Statistisch Product. Geharmoniseerd indexcijfer van de consumptieprijzen

Transcriptie

1 Metadata Statistisch Product Geharmoniseerd indexcijfer van de consumptieprijzen De geharmoniseerde consumptieprijsindex (HICP) is een economische indicator de prijsevolutie van goederen en diensten, gekocht door huishoudens, die doorheen de tijd te meten. De HICP maakt dan ook een vergelijkbare meting van inflatie mogelijk in de eurozone, de EU, de Europese Economische Ruimte en voor alle andere landen inclusief kandidaat Lidstaten voor de Europese Unie. De HICP wordt berekend op een geharmoniseerde wijze en op basis van gemeenschappelijke concepten. Ze is de officiële meting van inflatie in de eurozone voor monetaire doeleinden en om de convergentiecriteria zoals vastgelegd in het Verdrag van Maastricht te beoordelen. Actualisering meta Bijwerking van het document 29/03/2018 Presentatie Trefwoorden Domein Statistische eenheid Titel Statistische eenheid Omschrijving Statistische populatie Titel Statistische populatie Omschrijving Indexcijfer van de consumptieprijzen ; Indexcijfer van de consumptieprijzen met constante belastingvoeten Prijzen Uiteindelijke gezinsuitgaven De uiteindelijke gezinsuitgaven stemmen overeen met de uitgaven besteed aan het verwerven van goederen en diensten om rechtstreeks te voldoen aan de uitgaven van de gezinnen. De term «monetair» impliceert dat er een monetaire verrichting moet zijn om een product in de referentie indexkorf op te nemen. Krachtens dit criterium, worden uitgaven zoals de betaling van belastingen, de aankoop van financiële activa of de verblijfkosten van eigenaars/ bewoners niet in aanmerking genomen voor de berekening van het indexcijfer van de consumptieprijzen. Uiteindelijke gezinsuitgaven van gezinnen die op Belgisch grondgebied wonen. Het beoogde statistisch domein zijn de uiteindelijke gezinsuitgaven van de gezinnen die op Belgisch grondgebied wonen. De gezinssector wordt gedefinieerd volgens de regels van het Europees systeem van Nationale Rekeningen (ESA 1/7

2 Presentatie Geografisch bereik Tijdsbereik Sectorieel bereik Ander bereik 95) en omvat alle individuen of groepen van individuen wat ook hun verblijfplaats is of hun positie in de indeling volgens inkomen, hun nationaliteit of hun verblijfsstatuut. De HICP volgt de gezinsaankopen op Belgisch grondgebied of de gezinnen nu in België verblijven of niet. De HICP volgt de prijzen zoals ze werkelijk werden betaald door de gezinnen voor de aankoop van goederen en diensten waarvoor een geldtransactie plaatsvindt. Voor de HICP worden de interesten en de financiële lasten niet in aanmerking genomen, aangezien deze eerder worden aanzien als financieringskosten dan als gezinsuitgaven. België Basisperiode 2005=100 Referentieperiode Eerste beschikbare referentieperiode het geharmoniseerd indexcijfer van de consumptieprijzen is beschikbaar sinds het geharmoniseerd indexcijfer van de consumptieprijzen met constante belastingvoeten is beschikbaar sinds Institutioneel mandaat Wettelijke referentie Verordening (EG) nr. 2494/95 van de Raad van 23 oktober 1995 inzake geharmoniseerde indexcijfers van de consumptieprijzen Gegevensuitwisseling Vertrouwelijkheid Vertrouwelijkheid Beleid Vertrouwelijkheid Niveau Bekendmakingbeleid Periodiciteit Maandelijks 2/7

3 Verspreidingsformaat Persbericht Publicaties Onlinedatabank Toegang tot micro Overig Persbericht be.stat Toegankelijkheid van de documentatie Documentatie over methoden Documentatie over de kwaliteit De HICP wordt berekend volgens de methodologie bepaald op Europees niveau door EUROSTAT in samenwerking met de lidstaten en de voornaamste gebruikers (meer bepaald de Europese Centrale Bank, zie portal/page/portal/hicp/introduction) Kwaliteitsbeheer Kwaliteitsborging Kwaliteitsbeoordeling De prijzen die lokaal worden ingezameld worden nagekeken door de enquêteurs met behulp van geïntegreerde systemen op de gebruikte laptops (de abnormale prijswijzigingen moeten worden bevestigd). De worden eveneens nagekeken door de binnendienst en de prijswijzigingen van meer dan 5%, 20% of 50% (naargelang de productgroep) worden nagezien. De prijzen van producten en diensten die door de binnendienst worden opgenomen worden door andere leden van de dienst nagekeken. Tot slot worden ook de belangrijke wijzigingen van indexcijfers nagekeken. Zie Compliance Monitoring Report van 2010 uitgevoerd door Eurostat. 3/7

4 Relevantie Behoeften van de gebruikers Tevredenheid van de gebruikers Volledigheid Het hoofddoel van de HICP is de evolutie van de inflatie en van de koopkracht te meten op een vergelijkbare manier in de verschillende Europese landen. De HICP wordt dus hoofdzakelijk gebruikt om internationale vergelijkingen te maken aangezien de berekeningsmethode op Europees niveau werd gestandaardiseerd. De voornaamste gebruikers van de HICP zijn Eurostat, de Europese Centrale Bank, de Nationale Bank van België en het Prijzenobservatorium. Geen informatie over de tevredenheid van de gebruikers Alle indexcijfers worden berekend tot op het niveau COICOP 4, uitgezonderd de indexcijfers betreffende niet representatieve uitgavencategorieën in België. Nauwkeurigheid en betrouwbaarheid Nauwkeurigheid Steekproeffout Nietsteekproeffout Zie Compliance Monitoring Report van 2010 uitgevoerd door Eurostat. Niet geëvalueerd Niet geëvalueerd Tijdigheid Tijdigheid Vergelijkbaarheid Vergelijkbaarheid Geografisch Vergelijkbaarheid In de tijd Vergelijkbaarheid Sectorieel Vergelijkbaarheid Andere Resultaten beschikbaar 3 dagen na de referentieperiode De geharmoniseerde indexcijfers van de consumptieprijzen worden berekend in functie van een methodologie die op Europees niveau werd bepaald om de vergelijkbaarheid van de indexcijfers tussen de verschillende landen te verzekeren. De geharmoniseerde indexcijfers van de consumptieprijzen zijn in de tijd vergelijkbaar. De reeksen van de vorige jaren worden herzien wanneer er methodologische wijzigingen een impact hebben op de inflatiepercentages. 4/7

