CAT TOETSINGSRICHTLIJN PARODONTOLOGIE Ten behoeve van de adviserend tandarts 22 februari 2018, aangepast 2 maart 2018

Transcriptie

1 CAT TOETSINGSRICHTLIJN PARODONTOLOGIE Ten behoeve van de adviserend tandarts 22 februari 2018, aangepast 2 maart 2018 ALGEMEEN DEEL Controles door de afdeling Controle op verzekeringsrecht Vermelding AGB code en naam behandelaar Eventueel: controle op BIG registratie / bevoegdheid en /of bekwaamheid aanvrager Datum op de aanvraag Handtekening van de verzekerde of een vinkje voor akkoord Aanwezigheid Zorgplan o Omschrijving van het probleem / klacht van de patiënt o Diagnose o Behandelplan o Beschikbare röntgenfoto s of lichtfoto s en/of (foto s van) gebitsmodellen o Ingevulde checklist(en) en/of vragenlijsten o Behandel historie! Overig Vergoeding van zorg kan plaatsvinden indien deze zorg voldoet aan stand der wetenschap en praktijk. Bovenstaande betekent dat het behandelbeleid, gelet op de gunstige en ongunstige gevolgen ervan, tot een relevante meerwaarde voor de patiënt moet leiden. Het gaat om de effectiviteit van de geleverde zorg. Welke zorgverlener is eindverantwoordelijk voor het zorgplan? Het zorgplan dient minimaal te bevatten: o Omschrijving van het functioneel probleem, wat is de zorgvraag? o Hoe de nazorg is geborgd? o De patiënt dient zich te houden aan de adviezen van de tandarts en komt regelmatig op controle. o De patiënt moet ook weten dat bij het niet naleven van zijn verplichtingen aanspraak op mogelijke herbehandelingen niet meer vanzelfsprekend is (vermelden op machtiging). o Het zorgplan voor middellange termijn dient het behandelplan van primaire voorkeur te bevatten inclusief de alternatieven. *) o Het zorgplan bevat wie eindverantwoordelijk is en bevat verder informatie over zorgdoelen, klachten, reparaties en financiële consequenties. De adviserend tandarts geeft een zorginhoudelijk advies aan de zorgverzekeraar of een verzekerde in aard, inhoud en omvang is aangewezen op datgene dat wordt aangevraagd. *) Bron : zorgverzekeringswet

2 Voor beoordeling van de aanspraak kan een mondonderzoek onderdeel zijn van de procedure. Afhandeling Als de aanvraag beoordeeld is conform de interne procedures van de betreffende zorgverzekeraar wordt een machtiging afgeven onder vermelding van: onderbouwing op grond waarvan de machtiging is afgegeven; geldigheidsduur van de machtiging (is niet hetzelfde als einde aanspraak); de gemachtigde behandelcodes; ondertekening door het hoofd van de administratieve afdeling; het maximaal te vergoeden bedrag voor techniek- en materiaalkosten; de eigen bijdrage; eventueel eigen risico; de aantekening dat wanneer de afwijking is gecompenseerd, de aanspraak op bijzondere tandheelkunde eindigt en dat verder onderhoud weer voor eigen rekening komt; de aantekening dat er alleen hernieuwde aanspraak kan zijn wanneer de verzekerde de adviezen van de tandarts opvolgt en regelmatig voor controle bij de tandarts komt. Als de aanvraag afgewezen wordt een brief sturen met: vermelding van de zorginhoudelijke afwijsreden; vermelding van de procedurele afwijsreden; vermelding van de mogelijkheid van beroep. Gepaste zorg De inhoud en omvang van de vormen van zorg of diensten worden mede bepaald door de stand van de wetenschap en praktijk en, bij ontbreken van een zodanige maatstaf, door hetgeen in het betrokken vakgebied geldt als verantwoorde en adequate zorg en diensten. Op ondoelmatige zorg bestaat geen aanspraak. Bovendien dient de aanvraag getoetst te worden aan de Maatman. De Maatman houdt tevens in dat de aangevraagde behandeling niet luxer is dan bij een vergelijkbaar persoon die de aandoening niet heeft: functioneel wordt niet meer hersteld dan noodzakelijk is. Einde van de aanspraak (cq. Het voortduren van de aanspraak op bijzondere hulp) De Maatman : Wanneer na verloop van tijd een in het kader van eerdere aanspraak een vervaardigde voorziening aan vervanging toe is, moet de vraag worden gesteld of de oorspronkelijke indicatie voor tandheelkundige hulp in bijzondere gevallen nog aanwezig is en of de noodzaak tot uitgebreidere hulp nog steeds bestaat. Het kan voorkomen dat weliswaar de aandoening of afwijking nog steeds bestaat, maar dat inmiddels door andere oorzaken de orale conditie zodanig is veranderd, dat er geen sprake meer kan zijn van enige noodzaak tot uitgebreide hulp. Bronnen: Advies Ziekenfondsraad Uitspraken SKGZ Rapport Stand der wetenschap en praktijk Zorginstituut Nederland 2005 Memorie van toelichting ZvW artikel 14 CAT website 2/5

