Waarheidsvinding in de justitiële jeugdketen

Transcriptie

1 Waarheidsvinding in de justitiële jeugdketen Bevindingen regiobijeenkomsten juni t/m oktober 2017

2 LOC Zeggenschap in zorg 30 november 2017 Waarheidsvinding gaat in de kern om artikel 3.3 in de Jeugdwet 1

3 Inhoud pag. 3 Inleiding pag Aanpak pag Uitkomsten regiobijeenkomsten 2.1 Algemene uitgangspunten 2.2 Samenwerking gezinnen & professionals 2.3 Rapportages 2.4 Informatievoorziening 2.5 Samenwerking ketenpartners 2.6 Deskundigheidsbevordering pag Samenvatting 2

4 INLEIDING Het doen van goed feitenonderzoek in de justitiële jeugdketen staat continu onder druk. Sinds 2008 zijn er congressen, brandbrieven en rapporten georganiseerd en verschenen 1 om het onderwerp op de (politieke) agenda te zetten. Met de invoering van de Jeugdwet is het begrip waarheidsvinding ook wettelijk verankerd. Toch zien we drie jaar na de transitie dat het feitenonderzoek nog steeds niet voldoet aan voorgeschreven professionele kwaliteitscriteria. Professionals werken onder veel tijdsdruk, gezinnen zitten in een moeilijke situatie, de Raad voor de Kinderbescherming kent niet altijd alle informatie en er is lang niet altijd sprake van vertrouwen tussen alle partijen. Dat maakt dat het ministerie van Veiligheid en Justitie halverwege 2016 aan LOC Zeggenschap in zorg heeft gevraagd om dit onderwerp op te pakken. Niet alleen vanuit gezinsperspectief, maar samen met alle betrokkenen. Dit document is het resultaat van vijf regionale bijeenkomsten, die tussen juni en oktober 2017 zijn georganiseerd in het kader van waarheidsvinding in de justitiële jeugdketen. Een onderwerp waar al jaren discussie over bestaat en waar de meningen over uiteen lopen. We beschrijven in dit stuk constateringen en aanbevelingen bij feitenonderzoek. Met de regiobijeenkomsten en het daarop volgende congres voeren we een motie uit die in 2016 door de Tweede Kamer is aangenomen. Daarin wordt de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie verzocht om samen met ouderorganisaties, de VNG, Jeugdzorg Nederland en de rechtspraktijk een Actieplan waarheidsvinding te ontwikkelen. Alles wat uit de regiobijeenkomsten en het congres komt, wordt daarmee onderdeel van dit Actieplan. Over waarheidsvinding Waarheidsvinding gaat in de kern om artikel 3.3 in de Jeugdwet. Het artikel schrijft voor dat Gecertificeerde Instellingen (Jeugdbescherming) en de Raad voor de Kinderbescherming in hun rapportages de naar belang zijnde feiten volledig en naar waarheid opleveren. Zodat een kinderrechter volledig geïnformeerd een beslissing kan nemen als een jeugdbeschermingsmaatregel aan de orde is. Eigenlijk gaat het dus om feitenonderzoek door instanties die in Nederland over de jeugdbescherming gaan. Die term wordt dan ook in dit document gehanteerd Hieronder vallen o.a. de congressen Zorg om de jeugdzorg (2008) en Stem van het kind (2013), de brochure Waarheidsvinding in de jeugdzorg (2011) en het rapport Is de zorg gegrond? (2013) 3

