Infobrochure Galblaasoperatie

Transcriptie

1 Infobrochure Galblaasoperatie

2 De galblaas De galblaas is een peervormig orgaan van ongeveer 5-12 cm lang dat zich bevindt in de rechterbovenbuik, net onder de lever. De galblaas slaat het galvocht op wat gemaakt wordt in de lever. Wanneer er voedsel in de dunne darm komt verplaatst het galvocht zich via de galwegen naar de twaalfvingerige darm. De spijsvertering kan ook functioneren zonder de galblaas. Als de galblaas wordt verwijderd zullen de lever en de galwegen de functie van de galblaas overnemen. Mogelijke problemen bij galstenen. Bij mensen die galstenen hebben kunnen verschillende aandoeningen voorkomen die pijn of ongemak veroorzaken: Klachten door galstenen in de galblaas (cholecystolithiasis). Stenen in de galblaas kunnen leiden tot misselijkheid, pijn in de bovenbuik of een onbehagelijk gevoel na het eten. Soms veroorzaken zij hevige krampen (koliekaanvallen) in de buik met pijn die kan uitstralen naar de rug meestal ergens ter hoogte van de schouderbladen. De klachten kunnen ook vaag en moeilijk te beschrijven zijn en worden niet zelden bestempeld als maagklachten. Klachten door galstenen in de galweg (choledocoholithiasis). Ook in de galwegen kunnen stenen uit de galblaas terecht komen of in zeldzame gevallen daar ontstaan. Zij kunnen eventueel de afvoer van het galvocht blokkeren waardoor een vorm van geelzucht (gele verkleuring van de huid )kan optreden. Dit gaat gepaard met ontkleuren van de stoelgang en donker verkleuren van de urine. In deze omstandigheden kan er ook een ontsteking van de alvleesklier optreden (pancreatitis). Galblaasontsteking (cholecystitis). Bij aanwezigheid van galstenen kunnen bacteriën of chemische irritatie door de stenen een ontsteking van de galblaas veroorzaken. Dit uit zich in buikpijn en koorts. Vaak zijn de klachten ook minder typisch. 3

3 Hoe wordt de diagnose bevestigd? Er bestaat een verhoogde kans op het krijgen van galstenen bij vrouwen, overgewicht, snel gewichtsverlies, zwangerschap en de leeftijdsgroep jaar. Ook erfelijke aanleg speelt een rol. Als uw klachten en lichamelijk onderzoek wijzen op een galblaasaandoening voert men gewoonlijk een echografisch onderzoek en enkele bloedtesten uit. Een echografie is een pijnloos onderzoek waarbij de galblaas (en een eventuele ontsteking ervan) en de galstenen in beeld worden gebracht. Soms is verder onderzoek aangewezen. Een kijkoperatie geniet de voorkeur omwille van een sneller herstel en minder pijn maar is niet altijd mogelijk omdat soms blijkt dat er met de kijkoperatie geen duidelijk beeld van de galblaas of de galwegen kan worden bekomen. Als u al eerder geopereerd bent kunnen er in de buik vergroeiingen bestaan die een kijkoperatie bemoeilijken of verhinderen. Dus er bestaat altijd een kans dat tijdens een kijkoperatie moet worden overgegaan tot een klassieke galblaasoperatie. Is een operatie nodig? Bij aanwezigheid van galstenen die klachten veroorzaken of bij een ontstoken galblaas zal de chirurg in de meeste gevallen voorstellen om de galblaas operatief te verwijderen. Nog weinig toegepaste andere behandelingsmogelijkheden (omdat ze het probleem niet definitief verhelpen) zijn het verbrijzelen van de galstenen of het proberen oplossen van de galstenen met medicatie. Welke operaties zijn er mogelijk? Er zijn 2 verschillende operatietechnieken om de galblaas te verwijderen: de kijkoperatie en de klassieke of open operatie. In de meeste gevallen wordt geopteerd om te starten met een kijkoperatie. De chirurg bespreekt met u de meest geschikte optie. De kijkoperatie Hierbij worden 4 kleine sneetjes van 5 tot 10 mm in de buikwand gemaakt voor het inbrengen van de camera en de werkinstrumenten. De buik wordt opgeblazen met koolzuurgas en op een TV-scherm kan de chirurg de buikinhoud bekijken en zo de ingreep uitvoeren. Soms wordt op het einde van de operatie een drainagebuisje achtergelaten. De klassieke of open operatie De chirurg maakt bij deze techniek meestal een snede onder de rechter ribbenboog van ongeveer cm lang. De galblaas wordt dan langs deze weg verwijderd. Vaak wordt hierna een drainagebuisje (plastic slangetje) geplaatst zodat het wondvocht naar buiten kan. Wat zijn mogelijke complicaties? Zoals bij alle operaties bestaat ook bij een galblaasoperatie de kans op een wondinfectie of een bloeding. Meer ernstige complicaties zoals kwetsuren van naburige organen, thrombose of longontsteking kunnen optreden maar zijn zeldzaam. Ook een beschadiging van de galwegen kan wel eens voorkomen. Voor een bloeding of een beschadiging van de galwegen kan een hersteloperatie nodig zijn. Voor een abces t.h.v. de operatieplaats kan, als antibiotica niet helpen ook een punctie of een operatie nodig zijn. Andere zeldzame complicaties dan diegene hier vermeld zijn mogelijk. Na een kijkoperatie kan uw schouder gevoelig zijn. Dit komt door het koolzuurgas, dat via het middenrif zenuwen prikkelt die naar de schouder lopen. Gewoonlijk verdwijnt dit gevoel binnen een paar dagen. 5

