuren hebben daarbij de volgende betekenis: zwarte tekst is vigerende codetekst; wijzigingen uit het onderhavige voorstel BR zijn rood en onderstreept gemarkeerd. Gevolgde procedure Het overleg met de representatieve organisaties van partijen op de gasmarkt zoals bedoeld in artikel 12d van de Gaswet heeft plaatsgevonden in een vergadering van het GEN op 25 april Het relevante deel van het verslag van de GEN-vergadering treft u aan als bijlage 3 bij deze brief. ABN-AMRO BR KvK Arnhem

2 De in en naar aanleiding van de genoemde GEN-vergadering ontvangen commentaren zijn in de commentarenmatrix in bijlage 4 op een rij gezet en voorzien van een reactie per commentaar. Uit die reactie blijkt of het desbetreffende commentaar is verwerkt of waarom het desbetreffende commentaar niet is verwerkt. Datum inwerkingtreding De ingediende wijzigingen kunnen 1 januari 2014 in werking treden als de ACM de onderhavige wijzigingen in 2013 vaststelt zodat GTS het tariefvoorstel voor 2014 kan baseren op deze wijzigingen. Uiteraard zijn wij desgewenst graag bereid tot een nadere toelichting op het voorstel. U kunt daartoe contact opnemen met de heer Johan Janssen van ons bureau (gegevens zie briefhoofd) of met de heer Bas Barten van Gas Transport Services (b.barten@gastransport.nl of ). Met vriendelijke groet, L. Knegt directeur bijlagen: 1. Toelichting op de voorgestelde wijzigingen 2. Voorgestelde wijzigingen in de verschillende delen van de gascodes 3. Verslag GEN-vergadering 4. Commentarenmatrix 5. ADL rapport: Transmission entry and exit tariffs at storage facilities in NW Europe (PDF) BR Pagina 2/14 21 mei 2013

3 Bijlage 1 Toelichting op de voorgestelde wijzigingen Aanleiding tot het codewijzigingsvoorstel Met het onderhavige codewijzigingsvoorstel geven de gezamenlijke netbeheerders invulling aan de beleidswens om het Nederlandse marktgebied toegankelijker te maken voor aanbod van flexibiliteit en het aantrekkelijker maken van investeringen in het aanbod van flexibiliteit door een nieuwe transportdienst voor gasopslagen. Het beleid waar GTS invulling aan geeft, is onder meer weergegeven in de Gasrotondebrief van oktober 2009 ( en meer recent in het Energierapport 2011 en de Voortgangsrapportage Gasrotonde In de Gasrotondebrief heeft de Minister GTS verzocht de signalen van partijen die in gasopslag willen investeren te betrekken. Deze partijen hebben aangegeven de hoogte van de transporttarieven vaak als belemmerend te ervaren voor het doen van investeringen. De aanwezigheid van flexibiliteitsmiddelen wordt van groot belang gezien voor het opvangen van zowel kortdurende (binnen de dag) als van langdurige (over de seizoenen) wisselingen in de gasvraag. Aanvullende flexibiliteitsmiddelen voor zowel het opvangen van kortdurende als van langdurige wisselingen zijn nodig en zullen naar verwachting een positieve bijdrage leveren aan de marktwerking in het invloedgebied van de Nederlandse markt. Zoals bekend richt het Gasrotonde beleid zich op de bijzondere positie van Nederland als gasland en de mogelijkheden om deze positie te verzilveren door Nederland te positioneren als gasrotonde van (Noordwest) Europa. Het beschrijft de ambitie voor een groter aandeel hernieuwbare energie en erkent de investeringen die nodig zijn om wisselende productie van hernieuwbare energie op te vangen. Gas kan deze wisselende productie opvangen, maar alleen als er voldoende wordt geïnvesteerd in korte en langdurige flexibiliteitsmiddelen. Een belangrijk onderdeel van het gasrotonde beleid is het aantrekken van nieuwe gasstromen zodat de gasvoorziening ook op langere termijn (als de Nederlandse productie afneemt) veilig kan worden gesteld. Voor het aantrekken van gasstromen is het noodzakelijk dat gas met een vlak profiel door het jaar heen door gasopslagen geconverteerd kan worden naar een geprofileerde afname. GTS heeft in het Rapport Voorzieningszekerheid gas 2011 (VZG) geconcludeerd dat de verwachte uitbreidingen van bergingen tezamen met de waarschijnlijke projecten de flexibiliteitafname in compenseren. Hierbij dient te worden aangetekend dat mogelijk niet alle waarschijnlijke projecten zullen doorgaan en dat het tevens onzeker is of deze projecten tijdig zullen worden gerealiseerd. Het is dus niet zeker dat er voldoende projecten zullen worden gerealiseerd om de volledige flexibiliteitsafname in te compenseren. Tevens is in de Draft Framework Guidelines on rules regarding harmonised transmission tariff structures for gas van ACER (4 september 2012) een expliciete mogelijkheid opgenomen voor toezichthouders om een korting toe te staan. De gedachte hierachter is onder andere dat een verschillend beleid ten aanzien van transporttarieven voor gasopslagen een barrière kan vormen voor de concurrentie tussen gasopslagen in verschillende landen die dezelfde markt beleveren. BR Pagina 3/14 21 mei 2013

