Masterscriptie Rechtsgeleerdheid

Transcriptie

1 Masterscriptie Rechtsgeleerdheid Richting de nieuwe Richtlijn: de veranderingen in de bescherming van de consument ten aanzien van het herroepingsrecht Wat gaat er veranderen in de bescherming van Nederlandse consumenten op grond van het herroepingsrecht bij op afstand gesloten overeenkomsten na de implementatie van de richtlijn betreffende consumentenrechten?

2 Masterscriptie Rechtsgeleerdheid UvA Auteur : Thomas T.A. Prins Studentnummer : Scriptiebegeleider : mw. mr. dr. J.A. Luzak Datum : juni 2012 Richting de nieuwe Richtlijn, T.T.A. Prins (2012) - 2 -

3 Inhoudsopgave Inleiding 4 Hoofdstuk 1: Op welke overeenkomsten is het herroepingsrecht van toepassing Overeenkomst op afstand Overeenkomsten waarop de nieuwe Richtlijn niet van toepassing is of zijn 15 uitgezonderd van het herroepingsrecht Hoofdstuk 2: Aanvang herroepingstermijn 16 Hoofdstuk 3: Duur herroepingstermijn 19 Hoofdstuk 4: Uitoefenen herroepingsrecht 23 Hoofdstuk 5: Consequenties en kosten verbonden aan het herroepingsrecht 27 Hoofdstuk 6: Uitvoering overeenkomst tijdens het herroepingstermijn 32 Conclusie en aanbeveling 34 Bibliografie 40 Richting de nieuwe Richtlijn, T.T.A. Prins (2012) - 3 -

4 Inleiding In de afgelopen jaren is het consumentenrecht in toenemende mate een Europese zaak geworden. Zo heeft de Europese Unie in de afgelopen decennia twaalf Richtlijnen uitgevaardigd met het doel de interne markt verder te ontwikkelen, deze Richtlijnen raken in toenemende mate het nationale vermogensrecht 1. Een kleine inventarisatie in 2006 leerde dat van de ruim 650 artikelen in de boeken 3 en 6 en titel 7.1 BW, er 65 het resultaat zijn van implementatie van Europese Richtlijnen 2. Dit is ruim 10 procent van het totale aantal bepalingen en dit aantal zal in de toekomst alleen nog maar toenemen. Bovendien wordt de mate van invloed steeds groter zoals de Europese Commissie aangaf in haar strategie voor het consumentenbeleid , de tendens is weg van minimumharmonisatie en naar maximumharmonisatie 3. In 2004 is de Europese Commissie begonnen met de herziening van het consumentenacquis met als doel het reeds bestaande regelgevende kader te vereenvoudigen, te completeren en aan te passen aan de nieuwe uitdagingen van de consumentenmarkten en moderne tijd 4. In het kader van deze herziening heeft de Europese Commissie in oktober 2008 een voorstel voor een Europese Richtlijn consumentenrechten gepubliceerd 5. Een belangrijke beweegreden was een betere regulering inzake consumentenbescherming en de ambitie om het Europees beleid dichterbij de consument te brengen 6. Het overkoepelende doel van deze herziening is een interne markt voor Business-to-Consumer-handel tot stand brengen en daarbij, met inachtneming van het subsidiariteitsbeginsel, het juiste evenwicht te vinden 1 Van Richtlijn nr. 85/374/EEG van de Raad van de Europese Unie van 25 juli 1985 inzake productenaansprakelijkheid tot Richtlijn nr. 2008/48/EG inzake kredietovereenkomsten voor consumenten 2 J.M. Smits, Consumentenrecht: een zaak voor de Europese Unie?, Ars Aequi juni 2009, pag J.M. Smits, Consumentenrecht: een zaak voor de Europese Unie?, Ars Aequi juni 2009, pag. 367; Europese Commissie, Mededeling over Europees verbintenissenrecht en de herziening van het acquis: verdere maatregelen, COM(2004) 651 def., 11 oktober Europese Commissie, voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, COM(2008) 614 def., 8 oktober achtergrond van het voorstel, motivering en doel van het voorstel; Europese Commissie, Mededeling over Europees verbintenissenrecht en de herziening van het acquis: verdere maatregelen, COM(2004) 651 def., 11 oktober Europese Commissie, voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, COM(2008) 614 def., 8 oktober 2008; A. Verhoeven, Consument en interne marktbeschouwing bij het voorstel van Richtlijn betreffende consumentenrechten, SEW nummer 10, oktober 2009, pag Europese Commissie, voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, COM(2008) 614 def., 8 oktober achtergrond van het voorstel, motivering en doel van het voorstel; A. Verhoeven, Consument en interne markt- beschouwing bij het voorstel van Richtlijn betreffende consumentenrechten, SEW nummer 10, oktober 2009, pag. 368 Richting de nieuwe Richtlijn, T.T.A. Prins (2012) - 4 -

5 tussen een hoog beschermingsniveau voor de consument en het concurrentievermogen van het bedrijfsleven 7. Tevens is er een versnipperd regelgevend kader wat ervoor zorgt dat de consument weinig vertrouwen heeft in grensoverschrijdende handel 8. Deze versnippering wil de Europese Commissie aanpakken door in verschillende types van contracten eenduidige definities te gebruiken, waardoor er geen sprake meer zal zijn van overlapping volgens de Europese Commissie 9. Het originele plan was dit te bewerkstelligen door de huidige vier Richtlijnen samen te voegen in één Richtlijn, het wegwerken van verschillen tussen de lidstaten en het leesbaar maken van regelgeving voor de consument 10. Sindsdien is er echter veel veranderd en is er afgeweken van het originele plan. Er is uiteindelijk gekozen om de twee Richtlijnen betreffende de op afstand en buiten verkoopruimten gesloten overeenkomsten te vervangen door een enkele Richtlijn 11. De modernisering wordt bovendien door de Europese Commissie op zijn plaats geacht, omdat de huidige Richtlijnen stammen uit de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw en sindsdien veel is veranderd, in het bijzonder ten aanzien van de e-commerce 12. Het Richtlijnvoorstel betreffende consumentenrechten gaat uit van volledige harmonisatie 13. Door de volledige harmonisatie is het voor de Europese lidstaten niet meer mogelijk om wetgeving uit te vaardigen op het door de Richtlijn bestreken terreinen die strenger of ruimer is dan deze Richtlijn. Dit betekent dat verdergaande nationale consumentenbescherming moet worden afgeschaft 14. Dit heeft een aanzienlijke discussie teweeggebracht in academische wereld van Nederland, of het wel legitiem is dat de Europese 7 Europese Commissie, voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, COM(2008) 614 def., 8 oktober achtergrond van het voorstel, motivering en doel van het voorstelen en preambule overweging 4 8 Europese Commissie, voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, COM(2008) 614 def., 8 oktober achtergrond van het voorstel, motivering en doel van het voorstel en preambule overweging 7 9 Europese Commissie, voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, COM(2008) 614 def., 8 oktober aanvullende informatie, vereenvoudiging en preambule overweging 8 10 Richtlijnen 85/577/EEG, 93/12/EEG, 97/7/EG en 1999/44/EG; Europese Commissie, voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, COM(2008) 614 def., 8 oktober achtergrond van het voorstel, bestaande bepalingen op het door het voorstel bestreken gebied 11 Richtlijnen 85/577/EEG en 97/7/EG; Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, preambule overweging 2 12 A. Verhoeven, Consument en interne markt- beschouwing bij het voorstel van Richtlijn betreffende consumentenrechten, SEW nummer 10, oktober 2009, pag Europese Commissie, Voorstel voor een Richtlijn van het Europees parlement en de Raad betreffende consumenten rechten, COM(2008) 614 def., 8 oktober M.B.M. Loos, Herziening van het consumentenrecht: een teleurstellend Richtlijnvoorstel, Tijdschrift voor consumentenrecht en handelspraktijken, , pag. 173 Richting de nieuwe Richtlijn, T.T.A. Prins (2012) - 5 -