5 Dit document is het resultaat van vijf regionale bijeenkomsten 4

6 Unieke samenwerking tussen jongeren, ouders en professionals 5

7 1. AANPAK LOC heeft de uitkomsten van de regiobijeenkomsten verwerkt en onderverdeeld in een aantal categorieën. In deze categorieën komen zowel constateringen als aanbevelingen binnen het feitenonderzoek naar voren. Een constatering is alleen in dit document verwerkt, wanneer het in meerdere bijeenkomsten en aan meerdere gesprekstafel naar voren is gekomen. Op zichzelf staande signalen zijn uiteraard enorm gewaardeerd, maar bieden geen basis voor de uitkomsten zoals beschreven in dit document. LOC signaleert de volgende categorieën: 1. Algemene uitgangspunten: dit zijn algemene constateringen die volgens de betrokkenen ten grondslag liggen aan het doen van goed feitenonderzoek. 2. Samenwerking gezinnen & professionals 3. Rapportages 4. Informatievoorziening 5. Samenwerking ketenpartners 6. Deskundigheidsbevordering professionals 2.1 Algemene uitgangspunten 1. Het kind staat centraal Iedereen is het er over eens dat het belang van het kind leidend moet zijn bij het bieden van jeugdbescherming en daarmee het doen van goed feitenonderzoek. Dit is in lijn met de werkwijze binnen de sector, waar de volgende vragen aan ten grondslag liggen: is het kind veilig en wat is er nodig het kind blijvend veilig op te laten groeien? Vanzelfsprekend is het ook voor gezinnen een uitgangspunt dat het kind centraal staat en feitenonderzoek in het belang van het kind wordt gedaan. 2. Erken dat iedere situatie uniek is en handel daar passend naar Geluiden van gezinnen laten ons zien dat het systeem nog te vaak leidend is, waarmee zorg op maat in de knel komt. Zo vertelde een jongere dat de duur van een plaatsing in een instelling voor de één langer zou moeten duren dan voor een ander. In plaats van normen te stellen. Langere plaatsing geeft soms immers de ruimte om goed aan jezelf te werken, zo vertelde zij. Maar ook vertelden professionals dat zij zich vaak klem voelen zitten tussen het zogeheten harnas van wettelijke bepalingen, een hoge tijdsdruk en grote caseload. Het vraagt moed en lef van professionals om protocollen te doorbreken omwille van het bieden van de juiste hulp. 6

8 3. Iedereen is gelijkwaardig Binnen de regiobijeenkomsten is vaak naar voren gekomen dat mensen de gelijkwaardige samenwerking missen. Tegelijk geven alle betrokken partijen aan dat ze deze samenwerking wel wensen. 4. Doe recht aan de beleving van alle betrokkenen Naast de gelijkwaardige benadering van alle betrokken in het proces van feitenonderzoek, is het minstens zo belangrijk om ieders beleving en ervaring gelijkwaardig te behandelen. Dit betekent concreet dat rapportages recht behoren te doen aan de beleving van een ieder, zonder dat hier een oordeel bij hoort. Het gaat niet alleen om neutraal rapporteren, maar om een open benadering van gezinnen, professionals, advocaten, enzovoort. Zonder dit uitgangspunt kan er geen sprake zijn van goed feitenonderzoek. 2.2 Samenwerking gezinnen & professionals Veel onvrede lijkt te zijn gestoeld op een gevoel van grote (machts)ongelijkheid. Cliënten ervaren jeugdbescherming als een autoritair systeem met weinig ruimte voor persoonlijke aandacht en samenwerking. Zij voelen zich vaak overschaduwd en machteloos, wat met regelmaat leidt tot gevoelens als machteloosheid, angst, wantrouwen, boosheid en frustratie. Het ervaren van (machts)ongelijkheid heeft als gevolg dat er geen sprake is van een gelijkwaardig gesprek tussen gezin en professional. Terwijl dit wel nodig is om een volledig, accuraat en betrouwbaar beeld te krijgen van een specifieke gezinssituatie. Dat dit onvoldoende gebeurt, blijkt uit de volgende constateringen: Constateringen: Machtsmisbruik of pestgedrag zijn veel genoemde termen. Bijvoorbeeld in situaties waarbij bezoekmomenten ontnomen zijn of afspraken over de omgang wordt gemaakt; Er wordt weinig ruimte ervaren voor een gelijkwaardig gesprek of discussie; Deelnemers ervaren te weinig hoor- en wederhoor; Aan de persoonlijke mening/ beleving van alle direct betrokkenen wordt onvoldoende recht gedaan; Zorgen van professionals en de mogelijke interventies en vervolg besluiten die daarop volgen, kunnen gebaseerd zijn op achterhaalde en irrelevante informatie. En doen daarmee niet langer of onvoldoende recht aan de actuele situatie. Tegelijk voelen professionals zich gevangen in een zogeheten harnas van wettelijke bepalingen en werken onder hoge tijdsdruk met een hoge caseload. Hierdoor ervaren zij onvoldoende - professionele - ruimte om ongehinderd en met oprechte aandacht met gezinnen samen te werken. Als je toch niet naar me luistert, waarom vraag je het dan? 7

