Epilepsiechirurgie. chirurgie
|
|
- Anita Koster
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Epilepsiechirurgie chirurgie
2 Inhoud INHOUD Het onderzoeksprogramma 4 Preoperatieve voorbereiding en onderzoek 7 Voor de operatie 9 De operatie 10 Na de operatie 12 Nazorg 14 Ervaring van een patiënt Kim: Bij mij werkte de medicatie helaas niet goed. Na jarenlang met aanvallen te hebben rondgelopen, was ik het zat. Ik wilde een normaal leven leiden, net als iedereen. Gelukkig kon ik geopereerd worden. Na de operatie had ik wel wat hoofdpijn, maar het viel me eigenlijk erg mee. Ik was al snel weer op de been en ben nu al anderhalf jaar aanvalsvrij. Het gaat heel goed met me. Ook kan nu zonder belemmeringen mijn grootste wens in vervulling gaan: een kindje! Daar ben ik heel blij mee. 2
3 Inleiding Epilepsiepatiënten die onvoldoende baat hebben bij medicijnen (antiepileptica) kunnen in aanmerking komen voor epilepsiechirurgie. Vaak hebben deze patiënten al meerdere anti-epileptica uitgeprobeerd zonder het gewenste resultaat. Epilepsiechirurgie is een optie als: Er één duidelijk afgebakend gebied in de hersenen aan te wijzen is waar de epilepsie ontstaat (de zogeheten epilepsiehaard) Dit deel van de hersenen veilig verwijderd kan worden De kans groot is dat de patiënt na de operatie aanzienlijk minder of helemaal geen aanvallen meer heeft. De epilepsiechirurgie vindt plaats in het VU Medisch Centrum in Amsterdam (VUmc) of het Universitair Medisch Centrum in Utrecht (UMCU). Of u in aanmerking komt voor epilepsiechirurgie, blijkt pas nadat u aan een uitgebreid onderzoeksprogramma heeft deelgenomen. De onderzoeken zullen deels in een epilepsiecentrum plaatsvinden bijvoorbeeld dat van SEIN en deels in een academisch ziekenhuis. Waarschijnlijk heeft u, als u dit leest, al enkele onderzoeken achter de rug. Deze folder is bedoeld ter introductie. Welke aanvullende onderzoeken nodig zijn, verschilt per persoon. Ook zal misschien niet elk onderzoek dat in deze folder genoemd wordt, op u van toepassing zijn. Uiteraard wordt u, als u daadwerkelijk het epilepsiechirurgietraject ingaat, uitgebreid voorgelicht door de desbetreffende specialisten. U wordt het hele traject tevens begeleid door een maatschappelijk werker en verpleegkundig specialist. inleiding Epilepsiechirurgie bij kinderen Zeker bij kinderen is het zinvol om vroegtijdig epilepsiechirurgie te overwegen. Bij hen is niet alleen aanvalsvrijheid, maar ook verbetering van de ontwikkelingskansen een belangrijk criterium. Langdurig gebruik van medicatie en aanhoudende epileptische aanvallen kunnen de cognitieve ontwikkeling namelijk stagneren of verslechteren. Terwijl de hersenen van kinderen een goed aanpassingsvermogen hebben en kinderen meestal voorspoedig herstellen na een operatieve ingreep. Kinderen tot 18 jaar worden over het algemeen in het UMC Utrecht geopereerd. 3
4 1. Het onderzoeksprogramma het programma Het onderzoeksprogramma bestaat in grote lijnen uit vier onderdelen: het beeldvormend onderzoek, een langdurige aanvalsregistratie met behulp van EEG en video-opnames, een neuropsychologisch onderzoek en zonodig een diepteregistratie. Beeldvormend onderzoek In eerste instantie zal er een MRI-scan gemaakt worden, waarschijnlijk in het VUmc of het UMCU. Een MRI-scan brengt de structuur van de hersenen in beeld. Soms zijn er aanvullende onderzoeken nodig, zoals een PET-scan, een SPECT-scan, een MEG-onderzoek, of een functionele MRI. Met het beeldvormend onderzoek wordt niet alleen de structuur van de hersenen in kaart gebracht, maar ook de hersenfuncties, bijvoorbeeld taal. Ook kan zo een structurele afwijking in de hersenen worden aangetoond die een verklaring vormt voor de epilepsie. Langdurige aanvalsregistratie Om het verloop van de aanvallen in detail te kunnen bekijken, wordt u 5 dagen opgenomen in een van de klinieken van SEIN. Om aanvallen uit te lokken, wordt de medicatie meestal afgebouwd. U krijgt elektroden opgeplakt voor een langdurige EEG-registratie. Tegelijkertijd worden er opnamen gemaakt met videocamera s. Aan de hand van de EEG-video-registraties is het mogelijk om vast te stellen wáár in de hersenen de aanval begint. Komt dit overeen met de gegevens uit eerdere onderzoeken, bijvoorbeeld de MRIscan, dan geeft dit meer zekerheid over de plek waar de epilepsiehaard zich bevindt. Voorafgaand aan en tijdens het onderzoek heeft u contact met de neuroloog en physician assistant. Aan de hand van de video-opnamen bespreken EEG 4
5 MRI SPECT zij met u of uw verwante of het geregistreerde aanvalsverloop overeenkomt met het voor u gebruikelijke aanvalsverloop. Na de aanvalsregistratie worden de medicijnen in de regel weer op het oude niveau gebracht. Diepteregistratie Wanneer het langdurige EEG-onderzoek en de MRI niet voldoende informatie opleveren, kan het onderzoek worden aangevuld met een zogeheten diepteregistratie. Hierbij worden operatief enkele elektroden in het hoofd geplaatst. Omdat de elektroden dicht bij de plaats van het vermoedelijke aanvalsbegin aangebracht worden, laat het EEG een veel nauwkeuriger beeld van het aanvalsverloop zien. Dit onderzoek vindt plaats in het VUmc. Neuropsychologisch onderzoek Het neuropsychologisch onderzoek is bedoeld om het effect van een eventuele operatie op het functioneren van de hersenen te beoordelen. Met behulp van enkele testen wordt er onder meer gekeken naar diverse geheugenfuncties, het denk- en het taalvermogen. Dit onderzoek wordt afgenomen in een van de klinieken van SEIN en neemt twee dagen in beslag. U kunt in de kliniek overnachten maar dat hoeft niet. 5
6 Een aantal onderzoeken nader verklaard EEG: Een EEG (Elektro-EncephaloGram) registreert de hersenactiviteit. Bij een EEG krijgt u elektroden op uw hoofd. Deze geven de elektrische signalen van de hersenen door aan een EEG-toestel. Hiermee kan de neuroloog de hersenactiviteit beoordelen. MRI-scan: MRI staat voor Magnetic Resonance Imaging. Bij een MRI-scan is het door magnetische velden mogelijk de structuur van de hersenen in beeld te brengen. Het maken van een MRI-scan is pijnloos. Functionele MRI (fmri): Met behulp van dit onderzoek kan ook de functie van de hersenen in beeld worden gebracht. PET- en SPECT-scan: Zowel bij een PET-scan (Positron Emission Tomography) als een SPECT-scan (Single Photon Emission Computed Tomography) wordt een kleine hoeveelheid radioactieve stof in de bloedbaan gespoten. Door middel van SPECT kan de doorbloeding in de verschillende hersengebieden worden bekeken en door middel van PET de stofwisseling. Met deze scans kan worden aangetoond in welk gebied in de hersenen de epilepsie zit wanneer een MRI bijvoorbeeld geen afwijking laat zien. Het maken van de scan is pijnloos. Enkele uren na het onderzoek is de radioactieve stof weer uit het lichaam verdwenen. MEG-onderzoek: Bij het maken van een MEG (Magneto-EncephaloGram) wordt uw hersenactiviteit gemeten aan de hand van de magnetische velden rond uw hoofd. Deze magnetische velden ontstaan door de zwakke elektrische signalen die de hersenen produceren. Een MEG biedt meer gedetailleerde informatie dan een EEG. Het onderzoek is pijnloos. MEG
