VAN OOST NAAR OOST REISGIDS. Diaconale jongerenreis naar Sighetu, Roemenië

Transcriptie

1 VAN OOST NAAR OOST REISGIDS Diaconale jongerenreis naar Sighetu, Roemenië Georganiseerd vanuit de drie Protestantse wijkgemeenten Bolwerk, Julianakerk, Kruispunt-Open Huis 19 t/m 28 juli 2013

2 Inhoud reisgids: 1. Inleiding 2. Doelstellingen 3. Activiteiten 4. deelnemers 5. Programma van de reis BIJLAGE: Roemeense woorden Reisgids Van Oost Naar Oost 2

3 1. Inleiding In 2010 is het diaconaal project Van Oost Naar Oost voor het eerst van start gegaan. In 2009 zijn we begonnen met het organiseren van allerlei acties om geld in te zamelen. Een groep van 23 jongeren en 3 begeleider zijn in augustus vertrokken naar Oekraïne. Het was een succesvolle onderneming, alleen de organisatie waar we mee in zee zijn gegaan sloot niet aan bij onze verwachtingen en wensen. Na de eerste reis hebben we nagedacht over een vervolg van de diaconale project. We hebben besloten om met de stichting Ajuta in zee te gaan. Het is een plaatselijke stichting die al een aantal jaren actief is in de plaats Sighetu in Roemenie. In het najaar van 2011 zijn we begonnen met de voorbereidingen. In augustus zijn we met 21 jongeren, 4 begeleiders en 2 bestuursleden van Ajuta op reis gegaan. Een nieuwe locatie met leuke projecten. Najaar 2012 zijn de voorbereidingen gestart voor een derde reis. Er is een voorbereidingsgroep aan de gang gegaan met deelnemers van de vorige reis. Ook 4 jongeren maken deel uit van de voorbereidingsgroep. Samenstelling van deze voorbereidingsgroep: Caspar Orizande Jaap Kappers Dineke Vis Wilbert Wentink Douwe Meetsma Jolande te Winkel Jeroen Kramer Theo Quist Dieuwke Quist Arend van der Beek (Ajuta) Als voorbereidingsgroep zijn we in 2012 opzoek gegaan naar een organisatie, waar we een langdurige relatie mee kunnen en willen aangaan. We hebben het dan over een periode van 4-5 jaar. Naast het diaconale deel van de reis willen we ook kennismaken met de jongeren van het land. Na met elkaar onderzocht te hebben welke mogelijke projecten, in aanmerking kunnen komen voor ons hebben we gekozen in zee te gaan met de stichting Ajuta. De stichting heeft al vele jaren ervaring in Roemenië, waar ze in de plaats Sighetu een aantal projecten hebben georganiseerd voor kinderhuizen en het psychiatrisch ziekenhuis. Na overleg met de stichting Ajuta hebben we gekozen om vanaf 2012 onze aandacht te richten op de jongeren in Sighetu. We richten ons op twee kinderhuizen en op een basisschool. Doel is o.a. de leefomgeving te verbeteren. Daarnaast gaan we in 2013 werken in het psychiatrische ziekenhuis In 2012 zijn we begonnen met het werven van jongeren. De sluitingsdatum, voor de deelname aan het project 2013, was 1 maart Jongeren hebben zich gemeld en zijn in 2012 en 2013 enthousiast aan de gang gegaan om geld binnen te halen voor het project. In deze reisgids geven we een overzicht van het project Van Oost Naar Oost Ook wordt informatie over Roemenië. We wensen je veel leesplezier. Namens de voorbereidingsgroep. Dieuwke Quist Reisgids Van Oost Naar Oost 3