9 Aanbevelingen: Een van de belangrijkste aanbevelingen en tevens grote behoeftes die aan deze uitkomsten ten grondslag ligt is: Creëer meer tijd voor het persoonlijke contact tussen gezinnen en professionals. Om dit te realiseren was iedereen het er unaniem over eens dat de caseload van professionals omlaag moet. Het kost immers veel inspanning om goed contact met gezinnen te leggen en te kijken wat nodig is voor de specifieke situatie. Daarbij is het van belang dat: Alle informanten betrokken worden voor het verkrijgen van een volledig beeld; Een ieder zijn verantwoordelijkheid neemt. Waarbij de gesprekken met opvoeders niet of minder vrijblijvend zijn. In het belang van het kind hebben zij verschijnplicht. Anders heeft dit consequenties bij een vervolgbesluit; Gesprekken met regelmaat plaatsvinden; Men daar de tijd voor neemt: goed doorvragen is belangrijk. Ga niet op zoek naar de waarheid maar blijf praten en luisteren! En wat is nodig voor een gelijkwaardige relatie tussen gezinnen en professionals, dat de samenwerking en het proces ten goede komt? Een concrete uiteenzetting: Betrek kinderen bij de besluitvorming: geef hen een stem; Praat niet over kinderen en/of opvoeder maar met hen: laat hen bijvoorbeeld altijd aanwezig zijn bij gesprekken aan de jeugdbeschermingstafel; Bespreek het proces zorgvuldig met elkaar en leg steeds goed uit wat er gebeurt: besluiten moeten door iedereen goed worden begrepen. En interventies zonder aankondiging zijn bovendien schadelijk voor kinderen. Faciliteer als organisatie een goede klik tussen een gezin en een jeugdbeschermer, om samenwerking te bevorderen. Dit gebeurt al in verschillende organisaties; Professionals moeten aansluiten bij behoeftes en gevoelens van opvoeder en kind. Overleg bijvoorbeeld gezamenlijk wat de juiste setting is om tot een goed gesprek te komen; Opvoeders moeten ruimte en begrip tonen voor het werk waarvoor de professional is aangesteld en de dilemma s die daaruit voort kunnen komen; Stel altijd doelen op met alle betrokken partijen; (Nieuwe) informatie die een professional overgedragen krijgt moet met gezinnen gecheckt worden; Maak goede afspraken over de betrokkenheid van mensen; wat heeft welke persoon als rol, taak of verantwoordelijkheid? Kwetsbaarheid professionals: durf met collega s te wisselen van casus en erken gemaakte fouten naar kind en ouder. Waarom heb ik nog nooit de gedragswetenschapper gezien? 8

10 Daarnaast kwamen de overige aanbevelingen duidelijk naar voren: Kijk voorbij de hulpvraag van een kind. Opvoeders hebben soms ook zorg en/of ondersteuning nodig; Geef als organisatie ruimte aan je professionals om samen met het gezin te bepalen wat nodig is. Zonder dat wettelijke bepalingen leidend zijn; Wees in het hulpverleningsplan duidelijk over het doel, namelijk: ontwikkelingskansen zoeken voor het kind en gezinnen in staat stellen daarmee (ook) zelf aan de slag te gaan; Professional, ouder en kind kijken samen naar de mogelijkheden van een gezin; Zet het netwerk in voor hulp, rust en steun en grijp niet altijd gelijk in als jeugdbeschermer. Maak gebruik van bijvoorbeeld ervaringsdeskundigen, een JIMMER (Jouw Ingebrachte Mentor - project Spirit Jeugd en Opvoedhulp, maatjesprojecten zoals binnen JJI Teylingereind); Geef meer vastigheid binnen het gehele proces. Van het vrijwilliger kader tot aan de kinderrechter. 9