4 Hoe verloopt de opname? Lees vooraf grondig de onthaalbrochure uit de onthaalmap die uw behandelend arts heeft meegegeven als u bij hem op consultatie was om een operatiedatum af te spreken. Op de afgesproken opnamedag meldt u zich aan in het ziekenhuis. Tenzij anders afgesproken, wordt u opgenomen op de dag van de ingreep en komt u nuchter. Vergeet niet het door u ingevulde én getekende formulier thuismedicatie en de pre-operative vragenlijst uit de onthaalbrochure van het ziekenhuis en eventueel op voorhand uitgevoerde onderzoeken mee te brengen en af te geven aan de verpleegkundige die bij u op uw kamer komt. U hoeft zich niet op voorhand te scheren. Eens op de kamer zal een verpleegkundige u voorbereiden en uitleg geven over pijnstilling, medicatie bij misselijkheid, premedicatie, enzovoort. Op de kamer zal u gevraagd worden om met een stift een pijltje te plaatsen aan de kant van uw operatie. Het is nuttig als u er mee aan denkt om zo kort mogelijk voor de ingreep nog eens te plassen. Wanneer u aan de beurt bent, wordt u naar het operatiekwartier gebracht. Daar wordt met een prikje een infuus geplaatst en zal men u nog een aantal vragen stellen. Sommige vragen worden meermaals gesteld en door verschillende personen, dit is bedoeld om uw veiligheid maximaal te garanderen. Door iets in te spuiten in uw infuusbuisje valt u in slaap en kan de ingreep beginnen. De duur van de ingreep kan variëren, dit heeft geen invloed op uw herstel achteraf. Op het einde van de ingreep wordt eventueel een buisje geplaatst in de wonde om wat er nog komt van bloed op te vangen. Na de ingreep blijft u nog een tijd in de ontwaakruimte die zich ook binnen het operatiekwartier bevindt. Eens terug op de kamer wordt u opgevangen door de verpleegkundige. Als u pijn, misselijkheid of een ander ongemak ondervindt of een andere vraag heeft, mag u altijd uw belletje gebruiken. Als er met u een dagopname werd besproken, wordt het drainagebuisje al na enkele uren verwijderd. Twee uur na de ingreep krijgt u iets te drinken en nadien een kleinigheid te eten. Indien u comfortabel kan stappen, mag u naar huis. Het kan gebeuren dat u zelf of uw arts vindt dat u toch beter een nacht in het ziekenhuis blijft. Als er met u een opname werd besproken, dan blijft u na de ingreep meestal nog één nacht in het ziekenhuis. Het drainagebuisje wordt in dat geval de ochtend na de ingreep verwijderd. U mag niet zelf met de wagen naar huis rijden. Vraag op tijd aan de arts die uw ontslag regelt de nodige papieren voor uw werk of uw verzekering. Eenmaal opnieuw thuis, waar moet ik op letten? Verwittig steeds uw huisarts als u terug thuis bent. Overhandig uw huisarts de ontslagbrief als u deze heeft meegekregen. Meestal is er ook reeds een digitale versie in zijn bezit. U kan het best enkele dagen de pijnstillers nemen zoals aangegeven op uw medicatieblad dat u bij ontslag uit het ziekenhuis meekrijgt. U mag thuis meteen rondstappen, ook op de trap. Als u zich goed voelt, mag u de eerste dagen al een kleine wandeling maken en zelf met de wagen rijden. Voorzichtig zijn met de buikspieren bij het in- en uitstappen is belangrijk, dus gebruik hiervoor zeker ook uw armen. Doe dit ook als u uit bed of uit de zetel komt. De eerste drie weken na de ingreep mag u niets zwaar tillen en bij voorkeur ook niet sporten of fietsen. De wondjes van de ingreep kan u zelf dagelijks ontsmetten en nadien een nieuw verband aanbrengen. Indien nodig kan u ook een beroep doen op de thuisverpleging. Indien u zichtbare hechtingen heeft, mogen deze tien dagen na de ingreep door uw huisarts worden verwijderd. Vanaf de tweede dag na de ingreep mag u een douche nemen. Een bad pas na twee weken. Let er op om veel te drinken om een vlotte stoelgang mogelijk te maken. Het is belangrijk dat u al deze instructies volgt anders loopt u het risico dat u complicaties krijgt. 6 7

5 Vervolg pagina 7 De eerste weken na de ingreep is het normaal dat er enkele ongemakken aanwezig zijn zoals wat pijn in de bovenbuik, een opgezet gevoel na het eten en een wat opgezette buik. Het kan ook zijn dat u, ook al moet u na deze ingreep geen dieet volgen, bepaalde spijzen nog niet zo goed verdraagt. Meestal is dit tijdelijk dus u kan het na enkele weken gerust nog eens proberen. Bij sommige patiënten is de stoelgang tijdelijk wat dunner, als de stoelgang te hard is dit vermoedelijk omdat u te weinig drinkt. Indien er bij u symptomen of klachten aanwezig zijn die in belangrijke mate hiervan afwijken moet u, indien nodig dringend, contact opnemen met uw huisarts of met uw chirurg om een eventuele complicatie vast te stellen. Als u bijvoorbeeld koorts of meer pijn in de buik krijgt of u verliest vocht uit een van de wondjes moet u contact opnemen met uw huisarts of uw chirurg of naar de spoedopname komen. U krijgt bij ontslag ook een afspraak mee om op controle te komen bij uw chirurg om te zien of er een normaal genezingsproces aanwezig is. Contact Chirurgie Campus Bornem Kasteelstraat BORNEM chirurgie@sjk.be Auteur: dr. Hugo Bontinck, Chirurg Gastro-intestinale heelkunde Foto s: & 26/02/