5 Coherentie Interne coherentie Gebiedsoverschrijdende coherentie De geharmoniseerde indexcijfers van de consumptieprijzen zijn op intern gebied coherent. De indexcijfers van hogere niveaus worden bekomen door de indexcijfers van de lagere niveaus samen te voegen volgens de methodologie van toepassing voor de HICP. Voor de HICP wordt de COICOP nomenclatuur gebruikt die het meest courant wordt gebruikt in de statistieken van consumptieprijzen of van gezinsuitgaven. De HICP verschilt van het nationaal indexcijfer van de consumptieprijzen in de dekking van de consumptie uitgaven. De uitgaven van de institutionele gezinnen en van personen die niet op Belgische grondgebied wonen. Het nationaal indexcijfer houdt rekening met de uitgaven van Belgische bewoners die in het buitenland gedomicilieerd zijn. Sinds januari 2013, wordt er voor het nationaal indexcijfer van de consumptieprijzen een twaalf maandelijks voortschrijdend gemiddelde genomen voor de prijzen van vloeibare brandstoffen, elektriciteit en aardgas terwijl de HICP enkel de prijzen volgt van de maand waarvoor het indexcijfer wordt berekend. Herziening van de Herziening van de Beleid Herziening van de Praktijk Statistische verwerking Basis Enquêtes Basis Administratieve Basis Statistische producten Frequentie van verzameling van De historische reeksen van de HICP kunnen worden herzien op basis van de Europese verordening N 1921/2001 van 28 september De gepubliceerde kunnen, in geval van fouten, worden herzien, ingevolgde de beschikbaarheid van nieuwe informatie of ingevolge methodologische wijzigingen. De HICP worden herzien in geval van fouten. Enquête 'Private huur' ; Enquête 'sociale huur' ; Maandelijkse opname van consumptieprijzen door enquêteurs in winkels ; Verschillende overige bronnen (Internet, catalogi, scannerdata,...) Huishoudbudget ; Tabel 2400 van de nationale rekeningen Maandelijks 5/7

6 Statistische verwerking Verzameling van ; Websurvey Samenstelling van Aanpassing Opmerkingen Opmerking betreffende tijdigheid van de geharmoniseerd indexcijfer van de consumptieprijzen (HICP) De HICP wordt telkens gepubliceerd op de 3de werkdag van de maand met uitzondering van de maanden januari (5de werkdag) en februari (14ste werkdag). Statistische variabelen Titel Definitie Eenheid/ Nomenclatuur Maand Maand van het jaar Geharmoniseerde prijsindex (GICP) Inflatie Het geharmoniseerde indexcijfer van de consumptieprijzen (GICP) werd in 1997 opgericht om over een vergelijkbare meting van de inflatie tussen de deelnemende landen uit de toekomstige eurozone te beschikken. Sinds het begin van de euro is het GICP één van de belangrijkste meetinstrumenten van de Europese Centrale Bank (ECB) bij het voeren van haar monetaire beleid. De opgenomen prijzen zijn de prijzen zoals ze werkelijk door de consumenten worden gedragen inclusief bv. de belastingen op de producten, zoals de belasting op de toegevoegde waarde, en houden rekening met de koopjesperiodes. Inflatie wordt gedefinieerd als de verhouding tussen de waarde van het indexcijfer van de consumptieprijzen van een gegeven maand en het indexcijfer van dezelfde maand het jaar voordien. De inflatie meet dus het tempo waarin het algemene niveau van de prijzen evolueert. 2005=100 % (Percentage) 6/7

7 Statistische variabelen COICOP Geharmoniseerd indexcijfer met constante belastingvoeten Weging Inflatie met constante belastingvoeten COICOP is een nomenclatuur ontwikkeld door de Verenigde Naties welke tot doel heeft om individuele consumptieuitgaven van gezinnen te classificeren volgens gebruiksdoel. Het geharmoniseerd indexcijfer van de consumptieprijzen met constante belastingvoeten is afgeleid van de HICP en wordt berekend door het niveau van indirecte belastingen (hoofdzakelijk accijnzen en BTW) constant te houden ten opzichte van het niveau dat in december van het jaar voordien werd waargenomen. Dit indexcijfer laat toe het maximum effect op de inflatie te meten bij wijzigingen in de belastingen door te veronderstellen dat deze rechtstreeks en integraal worden doorberekend op de eindprijs die wordt betaald door de consumenten. Gewicht in de korf van goederen en diensten bepaald door de resultaten van de nationale rekeningen (uitgaven optiek) en die van het huishoudbudgetonderzoek. Inflatie wordt gedefinieerd als de verhouding tussen de waarde van het indexcijfer van de consumptieprijzen van een gegeven maand en het indexcijfer van dezelfde maand het jaar voordien. De inflatie meet dus het tempo waarin het algemene niveau van de prijzen evolueert. COICOP 2005=100 % (Percentage) 7/7