11 2.3 Rapportages Een terugkerend en daarmee belangrijk onderwerp van gesprek betreft de kwaliteit van rapportages. Er bestaat geen universeel format voor het opmaken van een rapportage of een handreiking om hiermee te werken. Hierdoor is er een veelvoud aan methoden ontstaan. Uit de regiobijeenkomsten is naar voren gekomen dat hier behoefte aan is. Constateringen: Feiten, meningen, zorgen en interpretaties worden door elkaar gebruikt en niet/ onvoldoende onderbouwd. Ook mist vaak een bronvermelding; Soms staat informatie op zichzelf, zonder beschrijving van verdere context waardoor deze informatie irrelevant wordt of lijkt. Bovendien klinken er (daardoor) soms waardeoordelen, zoals bleek bij het geanonimiseerde rapport van één van de meewerkende jeugdbeschermingsinstanties: Vader is kaal en groot en zit bij een schietvereniging ; Er wordt te weinig aan hoor- en wederhoor gedaan en aan de persoonlijke mening/ beleving van alle direct betrokkenen wordt in de rapportages onvoldoende recht gedaan; De rapportages zijn in veel gevallen voor zowel opvoeders, als jeugdigen niet goed te volgen; er is sprake van veel vakjargon en/of onduidelijke formuleringen; Cliënten ervaren te weinig tussentijdse betrokkenheid bij wijzigingen op basis van de persoonlijke opinie; Onjuistheden en/of onvolledigheden worden niet of onvoldoende gecorrigeerd; Het accent van rapportages ligt veelal op het onvermogen van gezinnen waardoor zij zich in hun totaliteit - als mens - niet of onvoldoende gezien voelen. Ze ervaren onvoldoende erkenning voor wie ze zijn Door bovengenoemde gang van zaken ervaren jeugdigen en opvoeders de rapportages soms als kwetsend of pijnlijk. Daarbij bleek een discussiepunt in hoeverre kinderen wel of niet overal over geïnformeerd moeten worden; hou je ze uit de wind of moet je eerlijk zijn omdat het recht heeft op informatie? Moet er een apart kindplan komen? Daar waren tijdens de bijeenkomsten verschillende meningen over. Je rapportage mag niet als verrassing door de brievenbus vallen. 10

12 Aanbevelingen Duidelijk mag zijn dat de kwaliteit van de rapportages omhoog kan door beter onderscheid te maken tussen feiten, meningen en interpretaties en dit als dusdanig te benoemen. Met tevens meer aandacht voor het opnemen van daadwerkelijk relevante informatie. Om dit te verbeteren werden als aanbevelingen genoemd: Leidt professionals op in forensisch rapporteren; Laat een collega meekijken met rapportages, ten behoeve van volledigheid en correctheid; Zorg ervoor dat de rapportage een co-creatie wordt tussen gezinnen en professionals waarin beide partijen gezamenlijk werken aan de opstelling ervan; Pas hoor- en wederhoor toe bij alle direct betrokkenen en neem dit op in de rapportages; Maar ook de toon van de rapportages mag menselijker; vermijd onnodig vakjargon, noem mensen bij hun naam en hanteer een taalniveau dat voor alle betrokkenen te volgen is. Er wordt teveel robottaal gebruikt. Andere aanbevelingen: Rapporteer volledig, concreet en oplossingsgericht in het kader van ontwikkelingsmogelijkheden; Beschrijf gezinsleden met aandacht voor de persoon in zijn totaliteit, dat betekent meer aandacht voor iemands vermogen en dat wat goed gaat; Het door gezinsleden laten ondertekenen voor vaststelling van de rapportage, geldt als absolute voorwaarde voor het nemen van vervolgbesluiten; Ter voorkoming van vervolgbesluiten die geen recht doen aan de huidige situatie moet informatie tussentijds gecheckt worden. Bij zowel gezinnen als bij ketenpartners; Ten behoeve van volledigheid en eenduidigheid moeten alle ketenpartners rapporteren volgens een universeel format met een logische opbouw (zoals wordt gedaan in de GGZ/ VGZ): deel rapportages bijvoorbeeld in: waarneming, feiten, interpretatie, mening en zorgen (t.b.v. het waarborgen van de kwaliteit); Evalueer dossiers na verloop van tijd om de relevantie te beoordelen. Wat moet blijven staan? Wat niet? 11

