jeroen wijnen Zuidnederlandse Archeologische Notities Amsterdam 2012 Archeologisch Centrum Vrije Universiteit - Hendrik Brunsting Stichting

Transcriptie

1 Archeologisch Inventariserend Veldonderzoek door middel van karterende boringen voor de nieuwbouwlocatie Laagstraat 58, Deursen-Dennenburg, gemeente Oss. jeroen wijnen Zuidnederlandse Archeologische Notities 272 Amsterdam 2012 Archeologisch Centrum Vrije Universiteit - Hendrik Brunsting Stichting

2 De serie Zuidnederlandse Archeologische Notities is een uitgave van de Hendrik Brunsting Stichting van het Archeologisch Centrum van de Vrije Universiteit te Amsterdam colofon Opdrachtgever: Reuvers Bouw en Ontwikkeling Bevoegd gezag: Gemeente Oss Project: Laagstraat 58, Deursen-Dennenburg, gemeente Oss Type onderzoek: Archeologisch Inventariserend Veldonderzoek door middel van karterende boringen Uitvoerder: ACVU-HBS Plaats documentatie: ACVU-HBS, Archis, e-depot OM-nummer: Coördinaten: centrum: / Provincie, gemeente: Noord-Brabant, Oss Kaartblad: 45F Omvang plangebied: ca. 0,4481 ha Status: Definitief Datum: maart 2012 Auteur: dr. J.J.A. Wijnen Grafische Bewerking: dr. J.J.A. Wijnen Redactie: J.C.G. van Kampen Ma en drs. G.L. Boreel Autorisatie: drs. J. van Renswoude ISBN: ACVU-HBS Amsterdam, maart 2012 Archeologisch Centrum van de Vrije Universiteit - Hendrik Brunsting Stichting, Amsterdam De Boelelaan HV Amsterdam

3 inhoud samenvatting 1 inleiding Kader en motivatie Doel en vraagstelling van het onderzoek Opzet van het rapport 2 2 vooronderzoek 3 3 inventariserend veldonderzoek Inleiding Karterend Booronderzoek (VS03) Methode Resultaten Conclusie 6 4 archeologische verwachting en aanbevelingen Archeologische verwachting Aanbevelingen 7 literatuur 8 bijlagen 1 Topografische kaart. 2 Planlocatie. 3 Huidige situatie van het plangebied. 4 Schets nieuwe situatie. 5 Boorpuntenkaart. 6 Boorbeschrijvingen. 7 Beantwoording onderzoeksvragen.

4 samenvatting In opdracht van Reuvers Bouw & Ontwikkeling heeft het Archeologisch Centrum van de Vrije Universiteit - Hendrik Brunsting Stichting (ACVU-HBS) in oktober 2011 een Archeologisch Inventariserend Veldonderzoek door middel van karterende boringen uitgevoerd. Het plangebied bevindt zich tegen de zuidrand van de bebouwde kom van Deursen-Dennenburg en is gelegen aan de Laagstraat 58. De opdrachtgever is voornemens om binnen het plangebied de nieuwbouw van een twaalftal woningen te realiseren. De motivatie voor archeologisch onderzoek is dat de voorgenomen ontwikkelingen zouden kunnen leiden tot aantasting van mogelijk aanwezige archeologische resten en waarden. Conform de Wet op de Archeologische Monumentenzorg en het gemeentelijk beleid dient het plangebied eerst te worden onderzocht op de aanwezigheid van archeologische waarden. Op basis van de gemeentelijke archeologische verwachtingskaarten is voor het plangebied een hoge verwachting geformuleerd voor de periode Mesolithicum-Nieuwe Tijd. Het plangebied Laagstraat 58 te Deursen-Dennenburg is gelegen op een ten dele begraven rivierduin (donk). In het verleden is een Merovingisch grafveld aangetoond binnen het plangebied. De hoge archeologische verwachting voor het aantreffen van archeologische resten uit de perioden Mesolithicum-Nieuwe Tijd binnen het onderzoeksgebied, kan worden gehandhaafd op basis van dit karterend booronderzoek. Er zijn profielen aangetroffen van rivierduinafzettingen met een onverstoorde bruine enkeerdgrond. Hieronder zijn eventueel aanwezige archeologische sporen waarschijnlijk nog intact. Verder zijn er bij dit karterend booronderzoek fragmenten van handgevormd aardewerk opgeboord met dateringen uit de Bronstijd en IJzertijd en een scherf uit de Volle Middeleeuwen. Daarnaast is een mogelijk grondspoor aangeboord in één van de boringen. Ondanks dat er bij het karterend booronderzoek drie boringen zijn gestuit waarvan twee op minder dan 40 cm, is het bodemarchief mogelijk nog grotendeels onverstoord onder de bestaande bebouwing en verhardingen. Binnen het plangebied kwamen vondsten uit de Bronstijd, IJzertijd en Volle Middeleeuwen uit de onderkant van een onverstoord plaggendek. Daardoor bestaat de kans dat er een vindplaats uit deze perioden aanwezig is. Het aantreffen van een onverstoord plaggendek is een indicatie dat eventueel aanwezige archeologische resten nog intact zullen zijn. Ook de resten van het grafveld zullen nog grotendeels onverstoord zijn. Om deze reden wordt het bevoegd gezag geadviseerd om vervolgonderzoek te laten uitvoeren in de vorm van een proefsleuvenonderzoek.

