KIJKKAART ROMANTIEK EN NEOCLASSICISME * * 44 Jean-Léon Gérôme ( ), Verkoop van een slavin in Rome, 1884 NIVEAU 1 NIVEAU 2
|
|
- Irma Verlinden
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 KIJKKAART EERSTE VERDIEPING TWEEDE VERDIEPING ROMANTIEK EN NEOCLASSICISME In Frankrijk bepaalt in de negentiende eeuw de Académie des Beaux-Arts wat goede kunst is. De Académie is geen opleiding maar een rijksinstituut. De Académie organiseert ook de Salon, een (twee)jaarlijkse tentoonstelling in Parijs. Leden van de Académie bepalen wie er wordt uitgenodigd en wie er in de prijzen valt. Kunst die voldoet aan de smaak van de Académie en de Salon, wordt ook wel Academische of Salonkunst genoemd. Aan de ene kant putten kunstenaars uit de klassieke wereld voor inspiratie en onderwerpen. Aan de andere kant gaan romantische kunstenaars op zoek naar exotische thema s en woeste landschappen om de strijd van de mens met de natuur uit te beelden. 44 Jean-Léon Gérôme ( ), Verkoop van een slavin in Rome, 1884 * * * * Is dit doek een voorbeeld van romantische of van neoclassicistische kunst? In welke tijd speelt deze scène zich af? Hoe kun je dat zien? Hoe gaat de verkoop in zijn werk? Hoeveel slaven zijn er? Wat doen de twee mannen achter de tafel? * Beredeneer dat dit schilderij zowel romantische als neoclassicistische kenmerken heeft. * Er is een relatie tussen de keuze voor historische onderwerpen en het afbeelden van naakte vrouwen. Leg uit. * De impressionist Edgar Degas noemde een soortgelijk schilderij van Gérôme pornografisch. Kun je uitleggen waarom hij dat vond? * De naakte slavin baseerde Gérôme op de foto (links) die hij had laten maken van het model Marie-Christine Leroux. Waaraan kun je zien dat hij deze foto heeft gebruikt? Wat is het verschil tussen de foto en het schilderij? 1
2 27 Eugène Delacroix ( ), Leeuwenjacht in Marokko, 1854 * Leg uit waarom dit schilderij een typisch voorbeeld van romantische schilderkunst is. * Hoeveel mensen zie je? * Wat zijn de verschillende personen aan het doen? * Welk dier hebben ze al gevangen? * Hoe zou je de gemoedstoestand van het paard omschrijven? * De jagers hebben een positie uitgekozen waardoor ze voor de leeuw niet alleen moeilijk te zien zijn, maar ook moeilijk te horen. Leg uit. * Romantische schilders benadrukten de woestheid van de natuur. Waar zie je die woestheid hier het duidelijkst weergegeven? De Grieken en Romeinen heb ik hier op de stoep, met de Arabieren die in hun witte kleden op Cato en Brutus lijken. * Hoe kun je zien dat deze scène zich in de Arabische wereld afspeelt en niet in de oudheid? 78 Ary Scheffer ( ), Faust met de gifbeker, 1858 Ary Scheffer werd geboren in Dordrecht maar leefde en werkte een groot deel van zijn leven in Frankrijk. Hij schilderde Bijbelse en literaire verhalen op een streng classicistische manier. Faust is een creatie van de Duitse dichter Goethe ( ). Op zoek naar de zin van het leven roept hij de Geest op. De Geest weet het ook allemaal niet en Faust besluit zichzelf te vergiftigen. Dan hoort hij kerkklokken, verandert van gedachte, loopt zijn studeerkamer uit en treft daar een poedel aan. Hij neemt de poedel mee naar binnen, waar het beest in de duivel Mephistopheles verandert, met wie Faust een pact sluit. * Waar zijn de Geest (goed zoeken) en de gifbeker? * Welk moment van het verhaal is hier afgebeeld? * Ziet Faust er volgens jou suïcidaal uit? Waarom wel/niet? Scheffer had dit werk waarschijnlijk bedoeld als een duo met een doek in de Wallace Collection in Londen: Margaretha bij de fontein. Margaretha krijgt een buitenechtelijk kind van Faust, dat ze verdrinkt. Ze komt in de gevangenis en sterft. Faust heeft spijt. * Hoe heeft Scheffer de twee schilderijen met elkaar verbonden? * Goethe verenigde in zijn werk het classicisme en de romantiek. Geldt dat ook voor Ary Scheffer? 2
3 Realisme en de school van Barbizon De negentiende eeuw kende een aantal revolutiegolven. In 1830 resulteerde dat in de instelling van parlementen en het indammen van de macht van de vorsten. In 1848 eisten de burgers van verschillende Europese landen kiesrecht. In dat jaar schreven Karl Marx en Friedrich Engels het Communistisch Manifest. In de schilderkunst is er een beweging naar het afbeelden van echte landschappen met echte mensen: geen geïdealiseerde werelden maar de werkelijkheid. De uitvinding van de verftube stelt schilders in staat om in de buitenlucht te schilderen, naar en in de natuur. Het dorp Barbizon bij Parijs wordt een van de eerste kunstenaarskoloniën en de naamgever van de beweging die wordt gezien als de voorloper van het impressionisme. 14 Camille Corot ( ), Ochtend, Camille Corot ( ), Avond, Corot was de voorman van de school van Barbizon. Hij ruilde in de loop van zijn carrière de classicistische mythologische figuren in zijn landschappen in voor echte mensen. * Wat zijn de mensen aan het doen? * Wat kun je zeggen van de manier waarop Corot zijn verfkwast gebruikte? * Hoe is het verschil tussen de ochtend en de avond weergegeven? * Ook op dit schilderij zijn overblijfselen te zien van het classicisme in het werk van Corot. Hoe zie je dat? * Zijn de landschappen realistisch of zie je toch een ideaalbeeld? 76 Théodore Rousseau ( ), Landschap met een ploeger, Rousseau stierf in Barbizon, waar hij bijna uitsluitend landschappen schilderde zonder mensfiguren. * Op welk moment van de dag speelt deze scène zich af? * Rousseau had het zwaar te verduren in de latere jaren van zijn leven: zijn vrouw was krankzinnig en een vriend van de familie pleegde zelfmoord in zijn huis. Zelf kreeg hij last van slechte longen en slapeloosheid. Kun je in het schilderij terugzien dat Rousseau een wat melancholische persoon was? * Kun je zien aan de manier waarop de mensen zijn afgebeeld dat er sprake is van commentaar op de samenleving? 3