7 2. Preoperatieve voorbereiding en onderzoek Als uit bovengenoemde onderzoeken blijkt dat u een geschikte kandidaat bent voor epilepsiechirurgie, dan wordt er voor u een afspraak gemaakt op de polikliniek Epilepsiechirurgie in het VUmc of het UMCU. U krijgt een gesprek met een neurochirurg, een neuroloog en een verpleegkundig specialist. Zij informeren u over het verdere traject en de aankomende operatie. Doorgaans zullen er ook afspraken worden gemaakt voor aanvullende onderzoeken. Stollingsonderzoek Indien u Depakine (valproïnezuur) gebruikt, wordt met uw behandelend neuroloog overlegd of dit afgebouwd kan worden. Depakine kan namelijk een verhoogde bloedingsneiging geven. Dit is een risicofactor bij een eventuele operatie. Indien afbouwen vanwege uw epilepsie niet verantwoord lijkt, kan een speciaal stollingsonderzoek aangevraagd worden. Dit onderzoek is ook van belang als u zonder Depakine-gebruik last lijkt te hebben van een verhoogde bloedingsneiging. Preoperatieve screening Op de polikliniek preoperatieve screening wordt u onderzocht door een verpleegkundige en een anesthesioloog. Om te beoordelen hoe u reageert op de narcose, krijgt u meestal een bloedonderzoek en wordt er een hartfilmpje (ECG) en een röntgenfoto van de longen gemaakt. Als er uitgebreider onderzoek nodig is, licht de anesthesioloog u daarover in. De verpleegkundige informeert u over de praktische gang van zaken rond de operatie. de voorbereiding Temporaalkwab 7
8 MRI-onderzoek Soms is het nodig om een elders verricht MRI-onderzoek te herhalen. Bij hersenafwijkingen in (de buurt van) de spraakgebieden of de gebieden die de motoriek aansturen, kan aanvullend functioneel MRI-onderzoek (fmri) of MEG-onderzoek vereist zijn. Wada-test Als u een vorm van epilepsie hebt die ontstaat in de slaapkwab (ook wel temporaalkwab genoemd) en bij de voorgenomen ingreep de taalgebieden en de geheugenfuncties betrokken zijn, krijgt u de zogeheten Wadatest. Met deze test kan vastgesteld worden: welke hersenhelft verantwoordelijk is voor de taalvermogens (meestal de linker hersenhelft); of het geheugen intact blijft als er een slaapkwaboperatie wordt gedaan. Oogheelkundig onderzoek Sommige hersenaandoeningen kunnen een gezichtsveldbeperking veroorzaken. Ook door een slaapkwaboperatie kan er een klein, meestal niet hinderlijk, gezichtsvelddefect ontstaan. In dit geval krijgt u voorafgaand aan de ingreep een gezichtsveldonderzoek bij de oogarts. Dit onderzoek wordt na de operatie herhaald. Werkgroep Epilepsiechirurgie Bij ieder epilepsiechirurgietraject wordt de Landelijke Werkgroep Epilepsiechirurgie (LWEC) betrokken. Voordat u het preoperatieve traject ingaat, worden de resultaten van de verschillende onderzoeken voorgelegd aan de werkgroep om te beoordelen of epilepsiechirurgie zinvol en verantwoord is. Iedereen die in aanmerking komt voor epilepsiechirurgie wordt een aantal keren in de werkgroep besproken. Als epilepsiecentrum participeert SEIN in deze werkgroep. In dit verband werkt SEIN nauw samen met met het VU Medisch Centrum in Amsterdam (VUmc) en het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU). 8
9 3. Voor de operatie Op de dag van opname heeft u s middags nog een gesprek met uw chirurg of zijn assistent. Die dag krijgt u ook verdere voorlichting over de precieze gang van zaken rond de operatie, zoals douchen, anti-trombosemaatregelen (bepaalde steunkousen en een onderhuidse injectie) en laxeren. Anti-epileptica Als u onder narcose bent, kunt u natuurlijk geen medicijnen innemen. Als de anti-epileptica niet kan worden toegediend via een infuus, wordt er een vervangend schema opgesteld voor het innemen van de medicijnen. Niet alleen rond de operatie maar ook daarna moet u de medicatie volgens het afgesproken schema blijven innemen. Dit is van belang om de kans op epileptische verschijnselen zo klein mogelijk te houden. Wetenschappelijk onderzoek Het weefsel dat bij de operatie wordt weggehaald, zal voor weefseldiagnostiek naar de patholoog worden gezonden. Het resterende weefsel kan interessant zijn voor laboratoria die onderzoek naar epilepsie doen. In dit geval wordt aan u schriftelijke toestemming gevraagd om het weefsel voor wetenschappelijke doeleinden te mogen gebruiken. voor de operatie
10 4. De operatie de operatie Epilepsiechirurgie vindt plaats onder volledige narcose, vaak met directe EEG-registratie op de hersenen door middel van elektrodenmatjes. Ondanks dat de patiënt onder algehele narcose is, kunnen er bepaalde functietesten worden uitgevoerd. Het is mogelijk om vast te stellen waar in de hersenen zich bijvoorbeeld de mond-, arm- en beenfunctie bevinden. Dergelijke metingen vergroten de veiligheid van de ingreep in deze gebieden dus aanzienlijk. In grote lijnen onderscheiden we twee soorten operaties: de slaapkwaboperatie en de laesionectomie. Een combinatie van beide procedures komt ook voor. De operatie duurt gemiddeld zes uur. Slaapkwaboperatie (temporale resectie) Een deel van de slaapkwab (ook wel temporaalkwab genoemd) wordt weggenomen, evenals de diep in de slaapkwab gelegen amandelkern en de hippocampus. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van EEG-metingen via een elektrodenmatje op de hersenen. Soms is het nodig om patiënten tijdens de ingreep wakker te maken om taaltesten uit te kunnen voeren. Dit wordt een Penfield-procedure genoemd (pag.11 onderaan). Met de slaapkwaboperatie is, afhankelijk van de aandoening, de kans op aanvalsvrijheid na twee jaar gemiddeld 60 tot 70 procent. Er zijn echter patiënten die na een temporale resectie in eerste instantie aanvalsvrij zijn, maar later opnieuw aanvallen krijgen. Ook komt het voor dat er aanvankelijk nog aanvallen optreden, maar dat de patiënt op den duur bij gebruik van anti-epileptica toch aanvalsvrij is. 10 De afbeelding hiernaast toont het zijaanzicht van de hersenen. Het omcirkelde gebied is de slaapkwab. Het gebied rechts van de twee strepen, met daarin de hippocampus, kan in meer of mindere mate worden weggenomen bij epilepsiechirurgische ingrepen.