5 1 inleiding 1.1 kader en motivatie In opdracht van Reuvers bouw & ontwikkeling heeft het Archeologisch Centrum van de Vrije Universiteit - Hendrik Brunsting Stichting (ACVU-HBS) in oktober 2011 een Archeologisch Inventariserend Veldonderzoek door middel van karterende boringen uitgevoerd. Het plangebied bevindt zich tegen de zuidrand van de bebouwde kom van Deursen-Dennenburg en is gelegen aan de Laagstraat 58. In het kader van de voorgenomen nieuwbouw van 12 woningen dient via een bestemmingsplanwijziging een omgevingsvergunning aangevraagd te worden. De motivatie voor het archeologische onderzoek is dat de voorgenomen ontwikkelingen zouden kunnen leiden tot aantasting van mogelijk aanwezige archeologische resten en waarden. Conform de Wet op de Archeologische Monumentenzorg dient het plangebied eerst te worden onderzocht op de aanwezigheid van archeologische waarden. 1 Op basis van de gemeentelijke archeologische verwachtingskaarten is voor het plangebied een hoge verwachting geformuleerd voor de perioden Mesolithicum-Nieuwe Tijd. 2 Het gemeentelijk beleid is te streven naar behoud in de huidige situatie, verstoringen te vermijden en vroegtijdig archeologisch onderzoek te laten uitvoeren. Een gedegen inzicht in de archeologie van het plangebied zal het mogelijk maken om de archeologische belangen zorgvuldig af te wegen en deze mee te laten nemen in de verdere planvorming. Het uitgevoerde onderzoek dient bij te dragen aan dit inzicht en zal leiden tot een advies aan het bevoegd gezag met betrekking tot de verder te nemen stappen. 1.2 doel en vraagstelling van het onderzoek Doel van een archeologisch karterend booronderzoek is het begrenzen van een in het plangebied aanwezige archeologische vindplaats, dan wel informatie te verkrijgen over de conservering van deze vindplaats. Tevens is het doel van dit onderzoek het opsporen van eventuele andere vindplaatsen in het plangebied. Aan de hand van de archeologische beleidskaart is informatie verworven over bekende en verwachte archeologische waarden. Deze informatie heeft geresulteerd in een gespecificeerde verwachting, die in het Inventariserend Vooronderzoek door middel van karterende boringen zal worden aangevuld en getoetst op basis van veldwaarnemingen. Uiteindelijk dient het onderzoek te resulteren in een advies ten aanzien van eventueel archeologisch vervolgonderzoek. Voor het onderzoek geldt de volgende vraagstellingen: 1 Kan de huidige begrenzing van de bekende vindplaats worden bijgesteld? Zijn er naast de bekende vindplaats binnen het onderzoeksgebied, nog andere vindplaatsen? Wat is de begrenzing van eventuele andere vindplaatsen binnen het plangebied? Kan nadere informatie worden verzameld ten aanzien van het karakter, de omvang, datering, gaafheid en conservering van deze vindplaatsen? Wat is de verwachte conservering van eventuele vindplaatsen die niet direct door het karterend booronderzoek kunnen worden aangetoond? 2 Dienen er nog vervolgstappen genomen te worden om te komen tot een waardering van de aanwezige archeologische waarden, op basis waarvan uiteindelijk een beleidsbeslissing (een selectiebesluit) genomen kan worden? Een beantwoording van de onderzoeksvragen is te vinden in bijlage 7. 1 In werking getreden op 1 september Botman, Van der Aa en de Moor, 2009, kaartbijlage 1, 2, 3 en 7. 1