6 Unie zich op dit terrein begeeft 15. Volledige harmonisatie heeft wel tot gevolg voor de consumenten en het bedrijfsleven dat er binnen de gehele Europese Unie één uniforme set van rechten en verplichtingen van toepassing is op de door hun gesloten overeenkomsten 16. Door de volledige harmonisatie zullen alle belemmeringen voor de interne markt wegvallen en zal een level playing field worden gecreëerd, welk tot gevolg heeft dat er een breder aanbod komt van goederen en diensten en een toenamen van het gebruik van de interne markt 17. Dit argument van de Europese Commissie is direct gebaseerd op artikel 114 VWEU(ex. 95 EGverdrag). Één van de belangrijke veranderingen in het consumentenrecht door het Richtlijn geïntroduceerd betreft het regulering van het herroepingsrecht. Ten aanzien van het herziening van het herroepingsrecht geeft de Europese Commissie als beweegreden dat momenteel de herroepingtermijnen uiteenlopen 18. Er bestaat discrepantie tussen herroepingtermijnen zowel van de lidstaten, als tussen de op afstand en buiten verkoopruimten gesloten overeenkomsten. De omschreven discrepantie veroorzaakt rechtsonzekerheid voor de consument en nalevingskosten voor de handelaar 19. Om dit te veranderen is het wenselijk dat er eenzelfde herroepingstermijn geldt binnen de gehele Europese Unie 20. Een volgende beweegreden om het herroepingsrecht te reguleren ligt in de verschillende wijze waarop het herroepingsrecht wordt uitgeoefend tussen de Europese lidstaten, hetgeen nalevingskosten veroorzaakt voor bedrijven indien zij internationaal handelen. 21 De Europese Commissie stelt daarom voor in het richtlijnvoorstel om het herroepingsrecht volledig te harmoniseren M.B.M. Loos, Harmonisatie van het consumentencontractenrecht, Nederland Juristenblad, 2011, 342, Bevoegdheid tot volledige harmonisatie van het consumentencontractenrecht?;wodc, harmonisatie van het consumentencontractenrecht in Europa, consequenties voor Nederland, Maastricht/Rotterdam 2009, 7.7 Bevoegdheidsgrondslag, pag M.B.M. Loos, Harmonisatie van het consumentencontractenrecht, Nederland Juristenblad, 2011, 342, pag M.B.M. Loos, Harmonisatie van het consumentencontractenrecht, Nederland Juristenblad, 2011, 342, pag Europese Commissie, voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, COM(2008) 614 def., 8 oktober preambule overweging Europese Commissie, voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, COM(2008) 614 def., 8 oktober achtergrond van het voorstel, motivering en doel van het voorstel en preambule overweging Europese Commissie, voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, COM(2008) 614 def., 8 oktober preambule overweging Europese Commissie, voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, COM(2008) 614 def., 8 oktober preambule overweging Europese Commissie, voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, COM(2008) 614 def., 8 oktober preambule overweging 8 Richting de nieuwe Richtlijn, T.T.A. Prins (2012) - 6 -

7 De Raad en het Europees Parlement hebben beiden stevige kritiek op het Richtlijnvoorstel van de Europese Commissie geuit en willen om de problematiek op te lossen die zou ontstaan bij de inwerkingtreding van de richtlijn diverse veranderingen aanbrengen in het Richtlijnvoorstel. Hiertoe heeft de Raad op 24 januari 2011 intern een akkoord gesloten over het Richtlijnvoorstel 23. In dit akkoord is door de Raad besloten dat de reikwijdte van het Richtlijnvoorstel wordt teruggebracht tot overeenkomsten die worden gesloten buiten verkoopruimten en op afstand. Daarnaast heeft het Richtlijnvoorstel hoofdzakelijk betrekking op de informatieverplichtingen en het herroepingsrecht bij deze beide overeenkomsten. Binnen het Europees Parlement wordt er door de verschillenden politieke partijen verschillend gedacht over het Richtlijnvoorstel 24. Een meerderheid binnen de Commissie voor Interne Markt en Consumentenbescherming is voorstander van volledige harmonisatie op het gebied van informatieverplichtingen en herroepingsrecht en minimum harmonisatie op de overige gebieden bestreken door de richtlijn. Binnen de Commissie voor Interne Markt en Consumentenbescherming is er ook een minderheid die het Richtlijnvoorstel geheel verwerpt, met de rede dat het Richtlijnvoorstel niet genoeg bescherming biedt voor de consument. Aan de hand van die opmerkingen heeft de Commissie voor Interne Markt en Consumentenbescherming het Richtlijnvoorstel aangepast 25. Deze nieuwe Richtlijn is ter stemming aangebracht in het Europees Parlement en is op 24 maart 2011 aangenomen 26. Op 23 juni 2011 is de nieuwe Richtlijn ter finale stemming aangebracht in het Europees Parlement, nadat er een overeenkomst was gesloten met de Europese Commissie en de Raad 27. Als laatste heeft de Raad zijn formele goedkeuring geven aan de nieuwe Richtlijn op 10 oktober 2011 en is de nieuwe Richtlijn door het Europees Parlement en de Raad ondertekent op 25 oktober 2011 ( de nieuwe Richtlijn ) 28. De nieuwe Richtlijn is in werking getreden op 12 december 2011 en moet door de lidstaten uiterlijk op 13 december 2013 geïmplementeerd zijn in de nationale wetgeving. 23 Raad van de Europese Unie, Council agrees on general approach for consumer rights, nr. 5426/11, Presse 7, 24 januari Europees Parlement, Strengthening consumer rights across Europe, nr. (32-2) , 3 februari Europees Parlement, Commissie voor Interne Markt en Consumentenbescherming, Draft report Voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, PE , 25 juni 2010/ 1 februari Europees Parlement, Voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, T7-0116/2011, 24 maart Europees Parlement, Consumer Rights: Parliament approves new EU-wide rules for on-line shopping, 23 juni 2011; Europees Parlement, Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, T7-0293/2011, 23 juni Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011 Richting de nieuwe Richtlijn, T.T.A. Prins (2012) - 7 -

