Voeden als biologisch proces. Een nieuwe benadering van. Co-founder of The Nurturing Project
|
|
- Albert van de Berg
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Voeden als biologisch proces Een nieuwe benadering van borstvoeding gebaseerd op de neurogedragswetenschappen Suzanne Colson, PhD, MSc, BA, RM, RGN Co-founder of The Nurturing Project Independent Lecturer Honorary Senior Midwifery Lecturer Canterbury Christ Church University
2 Doelen en Studieresultaten Benodigdheden voor biologisch voeden Een reeks gedragingen Posities van moeder en baby Aangeboren gedrag
3 Wat is Biologisch Voeden (BV) Verzamelterm voor luie luie borstvoedings- houdingen en -gedragingen gedragingen, uitgaande van houdingen die men tijdens huid op huid (hoh hoh) contact waarneemt. Interacties in deze houdingen leiden tot aangeboren gedrag, dat baby s helpt de borst te vinden. Vaak pakken ze zelf de borst. Soms helpt de moeder. Reflexen treden ook op als moeders and baby s dun gekleed zijn. Rechtop zittend voeden met hoh of plat liggend voeden met hoh zijn NIET BV.
4 Wat is aangeboren gedrag? AANGEBOREN ACTIVITEIT verandert de relatie tussen een organisme en zijn omgeving Dit treedt op door een externe stimulus (bv bv. het zien van een roofdier) interne stimulus (bv bv. lage bloedsuiker) interne stimulus ( een een combinatie (bv bv. paringsgedrag) (Tinbergen 1969; Morris 1977) Beeld-Stimulus
5 Soorten aangeboren gedrag Reflexen Aangeboren respons, reactie Eenvoudige beweging Aangestuurd via ruggenmerg Instincten (Biologische aanleg) Serie opeenvolgende reflexen Ingewikkeld Aangestuurd in de hersenen Termen Spontaan Aangeboren, niet aangeleerd Vastgelegd
6 Scannen Scannen om contact met de moeder te leggen Het jonge ratje benadert zijn moeder eerst langzaam en beweegt zijn kopje van links naar rechts (scannen scannen) totdat hij op 3 tot 4 cm afstand van haar is. Dan gaat hij sneller naar haar toe. (Blass & toe. (Blass & Teichner 1980 p16) Bij lagere zoogdieren ligt de moeder passief (Gunther Gunther, 1955; Pryor, 1963)
7 Scannen Scannen bij de mens Ligt de moeder er passief bij? Video clip
8 Primitieve Neonatale Reflexen (PNR s) Verzamelterm voor aangeboren neonatale reflexen, reacties en respons Gangbaar gebruikt bij: Medische evaluatie evaluatie van neurologisch functioneren bij (preterme preterme) pasgeborenen Test voor neurologische screening Bepaling zwangerschapsduur Zoeken, zuigen en slikken worden beschreven als voedings-pnr s Medische procedures en onderzoekstechnieken gestandaardiseerd door Prechtl (1963;1977)
9 3 standaard posities voor onderzoek; de baby wordt gewoonlijk onderzocht als hij rustig en alert is Positie I: rugligging Positie II: op de buik liggend Positie III: in buikligging opgetild
10 video clip als illustratie van medische onderzoekstechnieken van zoeken en zuigen
11 Achtergond: afstudeer- en promotieonderzoek (Colson et al. 2003; SD Colson et al. 2008) Leidt Biologisch Voeden (BV) tot PNR s (primitieve neonatale reflexen)? Spelen PNR s een rol bij het voeden van de baby? Steekproef 40 moeders/baby s met borstvoeding 14 moeders/baby s met flesvoeding
12 Resultaat: 20 PNR s geïdentificeerd Endogeen (signalen signalen) (Colson, Meek & Hawdon, 2008; Colson, 2010) Hand naar mond, mond wijd open Snelle tongbeweging/likken Arm- en beenbeweging Vingers buigen buigen en strekken Ritmisch (vasthouden vasthouden) Zuigen Trilling van de kaak Slikken Motorisch (vinden vinden) Houvast met handpalm en voetzool Stappen, kruipen Terechtkomen Babinski Hand en voet buigen Tegen de zwaartekracht in (vinden vinden) Hoofd rechthouden Hoofd opheffen Zoeken Hoofd op en op en neer bewegen Beschreven/vergeleken vergeleken, gevalideerd Overeenstemming tussen observatoren 0.82