6 1.3 opzet van het rapport De verslaglegging van het archeologisch onderzoek is per uitgevoerd onderdeel. In het hierna volgende hoofdstuk 2 zal het Vooronderzoek voor het plangebied worden behandeld. Vervolgens worden in hoofdstuk 3 de resultaten van het Inventariserend Veldonderzoek besproken. Deze resultaten worden gebruikt om het in het vooronderzoek geformuleerde verwachtingsmodel te toetsen en waar mogelijk aan te vullen. Op basis van de resultaten zal in hoofdstuk 4 een advies worden uitgebracht ten aanzien van eventuele verder te nemen stappen. 2

7 2 vooronderzoek Volgens de gemeentelijke archeologische verwachtingskaarten ligt het plangebied op een ten dele begraven rivierduin, met een hoge archeologische verwachting ten aanzien van archeologische resten vanaf het Mesolithicum tot de Nieuwe Tijd (bijlage 2). 3, Verder blijkt uit deze gegevens dat het plangebied deels over een beschermd AMK-terrein terrein ligt. 4 Het betreft een terrein met sporen van begraving uit de Vroege Middeleeuwen (Merovingisch grafveld). Bij de aanleg van de riolering in 1967 werden enige graven met vondstmateriaal uit de Vroege Middeleeuwen ontdekt. In 1984 is in een bouwput ondermeer een ijzeren paardenbit uit de Vroege Middeleeuwen aangetroffen. 5 De zuidelijke rand van het plangebied ligt volgens de gemeentelijke archeologische verwachtingskaarten binnen een komgebied met een lage archeologische verwachting (bijlage 2). 3 Botman, Van der Aa en de Moor, 2009, kaartbijlage 1, 2, 3 en 7. 4 Botman, Van der Aa en de Moor, 2009, kaartbijlage 1. 5 AMK-terrein 5153, ARCHIS-waarneming 14659,

8 3 inventariserend veldonderzoek 3.1 inleiding Het plangebied bevindt zich tegen de zuidrand van de bebouwde kom van Deursen-Dennenburg en is gelegen aan de Laagstraat 58. De oppervlakte van het plangebied bedraagt ca m 2 en is kadastraal bekend onder gemeente Ravenstein, Sectie D, nummer Binnen het plangebied liggen drie kippenschuren. De schuren zijn voorzien van een betonvloer en hebben geen kelders of ingegraven mestopvang. Het terrein is aan de zuidzijde, aan de Laagstraat verhard met voornamelijk beton. De oprit en de plek van een voormalige weegbrug zijn verhard met klinkers. Tussen de twee westelijk gelegen kippenschuren is het terrein tot ca. tweederde lengte van de schuren verhard met beton en is op het verder van de Laagstraat verwijderde deel, onverhard (bijlage 1) karterend booronderzoek (vs03) methode Het booronderzoek is uitgevoerd conform de specificatie VS03 uit de KNA 3.2. Verslaglegging vindt plaats volgens specificatie VS05. Werkwijze Er is voor boringen gekozen, omdat deze methode het meest efficiënt zicht geeft op de opbouw van de bodem en grootschalige verstoringen van de ondergrond. Daarnaast kunnen boringen ook inzicht geven in de eventuele aanwezigheid van archeologische waarden. De boringen zijn karterend van aard en de locatie van de boorpunten is terug te vinden in bijlage 5. De beschrijving van de boringen is terug te vinden in bijlage 6. Er zijn acht boringen gezet, verdeeld over het terrein, rekening houdend met de bestaande bebouwing, aanwezige verhardingen en overwoekerd terrein. Het onverharde terrein tussen de schuren is totaal overwoekerd met struiken en kleine bomen en is daarom niet onderzocht. De locatie van de boringen is met behulp van handheld GPS ingemeten. De hoogte van de boringen is met behulp van het AHN in meters ten opzichte van NAP geschat vanwege de hogere mate van precisie van de AHN ten opzichte van de GPS. 7 De boringen zijn uitgevoerd met een Edelmanboor, met een diameter van 15 cm. Het opgebrachte materiaal is per laag beschreven volgens de Archeologische Standaard Boorbeschrijvingsmethode (ASB), die gebaseerd is op NEN Het opgeboorde materiaal is gezeefd met een zeef met een maaswijdte van 4 mm. Naast lithologische en bodemkundige aspecten is in het bijzonder aandacht besteed aan eventuele archeologische indicatoren als houtskool, verbrande klei/leem, aardewerk, (on)verbrand bot, natuursteen, fosfaatvlekken, baksteen en andere niet natuurlijke insluitsels. De beschrijving van de boorgegevens is digitaal vastgelegd met gebruikmaking van het software pakket Deborah2 v2.7, op een veldcomputer. 9 6 Van Oord 2011, 4. 7 Gegevens 8 Bosch 2005 en Nederlands Normalisatie Instituut RAAP