4 2. Doelstellingen In 2013 gaan we met een groep jongeren naar Roemenië. We gaan naar de plaats Sighetu in het noordwesten van Roemenië, vlak bij de grens met Oekraïne. Samen met de stichting Ajuta, met wie we een samenwerkingsverband zijn aangegaan voor 4 5 jaar, gaat de groep zich inzetten voor jongeren in die plaats. Dit is het tweede jaar. Hoe gaan we dat realiseren Het betrekken van de drie wijkgemeenten: door middel van allerlei activiteiten en acties te organiseren proberen we de 3 wijkgemeenten te betrekken bij het diaconaal project Van Oost Naar Oost We gaan bij een kindertehuis een tuin aanleggen. Dit is een project voor meerdere jaren. In 2013 werken we samen met de Roemeense Rotac aan dit tuinproject Verder gaan we de leefomgeving van een basisschool, Scoala 3, verbeteren We organiseren we een kinderprogramma, in samenwerking met de directie en enkele leerkrachten Ook gaan we de leefomgeving verbeteren van het psychiatrische ziekenhuis Daarnaast willen we kennismaken met Roemeense jongeren in de leeftijd van 16 tot 25 jaar Jongeren van Zevenhuizen leren elkaar kennen en werken samen Hard werken, plezier hebben, leren van elkaar en van een andere cultuur 3. Activiteiten Om het nieuwe project 2013 te promoten en financiële steun te krijgen, zijn er diverse acties bedacht. Belangrijkste is de bekendheid binnen de drie wijkgemeenten. Regelmatig wordt er een stukje in de zondagsbladen van de drie kerken gepubliceerd. Ook hebben verschillende mensen regelmatig tijdens de dienst op zondag, iets over de ontwikkelingen van het project verteld. Om de financiële middelen te verkrijgen voor het project hebben de jongeren activiteiten bedacht en uitgevoerd. Overzicht van de activiteiten tot eind juni Oliebollen Muziekavond CLC Folderactie wijkraad Zevenhuizen- Zuidbroek Winterkostbuffet Knakworsten op Christelijk Lyceum Paaseitjes Fietstocht Hemelvaartsdag Pinkstervlammen Autowassen Vrijwilligers werk Filmavond Dansfeest Reisgids Van Oost Naar Oost 4

5 4. Deelnemers Reisgids Van Oost Naar Oost 5

6 5. Programma van de reis 5.1 Heenreis & overnachting We vertrekken vrijdagochtend 19 juli 2013 om 04:00 uur, vanaf Kruispunt (Zilverschoon 114). Op dag één rijden we via Düsseldorf, Frankfurt, Nürnberg, Linz en Wenen naar Bratislava. We komen om ongeveer tussen en uur van die avond aan. Het aantal kilometers op de eerste dag is: ± 1.200km. Onderweg zullen we 2 pauzes nemen ter hoogte van Rüdenhausen, Duitsland en Sankt Valentin, Oostenrijk. Hosteo Blues Spitalska Bratislava Reisgids Van Oost Naar Oost 6

7 5.2 Bratislava Zaterdag 20 juli verblijven we de hele dag in Bratislava Voor deze dag is een programma gemaakt: Ontbijt Gezamenlijk ontbijten uur Eigen invullen (verzorging eigen lunch) Of stadswandeling van 2.15 uur - ± uur Eigen invullen (verzorging eigen lunch) Avondeten De dag sluiten we af met een gezamenlijke maaltijd. Informatie over Bratislava Bratislava, de hoofdstad van Slowakije, is het middelpunt van het land. Zowel economisch, politiek als cultureel is Bratislava de belangrijkste stad van het land. Binnen de stad is een fijne mix van heden en verleden ontstaan. Enerzijds zijn er de historische gebouwen zoals bijvoorbeeld het Bratislava Kasteel die de stad kenmerken en anderzijds is er de jongere kant van de stad. (winkelcentrum Aupark) Door de vele universiteiten is er namelijk ook een grote groep studenten in de stad aanwezig die de stad hipper en jonger dan ooit maken. Zo zijn er veel theaters, barretjes, bioscopen en uitgaansgelegenheden. Hierdoor is de stad ook een enorme trekpleister voor jongeren uit Zwitserland, Oostenrijk en Hongarije. Vooral uit de laatste twee landen vinden veel toeristen hun weg naar Bratislava. Niet erg verwonderlijk als je nagaat dat de stad aan deze twee landen grenst. Zo is Wenen maar 80km verderop en doordat Slowakije een stuk goedkoper is, is Bratislava een goede bestemming voor veel Oostenrijkers. Check sowieso even het Milan Dobes museum vol met moderne kunst en optische illusies. Reisgids Van Oost Naar Oost 7

