Maagd-van-Gentroute. 23 Boekhoute Biervliet IJzendijke. De tocht

Transcriptie

1 Maagd-van-Gentroute 23 Boekhoute Biervliet IJzendijke We geven maar meteen het antwoord op de eerste vraag die op je lippen brandt: wie was die Maagd van Gent? Nee, het was geen Gentse Jeanne d Arc en evenmin was het een heldhaftige grafelijke dochter of een pestbestrijdende kloosterzuster. Het antwoord is veel prozaïscher. De Maagd van Gent is een gehucht van de gemeente Biervliet, dat de naam draagt van een plaatselijk café. Het staat je vrij te veronderstellen dat een maagd uit Gent die drankgelegenheid ooit openhield, maar de echte naam van de betrokkene is niet met zekerheid bekend. De fietsroute slingert zich in een onregelmatige cirkel rond het gehucht dat pal op de grens tussen Nederland en Vlaanderen ligt. De route loopt in hoofdzaak over polderwegen door het grensgebied van Zeeland en Oost-Vlaanderen. De talrijke dijken in de streek roepen herinneringen op aan de eeuwenlange strijd van de mens tegen de bijna onstuitbare zee. In een niet zo ver verleden waren Boekhoute en Biervliet nog vissersdorpjes. De tocht km De garnaalschuit Isabella BOU 8 naast de kerk op het Marktplein (1) van Boekhoute, is een ideale startplaats voor deze fietsroute. De omgeving herinnert aan de twee belangrijkste aspecten van deze route: vroeger was Boekhoute een vissersdorp, vandaag ligt het midden in de polders. De BOU 8 is een garnaalschuit van 40 ton. Ruim 50 jaar geleden kon die nog via de Braakman, een inham van de Westerschelde, de open zee bereiken, maar die mogelijkheid is nu afgesloten. Boekhoute heeft een lange geschiedenis achter de rug. Al in de 9de eeuw stond hier een kerk, maar belangrijker is dat Boekhoute in 1242 samen met Assenede, Axel en Hulst de Vier Ambachten uitmaakte, een bondgenootschap dat zijn rechten en vrijheden kreeg van de graaf van Vlaanderen en Henegouwen. Toen de zeearm ten noorden van Boekhoute in 1952 door een dijk van de zee werd afgesloten, betekende dat het einde van de Boekhoutse haven. In een hoek van het Marktplein staat een wegwijzer naar Watervliet; die richting moet je voorlopig uit. Voorbij de kerk rechts van je staat het vroegere stadhuis. Hier zijn nu de Dienst voor Toerisme en het Visserijmuseum ondergebracht. Het Visserijmuseum belicht het vroegere vissersleven en heeft ook oog voor de rest van de plaatselijke geschiedenis. Het museum is gratis toegankelijk, evenwel alleen na afspraak met Toerisme Assenede. Je fietst de Noordstraat in en blijft die volgen over het kruispunt. Nu rijd je over de eerste van de vele dijken die je vandaag onder de wielen zult krijgen; deze heet vanaf een bocht naar links simpelweg Haven. De huizen staan links van de dijk, rechts wordt er vooral aan landbouw gedaan. Na zo n vierhonderd meter sla je rechts af.