8 Er zijn dus veranderingen op komst ten aanzien van de bescherming van de Nederlandse consument ten aanzien van herroepingsrecht bij op afstand gesloten overeenkomsten. Met deze veranderingen zal iedere consument te maken krijgen als deze een overeenkomst wil herroepen die op afstand gesloten is. De in de nieuwe Richtlijn opgenomen veranderingen, de gevolgen en mogelijke verbeteringen voor de consument zijn aanleiding om deze onderzoek scriptie te schrijven: is er inderdaad een positieve verandering te weeg gebracht met de Nieuwe Richtlijn. Het onderzoek richt zich op veranderingen ten aanzien van het herroepingsrecht bij de overeenkomst gesloten op afstand, omdat het onderwerp anders te breed zal worden om diepgaand te kunnen bespreken binnen de kaders welke gesteld zijn aan een masterscriptie. Om de veranderingen in kaart te brengen zijn de veranderingen in deze onderzoeksscriptie uiteengezet aan de hand van de volgende probleemstelling: Wat gaat er veranderen in de bescherming van Nederlandse consumenten op grond van het herroepingsrecht bij op afstand gesloten overeenkomsten na de implementatie van de richtlijn betreffende consumentenrechten? Bovenstaande probleemstelling is onderzocht aan de hand van de volgende onderzoeksvragen: 1) Welke beweegredenen zitten er achter de nieuwe Richtlijn ten aanzien van het herroepingsrecht? 2) Welke bescherming is er en is er een verschil in bescherming ten aanzien van het herroepingsrecht in de Richtlijnvoorstellen van de Europese Commissie, Europees Parlement en de Raad? 3) Hoe moet het herroepingsrecht uit de nieuwe Richtlijn worden uitgeoefend? 4) Welke bescherming gaf de Nederlandse wet op grond van de richtlijn 97/7/EG 29 ( de huidige Richtlijn ) ten aanzien van het herroepingsrecht? 5) Hoe moet het herroepingsrecht uit de Nederlandse wet op grond van de huidige Richtlijn worden uitgeoefend? De doelstelling van deze scriptie is om een duidelijke vergelijking te geven van het herroepingsrecht van de Nederlandse consument onder de huidige Richtlijn en de nieuwe Richtlijn betreffende de bescherming van de consument bij op afstand gesloten overeenkomsten. En een uiteenzetting van de veranderingen in de bescherming de 29 Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende de bescherming van de consument bij op afstand gesloten overeenkomsten, 97/7/EG, 20 mei 1997 Richting de nieuwe Richtlijn, T.T.A. Prins (2012) - 8 -

9 Nederlandse consument ten aanzien van het herroepingsrecht. Deze scriptie is ingedeeld in zes hoofdstukken. De structuur ervan dient het lezen gemakkelijker te maken. 1 Op welke overeenkomsten is het herroepingsrecht van toepassing Het herroepingsrecht is niet op elke overeenkomst op afstand van toepassing. Één rede hiervoor kan de eventuele complexiteit van de regelgeving welke van toepassing op de overeenkomst is zijn. Alsmede op grond van reeds uitgevaardigde sector specifieke richtlijnen en onderlinge verschillen tussen de lidstaten in niveau van dienstverlening en maatschappelijke waardes enige overeenkomsten worden uitgezonderd van de toepasselijkheid van het herroepingsrecht. In de huidige Richtlijn, de nieuwe Richtlijn en Nederlandse wet 30 wordt hier aandacht aan besteed. Dit gebeurt door in de nieuwe Richtlijn overeenkomsten op te nemen waarop de Richtlijn niet van toepassing is en welke zijn uitgezonderd van het herroepingsrecht. Alvorens deze te behandelen zal eerst de definitie van de overeenkomst gesloten op afstand behandeld worden. 1.1 Overeenkomst op afstand Om een overeenkomst als een overeenkomst op afstand te definiëren moet deze aan bepaalde voorwaarden voldoen. Overeenkomst tussen handelaar en consument De eerste belangrijke voorwaarde is dat het gaat om een overeenkomst gesloten tussen een handelaar en een consument. In de nieuwe Richtlijn 31 wordt als definitie van consument gegeven iedere natuurlijke persoon die bij onder deze richtlijn vallende overeenkomsten handelt voor doeleinden buiten zijn bedrijfs- of beroepsactiviteiten. Een gelijke definitie is gegeven in de huidige Richtlijn in art. 2 onder 2. In de Nederlandse wet wordt in art. 6:193a lid 1 sub a BW de definitie van consument gegeven. In afdeling 9a Overeenkomsten op afstand boek 7 BW is een dergelijke definitie ook aanwezig in art. 7:46a sub c BW, echter 30 Burgerlijk Wetboek, boek 7 afdeling 9A Overeenkomsten op afstand 31 Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, art. 2 onder 1 en preambule overweging 17 Richting de nieuwe Richtlijn, T.T.A. Prins (2012) - 9 -