4 Bijlage 1 Toelichting op de voorgestelde wijzigingen Op basis van het bovenstaande zien de gezamenlijke netbeheerders de volgende redenen voor het voorstel voor een nieuwe transportdienst voor gasopslagen: om de leveringzekerheid van gas in Nederland te borgen is het belangrijk nieuwe gasstromen aan te trekken. Dit kan worden gestimuleerd door het mogelijk te maken dat gas met een vlak profiel door het jaar heen door middel van gasopslagen geconverteerd kan worden naar een geprofileerde afname. Hiervoor is een aantrekkelijk klimaat voor gasopslagen gewenst; het verder ontwikkelen van gasopslagen zal de marktwerking in Nederland stimuleren en daarmee een positieve invloed hebben op de liquiditeit en diepte van het TTF (zoals ook neergelegd in het gasrotonde beleid); gasopslagen stimuleren zowel de korte als de lange termijn markt voor flexibiliteit voor respectievelijk een meer liquide intraday balancing market en voor seizoensflexibiliteit; door transport voor gasopslagen te stimuleren verkrijgt Nederland een aantrekkelijker vestigingsklimaat voor gasopslagen en kan daarmee concurreren met gasopslagen in de omringende landen (competitive playing field); Uitgangspunten Bij het voorstel hebben de gezamenlijke netbeheerders de volgende uitgangspunten gehanteerd: 1. Financieel neutraal De dienst entry- en exitcapaciteit gasopslag is voor de netbeheerder van het landelijk gastransportnet financieel neutraal. Dit betekent dat de netbeheerder van het landelijk gastransportnet voor ieder jaar dat deze dienst wordt aangeboden als gevolg van de gehanteerde korting geen (toegestane) omzetverlies lijdt ten opzichte van de (toegestane) omzet die zou zijn gerealiseerd zonder deze nieuwe dienst. De conditionaliteit van de financiële neutraliteit is opgenomen in een aanpassing van de Tarievencode Gas. GTS heeft begrepen dat de methode van regulering zoals vastgelegd in artikel 82 Gaswet vanaf 2014 gebaseerd zal zijn op een systeem van omzetregulering met overboeken en terugkoop en dat dit systeem van reguleren de hierboven genoemde financiële neutraliteit garandeert. Het onderhavige voorstel is conditioneel aan het realiseren van deze financiële neutraliteit. 2. Onderscheid tussen transport voor gasopslagen en regulier transport In de huidige situatie boeken netgebruikers een regulier entry en/of exit transportdienst om toegang te krijgen tot een gasopslag. GTS maakt daarbij geen onderscheid of entry en exit bestemd zijn voor het respectievelijk uitzenden en vullen van een gasopslag of voor regulier transport. GTS ziet echter vanuit het hierboven geschetste beleidsmatige kader voldoende redenen om dit onderscheid wel te maken. 3. Bevordering concurrentie en stimulansen voor investeringen in gasopslagen Een analyse van de transporttarieven van gasopslagen in omringende landen toont aan dat sommige netbeheerders hebben gekozen voor een specifiek en lager transporttarief voor gasopslagen dan voor regulier transport (zie ook het ADL rapport in bijlage 5). Hiermee creëren de netbeheerders in deze landen een stimulans voor het ontwikkelen van nieuwe gasopslagprojecten. Gasopslagen in Nederland concurreren met gasopslagen in omringende landen. Door de nieuwe transportdienst wordt invulling gegeven aan de beleidswens om de toegankelijkheid van ons marktgebied voor gasopslagen concurrerend te houden en te zorgen voor een aantrekkelijk investeringsklimaat voor gasopslagen verbonden met het Nederlandse marktgebied. BR Pagina 4/14 21 mei 2013

5 Bijlage 1 Toelichting op de voorgestelde wijzigingen Het voorstel Op basis van het bovenstaande stellen de gezamenlijke netbeheerders voor een korting toe te passen op de nieuwe dienst voor entry- en exitcapaciteit voor netwerkpunten die verbonden zijn met gasopslagen. Het nieuwe voorgestelde tarief voor entry- respectievelijk exitcapaciteit gasopslag is gebaseerd op het transporttarief voor het kalenderjaar voor de ongekorte entry- respectievelijk exitcapaciteit gasopslag dienst waarop een korting wordt toegepast. Deze korting wordt expliciet vastgelegd in de Tarievencode Gas. Het voorgestelde kortingspercentage bedraagt 25%, toe te passen op het ongekorte transporttarief voor het kalenderjaar. Het kortingspercentage van 25% is naar de mening van de gezamenlijke netbeheerders passend teneinde het Nederlandse marktgebied concurrerend te houden in vergelijking met het omringende buitenland, waar een brede range van kortingen wordt gehanteerd (zoals beschreven in het ADL rapport). De dienst entry- en exitcapaciteit gasopslag zal uitsluitend gecontracteerd kunnen worden op netwerkpunten in het GTS netwerk die gekenmerkt zijn als entrypunt en/of exitpunt gasopslag. De lijst met netwerkpunten die hiervoor in aanmerking komt, zal door de Raad van Bestuur van de NMa worden vastgesteld. BR Pagina 5/14 21 mei 2013