2 Over polderwegen door Zeeland en Vlaanderen 159 Praktisch AFSTAND 38 km. BEWEGWIJZERING Zeshoekige borden met de naam van de route in rode letters. VEILIGHEID Enkel wat drukkere wegen en kruispunten, maar veelal rustige wegen. AARD VAN DE WEG Meestal verharde wegen. 3 % verkeersvrij. AANBEVOLEN VERTREKPUNT Het toeristisch bureau Zeeuws-Vlaanderen laat deze deels door Oost-Vlaanderen lopende route in IJzendijke beginnen en eindigen. De hierna beschreven tocht vangt aan en eindigt op het Marktplein van het Oost-Vlaamse Boekhoute. INFORMATIE Provinciaal Infokantoor Meetjesland, Stadhuis, Markt 34, 9900 Eeklo, , M meetjesland@oost-vlaanderen.be, 2 Gemeentehuis Assenede, Boekhoutedorp 3, 9961 Boekhoute, , M toerisme@assenede.be, 2 FIETSENVERHUUR Fietsenede, Markt 1, 9960 Assenede. Fietsen af te halen bij WZC Sint-Jozef, Leegstraat 17, 9960 Assenede, , M toerisme@assenede.be. ETEN EN DRINKEN Het Moes(ch)tuintje, Meuleken 19, 9988 Watervliet, , M wimdobbelaere@pandora.be. Zoals grenspaal 322 je duidelijk maakt, is de Boekhoutweg geen Vlaamse kasseiweg, maar een Nederlandse. Als het gehobbel ophoudt, verleen je eerst voorrang en dan fiets je linksaf, over het Isabellakanaal de Dijckmeesterweg op. De eerste straat rechts, de Spanjaardweg, is de jouwe. Die weg voert je eerst rechtdoor tussen grasland en velden. Bijna overal waar je kijkt, wordt de horizon door bomen onderbroken. Wanneer de Spanjaardstraat een lange bocht naar links maakt, volg jij het straatje naar rechts, dat je door een bos voert. Als je uit het bos komt, loopt het Isabellakanaal links met je mee tot je naar links een bruggetje met blauwe afrastering op kunt. Het verharde pad brengt je naar een T-splitsing, waar je een gracht dwarst. Je trapt naar links en bent in de Isabellaweg, die eerst met landbouwgrond en later afwisselend met bos en weide is afgeboord. Na een bocht naar rechts leidt de route je naar links over een fietspad van asfalt. Bij een picknicktafel volg je dat pad gedwee naar rechts. Wanneer je de bomen achter je heb gelaten, loopt het smalle geasfalteerde fietspad tussen weiden.

3 m m 23 Helenapolder Beukelspolder IJzendijke Ameliapolder Stellehoeve 3 4 Oranjepolder N61 NEDERLAND Biervliet Koninginnehaven Corina hoeve Braakmankreek Groote-Zuiddiepepolder 2 Linie of Passageule Angelinapolder Veldzicht Waterland- Oudeman watergang Isabella kanaal Barbara N679 5 Watervliet Kristoffels polder BELGIË Muizenhol Maagd van Gent Isabellahaven Krabbe Leopoldkanaal Hellepolder Sint-Jorispolder Schare Isabellawatering Boekhoute 1 Kasteel Terleijen ROUTE REFERENTIEPUNTEN 3% verkeersvrij vertrek 1 Marktplein van Boekhoute SITUERING NOORDZEE E19 BRUGGE ANTWERPEN Oostende Boekhoute E17 E313 E19 E40 GENT er 9 km 17 km 24 km 31 km Isabellakanaal in Biervliet Markt van Biervliet Markt van IJzendijke Onze-Lieve-Vrouwekerk van Watervliet A17 Leie E17 Schelde E40 BRUSSEL LEUVEN E40 E403 E429 Nijvel E19 38 km AFSTAND

4 Wegwijzer 161 Vertrekpunt: Marktplein (1) (Boekhoute) 1 t 2 9 km Noordstraat Noordstraat Haven Boekhoutweg Dijckmeesterweg Spanjaardweg Door bos 2 t 3 8 km Isabellakanaal (2) (Biervliet) Bruggetje Isabellaweg Asfalt fietspad Houten bruggetje Fietspad Spanjaardweg Middenweg Oostzeedijk Korte Betteweg Havenweg Havenstraat Havenstraat Havenstraat 3 t 4 7 km Markt (3) (Biervliet) Burgemeester van Maarleveldstraat Hoogstraat Molenstraat Voetpad Beukelstraat Noordstraat Noorddijk Hoofdplaatseweg en Driewegenweg IJzendijkseweg Middenweg Komsestraat Nieuwedijk Landbouwstraat Waterpoortstraat Nassaustraat Beursstraat 4 t 5 7 km Markt (4) (IJzendijke) Koninginnestraat Tivoli Watervlietseweg Oudemansdijk Kasseiweg Zandstraat Zandstraat Oudemansdijk Kruisken Callusstraat 5 t 1 7 km Onze-Lieve-Vrouwekerk (5) (Watervliet) Marktplein Kloosterstraat Wilhelmstraat Kasseiweg Dijk, in de dwarsrichting van het Leopoldkanaal Stenenschuur Noorddijk Noorddijk-Kruisstraat Notelaarstraat Meuleken Weststraat Marktplein (1) (Boekhoute)