9 3.2.2 resultaten Bodemopbouw De boringen 1, 2 en 3 zijn gestuit op respectievelijk 40 cm, 110 cm en 30 cm diepte. Boring 1 is geplaatst in een grasberm waarbij geboord is door grind en veel puin. Uiteindelijk is boring 1 gestuit op een diepte van 40 cm -mv op ondoordringbaar puin. In boring 2, eveneens gelegen in een grasberm, is veel puin in de bovenste 10 cm aangetroffen. Onder deze moeilijk doordringbare laag bevindt zich een op een minerale eerdlaag gelijkende maar verstoorde laag met recente bijmengingen (ijzerdraad, verrot hout en porselein). De boring stuitte op 110 cm -mv op iets hards waarvan de aard niet duidelijk is. Geconcludeerd kan worden dat boring 2 diepgaand is verstoord. Boring 3 is gezet in de ophoging van een langs de oostelijke grens van het plangebied gelegen pad. Deze boring is op 30 cm mv gestuit op een ondoordringbare puinverharding. De overige vijf boringen konden geheel worden uitgevoerd, waarbij tot maximaal 160 cm mv is geboord. Hierin is zwak siltig, matig grof zand aangetroffen. Dit zand behoort tot de rivierduinafzettingen behorend tot het Laagpakket van Delwijnen, Formatie van Boxtel (bijlage 6). Het bodemtype dat is aangetroffen in deze boringen bestaat echter niet uit duinvaaggronden zoals verwacht werd op basis van de bodemkaart maar uit bruine enkeerdgronden. 10 In de boringen 4 t/m 8 is een minerale eerdlaag van 65 tot 110 cm dikte aangetroffen. De minerale eerdlaag bestaat uit zwak siltig, matig fijn, zwak humeus zand. Deze laag is opgebouwd uit een donkergrijsbruine bouwvoor met een dikte van 10 tot 40 cm. Het eronder liggende plaggendek is grijsbruin tot donkergrijsbruin en varieert sterk in dikte. Vervolgens is in de boringen 6 tot 8 een overgangs- of mollenlaag aangetroffen. Vanaf 70 tot 110 cm -mv is zwak siltig, matig grof, geel zand, behorend tot het rivierduin, aangetroffen In boring 7 is direct onder een mollenlaag zwak siltig, zwak humeus, matig grof, bruin zand aangeboord met een maximale dikte van 10 cm. Mogelijk behoort deze bruine zandlaag tot een grondspoor. Er zijn geen archeologische indicatoren aangetroffen in dit mogelijke grondspoor. Vondsten In de gestuitte boringen 1 t/m 3 en in de bouwvoor van de boringen 4 t/m 6 zijn bijmengingen aangetroffen, bestaande uit witte en rode baksteenfragmenten, ijzerdraad, plastic, glas, een klein fragment porselein, een elektrische zekering, asbestverdacht plaatmateriaal, grind en verrot hout. In boring 4 en 7 zijn in totaal drie relevante aardewerkfragmenten aangetroffen. In boring 4 bevonden zich twee aardewerkfragmenten in het plaggendek op 60 tot 70 cm -mv, terwijl in boring 7 een klein fragment aardewerk werd aangetroffen in het plaggendek op 70 tot 80 cm -mv. Het aardewerk is bekeken en gedateerd door een aardewerkspecialist (tabel 1)

