Drie mobilisaties. NIMH Ben Schoenmaker. Ministerie van Defensie. Drie mobilisaties

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Drie mobilisaties. NIMH Ben Schoenmaker. Ministerie van Defensie. Drie mobilisaties"

Dirk Vink
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 NIMH Ben Schoenmaker 1

2 Een oordeel uit 1940 De commandant-veldleger, luitenant-generaal J.J.G. baron Van Voorst tot Voorst: Wie van onze Waterlinie proeft, sterft er aan. Bron: Militaire Spectator (1940) pag

3 De vraag Hoeveel vetrouwen was er in het Nederlandse verdedigingsstelsel? 3

4 Terug naar Terug naar Kraijenhoff 4

5 5

6 De Nieuwe Hollandse Waterlinie De stad Utrecht komt nu binnen de linie te liggen. Een begrijpelijke maar lastige keuze. 6

7 De Nieuwe Hollandse Waterlinie Eerste bouwfase van de NHW ( ) Bouw van de (eerste) fortengordel om Utrecht 7

8 IJkpunt Nederland is door de afscheiding van België een kleine staat geworden. - Nederland kiest voor een beleid van neutraliteit. - De Nieuwe Hollandse Waterlinie krijgt een hogere prioriteit. De tweede bouwfase begint ( ). De bouw van torenforten aan de rivieraccessen. 8

9 Fort Honswijk 9

10 Het verzet tegen de schadelijke vestingen Een groep liberale officieren, onder wie W.J. Knoop, pleitte voor een grondige sanering van het vestingstelsel 10

11 De mobilisatie van 1870 Tijdens deze mobilisatie komen tal van gebreken aan het licht. Deze mislukking werkt als een wake-up call. 11

12 De lessen van 1870 Nederland moet zich al in vredestijd tot in alle details op een mogelijke oorlog gaan voorbereiden. Kriegsbereitschaft wordt het nieuwe toverwoord. Ondanks de Duitse dreiging kan Nederland zich nog verdedigen, met het water als belangrijkste bondgenoot. 12

13 De Vestingwet van 1874 Nederland kiest voor de geconcentreerde verdediging. Met de NHW als belangrijkste linie. Het is om twee redenen een problematische keuze. 13

14 De Vesting Holland Kapitein A.L.W. Seyffardt bedacht in 1880 de naam Vesting Holland. Een naam die kracht en vertrouwen in de verdediging moest uitstralen. 14

15 De Nieuwe Hollandse Waterlinie De NHW wordt in de jaren zeventig en tachtig voltooid. Bouw van de tweede fortengordel om Utrecht. 15

16 Een oordeel uit 1882 W. Rooseboom: ( ) wij zijn vast overtuigd, dat onze Nieuwe Hollandsche waterlinie thans eene der beste verdedigingslinien ter wereld is en dat het slechts van ons afhangt daarvan partij te trekken. Bron: De Gids, 20e jrg (1882) derde deel, pag

17 Twijfel over de Nieuwe Hollandse Waterlinie Met dank aan de invoering van de brisantgranaat. Wat te doen met de NHW: verder moderniseren of ontmantelen? Er komt een compromisoplossing. 17

18 De Stelling van Amsterdam Een harnas voor de hoofdstad van gewapend beton en pantserstaal. Deze stelling was een reduitstelling: een laatste toevluchtsoord. 18

19 De mobilisatie van

20 20

21 De lessen van de Eerste Wereldoorlog Enerzijds: Linies hebben zich bewezen, en waterlinies in het bijzonder. De meest noordelijke sector van het westelijk front was onneembaar gebleken, als gevolg van de inundaties. 21

22 De lessen van de Eerste Wereldoorlog Anderzijds: Er dienden zich nieuwe doorbraakmiddelen aan: De tank en het vliegtuig. En ook nieuwe tactieken, waaronder de infiltratietactiek; de mogelijkheid van luchtlandingen. 22

23 De Vesting Holland blijft kern van de verdediging Het vertrouwen in de defensieve kracht van waterhindernissen en inundaties blijft bestaan. Ook vorst hoeft geen probleem te zijn 23

24 De mobilisatie van 1939 Nederland kreeg de tijd de krijgsmacht te mobiliseren, de inundaties te stellen en stellingen aan te leggen. Het ergste scenario, dat van een strategische overval, was uitgebleven. 24

25 Een oordeel uit 1940 De commandant-veldleger, luitenant-generaal J.J.G. baron Van Voorst tot Voorst: Wie van onze Waterlinie proeft, sterft er aan. Bron: Militaire Spectator (1940) pag

26 De nederlaag van 1940 was niet te wijten aan een misplaatst vertrouwen in de defensieve kracht van het water 26

27 27

28 De IJssellinie Ook na de Tweede Wereldoorlog bleef Nederland vertrouwen op water als verdedigingsmiddel 28

29 Dank voor uw aandacht 29

Vergelijkbare documenten

Statenmededeling aan Provinciale Staten

Statenmededeling aan Provinciale Staten Onderwerp Militair Erfgoed Aan Provinciale Staten van Noord-Brabant, Kennisnemen van Informatie over voortgang proces Oorlogsmuseum Overloon, Liberation Route en