10 zonder uitdrukkelijk het woord consument te gebruiken 32. Deze definities lopen gelijk en zullen hierdoor niet voor problemen in implementatieproces zorgen. Nieuw in de nieuwe Richtlijn is, op voorstel van het Europees Parlement opgenomen in de preambule, dat als een overeenkomst evenwel wordt gesloten voor doeleinden die deels binnen en deels buiten de beroepssfeer liggen, ook wel de gemengde overeenkomst genoemd, waarvan het gedeelte binnen het handelsaspect zo beperkt is dat het binnen de globale context van de overeenkomst niet overheerst, ook als een overeenkomst gesloten door een consument moet worden aangemerkt 33. Het is overigens uit de nieuwe Richtlijn niet direct duidelijk hoe ruim dit moet worden uitgelegd 34. Uitgaand van de Johann Gruber vs. Bay Wa AG-arrest van het Hof van Justitie, kan er een uitzondering worden gemaakt als de bedrijfs- of beroepsactiviteiten bij de overeenkomst slechts een onbetekende rol speelt 35. Het is dan ook een logische stap om bij deze uitspraak van het Europese Hof aan te sluiten om te bepalen of een gemengde overeenkomst als een overeenkomst gesloten door een consument moet worden aangemerkt. In het oorspronkelijke Richtlijnvoorstel van de Europese Commissie 36 had deze gekozen voor een beperkte omschrijving van de definitie consument en liet zij geen ruimte voor de gemengde overeenkomsten, zelfs niet wanneer het gedeelte binnen de bedrijfs- of beroepssfeer zeer beperkt is 37. Hier is kritiek op gekomen vanuit de academische wereld 38. Eén van de kritieken is dat de keuze van de Europese Commissie opvallend was, omdat in het ontwerp voor een Gemeenschappelijk Referentiekader er juist voor een ruimere omschrijving was gekozen 39. De keuze voor deze definitie wordt echter niet nader beargumenteerd door de Europese Commissie in het richtlijnvoorstel en de begeleidende toelichting 40. De beperkte 32 WODC, harmonisatie van het consumentencontractenrecht in Europa, consequenties voor Nederland, Maastricht/Rotterdam 2009, pag Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, preambule overweging Prof. mr. M.B.M. Loos, mr. J.A. Luzak, Ontwikkelingen betreffende het voorstel voor een Richtlijn Consumentenrechten: de positie van de Raad en het Europees Parlement, NtEr nr. 5, juni 2011, pag Hof van Justitie EG, Johann Gruber vs. Bay Way AG, zaak C-464/01, 20 januari 2005, rechtsoverweging Europese Commissie, voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, COM(2008) 614 def., 8 oktober 2008, artikel 2 37 C. Cauffman, Op naar een succesvolle redding van het richtlijnvoorstel consumentenrechten?, NTBR 2010, 8, 1 februari 2010, Paragraaf 2 A 38 Mr. R.R.R. Hardy, mr. G.G. Hesen, Het voorstel voor een richtlijn betreffende consumentenrechten, WPNR 6783, 24 januari 2009; Prof. mr. M.B.M. Loos, Herziening van het consumentenrecht: een teleurstellend richtlijnvoorstel, Tijdschrift voor consumentenrecht en handelspraktijken , pag Prof. mr. M.B.M. Loos, Herziening van het consumentenrecht: een teleurstellend richtlijnvoorstel, Tijdschrift voor consumentenrecht en handelspraktijken , pag. 174; Christian von Bar, Eric Clive and Hans Schulte- Nölke and more, Draft Common Frame of Reference, Principles, definitions and Model Rules of European Private Law, Sellier: Munich, Prof. mr. M.B.M. Loos, Herziening van het consumentenrecht: een teleurstellend richtlijnvoorstel, Tijdschrift voor consumentenrecht en handelspraktijken , pag. 174 Richting de nieuwe Richtlijn, T.T.A. Prins (2012)

11 omschrijving van de definitie consument heeft wel als voordeel dat er duidelijkheid is ten aanzien van de gemengde overeenkomst, namelijk dat deze niet als een overeenkomst door een consument gesloten kan worden aangemerkt. Dit is echter ook een nadeel, omdat er geen enkele ruimte wordt gelaten voor gemengde overeenkomsten waarbij de bedrijfs- of beroepsactiviteiten slechts een onbetekende rol speelt 41. Bij een ruimere omschrijving van de definitie consument zou dit anders zijn en zou de Richtlijn ook op een deel van de gemengde overeenkomsten van toepassing zijn waarbij de bedrijfs- of beroepsactiviteiten een onbetekende rol speelt. Deze ruimere omschrijving zal echter onzekerheid met zich mee brengen, omdat per gemengde overeenkomsten bepaald moet worden of de Richtlijn van toepassing is. Dit geldt met name voor de grensgevallen, gemengde overeenkomsten waarbij de bedrijfs- of beroepsactiviteiten dreigen een niet onbetekende rol te spelen 42. De raad heeft in haar richtlijnvoorstel de beperkte omschrijving van de definitie consument in stand gelaten en overgenomen van de Europese Commissie 43. Verkoop- of dienstenovereenkomst Een andere voorwaarde is dat er sprake moet zijn van een verkoop- of dienstenovereenkomst. In de nieuwe Richtlijn wordt de verkoopovereenkomst omschreven als, iedere overeenkomst waarbij een handelaar de eigendom van goederen aan een consument overdraagt of zich ertoe verbindt deze over te dragen en de consument de prijs betaalt of zich hiertoe verbindt de prijs te betalen, met inbegrip van overeenkomsten die zowel goederen als diensten betreffen 44. Overeenkomsten die zowel goederen als diensten betreffen worden aangemerkt als gemengde overeenkomsten 45. Een voorbeeld hiervan is de aanschaf van een wasmachine met daarbij de aanschaf van een serviceabonnement. Deze gemengde overeenkomsten worden beschouwd als een verkoopovereenkomst, zodanig dat de consument de bescherming op grond van de verkoopovereenkomst geniet voor het gehele contract 46. Zo 41 M.B.M. Loos, Herziening van het consumentenrecht: een teleurstellend Richtlijnvoorstel, Tijdschrift voor consumentenrecht en handelspraktijken , pag Prof. mr. M.B.M. Loos, mr. J.A. Luzak, Ontwikkelingen betreffende het voorstel voor een Richtlijn Consumentenrechten: de positie van de Raad en het Europees Parlement, NtEr nr. 5, juni 2011, pag Raad van de Europese Unie, voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, 2008/ /10, 10 december 2010, artikel 2 44 Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, art. 2 onder 5 45 C. Cauffman, Op naar een succesvolle redding van het richtlijnvoorstel consumentenrechten?, NTBR 2010, 8, 1 februari 2010, II problematische voorstellen paragraaf 1 46 Europees Parlement, Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, 2008/0196 (2011)0293, 23 juni 2011, art. 2 onder6; C. Cauffman, Op naar een succesvolle redding van het richtlijnvoorstel consumentenrechten?, NTBR 2010, 8, Problematische voorstellen, II problematische voorstellen paragraaf 1 Richting de nieuwe Richtlijn, T.T.A. Prins (2012)