10 vondstnummer boornummer stratigrafie materiaal datering aantal plaggendek (70-80 cm mv) fragment Paffrath-achtig aardewerk VOLME 1 plaggendek (70-80 cm mv) fragment handgevormd, kwarts gemagerd aardewerk BRONS 1 plaggendek (60-70 cm mv) fragment handgevormd aardewerk IJZ? 1 Tabel 1. Deursen-Dennenburg Laagstraat 58. Vondsten aangetroffen tijdens het Inventariserend Veldonderzoek door middel van karterende boringen. De aardewerkfragmenten uit boring 4 zijn gedateerd in de Volle Middeleeuwen (Paffrath-achtig) en de Bronstijd (kwarts gemagerd). Het fragment handgevormd aardewerk uit boring 7 is te klein voor een betrouwbare datering, maar dateert mogelijk uit de IJzertijd. In alle gevallen komen de aardewerkfragmenten uit het plaggendek. De vondsten uit de Bronstijd, mogelijk IJzertijd en Volle Middeleeuwen komen uit de onderkant van het plaggendek waardoor de kans bestaat dat binnen het plangebied een vindplaats uit deze perioden aanwezig is. Archeologische verwachting Er zijn in het plangebied rivierduinafzettingen aangetoond behorend tot Laagpakket van Delwijnen, Formatie van Boxtel met hier bovenop een onverstoord plaggendek. Het verwachte vroegmiddeleeuwse grafveld is niet aangetroffen. Dit komt enerzijds omdat de boringen in dit deel al op een ondiep niveau zijn gestuit en anderzijds omdat grafvelden niet af nauwelijks zijn te karteren met behulp van boringen. Daar waar de boringen niet zijn gestuit was sprake van een dikke minerale eerdlaag die karakteristiek is voor een bruine enkeerdgrond. Hoogstwaarschijnlijk betreft het hier een plaggendek. Zoals gezegd lijkt dit plaggendek onverstoord waardoor het zeer waarschijnlijk is dat eventueel aanwezige archeologische resten nagenoeg onverstoord zullen zijn. Uit de onderkant van het plaggendek kwamen vondsten uit de Bronstijd, mogelijk IJzertijd en Volle Middeleeuwen, waardoor de kans bestaat dat er een vindplaats uit deze perioden aanwezig is conclusie Het Inventariserend Veldonderzoek door middel van karterende boringen heeft geen aanwijsbare sporen van het bekende Merovingische grafveld opgeleverd, maar vanwege het aantreffen van een onverstoord plaggendek blijft de voor het plangebied opgestelde hoge archeologische verwachting gehandhaafd. Binnen het plangebied kunnen resten worden verwacht uit het Mesolithicum-Nieuwe Tijd met een hogere verwachting voor sporen en vondsten uit de Bronstijd, IJzertijd en Volle Middeleeuwen. 6

11 4 archeologische verwachting en aanbevelingen 4.1 archeologische verwachting Op basis van het uitgevoerde onderzoek blijft de hoge archeologische verwachting voor het aantreffen van sporen en vondsten uit het Mesolithicum tot de Nieuwe Tijd gehandhaafd. Binnen het plangebied kunnen resten worden verwacht uit het Mesolithicum-Nieuwe Tijd met een hogere verwachting voor vindplaatsen uit de Bronstijd, IJzertijd en Volle Middeleeuwen. Hierbij ligt de nadruk vooral op de Vroege Middeleeuwen omdat er in het verleden is aangetoond dat er binnen de grenzen van het plangebied een deel van een Merovingisch grafveld ligt. Binnen het plangebied kunnen derhalve sporen en vondsten worden aangetroffen die te maken hebben met het grafritueel uit de betreffende periode zoals grafkuilen en grafgiften. Omdat de ondergrond van het plangebied uit zand bestaat zullen botresten slecht tot zeer slecht zijn geconserveerd waardoor de kans op het aantreffen van volledige skeletten klein is. De mogelijkheid bestaat wel dat er nog een lijksilhouet zichtbaar is in een grafkuil. 4.2 aanbevelingen Binnen het plangebied kwamen vondsten uit de Bronstijd, mogelijk IJzertijd en Volle Middeleeuwen uit de onderkant van een onverstoord plaggendek. Het aantreffen van een onverstoord plaggendek is een indicatie dat eventueel aanwezige archeologische resten nog intact zullen zijn. Ook de resten van het grafveld zullen nog grotendeels onverstoord zijn. Het bevoegd gezag wordt dan ook geadviseerd tot het uitvoeren van een vervolgonderzoek. Omdat een booronderzoek geen geschikt middel is voor het aantonen van grafvelden is het uitvoeren van een proefsleuvenonderzoek de meest logische vervolgstap. 7