8 Op zondagochtend 21 juli vertrekken we om 08:00 uur vanaf Bratislava richting eindbestemming Roemenië, Sighetu. We rijden vanaf Bratislava verder via Budapest, Nyiregyhaza, Satu Mare naar Sighetu. Het gedeelte van de grens naar Sighetu duurt relatief vrij lang, 100 km: 2uur. We verwachten dat we rond 17:00 in Sighetu aankomen (+ 1uur tijdsverschil). Daar aangekomen gaan we direct naar onze slaapplek. We hebben daar de tijd om even bij te komen van de reis. Het aantal kilometers op de tweede dag is: ± 650 km. Onderweg gaan we een keer stoppen voor de grens en vlak na de grens met Roemenië. Reisgids Van Oost Naar Oost 8

9 5.3 Roemenië Het land Roemenie (România) komt van Român (Roemeen). De Roemenen zijn het meest oostelijke Romaanse volk dat compleet omringd wordt door niet-romaanse landen "een Romaans eiland in een Slavische Zee". De Karpaten verdelen Roemenië in drie landstreken: ten noordwesten, Transsylvanië, ten zuiden, Walachije en ten oosten Moldavië. De vlag van Roemenië is een verticale driekleur bestaande uit een blauwe, een gele en een rode band. Roemenië heeft een landklimaat met warme zomers en koude winters. Gemiddeld is het in de winter - 3 C en in de zomer tussen 22 en 24 C. Lokaal zijn er vele verschillen, wegens de bergen in het midden, vlaktes in het zuiden, oosten en uiterste westen, de Atlantische Oceaan in het westen en de Middellandse Zee in het zuiden. De officiële taal is het Roemeens. Deze taalgroep bevat o.a. Frans, Spaans, Catalaans, Portugees en Italiaans. Door minderheden wordt ook wel het Hongaars, Duits (in Transsylvanië), Russisch (in de Donaudelta), Turks en Tataars in de Dobroedzja. Romani, de taal van de Roma, zigeuners in Roemenië worden vooral op de laagvlaktes gesproken. De Roemeense grondwet biedt godsdienstvrijheid. De staatsgodsdienst is het Roemeensorthodoxisme, vergelijkbaar met het Russisch- en Grieks-orthodocisme. Eenvoudig gezegd is het een opzichzelfstaande geloofsgemeenschap volgens de Oosterse of Byzantijnse rite, waarbij de Paus niet als hoofd van de Kerk wordt erkend. De Roemeense Kerk heeft een eigen Patriarch (geestelijke leider of een geestelijke vader). Naast het Roemeens-orthodoxe geloof zijn er ook katholieken en protestanten. De pinkstergemeente en de Roemeense Grieks-katholieke Kerk hebben weinig aanhang In Dobroedzja is er een minderheid van de Islam (Turken en Tataren) overgebleven sinds de Ottomaanse overheersing of gekomen na migraties vanaf de Krim. Roemenen zijn erg trots op hun ontdekkingen en uitvindingen. Enkele uitvindingen en ontdekkingen van de Roemenen zijn het Coandӑ-effect (Henri Coandă was de "vader" van de moderne straaljager), insuline en de vulpen De Roemeense keuken is beïnvloed door de Hongaarse, Oostenrijkse, Slavische, Turkse en Griekse keuken. De Roemeense maaltijd draait vaak grotendeels om vlees. Er wordt vaak schapenvlees en varkensvlees gegeten. Iedere regio heeft zijn eigen specialiteiten. Enkele Roemeense gerechten zijn: Ciorbă, zure soep Bors (geeft de zure smaak aan de Ciorbă) Mămăligă, een soort maïsbrij Sarmale met Smântănă, koolrolletjes gevuld met gehakt, kruiden en rijst Mititei met mosterd, scherpe saucijsjes van een gekruid gehakt Piftie, vlees in gelatine Piftea, vlees / gebraden gehakt + kruiden Pastramă (Pastrami), vaak gemaakt van schapenvlees De nationale drank țuică, een traditionele alcoholische drank, is een thuisgestookte pruimenjenever. Vooral op het platteland in Walachije is țuică erg populair en palinka, een sterke vorm van țuică, is meer populair in het noorden van Roemenië. De munt eenheid van Roemenië is de Leu (meervoud: lei. Leu betekent letterlijk leeuw). 1euro = 4,53 Leu. De prijs aanduiding in de winkels is RON. De hoofdstad Boekarest, ook wel Klein Parijs genoemd, is een grote toeristische attractie en veruit de grootste stad van Roemenië. Ten tijde van het Sovjetregime nam Roemenië al een aparte plaats in het Oostblok in met een relatief grote onafhankelijkheid in de buitenlandse politiek. Roemenië is sinds 2004 lid van de NAVO en sinds 2007 van de Europese Unie. Het toetredingsverdrag van de EU is begin 2005 getekend en op 1 januari 2007 geëffectueerd. Roemenië is het op zes na grootste land in populatie en het op acht na grootste land van de EU in oppervlakte. Reisgids Van Oost Naar Oost 9