11 PET Laesionectomie Een laesionectomie is het verwijderen van een hersenaandoening, in de meeste gevallen een goedaardig gezwel. Ook het omgevende epilepsie veroorzakende hersenweefsel wordt weggehaald. Tijdens de operatie worden directe EEG-metingen op de hersenschors gedaan met een elektrodenmatje. Door middel van deze metingen kan vastgesteld worden welke zones rondom de hersenafwijking zijn betrokken bij het veroorzaken van de epilepsie. Als dit veilig kan, worden deze zones, evenals de afwijking, chirurgisch verwijderd. Deze vorm van epilepsiechirurgie kan gebruikt worden voor de slaapkwab, maar ook voor andere hersengebieden. De kans op aanvalsvrijheid of een bevredigende aanvalsvermindering is bij een epilepsiechirurgische laesionectomie gemiddeld 50 tot 60 procent. Ook hiervoor geldt dat in individuele gevallen het verloop kan wisselen. Penfield-procedure Bij de Penfield-procedure krijgt de patiënt wel algehele narcose, maar wordt hij of zij tijdens de ingreep wakker gemaakt om bepaalde taken uit te voeren, meestal het benoemen van plaatjes. Op hetzelfde moment worden de betrokken hersengebieden met een zwak stroompje gestimuleerd. Kan de patiënt een eenvoudig plaatje niet vlot benoemen, dan is het geprikkelde hersengebiedje waarschijnlijk betrokken bij de taalvorming. De chirurg kan hier dan bij de operatie rekening mee houden. Er zullen geen gebieden verwijderd worden die met de taal te maken hebben. De Penfield-procedure is pijnloos en duurt ongeveer een uur. Na de test wordt de patiënt weer onder algehele narcose gebracht. 11
12 5. Na de operatie na de operatie Na de operatie gaat u voor enkele uren naar de uitslaapkamer. De chirurg komt langs om te zien hoe u het maakt en u eventueel al iets te vertellen over de ingreep. In elk geval wordt aan uw verwante of degene die u als contactpersoon heeft aangewezen, verteld hoe de operatie verlopen is. Verschijnselen na de operatie Plaatselijke zwelling Na de operatie treedt een plaatselijke zwelling van de hoofdhuid op. Dit kan leiden tot een ooglid dat dicht gaat zitten of een blauw oog aan de geopereerde kant. Dit is niet verontrustend en verdwijnt meestal snel. Gevoelloze huid Rondom het litteken is de huid vaak gevoelloos. In de periode tot enkele maanden na de operatie herstelt dit geheel of gedeeltelijk. Na een slaapkwaboperatie kunt u soms één wenkbrauw niet meer fronsen, door kneuzing van een zenuwtakje. Dit herstelt niet altijd, maar levert verder geen klachten op. Epileptische aanvallen De kans op epileptische aanvallen (direct) na de operatie is heel klein. Inactiviteit Na een slaapkwaboperatie zijn de patiënten de eerste dagen vaak niet erg actief. Na ongeveer drie dagen komen zij al redelijk vaak uit bed en worden geleidelijk aan actiever. Over het algemeen is een laesionectomie een kleinere ingreep met een sneller herstel. Pijn Bij slaapkwaboperaties hebben de patiënten na de operatie vaak last van hoofdpijn. Dit komt doordat het harde hersenvlies in het operatiegebied erg gevoelig is. Ook kunnen deze patiënten last hebben van het kaakgewrichtje aan de geopereerde zijde en kunnen ze hun mond niet ver open doen. Deze pijn verdwijnt na enkele dagen tot weken. Tot die tijd bieden goede pijnstillers verlichting. 12
13 Taalstoornis Bij slaapkwaboperaties aan de taaldominante kant (meestal de linkerkant) kunnen er na de operatie spraak- en begripsproblemen optreden. Deze zijn meestal voorbijgaand van aard. Na een half jaar is er bij de meeste patiënten niet veel meer van te merken. Soms wordt er bij het neuropsychologisch onderzoek enige vermindering van het zogenaamde verbale geheugen vastgesteld. Dit betekent dat u minder snel op bepaalde woorden kunt komen. Uitvalsverschijnselen Afhankelijk van de plaats van de operatie kunt u met (tijdelijke) uitvalsverschijnselen te maken krijgen, bijvoorbeeld zwakte van een arm en/of been. Hiervoor kan revalidatie nodig zijn. Emotionele ontregeling Als bij een slaapkwaboperatie de hippocampus is weggenomen, is er na de operatie kans op emotionele ontregeling. De patiënt kan bijvoorbeeld depressief of juist prikkelbaar tot agressief zijn. Bij de meeste patiënten zijn deze verschijnselen na een half jaar verdwenen. Desondanks is goede voorlichting en begeleiding noodzakelijk. Vaak kan dit poliklinisch, maar soms is een kortdurende opname in een kliniek van SEIN nodig. Gezichtsveldbeperking Een veel voorkomend neveneffect van een slaapkwaboperatie is een gezichtsveldbeperking. Dit bevindt zich dan in het bovenste deel van het gezichtsveld aan de niet-geopereerde kant. Net na de operatie kan een patiënt soms last hebben van visuele hallucinaties. Deze zijn van voorbijgaande aard. De gezichtsveldbeperking kan blijvend zijn, maar de patiënt heeft hier doorgaans geen hinder van. In de regel levert dit ook bij verkeersdeelname geen problemen op. Wel is het zaak dat de oogarts in de polikliniek van het VUmc of UMCU na ongeveer drie maanden de mate van de gezichtsveldbeperking goed controleert. Zeldzame complicaties De kans op een hersenzwelling of een nabloeding direct na de operatie is minimaal. Desondanks wordt u na de operatie goed geobserveerd op de medium care-afdeling. Andere neurologische uitvalsverschijnselen dan hierboven beschreven, zoals verlammingsverschijnselen, zijn zeldzaam. Dat geldt eveneens voor lekkage van hersenvocht uit de wond. Ook wondinfecties komen nauwelijks voor. Mocht er sprake zijn van een niet goed genezende operatiewond, neem dan zo snel mogelijk contact op met uw chirurg. 13