3 SPECIFIEK DEEL behorende bij Protocol Parodontologie Is er recht op aanspraak? Parodontale behandeling kan een aanspraak zijn conform het Besluit zorgverzekering artikel 2.7: -in zeer uitzonderlijke gevallen eerst lid onder a -eerste lid onder b -eerste lid onder c Gepaste zorg / indicatie 2.7 lid 1a: Parodontitis is een multifactoriële ziekte. In de pathogenesis lijken zowel omgeving en verworven risicofactoren (niveau van zelfzorg, microbiologie, lifestyle als roken, etc) een rol te spelen naast genetische factoren zoals aanleg 1. In zeer sporadische gevallen komt het voor dat een patiënt een dermate grote aanleg voor parodontitis heeft dat zelfs een klein beetje plaque al te veel is. In die gevallen is er op jeugdige leeftijd (< 25 jaar) al zeer veel botverlies en wordt een vergelijkbaar beeld gezien bij broers en zussen. Al heel lang weten we dat bij onderzoek bij deze patiënten een sterk verminderde fagocytose capaciteit wordt gevonden door polymorfnucleaire neutrofiel (PMN) disfunctie 2. Door deze disfunctie ontstaat een verworven afwijking van het tand-kaakmondstelsel die leidt tot het niet kunnen behouden van een gelijkwaardige tandheelkundige functie zonder het hebben van deze PMN disfunctie. In die gevallen waarbij de hostrespons dermate heftig is door genetische aanleg zonder dat oorzaken kunnen worden gevonden in veel meer voorkomende factoren (onvoldoende zelfzorg, paropathogene microflora, lifestyle roken, etc) is te overwegen om de (initiële) parodontale behandeling onder de aanspraak te brengen, met als doel het verkrijgen van een stabiel parodontium. Wel zal de parodontale behandeling moeten passen in het zorgdoel en opgestelde zorgplan voor de patiënt. Omvang van de aanspraak: Parodontale behandeling tot de nazorg. 1 Mapping the Pathogenesis of Periodontitis: A New Look; Kornman KS; J Periodontol Aug;79(8 Suppl): Defective polymorphonuclear leukocyte function in a human periodontal disease.; Cainciola LJ, et al; Nature Feb 3;265(5593): /5

4 2.7 lid 1b Lichamelijke of geestelijk aandoeningen kunnen leiden tot een situatie waarbij patiënten niet meer de verantwoordelijkheid kunnen dragen over hun eigen (zelf)zorg en professionele ondersteuning nodig hebben. Hierbij valt te denken aan hersenaandoeningen zoals Huntington, CVA, dementie, spierziekten, Parkinson, sclerodermie, zeer ernstige artritis, etc. Deze patiënten hebben de fysieke en/of geestelijk capaciteit niet meer om voldoende voor een eigen gebit te zorgen. Een goed zorgplan is voor deze patiënten extra belangrijk omdat verbetering in hun lichamelijke en geestelijk situatie veelal niet meer is te verwachten. Het streven moet zijn een acceptabele tandheelkundige functie te verkrijgen of behouden met beperkte compliance en gepaste tandheelkundige zorg. Omvang van de aanspraak bij onvoldoende zelfzorg door lichamelijke of geestelijke aandoeningen: Parodontale zorg, waarbij het essentieel is dat een situatie ontstaat die door mantelzorgers of verzorgenden goed is te verzorgen (geen furcatieproblematiek, zeer grote interdentale ruimten die dubbel ragers vragen, etc). Een andere categorie die valt onder 2.7 lid 1b zijn de systeemafwijkingen met parodontale expressie. Bij jeugdigen zijn dat onder andere: hypofosfatasemie, Papillon Lefèvre syndroom, neutropenie, leukocyte adhesion deficientie, histiocytosis X, Chediak Higashi syndroom. Bij volwassen valt te denken aan: acute (monocyten)leukemie, sclerodermie, ziekte van Paget, hyperparathyreoïdie, Cushing syndroom, osteomalacie. Omvang van de aanspraak bij systeemafwijkingen met parodontale expressie: Volledige zorg waaronder parodontale behandeling inclusief de nazorg. Voor zowel hart en vaatziekten en diabetes is er wel een associatie bekend maar is causaal verband niet aangetoond. Niet ondenkbeeldig is dat parodontitis een co morbiditeit is op basis van een gemeenschappelijk onderliggend lijden. In een grote interventie studie bleek dat de behandeling van parodontitis bij diabetes patiënten slechts tot een marginale verbetering van de HbA1c (geglycosyleerd hemoglobine) leidde 3. Omvang van de aanspraak bij hart en vaatziekten en diabetes: Geen, door het ontbreken van wetenschappelijk bewijs. Voor HIV infectie is de combinatietherapie tegenwoordig dermate effectief dat deze patenten niet meer als immunogecompromitteerd zijn te beschouwen. Wanneer de CD4 waarde < 200 is de HIV infectie overgegaan tot AIDS en zijn orale problemen te verwachten 4. Omvang van de aanspraak bij HIV infectie: geen. 3 The effect of nonsurgical periodontal therapy on hemoglobin A1c levels in persons with type 2 diabetes and chronic periodontitis: a randomized clinical trial.; Engebretson SP et al; JAMA Dec 18;310(23): Oral manifestations of HIV infection and their correlation with CD4 count; Bodhade AS et al, J Oral Sci Jun;53(2): /5