4 58 Jean-François Millet ( ), Landschap met twee boerinnen, Millet was een boerenzoon die portretschilder werd. Hij maakte in de jaren veertig van de negentiende eeuw de overgang van de academische traditie naar de realistische school. Vincent van Gogh en Claude Monet waren grote bewonderaars van Millet. * Kun je zien wat de boerinnen aan het doen zijn? * Waar komt het licht vandaan op het schilderij? * Welke tijd van de dag is het? * De boerinnen zijn heel klein afgebeeld. Hoe heeft Millet ervoor gezorgd dat ze toch opvallen in het landschap? * Wat is het effect van het minuscule formaat van de mensfiguren? * Is de natuur op dit schilderij een vriendelijke plek voor de mensen? Leg uit waarom wel of niet. de impressionisten In 1863 werd op initiatief van keizer Napoleon III naast de officiële academische Salon ook een tentoonstelling gehouden van door de Académie geweigerde werken: de Salon des Refusés. In 1874 was er een vergelijkbare tentoonstelling, die later de eerste tentoonstelling bleek te zijn geweest van de impressionisten. Ze heetten toen nog niet zo, maar gingen zich zo noemen na een sarcastische opmerking van een criticus over het schilderij Impression. Soleil levant (Impressie. Ondergaande zon) van Claude Monet. De landschappen en alledaagse onderwerpen zijn geschilderd met kleine, dunne en zichtbare penseelsteken met veel nadruk op de weergave van het licht. De composities lijken losjes en open. Figuren kunnen gedeeltelijk buiten het beeld vallen, als in snapshots. De belangrijkste namen zijn Monet, Manet, Renoir, Degas, Pissarro en Sisley. 59 Claude Monet ( ), Vrouw in een tuin, 1867 Monet schilderde deze scène in de tuin van een neef. Hoewel Monet niets aan de realiteit heeft veranderd, is het schilderij toch een doordachte compositie. * Hoe kun je als schilder de compositie van een schilderij beïnvloeden dat je naar de werkelijkheid wilt schilderen? Het schilderij wordt overheerst door het contrast tussen twee kleuren. * Welke twee kleuren zijn dat? * De jurk van de vrouw is niet met alleen witte verf geschilderd. Welke kleuren zie je nog meer? De vrouw die is afgebeeld is de vrouw van Monets neef. * Waarom heeft hij haar op de rug afgebeeld? * Er is een compositorische reden dat ze links staat. Welke reden is dat? * Waaraan kun je zien dat dit een vroeg-impressionistisch schilderij is? De rode bloemen zijn geraniums. * Kun je bepalen of Monet behalve de juiste kleur ook de vorm van de bloem heeft weergegeven? 4
5 60 Claude Monet ( ), Vijver in Montgeron, 1876 * Scheen de zon op de dag dat Monet dit schilderde? * Hoeveel mensen zie je afgebeeld? * Met hoeveel penseelstreken heeft Monet de hand van de vissende vrouw geschilderd? * Zie je ook bebouwing of alleen water, bomen en mensen? * Waarop heeft Monet in dit schilderij de meeste nadruk gelegd: de bomen, het water of de mensen? * Waaruit blijkt die nadruk? * Vergelijk de bomen rechts goed met hun reflecties in het water. Wat valt je op? * Als je half door je oogwimpers naar het schilderij kijkt, valt je oog het eerst op iets. Wat is dat en hoe gaat de kijkrichting verder? 68 Camille Pissarro ( ), Place du Théâtre Français in Parijs, 1898 Pissarro maakte vanuit zijn kamer in het Grand Hôtel du Louvre verschillende schilderijen van zijn uitzicht. Gedurende bijna een jaar schilderde hij dat uitzicht met steeds ander licht: met sneeuw in de winter, met mist en in de voorjaarszon. * In welk jaargetijde is dit schilderij geschilderd? * Je kunt aan de lichtval zien op welk moment van de dag het schilderij is gemaakt. Kun je dat ook zien aan de voorstelling? (Mensen die met het openbaar vervoer reizen: de omnibus.) Links zie je een uitzicht op het plein uit het Los Angeles County Museum of Art en rechts een exemplaar uit het Philadelphia Museum of Art. * Waaraan zie dat het om hetzelfde plein gaat? * Kun je bepalen hoe de hoek waaruit Pissarro uit zijn raam keek, verschilt per schilderij? 5
6 71 Pierre-Auguste Renoir ( ), Meisje met een waaier, 1880 Renoir is voornamelijk bekend van zijn portretten (veelal van vrouwen) en scènes waarin zijn vrienden figureren. Het meisje op dit schilderij is óf Angèle, een schildersmodel uit het dorp Montmartre (nu een wijk van Parijs), óf Alphonsine Fournaise, de dochter van een bareigenaar. Hierboven links zie je Alphonsine Fournaise, 1879 (Musée d Orsay, Parijs). Rechts zie je Angèle op het schilderij Slapend meisje, 1880 (Sterling & Francine Clark Art Institute, Williamstown, Massachusetts). * Wat denk jij: is het Angèle of Alphonsine? * Hoe zou je de sfeer van het schilderij omschrijven? * Vergelijk het gezicht van het meisje met de waaier met dat van deze celebrities. Ze hebben allemaal wat in het Italiaans strabismo di Venere wordt genoemd: naar de Venus van Botticelli (links). * Wat hebben al deze vrouwen gemeen? Renoir heeft het gezicht van het meisje anders geschilderd dan de rest van het schilderij. * Wat is het verschil en wat is het effect daarvan? 6
