Statusrapport UiTPAS september 2013

Transcriptie

1 Statusrapport UiTPAS september Het gebruik van de UiTPAS, een jaar na lancering 1.1 Aanhoudende stijging aantal pashouders, check-ins en opgenomen voordelen 1.2 Leeftijdsverdeling UiTPAS ers is representatief met aandeel jongeren als uitschieter 1.3 Pashouder participeert over de gemeentegrenzen heen, met gemeentelijke infrastructuur als populairste spaarplaats 1.3 Het gebruik van de UiTPAS tegen kansentarief stijgt Het aantal pashouders steeg in 2012 én De participatiegraad van mensen in armoede steeg van 42,5% naar 50% Er werden in 2013 meer kansentarieven toegekend aan meer mensen Toegankelijke welkomstvoordelen worden vlot opgenomen door mensen in armoede Mensen in armoede ruilen gericht en voordelen op maat lijken succesvol 2. Werking van de UiTPAS tegen kansentarief 2.1 Inzetten op administratieve vereenvoudiging voor alle betrokkenen Automatisering van het retributieproces voor een correcte en snelle afhandeling Snellere, meer gedetailleerde en accurate rapportering van participatiegedrag 2.2 Inzet van mankracht op brede adoptie van de kansenwerking van de UiTPAS loont 2.3 UiTPAS laat toe om toeleidingsmethodieken vorm te geven en te evalueren Initiatieven bij de uitrol van UiTPAS Initiatieven rond wegwerken zichtbare drempels Initiatieven rond wegwerken onzichtbare drempels Initiatieven rond betrokkenheid en feedback van mensen in armoede Specifieke communicatie naar mensen in armoede Draagvlakverbreding bij partners 2.4 Feedback van Mensen in armoede wordt doorlopend verzameld en meegenomen Resultaten nulmeting bij mensen in armoede via interviews Vragenlijst op heraanvraagformulier voor kansentarief Resultaten ontmoetingsmomenten mensen in armoede in verenigingen 2.5 Opgedane ervaringen en suggesties naar de toekomst toe 2.6 Besluit met betrekking tot de kansenwerking van UiTPAS 1

2 1. Het gebruik van de UiTPAS, een jaar na lancering 1.1 Aanhoudende stijging aantal pashouders, check-ins en opgenomen voordelen Op 31 augustus 2013 waren er pashouders. Hiervan waren personen geregistreerd met het kansentarief. Dit is 40% van het totaal aantal pashouders. Ter vergelijking: per 31 augustus 2012 was 70% houder van een UiTPAS tegen kansentarief. Het relatief grote aandeel pashouders aan kansentarief - vooral in Aalst - mag niet verbazen gezien de historiek van 15 jaar kansenpas die daar voorafging. Deze kansenpas werd al in januari 2012 vervangen door de UiTPAS tegen kansentarief. De algemene UiTPAS werd in juni 2012 gelanceerd en is voor het grote publiek bijgevolg nog een relatief nieuw verhaal waardoor de bekendheid en adoptie nog moet groeien. We zien wel duidelijk dat deze verhouding blijft evolueren naar een balans die strookt met de werkelijke verhouding tussen inwoners met een afdoend inkomen en mensen in armoede, wat voor Vlaanderen geschat wordt op 10% van het totaal aantal burgers. Lede, waar 17% van de pashouders recht heeft op kansentarief, leunt het dichtst aan bij deze schatting. 2

3 Op 31 augustus 2013 waren er iets meer dan check-ins. Dit betekent dat er al meer dan keer een UiTpunt gespaard werd tijdens een activiteit die toegankelijk is met de UiTPAS. Het totaal aantal check-ins in het eerste jaar van het proefproject werd verzameld door individuele UiTPAS ers. Wekelijks werden er gemiddeld 803 UiTpunten gespaard, door gemiddeld 516 individuele UiTPAS ers. In bovenstaande grafieken zien we dat 65% van de pashouders hun UiTPAS op 31 augustus al gebruikten tijdens een activiteit. Mensen in armoede (MIA s) gebruiken hun UiTPAS minder om check-ins te doen (oftewel om UiTpunten te sparen). Oorzaak ligt in het feit dat de doelgroep mensen in armoede hun UiTPAS al hadden aangevraagd voor de lancering van de UiTPAS en niet altijd een mondelinge toelichting gekregen hebben over het check-inproces. Bovendien spreken veel van deze pashouders geen Nederlands. Daarnaast vragen mensen in armoede hun UiTPAS vooral aan voor hun kinderen in functie van schooluitstappen, waarvoor geen punten gespaard kunnen worden. Bij aanvraag hiervan heeft het hele gezin automatisch recht op een UiTPAS tegen kansentarief. 3

4 Bij de pashouders zonder kansentarief is een groot deel leerlingen van het Instituut St. Vincentius in Gijzegem (deelgemeente van Aalst). 59% van alle pashouders zonder kansentarief die hun UiTPAS nog niet gebruikt hebben, is leerling van het college. De UiTPAS en voor die leerlingen werden pas op het einde van het schooljaar uitgedeeld aan alle leerlingen, wat de periode om een UiTpunt te sparen (berekend tot 31/08) zeer kort maakt. Pas begin september volgt er een UiTPASintroductie in de school. 12 Op 31 augustus 2013 werden in totaal welkomstvoordelen opgenomen door UiTPAS ers. 25% van de pashouders heeft dus minstens één welkomstvoordeel genoten. Er werden 12 verschillende welkomstvoordelen opgehaald. De daling in het aantal opgenomen welkomstvoordelen ligt enerzijds aan het feit dat CultuurNet Vlaanderen zelf minder lokaal ter plaatse is om extra welkomstvoordelen aan te bieden - de lokale balies staan meer en meer in voor de verkoop van UiTPAS en. Anderzijds worden niet alle voordelen correct geregistreerd. Bij het begin van het nieuwe schooljaar volgt een tussentijdse opvolging om dit te verbeteren. 4

5 Er werden UiTpunten omgeruild, goed voor omruilvoordelen die opgehaald werden door UiTPAS ers, 16,5% van het totaal aantal pashouders. 30% van het totaal aantal gespaarde punten, werd op die manier ook effectief omgeruild. Er werden dit jaar al zes keer meer voordelen opgehaald als in Pashouders gebruiken hun UiTPAS dus meer en meer om niet alleen te sparen, maar ook om de verzamelde punten in te zetten en te gebruiken. Er werden maar liefst 91 verschillende omruilvoordelen opgenomen, aangeboden door de lokale UiTPASpartners. De voordelen die aangeboden worden, worden in samenwerking met zowel lokale als bovenlokale partners bepaald. De UiTPAS tegen kansentarief wordt aanvaard door 13 bovenlokale partnerorganisaties en 360 lokale verenigingen en organisaties. In totaal zijn er 373 UiTPASpartners. 1.2 Leeftijdsverdeling UiTPAS ers is representatief met aandeel jongeren als uitschieter 5