6 Bijlage 2 Te wijzigen codeteksten Wijziging Transportvoorwaarden Gas - LNB 2 DIENSTEN 2.1 Transport 2.1.2h Entry- en exitcapaciteit gasopslag Omschrijving van de dienst De dienst entrycapaciteit gasopslag geeft het recht om op een entrypunt gasopslag een hoeveelheid gas per uur in het landelijk gastransportnet te voeden. De dienst exitcapaciteit gasopslag geeft het recht om op een exitpunt gasopslag een hoeveelheid gas per uur aan het landelijk gastransportnet te onttrekken. Contractering en toewijzing Entry- en exitcapaciteit gasopslag worden gecontracteerd en aan erkende programmaverantwoordelijken toegewezen volgens het first come first served principe. Afschakelbare dienst De dienst afschakelbare entrycapaciteit gasopslag respectievelijk afschakelbare exitcapaciteit gasopslag geeft het voorwaardelijke recht op entrycapaciteit gasopslag respectievelijk exitcapaciteit gasopslag en wordt aangeboden indien niet afschakelbare entrycapaciteit gasopslag respectievelijk niet afschakelbare exitcapaciteit gasopslag niet meer beschikbaar is. De voorwaarde is dat uitsluitend van het recht op de dienst afschakelbare entrycapaciteit gasopslag respectievelijk afschakelbare exitcapaciteit gasopslag gebruik gemaakt kan worden indien de netgebruikers van het landelijk gastransportnet die op het desbetreffende entrypunt gasopslag respectievelijk exitpunt gasopslag beschikken over niet afschakelbare entrycapaciteit gasopslag respectievelijk niet afschakelbare exitcapaciteit gasopslag dan wel eerder gecontracteerde afschakelbare entrycapaciteit gasopslag respectievelijk afschakelbare exitcapaciteit gasopslag niet (volledig) van hun entrycapaciteit gasopslag respectievelijk exitcapaciteit gasopslag gebruik maken. Indien niet aan deze voorwaarde wordt voldaan kan de netgebruiker op het desbetreffende entry- of exitpunt gasopslag (deels) worden afgeschakeld. De netbeheerder van het landelijk gastransportnet kan afschakelbare entry- en exitcapaciteit gasopslag in verschillende tranches aanbieden, onderscheiden naar waarschijnlijkheid van afschakelen. Afschakelbare entrycapaciteit gasopslag respectievelijk afschakelbare exitcapaciteit gasopslag in een tranche met een hogere waarschijnlijkheid van afschakelen wordt pas aangeboden indien de afschakelbare entrycapaciteit gasopslag respectievelijk afschakelbare exitcapaciteit gasopslag van een tranche met een lagere waarschijnlijkheid van afschakelen uitverkocht is. Overige voorwaarden De netbeheerder van het landelijk gastransportnet zal onverwijld, met inachtneming van , naar mate er bestaande niet afschakelbare entrycapaciteit gasopslag respectievelijk bestaande niet afschakelbare exitcapaciteit gasopslag of bestaande afschakelbare entrycapaciteit gasopslag respectievelijk bestaande afschakelbare exitcapaciteit gasopslag in een tranche met een lagere waarschijnlijkheid van afschakelen beschikbaar komt, de gecontracteerde afschakelbare entrycapaciteit gasopslag respectievelijk afschakelbare exitcapaciteit gasopslag in een tranche met een lagere waarschijnlijkheid van afschakelen opwaarderen naar niet afschakelbare entrycapaciteit gasopslag respectievelijk niet afschakelbare exitcapaciteit gasopslag dan wel de gecontracteerde afschakelbare entrycapaciteit gasopslag respectievelijk afschakelbare exitcapaciteit gasopslag in een tranche met een hogere waarschijnlijkheid van afschakelen opwaarderen naar afschakelbare entrycapaciteit gasopslag respectievelijk afschakelbare exitcapaciteit gasopslag in een tranche met een lagere waarschijnlijkheid van afschakelen. Het opwaarderen zal worden uitgevoerd in de volgorde van de volgens vastgelegde tijdstempels. BR Pagina 6/14 21 mei 2013