14 6. Nazorg nazorg Meestal kunt u vijf tot zeven dagen na de operatie weer naar huis. De meeste patiënten zijn zelf tot persoonlijke verzorging in staat. Drukte en lichamelijke inspanning moet u echter de eerste tijd vermijden. Zorg ook dat u tijdig bedrust neemt. De hechtingen of krammetjes kunnen rond de tiende dag na de operatie door de huisarts of bij de verpleegpost verwijderd worden. Hechtingen of korstjes moeten niet zelf verwijderd worden. Neem bij wondproblemen, epileptische verschijnselen of emotionele problemen direct contact op met de afdeling neurochirurgie waar u geopereerd bent, de neuroloog van SEIN of uw eigen neuroloog. Emotionele problemen na de operatie moeten serieus worden genomen en soms is psychologische begeleiding nodig en/of een consult bij een gespecialiseerde psychiater. De emotionele ontregeling kan niet alleen door de ingreep ontstaan, maar ook juist door de aanvalsvrijheid die een heel nieuwe situatie creëert voor de patiënt en zijn omgeving. Soms is het mogelijk en/of noodzakelijk om patiënten na de operatie (kortdurend) op te nemen bij SEIN om verder te herstellen van de operatie. Het is erg belangrijk dat u de anti-epileptica blijft innemen! U gebruikt in principe dezelfde middelen en doseringen als vóór de operatie, tenzij uw behandelaars anders hebben aangeven. Het is de bedoeling dat u hier zeker twee jaar mee doorgaat. Uit onderzoek is gebleken dat de kans op het uitblijven van aanvallen dan het grootst is. Voor vragen hierover kunt u bij uw eigen neuroloog of bij SEIN terecht. 14 Ervaring van een patiënt Thijs: In eerste instantie bleken de risico s van epilepsiechirurgie bij mij erg groot, maar ik wilde de ingreep graag. Ik had nog allerlei dromen die ik door mijn epilepsie niet kon waarmaken. Medicatie werkte bij mij maar beperkt en de bijwerkingen waren een zware prijs. Gelukkig durfde de neurochirurg de operatie aan! Ik ben inmiddels acht jaar aanvalsvrij! Na de operatie had ik problemen met mijn spraak- en reactievermogen. Gelukkig is dat sindsdien stukken verbeterd en ik heb de meeste van mijn dromen kunnen waarmaken. Ik ben gaan duiken, wandklimmen en ben zeer gelukkig getrouwd.
15 Na zes weken krijgt u een oproep voor neurochirurgische controle in het ziekenhuis waar u bent geopereerd. Vier tot zes weken na uw ontslag uit het ziekenhuis gaat u voor neurologische controle naar uw eigen neuroloog. Na een periode van ongeveer drie maanden vindt er in het kader van de neurochirurgische nazorg een MRI-onderzoek plaats en zonodig ook een gezichtsveldonderzoek in de polikliniek van het ziekenhuis waar u bent geopereerd. Een half jaar, twee en zes jaar na de ingreep krijgt u een neuropsychologisch onderzoek ter controle in een van de klinieken van SEIN. Tevens vindt er een EEG plaats. Voor het neuropsychologisch onderzoek wordt u automatisch opgeroepen. Het EEG-onderzoek moet door uw eigen neuroloog worden aangevraagd. Doorgaans kunt drie maanden na de operatie, afhankelijk van uw herstel, geleidelijk uw werk hervatten. Het is belangrijk dat de activiteiten langzaam worden opgebouwd. Dit gaat in overleg met uw neuroloog, begeleidend maatschappelijk werker en Arbo-arts. Jongeren kunnen meestal één à twee maanden na de operatie weer naar school. Over SEIN Stichting Epilepsie Instellingen Nederland is een epilepsiecentrum gespecialiseerd in observatie, diagnose en behandeling van epilepsie, niet-epileptische aanvallen en aanverwante aandoeningen. SEIN biedt woonzorg voor mensen die als gevolg van de epilepsie niet meer zelfstandig kunnen wonen. Kinderen en jongeren kunnen bij SEIN speciaal onderwijs volgen en gebruik maken van logeeropvang. Een belangrijk werkgebied van SEIN is wetenschappelijk onderzoek in samenwerking met academische ziekenhuizen en buitenlandse epilepsiecentra. Het doel is de kwaliteit van leven van mensen met epilepsie te verbeteren. SEIN is gevestigd op Meer & Bosch in Heemstede, De Cruquiushoeve in Cruquius en Heemstaete in Zwolle. Ook heeft SEIN 12 poliklinieken: in Almelo, Almere, Amsterdam, Arnhem, Cruquius, Den Haag, Groningen, Heemstede, Leeuwarden, Rotterdam, Utrecht en Zwolle. SEIN is één van de twee epilepsiecentra in Nederland. Het andere epilepsiecentrum, Kempenhaeghe, is gevestigd in Heeze en Oosterhout. 15
16 Informatie en contact SEIN Kliniek Heemstaete Dr. Denekampweg 20, Zwolle Telefoonnr: (vragen naar secretariaat epilepsiechirurgie) Kliniek Meer & Bosch Achterweg 5, Heemstede Telefoonnr: (algemeen nummer) / 8941 (mw. Annette Hospes, verpleegkundig specialist epilepsiechirurgie) Voor al uw vragen over epilepsie SEIN Infolijn: Bereikbaar: di, wo en do uur Voor vragen rondom de operatie kunt u, nadat u kennis hebt gemaakt met de neurochirurg, contact opnemen met: VUmc Amsterdam: algemeen telefoonnummer secretariaat epilepsiechirurgie verpleegafdeling na operatie UMC Utrecht: planning operatie / (vraag naar zoemer 3569) verpleegafdeling na operatie secretariaat Vormgeving: Liscom, Tiel. Fotografie: archief afd. Communicatie. Drukwerk: Drukwerkdeal. Oplage: 200. Tekst: SEIN afd. Communicatie en VUmc. Redactie: Conny Verweij. Versie 1
Epilepsiechirurgie. SEIN VUmc
Epilepsiechirurgie SEIN VUmc Inhoud 3 Inleiding 6 Het onderzoeksprogramma 12 Voorbereiding en onderzoek voor de operatie 14 De operatie 17 Na de operatie 20 Nazorg 23 Contactgegevens 3 Ervaringen van een
Nadere informatieepilepsiechirurgie in VU medisch centrum
epilepsiechirurgie in VU medisch centrum 1 Inhoudsopgave blz. Inleiding 5 Het screeningsprogramma 6 Pre-operatieve voorbereiding en onderzoek 10 Voor de operatie 14 De operatie 15 Na de operatie 19 Nazorg
Nadere informatieInleiding Het epilepsiechirurgie programma in VUmc
Epilepsiechirurgie Inhoud 4 Inleiding 6 Het onderzoeksprogramma 10 Voorbereiding en onderzoek voor de operatie 12 De operatie 15 Na de operatie 18 Nazorg 20 Contactgegevens 3 Inleiding Als u onvoldoende
Nadere informatieEpilepsiechirurgie Voorbereidingstraject
Academisch Centrum voor Epileptologie Kempenhaeghe & Maastricht UMC+ Epilepsiechirurgie Voorbereidingstraject Operatieve behandeling van epilepsie Voor sommige mensen met epilepsie lukt het niet om medicijnen
Nadere informatieCHIRURGIE. Epilepsiechirurgie. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde
CHIRURGIE Epilepsiechirurgie Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoudsopgave INHOUD 1. Inleiding 3 2. Organisatie van het epilepsiechirurgietraject 4 3. Het epilepsiechirurgietraject
Nadere informatieImplantatie diepte-elektroden & epilepsie monitoring unit
Implantatie diepte-elektroden & epilepsie monitoring unit Inleiding U wordt binnenkort opgenomen op de afdeling neurochirurgie van VU medisch centrum (VUmc) om de implantatie van diepteelektroden te ondergaan.