6 De leeftijdsverdeling bij de UiTPAS ers verhoudt zich in het algemeen op dezelfde manier als de leeftijdsverdeling van de totale bevolking per gemeente. Opvallend is dat het aantal 10- tot 19-jarigen in elke gemeente meer vertegenwoordigd is bij het aantal UiTPASgebruikers dan bij de totale bevolking. Reden hiervoor is enerzijds het grote aandeel UiTPAS ers met kansenstatuut in deze leeftijdsgroep, anderzijds zorgde de samenwerking met een aantal scholen 1 voor een sterke stijging van het aantal UiTPAS ers in deze leeftijdscategorie. Het grote aandeel van jongeren biedt opportuniteiten om meer in te zetten op het stimuleren van vrijetijdsparticipatie bij deze doelgroep. Er worden introductiemomenten georganiseerd voor scholen en er komen tips-rapporten speciaal voor jongeren, die ze vanop de schoolbanken kunnen meenemen naar huis. Daarnaast wordt er bij het selecteren van de voordelen en de aanwezigheid op evenementen, rekening gehouden met deze doelgroep. Het aantal jarigen is dan weer iets lager dan het percentage bij de lokale bevolking. Ook het aantal 60-plussers met een UiTPAS is lager dan het aandeel 60-plussers bij de totale bevolking. Vrijetijdsparticipatie daalt met de leeftijd, zeker vanaf de leeftijd van 75 jaar. Bovendien participeert slechts de helft van het aantal 60-plussers aan cultuur, minder dan de cultuurparticipatie van de totale bevolking. 2 Dit uit zich dus ook in het lagere aantal oudere UiTPAS ers. 1 Het Stella Matutina College in Lede en het Sint Vincentius College in Aalst voorzien elk van hun leerlingen van een UiTPAS. In totaal gaat het hierbij om leerlingen. 2 Bron: Verté, D., De Mette, T., De Pauw, W. e.a.(2010). Klaar? Actie!. Over ouderen en cultuurparticipatie. Brugge: Vanden Broele. 6

7 1.3 Pashouder participeert over de gemeentegrenzen heen, met gemeentelijke infrastructuur als populairste spaarplaats 11 67% van het totaal aantal check-ins gebeurde in Aalst. In Erpe-Mere, Haaltert en Lede werd respectievelijk 5%, 6% en 17% van het aantal punten gespaard. 5% van de check-ins gebeurde tijdens evenementen die niet op locatie van de pilootgemeentes geregistreerd werden. 76% van alle check-ins op andere locaties gebeurde tijdens een (gratis) activiteit waar CultuurNet Vlaanderen aanwezig was met een promotionele stand. Door de grotere visibiliteit van UiTPAS worden er ook telkens meer punten gespaard. Verder is een deel van de check-ins gebeurd tijdens groepsuitstappen van Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen en de Welzijnsschakels. 7

8 De populairste plaatsen om een UiTpunt te sparen zijn de stedelijke of gemeentelijke instellingen. De belangrijkste plaats om punten te sparen is voor elke gemeente de openbare bibliotheek. Ook het zwembad (of de sportdienst met gemeentelijke sporthal in de kleinere gemeentes) en het cultuurcentrum spelen een grote rol in het gebruik van de UiTPAS. Dit zijn ook de locaties waar de meeste punten omgeruild worden. 14 De meeste punten worden gespaard in de eigen gemeente. Toch is er een significant deel van de pashouders dat deelneemt aan activiteiten in een andere pilootgemeente. 18,5% van het totaal aantal check-ins gebeurde op een andere locatie dan de woonplaats van de pashouder. Dat is een stijging van 6,5% tegenover begin dit jaar. Aalst is de grootste ontvanger van intergemeentelijke bezoekers, Haaltert de kleinste. Voor inwoners van de andere pilootgemeentes is Haaltert ook het minst bereikbaar. 8

9 Pashouders uit de randgemeenten sparen opmerkelijk meer punten buiten hun gemeente, dan pashouders die in de stad wonen. 50% van het totaal aantal gespaarde UiTpunten door inwoners van Erpe-Mere gebeurde niet in de eigen gemeente, voor Haaltert en Lede is dat respectievelijk 40 en 26%. Daartegenover staat dat slechts 1% van alle check-ins door inwoners uit Aalst buiten de stad gebeurd zijn Het gebruik van de UiTPAS tegen kansentarief stijgt Het aantal pashouders steeg in 2012 én 2013 Op dit moment zijn er mensen met een UiTPAS aan kansentarief in HELA waarvan er (t.o.v op 30/8/2012) al een (her)aanvraag in 2013 deden. Dit is een stijging halfweg het jaar van 7%. In 2013 waren er 723 mensen die voor het eerst een UiTPAS met kansentarief aanvroegen mensen beschikten in 2012 over een UiTPAS met kansentarief, maar brachten in 2013 nog geen financiële documenten binnen voor een heraanvraag. Halfweg Halfweg Halfweg Eind 2012 zagen we het aantal pashouders met een kansentarief in de UiTPAS-Regio oplopen met een kleine 15% (van tot 2.318) tegenover In 2013 zien we een voorlopige groei van 7% (van tot 2.489). Deze stijging wordt opgetekend in een regio met een kansenpaswerking die al meer dan 15 jaar bestaat en waarvan de grootste groeifase voorbij leek. Deze stelling wordt gevalideerd met de OMNIO-cijfers, waarvan de criteria minder streng zijn dan de huidige kansentariefcriteria.. Met UiTPAS en met kansentarief op +/ OMNIO s in de regio bereiken we een penetratiegraad bij de doelgroep die sowieso al hoger is dan 20%. 3 Hier werd enkel het intergemeentelijk verkeer tussen Aalst, Erpe-Mere, Haaltert en Lede bekeken. Check-ins van inwoners uit andere randgemeentes, zoals Wichelen of Herzele werden niet meegerekend. Bemerk dat mensen een UiTPAS kunnen verkrijgen als ze inwoner zijn van de betrokken gemeenten, maar ook als ze er werken of ingeschreven zijn op een school. Ook medewerkers van de gemeentediensten die niet op het grondgebied wonen, kunnen een UiTPAS aanschaffen. 9

10 Aantal actieve UiTPAS en met kansentarief in het proefproject De participatiegraad van mensen in armoede steeg van 42,5% naar 50% In totaal zijn er punten gespaard door mensen in armoede, goed voor 21,6% van het totaal aantal gespaarde UiTpunten. Belangrijk om hierbij mee te nemen is dat mensen in armoede geen punt kunnen sparen op het moment dat ze hun UiTPAS ontvangen, waar dat aan de verkooppunten meestal gebeurt op het moment dat men direct participeert én dat mensen die hun UiTPAS nog niet verlengden in 2013 ook geen punten meer konden sparen (omdat de UiTPAS tegen kansentarief dan tot de heraanvraag geblokkeerd wordt). De punten werden gespaard bij 73 verschillende organisatoren. De populairste spaarplaatsen zijn de cinema (2.293 UiTpunten), Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen (1.290 UiTpunten) en het stedelijk zwembad van Aalst (1.266 UiTpunten). Vergelijking Om de participatiegraad te vergelijken tussen 2012 en 2013 vergelijken we de periode junidecember 2012 (7 maanden) met januari-juli 2013 (7 maanden). Daarbij houden we rekening met het feit dat mensen in armoede die in 2013 nog geen aanvraag indienden geen punten meer konden sparen. De jaarlijkse heraanvraag en financiële controle is een duidelijke drempel tot participatie. Dit kan zijn omdat mensen intussen verhuisd zijn, de UiTPAS buiten de school niet actief gebruikten, mensen hun situatie veranderd is,... en ze geen recht meer hebben, mensen geen weet hebben van de beperkte geldigheidsduur. Het kansentarief automatisch verlengen zou deze drempel kunnen wegwerken en de participatiegraad met de UiTPAS nog verhogen. 10