12 literatuur Berendsen, H.J.A., 2005: Fysisch-geografisch onderzoek. Thema s en methoden, Utrecht. Behoud van het Verleden, Archeologiebeleid gemeente Oss 2010 (toelichting 2010). Botman, A./S. van der Aa/ J. de Moor, 2009: Archeologische verwachtings- en beleidsadvieskaart gemeente Oss, Amersfoort. Bosch, J.H.A, 2005: Archeologische Standaard Boorbeschrijvingsmethode. Op basis van de Standaard Boor Beschrijvingsmethode versie 5.2, Utrecht (TNO-rapport NITG A). Centraal College van Deskundigen (CCvD) Archeologie, 2006: Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA), versie 3.1, vastgesteld op 19 juni 2006, SIKB, Gouda. Nederlands Normalisatie-instituut, 1989: Nederlandse Norm NEN 5104, Classificatie van onverharde grondmonsters, Nederlands Normalisatie-instituut, Delft. RAAP, 2006: Deborah2, v2.6, Amsterdam. ROB, 2004: Archeologisch Informatie Systeem (ARCHISII), Amersfoort. ROB, 2001: Indicatieve Kaart van Archeologische Waarden (IKAW), 2de generatie, Globale Archeologische kaart van het continentale plat, Archeologische Monumentenkaart, Amersfoort. Van Oord, M., 2011: Verkennend bodemonderzoek Laagstraat (ong.) te Deursen-Dennenburg, Heesch. 8

13 Bijlage Deursen-Dennenburg Plangebied N 0 500m Bijlage 1. Deursen-Dennenburg Laagstraat 58. Topografische kaart.

14 Bijlage 2. Hoogstraat garage/schuur overkapping kippenschuur kippenschuur kippenschuur overkapping Laagstraat voersilo s opslagschuur A B C D E F Bijlage 2. Deursen-Dennenburg Laagstraat 58. Planlocatie. A Begrenzing plangebied; B klinkerverharding; C betonverharding; D AMK-terrein 5351 (Naar Van Oord 2011; E lage archeologische verwachting; F hoge archeologische verwachting. N 0 m 10 m 50 m

15 Bijlage 3. A Bijlage 3. Deursen-Dennenburg Laagstraat 58. Huidige situatie van het plangebied (Bron: A begrenzing plangebied

16 Bijlage 4. A Bijlage 4. Deursen-Dennenburg - Laagstraat 58 Conceptplan; A Plangebied N 0 25 m

17 Bijlage garage/schuur overkapping 6 kippenschuur kippenschuur kippenschuur 3 4 overkapping gstraat 1 voersilo s 121 opslagschuur 2 52 N 0 m 10 m 50 m A B C D 5 E F G Bijlage 5. Deursen-Dennenburg Laagstraat 58. Boorpuntenkaart. A Begrenzing plangebied; B klinkerverharding; C betonverharding; D AMK-terrein 5351; E locatie boring met volgnummer; F boring met archeologische indicator; G boring gestuit; (Naar Van Oord 2011;