Nadere informatieChirurgische verwijdering van de slaapkwab bij slaapkwab-epilepsie
Chirurgische verwijdering van de slaapkwab bij slaapkwab-epilepsie Temporale Lobectomie Slaapkwab-epilepsie (temporale epilepsie) is een veel voorkomende vorm van epilepsie. Deze ontstaat in de slaapkwab
Nadere informatieINFO. Epilepsie en Seksualiteit
INFO Epilepsie en Seksualiteit INLEIDING In deze folder vindt u informatie over seksuele problemen bij epilepsie, de eventuele behandeling daarvan en praktische tips om seksualiteit te bespreken met uw
Nadere informatieNascholing epilepsie. De niet-medicamenteuze behandelmethode - epilepsiechirurgiebij. Inleiding
Nascholing epilepsie Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION De niet-medicamenteuze behandelmethode - epilepsiechirurgiebij kinderen Verpleegkundig specialist Janine Ophorst- van Eck 13 juni 2014
Nadere informatieInformatie en adviezen voor patiënten in de herstelfase na epilepsiechirurgie
Informatie en adviezen voor patiënten in de herstelfase na epilepsiechirurgie Wanneer u na de operatie uit het ziekenhuis bent ontslagen, betekent dit nog niet dat u volledig bent hersteld. Het herstel
Nadere informatieHersenoperatie. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl
Hersenoperatie Informatie voor patiënten F0647-3415 december 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44
Nadere informatieVernauwing van het wervelkanaal
Vernauwing van het wervelkanaal in de onderrug Neurochirurgische behandeling Informatie voor patiënten F0849-3510 februari 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester
Nadere informatiePOLIKLINIEKEN. Poliklinieken van SEIN
POLIKLINIEKEN Poliklinieken van SEIN 1. Gespecialiseerde zorg GESPECIALISEERD Welkom op de polikliniek van SEIN Naast de klinieken (in Zwolle en in Heemstede) heeft SEIN twaalf poliklinieken. Deze zijn
Nadere informatieNekhernia. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden
Nekhernia Neurochirurgische behandeling Informatie voor patiënten F0801-3510 december 2012 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260
Nadere informatieHersenbiopsie. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl
Hersenbiopsie Informatie voor patiënten F0979-3415 december 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44
Nadere informatieEen hersentumor Symptomen Doel van de operatie
Hersenoperatie Uw neuroloog heeft een tumor in uw hersenen geconstateerd. Hiervoor moet u binnenkort een operatie ondergaan (craniotomie genoemd). De ingreep wordt uitgevoerd door de neurochirurg. In deze
Nadere informatieVernauwing van het wervelkanaal in de onderrug Neurochirurgische behandeling
Vernauwing van het wervelkanaal in de onderrug Neurochirurgische behandeling Er is bij u een vernauwing van het wervelkanaal in uw onderrug geconstateerd. Dit wordt ook wel lumbale stenose genoemd. In
Nadere informatieNekhernia Neurochirurgische behandeling
Nekhernia Neurochirurgische behandeling Er is bij u een nekhernia geconstateerd. De arts heeft met u afgesproken dat u hieraan geopereerd wordt. In deze folder vindt u informatie over de aandoening en
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Dogear correctie. Polikliniek Plastische Chirurgie
PATIËNTEN INFORMATIE Dogear correctie Polikliniek Plastische Chirurgie 2 PATIËNTENINFORMATIE Door middel van deze informatiefolder wil de polikliniek Plastische Chirurgie van het Maasstad Ziekenhuis u
Nadere informatieLage rughernia Neurochirurgische behandeling
Lage rughernia Neurochirurgische behandeling Er is bij u een hernia in de onderrug geconstateerd. Dit wordt ook wel een lage rughernia genoemd. In deze folder vindt u informatie over de aandoening en de
Nadere informatieAdviezen na een hersenoperatie
Adviezen na een hersenoperatie Informatie voor patiënten F0982-3415 januari 2012 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam
Nadere informatieVERNAUWING VAN HET WERVELKANAAL IN DE ONDERRUG NEUROCHIRURGISCHE BEHANDELING
VERNAUWING VAN HET WERVELKANAAL IN DE ONDERRUG NEUROCHIRURGISCHE BEHANDELING FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Er is bij u een vernauwing van het wervelkanaal in uw onderrug geconstateerd. Dit wordt ook wel
Nadere informatieinfo Kinderepilepsiecentrum SEIN Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde
info Kinderepilepsiecentrum SEIN Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde 1. Wat biedt het Kinderepilepsiecentrum? INLEIDING Uw kind heeft epilepsie, maar de voorgeschreven medicijnen hebben
Nadere informatieVoorbereiding op de operatie
Hersenbiopsie U ondergaat binnenkort een biopsie. De ingreep wordt uitgevoerd door de neurochirurg. In deze folder leest u wat de ingreep inhoudt. U wordt voor deze ingreep ongeveer drie dagen opgenomen
Nadere informatieNervus Vagus Stimulatie Voorbereidingstraject en nazorg rondom de behandeling van epilepsie met Nervus Vagus Stimulatie
EPILEPSIE Nervus Vagus Stimulatie Voorbereidingstraject en nazorg rondom de behandeling van epilepsie met Nervus Vagus Stimulatie Nervus Vagus Stimulatie (NVS) is een behandeling die wordt toegepast om
Nadere informatieH Borstsparende operatie
H.327178.0416 Borstsparende operatie Inleiding Uit onderzoeken blijkt dat u borstkanker heeft. Uw chirurg heeft u voorgesteld u te behandelen, waarbij u geopereerd en bestraald wordt. Dit wil zeggen dat
Nadere informatieBiopsie bij een ruimte-innemend proces in de hersenen
Biopsie bij een ruimte-innemend proces in de hersenen In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een biopsie of punctie van een ruimte-innemend proces in de hersenen. Deze operatie vindt
Nadere informatieOperatie aan de halsslagader Carotisdesobstructie
Operatie aan de halsslagader Carotisdesobstructie Ziekenhuis Gelderse Vallei U wordt binnenkort opgenomen wegens een operatie aan uw halsslagader. Deze folder is bedoeld als aanvulling op de mondelinge
Nadere informatieAfdeling EMU Heemstede
eeg-registratie Afdeling EMU Heemstede EEG-registratie voor volwassenen Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde 1. Inleiding INleiding Uw behandelend arts heeft een langdurige EEG-registratie
Nadere informatieImplantatie diepte-elektroden & Epilepsie Monitoring Unit Epilepsiechirurgie-VUmc
Implantatie diepte-elektroden & Epilepsie Monitoring Unit Epilepsiechirurgie-VUmc U wordt binnenkort opgenomen op de afdeling neurochirurgie van het VUmc om implantatie van diepte-elektroden te ondergaan.