11 Algemeen De participatiegraad is het aantal mensen die participeren/aantal actieve pashouders. In 2013 zijn er minder actieve pashouders dan 2012, omdat van mensen de heraanvraag nog niet was goedgekeurd en de UiTPAS nog niet verder kon worden gebruikt. In 2012 (7 maanden) spaarden mensen punten op 140 activiteiten. In totaal waren er toen actieve pashouders. Dit komt neer op een participatiegraad van 42,5% In 2013 (7 maanden) spaarden mensen punten op 147 activiteiten. Er waren toen actieve pashouders. Dit komt neer op een participatiegraad van 50% Aalst In 2012 (7 maanden) spaarden 979 mensen punten op 112 activiteiten. Er waren toen 2375 actieve pashouders. Dit komt neer op een participatiegraad van 42% In 2013 (7 maanden) spaarden 883 mensen punten op 121 activiteiten. Er waren op dat moment actieve pashouders. Dit komt neer op een participatiegraad van 48% Erpe-Mere In 2012 (7 maanden) spaarden 88 mensen 529 punten op 34 activiteiten. Er waren op dat moment 141 actieve pashouders. Dit komt neer op een participatiegraad van 62%. 11

12 Checkins in 2013 (7 maanden) spaarden 110 mensen 544 punten op 39 activiteiten. Er waren op dat moment 134 actieve pashouders. Dit komt neer op een participatiegraad van 82% Haaltert In 2012 (7 maanden) spaarden 83 mensen 253 punten op 26 activiteiten. Er waren op dat moment 184 actieve pashouders. Dit komt neer op een participatiegraad van 45%. In 2013 (7 maanden) spaarden 75 mensen 202 punten op 23 activiteiten. Er waren op dat moment 161 actieve pashouders. Dit komt neer op een participatiegraad van 46%. Lede In 2012 (7 maanden) spaarden 58 mensen 337 punten op 54 activiteiten. Er waren op dat moment 139 actieve pashouders. Dit komt neer op een participatiegraad van 41% In 2013 (7 maanden) spaarden 79 mensen 332 punten op 28 activiteiten. Er waren op dat moment 172 actieve pashouders. Dit komt neer op een participatiegraad van 46% Er werden in 2013 meer kansentarieven toegekend aan meer mensen Er werden retributies geregistreerd voor mensen in armoede. Daarvan waren er deelnames door jongeren/kinderen die in totaal aan 703 verschillende schooluitstappen van 41 scholen hebben deelgenomen en andere deelnames door mensen in armoede, met een totaal van 123 verschillende activiteiten van 55 organisaties in de vrije tijd. In 2012 (7 maanden) werden kansentarieven toegekend voor verschillende mensen. In 2013 (7 maanden) werden kansentarieven toegekend voor verschillende mensen. De toplocaties zijn cinema Aalst (2.118), stedelijk zwembad Aalst (272) en Welzijnsschakel Ommekeer Erpe-Mere (204). 12

13 1.3.4 Toegankelijke welkomstvoordelen worden vlot opgenomen door mensen in armoede Aantal welkomstvoordelen: waarvan voor mensen in armoede. De meest populaire welkomstvoordelen zijn de popcorn in de cinema (702 tov 233 voor nietarmen) en de zwembeurt voor 1 euro (285 tov 355 voor niet-armen). Andere welkomstvoordelen worden minder opgenomen door mensen in armoede omdat ze vaak vooral een rol hebben als een incentive om een pas te kopen (wandelkaarten, leeslampje in de bibliotheek, ) Mensen in armoede ruilen gericht en voordelen op maat lijken succesvol 13

14 Aantal omruilvoordelen: omruilvoordelen waarvan 582 door mensen in armoede. In totaal ruilden gebruikers punten, waarvan niet-armen en 313 mensen in armoede. De meest populaire omruilvoordelen zijn gaan zwemmen voor 1 euro (152 t.o.v. 469 door niet-armen), gadget op de Schlagerparade (40 t.o.v. 259 voor niet-armen), drankbon op de Palm Parkies (22 t.o.v. 30 voor niet-armen), Er waren ook enkele specifieke omruilvoordelen voor mensen in armoede met wisselend succes. De kooksessie voor Week van de Smaak ging door in samenwerking met de welzijnsschakels en bereikte 25 mensen (waarvan 17 met een UiTPAS tegen kansentarief) Ook het verrassingsvoordeel op het Nieuwjaarsfeest van Mensen in armoede werkte als kennismaker met het omruilen (70 omruilingen door mensen in armoede). De verjaardagsfestiviteiten van UiTPAS eind juni spraken mensen in armoede aan. Niet minder dan 20 van de 55 verzilveringen voor onze boottocht waren door mensen in armoede en ook 52 mensen in armoede (van de 200 deelnemers) vonden de weg naar de gratis film in cinema palace. Tenslotte genoten enkele mensen in armoede ook van enkele stuntvoordelen zoals weekendjes of vip-arrangementen. De ParkiesBus was ondanks de toegankelijkheid en ruime communicatie geen succes. Slechts 1 iemand schreef zich in. 2. Werking van de UiTPAS tegen kansentarief Leven is meer dan een dak boven ons hoofd. De rekeningen, de deurwaarders, de eenzaamheid. Creatief bezig zijn of naar een culturele voorstelling gaan is even niet aan de miserie denken en helemaal opgaan in iets anders! Sabine Getuigenis van Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen, vereniging waar armen het woord nemen In 1995 werd in Aalst de kansenpas ingevoerd, een initiatief van Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen, een vereniging waar armen het woord nemen. De kansenpas garandeerde 14