12 bezit de consument bijvoorbeeld voor het goed en de dienst hetzelfde herroepingstermijn, gebaseerd op het herroepingtermijn van de verkoopovereenkomst. De dienstenovereenkomst wordt in de nieuwe Richtlijn omschreven als, iedere andere dan een verkoopovereenkomst, waarbij de handelaar de consument een dienst levert of zich ertoe verbindt een diensten te leveren en de consument de prijs betaalt of zich ertoe verbindt de prijs te betalen 47. Hieronder valt niet de door middel van communicatie op afstand gesloten reservering voor het verrichten van een zakelijke dienst, zoals een telefonische afspraak bij de kapper 48. In dit geval is er alleen sprake van een telefonische reservering en wordt de dienst verder niet op afstand uitgevoerd 49. Is er sprake van een andere overeenkomst dan een verkoop- en/of dienstenovereenkomst dan is de nieuwe Richtlijn niet van toepassing op de overeenkomst en wordt er teruggevallen op het Nederlandse overeenkomstenrecht. Hier kan bijvoorbeeld gedacht worden aan een arbeidsovereenkomst. In de Nederlandse wetgeving worden op dit moment ongeveer dezelfde omschrijvingen gebruikt voor de verkoop- en dienstenovereenkomst en brengt de nieuwe Richtlijn dus geen grote veranderingen en nadelige gevolgen met zich mee voor de Nederlandse consument 50. Echter in de huidige Richtlijn zijn geen omschrijvingen opgenomen van de verkoop- en dienstenovereenkomst en wordt er onder de nieuwe Richtlijn in EU-verband vooruitgang geboekt voor de consument, door het opnemen van een geharmoniseerde omschrijving van de verkoop- en dienstenovereenkomst. Hierdoor is het voor de consument meteen duidelijk welke regels gevolgd moeten worden. Gesloten op afstand Een volgende voorwaarde is dat het een overeenkomst gesloten op afstand betreft. In de nieuwe Richtlijn wordt als definitie van de overeenkomst op afstand gesloten gegeven, iedere overeenkomst die tussen een handelaar en een consument wordt gesloten in het kader van een georganiseerd systeem voor verkoop of dienstverlening op afstand zonder gelijktijdige fysieke aanwezigheid van handelaar en consument en waarbij tot op en met inbegrip van het moment waarop de overeenkomst wordt gesloten, uitsluitend gebruik wordt 47 Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, art. 2 onder 6 48 Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, preambule overweging Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, art. 2 onder 6 50 Burgerlijk Wetboek, art. 7:46a onder b en c; Mr. C Asser s, mr. A.S. Hartkamp, Handleiding tot de beoefening van het Nederlands Burgerlijk Recht, Bijzondere overeenkomsten Deel I Koop en Ruil, 7 e druk, Deventer: Kluwer 2007, nr. 94d, pag. 93 Richting de nieuwe Richtlijn, T.T.A. Prins (2012)

13 gemaakt van één of meer technieken voor communicatie op afstand 51. Er is ook sprake van een overeenkomst gesloten op afstand, indien de consument een verkoopruimte alleen bezoekt om informatie over de goederen of dienst in te winnen, en nadien de onderhandelingen over en de daadwerkelijke sluiting van de overeenkomst op afstand plaatsvindt 52. Dit geldt niet als de sluiting van de overeenkomst op afstand plaatsvindt, maar als de onderhandeling over de overeenkomst in de verkoopruimte van de handelaar heeft plaatsgevonden en indien de onderhandeling van de overeenkomst via communicatie op afstand plaatsvindt, maar de sluiting van de overeenkomst wordt gesloten in de verkoopruimte van de handelaar 53. In de huidige Richtlijn en de Nederlandse wet wordt een ongeveer dezelfde definitie gegeven voor de overeenkomst op afstand gesloten en zal de nieuwe Richtlijn geen grote verandering betekenen op dit gebied voor de consument 54. De in de nieuwe Richtlijn gekozen definitie dekt de lading goed, heeft geen nadelige gevolgen voor de consument en zal niet voor onduidelijkheid zorgen, de uitgebreide uiteenzetting in de preambule draagt hier aan bij 55. Georganiseerd systeem voor verkoop of dienstverlening Nog een andere vereiste van de overeenkomst op afstand gesloten, is dat er voor het sluiten van de overeenkomst gebruik moet worden gemaakt van een georganiseerd systeem voor verkoop of dienstverlening. Hierbij is van belang dat het gemaakt is voor regelmatig gebruik en niet voor een enkele keer 56. Zo valt een internetpagina die uitsluitend informatie bevat over de handelaar, zijn goederen en/of diensten en hoe contact met de handelaar moet worden opgenomen hier niet onder 57. In de praktijk bleek het niet altijd mogelijk om vast te stellen of een systeem wel of niet georganiseerd was, terwijl ook niet duidelijk was aan de 51 Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, preambule overweging 20, art. 2 onder 7 52 Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, preambule overweging mr. M.B.M. Loos, mr. J.A. Luzak, Ontwikkelingen betreffende het voorstel voor een Richtlijn Consumentenrechten: de positie van de Raad en het Europees Parlement, NtEr nr. 5, juni 2011, pag. 171; Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, preambule overweging Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende de bescherming van de consument bij op afstand gesloten overeenkomsten, 97/7/EG, 20 mei 1997, Art 2 onder 1; Burgerlijk Wetboek, art. 7:46a onder a 55 Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, preambule overweging J.M. Smits, Wat is een overeenkomst op afstand in de zin van art. 7:46a BW?, Weekblad voor Privaatrecht, notariaat en registratie 6500, 2002, pag Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, preambule overweging 20; Prof. mr. M.B.M. Loos, mr. J.A. Luzak, Ontwikkelingen betreffende het voorstel voor een Richtlijn Consumentenrechten: de positie van de Raad en het Europees Parlement, NtEr nr. 5, juni 2011, pag. 171 Richting de nieuwe Richtlijn, T.T.A. Prins (2012)