10 5.4 Sighetu Zoals gezegd zullen we vrijwilligerswerk doen in de plaats Sighetu Marmației, ook bekend als Sighet. Sighetu is een stad in het district Maramures in Roemenië tegen de grens met Oekraïne, gelegen in het Theissdal. De stad was oorspronkelijk Hongaars en heette toen Máramarossziget. Sighetu heeft inwoners. Het tijdsverschil met Nederland is 1uur vooruit. 5.5 Verblijf in Sighetu In Roemenië verblijven we in het internaat. In de zomervakantie zijn de studenten niet aanwezig en hebben we de ruimte tot onze beschikking. We maken gebruik van de slaapzalen en de kantine. We hebben afspraken gemaakt met een cateringbedrijf. Dit bedrijf verzorgt het ontbijt, de lunch en avondeten. Bij aankomst op zondag gaan we uit eten. Maandag tot en met vrijdag eten we op locatie. 5.6 Dagprogramma Het dagprogramma bestaat uit een drie tal activiteiten namelijk: Kindertehuis Kinderprogramma met Roemeense kinderen, Omgeving van de school; Scoala 3. Ons programma van de dag: ontbijt tot uur activiteit Van uur tot uur lunchen Van uur tot uur activiteit Om uur avondeten Kinderprogramma Het kinderprogramma bestaat uit het organiseren van een estafette spelprogramma. Samen met de school worden de kinderen uitgenodigd. De bedoeling is de estafette te organiseren op het schoolplein. Bij slechtweer kunnen we gebruik maken van de sportzaal. Dit kinderprogramma wordt alleen op de ochtenden gehouden, behalve de donderdag Tuinprogramma Het tuinprogramma bij het kindertehuis bestaat uit het aanlegen van een tuin. De bewoners van het huis komen met een plan, die we samen gaan uitvoeren. Aan de huidige tuin moet veel aangepast worden zodat de kinderen van het huis ook normaal kunnen spelen in hun tuin Reisgids Van Oost Naar Oost 10