15 mensen in armoede het recht op deelname aan het georganiseerde vrijetijdsleven door te voorzien in een vaste en betaalbare deelnameprijs. Dit werd mogelijk gemaakt door de hieraan verbonden kosten solidair te delen tussen de aanbieder en de lokale overheid. Gedurende 15 jaar groeide het aantal partnerorganisaties en pashouders, wat in de proefregio al zorgde voor een ruime gedragenheid van de kansenpas. Daarnaast werd gedurende die periode al volop ingezet op het toeleiden van mensen in armoede naar het aanbod van de partnerorganisaties. In 2011 werd de kansenpas regionaal uitgebreid met de gemeenten Haaltert, Erpe-Mere en Lede waardoor ook inwoners uit deze kleinere gemeenten konden gebruik maken van de kansenpas bij verenigingen in hun eigen gemeente en grotere faciliteiten met een bovenlokale functie in Aalst zoals de cinema, CC De Werf, het stedelijk zwembad en de Aalsterse scholen. Halfweg datzelfde jaar werd de regio rond Aalst uitgekozen door minister Schauvliege als proefregio voor een nieuwe Vlaamse Vrijetijdspas: de UiTPAS. De UiTPAS tegen kansentarief is deel van de UiTPAS, de algemene spaar- en voordeelkaart voor je vrijetijd. Op die manier wil het project een aantal drempels voor mensen in armoede - bijvoorbeeld stigmatisering - tegengaan. Tijdens het project werden een aantal (systeemtechnische en administratieve) optimalisaties doorgevoerd, die voor een verbeterde werking van de UiTPAS tegen kansentarief (ofwel de vroegere kansenpas) moeten zorgen. Daarnaast werden heel wat extra toeleidingsinitiatieven en samenwerkingsverbanden opgestart, die op structurele basis moeten zorgen voor een verhoogde participatie aan het vrijetijdsleven door mensen in armoede. In dit hoofdstuk bieden we een overzicht van de werking en de belangrijkste verwezenlijkingen tijdens het eerste anderhalf jaar van het pilootproject. 2.1 Inzetten op administratieve vereenvoudiging voor alle betrokkenen Automatisering van het retributieproces voor een correcte en snelle afhandeling Bij een deelname tegen kansentarief betaalt de deelnemer het kansentarief aan de kassa en krijgt de organisator hiervoor achteraf een tussenkomst van de lokale overheid. De tarieven aan de kassa liggen vast: 1,5 euro voor een halve dag, 3 euro voor een volledige dag en 25% van de prijs bij meerdaagse activiteiten. Vóór de invoering van de UiTPAS konden verenigingen een papieren onkostennota indienen na de activiteit waarop het aantal deelnemers, het terug te vorderen bedrag, enz. vermeld stond. Sinds de invoering van de UiTPAS tegen kansentarief kan de vereniging het kansentarief eenvoudig registreren in het UiTPASsysteem door de pas te scannen aan de kassa (of achteraf in te voeren in het UiTPASsysteem). Op het einde van de maand ontvangt de vereniging een overzicht van de geregistreerde kansentarieven, waarop een factuur uitgestuurd kan worden naar de subsidiënt. 15

16 Op dit moment vraagt de verwerking van de kansentarieven voor de vereniging nog twee stappen: de invoer en de bevestiging. In 2013 werd afgesproken om in de hernieuwde contracten met organisatoren te laten opnemen dat de ingevoerde gegevens worden uitbetaald zonder tegenbericht. Elke organisator wordt dan maandelijks op de hoogte gebracht van de geregistreerde onkosten, maar hoeft alleen maar te reageren indien deze niet correct zijn. Bij partners met een volwaardige boekhouding wordt naar ad hoc oplossingen gezocht (bv. cinema Palace & Feestpaleis) om de factuurlast te beperken Snellere, meer gedetailleerde en accurate rapportering van participatiegedrag Vóór de invoering van de UiTPAS gebeurde de rapportering van de participatie door mensen in armoede door een manuele telling van facturen, participatiegegevens van verenigingen en getuigenissen van mensen in armoede binnen de vereniging. Deze gegevens werden dan gedocumenteerd op papier ter verantwoording van de subsidies en het gebruik van de kansenpas. Met de invoering van de UiTPAS kan de rapportering op basis van gegevens uit één enkele databank gebeuren. De geregistreerde pashouders, geregistreerde kansentarieven en check-ins (dus deelnames aan het vrijetijdsaanbod) kunnen uit het UiTPASsysteem getrokken worden. 2.2 Inzet van mankracht op brede adoptie van de kansenwerking van de UiTPAS loont In het kader van het proefproject van de UiTPAS in de pilootregio Aalst heeft CultuurNet Vlaanderen een medewerker aangeworven die zich specifiek toelegt op de maximalisatie van het UiTPAS-gebruik bij mensen in armoede. De UiTPASmedewerker is actief aanwezig op de bestaande overlegstructuren binnen de UiTPASregio met ruimte voor inspraak- en feedbackmomenten van mensen in armoede en heeft een permanente aandacht voor de specifieke kenmerken van deze doelgroep binnen het algemene project. Focus ligt ook op structurele processen en initiatieven in samenwerking met lokale of bovenlokale partners om de voortgang ook na het pilootproject zo veel mogelijk te garanderen. Deze taken kunnen bij uitrol binnen bestaande takenpakketten worden opgenomen van bijvoorbeeld maatschappelijk werkers, vrijwilligers en beroepskrachten in welzijnsverenigingen. Daarbij moeten ook duidelijke engagementen gevraagd worden van de diensten vrije tijd en communicatie. Zo kan een wisselwerking ontstaan met mensen in armoede rond passende voordelen en communicatie. De noodzaak van een zekere coördinatie van deze processen zal echter blijven bestaan. Bij uitrol wordt daarom minstens een halve VTE geadviseerd aan de lokale besturen om deze initiatieven en administratieve processen op te volgen. 16

17 2.3 UiTPAS laat toe om toeleidingsmethodieken vorm te geven en te evalueren Tijdens het project kwamen heel wat organisaties en sectoren met de UiTPAS in aanraking. Samen met hen bekeken we de mogelijkheden om de UiTPAS als instrument binnen hun werking en doelstellingen in te zetten. Daaruit ontstonden verschillende toeleidende initiatieven en instrumenten. Dit zorgde voor een breed stakeholdernetwerk, waarvan je in dit hoofdstuk een overzicht krijgt. Onderstaande illustreert alvast de samenwerkingen met de verschillende stakeholders op een tijdlijn: Op een meer gedetailleerde tijdlijn 4 brengen we de verschillende initiatieven in kaart die het UiTPAS-gebruik bij mensen in armoede maximaliseren. We brachten ze onder in 6 categorieën: Initiatieven bij de uitrol van UiTPAS Naar aanloop van van het proefproject en bij de uitrolfase nadien werden enkele structurele processen opgestart door de UiTPASmedewerker: (a) Regionale werkgroep (HELA) UiTPAS tegen kansentarief Dit is een reflectiegroep rond toeleiding en toeleidingsinitatieven. De UiTPASmedewerker maakt hier deel van uit en wisselt ideeën, voorstellen en een stand van zaken uit. 4 Radpleegbaar via ( 17