5 Langs en over het Isabellakanaal km Bij het Isabellakanaal (2) volg je rechts mee, tot je zo n 75 meter verder naar links over een houten bruggetje kunt. Vanaf het bruggetje zie je rechts in de verte de reuzenschoorstenen van de industrie. Het smalle fietspad blijft rechtdoor lopen, maar het wordt nu langzaam breder. Je blijft de nu ongeveer twee meter brede asfaltweg volgen door een min of meer beboste omgeving. Aan een T-splitsing moet je naar rechts; je bent dan weer op de Spanjaardweg. Na grosso modo een halve kilometer kom je bij een voorrangsweg met aan weerszijden een fietspad, de Middenweg. Om de route te volgen, steek je voorzichtig over en ga je naar links. Wil je liever het recreatiedomein de Braakman bezoeken, dan moet je naar rechts. De Braakman was vroeger een zeearm maar werd in 1952 afgesloten, gelukkig net voor de watersnood die Nederland het jaar nadien zou teisteren. Vandaag is de Braakman het recreatie- en natuurgebied bij uitstek van Zeeuws-Vlaanderen. Er zijn zowel bossen als waterplassen, met gelegenheid tot wandelen, fietsen en watersporten, en verder ook tennisbanen, een speeltuin en een camping. In en om de noordelijke Braakmanbossen treft de liefhebber onder meer zeldzame orchideeën en minder voorkomende vogelsoorten aan. Na drie- tot vierhonderd meter op de Middenweg mag je al rechts afslaan, de Oostzeedijk op. De route verlaat de dijk naar links, en je fietst over een bruggetje over een gracht. Je volgt nu de Korte Betteweg. Op het einde ervan fiets je links in de Havenweg naast een dijk. Aan een kruispunt neem je de weg naar links, die nu van naam verandert in Havenstraat. Nog even blijft de dijk je vergezellen, maar bij een kruispunt kies je voor de richting Biervliet en volg je de Havenstraat naar rechts km Steeds rechtuit gaat het nu naar de Markt van Biervliet (3), een dorp dat eveneens op een lange geschiedenis kan bogen. In 1183 werd Biervliet reeds als stad vernoemd. Ten gevolge van diverse overstromingen werd het zogoed als een eiland. Pas in de 17de eeuw werd het weer met het land verbonden door inpoldering en werd landbouw er een belangrijke activiteit. Op de Markt tref je het standbeeld van de belangrijkste figuur uit de geschiedenis van Biervliet aan: Willem Beukelszoon, die in 1397 het haringkaken bedacht, een speciale manier om de vis schoon te maken. Terwijl je door het dorp fietst, merk je diverse oudere gebouwen op. Na de Markt gaat de weg naadloos rechtdoor over in de Burgemeester Van Maarleveldstraat en daar staat het vroegere gemeentehuis. Een bocht naar rechts brengt je in de Hoogstraat, naar de hervormde kerk uit Bij dat gezellige kerkje volg je een bocht naar links, die je in de Molenstraat brengt. Eerst lijkt het of de route hier doodloopt, maar dan ontdek je in een hoek tussen een haag en struiken een smal pad met klinkers. Eigenlijk is dit een voetpad; je stapt dus af en wandelt het eindje naar beneden tot in de Beukelstraat, die je rechts volgt. Even verder heb je links de Noordstraat, die je uit dit sfeervolle dorpje leidt. In een bocht naar links kom je weer op een dijk terecht, en de naam van de straat verandert dan ook consequent in Noorddijk. Links lopen twee grachten;