18 Bijlage 6 Boorstaten Deursen-Dennenburg Laagstraat 58 boring: datum: , X: , Y: , precisie locatie: 10 m, coördinaatsysteem: Rijksdriehoeksmeting, hoogte: 7,76, precisie hoogte: 1 dm, referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, provincie: Noord-Brabant, gemeente: Oss, opdrachtgever: Reuvers bouw en ontwikkeling, uitvoerder: ACVU-HBS, opmerking: gestuit 0 cm -Mv / 7,76 m +NAP Lithologie: grind, sterk zandig, zwak humeus, donkerbruingrijs, matig grof Bodemkundig: interpretatie: opgebrachte grond Archeologie: veel fragmenten bouwpuin (onbepaald) Opmerking: witte en rode baksteen, plaatmateriaal, glas, grind 35 cm -Mv / 7,41 m +NAP Lithologie: grind, sterk zandig, zwak humeus, donkerbruingrijs, matig grof Bodemkundig: interpretatie: opgebrachte grond Archeologie: ondoordringbaar bouwpuin (onbepaald) Opmerking: witte en rode baksteen, plaatmateriaal, glas, grind, plastic, zekering Einde boring op 40 cm -Mv / 7,36 m +NAP boring: datum: , X: , Y: , precisie locatie: 10 m, coördinaatsysteem: Rijksdriehoeksmeting, hoogte: 7,81, precisie hoogte: 1 dm, referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, provincie: Noord-Brabant, gemeente: Oss, opdrachtgever: Reuvers bouw en ontwikkeling, uitvoerder: ACVU-HBS, opmerking: gestuit 0 cm -Mv / 7,81 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, donkerbruingrijs, zeer fijn Bodemkundig: interpretatie: verstoord Archeologie: veel fragmenten bouwpuin (onbepaald) Opmerking: baksteen 15 cm -Mv / 7,66 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, donkerbruingrijs, zeer fijn, veel hout Bodemkundig: interpretatie: verstoord Archeologie: enkel fragment bouwpuin (onbepaald) Opmerking: baksteen, porseleinfragment, ijzerdraad, verrot hout 70 cm -Mv / 7,11 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, donkerbruingrijs, zeer fijn, weinig hout Bodemkundig: interpretatie: verstoord Archeologie: enkel fragment bouwpuin (onbepaald) Opmerking: baksteen, verrot hout, gestuit Einde boring op 110 cm -Mv / 6,71 m +NAP boring: datum: , X: , Y: , precisie locatie: 10 m, coördinaatsysteem: Rijksdriehoeksmeting, hoogte: 7,81, precisie hoogte: 1 dm, referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, provincie: Noord-Brabant, gemeente: Oss, opdrachtgever: Reuvers bouw en ontwikkeling, uitvoerder: ACVU-HBS, opmerking: pad met verharding in de grond, gestuit 0 cm -Mv / 7,81 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, geelbruin, zeer fijn Bodemkundig: interpretatie: opgebrachte grond Archeologie: veel fragmenten bouwpuin (onbepaald) Opmerking: baksteen 30 cm -Mv / 7,51 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, geelbruin, zeer fijn Bodemkundig: interpretatie: opgebrachte grond Archeologie: ondoordringbaar bouwpuin (onbepaald) Opmerking: baksteen Einde boring op 35 cm -Mv / 7,46 m +NAP boring: datum: , X: , Y: , precisie locatie: 10 m, coördinaatsysteem: Rijksdriehoeksmeting, hoogte: 7,88, precisie hoogte: 1 dm, referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, provincie: Noord-Brabant, gemeente: Oss, opdrachtgever: Reuvers bouw en ontwikkeling, uitvoerder: ACVU-HBS 0 cm -Mv / 7,88 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, donkergrijsbruin, zeer fijn Archeologie: enkel fragment bouwpuin (onbepaald) Opmerking: plastic, enkele grindjes 15 cm -Mv / 7,73 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, donkergrijsbruin, zeer fijn Archeologie: fragmenten aardewerk Opmerking: enkele grindjes, twee aardewerkfragenten op cm? 100 cm -Mv / 6,88 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, donkergrijsbruin, zeer fijn Opmerking: geel gevlekt, overgang 110 cm -Mv / 6,78 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, bruingeel, matig grof, interpretatie: rivierduinafzettingen Bodemkundig: C-horizont met roestvlekken, Fe-concreties Opmerking: donker grijsbruin, gevlekt, wortelgangen 120 cm -Mv / 6,68 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, bruingeel, matig grof, interpretatie: rivierduinafzettingen Bodemkundig: C-horizont met roestvlekken, Fe-concreties Einde boring op 160 cm -Mv / 6,28 m +NAP 1