18 (b) Vormingen voor cultuuraanbieders Door cultuuraanbieders een vorming aan te bieden krijgen ze een beter inzicht in de leefwereld van mensen in armoede, de participatiedrempels en wat ze daaraan concreet kunnen doen. Het proefproject van de UiTPAS maakte ook heel wat interesse los bij gemeenten en steden die op zoek zijn naar een niet-stigmatiserende vrijetijdspas. De opgedane ervaringen werden in de loop van het proefproject gedeeld met deze gemeenten in functie van een integraal vrijetijdsbeleid. In het kader van de uitrol is er ook een driemaandelijkse werkgroep toeleiding in het leven geroepen door het Departement CJSM. Steunpunten van de socio-culturele sector inventariseren daar verschillende toeleidingsinitatieven en bespreken hoe ze als steunpunt een rol kunnen spelen in het toegankelijk(er) maken van de activiteiten bij hun lidorganisaties. Tegelijkertijd wordt nagedacht hoe deze initiatieven kunnen gekoppeld worden aan het instrument UiTPAS, dat geleidelijk aan in Vlaanderen zal uitrollen. Hiervoor werd onder meer een werkbezoek aan het proefproject in Aalst gebracht. Partners: Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen vzw, Welzijnsschakel Ommekeer en Netwerk tegen Armoede, Steunpunten, Fonds Vrijetijdsparticipatie, Departement CJSM Overzicht: 10/10/2012: UiTForum met werkbezoek Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen vzw: +/- 20 organisaties aanwezig 14/11/2012: Werkbezoek UiTPAS met werkgroep toeleiding via het Departement CJSM: +/- 10 organisaties (zie p.24 voor meer info) 28/11/2012: Steunpunt Jeugd in Brussel: +/- 10 organisaties 7/12/2012: Infomoment over drempels naar vrije tijd en UiTPAS voor cultuuraanbieders van Netwerk Tegen Armoede: +/- 30 organisaties 19/3/2013: Vergadering vertrouwenspersonen scholen in Lede 22/2/2013: Infomoment UiTPAS Huis van het Nederlands in Aalst. 28/3/2013: Horizontaal Permanent Armoede-overleg: stand van zaken UiTPAS 14/5/2013: Infomoment UiTPAS op NT2-overleg (Inburgering): Leerpunt, CVO, OKAN, 28/4/2013: Dienst Integratie Stad Aalst 27/5/2013: Vergadering vertrouwenspersonen scholen in Erpe-Mere 28/5/2013: Werkdag UiTPAS in Kortrijk: retributie, toeleiding en draagvlak UiTPAS met kansentarief. 6/6/2013: Deelname aan Workshop toeleiding door Fonds Vrijetijdsparticipatie, Demos en Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen (c) Samenwerking Fonds Vrijetijdsparticipatie Bovenlokale samenwerkingen via het Fonds Vrijetijdsparticipatie waarbij mensen in armoede rechtstreeks met hun UiTPAS een ticket kunnen reserveren tegen kansentarief. Omdat het technisch nog niet haalbaar is, verloopt de reservatie via de 18

19 UiTPASmedewerker. Het aanbod en de manier van tickets aanvragen is nieuw in Aalst en vraagt tijd om bekend te raken. Partners: Fonds Vrijetijdsparticipatie, Bovenlokale aanbieders zoals SMAK, Music Hall, KVS, Ancienne Belgique, Status: Samenwerking is afgesproken voor KVS, Ancienne Belgique, SMAK, Music Hall, Theater aan Zee, Effect: De voorstellingen van Music Hall vallen duidelijk in de smaak. In januari waren er ongeveer 30 participaties voor in totaal drie voorstellingen. Vooral bekende voorstellingen als Annie en Ben X zijn populair. (d) Gelijkschakeling retributie Binnen de UiTPASregio waren verschillende verdeelsleutels voor het kansentarief in voege (enerzijds Aalst, Haalter, Lede en Erpe-Mere anderzijds). Dat maakte het opentrekken van het aanbod naar alle mensen in armoede uit de HELA-regio complex en vaak onlogisch. Na een inschatting van het budget werd beslist dat de stad Aalst zijn verdeelsleutel zou aanpassen aan de verdeelsleutels van de andere gemeentes. Half maart werd dit ook goedgekeurd in Erpe-Mere, Haaltert en Lede, zodat er ook intergemeentelijk verkeer mogelijk is tegen kansentarief bij alle lokale aanbieders. Tot dan was dit enkel mogelijk voor CC De Werf, cine Aalst, het stedelijk zwembad en schooluitstappen. Partners: Stad Aalst, Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen, lokaal beleid pilootregio. Status: De aanpassing is goedgekeurd. Effect: Mensen uit de ene gemeente kunnen deelnemen aan een activiteit uit een andere gemeente tegen kansentarief. Ook groepsuitstappen naar gewone verenigingen uit een andere gemeente kunnen op deze manier worden gepland. Dit is vooral belangrijk als alternatief voor een beperkt lokaal aanbod. (e) Oplossing tussentarief Sommige leden van armoedeverenigingen hebben geen recht heeft op het kansentarief, maar beschikken ook niet over de mogelijkheden om het volledige bedrag te betalen. Daarom werd een aparte regeling getroffen zodat deze leden ook meekunnen op groepsuitstappen - weliswaar tegen het dubbele van het normale kansentarief. Het budget hiervoor wordt momenteel volledig beheerd door de subsidies van het pilootproject. Partners: Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen, Welzijnsschakel Ommekeer, Welzijnsschakel 't Klikt Groot-Haaltert en Welzijnsschakel Lede. Status: Dit systeem is in voege sinds januari 2013 en is een proefexperiment voor de welzijnsschakels en de Vierdewereldgroep. Effect: Vooral in de welzijnsschakels van Erpe-Mere en Lede wordt hiervan frequent gebruik gemaakt, ook in Aalst waren er op deze manier participaties. Dit heeft veel te maken met de doelgroep die de organisatie bereikt. Opmerking: Deze regeling is structureel niet financierbaar. Een eventuele oplossing kan zijn 19

20 om leden van erkende verenigingen de mogelijkheid te bieden om deel te nemen aan toeleidende groepsuitstappen met een wild-card pass op naam van de vereniging - met een maximum aantal deelnemers/participaties per vereniging. Er zouden enkele concrete richtlijnen rond afbakening van de groep vastgelegd kunnen worden. Ter vergelijking: in Brussel konden erkende verenigingen beschikken over een aantal cultuurwaardebonnen voor een aantal van hun - geïsoleerde - leden (die niet in aanmerking komen voor het bestaande kortingssysteem) Initiatieven rond wegwerken zichtbare drempels (a) Samenwerking met Mobikansen Parallel proefproject rond mobiliteit voor vervoer in Aalst en naar Aalst vanuit Lede, Erpe- Mere en Haaltert. Dit project wordt geleid door Mobiel 21 vzw in het kader van hun traject Mobikansen. Concreet zal er worden ingezet op het creëren van vervoer door middel van een UiTBUS naar Aalst en terug, het uitbreiden van Minder Mobiele Centrales (MBC s) en een mogelijke samenwerking met taxibedrijven d.m.v. taxicheques. Hun proefproject loopt 3 jaar. Partners: Mobiel 21 vzw, Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen, Welzijnsschakel Ommekeer, Welzijnsschakel 't Klikt, Welzijnsschakel Lede, MobiPlus Aalst, OCMW Lede, Sociaal Huis Haaltert, Sociaal Huis Erpe-Mere. Status: Het project is lopende en had tijdens de zomer een eerste proefexperiment met een shuttle-bus naar de Parkconcerten voor UiTPAS ers. In het najaar volgen nog enkele proefprojecten rond vervoer naar vrijetijdsactiviteiten via de UiTPAS. Hiervoor wordt samengewerkt met Mobiel 21 vzw. Effect: In de zomer werd een shuttle bus naar de Parkconcerten in Aalst ingelegd voor 5 punten of tegen kansentarief, maar dat werd nog geen succes ondanks een intense promocampagne via internet, drukwerk, SMS en nieuwsbrieven. Er komen bijkomende acties naar de winter toe, omdat we merken dat vooral recurrente acties en herhaalde communicatie werkt. Na het in kaart brengen van de noden en mogelijke oplossingen zoekt Mobiel 21 vzw structurele oplossingen rond inzetten van Minder Mobiele Centrales, taxicheques, fietsen en fietsopleiding, een gemeentebusje bij groepsuitstappen, organiseren van avondlijnen, Mobiliteitspersoon binnen de vereniging. Het project loopt tot eind Uit de focusgroep met mensen in armoede: Wat moet er veranderen? Vervoer koppelen aan de UiTPAS. Dit zou het betaalbaar maken voor kansarmen. Er wordt expliciet vermeld dat het vervoer niet gratis moet zijn Initiatieven rond wegwerken onzichtbare drempels (a) Faciliteren van groepsuitstappen in de welzijnsschakels Een actieve vorm van toeleiding gebeurt in de welzijnsschakels via groepsuitstappen. In 2011 gebeurde dat door de Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen en welzijnsschakel Ommekeer uit Erpe-Mere. Sinds dit jaar worden er ook gezamenlijke groepsuitstappen georganiseerd door de welzijnsschakels van Lede en Haaltert. Deze gezamenlijke 20