Nadere informatieCarpaal tunnelsyndroom
Carpaal tunnelsyndroom Uw arts heeft bij u het carpale tunnelsyndroom geconstateerd. In deze folder kunt u lezen wat dit is, hoe de diagnose wordt gesteld en wat de eventuele behandeling inhoudt. Voor
Nadere informatieH.331690.0715. Verwijderen van pennen, schroeven, platen (volwassenen)
H.331690.0715 Verwijderen van pennen, schroeven, platen (volwassenen) 2 Inleiding In overleg met uw arts heeft u besloten dat u opgenomen wordt om pennen, schroeven of metalen platen die in uw lichaam
Nadere informatieH.331700.1113. Operatie bij de ziekte van Dupuytren (kromtrekken van de vingers)
H.331700.1113 Operatie bij de ziekte van Dupuytren (kromtrekken van de vingers) 2 Inleiding U heeft samen met uw arts besloten tot een operatie, waarvoor u één dag wordt opgenomen. De ziekte van Dupuytren
Nadere informatieH.327185.0416. Het verwijderen van uw borst (Borstamputatie)
H.327185.0416 Het verwijderen van uw borst (Borstamputatie) Inleiding Uw specialist heeft u verteld dat u geopereerd moet worden aan een kwaadaardige tumor in uw borst. Meestal is een kwaadaardige tumor
Nadere informatieVernauwing van het wervelkanaal in de nek Neurochirurgische behandeling
Vernauwing van het wervelkanaal in de nek Neurochirurgische behandeling Er is bij u een vernauwing van het wervelkanaal in de nek geconstateerd. Dit wordt ook wel cervicale stenose genoemd. In deze folder
Nadere informatieTennisarm / Golfersarm
Tennisarm / Golfersarm Algemeen In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten dat bij u een kleine operatie aan de arm wordt verricht. In deze folder leest u hoe de operatie in Bernhoven wordt uitgevoerd.
Nadere informatieCarpaal tunnelsyndroom
Carpaal tunnelsyndroom Uw arts heeft bij u het carpaal tunnelsyndroom geconstateerd. In deze folder kunt u lezen wat dit is, hoe de diagnose wordt gesteld en wat de eventuele behandeling inhoudt. Neem
Nadere informatieKIJKOPERATIE BORSTHOLTE THORACOSCOPISCHE INGREEP FRANCISCUS GASTHUIS
KIJKOPERATIE BORSTHOLTE THORACOSCOPISCHE INGREEP FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Deze folder geeft u een overzicht van de gebruikelijke gang van zaken bij een kijkoperatie in de borstholte. Deze operatie
Nadere informatieH.327185.0214. Het verwijderen van uw borst (Borstamputatie)
H.327185.0214 Het verwijderen van uw borst (Borstamputatie) Inleiding Uw specialist heeft u verteld dat u geopereerd moet worden aan een kwaadaardige tumor in uw borst. Meestal is een kwaadaardige tumor
Nadere informatieHydrocefalus bij volwassenen
Hydrocefalus bij volwassenen Samen met uw behandelend arts heeft u besloten tot opname op de afdeling Neurochirurgie van het UMC St Radboud voor de behandeling van een hydrocefalus (waterhoofd). Om u
Nadere informatieINFO. Kinderepilepsiecentrum SEIN. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde
INFO Kinderepilepsiecentrum SEIN Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde 1. Wat biedt het Kinderepilepsiecentrum? INLEIDING Uw kind heeft epilepsie, maar de voorgeschreven medicijnen hebben
Nadere informatiePatiënteninformatie. (hernia inguinalis) Operatie voor een liesbreuk. Operatie voor een liesbreuk
Patiënteninformatie Operatie voor een liesbreuk (hernia inguinalis) Operatie voor een liesbreuk 1 Operatie voor een liesbreuk (hernia inguinalis) Polikliniek Chirurgie, route 0.3 Telefoon (050) 524 5810
Nadere informatieVerwijderen van een zaadbal via de lies. Inguinale orchidectomie
Verwijderen van een zaadbal via de lies Inguinale orchidectomie Inhoudsopgave Inleiding... 1 De operatie... 1 Na de operatie... 2 Bloedverdunners... 2 Ontslag... 3 Tot slot... 4 Ruimte voor vragen... 5
Nadere informatieLittekenbreukoperatie
Littekenbreukoperatie Albert Schweitzer ziekenhuis januari 2014 pavo 0207 Inleiding U wordt in het Albert Schweitzer ziekenhuis opgenomen voor een littekenbreuk operatie. In deze folder leest u meer over
Nadere informatiePatiënteninformatie. Hersenoperatie (craniotomie) Hersenoperatie Hersenoperatie hj.indd 1
Patiënteninformatie Hersenoperatie (craniotomie) Hersenoperatie 1465220 Hersenoperatie hj.indd 1 1 24-08-12 15:17 Hersenoperatie (craniotomie) Polikliniek Neurochirurgie, route 0.6 Telefoon (050)524 5950
Nadere informatieProstaatoperatie via de buik
Prostaatoperatie via de buik Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2015 pavo 0138 Inleiding Binnenkort wordt u aan uw prostaat geopereerd. In deze folder leest u meer over de voorbereidingen op de operatie,
Nadere informatieVerwijdering hypofysetumor. Van opname tot en met ontslag
Verwijdering hypofysetumor Van opname tot en met ontslag Bij u is de diagnose hypofysetumor gesteld. In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een operatie aan deze hypofysetumor. Deze folder
Nadere informatieAlgemene informatie over de operatie
Algemene informatie over de operatie Urologie Beter voor elkaar 2 Inleiding Binnenkort ondergaat u een operatie. In deze folder willen wij u informeren over de gang van zaken rondom de operatie en de operatie
Nadere informatieEpilepsie en het schoolgaande kind Programma voor schoolgaande kinderen met ontwikkelingsproblemen ten gevolge van epilepsie
EPILEPSIE Epilepsie en het schoolgaande kind Programma voor schoolgaande kinderen met ontwikkelingsproblemen ten gevolge van epilepsie Het programma Epilepsie en het schoolgaande kind van het epilepsiecentrum
Nadere informatieOperatie van een navel- of littekenbreuk
Operatie van een navel- of littekenbreuk Afdeling algemene chirurgie U heeft met uw specialist afgesproken dat u binnenkort wordt opgenomen voor het herstellen van een breuk in de buikwand. In deze brochure
Nadere informatieVerwijderen van een testikel
Verwijderen van een testikel Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Binnenkort wordt u in ziekenhuis opgenomen voor het verwijderen van een testikel (zaadbal). In deze
Nadere informatieOperatie van een afwijking in de borst