11 5.6.3 Klusprogramma school Verder gaan we de leefomgeving van een basisschool, Scoala 3, verbeteren Psychiatrisch ziekenhuis Ook gaan we de leefomgeving voor de mensen in het psychiatrisch ziekenhuis verbeteren. 5.7 Kennismaking Jongeren Tijdens deze reis gaan we ook kennis maken met jongeren. Op welke wijze dit zou gaan gebeuren is nog niet bekend. Het zou dan ook op de Roemeense manier gaan, het laatste moment. 5.8 Uitstapjes In Roemenië hebben we ook vrije tijd. Hieronder mogelijkheden om te ondernemen. Vrij programma. - In Sighetu verkennen: naar een markt, winkelen, stad bekijken etc. Gezamenlijk - Naar het Momotial in Sigetu In de voormalige gevangenis is een museum ingericht die het verzet van de Roemenen tegen het communisme herdenkt. Dit is een Nationaal museum en landelijk worden hier de herdenking bijeenkomsten gehouden. Indrukwekkend en zeker de moeite waard. Vorig jaar zijn we hier ook geweest, dit jaar willen wij erheen onderleiding van een gids zodat iedereen begrijp wat het museum inhoud. - Verkennen van de omgeving - Activiteit naar keuzen Op basis van wat er op dat moment aangeboden word in Sigetu. Vrijdag middag: - Gezamenlijk zwemmen Reisgids Van Oost Naar Oost 11

12 5.9 Terugreis & overnachting Op zaterdagmorgen 27 juli vetrekken wij weer naar Nederland. We zullen zaterdagochtend vroeg opstaan, ontbijt, auto s inpakken en rond 08:00 uur vertrekken. We rijden via, Boedapest, Wenen, naar Melk. Het aantal kilometers op de eerste dag is: ± 800 km. In Melk zullen we overnachten in een jeugdherberg. We gaan in Melk avondeten. Adres gegevens Jeugdherberg in melk Youth Hostel Abt-Karlstrasse Melk Oostenrijk Zondagochtend 28 juli vertrekken we rond 07:00 uur om het laatste stuk naar huis af te leggen. Deze dag gaan we via Linz, Nürnberg, Frankfurt, Düsseldorf weer terug naar ons vertrouwde Nederland. We hopen rond 20:00 uur bij het Kruispunt te arriveren. Waarschijnlijk erg vermoeid, maar vol met nieuwe ervaringen. Reisgids Van Oost Naar Oost 12

13 BIJLAGE: Eenvoudige Roemeense woorden en uitdrukkingen Fonetisch ja / nee da / nu da/noe alstublieft vӑ rog vù rog dank u mulțumesc moeltsoemesc goedendag bunӑ ziua boenezjoea goedenavond bunӑ seara boenesjara goedenacht naopte bunӑ nwapta boene hallo salut/servus (in Transsylvanië) saloet / servoes tot ziens la revedere la revedere sorry scuza ți-mӑ skoeza tsji me Hoe gaat het? Ce mai face ți? tsjee mai fatsj ti Goed, dank u Bine, mul țumesc bine, moeltsoemesc Proost! Noroc! Noroc! Smakelijk eten Poftӑ bunӑ Pofte boene open / gesloten deschis / ȋnchis deesjies / iensjies ingang / uitgang intrare / iesire intrare / jesire verboden toegang intrare interzisa intrare intertzisa mannen / vrouwen bӑrba ți / femei burbatsj / femei stadscentrum centru sentroe treinstation gare ghare aankomst/ vertrek sosire / plecare sosire / plecare Hoe heet u? Cum vӑ numi ți? Koem vù noem ti? Spreekt u Engels? Vorbiți englezește? Vorbietsj inglezest? Ik zou graag. Aș vrea As vrea Hoe duur is het? Cȃt costӑ? Cut costù De rekening, alstublieft Nota, vӑ rog Nota, vù rog Reisgids Van Oost Naar Oost 13