7 Bijlage 2 Te wijzigen codeteksten Wijziging TarievenCode Gas Tariefstructuur niet afschakelbare entry- en exitcapaciteit gasopslag Entry capaciteit gasopslag De omschrijving van de dienst is opgenomen in 2.1.2h van de Transportvoorwaarden Gas LNB Exit capaciteit gasopslag De omschrijving van de dienst is opgenomen in 2.1.2h van de Transportvoorwaarden Gas LNB Tariefdrager De tariefdrager is de gecontracteerde entry- en/of exitcapaciteit gasopslag uitgedrukt in m 3 (n;35,17)/uur Korting tarief Entry- en exitcapaciteit gasopslag Het tarief voor entry- respectievelijk exitcapaciteit gasopslag is gebaseerd op het transporttarief voor het kalenderjaar voor de ongekorte entry- respectievelijk exitcapaciteit gasopslag dienst waarop een korting van 25% wordt toegepast Tarief in relatie tot contractduur Voor alle entry- en exitpunten gasopslag wordt het tarief in relatie tot de contractduur als volgt bepaald. Het contract met een looptijd van één kalenderjaar vormt de basis voor de tarifering van afwijkende periodes. Bij het bepalen van het tarief voor één maand wordt het tarief voor het kalenderjaar vermenigvuldigd met een maandfactor die seizoensafhankelijk is en gerelateerd is aan de dimensionering van het landelijk gastransportnet. Voor een wintermaand, flankmaand of zomermaand is de maandfactor 0,3, 0,15 of 0,075. Bij het contracteren van meerdere maanden wordt het tarief voor het kalenderjaar vermenigvuldigd met de som van de maandfactoren van de betreffende maanden, waarbij deze overall maandfactor voor een jaar ten hoogste (0, ,03 x aantal wintermaanden + 0,015 x aantal flankmaanden + 0,0075 x aantal zomermaanden) bedraagt. Bij het bepalen van het tarief voor een gasdag wordt het tarief voor de betrokken maand vermenigvuldigd met een dagfactor ter grootte van 1/ Overschrijding contract Een overschrijding van de gecontracteerde entry- en/of exitcapaciteit gasopslag wordt per gasdag bepaald en vastgesteld op de grootste in een uur geconstateerde overschrijding. Voor deze overschrijding wordt een tarief berekend ter grootte van de maandfactor van de maand van overschrijding x het transporttarief voor het kalenderjaar Tariefstructuur afschakelbare entry- en exitcapaciteit gasopslag Afschakelbare entry capaciteit gasopslag De omschrijving van de dienst is opgenomen in 2.1.2h van de Transportvoorwaarden Gas LNB Afschakelbare exit capaciteit gasopslag De omschrijving van de dienst is opgenomen in 2.1.2h van de Transportvoorwaarden Gas LNB. BR Pagina 7/14 21 mei 2013

8 Bijlage 2 Te wijzigen codeteksten Tariefdrager De tariefdrager is de gecontracteerde afschakelbare entry- en/of exitcapaciteit gasopslag uitgedrukt in m 3 (n;35,17)/uur Tarief en kans op afschakelen Het tarief voor de afschakelbare entry- respectievelijk exitcapaciteit gasopslag is gebaseerd op het kalenderjaartarief voor niet afschakelbare entry- respectievelijk exitcapaciteit gasopslag in , waarop een korting wordt toegepast die de kans op afschakeling tot uiting brengt. Voor de tranche, waarvoor op grond van realisaties uit het verleden een kans op afschakeling is afgeleid tussen 0% en 5%, bedraagt de korting 15%; voor de tranche, waarvoor een kans op afschakeling is afgeleid tussen 5 en 15%, bedraagt de korting 30% Tarief in relatie tot contractduur Het contract met een looptijd van één kalenderjaar vormt de basis voor de tarifering van afwijkende periodes. Bij het bepalen van het tarief voor één maand wordt het tarief voor het kalenderjaar vermenigvuldigd met een maandfactor die seizoensafhankelijk is en gerelateerd is aan de dimensionering van het gastransport met het landelijk gastransportnet. Voor een wintermaand, flankmaand of zomermaand is de maandfactor 0,3, 0,15 of 0,075. Bij het contracteren van meerdere maanden wordt het tarief voor het kalenderjaar vermenigvuldigd met de som van de maandfactoren van de betreffende maanden, waarbij deze overall maandfactor voor een jaar ten hoogste (0, ,03 x aantal wintermaanden + 0,015 x aantal flankmaanden + 0,0075 x aantal zomermaanden) bedraagt. Bij het bepalen van het tarief voor een gasdag wordt het tarief voor de betrokken maand vermenigvuldigd met een dagfactor ter grootte van 1/15. Bij het contracteren van zowel niet afschakelbare als afschakelbare entry- respectievelijk exitcapaciteit gasopslag wordt de overall maandfactor bepaald door de som van de niet afschakelbare en afschakelbare entry- respectievelijk exitcapaciteit gasopslag Overschrijding contract Een overschrijding van de gecontracteerde afschakelbare entry- en/of exitcapaciteit gasopslag wordt per gasdag bepaald en vastgesteld op de grootste in een uur geconstateerde overschrijding. Voor deze overschrijding wordt een tarief berekend ter grootte van de maandfactor x het transporttarief van de niet afschakelbare entry- en/of exitcapaciteit gasopslag voor het kalenderjaar Financieel neutraal De dienst entry- en exitcapaciteit gasopslag is voor