14 hand van welke factoren een systeem moest worden beoordeeld 58. Hetgeen ondervangen had kunnen worden door een lijst van factoren op te nemen in de Richtlijn, aan de hand waarvan bepaald kan worden of een systeem wel of niet georganiseerd is. In het Richtlijnvoorstel van de Europese Commissie kwam het vereiste van een georganiseerd systeem niet voor, alsmede in het Richtlijnvoorstel van de Raad. Helaas, door dit vereiste wederom in de nieuwe Richtlijn te stellen wordt geen duidelijkheid verschaft over de factoren waaraan een georganiseerd systeem moet voldoen. Maakt de handelaar gebruik van een door een derde aangeboden en georganiseerd systeem voor verkoop of dienstverlening op afstand, zoals een online-platform als ebay of marktplaats, dan is er ook sprake van een op afstand gesloten overeenkomst 59. Voorheen was dit in de huidige Richtlijn en de Nederlandse wet niet zo expliciet opgenomen en zal de nieuwe Richtlijn leiden tot verduidelijking en een betere bescherming van de consument 60. Een buitengewoon complicerende factor bij de invoering van de nieuwe Richtlijn is dat in veel landen de desbetreffende regels voor een groot deel ook van toepassing zijn op niet-consumenten overeenkomsten 61. In beginsel zal er dus een tweedeling ontstaan tussen enerzijds het bijzondere, instrumentele consumenten contractenrecht en anderzijds het algemene contractenrecht 62. Er bestaat wel voor de Europese lidstaten de mogelijkheid om er voor te kiezen om de noodzakelijke wetswijzigingen ook te laten gelden voor niet onder het toepassingsgebied van de richtlijn vallende gevallen 63. Hierdoor zal de eenheid tussen het algemene contractenrecht en consumentencontractenrecht behouden blijven 64. In beginsel zullen er geen problemen ontstaan bij een onderscheid tussen B2C-overeenkomsten en B2Bovereenkomsten. Bedrijven hoeven deze bescherming bij een overeenkomst gesloten op 58 Prof. mr. M.B.M. Loos, mr. J.A. Luzak, Ontwikkelingen betreffende het voorstel voor een Richtlijn Consumentenrechten: de positie van de Raad en het Europees Parlement, NtEr nr. 5, juni 2011, pag Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, preambule overweging 20; Prof. mr. M.B.M. Loos, mr. J.A. Luzak, Ontwikkelingen betreffende het voorstel voor een Richtlijn Consumentenrechten: de positie van de Raad en het Europees Parlement, NtEr nr. 5, juni 2011, pag Prof. mr. M.B.M. Loos, mr. J.A. Luzak, Ontwikkelingen betreffende het voorstel voor een Richtlijn Consumentenrechten: de positie van de Raad en het Europees Parlement, NtEr nr. 5, juni 2011, pag Prof. mr. N.B.M. Loos, Harmonisatie van het consumentencontractenrecht, NJB 2011, 342, 18 februari 2011, pag. 5 De kritiek op het richtlijnvoorstel en de ontwikkelingen binnen de Raad en het Europees Parlement 62 Prof. mr. M.B.M. Loos, Harmonisatie van het consumentencontractenrecht, NJB 2011, 342, 18 februari 2011, pag. 5 De kritiek op het richtlijnvoorstel en de ontwikkelingen binnen de Raad en het Europees Parlement; Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, preambule overwegingen 4 en 8 63 Prof. mr. N.B.M. Loos, Harmonisatie van het consumentencontractenrecht, NJB 2011, 342, 18 februari 2011, pag. 5 De kritiek op het richtlijnvoorstel en de ontwikkelingen binnen de Raad en het Europees Parlement 64 Prof. mr. N.B.M. Loos, Harmonisatie van het consumentencontractenrecht, NJB 2011, 342, 18 februari 2011, pag. 5 De kritiek op het richtlijnvoorstel en de ontwikkelingen binnen de Raad en het Europees Parlement Richting de nieuwe Richtlijn, T.T.A. Prins (2012)

15 afstand onderling mijn inziens in beginsel niet te hebben, omdat hier sprake is van professionele handelspartijen, welke geen extra bescherming behoeven. Dit is anders bij C2Covereenkomsten, voor deze overeenkomsten zal het van toepassing verklaren van de nieuwe Richtlijn meer duidelijkheid geven voor partijen, omdat er kan worden teruggevallen op duidelijk te begrijpen regelgeving. 1.2 Overeenkomsten waarop de nieuwe Richtlijn niet van toepassing is of zijn uitgezonderd van het herroepingsrecht In de nieuwe Richtlijn zijn overeenkomsten opgenomen waarop de nieuwe Richtlijn niet van toepassing is of zijn uitgezonderd van het herroepingsrecht, zoals ook gebeurt in de huidige Richtlijn en de Nederlandse wetgeving 65. Veel van de overeenkomsten waarop de nieuwe Richtlijn niet van toepassing is of zijn uitgezonderd van het herroepingsrecht, zijn ook niet van toepassing of uitgezonderd van het herroepingsrecht onder de huidige Richtlijn en de Nederlandse wetgeving. De uitzondering ten aanzien van veel van deze overeenkomsten spreken voor zich, bijvoorbeeld overeenkomsten betreffende de bouw van een onroerende zaak, vervoer van personen, financiële diensten en goederen welke vervaardigd zijn volgens specifieke specificaties of een duidelijke persoonlijk karakter hebben. Bovendien kunnen sommige diensten praktisch gezien niet worden herroepen. In de nieuwe Richtlijn zijn ook diverse nieuwe overeenkomsten opgenomen waarop de nieuwe Richtlijn niet van toepassing is of die uitgezonderd zijn van het herroepingsrecht. De nieuwe Richtlijn is bij voorbeeld niet van toepassing op overeenkomsten betreffende gezondheidsdiensten, gezien de technische complexiteit ervan, het algemeen belang ervan en de omvang van de overheidsfinanciering is er een bijzondere regelingen vereist 66. Ook speelt mee dat er op het gebied van overeenkomsten betreffende gezondheidsdiensten sectorspecifieke Europese regelgeving is uitgevaardigd 67. Op overeenkomsten betreffende maatschappelijke dienstverlening is de nieuwe Richtlijn niet van toepassing, vanwege de wezenlijk verschillende kenmerken die weerspiegelt worden in sectorspecifieke wetgeving, deels op het niveau van de Europese Unie 65 Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, art. 3; Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende de bescherming van de consument bij op afstand gesloten overeenkomsten, 97/7/EG, 20 mei 1997, artt. 3, 6; Burgerlijk Wetboek, artt. 7:46b, 7:46c, 46i 66 Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, preambule overweging Onder andere de Richtlijnen, 2011/24/EU en 2005/36/EG. Richting de nieuwe Richtlijn, T.T.A. Prins (2012)