21 uitstappen vergen goede afspraken onder elkaar en met de organisator (bv. CC De Werf). Dit proces werd ondersteund en gefaciliteerd door de UiTPASmedewerker in functie van een vlotte organisatie en registratie in het UiTPASsysteem. Partners: Welzijnsschakel Ommekeer, Welzijnsschakel 't Klikt Groot-Haaltert en Welzijnsschakel Lede. Status: De welzijnsschakels organiseren autonoom groepsuitstappen. Effect: De groepsuitstappen vormen een belangrijk aandeel in de participaties. Heel wat participaties door mensen in armoede in CC De Werf komen voort uit groepsuitstappen van de welzijnsschakels en Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen vzw. In Groot-Aalst gaat dit over ongeveer 20% van alle participaties. Welzijnsschakel Lede: De mensen zijn happig op de punten op de welzijnsschakel ontmoetingsmomenten. Onlangs waren er ook nieuwe mensen van Afrikaanse origine met een UiTPAS aan kansentarief die de welzijnsschakel leerden kennen. hun eerste groepsuitstap The wizard of oz was een succes. Ze hadden zoiets nog nooit gezien. (b) Fototentoonstelling: De welzijnsschakels maken een fototentoonstelling over drempels voor sport-, cultuur- en vrijetijdsdeelname. Het doel van de tentoonstelling is om hiermee verenigingen bewust te maken van de participatiedrempels voor mensen in armoede, afspraken te maken en actiepunten af te spreken. UiTPAShouders zouden ook punten kunnen doneren. Partners: Welzijnsschakel Ommekeer en Vierdewereldgroep mensen voor mensen vzw, Welzijnsschakel 't Klikt Groot-Haaltert, Welzijnsschakel Lede en Netwerk tegen Armoede. Status: Conceptnota is klaar, tentoonstelling wordt nu vormgegeven en moet tegen 17/10 kunnen geopend worden. Er ging een artistiek project met jongeren aan vooraf dat nu uitmondt in een aantal groepsuitstappen, volgen van een monitorcursus,... Effect: Te bepalen a.d.h.v. concrete acties van verenigingen en donaties door UiTPAShouders. Dit principe en de uitgewerkte tentoonstelling kan ook verplaatst worden naar toekomstige UiTPAS-regio s. Er kan gebruikt gemaakt worden van de ontwikkelde tentoonstelling, of op basis van het concept een specifieke, lokale invulling gemaakt worden. (c) Samen Inburgeren met UiTPAS Samen Inburgeren is de naam van een Vlaams model van inburgeringscoaching, waarbij vrijwilligers zich engageren om mensen van allochtone origine te ondersteunen bij hun inburgeringsproces. De dienst integratie van de Stad Aalst, die het project in de stad trekt, voorziet zijn deelnemers van een UiTPAS. Samen kunnen de koppels dan punten sparen of een activiteit kiezen uit de voordelen en zo kennis maken met vrije tijd in de stad. Om ook mensen met allochtone origine te bereiken werd de UiTPAS voorgesteld op Babbelonie, Dienst Integratie, infosessie voor inburgering van de provincie Oost-Vlaanderen. dankzij inburgeringkoppels kan de info over UiTPAS verder verspreid geraken binnen de gemeenschap en kan de UiTPAS dienen als instrument tot inburgering. 21

22 Partners: Dienst Integratie van de Stad Aalst. Status: Op 23 februari 2013 krijgen de koppels UiTPAS en en uitleg. Later kregen ook nietaanwezigen de kans om een UiTPAS aan te vragen. In totaal gaat het om 22 personen met vier volledige koppels. Het project draait in Aalst momenteel op een laag pitje waardoor extra initiatieven geen ingang vinden. Effect: In totaal 58 check-ins bij negen verschillende organisatoren door twaalf van de 22 personen. Het Samen Inburgeren-project heeft al 36 initiatieven over heel Vlaanderen die deze rol verder kunnen opnemen. (d) Voordelenacties toegespitst op de doelgroep mensen in armoede Partners: Week van de Smaak, Schoonheidssalon Ekilibre, Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen, Welzijnsschakel Ommekeer, Welzijnsschakel 't Klikt Groot-Haaltert, verscheidene partners die voordelen aanbieden voor het verrassingsvoordeel, Status: - 22/11/2012: Kookmaaltijd in Heldergem (Haaltert) voor en met mensen in armoede uit Erpe-Mere en Haaltert ihkv Week van De Smaak: UiTPASvoordeel voor 5 UiTpunten. 27 deelnemers. - 24/12/2012: Make-Up Sessie door Ekilibri in Aalst voor 5 UiTpunten. 10 deelnemers (volzet). - 25/1/2013: Nieuwjaarsfeest van Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen vzw met een verrassingsvoordeel voor 5 UiTpunten: een wandelkaart, een poëzieboekje, een facetoogje van UiT met Vlieg, een gratis cinematicket, een waardebon voor een toneel, gratis lidmaatschap bij een sportclub,... +/- 200 deelnemers. Effect: Dergelijke acties zijn goed om het programma rond voordelen en de manier om voordelen om te ruilen bekend te maken bij mensen in armoede - in een vertrouwde omgeving. Deze initiatieven zijn echter ook tijdrovend en daardoor moeilijk haalbaar op structurele basis, tenzij die ingebed kunnen worden in bestaande activiteiten van de lokale armoedepartner. (e) Schattentochten van Vlieg en Stadspiratenproject in Aalst In het kader van de zomeractie De schatten van Vlieg vond op 25 juli 2012 het Stadspiratenproject plaats in Aalst. Het liep daarnaast ook in Genk, Antwerpen en Gent. Voor de lokale operationalisering ontvingen de partners van CultuurNet Vlaanderen (gratis) projectmateriaal (schatkisten, fotokaders en gadgets) en een inspiratiebundel. Stadspiraten is erop gericht om maatschappelijk kwetsbare kinderen die drempels ervaren met betrekking tot cultuurparticipatie beter te bereiken via intensieve samenwerking met een intermediaire organisatie, namelijk via het jeugdwelzijnswerk. Het project heeft volgende doelstellingen: - Een zinvol, cultureel artistiek aanbod aanbieden aan kinderen die thuis op vakantie zijn. - Cultuurparticipatie van kinderen uit stadswijken stimuleren en heel concreet maken. - Rechtstreekse verhoging van cultuurdeelname bij kansengroepen, zowel ouders als kinderen. 22