de netbeheerder van het landelijk gastransportnet financieel neutraal. Dit betekent dat deze nieuwe dienst alleen van toepassing is indien de methode van regulering zoals vastgelegd in de methodebesluiten op grond van artikel 82 Gaswet voorziet in een systeem van omzetregulering of een vergelijkbare systematiek die de financiële neutraliteit voor de netbeheerder van het landelijk gastransportnet waarborgt. Wijziging Begrippenlijst Gas entrypunt gasopslag een door de raad vastgesteld entrypunt verbonden met een faciliteit waarin gas wordt geïnjecteerd vanuit het landelijk gastransportnet en dat gas op een later moment weer uitzendt op het landelijk gastransportnet exitpunt gasopslag een door de raad vastgesteld exitpunt verbonden met een faciliteit waarin gas wordt geïnjecteerd vanuit het landelijk gastransportnet en dat gas op een later moment weer uitzendt op het landelijk gastransportnet BR Pagina 8/14 21 mei 2013

9 Bijlage 3 Relevante passage uit het verslag van de bijeenkomst van het Gebruikersplatform elektriciteits- en gasnetten, gehouden op 25 april 2013 Van Gebruikersplatform Elektriciteits- en Gastransport Datum 25 april 2013 Plaats Netbeheer Nederland te Arnhem Aanwezig Namens representatieve organisaties: Vereniging van Gasopslagen: mw. I. Anemaet en H. Halsema VEMW: ir. J.J.M. van de Worp VMNED: M.J. Hagen PAWEX: mr. M.J. Scholten Energie-Nederland: ing. R.L. Otter en mr. N.R. Geerts DE Koepel: mw. M. van Eijkelenburg Namens (gezamenlijke) netbeheerders: TenneT: O. Tessensohn en T. Donders GTS: dr. W.T.A. Borghols, drs. F.W.J.H.N. Gräper en drs. B. Barten Netbeheer Nederland: ir. J. Janssen Voorzitter: drs. J.L.T. Blommaert Secretaris (wnd.): mr. D.S. Groenveld Afwezig COGEN, EFET, EDSN, FME-CWM, LTO Glaskracht Nederland, NOGEPA, Vereniging Afvalbedrijven, VGGP, VGN, VNO-NCW, VOEG en ZLTO. ( ) 1. Codewijzigingsvoorstel m.b.t. transportvoorwaarden gasopslag Algemene opmerkingen VEMW geeft aan het codewijzigingsvoorstel onacceptabel te vinden. Met de gasopslagdienst wordt een nieuwe dienst gecreëerd. Met de gasopslagdienst wordt een dienst gecreëerd die we voorheen niet kenden. Wat wordt de nieuwe dienst? Met deze dienst vindt bovendien een differentiatie plaats naar gebruik als onderscheidend element. VEMW is van oordeel dat een doelgebruik als bepaling van de hoogte van een tarief onacceptabel is. Voorts merkt VEMW op dat het codewijzigingsvoorstel verwijst naar een Draft Framework Guidelines met een expliciete mogelijkheid een korting toe te staan. Een Draft Framework Guidelines staat nog erg ver af van een netwerkcode die geïmplementeerd moet worden in de Nederlandse codes. Verwijzing naar de Draft Framework Guidelines is prematuur. Ook geeft VEMW in haar algemene reactie aan van oordeel te zijn dat het uitgangspunt financieel neutraal niet onder voorbehoud van een wettelijk voorschrift kan worden opgenomen. Ten slotte merkt VEMW op de korting van 25% niet is onderbouwd. Ten principale is VEMW tegen kortingen onder een financieel neutraal regime. Waar de een korting krijgt moet de ander meer gaan betalen. Bovendien ontbreekt iedere grondslag die een afwijkend tarief rechtvaardigt. Zo is niet duidelijk gemaakt dat met de gasopslagdienst lagere kosten gepaard gaan dan met andere transport(gerelateerde) diensten. De BR Pagina 9/14 21 mei 2013

10 Bijlage 3 Relevante passage uit het verslag van de bijeenkomst van het Gebruikersplatform elektriciteits- en gasnetten, gehouden op 25 april 2013 gezamenlijke netbeheerders hebben een rapport van Arthur D. Little bijgevoegd waaruit blijkt dat de ons omringende landen kortingsregelingen kennen voor gasopslagdiensten. Die kennen een behoorlijke variatie. De netbeheerders leggen geen enkele relatie tussen die regelingen en de beoogde korting van 25%. EnergieNederland merkt in aansluiting op de algemene reactie van VEMW op dat met verwijzing naar de Draft Framework Guidelines een korting van 25% onvoldoende is onderbouwd. De Vereniging van Gasopslagen Nederland (VGN) geeft aan dat zij het voorstel van de gezamenlijke netbeheerders ondersteunt om een specifiek lager tarief toe te passen op de nieuwe dienst voor entryen exit capaciteit voor netwerkpunten die verbonden zijn met gasopslagen. De VGN wil graag twee onderwerpen kort benoemen: gasrotondebeleid en harmonisatie. Daarnaast wil VGN ingaan op enkele zaken die VEMW naar voren heeft gebracht. Gasrotondebeleid Gasopslagen zijn essentieel voor het realiseren van Nederland als gasrotonde: zowel de leveringszekerheid als de marktwerking is hierbij gebaat. Met gasopslagen kunnen