7 de POSTimpressionisten De term postimpressionisme werd in 1910 geïntroduceerd bij een tentoonstelling in Londen van onder meer Monet, Cézanne, Gauguin en Van Gogh. De postimpressionisten gingen verder waar de impressionisten waren gebleven: ze benadrukten geometrische vormen, gebruikten onnatuurlijke kleuren en begonnen voorzichtig met het vervormd weergeven van de realiteit. 8 Paul Cézanne ( ), De oevers van de Marne, De impressionisten legden het vluchtige vast op hun doeken. Cézanne zocht juist naar wat je permanent zou kunnen noemen: vorm en structuur. * Is de verf dik of dun aangebracht? * Welke kleur overheerst in dit schilderij? * Hoe zou je de penseelstreken omschrijven waarmee Cézanne de bomen heeft geschilderd? Cézanne wordt gezien als een voorloper van het kubisme. * Waar zie je in het schilderij dat Cézanne op zoek was naar geometrische vormen? 20 Henri-Edmond Cross ( ), De kerk Santa Maria degli Angeli bij Assisi, 1909 Het pointillisme is een beroemde stroming binnen het postimpressionisme. Afbeeldingen worden opgebouwd uit puntjes ongemengde verf die de kijker tot een beeld mengt. * Dit schilderij is niet strikt pointillistisch. Waarom niet? * Uit welke kleuren zijn de boomstammen opgebouwd? * Welke achtergrondkleur heeft de schilder gebruikt? * Is het schilderij een objectieve afbeelding van een kerk of is er een persoonlijke noot aan toegevoegd? * Waaruit blijkt dat wel of niet? 7
8 43 Paul Gauguin ( ), Eü haere ia oe (Waar ga je heen?). Vrouw met een vrucht, 1893 Het werk van een aantal postimpressionisten, waaronder Gauguin, kreeg rond 1890 het label cloisonnisme opgeplakt. Een van de kenmerken is dat kleurvlakken worden omlijnd met donkere lijnen. * Waar zie je dat op dit schilderij terug? * Heeft Gauguin veel met schaduwwerking gewerkt? * Heeft het schilderij veel diepte of juist niet? * Hoe komt dat? Een onderdeel van het postimpressionisme was dat kunstenaars hun fantasie en gevoel gingen gebruiken. Er werd veel gebruik werd gemaakt van symbolen uit religie en de geschiedenis. * Naar welk christelijk symbool verwijst Gauguin met het meisje dat een vrucht in haar hand heeft? Gauguin reisde tweemaal naar Tahiti en had daar verschillende minnaressen. Een van hen was Tehamana, hier afgebeeld op een tekening van het Art Institute of Chicago en een schilderij van het Baltimore Museum of Art. * Denk je dat de vrouw met een vrucht een portret is van Tehamana? Waaraan herken je haar? 8
ART HISTORY. de negentiende eeuw. H5 Hoofdstuk 3 Het Realisme Tweede helft 19de eeuw
ART HISTORY de negentiende eeuw H5 Hoofdstuk 3 Het Realisme Tweede helft 19de eeuw Thema s uit het Realisme Hardwerkende fabrieksarbeiders. Eenvoudige plattelandsmensen. Kleine en alledaagse gebeurtenissen.
Nadere informatieSamenvatting CKV 19e eeuw: neoclassicisme
Samenvatting CKV 19e eeuw: neoclassicisme Samenvatting door H. 972 woorden 26 juni 2016 1 1 keer beoordeeld Vak CKV Er zijn in de 19e eeuw 5 stromingen ontwikkeld NEO- classicisme De Romantiek Realisme
Nadere informatieVan schilderen volgens de regels naar schilderen met kleur
Van schilderen volgens de regels naar schilderen met kleur 61 Corr01_Matisse-boek_NL_april2015.indd 61 20-04-15 14:00 Het jaar 1897 luidt een nieuwe tijd in voor Matisse: in dit jaar maakt hij kennis met
Nadere informatieRealisme het leven zoals het is
Realisme 1850 1920 het leven zoals het is Classicisme Barok 1640 1720 Realisme 1850 1920 Wat was Classicisme ook al weer? De thema's zijn vaak ontleend aan de antieke geschiedenis en de mythologie en zijn
Nadere informatieVAN GOGH KRIJGT KLEUR NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 In 1886 vertrok Van Gogh naar Parijs. Hij maakte daar kennis met twee nieuwe schilderstromingen: het impressionisme en het pointillisme. Onder invloed van deze stromingen gingen de schilderijen
Nadere informatie7. IMPRESSIONISME & EXPRESSIONISME. KLU www.klu.nl Inleiding Kunstgeschiedenis Hanneke Lenders
7. IMPRESSIONISME & EXPRESSIONISME KLU www.klu.nl Inleiding Kunstgeschiedenis Hanneke Lenders Inhoud 1. Impressionisme (1863 1900) 2. Post-Impressionisme (1886 ) Van Gogh Expressionisme Gauguin Expressionisme
Nadere informatieVINCENT VAN GOGH EN DE KUNST VAN DE NEGENTIENDE EEUW
VINCENT VAN GOGH EN DE KUNST VAN DE NEGENTIENDE EEUW Van 29 september 2012 t/m 13 januari 2013 is Vincent. Het Van Gogh Museum in de Hermitage Amsterdam te zien naast de tentoonstelling Impressionisme:
Nadere informatie5.5. Samenvatting door een scholier 1749 woorden 2 december keer beoordeeld. Kunstgeschiedenis
Samenvatting door een scholier 1749 woorden 2 december 2003 5.5 32 keer beoordeeld Vak Kunstgeschiedenis Inleiding In deze periode worden kunststromingen (vooral in de schilderkunst) besproken vanaf Ca.
Nadere informatieVAN GOGH KRIJGT KLEUR NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 In 1886 vertrok Van Gogh naar Parijs. Hij maakte daar kennis met twee nieuwe schilderstromingen: het impressionisme en het pointillisme. Onder invloed van deze stromingen gingen de schilderijen
Nadere informatieGauguin, Bonnard, Denis. Dit werkboekje is van:
Gauguin, Bonnard, Denis Dit werkboekje is van: Hallo! Je gaat binnenkort op bezoek in het museum Hermitage Amsterdam. Het woord Hermitage spreek je uit als hermitaasje. Een museum is een gebouw waarin
Nadere informatieKröller - Müller museum. van Oscar Zuethoff uit klas B2G
Kröller - Müller museum van Oscar Zuethoff uit klas B2G Inhoudsopgave 1. Het Impressionisme... 3. 2. Het Pointillisme uit Frankrijk... 4. 3. Het Kubisme uit Frankrijk... 5. 4. Het Expressionisme in Duitsland...
Nadere informatieKijkwijzer Stromingen
Kijkwijzer Stromingen Welkom in Museum de Fundatie De kijkwijzer stromingen die je nu in handen hebt, leidt je langs een aantal highlights van de moderne kunstwerken uit de collectie van Museum de Fundatie.