23 - Cultuurbeleving binnen het jeugdwelzijnswerk ook op langere termijn vergroten door handvatten aan te reiken aan de betrokken professionele en vrijwillige jeugdbegeleiders. Partners in Aalst waren de Jeugddienst, Netwerk / centrum voor hedendaagse kunst en het Stedelijke Museum. Dit resulteerde onder meer in een wijkspel en een aangepaste groepsrondleiding in Netwerk. Status: Het project vond plaats op 22 juli 2012 met de kinderen van Speelplein De Brug op Rechteroever, traditioneel een armere wijk in Aalst. Na een toeleidend spel in de wijk bezochten de kinderen het kunstencentrum Netwerk dat in de wijk gelegen is. In 2013 kon het Stadspiratenproject niet doorgaan, maar werd vanuit de Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen en Speel-O-Theek het Speelpaleis een groepsuitstap met mensen in armoede naar een schattentocht van Vlieg georganiseerd. Effect: In totaal namen tussen de 10 en 15 kinderen deel aan het spel in De Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen ging in 2013 met 18 personen (+ twee begeleiders) op Schattentocht in het Stedelijk Museum. De Schattentocht van Vlieg wordt elk jaar georganiseerd in cultuurhuizen over heel Vlaanderen. De toeleiding hier naartoe kan het best gebeuren door de armoedepartner. Voor stadspiraten is er ondersteuning vanuit CultuurNet Vlaanderen en de bestaande lokale diensten Initiatieven rond betrokkenheid en feedback van mensen in armoede Naast de vrijetijdsbevraging en het feedbackformulier voor de UiTPAS (cf. infra) werd de feedback en reacties van mensen in armoede tijdens het project nauwgezet opgevolgd en aangewend voor aanpassingen en verbeteringen. (a) UiTPASfeest Na de lancering hielden we bij wijze van start UiTPASfeesten in de armoedeverenigingen. Daarbij communiceerden we over de UiTPAS via de infofolder, seizoensfolder, UiTPASgids, UiTPASmagazine, We informeerden mensen ook mondeling over het nieuwe systeem, de nieuwe mogelijkheden en vervolledigden de gegevens van de pashouders d.m.v. eidregistratie. Partners: Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen vzw, Welzijnsschakel Ommekeer en Welzijnsschakel 't Klikt Groot-Haaltert Status: de UiTPASfeesten gingen door in 3 van de 4 welzijnsschakels vlak na de lancering. Effect: 7/06/2012: UiTPASfeest Haaltert: +/- 50 aanwezigen 8/06/2012: UiTPASfeest Aalst: +/- 200 aanwezigen 14/06/2012: UiTPASfeest Erpe-Mere: aanwezigen (b) Individuele contacten tussendoor Het individueel aanspreken en informeren van mensen over activiteiten en omruilvoordelen is een belangrijk communicatiekanaal. Zij zijn de beste ambassadeurs voor de UiTPAS naar andere mensen in de doelgroep. Het is belangrijk tijd vrij te maken om hen te informeren en enthousiasmeren. In Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen krijgen alle aanvragers ook 23

24 een inhoudelijk toeleidingsgesprek. In de andere gemeenten neemt de maatschappelijk werker van het OCMW deze taak op. Partners: Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen, welzijnsschakel Ommekeer, welzijnsschakel 't Klikt Groot-Haaltert en Welzijnsschakel Lede. Status: is lopende en wordt veel herhaald. Effect: Het is duidelijk erg belangrijk om informatie ook mondeling te verspreiden en enthousiasme aan te wakkeren. Deze contacten leverden al concrete ideeën voor groepsactiviteiten (bv. Harmonie van Herdersem, bezoek aan het museum) en voor UiTPAS (bv. busvoordeel Palm Parkies, fysieke voordelen voor mensen in armoede) op Specifieke communicatie naar mensen in armoede (a) UiTPAS als structureel onderdeel van bestaande overleggroepen rond cultuur: In de Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen en Welzijnsschakel Ommekeer uit Erpe- Mere bestond reeds een werkgroep cultuur. In Haaltert werd deze intussen ook opgericht. Tijdens deze werkgroepsvergaderingen delen mensen in armoede ervaringen uit over de UiTPAS, het gebruik en de bijgewoonde activiteiten. Partners: Welzijnsschakel Ommekeer, Welzijnsschakel 't Klikt Groot-Haaltert en Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen. Status: De UiTPASmedewerker is regelmatig aanwezig op cultuurgroep met mensen in generatiearmoede in Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen in Aalst, de werkgroep Vrije Tijd en Ontspanning van Welzijnsschakel Ommekeer in Erpe-Mere (en verscheidene groepsactiviteiten en ontmoetingsmomenten), de werkgroep Ontspanning van welzijnsschakel t Klikt in Haaltert en het maandelijks ontmoetingsmoment van Welzijnsschakel Lede. Effect: We merken dat hierdoor een zinvolle herwerking van de communicatie gebeurd is, met aanpassingen en aanpak van projecten en initiatieven. Bv. volgorde organisaties in gids wordt aangepast, terminologie folder aangepast, discretieproblemen aan de balie worden gemeld, verspreiding UiTPAS-promo onder mensen in armoede Welzijnsschakel Ommekeer uit Erpe-Mere: Op de laatste agenda stond onder meer de keuze van groepsuitstappen naar lokaal en bovenlokaal aanbod. Maar ook de uitwerking van de foto-expo rond drempels die we samen met UiTPAS afwerken. Rond het voordeel van het Parkiesbusje legden we de definitieve opstapplaatsen vast samen met mensen in armoede. (b) Flyer voor de thuisbezoeken De UiTPAS is een goed startonderwerp voor een huisbezoek. In veel armoedeverenigingen worden vrijwilligers en beroepskrachten ingezet om de meest geïsoleerde mensen te bereiken. De directe confrontatie met de armoedesituatie wordt als bedreigend ervaren.de flyer bevat info over de UiTPAS en is concreet, sober en prikkelend. 24