nieuwe gasstromen worden aangetrokken die geprofileerd kunnen worden aangeboden. Tevens zorgen gasopslagen voor een stimulering van de liquiditeit van het TTF. Het gasrotondebeleid is al zeer vaak genoemd, maar wat de VGN betreft liet een concrete invulling op zich wachten. In het Energierapport 2008 wordt al genoemd [citaat]: Het investeringsklimaat voor gasopslag en LNG-installaties wordt verbeterd. De gasrotonde brief van 2009 en het Brattle-rapport over de gasrotonde van December 2010 bevestigen dat marktpartijen de huidige entry/exit-tarieven zien als een investeringsbarrière voor gasopslagen. Dit voorstel van de gezamenlijke beheerders anno 2013 is een concrete invulling van de wens uit 2009 de investeringsbarrière te verkleinen door de transporttarieven te verlagen. En die invulling komt zeker niet te vroeg. Partijen hebben immers het vooruitzicht op lagere transporttarieven meegewogen bij investeringsbeslissingen. Investeringen in gasopslagen zijn noodzakelijk. Het is immers duidelijk dat de afname van de flexibiliteit van het Groningenveld in de toekomst gecompenseerd moet worden door middel van het gebruik van gasopslagen en de huidige bestaande capaciteit is daarvoor onvoldoende. De realisatie van de noodzakelijke nieuwe gasopslagen is sterk afhankelijk van de hoogte van de transporttarieven bij het gebruik van gasopslagen. De ACM ziet deze aanpassing van de Tarievencode Gas eveneens als een voorwaarde voor een verbeterde marktwerking, zo blijkt uit het Consultatiedocument Groothandelsmarkten van 21 maart jl. Harmonisatie Ook ACER ziet het belang om harmonisatie te brengen in de transporttarieven voor gasopslagen. Uit de Draft Impact Assessment van ACER (van 17 september 2012) blijkt dat er binnen de EU alleen in Nederland nog geen specifieke en lagere transporttarieven gelden voor netwerkpunten die verbonden zijn met gasopslagen, ten opzichte van andere netwerkpunten. Het ADL rapport (als bijlage bij dit voorstel nagestuurd) is hier een bevestiging van. Het is dus vanuit harmonisatieoogpunt nodig dat Nederland hierbij aansluit. Deze korting betekent voor de andere aangeslotenen dat de tarieven ten opzichte van de huidige tarieven ongeveer gelijk blijven. De groep gasopslagen zal een groter gedeelte van de toegestane inkomsten van GTS voor zijn rekening nemen door het online komen van de Bergermeer gasopslag. Hierdoor dalen de tarieven voor alle aangeslotenen. Ook inclusief de korting voor gasopslagen zullen de tarieven voor alle aangeslotenen dalen omdat dit meer dan volledig gecompenseerd is met de toename van capaciteitsboekingen. Als je de tarieven voor de BR Pagina 10/14 21 mei 2013

11 Bijlage 3 Relevante passage uit het verslag van de bijeenkomst van het Gebruikersplatform elektriciteits- en gasnetten, gehouden op 25 april 2013 andere aangeslotenen vergelijkt met de situatie zonder korting voor gasopslagen, ceteris paribus, dan stijgt het tarief voor de andere aangeslotenen. Maar dat is dus niet zo, aldus VGN. In aansluiting op deze punten geeft VGN een reactie op de eerdere opmerkingen van VEMW. VGN stelt dat de nieuwe transportdienst voor gasopslagen een beleidswens is van de Minister van EZ. Het standpunt van VEMW komt erop neer dat zij het beleid van de minister afkeurt. Het codevoorstel GTS volgt eenvoudig de beleidswens. Wat betreft de 25% tariefreductie geeft VGN aan dat deze is onderbouwd d.m.v. een vergelijking van Nederland met de ons omringende landen. In alle landen bestaat er een transporttariefreductie voor gasopslagen, behalve in Nederland. GTS acht de 25% redelijk. VEMW mag het oneens zijn met deze onderbouwing, de stelling dat de 25% niet is onderbouwd is feitelijk onjuist. In reactie op de stelling van VEMW dat dit codewijzigingsvoorstel vooruit loopt op Europese ontwikkelingen, zijnde de Framework Guidelines voor transporttarieven, stelt VGN zich ook hier op het standpunt dat het codewijzigingsvoorstel een invulling is van een al jaren bestaande nationale beleidswens. Er is dus geen sprake van vooruitlopen. Tenslotte, VEMW stelt dat andere aansluitingen een hoger transporttarief krijgen als opslagen een lager transporttarief betalen. Dit is volgens VGN correct, gegeven de wijze van regulering voor GTS. GTS geeft aan dat dit codewijzigingsvoorstel ceteris paribus een tariefstijging van 5%-7% betekent voor andere aansluitingen. Echter, als meegenomen wordt dat gasopslag Bergermeer een forse toename van geboekte capaciteit veroorzaakt bij GTS, schat VGN in dat de tarieven ten opzichte van 2013 niet stijgen of zelfs licht dalen. De voorzitter