13 2.4 Informatievoorziening Tijdens de regiobijeenkomsten werd duidelijk dat ervaringen met jeugdbescherming erg belastend en verwarrend kunnen zijn voor kinderen, jongeren en opvoeders. Zij krijgen te maken met een veelvoud aan organisaties. In tegenstelling tot de visie die het invoeren van de jeugdwet met zich meebracht namelijk: De Jeugdwet moet resulteren in betere integrale zorg, met name bij meervoudige problematiek. Er zijn minder zorgverleners per jeugdige of gezin. En er is meer samenhangende hulp: één gezin, één plan, één regisseur. Zo dicht mogelijk rond de jeugdige en het gezin geregeld, blijkt de praktijk nog weerbarstig. Daarbij maakt een complexe gezinssituatie het er voor gezinnen niet gemakkelijker op. In elke regiobijeenkomst kwam nadrukkelijk naar voren dat er oplossingen nodig zijn om gezinnen hierbij beter te ondersteunen. Iets wat met de invoering van de Wmo (tevens geldend voor hen die een beroep doen op de Jeugdwet) officieel geregeld is, maar waar weinig gezinnen van de jeugdbescherming op de hoogte van lijken te zijn. Constateringen Duidelijk werd dat veel mensen onvoldoende of niet op de hoogte zijn van de mogelijkheden tot een onafhankelijke cliëntondersteuner. Wat zijn of haar rol precies inhoudt verschilt per gemeente maar in algemene zin gaat het om zaken als: het duidelijk krijgen van de hulpvraag, keuzes maken, de juiste hulp organiseren en deze hulpvormen op elkaar af te stemmen; Het Advies Klachtenbureau Jeugdzorg (AKJ) is bekender, maar ook daarvan blijkt dat mensen onvoldoende op de hoogte zijn van een voorziening als deze, dan wel wat het verschil is met de dienstverlening van het AKJ en die van een onafhankelijke cliëntondersteuner; Het huidige zorglandschap wordt als ingewikkeld ervaren; wie doet precies wat en waar kan ik aankloppen voor hulp? En wie pakt de regie zonder mij keer op keer door te verwijzen? Er is een aantal keer gesproken over zogeheten advocaten discriminatie : deze vorm van rechtsbijstand is niet voor iedereen betaalbaar en toegankelijk. Het is niet duidelijk wat het toetsingskader voor een kinderrechter is; Er is een recht op het maken van een familiegroepsplan, maar daarvan zijn velen niet op de hoogte De Wmo 2015 bepaalt dat gemeenten onafhankelijke cliëntondersteuning moeten bieden: gratis, levensbreed, onafhankelijk en in het belang van de cliënt. De regering koos ervoor de verplichting voor gemeenten de cliëntondersteuning voor alle gezinnen (van alle leeftijden en over alle levensdomeinen) in één wet te regelen: de nieuwe Wmo. De cliëntondersteuning voor Jeugd (en gezin) is dus ook in de Wmo 2015 geregeld en niet in de Jeugdwet. Bron: 12