25 Partners: Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen, welzijnsschakel Ommekeer, Welzijnsschakel 't Klikt Groot-Haaltert en Welzijnsschakel Lede. Status: In gebruik sinds november 12 Effect: werd goed ontvangen door de vrijwilligers en de mensen zelf. De flyer zelf kan eenvoudig worden aangepast om te gebruiken in andere lokale contexten. (c) UiTPASfotostrip Met een fotostrip willen we de werking van de UiTPAS duidelijk maken. Door de verschillende mogelijkheden en voordelen te visualiseren in een fotohandleidingsstrip kunnen hulpverleners het verhaal op een duidelijke manier brengen en eventuele taalbarrières overbruggen. Partners: een zo ruim mogelijk arsenaal aan welzijnsspelers: OCMW/sociaal Huis, Buurthuis Parol, Wijkgezondheidscentrum Daenshuis, Steunpunt Welzijn, Inburgering Oost- Vlaanderen, Leerpunt, Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen, welzijnsschakels Status: De fotostrip is klaar en werd verdeeld. Effect: positief onthaald: We zien mensen er daarna spontaan zelf in bladeren, het helpt ons echt met de uitleg.. mensen gooien het niet weg. Het zwembad werd bijvoorbeeld opgenomen als voorbeeldlocatie waar je de UiTPAS kan gebruiken. Tijdens de zomer hebben we dan ook een merkelijke stijging van het aantal checkins met de UiTPAS in het zwembad gezien. De uitgewerkte fotostrip kan als basis dienen voor de aanmaak van een eigen fotohandleiding in nieuwe UiTPAS-regio s. Welzijnsschakel Ommekeer: De fotohandleiding werd gebruikt op de groentenverkoop om uitleg te geven aan mensen die het niet goed kenden en om mensen door te verwijzen. Welzijnsschakel Lede: Ze vinden het tof, de mensen nemen het mee en het is goed voor een eerste contact. Je moet het wel zelf aanbrengen en doornemen, want mensen nemen het niet zomaar mee en kijken er niet spontaan in. Maatschappelijk werker op een vormingsmoment op OCMW Aalst: De fotohandleiding lijkt mij een zeer handig instrument om vlot te kunnen uitleggen, wat nu een probleem is. Het is ook erg mooi gemaakt en zeer duidelijk. (d) UiTPAS als structureel onderdeel van communicatiekanalen van sociale organisaties De UiTPAS werd een vast item in het tijdschrift KANSEN en Ommekeer Gazet. In een vast sjabloon worden basisinformatie en enkele tips meegegeven. Ook werden er eenvoudige affiches gemaakt om omruilvoordelen te promoten op ontmoetingsmomenten, werd in alle welzijnsschakels een facebookpagina aangemaakt waarop activiteiten gedeeld worden, Partners: Vierdewereldgroep mensen voor mensen, welzijnsschakel Ommekeer, welzijnsschakel 't Klikt Groot-Haaltert en Welzijnsschakel Lede. Status: geïntegreerd in het tijdschrift KANSEN (Aalst) en Ommekeer Gazet (Erpe-Mere). In Lede is de UiTPAS een vast item in de maandelijkse nieuwsbrief. In Haaltert is er nog geen volwaardig tijdschrift maar wordt er geregeld een zending verstuurd vanuit het Sociaal Huis. 25

26 Opname in facebookpagina s: Aalst sinds 18 oktober 2011 ( Erpe-Mere sinds 20 september 2012 ( Haaltert sinds 28 september 2012 ( Lede sinds 21 december 2012, ( Op deze manier werd bijvoorbeeld actief gecommuniceerd over carnaval-ruilvoordelen in het museum (12 verzilveringen door mensen in armoede), het aanbod van de musical Annie, (met ongeveer geïnteresseerden die daarop reageerden en 20 maximaal toegelaten participanten), 614 schaatsbeurten tegen kansentarief, Uit de focusgroep met mensen in armoede: Jongeren zijn actief via Facebook en wensen een weekoverzicht van de activiteiten op dit sociaal medium. (e) UiTPAS-Tips Rapport Het aanbod dat toegankelijk is met de UiTPAS wordt ingevoerd in de UiTdatabank. Dat betekent dat deze informatie verspreid wordt op verschillende websites (waaronder UiTinVlaanderen.be en UiTPAS.be) en in de lokale UiTagenda s van steden en gemeenten. Omdat mensen in armoede deze websites minders snel bezoeken (wegens geen internet, niet op de hoogte zijn van het bestaan ervan, etc.), willen we informatie over het UiTPASaanbod beschikbaar stellen op plaatsen waar mensen in armoede vaak komen, zoals dienstencentra, sociale restaurants, het OCMW, buurtwerkingen, armoedeverenigingen, Huis van het Nederlands, Het UiTPAStips rapport is een selectie van laagdrempelig aanbod uit de UiTdatabank, vormgegeven in een sjabloon. Door dit proces te automatiseren kan het rapport eenvoudig elektronisch worden verspreid en ter plekke worden afgedrukt. Partners: Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen, Speel-O-Theek Het Speelpaleis, LDC De Toekomst, LDC De Maretak, WGC Daenshuis, Wereldhuis, Kinderopvang t Boompje, SWP De Loods, CVO De Handelsschool OCMW Lede, Sociaal Huis Haaltert, Sociaal Huis Erpe-Mere, Welzijnsschakel Lede, Welzijnsschakel Haaltert en Welzijnsschakel Ommekeer. Status: De brochurehouders werden verspreid bij 15 organisaties die maandelijks tips verspreiden aan hun publiek. Tip in juli-augustus: het busvoordeel van de Parkies. Effect: positief onthaald: (Chantal Vraie van Speel-O-Theek het Speelpaleis in Aalst). In Haaltert werd het laatste Parkconcert bekend gemaakt in de folderhouder en zagen we de eerste 6 check-ins van mensen in armoede uit Haaltert op de Parkconcerten. Het genereren van het rapport kan het best gebeuren bij de lokale armoedepartner die binnen haar werking sowieso zal communiceren over het UiTPAS-aanbod. Uit de focusgroep met mensen in armoede: Een weekoverzicht om aan de koelkast te hangen en een beknopt overzicht per post zouden handig zijn 26

27 Welzijnsschakel Lede: Toen ik het in mijn mailbox kreeg heb ik het bekeken en dat is zeer duidelijk. We hebben het doorg d aan alle mensen waarvan we een adres hadden. Speel-O-Theek het Speelpaleis: De blaadjes worden vlot meegenomen en we geven ze ook actief mee aan mensen in armoede (f) UiTPASgids met toeleidingsinformatie De UiTPASgids geeft een overzicht van alle organisaties die de UiTPAS aanvaarden. Dit overzicht werd voor de heruitgave extra bijgestuurd met concrete toeleidingsinformatie en een betere gebruiksvriendelijkheid voor mensen in armoede. Partners: Vierdewereldgroep mensen voor mensen, welzijnsschakel Ommekeer en alle meewerkende aanbieders van vrije tijd, Stad Aalst. Status: De nieuwe UiTPASgids werd half april opgestuurd naar alle gezinnen met een UITPAS tegen kansentarief. In totaal ging dit over ongeveer gezinnen Effect: Alle informatie (contactgegevens, omschrijving, prijzen, beelden, ) bestond voorheen veel meer gefragmenteerd. De volledigheid van deze informatie groeit met elke editie. Het bundelen van alle UiTPAS-organisaties kan gebeuren door de lokale armoedepartner. In Aalst startte de jeugddienst met Een vrijetijds-atlas voor anderstalige jongeren een vergelijkbaar initiatief waardoor synergieën mogelijk worden voor een compacte UiTPAS-Gids. Welzijnsschakel Ommekeer: De UiTPAS-gids kan gebruikt worden om aanbod te kiezen binnen Aalst voor de groepsuitstappen. Nu het aanbod is opengetrokken over de gemeentegrenzen heen zijn er heel wat nieuwe aanbieders die we nog niet kennen. In de werkgroep ontspanning kunnen we op zoek gaan naar nieuwe uitstappen. Uit de focusgroep met mensen in armoede: De UiTPAS-gids wordt unaniem informatief goed bevonden. Men vindt er alles in terug. Er is wel een algemene consensus over het feit dat er een nood aan uitleg is doordat deze mensen een gemis aan culturele achtergrond (g) UiTPASinfopanelen Op de grote infopanelen staan gegevens over de UiTPAS, de UiTPAS tegen kansentarief en de mogelijkheden ervan. Partners: Vierdewereldgroep mensen voor mensen, welzijnsschakel Ommekeer, welzijnsschakel 't Klikt Groot-Haaltert en Welzijnsschakel Lede. Sociaal Huis Haaltert, Sociaal Huis Erpe-Mere, Sociaal Huis Aalst en OCMW Lede. 27