geeft GTS de gelegenheid vervolgens om te reageren op de algemene opmerkingen. GTS benadrukt dat het wijzigingsvoorstel tegemoet komt aan een concrete beleidswens van het ministerie van EZ die is geformuleerd in de kamerbrief gasrotonde GTS loopt dus niet vooruit op toekomstige EU codes (in dit geval de Draft Framework Guidelines), maar implementeert een reeds bestaande concrete beleidswens uit Wat betreft het effect op de tarieven geeft GTS aan dat sprake is van een herverdelingseffect. In een financieel neutraal systeem betekent een korting voor de ene groep, per definitie dat er een andere groep meer betaalt. Wat betreft de 25% korting, die naar de opvatting van GTS als een redelijke korting moet worden gezien, wordt verwezen naar het rapport van Arthur D Little (ADL). In het buitenland is een breed pallet aan kortingen toegestaan en de betreffende korting komt ook tegemoet aan een bestaande (concrete) beleidswens. Tenslotte merkt GTS op dat de Draft Framework Guidelines in een bredere context geplaatst moeten worden. GTS doet geen wijzigingsvoorstel vooruitlopend op de Draft Framework Guidelines, maar wil hiermee alleen aangeven dat ook in Europa dit onderwerp op de agenda staat van de Commissie en ACER en dat de korting daarmee dus niet uit de lucht komt vallen. Artikelsgewijze opmerkingen VEMW merkt ten aanzien van artikel 2.1.2h op dat de gezamenlijke netbeheerders beogen entry- en exitcapaciteit gasopslag toe te wijzen volgens het first come first served-principe. VEMW vraagt waarom de gasopslagdienst met de beoogde korting niet gekoppeld wordt aan degene die gasopslagcapaciteit huurt. Hierbij wordt er door VEMW op gewezen dat uit een oogpunt van een gelijk speelveld voorkomen moet worden dat een gijzeling van capaciteit door (dominante) partijen plaatsvindt. Ten aanzien van artikel vraagt VEMW waarom entry en exit niet wordt gekoppeld en BR Pagina 11/14 21 mei 2013

12 Bijlage 3 Relevante passage uit het verslag van de bijeenkomst van het Gebruikersplatform elektriciteits- en gasnetten, gehouden op 25 april 2013 gesaldeerd. Immers, de dienst is gasopslag: een tijdelijke onttrekking van gas aan het gastransportnet. Dat is naar de opvatting van VEMW entry en exit tezamen. Vervolgens wordt GTS in de gelegenheid gesteld om te reageren op de artikelsgewijze opmerkingen van VEMW. GTS geeft ten aanzien van artikel 2.1.2h (first come first served-principe) geen ongelijk speelveld met dominantie partijen zal ontstaan, omdat er geen internationale gasmarkt achter deze punten zit. Tevens benadrukt GTS het wijzigingsvoorstel tot doel heeft om het tarief aan te passen en niet de manier waarop allocatie van capaciteit plaatsvindt. Volgens GTS is er dan ook geen aanleiding om het betreffende codewijzigingsvoorstel inzake de gasopslagdienst te veranderen. Met betrekking tot artikel (entry-exit) merkt GTS op dat zij deze opmerking niet goed begrijpt. Het is niet duidelijk wat er volgens VEMW gesaldeerd moet worden. De voorzitter stelt vast dat GTS geen aanleiding ziet om het codewijzigingsvoorstel aan te passen en dit voorstel graag naar de ACM wil sturen. De voorzitter verzoekt de commentaren van VEMW en EnergieNederland op het codewijzigingsvoorstel op te nemen in de commentarenmatrix. DE Koepel geeft aan misschien ook nog commentaar te leveren op het betreffende codewijzigingsvoorstel. Vereniging van Gasopslagen Nederland (VGN) geeft aan hiertegen bezwaar te hebben, omdat zij dan niet meer in de gelegenheid zijn om te reageren op opmerkingen van DE Koepel. De voorzitter geeft aan dat in de commentarenmatrix alleen commentaren worden opgenomen die voor of tijdens de GEN-vergadering ingebracht zijn. De voorzitter concludeert dat er leden van het GEN zijn die bezwaren hebben tegen het voorstel en dat daarom niet aan ACM kan worden voorgesteld dit voorstel via de korte voorbereidingsprocedure te laten lopen. ( ) BR Pagina 12/14 21 mei 2013