14 Aanbevelingen: Informeer gezinnen beter over bestaande voorzieningen zoals onafhankelijke cliëntondersteuning (door partijen als MEE en Zorgbelang), het vertrouwenswerk (het AKJ) en de interne klachtencommissie die bijdragen aan het verstevigen van de positie van de cliënt; Zorg dat elk gezin/ kind/ ouder zijn eigen onafhankelijke ondersteuner heeft of krijgt; Zorg dat een vertrouwenspersoon standaard bij het kind is, voordat er verslaglegging komt en biedt ook ondersteuning bij het vertalen van het dossier; Bij complexe echtscheidingen wordt er een bijzonder curator aangewezen om de belangen van het kind/ de kinderen te behartigen; Zorg voor transparantie over het toetsingskader van de rechter en maak deze toegankelijk voor gezinnen; Zorg voor meer bekendheid over (de inzet van) het familiegroepsplan; Verstrek informatie in meerdere talen, passend bij het gezin. 2.5 Samenwerking ketenpartners Als de mogelijkheid van een jeugdbeschermingsmaatregel op tafel komt, zijn op dat moment verschillende organisaties bij een gezin betrokken. Zoals het wijkteam, het jeugdteam, Veilig Thuis, Jeugdbescherming en de Raad voor de Kinderbescherming. In algemene zin ervaren zowel gezinnen als professionals dit met regelmaat als een onoverzichtelijk geheel. Tegelijk worden rapportages onderling overgedragen zonder kritisch naar de inhoud en opbouw te kijken. En dus ook in hoeverre het feitenonderzoek in de rapportages op een juiste manier is uitgevoerd. Op hoofdlijnen kwamen de volgende constateringen naar voren: Constateringen: De problematiek bij gezinnen is de afgelopen jaren zwaarder geworden waardoor de druk op ketenpartners is toegenomen. Hierdoor is er minder tijd om een gedegen beeld van een gezinssituatie te schetsen; Gemeentelijke jeugdteams blijken nog niet voldoende toegerust om problematiek goed in te schatten én te beschrijven, waardoor het feitenonderzoek als onvoldoende wordt ervaren; Professionals en gezinnen ervaren dat ketenpartners onvoldoende onderling samenwerken; tegelijk vertrouwt men op elkaars bevindingen en rapportages; Er is onvoldoende een tussentijdse controle voor rapportages ingebouwd. Jullie zijn er toch om kinderen gelukkig te laten zijn?! Het gemeentelijke beleid inzake preventie, jeugdhulp, kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering en de uitvoering van jeugdhulp, kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering is gericht op: het tot stand brengen en uitvoeren van familiegroepsplannen en het verlenen van hulp op basis van familiegroepsplannen, ter uitvoering van artikel en indien sprake is van vroege signalering van opgroei- en opvoedingsproblemen, psychische problemen en stoornissen. - Jeugdwet art. 2.1, lid g. 13

15 Een combinatie van steeds zwaardere problematiek, gebrekkige communicatie tussen ketenpartners en het gemis van een grondige controle van rapportages bij overname van een gezin zorgt voor een troebele blik bij professionals. Gezinnen merken dat het totaalplaatje daardoor niet meer strookt met de werkelijkheid. Daarom moet er werk gemaakt worden van: Aanbevelingen: Zorg voor één blijvend aanspreekpunt voor het gezin die regie voert in samenspraak met alle ketenpartners én het gezin; hij of zij kent de geschiedenis van het gezin en is bij het hele proces betrokken; Geef professionals de mogelijkheid en verantwoordelijkheid om elkaars werk te controleren, ook buiten de eigen organisatie om. Wees scherp op de rapportages die anderen hebben opgesteld en aanleveren. 14