Operatie van een afwijking in de borst Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding In deze folder leest u meer over het verwijderen van een afwijking in de borst. We geven
Nadere informatieEen Nervus Vagus Stimulator
Een Nervus Vagus Stimulator (NVS) Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Wat is een Nervus Vagus Stimulator (NVS)? 1 Hoe werkt een NVS? 2 Belangrijk voor opname 2 De operatieroute 2 Het
Nadere informatieAdviezen na een hersenoperatie
Adviezen na een hersenoperatie U hebt zojuist te horen gekregen dat u het ziekenhuis mag verlaten. Om problemen na de opname te beperken en vragen te beantwoorden, vindt u in deze folder aanvullende informatie
Nadere informatieHet aanleggen van een poortkatheter
Het aanleggen van een poortkatheter mca.nl Inhoudsopgave Wat is een poortkatheter? 3 Uw voorbereiding 3 Opname 4 Tijdens de operatie 4 Na de operatie 4 Hoe wordt een poortkatheter gebruikt? 5 Hoe verzorgt
Nadere informatieDiepe hersenstimulatie bij bewegingsstoornissen: Tremor
Diepe hersenstimulatie bij bewegingsstoornissen: Tremor (Deep Brain Stimulation) Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Waarom een hersenoperatie? 1 Screening geschiktheid DBS 1 Bezoek
Nadere informatieNavelbreuk / bovenbuikbreuk
Navelbreuk / bovenbuikbreuk Chirurgie mca.nl Inhoudsopgave Wat is een breuk? 3 Wat is een navelbreuk? 3 Wat is een bovenbuikbreuk? 4 Uw voorbereiding 5 Opname 5 Na de operatie 6 Complicaties 6 Controleafspraak
Nadere informatieInleiding. Een navelbreuk
Navelbreukoperatie Inleiding U wordt in het Albert Schweitzer ziekenhuis opgenomen voor een navelbreukoperatie. In deze folder leest u meer over de opname, de operatie en de periode na de operatie. Een
Nadere informatieVerwijderen van een afwijking uit de borst. Afdeling Heelkunde, locatie AZU
Verwijderen van een afwijking uit de borst Afdeling Heelkunde, locatie AZU Inleiding Na de diagnose is besloten om de afwijking in uw borst te verwijderen. In deze folder vindt u specifieke informatie
Nadere informatieVerwijderen van prostaatweefsel via de urinebuis (TURP)
Verwijderen van prostaatweefsel via de urinebuis (TURP) Informatie voor patiënten F0309-3415 mei 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Lipofilling Polikliniek Plastische Chirurgie
PATIËNTEN INFORMATIE Lipofilling Polikliniek Plastische Chirurgie Door middel van deze informatiefolder wil de polikliniek Plastische Chirurgie van het Maasstad Ziekenhuis u informeren over een lipofilling.
Nadere informatieH Laparoscopisch herstel van een navelbreuk
H.331675.0214 Laparoscopisch herstel van een navelbreuk 2 Inleiding U heeft samen met uw arts besloten tot een operatie om uw navelbreuk te laten herstellen. U wordt voor één dagverpleging opgenomen. Een
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Labiacorrectie. (Schaamlipcorrectie) Polikliniek Plastische Chirurgie
PATIËNTEN INFORMATIE Labiacorrectie (Schaamlipcorrectie) Polikliniek Plastische Chirurgie Door middel van deze informatiefolder wil de polikliniek Plastische Chirurgie van het Maasstad Ziekenhuis u informeren
Nadere informatieGynaecomastie operatie
Gynaecomastie operatie Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft last van borstkliervorming. Binnenkort wordt u hieraan geopereerd. In deze folder leest u meer
Nadere informatieOperatie aan overmatig zweten van handen en/of oksels
Operatie aan overmatig zweten van handen en/of oksels Albert Schweitzer ziekenhuis oktober 2014 pavo 1154 Inleiding Binnenkort wordt u geopereerd aan overmatig zweten van handen en of oksels. In deze folder
Nadere informatieEen operatie aan het scrotum
Een operatie aan het scrotum Inleiding In het scrotum (balzak) kan een aantal afwijkingen ontstaan. De uroloog kan in overleg met u besluiten tot een operatie aan uw scrotum. In deze folder informeren
Nadere informatieMTP 1 arthrodese (vastzetten grote teen)
MTP 1 arthrodese (vastzetten grote teen) Uw orthopedisch chirurg heeft u geadviseerd om een MTP-1 arthrodese te laten uitvoeren. Dit is een operatie aan de grote teen waarbij het gewricht tussen de voet
Nadere informatieCarpaal tunnel syndroom Afdeling Chirurgie
Carpaal tunnel syndroom Afdeling Chirurgie Albert Schweitzer ziekenhuis afdeling Chirurgie februari 2012 pavo 0314 Inleiding In deze folder vindt u informatie over het carpaal tunnel syndroom en de operatieve
Nadere informatieTia Service Radboud universitair medisch centrum
Tia Service Inleiding In overleg met uw behandelend arts bent u doorverwezen naar de TIA poli op de polikliniek Neurologie of Spoedeisende Hulp van het Radoudumc. Dit omdat u kortgeleden mogelijk kortdurend
Nadere informatieOperatie aan een spatader in het scrotum
Operatie aan een spatader in het scrotum Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Overal in het lichaam kunnen spataderen ontstaan. Dat kan ook in het scrotum (balzak)
Nadere informatieVerwijderen van prostaatweefsel via de urinebuis (TURP)
Verwijderen van prostaatweefsel via de urinebuis (TURP) Onderzoek heeft aangetoond dat uw prostaat vergroot is. Een vergrote prostaat kan klachten geven bij het plassen. Daarom heeft de arts u een prostaatoperatie
Nadere informatieDeep Brain Stimulation
Deep Brain Stimulation He althy Ageing: moving to the next generation WAT IS DEEP BRAIN STIMULATION? Deep Brain Stimulation (DBS), in het Nederlands diepe-hersenkernstimulatie, is een therapie waarbij
Nadere informatieVerwijderen van de sternumdraden
Cardiothoracale chirurgie Verwijderen van de sternumdraden www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl CTC006 / Verwijderen van de sternumdraden / 10-10-2013
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Littekencorrectie. Polikliniek Plastische Chirurgie
PATIËNTEN INFORMATIE Littekencorrectie Polikliniek Plastische Chirurgie Door middel van deze informatiefolder wil de polikliniek Plastische Chirurgie van het Maasstad Ziekenhuis u informeren over een littekencorrectie.