13 Bijlage 4 Commentarenmatrix van wie artikel Commentaar reactie gevolgen voor tekst VEMW algemeen VEMW is van mening dat het hebben van voor alle marktpartijen goed toegankelijke fysieke gasopslagen van groot belang is voor de ontwikkeling van een liquide gasmarkt en de prijsvorming daarop. Laat onverlet dat het voorstel van de gezamenlijke netbeheerders naar opvatting van VEMW een onacceptabel voorstel is. VEMW algemeen Met de gasopslagdienst wordt een dienst gecreëerd die we voorheen niet kenden. Met deze dienst vindt een differentiatie plaats naar gebruik als onderscheidend element. Wat wordt dan de volgende dienst: groen gas invoeding? LNG-invoeding? Exit t.b.v. elektriciteitsproductie? Exit t.b.v. feedstock gebruik? Concluderend is VEMW van opvatting dat een doelgebruik als bepaling van de hoogte van een tarief onacceptabel is. VEMW Pagina 3/8 Wat wordt bedoeld met de Voortgangsrapportage Gasrotonde 2011? Is dit een brief van de minister aan de Tweede Kamer? Graag nummers van stukken vermelden. VEMW Pagina 3/8 Er wordt verwezen naar een draft FGL met een expliciete mogelijkheid een korting toe te staan. Een draft FGL waarvan de tekst hier niet is overgenomen - staat nog erg ver af van een Netwerk Code die geïmplementeerd moet worden in de Nederlandse codes. Dat is zeer prematuur ten aanzien van zowel de mogelijkheid als de randvoorwaarden daaraan / invulling daarvan! VEMW Pagina 4/8 Uitgangspunt Financieel neutraal : VEMW is van opvatting dat dit uitgangspunt niet onder voorbehoud van een wettelijk voorschrift kan worden opgenomen! Dit moet eruit! VEMW, EnNl Pagina 5/8 De korting (25%) is niet onderbouwd. Ten principale is VEMW tegen kortingen onder een financieel neutraal regime. Waar de een korting krijgt moet de ander meer gaan betalen. Bovendien ontbreekt iedere grondslag die een afwijkend tarief rechtvaardigt. Zo is niet duidelijk gemaakt dat met de gasopslagdienst lagere kosten gepaard gaan dan met andere transport(gerelateerde) diensten. De gezamenlijke netbeheerders hebben een rapport van Arthur D. Little bijgevoegd waaruit blijkt dat de ons omringende landen kortingsregelingen kennen voor gasopslagdiensten. Die kennen een behoorlijke variatie. De netbeheerders leggen geen enkele relatie tussen die regelingen en de beoogde korting van 25%. De Gezamenlijke netbeheerders geven met het voorstellen van de nieuwe dienst invulling aan de sinds 2009 in beleidsdocumenten weergegeven beleidswens ter versterking van de gasrotonde, gericht op het verbeteren van de concurrentie op de gas(flexibiliteitsmarkt), voorzieningszekerheid alsook het investeringsklimaat voor nieuwe gasopslagen. Daarnaast verbetert het voorstel de concurrentiepositie van het Nederlandse marktgebied ten opzichte van buitenlandse marktgebieden, waar kortingen voor bergingen gemeengoed zijn. De gezamenlijke netbeheerders hebben op dit moment geen zicht op eventuele nieuw in te voeren diensten. Dat zal mede afhangen van wijzigingen in het (toekomstige) energiebeleid als bijvoorbeeld Europese ontwikkelingen op het gebied van wet- en regelgeving alsook de marktomgeving van GTS. De gezamenlijke netbeheerders doen geen wijzigingsvoorstel vooruitlopend op de draft FG, maar willen hiermee alleen aangeven dat ook in Europa dit onderwerp op de agenda staat van de Commissie en ACER en dat de korting daarmee dus niet uit de lucht komt vallen. Naar de mening van de gezamenlijke netbeheerders is dit wel mogelijk. De gezamenlijke netbeheerders zien 25% als een passende korting gezien het rapport van ADL. De korting komt ook tegemoet aan de beleidswens van EZ, maar houdt de tariefsverhoging voor de overige punten binnen een acceptabele band. Geen Geen De verwijzing is toegevoegd in de tekst. Geen Geen Geen BR Pagina 13/14 21 mei 2013

14 Bijlage 4 Commentarenmatrix van wie artikel Commentaar reactie gevolgen voor tekst VEMW Artikel 2.1.2h De gezamenlijke netbeheerders beogen entry- en exitcapaciteit gasopslag toe te wijzen volgens het fcfs-principe. Waarom wordt de gasopslagdienst met de beoogde korting niet gekoppeld aan degene die gasopslagcapaciteit huurt? Wat uit oogpunt van een gelijk speelveld voorkomen moet worden is gijzeling van capaciteit door (dominante) partijen. VEMW Artikel Waarom wordt entry en exit niet gekoppeld en gesaldeerd? Immers, de dienst is gasopslag: een tijdelijke onttrekking van gas aan het gastransportnet. Dat is entry en exit tezamen. De gezamenlijke netbeheerders geven ten aanzien van artikel 2.1.2h ( first come first served-principe ) aan dat er geen ongelijk speelveld zal ontstaan, omdat er geen mogelijkheid zal zijn de transportcapaciteit effectief te gijzelen omdat achter deze punten een berging zit in tegenstelling tot punten waar een internationale gasmarkt achter zit. Tevens benadrukken de gezamenlijke netbeheerders dat het wijzigingsvoorstel tot doel heeft om het tarief aan te passen en niet de manier waarop allocatie van capaciteit plaatsvindt. De gezamenlijke netbeheerders begrijpen deze opmerking niet omdat niet duidelijk is wat er gesaldeerd moet worden. Uit de discussie in het GEN bleek dat VEMW niet van mening is dat de gecontracteerde entry en exit gesaldeerd zou moeten worden. Geen Geen BR Pagina 14/14 21 mei 2013