Nadere informatieBeeldenboekje klas 3
Beeldenboekje klas 3 1 Afbeelding 1, 2, 3 en 4 op pagina 1 van dit Beeldenboekje gebruik je bij de herhaling van compositie, klas 1 (bijv. infoblok 114, pagina 6 van de TekenTools klas 3). M afbeelding
Nadere informatieKijkwijzer HAVO / VWO. Joep Nicolas. 11 juni 2014 t/m 11 januari 2015. Pierre Cuypersstraat 1, 6041 XG Roermond, 0475 359102, www.cuypershuis.
Kijkwijzer HAVO / VWO Joep Nicolas 11 juni 2014 t/m 11 januari 2015 Pierre Cuypersstraat 1, 6041 XG Roermond, 0475 359102, www.cuypershuis.nl Welkom in het Cuypershuis Het museumgebouw is een uniek complex
Nadere informatieB1c impressionisme : uitleg, theorievragen, praktijkopdracht. M.Heine 2013
B1c impressionisme : uitleg, theorievragen, praktijkopdracht M.Heine 2013 Vraag 1 Leg aan de hand van afbeelding 1 uit wat toetsjes zijn. Afb.1 Impressionisme, het begin In 1872 wilde een schilder, Claude
Nadere informatieThema: de K van. Moeilijkheid : *** Samenleving Tijdsduur : ***
Thema: de K van. Moeilijkheid : *** Samenleving Tijdsduur : *** Nederland juf Yvonne Het land Doel: Na deze opdracht weet je heel wat over bekende en beroemde kunstschilders van vroeger en nu. Uitleg opdracht:
Nadere informatieDe renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.!
De renaissance Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis. Deze term betekent letterlijk de wedergeboorte, en is een kunststroming uit
Nadere informatieKunstenaarmemo. Een inspirerende reis door de wereld van de kunst...
Kunstenaarmemo Inspirerende reis door de wereld van de kunst: Schilderijen van beroemde impressionisten en expressionisten als klassiek memoriespel. Spelsoort: Spelers: Inhoud: Memo spel 1-4 spelers 28
Nadere informatieGESCHIEDENIS VAN KUNST EN MEDIA DE MENS OP HOL. HvA - IAM - hoorcollege - geschiedenis van kunst en media: de mens op hol
GESCHIEDENIS VAN KUNST EN MEDIA DE MENS OP HOL 1 Wolfgang Goethe - Die Leiden des Jungen Werther (1774) 2 de negentiende eeuw: utopie of dystopie? de kinderen van de verlichting dááág adel, hallo burgerij!
Nadere informatieKijkroute Kunstenaarsdorp
Kijkroute Kunstenaarsdorp Alvast ter informatie een indruk van de kijkroute voor de leerlingen PO groep 7/8 Alle leerlingen ontvangen in het museum de kijkroute om in de museumzaal zelfstandig, maar wel
Nadere informatieVOORBEELDRONDLEIDING EEN BIJZONDERE PLEK
Voorbereiding Wat is je thema? Een bijzondere plek Kun je je thema nader toelichten? Wat houdt het thema in, en wat wil je dat de deelnemers meenemen na het deelnemen aan je rondleiding? Bijzondere plekken
Nadere informatieTHE FORMER KAMERBEEK COLLECTION
PERSBERICHT AMSTERDAM 14 APRIL 2017 ISAAC ISRAELS MOULIN DE LA GALETTE LEIDT DE VEILING VAN THE FORMER KAMERBEEK COLLECTION Isaac Israels (1865-1934), Moulin de la Galette, Parijs ( 300.000-500.000) Amsterdam
Nadere informatiePaul Cezánne, de vader van de moderne kunst.
Paul Cezánne, de vader van de moderne kunst. Post Impressionist, vereenvoudigde onderwerpen tot geometrische vormen, was revolutionair met zijn Nature morte avec pommes et pêches in 1905, Schilderde in
Nadere informatiePASPOORTEN BOVENBOUWERS.NL
PASPOORTEN M.C. Escher 17 juni 1898 27 maart 1972 Leeuwarden Tekeningen die niet klopten. Maurits Cornelius Escher werd geboren in in 1898 in een Friese familie. Hij was de jongste thuis en zijn familie
Nadere informatie2 Eeuw van het Verstand
2 Eeuw van het Verstand Caravaggio, 1600 Veranderingen Het vorige werkboek eindigde met de barok in Zuid-Europa en de Gouden Eeuw in Nederland. Zowel in de 16e als de 17e eeuw leefden een aantal van de
Nadere informatie6) Aan welke periode uit de bouwkunst van de jaren 20 van de 20e eeuw doet dit denken? 18e, 19de en 20-eeuwse bouwkunst.
Tentoonstelling door een scholier 1931 woorden 8 december 2003 5 20 keer beoordeeld Vak CKV 2) Berlage 1) Tot welke stroming behoorde Berlage? Neo-gotiek of de neo-renaissance. 2) Wanneer is het gebouw
Nadere informatieWerkstuk CKV Kunststromingen
Werkstuk CKV Kunststromingen Werkstuk door een scholier 655 woorden 23 maart 2002 6,5 94 keer beoordeeld Vak CKV Neo-Classisisme 1750-1820 - Troimfbogen, voor de Romeinse overwinningen. - Timpaan. - Zuilen.