16 en deels op nationaal niveau 68. Ook is er tussen de lidstaten onderling veel verschil in niveau van dienstverlening en maatschappelijke waardes waardoor het niet verstandig is de nieuwe Richtlijn hierop van toepassing te verklaren. Na de invoering van de huidige Richtlijn in 1997 zijn er in de loop der jaren op het niveau van de Europese Unie, op het gebied van financiële diensten, pakketreizen en timesharing, talrijke regels inzake consumentenbescherming uitgevaardigd en is het niet wenselijk dat de nieuwe Richtlijn op deze gebieden van toepassing is 69. Na de invoering van de nieuwe Richtlijn is het echter voor de Europese lidstaten, waaronder dus Nederland, niet meer mogelijk om op dit gebied aanpassingen te doen die meer bescherming aan de consumenten bieden dan wat in de Europese wet is geboden 70. Hierdoor zal er geen onderling verschil zijn op het gebied van toepasselijkheid van overeenkomsten en overeenkomsten welke zijn uitgezonderd van de Richtlijn zijn binnen de Europese Unie. Hetgeen de bescherming van de consument ten goede komt. Daarnaast zal het voor de consument makkelijker zijn overeenkomsten te sluiten met een handelaar welke gevestigd is in een andere Europese lidstaat. 2 Aanvang herroepingstermijn Het herroepingstermijn zal vanaf een bepaald moment zijn aanvang vinden. Hetgeen voor de consument die een overeenkomst op afstand sluit erg van belang is om te weten, zodat deze weet wanneer hij gebruik kan maken van zijn herroepingsrecht. In dit hoofdstuk zal daarom de aanvang van het herroepingstermijn behandeld worden. In de Nederlandse wet is op dit moment bepaald dat het herroepingstermijn bij een overeenkomst op afstand betreffende goederen, aanvangt vanaf het moment dat de consument de zaak in ontvangst neemt. Bij een overeenkomst op afstand betreffende diensten, vangt het herroepingstermijn aan op het moment van sluiten van de overeenkomst 71. Wordt er echter door de verkoper niet voldaan aan de informatieverplichting, dan vangt het herroepingstermijn aan op het moment 68 Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, preambule overweging Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, preambule overweging Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, art Burgerlijk Wetboek, art. 7:46i lid 6 Richting de nieuwe Richtlijn, T.T.A. Prins (2012)

17 dat voldaan is aan deze verplichting 72. In de huidige Richtlijn is een zelfde regeling opgenomen 73. In het Richtlijnvoorstel van de Europese Commissie is een ongeveer gelijke regeling opgenomen 74. Anders is dat expliciet is opgenomen dat ook een derde partij, die niet vervoerder is, door de consument kan worden aangewezen om de goederen in ontvangst te nemen 75. Verder is in de preambule een overweging opgenomen ten aanzien van overeenkomsten waarbij een consument meer dan één artikel bestelt bij dezelfde handelaar, in dat geval gaat het herroepingstermijn voor ieder afzonderlijk artikel in op het moment dat de consument het daadwerkelijk in ontvangst neemt. Wordt een goed echter in verschillende partijen of onderdelen geleverd dan gaat het herroepingstermijn in op het moment dat de consument of een aangewezen derde de laatste partij of het laatste onderdeel in bezit krijgt 76. Het Richtlijnvoorstel van de Europese Commissie betekende dus voor de consument al een betere bescherming, door in veel voorkomende situaties duidelijkheid te geven. Echter het Richtlijnvoorstel van de Raad zorgt voor nog betere bescherming van de consument door in nog meer voorkomende situaties duidelijkheid te geven en te bepalen dat het termijn begint te lopen de dag na de dag dat het goed ontvangen is of in geval van diensten de dag na de dag dat de overeenkomst is gesloten 77. Het zo expliciet opnemen van het begin van het termijn is een vooruitgang voor de consument, op deze manier wordt de consument bijvoorbeeld niet benadeeld als hij het goed pas laat op de dag ontvangt en is er geen twijfel meer over het aanvangsmoment van het termijn. Ook wordt in het Richtlijnvoorstel van de Raad een regeling gegeven voor overeenkomsten betreffende regelmatige levering gedurende een bepaalde periode, het herroepingstermijn gaat bij deze overeenkomsten in op de dag na de dag dat het eerste goed geleverd is. Ook is opgenomen dat bij overeenkomsten ten aanzien van levering van water, gas, elektriciteit of stadverwarming, het herroepingstermijn in gaat de dag na de dag van 72 Mr. C Asser s, mr. A.S. Hartkamp, Handleiding tot de beoefening van het Nederlands Burgerlijk Recht, Bijzondere overeenkomsten Deel I Koop en Ruil, 7 e druk, Deventer: Kluwer 2007, nr. 94g, pag. 96; Burgerlijk Wetboek, art. 7:46d j o 46c j o 46i 73 Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende de bescherming van de consument bij op afstand gesloten overeenkomsten, 97/7/EG, 20 mei 1997, art. 6 lid 1 74 Europese Commissie, Voorstel van een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad, COM(2008) 614 definitief, 8 oktober 2008, art. 12 lid 2 75 Europese Commissie, Voorstel van een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad, COM(2008) 614 definitief, 8 oktober 2008, art. 12 lid 2 76 Europese Commissie, Voorstel van een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad, COM(2008) 614 definitief, 8 oktober 2008, preambule overweging 26; WODC, Harmonisatie van het consumentencontractenrecht in Europa, consequenties voor Nederland, Maastricht/Rotterdam 2009, pag. 75 ii aanvangsmoment 77 Raad van de Europese Unie, Voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, 2008/ /10, 10 december 2010, art. 12 lid 2 en preambule overweging 23 en 24 Richting de nieuwe Richtlijn, T.T.A. Prins (2012)