16 2.6 Deskundigheidsbevordering Binnen de justitiële jeugdketen werken ontzettend veel professionals die vanuit verschillende perspectieven worden opgeleid. Gezinnen krijgen te maken met (ortho)pedagogen, gedragswetenschappers, sociaal werkers, juristen en meer. Tegelijk merken gezinnen en professionals dat de doorlooptijd erg hoog is en expertise daardoor snel verloren gaat. Constateringen: Er werken veel jonge hbo ers in de jeugdketen zonder relevante werkervaring; Het kost professionals zichtbaar moeite om gezinnen neutraal te benaderen; men handelt te snel naar het niet-pluis-gevoel. De huidige professionals missen forensische kennis om het feitenonderzoek goed uit te voeren; Rechten en plichten van gezinnen in jeugdbeschermingstrajecten zijn niet voldoende bekend bij professionals. Je weet niet wat de waarheid is, dus maak er geen keuze in. Aanbevelingen: Realiseer dat iedereen vanuit zijn eigen expertise bij het proces is betrokken; gezinnen en het netwerk hebben ook hun eigen waardevolle kennis en kunde; Aankomend professionals in de justitiële jeugdketen worden opgeleid in forensische onderzoeksmethoden; Bied als jeugdketen handreikingen voor het doen van goede interviews met kinderen; Professionals moeten scholing krijgen over de rechten en plichten van gezinnen. 15

17 Vanuit eigen expertise bij het proces betrokken zijn 16

18 Leesbaar geschreven rapportages, passend bij het eigen taalniveau 15

19 3. SAMENVATTING De vijf regiobijeenkomsten over Waarheidsvinding in de justitiële jeugdketen hebben - zoals eerder gezegd - ontzettend veel constateringen en aanbevelingen opgeleverd. De samenstelling van gezinnen, jeugdbeschermers, vertrouwenspersonen, jeugdrechtadvocaten, ombudsmannen, kinderrechters en belangenbehartigers leidde tot waardevolle gesprekken, waarbij men tot een constructief gesprek kwam over het thema. Een combinatie van factoren als gebrek aan tijd, middelen, informatie, samenwerking en deskundigheid lijken goed feitenonderzoek in de weg te staan. Deelnemers vertellen dat de samenwerking tussen gezinnen en professionals gestoeld moet zijn op meer gelijkwaardigheid in de onderlinge relatie, maar ook dat professionals onderling meer moeten communiceren en afstemmen. De expertise van professionals gaat door een hoge doorstroom snel verloren en wat de rechten van gezinnen zijn is bij professionals niet altijd bekend. Deelnemers vinden dat rapportages vaker inhoudelijk gecontroleerd moeten worden door professionals en dat gezinnen hier een grote rol in moeten krijgen. Zodat alle betrokkenen zich gedeeld eigenaar voelen van de rapportages en hier naar handelen. Een universeel format voor de rapportages in de jeugdketen helpt hier volgens de deelnemers bij, omdat iedereen dan volgens dezelfde werkwijze rapporteert. Volgens de deelnemers moeten professionals door de hele jeugdketen scholing en opleiding krijgen in het doen van forensisch onderzoek. Daarmee worden professionals in staat gesteld om neutraal en feitelijk te rapporteren. Zonder afbreuk te doen aan de realiteit zoals die door alle betrokkenen wordt ervaren. Tegelijk hebben gezinnen behoefte aan leesbaar geschreven rapportages geschreven, passend bij het eigen taalniveau. Wat samenhangt met dit alles is dat er veel meer bekendheid over individuele ondersteuning voor gezinnen moet komen. Wat bijdraagt aan de positie van gezinnen. Dit kunnen vertrouwenspersonen zijn, maar ook onafhankelijke cliëntondersteuners. Binnen complexe echtscheidingen moet de positie van kinderen beter behartigd worden. Dit kan door standaard een bijzonder curator aan te stellen. 16

20 LOC is een netwerk van mensen die betrokken zijn bij de zorg. We willen dat elk mens een waardevol leven kan leiden. Ook als die zorg nodig heeft. We hebben dat verwoord in een visie: waardevolle zorg. Die vind je op net als de mogelijkheden om je aan LOC te verbinden. Zo kun je bijvoorbeeld lid, vriend, ambassadeur of vrijwilliger worden. youtube youtube.com/c/loczeggenschapzorg facebook @loc_jong