Nadere informatieNovember Glaceren met Acrylmedium December Het licht van Rembrandt / Het december gevoel de duisternis van Rembrandt
PROGRAMMA 2011 2012 Uitgangspunt van de lessen is dat kennis van de schilderkunstige technieken en stromingen vanuit de eigen ervaring wordt ontdekt en ontwikkeld. De opdrachten hebben betrekking op zowel
Nadere informatierijks museum Verwerkingsmateriaal Examentour VWO versie b Visuele analyse van schilderkunst in de 17de, 19de en 20ste eeuw 1/5
1/5 Eregalerij, Rijksmuseum Mondriaanjurk, Yves Saint Laurent, Abraham, Bianchini-Férier, 1965 Dit verwerkingsmateriaal wordt aangeboden na afloop van de examentour Burgerlijke cultuur in de zeventiende
Nadere informatieKlee. en Cobra. Opnieuw beginnen
Klee Lesmateriaal groep 5 en 6 deel 1: klassikale les op school bij de tentoonstelling Klee en Cobra Het begint als kind 28.01-22.04 2012 en Cobra Opnieuw beginnen Dit is Paul Klee En dit ook. En dit is
Nadere informatiebeeldende vakken CSE GL en TL
Examen VMBO-GL en TL 2012 tijdvak 2 dinsdag 19 juni 13.30-15.30 uur beeldende vakken CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 34 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 76 punten
Nadere informatieWERKBOEK REFLECTIE Middeleeuwen Gotiek-3 Powerpoint: KG03_2_GOTIEK_BOEK_3.ppt REFLECTIE_WB_KG03_2_GOTIEK_BOEK_3_ppt.doc; v1: 0307
WERKBOEK REFLECTIE Middeleeuwen Gotiek-3 Powerpoint: KG03_2_GOTIEK_BOEK_3.ppt REFLECTIE_WB_KG03_2_GOTIEK_BOEK_3_ppt.doc; v1: 0307 Naam Klas Inleveren DOEN Lees in je (stencil)boek Reflectie de teksten
Nadere informatieSpreekbeurt CKV Impressionisme
Spreekbeurt CKV Impressionisme Spreekbeurt door een scholier 1590 woorden 5 juni 2004 6,1 633 keer beoordeeld Vak CKV 5.1 Wat is het impressionisme? Het impressionisme is een kunststroming die ontstaan
Nadere informatiePersbericht: 15 november 2017
Persbericht: 15 november 2017 Auguste Renoir, Jeune fille à la rose, 1907, olieverf op doek, 42 x 37,5 cm Impressionism & beyond. A Wonderful Journey Singer Laren toont van 16 januari t/m 6 mei 2018 een
Nadere informatie125 jaar. Geïnspireerd door de beroemde werken van Nederlands schilder. Vincent van Gogh (1853-1890)
125 jaar Geïnspireerd door de beroemde werken van Nederlands schilder Vincent van Gogh (1853-1890) WWW.BNWALLCOVERINGS.COM 125 JAAR GEÏNSPIREERD DOOR DE WERKEN VAN KUNSTSCHILDER VINCENT VAN GOGH De collectie
Nadere informatieMijn fascinatie voor de fotografie Huub Bierens
Mijn fascinatie voor de fotografie Huub Bierens Mijn fascinatie Deze kan niet los gezien worden van mijn fascinatie voor kunst, met name moderne kunst. Ik wil echter hier niet de expert uithangen, want
Nadere informatielespakket EUREDUCATION
lespakket Wat heb je nog meer nodig: Het stripboek, pen en papier, de kopieerbladen, een schaar, lijm, een computer met internet, een printer en een atlas. Veel plezier! EUREDUCATION 1 Vincent van Gogh
Nadere informatierijks museum Verwerkingsmateriaal Examentour VWO ANTWOORDMODEL VERSIE A + B Visuele analyse van schilderkunst in de 17DE, 19DE en 20STE eeuw 1/5
1/5 VERSIE A Vraag 1 A Gebruik van licht om de dramatiek te uiten. Het subtiele licht (vs. clair-obscur in de barok) geeft diepte aan het schilderij en accentueert het hoofdmotief. Het zorgt er dus voor
Nadere informatieVAN GOGH KRIJGT SCHILDERLES NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 Vincent van Gogh heeft nooit een kunstenaarsopleiding afgemaakt. Met deze leskaart leer je meer over de jonge Vincent én hoe je met wat hulp en (vooral) heel veel doorzettingsvermogen toch
Nadere informatieNatuur in beeld. Fotografie ontmoet schilderkunst in de 19de eeuw 05.03_05.06.2016. www.demesdagcollectie.nl
Natuur in beeld Fotografie ontmoet schilderkunst in de 19de eeuw 05.03_05.06.2016 www.demesdagcollectie.nl Natuur in beeld Fotografie ontmoet schilderkunst in de 19de eeuw Jorien Soepboer Tegenwoordig
Nadere informatieZOEKEN NAAR DE VOLMAAKTE VORM NIVEAU ++
NIVEAU ++ /5 Deze leskaart gaat over het zoeken naar de volmaakte vorm. Dat klinkt misschien wat verheven, maar je zult ontdekken dat deze zoektocht in de kunstgeschiedenis erg belangrijk is geweest. Piet
Nadere informatieA-tekst. De aquarel. Mesdag Israëls Mauve Breitner Mondriaan
A-tekst De aquarel Mesdag Israëls Mauve Breitner Mondriaan In de 19de eeuw maakte de Nederlandse aquarel een ongekende bloeiperiode door. De artistieke idealen van die tijd vonden in dit medium een perfecte
Nadere informatieReader/begrippenlijst periode 4 toetsweek :
Roncalli mavo Tekenen/Kunstgeschiedenis. Klas 3 Reader/begrippenlijst periode 4 toetsweek : Hoe moet je leren??? De begrippen zijn bij deze toets gekoppeld aan de kunststromingen van de kunstpromotie.