18 sluiting van de overeenkomst 78. Opvallend is wel dat de mogelijkheid voor de consument om een derde aan te wijzen om het goed in ontvangst te nemen niet meer voorkomt in het Richtlijnvoorstel van de Raad. In de nieuwe Richtlijn is deze mogelijkheid weer opgenomen en is er voor de eerste maal een regeling ten aanzien van digital content opgenomen 79. Hier wordt aangesloten bij de regeling van levering van water, gas, elektriciteit en stadsverwarming. De nieuwe Richtlijn is voor het over grote deel een samenvoeging van de eerder voorgestelde regelingen, met als gevolg een uitgebreide set heldere regels, waarin voorzien is in regelgeving voor veel voorkomende situaties 80. Hieraan ontbrak het in de huidige Richtlijn en wordt er dus veel vooruitgang geboekt in de bescherming van de consument. Bovendien is het voor een Europese lidstaat niet meer mogelijk om afwijkende regelgeving in te voeren, waaronder ook verdergaande bescherming, hierdoor zal de consument hier niet voor vervelende verrassingen te komen staan en wordt ook de grens overschrijdende handel bevordert 81. Er is hier sprake van een betrekkelijk technische regel waardoor volledige harmonisatie goed toepasbaar is 82. De verschillende aanvangsmomenten voor overeenkomsten op afstand betreffende goederen en diensten is vanuit de door de Europese Commissie zo vooropgestelde gedachte van harmonisatie van de Europese regelingen voor het herroepingsrecht moeilijk te begrijpen 83. Dit geldt met name ten aanzien van overeenkomsten op afstand betreffende goederen, het hier principieel anders gekozen aanvangsmoment wordt niet gemotiveerd en beslissende redenen om de bedenktijd later te laten ingaan zijn er niet 84. De Europese Commissie heeft op dit punt waarschijnlijk niet een stap verder durven zetten. 78 Raad van de Europese Unie, Voorstel voor een Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende consumentenrechten, 2008/ /10, 10 december 2010, art. 12 lid 2 onder e en f 79 Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, art. 9 lid 2 onder c 80 Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, art. 9 lid 2 81 Europees Parlement en de Raad, Richtlijn betreffende consumentenrechten, 2011/83/EU, 25 oktober 2011, art. 1; Mr. R.R.R. Hardy, mr. G.G. Hesen, Het voorstel voor een richtlijn betreffende consumentenrechten, WPNR 6783, 24 januari 2009, pag.. 69; Prof. mr. M.B.M. Loos, mr. J.A. Luzak, Ontwikkelingen betreffende het voorstel voor een Richtlijn Consumentenrechten: de positie van de Raad en het Europees Parlement, NtEr nr. 5, juni 2011, pag Mr. R.R.R. Hardy, mr. G.G. Hesen, Het voorstel voor een richtlijn betreffende consumentenrechten, WPNR 6783, 24 januari 2009, pag. 69; J.M. Smits, Consumentenrecht: een zaak voor de Europese Unie?, Ars Aequi, juni 2009, pag Prof. mr. M.B.M. Loos, Herziening van het consumentenrecht: een teleurstellend richtlijnvoorstel, Tijdschrift voor consumentenrecht en handelspraktijken , pag Prof. mr. M.B.M. Loos, Herziening van het consumentenrecht: een teleurstellend richtlijnvoorstel, Tijdschrift voor consumentenrecht en handelspraktijken , pag. 175 Richting de nieuwe Richtlijn, T.T.A. Prins (2012)

19 3 Duur herroepingstermijn Om succesvol gebruik te kunnen maken van zijn herroepingsrecht moet de consument binnen het gestelde herroepingstermijn gebruik maken van zijn herroepingsrecht. Mocht het herroepingstermijn namelijk verstreken zijn, dan kan de consument geen gebruik meer maken van het herroepingsrecht. Om die reden is het voor de consument van groot belang om te weten wat de duur van zijn herroepingstermijn is. Op dit moment is er tussen de verschillende Europese Richtlijnen onderling een grote diversiteit ten aanzien van de duur van het herroepingstermijn te vinden, hetgeen de bescherming van de consument niet ten goede komt 85. Een uniforme duur van het herroepingstermijn zal er voor zorgen dat, indien de consument op de hoogte is van het bestaan van een herroepingsrecht, de kans groter wordt dat de consument daar ook het correcte termijn aan zal verbinden 86. In de Nederlandse wet is op dit moment een herroepingstermijn met een duur van zeven werkdagen opgenomen 87. Echter is er door de handelaar niet voldaan aan zijn informatieverplichting dan wordt het herroepingstermijn verlengd tot drie maanden 88. Voldoet de handelaar gedurende dit termijn aan zijn informatieverplichting dan geldt vanaf dat moment het herroepingstermijn van zeven werkdagen voor de consument 89. De termijnen moeten berekend worden aan de hand van de Algemene Termijnenwet 90. In 2008 is er overeenstemming bereikt tussen de brancheorganisatie Thuiswinkel.org en de Consumentenbond over een herroepingstermijn van 14 dagen in plaats van de wettelijke zeven dagen, welke vervolgens is ingegaan op 1 januari 2009 voor alle bij de brancheorganisatie Thuiswinkel.org aangesloten webwinkels en postorderbedrijven 91. Met dit 85 Europees Parlement en de Raad, Richtlijn 2008/48/EG betreffende kredietovereenkomsten voor consumenten en Richtlijn 2008/122/EG betreffende consumentenbescherming bij timeshare-overeenkomsten e.d. 86 Evelyne Terryn, Bedenktijden in het voorstel voor een Richtlijn consumentenrechten, Boom Juridische Uitgevers Den Haag 2009, 2.2. De duur van het bedenktermijn pag Mr. C Asser s, mr. A.S. Hartkamp, Handleiding tot de beoefening van het Nederlands Burgerlijk Recht, Bijzondere overeenkomsten Deel I Koop en Ruil, 7 e druk, Deventer: Kluwer 2007, nr. 94e, pag. 94; Burgerlijk Wetboek, art. 7:46d lid 1 88 Mr. C Asser s, mr. A.S. Hartkamp, Handleiding tot de beoefening van het Nederlands Burgerlijk Recht, Bijzondere overeenkomsten Deel I Koop en Ruil, 7 e druk, Deventer: Kluwer 2007, nr. 94g, pag. 96; Burgerlijk Wetboek, art. 7:46d j o 46c j o 46i 89 Burgerlijk Wetboek, art. 7:46d lid 1 90 Nieuwenhuis, Stolker, Valk, Tekst & commentaar Burgerlijk Wetboek, Kluwer Deventer 2011, pag onder 2 bedenktijd; A.S. Kroes, R.P.J.L. Tjittes, Parlementaire geschiedenis (elektronische) consumentenkoop en consumentendienstverlening op afstand, Uitgeverij Parijs, Zutphen 2007, pag Ewoud Hondius, De toekomst van het consumentenrecht in het licht van het voorstel voor een Richtlijn Consumentenrechten en het onwerp Gemeenschappelijk Referentiekader, uit Het EG-consumentenacquis: Nu en Richting de nieuwe Richtlijn, T.T.A. Prins (2012)