5 2.7 lid 1c. Onder deze aanspraak vallen onder andere focus vrijmaken, bisfosfonaten, immuno-gecompromitteerden Het bewijs voor focusvrij maken is vooral empirisch terwijl de wetenschappelijke basis uitermate beperkt is 5. Het focus(ontsteking)vrij maken wordt uitgevoerd bij orgaantransplantaties, stamceltransplantaties, radiotherapie van het hoofdhalsgebied, hartchirurgie en het gebruik van bisfosfonaten intraveneus 6. Chemotherapie heeft een beduidend minder risico op het opvlammen van focussen dan radiotherapie. Bij radiotherapie in hoofd halsgebied is het risico op osteoradionecrose bij pockets 6 mm groter wanneer deze elementen parodontaal werden behandeld in plaats van geextraheerd! 7. Het risico op Bisphosphonate Related Osteonecrosis of Jaw (BRONJ) bij het gebruik van intraveneus bisfosfonaten is hoog (3-10%) terwijl bij oraal gebruik het risico beduidend lager ligt (0,1%). Daarnaast is het risico bij oraal gebruik alleen aanwezig nadat bisfosfonaten zijn gecumuleerd door jarenlang gebruik 8. Omvang aanspraak in het kader van focusvrij maken bij orgaantransplantaties, stamceltransplantaties, radiotherapie van het hoofdhalsgebied, hartchirurgie en het gebruik van bisfosfonaten intraveneus: Parodontale behandeling tot de nazorg. Elementen met pockets 6 mm kunnen bij radiotherapie beter worden geëxtraheerd. Parodontale nazorg is op basis van het Maatman beginsel na orgaantransplantatie geen aanspraak 9. Daarnaast zijn er medicatie die effect hebben op het parodontium. Bekend zijn o.a. difantoine-achtige preparaten, calciumantagonisten. Het voert te ver om alle medicatie op te sommen. Verstandig is om in voorkomend geval het Farmacotherapeutisch kompas ( te raadplegen op bijwerkingen. Immunosuppressiva gericht tegen afstoting van getransplanteerde organen lijkt uit het beperkte onderzoek dat aanwezig is geen effect te hebben op het ontstaan of verergeren van parodontitis 10. Omvang aanspraak bij immunosuppressiva gebruik: Geen. Einde van de aanspraak (cq. Het voortduren van de aanspraak op bijzondere hulp) Wanneer de behandeling is afgerond is daarmee de afwijking gecompenseerd en komt verdere aanspraak op bijzondere tandheelkunde te vervallen. Nazorg is geen aanspraak en verder onderhoud komt voor rekening van verzekerde. 5 Odontologeen focusonderzoek: een voorstel voor een meer genuanceerde benadering; Gortzak RATh et al; Ned Tijdschr Tandheelkd Sep;120(9): Tandheelkundige zorg voor medisch gecompromitteerden; CVZ; De waarde van tandheelkundig focusonderzoek bij oncologiepatienten; Schuurhuis JM, et al; Ned Tijdschr Tandheelkunde 2017; 124: Richtlijn Medicatie Gerelateerde Osteonecrose van de kaak, Nederlandse Vereniging voor Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie, bindend advies GcZ,22 november 2017,SKGZ en advies Zorginstituut Nederland, 8 november 2017, , SKGZ Heart transplants--assessment of dental procedures; Meyer U et al; Clin Oral Investig Jun;3(2): /5