Nadere informatie6VWO - Kunsttheorie 13 leerlingen: 3 groepjes van drie en 2 groepjes van 2
6VWO - Kunsttheorie 13 leerlingen: 3 groepjes van drie en 2 groepjes van 2 0-5 minuten: Voorstellen, opstarten, uitleggen wat de bedoeling is 5-20: Filmpje bekijken en aantekeningen maken 20-35: Schilderijen
Nadere informatieRembrandt en de Bijbel
Rembrandt en de Bijbel POSE CHRISTENDOM HAV0/VWO 4 - CSG CALVIJN GODSDIENST De profetie van Simeon aan Maria olieverf op paneel (55 44 cm) 1628 Kunsthalle, Hamburg - Duitsland 1 Wat gaan jullie doen? Als
Nadere informatieDe brieven van Van Gogh
De brieven van Van Gogh Tijdens een rondwandeling door het dorp, vertelt ieder gids wel iets over de vele brieven die Vincent schreef in zijn leven. Hoe belangrijk waren de brieven voor Vincent, aan wie
Nadere informatieJacob van Ruisdael: Landschap met korenveld (1660-1665)
Jacob van Ruisdael: Landschap met korenveld (1660-1665) Een klassiek landschap Dit is wat we ons voorstellen bij het woord landschapsschilderkunst. We hebben alle elementen van een landschap: een blikvanger
Nadere informatieTaxonomie van Bloom Vragen stellen: starters van King Groepswerk Kunstgeschiedenis: lesdoelen + leerinhouden
Lesmateriaal Groepssessie Werkvormen Groep 1 Inhoud: Taxonomie van Bloom Vragen stellen: starters van King Groepswerk Kunstgeschiedenis: lesdoelen + leerinhouden Taxonomie van Bloom 1 King (1992) lijst
Nadere informatieDE OGEN VAN CHARLEY NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 Charley Toorop (1891-1955) kwam uit een echte kunstenaarsfamilie. Haar vader was de beroemde Jan Toorop en ook haar zonen bleken zeer creatief: één zoon werd documentairemaker, de andere
Nadere informatieHollandse Meesters. Dit werkboekje is van:
Hollandse Meesters Dit werkboekje is van: Hallo! Je gaat binnenkort op bezoek in het museum Hermitage Amsterdam. Het woord Hermitage spreek je uit als hermitaasje. Een museum is een gebouw waarin je allerlei
Nadere informatie2 Vroege renaissance 2.1
2 Vroege renaissance Giotto di Bondone, rond 1315 Veranderingen Het vorige werkboek eindigde met de 14e eeuwse kunstenaar Giotto di Bondone, die in Italië een nieuwe kunststijl introduceerde. Voor het
Nadere informatieVisuele analyse van schilderkunst in de 17de, 19de en 20ste eeuw
1/5 Eregalerij, Rijksmuseum Brieflezende vrouw, Johannes Vermeer, ca. 1663 Dit verwerkingsmateriaal wordt aangeboden na afloop van zeventiende eeuw laat Johannes Vermeer zien in de examentour Burgerlijke
Nadere informatieNapoleon, Alexander en Josephine. Dit werkboekje is van:
Napoleon, Alexander en Josephine Dit werkboekje is van: Hallo! Je gaat binnenkort op bezoek in het museum Hermitage Amsterdam. Het woord Hermitage spreek je uit als hermitaasje. Een museum is een gebouw
Nadere informatiePERSBERICHT 16 januari 2015
Van: Carina Blokzijl Museum Gouda [Carina.Blokzijl@museumgouda.nl] Verzonden: vrijdag 16 januari 2015 12:36 Onderwerp: van Michel tot Israels Bijlagen: GeorgesMichel_Gezicht_op_de_heuvel_van_Montmartre.jpg;
Nadere informatieEindexamen tehatex havo 2005-II
Kathedralenbouwers Vragen bij afbeelding 1 en 2. Op afbeelding 1 zie je een Vlaamse miniatuur uit 1447. Het boek waarin deze miniatuur zich bevindt, beschrijft het leven van een vorst die verschillende
Nadere informatiePLATTEGROND. Je neemt de trap tot halverwege, gaat linksaf en volgt de pijl
Lieve kinderen? In heel veel schilderijen en beelden van het Bonnefantenmuseum staan kinderen afgebeeld: kleine, grote, mooie, witte, eenzame en gezellige kinderen. Sterker nog, de naam van het museum
Nadere informatieSamenvatting Kunst ABC
Samenvatting Kunst ABC Week 1: Kunst algemeen + film, beeldhouwen en fotografie Info: Wat is kunst? Kunst kan verschillende soorten dans, muziek, schilderijen, toneel en beelden zijn. Beeldhouwkunst of
Nadere informatieVAN GOGH KRIJGT SCHILDERLES NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 Vincent van Gogh heeft nooit een kunstenaarsopleiding afgemaakt. Met deze leskaart leer je meer over de jonge Vincent én hoe je met wat hulp en (vooral) heel veel doorzettingsvermogen toch
Nadere informatieVAN GOGH KRIJGT SCHILDERLES NIVEAU ++
NIVEAU ++ 1/5 Vincent van Gogh heeft nooit een kunstenaarsopleiding afgemaakt. Met deze leskaart leer je meer over de jonge Vincent én hoe je met wat hulp en (vooral) heel veel doorzettingsvermogen toch
Nadere informatieKIJKWIJZER BEELDENTUIN ZIE... DE MENS. In de beeldentuin van Museum de Fundatie staan veel beelden met als onderwerp: de mens.
KIJKWIJZER BEELDENTUIN SCHOOL: NAAM: ZIE... DE MENS In de beeldentuin van Museum de Fundatie staan veel beelden met als onderwerp: de mens. Elke kunstenaar benadert dit op zijn eigen manier, bijvoorbeeld
Nadere informatieThe Yes Men. Out-Smarting Capitalism 13.07.14-30.11.14
The Yes Men Out-Smarting Capitalism Kapittelstraat 6 Postbus 230 NL-6130 AE Sittard 13.07.14-30.11.14 Tel : +31 46 451 3460 Fax : +31 46 452 9111 HAVO/VWO-versie CKV Kijkwijzer voor leerlingen van het
Nadere informatienaar aanleiding van de godin Venus geschilderd door Titiaan Deze Venus van Titiaan is jarenlang een bron geweest voor andere kunstenaars.
Erotiek in de kunst naar aanleiding van de godin Venus geschilderd door Titiaan Venus is een Romeinse godin, zij is de godin van de liefde en de vruchtbaarheid. 1 Daarnaast symboliseert zij ook de seksuele
Nadere informatiebeeldende vormgeving Naam:...Klas... Deze periode gaan we ons bezig houden met het menselijk lichaam en met enkele details.
beeldende vormgeving Naam:...Klas... thema 6: De mens Deze periode gaan we ons bezig houden met het menselijk lichaam en met enkele details. Zolang de mens zich bezig gehouden heeft met kunst, heeft hij
Nadere informatiebeeld-je ver-ven plak-ken por-tret stil-le-ven schil-de-rij pa-let mu-se-um ten-toon-stel-ling te-ke-naar fo-to lijst-je et-sen e-zel kun-ste-naar
Auditieve oefeningen kunst Hakken en plakken (hak de woorden in stukken, laat de kinderen het hele woord zeggen) beeld-je ver-ven plak-ken por-tret stil-le-ven schil-de-rij pa-let mu-se-um ten-toon-stel-ling
Nadere informatieWegwijs in de wereld van de schilderkunst / Schilderijen Salon van de 21 e eeuw
Wegwijs in de wereld van de schilderkunst / Schilderijen Salon van de 21 e eeuw Lesbrief met enkele suggesties voor creatieve verwerkings- lessen n.a.v. het bezoek aan de tentoonstelling Le Peintre de
Nadere informatieVan Gogh en Munch: Schilders van Kleur en Emotie
Van Gogh en Munch: Schilders van Kleur en Emotie Vincent van Gogh en Edvard Munch hebben veel gemeen. Behalve dat ze geniale kunstenaars waren hebben ze beide in hun persoonlijke leven te kampen gehad
Nadere informatieVincent van Gogh. Hier zie je er een afbeelding van.