6 163 zoiets als een tweelinggracht dus. Het wegdek is intussen ook veranderd: er liggen nu weer kasseien. Na enkele bochten loopt je weg bij een lichtjes vervormde T-splitsing ten einde, en je buigt af naar rechts. Deze straat heet voluit Hoofdplaatseweg en Driewegenweg. Links in de Hoofdplaatseweg merk je een pracht van een boerderij, bestaande uit een kanjer van een schuur en een wat kleinere woning. Wanneer je in een bocht naar links kunt, zou je op de IJzendijkseweg moeten belanden. Controleer het maar even, want die weg is de volgende kilometers je leidraad. Bij een driewegsplitsing volg je enigszins naar rechts de Middenweg, aan weerszijden voorzien van een fietspad. Bij een kruispunt met twee kleinere wegen rijd je rechts de Komsestraat in. Als je op het einde, net voor een dijk, naar links de Nieuwedijk opfietst, kun je IJzendijke niet meer ontlopen. Via de Landbouwstraat en de Waterpoortstraat bereik je de Nassaustraat, die je even naar links volgt om dan rechts de Beursstraat in te slaan. Maagd-van-Gentroute km De Beursstraat voert je naar links naar de Markt (4) van IJzendijke. IJzendijke dankt zijn naam aan het dorpje Isendike, dat tijdens de beruchte Sint-Elizabethsvloed in de 15de eeuw voorgoed verdween. Het nieuwe IJzendijke werd als een vesting gebouwd, waarvan vandaag nog één bolwerk rest (bij de Boulevard). Aan de overkant van de Markt sla je rechts de Koninginnestraat in. Na een lichte bocht verandert de straatnaam in Tivoli hoe bedenken ze het in een Nederlands dorp? Bij de verkeerslichten steek je over in de richting van Watervliet. De Watervlietseweg brengt je alvast een flink eind in de goede richting. Bij een wat scheefgetrokken en uitgerekt kruispunt van vier wegen neem je rechts de Oudemansdijk. Aan een T-splitsing midden in de polders opteer je voor de kasseien naar links; de straat heet heel toepasselijk Kasseiweg. Die naam stemt overigens niet overeen met degene die de kaart van het toeristisch bureau Zeeuws-Vlaanderen vernoemt; daar heet de weg veel mooier Jonkvrouwdijk Aan het kruispunt met grenspaal 328 fiets je naar rechts. De straat krijgt hier een alledaagse Vlaamse naam (Zandstraat) en een betonnen wegdek. Bij een splitsing net voor een beek trek je naar links; de straatnaam verandert niet. Op het einde ligt er een verkeerseiland in de vorm van een driehoekig plein met gras. Je trapt hier naar links, in de Oudemansdijk. Na een paar honderd meters op de Oudemansdijk kun je rechts naar beneden om het Kruisken te volgen. Mocht je aan de Oudemansdijk naar rechts fietsen, dan zou je in Waterland- Oudeman belanden. Rond deze deelgemeente van Sint-Laureins, voorzien van de mooie Sint-Nicolaaskerk uit de 17de eeuw, liggen diverse nog niet dichtgeslibde kreken met een eigen flora en fauna.

7 Terug in Vlaanderen km Op een kruispunt met een verkeerspaddenstoel draai je links de Callusstraat in, die je rechtstreeks naar Watervliet brengt en haar bijzonder mooie Onze-Lieve-Vrouwekerk (5). De 16de-eeuwse Onze-Lieve-Vrouwekerk, die ver boven het dorpje uitsteekt, draagt de bijnaam Kathedraal van het noorden. Samen met de omgeving vormt het een beschermd dorpsgezicht. Let ook op de talrijke fraaie kunstwerken. Een ervan is de combinatie van orgel, doksaal en portaal, die uit één stuk zijn. Je fietst rechtdoor over het marktplein en dan in een hoek rechts in de richting van de post via de Kloosterstraat. Het blijft rechtdoor gaan, nu door de Wilhelmstraat. In een bocht naar rechts volg je best links de smalle kasseiweg. Daarna fiets je over een dijk (in de dwarsrichting van het Leopoldkanaal) naar rechts via een bruggetje over het Leopoldkanaal. Rechtdoor gaat het over de betonnen Stenenschuur. Al snel mag je links de Noorddijk op; dat betekent heerlijk fietsen in een mooie dreef. Bij het Cleylantshof blijf je rechtdoor trappen, maar enkele honderden meters verder moet je naar links van de Noorddijk af, naar de Kruisstraat. Je fietst over het bruggetje van de Isabellawatering waar, gezien het aantal vissers, flink wat vis moet zitten. Bij een kruispunt dat als vierde been een aardeweg heeft, sla je rechts af, de Notelaarstraat in. Op het einde ervan vind je links het Meuleken, dat je volgt tot je via de Weststraat (links) weer naar het Marktplein (1) van Boekhoute kunt.