Nadere informatieHet verwijderen van een testikel
Het verwijderen van een testikel Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Binnenkort wordt u in ziekenhuis opgenomen voor het verwijderen van een testikel. In deze folder
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Afstaande oren. Polikliniek Plastische Chirurgie
PATIËNTEN INFORMATIE Afstaande oren Polikliniek Plastische Chirurgie Door middel van deze informatiefolder wil de polikliniek Plastische Chirurgie van het Maasstad Ziekenhuis u informeren over de correctie
Nadere informatieLiesbreukbehandeling
Liesbreukbehandeling 1 Uw huisarts heeft vastgesteld dat u een liesbreuk heeft. In deze folder leest u wat een liesbreuk is en hoe de liesbreukbehandeling verloopt. Wat is een liesbreuk? Een liesbreuk
Nadere informatieAmputatie van het been
Amputatie van het been Polikliniek chirurgie mca.nl Inhoudsopgave Wat is een amputatie van het been? 3 Redenen voor operatie 3 Voorbereiding op de operatie 3 Opname 4 Tijdens de operatie 4 Na de operatie
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Facelift. Polikliniek Plastische Chirurgie
PATIËNTEN INFORMATIE Facelift Polikliniek Plastische Chirurgie Door middel van deze informatiefolder wil de polikliniek Plastische Chirurgie van het Maasstad Ziekenhuis u informeren over een facelift.
Nadere informatieDiepe hersenstimulatie bij de ziekte van Parkinson
Diepe hersenstimulatie bij de ziekte van Parkinson Deze informatiefolder is voor iedereen die informatie wil over behandeling met DBS, diepe hersenstimulatie, bij de ziekte van Parkinson in het Academisch
Nadere informatieLiften van de bovenarm
Plastische chirurgie Liften van de bovenarm www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wanneer is een ingreep zinvol?... 3 Welke operaties zijn er mogelijk?... 3 Plaatselijke vetophoping... 3 Gering huid- vetoverschot...
Nadere informatieHet verwijderen van een nier
Het verwijderen van een nier Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2015 pavo 0127 Inleiding Binnenkort wordt u in het ziekenhuis opgenomen voor het verwijderen van een nier. In deze folder leest u over
Nadere informatieBorstsparende operatie bij borstkanker (lumpectomie)
Borstsparende operatie bij borstkanker (lumpectomie) Uw chirurg heeft met u besproken dat u in aanmerking komt voor een borstbesparende behandeling bij borstkanker. Deze behandeling bestaat altijd uit
Nadere informatieSoms vindt de patholoog, die het weefsel onderzoekt, dat niet al het tumorweefsel is verwijderd. Er volgt dan een tweede operatie.
Borstsparende operatie In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten om een borstsparende operatie te ondergaan ter behandeling van een tumor in uw borst. Het doel van de operatie is om het tumorweefsel
Nadere informatieOperatie aan het scrotum
Operatie aan het scrotum Bij een hydrocèle of spermatocèle Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding In het scrotum (balzak) kan een aantal afwijkingen ontstaan. De uroloog
Nadere informatieGoedaardige zwelling van een zenuw aan de voorzijde van uw voet
Morton neuroom operatie Goedaardige zwelling van een zenuw aan de voorzijde van uw voet Inleiding In overleg met u is besloten tot een operatie aan goedaardige zwelling van een zenuw (neuroom) in de voorzijde
Nadere informatieOperatie aan de bijschildklier(en)
Operatie aan de bijschildklier(en) Waarom een operatie Een operatie aan de bijschildklieren wordt gedaan, omdat één of meerdere bijschildklier(en) te hard werken, omdat deze vergroot zijn of omdat er sprake
Nadere informatieMorton-neuroom in de voet. Orthopedie
Morton-neuroom in de voet Orthopedie Een Morton-neuroom in de voet Als u aanhoudende pijn hebt in de voorzijde van de voet, hebt u mogelijk last van een goedaardige zwelling van een zenuw, een zogenaamd
Nadere informatieBijschildklier operatie
Bijschildklier operatie (Parathyreoidectomie) U krijgt binnenkort een operatie aan uw bijschildklier. In deze informatie leest u: Wat zijn bijschildklieren Klachten bij een te hard werkende bijschildklieren
Nadere informatieOperatie aan de endeldarm Transanale Endoscopische Microchirurgie
Operatie aan de endeldarm Transanale Endoscopische Microchirurgie Ziekenhuis Gelderse Vallei U wordt binnenkort opgenomen voor een operatie aan uw endeldarm. De totale zorg rondom de operatie is erop gericht
Nadere informatieLittekenbreukoperatie
Littekenbreukoperatie Inleiding U wordt in het Albert Schweitzer ziekenhuis opgenomen voor een littekenbreukoperatie. In deze folder leest u meer over de opname in het ziekenhuis en de operatie. Een littekenbreuk
Nadere informatieoperatie aan een slijmbeurs
operatie aan een slijmbeurs inhoud Waarom deze brochure? 1 Wat is een bursitis 1 Voorbereiding op de operatie 1 Ontharen 2 De behandeling 2 Na de operatie 3 Complicaties 3 Pijnbestrijding 4 Vragen/controleafspraak
Nadere informatieLittekenbreuk. Chirurgie. mca.nl
Littekenbreuk Chirurgie mca.nl Inhoudsopgave Wat is een littekenbreuk? 3 Voorbereiding 3 Opname 4 Ontharen 4 Tijdens de operatie 4 Na de operatie 5 Complicaties 5 Controleafspraak 5 Uw vragen 6 Kosten
Nadere informatieVerwijderen van de zaadbal
De uroloog heeft met u besproken dat er bij u een zaadbal verwijderd moet worden, in verband met verdenking op een tumor. U wordt hiervoor 1 á 2 dagen opgenomen in het ziekenhuis. U kunt deze brochure
Nadere informatieAnaal fissuur. Kloofje of scheurtje in de anus. mca.nl
Anaal fissuur Kloofje of scheurtje in de anus mca.nl Inhoudsopgave Wat is een anaal fissuur? 3 Hoe ontstaat een anaal fissuur? 3 Onderzoek en behandeling in MCA 4 De ingreep 6 Wat kunt u na de ingreep
Nadere informatieBinnenkort wordt bij u een tumorprothese geplaatst. Deze folder geeft u informatie over de operatieve behandeling met een tumorprothese.
De Tumorprothese Binnenkort wordt bij u een tumorprothese geplaatst. Deze folder geeft u informatie over de operatieve behandeling met een tumorprothese. U krijgt informatie over de voorbereiding op de
Nadere informatieMelanoom. Re-excisie en verwijderen schildwachtklier.
Melanoom Re-excisie en verwijderen schildwachtklier www.nwz.nl Inhoud Onderzoek bij een melanoom dikker dan 0,8 millimeter 3 Multidisciplinair overleg 3 Wat is een schildwachtklier-procedure? 4 Voorbereiding
Nadere informatieAls u een MRI onderzoek onder anesthesie moet ondergaan
Als u een MRI onderzoek onder anesthesie moet ondergaan Dag/datum: Tijd: Afdeling:... Patiënten met een pacemaker mogen absoluut NIET in een MRI-scan!!! Neem in dit geval contact op met uw aanvragend specialist.
Nadere informatieLiesbreukoperatie. Hernia Inguinalis. Een liesbreuk. Diagnose en onderzoek. De opname
Liesbreukoperatie Hernia Inguinalis In overleg met uw behandelend chirurg heeft u besloten een liesbreukoperatie te ondergaan in Gelre ziekenhuizen Apeldoorn. Deze folder geeft u informatie over een liesbreuk,
Nadere informatie