Vincent van Gogh Een van de beroemdste schilders die Nederland heeft gehad was Vincent van Gogh. Deze kunstenaar heeft zelfs zijn eigen museum gekregen in Amsterdam. Toch wel heel bijzonder, zeker als
Nadere informatieKunst in de 20 e eeuw
Kunst in de 20 e eeuw De onderwerpen: Kubisme 1907-1914 een ander gezichtspunt Surrealisme 1924-1945 leven in een droom Abstract Expressionisme 1943-1970 het grote gebaar Minimalisme 1960-1975 zonder titel
Nadere informatieINLEIDING ZAAL 49. Pablo Picasso
INLEIDING 1 Over deze tentoonstelling Als iemand de titel kunstenaar van de twintigste eeuw verdient dan is het Pablo Picasso (1881 1973) wel. Misschien was hij zo n goede kunstenaar omdat hij buitengewoon
Nadere informatieZOEKEN NAAR DE VOLMAAKTE VORM NIVEAU ++
NIVEAU ++ /5 Deze leskaart gaat over het zoeken naar de volmaakte vorm. Dat klinkt misschien wat verheven, maar je zult ontdekken dat deze zoektocht in de kunstgeschiedenis erg belangrijk is geweest. Piet
Nadere informatieCultureel verslag KCV Meisje met de parel
Cultureel verslag KCV Meisje met de parel Cultureel-verslag door een scholier 1065 woorden 13 april 2016 6,4 7 keer beoordeeld Vak KCV Voorwoord Ik heb hiervoor gekozen omdat ik het schilderij al had gezien
Nadere informatieGemeente museum Den Haag
Gemeente museum Den Haag KIJKWIJZER NIVEAU ** ORDRUPGAARD Gemeentemuseum Den Haag afdeling Educatie september 2007 tekst: Andrea Freckmann vormgeving: Anne Blaak Over de tentoonstelling De oprichter van
Nadere informatieART HISTORY de twintigste eeuw. H4-cp3 H4 Expressionisme
ART HISTORY de twintigste eeuw H4-cp3 H4 Expressionisme Sigmund Freud (1856-1939) blz.34 De ideeën van de psychoanalyticus Sigmund Freud hadden veel invloed op de kunstenaars uit het begin van de twintigste
Nadere informatieontdek de plek Opdracht 1
Naam: Klas: Datum: Welkom in één van de Schatkamers van de wereld. In deze lessen leer je meer over hoe dit typische polderlandschap een inspiratiebron is voor de kunsten. Je doet inspiratie op om je eigen
Nadere informatieSamenvatting door een scholier 693 woorden 18 maart keer beoordeeld
Samenvatting door een scholier 693 woorden 18 maart 2003 6 78 keer beoordeeld Vak CKV Stijl : Griekse kunst Tijd : ± 500 voor Christus Bijzonderheden : Dorische en Ionische bouwstijl Kenmerken : * zuilen
Nadere informatieMet Vincent aan het werk
Met Vincent aan het werk Ceciel de Bie Met illustraties van Georgien Overwater Van Gogh Museum Publicaties 4 Inhoud 1 Ontdekken door te doen 9 2 Heb je tekenspullen in huis? 10 3 Tekenen, tekenen en nog
Nadere informatie1 Het classicisme (1775-1840)
1 Het classicisme (1775-1840) Een tijd van perfect evenwicht Zoals de naam al zegt liet de kunst zich tijdens het classicisme leiden door haar klassieken: de Grieken en Romeinen. De uitbundige rococostijl
Nadere informatieBeeldhouwkunst: - Qua afwerking niet gepolijst. Het lijkt geboetseerd, daardoor krijg je sterkere licht/schaduwwerking.
Samenvatting door een scholier 2052 woorden 12 januari 2003 6,6 476 keer beoordeeld Vak Kunstgeschiedenis Realisme * 1840-1875 Bekende mensen: - Jean Francois Millet - Courbet Kenmerken: * Als onderwerpen
Nadere informatieVoorbereidende les bij de rondleiding Ik ruik, ik voel wat jij niet ziet Geschiedenis Werkblad voor leerlingen bij Gouden Eeuw (groep 7 en 8)
Voorbereidende les bij de rondleiding Ik ruik, ik voel wat jij niet ziet Geschiedenis Werkblad voor leerlingen bij Gouden Eeuw (groep 7 en 8) Werkblad 1 Oorlog en vrede Nederland was in de 17de eeuw vaak
Nadere informatieGorcums Museum Grote Markt 17 4201EB Gorinchem 0183-632821 www.gorcumsmuseum.nl
Gorcums Museum Grote Markt 17 4201EB Gorinchem 0183-632821 www.gorcumsmuseum.nl Loop naar de eerste verdieping van het museum. Wat zie je daar? Het Gorcums Museum verzamelt alles over de stad Gorinchem.
Nadere informatieExamen VMBO-GL en TL. beeldende vakken CSE GL en TL. tijdvak 1 woensdag 16 mei 9.00-11.00 uur
Examen VMBO-GL en TL 2012 tijdvak 1 woensdag 16 mei 9.00-11.00 uur beeldende vakken CSE GL en TL Bij dit examen horen twee bijlagen (een kleurenbijlage en een zwart-wit bijlage). Dit examen bestaat uit
Nadere informatieOok zijn verkoopstrategie was sterk: hij verspreidde brochures met afbeeldingen van de verkrijgbare modellen.
Samenvatting door S. 1859 woorden 22 april 2015 10 2 keer beoordeeld Vak Methode Kunst De bespiegeling Realisme in de negentiende eeuw Wereldtentoonstelling In de negentiende eeuw bestond een grote drang
Nadere informatie5.7. Boekverslag door R. 962 woorden 15 januari keer beoordeeld. Voorwoord
Boekverslag door R. 962 woorden 15 januari 2004 5.7 144 keer beoordeeld Vak CKV Voorwoord Dit werkstuk gaat over het expressionisme het expressionisme is een kunststroming uit de 20ste eeuw. In dit werkstuk
Nadere informatieWat je moet doen: Zoek een afbeelding van een landschap op de websites van musea.