19 Bijlage 6 Boorstaten Deursen-Dennenburg Laagstraat 58 boring: datum: , X: , Y: , precisie locatie: 10 m, coördinaatsysteem: Rijksdriehoeksmeting, hoogte: 8,17, precisie hoogte: 1 dm, referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, provincie: Noord-Brabant, gemeente: Oss, opdrachtgever: Reuvers bouw en ontwikkeling, uitvoerder: ACVU-HBS 0 cm -Mv / 8,17 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, donkergrijsbruin, matig fijn Opmerking: plastic 40 cm -Mv / 7,77 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, donkergrijsbruin, matig fijn 110 cm -Mv / 7,07 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, lichtgeel, matig grof Bodemkundig: C-horizont Einde boring op 140 cm -Mv / 6,77 m +NAP boring: datum: , X: , Y: , precisie locatie: 10 m, coördinaatsysteem: Rijksdriehoeksmeting, hoogte: 7,95, precisie hoogte: 1 dm, referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, provincie: Noord-Brabant, gemeente: Oss, opdrachtgever: Reuvers bouw en ontwikkeling, uitvoerder: ACVU-HBS 0 cm -Mv / 7,95 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, donkergrijsbruin, zeer fijn Archeologie: enkel fragment bouwpuin (onbepaald) Opmerking: plastic, baksteen 40 cm -Mv / 7,55 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, grijsbruin, matig grof Bodemkundig: enkele Fe-vlekken 95 cm -Mv / 7,00 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, lichtgeel, matig grof Opmerking: donker gevlekt, overgang 100 cm -Mv / 6,95 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, lichtgeel, matig grof, interpretatie: rivierduinafzettingen Bodemkundig: C-horizont Einde boring op 120 cm -Mv / 6,75 m +NAP boring: datum: , X: , Y: , precisie locatie: 10 m, coördinaatsysteem: Rijksdriehoeksmeting, hoogte: 7,92, precisie hoogte: 1 dm, referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, provincie: Noord-Brabant, gemeente: Oss, opdrachtgever: Reuvers bouw en ontwikkeling, uitvoerder: ACVU-HBS 0 cm -Mv / 7,92 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, donkergrijsbruin, matig fijn 30 cm -Mv / 7,62 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, grijsbruin, matig fijn Archeologie: enkel fragment aardewerk Opmerking: aardewerkfragmentje cm -mv 70 cm -Mv / 7,22 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, lichtgeel, matig grof Opmerking: donker gevlekt, overgang 75 cm -Mv / 7,17 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, bruin, matig grof Opmerking: spoor? 85 cm -Mv / 7,07 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, lichtgeel, matig grof, interpretatie: rivierduinafzettingen Bodemkundig: C-horizont Einde boring op 120 cm -Mv / 6,72 m +NAP boring: datum: , X: , Y: , precisie locatie: 10 m, coördinaatsysteem: Rijksdriehoeksmeting, hoogte: 7,76, precisie hoogte: 1 dm, referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, provincie: Noord-Brabant, gemeente: Oss, opdrachtgever: Reuvers bouw en ontwikkeling, uitvoerder: ACVU-HBS 0 cm -Mv / 7,76 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, donkergrijsbruin, matig fijn 40 cm -Mv / 7,36 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, grijsbruin, matig fijn 60 cm -Mv / 7,16 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, zwak humeus, grijsbruin, matig fijn Opmerking: geel gevlekt (gang) 65 cm -Mv / 7,11 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, geel, matig grof, interpretatie: rivierduinafzettingen Bodemkundig: C-horizont Opmerking: donker gevlekt, overgang 70 cm -Mv / 7,06 m +NAP Lithologie: zand, zwak siltig, bruin, matig grof, interpretatie: rivierduinafzettingen Bodemkundig: C-horizont met roestvlekken, enkele Fe-vlekken Einde boring op 120 cm -Mv / 6,56 m +NAP 2

20 bijlage 7 beantwoording onderzoeksvragen Kan de huidige begrenzing van de bekende vindplaats worden bijgesteld? Zijn er naast de bekende vindplaats binnen het onderzoeksgebied, nog andere vindplaatsen? Wat is de begrenzing van eventuele andere vindplaatsen binnen het plangebied? Kan nadere informatie worden verzameld ten aanzien van het karakter, de omvang, datering, gaafheid en conservering van deze vindplaatsen? Wat is de verwachte conservering van eventuele vindplaatsen die niet direct door het karterend booronderzoek kunnen worden aangetoond? Onderin uit het plaggendek kwamen vondsten uit de Bronstijd, mogelijk IJzertijd en Volle Middeleeuwen, waardoor de kans bestaat dat er een vindplaats uit deze perioden aanwezig is. Op basis van de tijdens het karterend booronderzoek verzamelde gegevens kunnen er geen uitspraken worden gedaan over de begrenzing van eventueel aanwezige vindplaatsen. Er zijn uitsluitend uitspraken te doen over de vermoedelijke conservering van archeologische resten in de ondergrond. Deze zullen onder het plaggendek nagenoeg onverstoord zijn. Omdat de bodem grotendeels uit zand bestaat zullen vergankelijke materiaalcategorieën echter slecht of niet zijn geconserveerd. Wat zijn de te nemen vervolgstappen om te komen tot een waardering van de eventueel aanwezige archeologische waarden, op basis waarvan uiteindelijk een beleidsbeslissing (meestal een selectiebesluit) genomen kan worden? Omdat de voor het plangebied geformuleerde hoge archeologische verwachting voor het aantreffen van sporen en vondsten uit Mesolithicum tot de Nieuwe Tijd gehandhaafd blijft wordt het bevoegd gezag geadviseerd een vervolgonderzoek te laten uitvoeren in de vorm van een proefsleuvenonderzoek.