Opdrachtenkaart 1 Een verhaal schrijven bij een schilderij Papier en schrijfgerief. Je zoekt op de website van landschappen een schilderij. Hierna schrijf je een verhaal bij je keuze. Plaats je verhaal
Nadere informatieLiefde ik heb je zo lief! Kijktocht Voortgezet onderwijs havo vwo onderbouw
Liefde ik heb je zo lief! Kijktocht Voortgezet onderwijs havo vwo onderbouw 1 zaal 3 2 zaal 4 zaal 5 Liefde ik heb je zo lief! zaal 2 zaal 1 Ingang Uitgang begane grond Als je verliefd bent wil je er over
Nadere informatieImpressionisme op 20 meter vrijdag, 01 maart 2013 18:00
Projectmanager Hellen Chirino-Roosberg samen met Alexander Belozor, de Guinness World Record-houder van het grootste schilderij ooit gemaakt onder water. Ze zien er uit alsof ze rechtstreeks uit het schildersatelier
Nadere informatier e a l i s m e kenmerken van het Realisme KG-KB 13
KGKB 13 r e a l i s m e Al voor de Franse Revolutie (1789) werd er in de Franse salons druk gediscussieerd over vrijheid en gelijkheid. In 1848 braken in veel Europese steden revoluties uit, als gevolg
Nadere informatieDe afbeeldingen staan zwart/wit op een los blad. Ze staan in KLEUR op de website van tekenen en de ELO
4H/5V OEFENVRAGEN BasisToets-1 (KB t/m Beeldende Aspecten) Naam:. Klas: 02_Oefenvragen_BasisToets-1; v1: 1312; v2: 1401; v3: 1401; v4: 1402; v5: 1403; v6: 1512 Je kunt deze oefenvragen BasisToets-1 maken
Nadere informatieZAAIEN EN WIEDEN SPEURTOCHT
ZAAIEN EN WIEDEN SPEURTOCHT NAAM.. LEEFTIJD.. EMAILADRES. TELEFOON.. Onder alle deelnemers aan deze speurtocht verloten wij drie exemplaren van het boek: Een hele kunst. Dit boek staat in de kinderboeken
Nadere informatieSTAD EN TAAL ONTMOET KUNST
STAD EN TAAL ONTMOET KUNST OPTIONELE OPDRACHTEN EN HUISWERKOPDRACHTEN 1 WAT WILT U? (voorbereiding op het bezoek) A. Wat wilt u graag in het Stedelijk Museum zien? (welke soort kunst, welke kunstenaar,
Nadere informatieBijzondere verkoop schilderijen Narcisse voor de slachtoffers van tyfoon Haiyan
Bijzondere verkoop schilderijen Narcisse voor de slachtoffers van tyfoon Haiyan Om de slachtoffers van het vreselijke natuurgeweld in de Filipijnen te helpen hebben we een speciale aanbieding voor u. U
Nadere informatie6,3. Praktische-opdracht door een scholier 1888 woorden 4 december keer beoordeeld. Geschiedenis. Bijlage. Stap1: Het begrip classicisme
Praktische-opdracht door een scholier 1888 woorden 4 december 2002 6,3 36 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Bijlage Stap1: Het begrip classicisme In het woordenboek staat: clas si cis me (het ~) navolging
Nadere informatieMaak hier de gaatjes voor in je multomap. Leerlingenboekje WELKOM BIJ DE ROMEINEN. Dit boekje is van
Maak hier de gaatjes voor in je multomap Leerlingenboekje WELKOM BIJ DE ROMEINEN _ Dit boekje is van Welkom bij de Romeinen! In Welkom bij de Romeinen maak je kennis met het Romeinse leven. Je zult merken
Nadere informatieCursussen. Alles is begonnen met een basiscursus met het landschap als basis.
Cursussen Alles is begonnen met een basiscursus met het landschap als basis. Alle cursussen zijn tien lessen van drie uur opgebouwd uit een intro en gevolgd door een demonstratie. Mijn leraar zei steeds;
Nadere informatieOpdracht door Kimberly 1213 woorden 30 september keer beoordeeld. Beeldende vorming
Opdracht door Kimberly 1213 woorden 30 september 2017 6 2 keer beoordeeld Vak Beeldende vorming Dit schilderij heet De onverschrokkenheid van Gaius Fabricius Luscinus in Pyrrhus legerkamp. De kunstenaar
Nadere informatieRealisme in de negentiende eeuw. Hoofdstuk 4 Blz.46 t/m 61 Het Realisme De tweede helft van de negentiende eeuw.
Realisme in de negentiende eeuw Hoofdstuk 4 Blz.46 t/m 61 Het Realisme De tweede helft van de negentiende eeuw. Inleiding blz.46 t/ 50 De tweede helft van de 19e eeuw is een tijd van grote veranderingen.
Nadere informatieScriptie Kunst Vincent van Gogh
Scriptie Kunst Vincent van Gogh Scriptie door een scholier 2053 woorden 31 december 2003 5,6 83 keer beoordeeld Vak Kunst Inhoudsopgave: - Over Vincent van Gogh - Jonge Vincent - Parijs - Familie en vrienden
Nadere informatieKUNST IN SCHOOL OVERZICHT WORKSHOPS ATELIER ZGODAN 2010
KUNST IN SCHOOL OVERZICHT WORKSHOPS ATELIER ZGODAN 2010 De workshops worden gegeven door Wim de Goede (kunstenaar) en zijn ontwikkeld ism Hetty Kienhuis (docente). Alle workshops worden in overleg met
Nadere informatieRoncalli mavo Tekenen/Kunstgeschiedenis klas 3.
Roncalli mavo Tekenen/Kunstgeschiedenis klas 3. Reader/begrippenlijst periode 3 toetsweek : Hoe moet je leren??? 1. In de tekst worden belangrijke begrippen aangegeven met een*. Deze begrippen moet je
Nadere informatieGorcums Museum Grote Markt 17 4201EB Gorinchem 0183-632821 www.gorcumsmuseum.nl
Gorcums Museum Grote Markt 17 4201EB Gorinchem 0183-632821 www.gorcumsmuseum.nl speurtocht basisonderwijs gr.7/8 2014 tekst: MaritaVerlaan tekeningen:roel Mulder Loop naar de eerste verdieping van het
Nadere informatie