13 De rol van PNR s Niet happen / Verzet tegen de borst: Het Baby Friendly Breastfeeding Handbook Soms zoekt een pasgeboren baby naar de borst. Hij beweegt zijn hoofd van links naar rechts alsof hij nee zegt. Dit is echter normaal gedrag (WHO, 1997, blz. 94)
14 2 video clips als illustratie van reflexen ervaren als barrières
15 De rol van PNR s Boksen / Vechten tegen de borst Beschreven in relatie tot stuwing We zagen dat de baby niet zuigt en zichzelf wegduwt met zijn vuistjes tegen de borsten of de buik van zijn moeder en tegen haar buik blijft schoppen en niet wil drinken (Gohil Gohil, 2006 blz. 268)
16 1 video clip als illustratie van boksen tegen de borst of van reflexen ervaren als barrières
17 Samengevat: gangbaar bij zittend de borst geven Moeder zit rechtop Ze is afhankelijk van een kussen Baby ligt dwars over het lichaam van de moeder Het lichaam en de voeten van de baby maken weinig contact met het lichaam van de moeder Opgemerkte PNR s lijken barrières voor aanleggen Moeder oefent druk uit op de rug van de baby om hem te steunen
18 Drinken in rugligging Als de moeder rechtop zit of op haar zij ligt, heeft de baby druk nodig tegen zijn rug om hem op zijn plaats dichtbij de borst te houden (Peiper Peiper, 1963).
19 Op en neer gaande hoofdbewegingen Observaties aangaande biologische verwantschap (fylogenetica fylogenetica) (Prechtl and Schleict,1951)
20 Gangbaar bij biologisch voeden luie luie borstvoedingshoudingen Moeder ligt achterovergeleund; baby ligt op haar Hij ligt in de lengterichting, schuin omhoog, een natuurlijke stabiele houding Geen druk tegen rug of nek van de baby Baby s beginnen van nature met kin de borst vinden vaak borst te zoeken; vaak zelf de borst
21 Belangrijkste ontdekking In de luie luie voedings- houding worden meer PNR s gezien die borstvoeding bevorderen (p=<0.0005) (SD Colson et al. 2008)
22 De mechanismes van Biologisch Voeden of lui lui borstvoeding geven Vergroot de beschikbaarheid van het lichaam van de moeder voor de pasgeborene Vergroot het aantal houdingen die de baby tijdens het voeden kan innemen (na de geboorte = 360 voedings- houdingen) Maakt positief gebruik van de zwaartekracht Moeders lichaam is goed gesteund In deze houdingen vindt interactie plaats zelfs als de baby slaapt Moeder is op de baby gericht
23 Biologisch voeden in luie luie houdingen zorgt voor een open lichaam van de moeder en voor meer voedings- houdingen voor de baby De relatie tussen de lengte van de baby en de lengte van de uterus De richting van de houding Als de wijzers van een klok kan de baby de borst rond gaan In de lengte, overdwars en hellend Alleen verticaal als moeder rechtop zit
24 Is de ligging van de pasgeborene specifiek voor de soort? Afmetingen van het midderif zijn wellicht essentieel. Bij mensenmoeders lijkt de afstand tussen de onderkant van het borstbeen en het schaambeen relatief klein te zijn
25 Implicaties I: Beleid Stimuleer na de geboorte 1+ uur huid op huid contact en stimuleer alle moeders om daarna tenminste drie dagen Biologisch Voeden toe te passen Snel en gemakkelijk te realiseren Reflextheorie = Instructie is niet nodig Proactieve screening test Helpt de zorgverleners prioriteiten te stellen in het werk
26 Implicaties II: Praktijk Redenen waarom moeders met borst- voeding stoppen (1e week): 35% weigeren te happen of te zuigen 52% Gemengde voeding 12% Kunstvoeding Bolling et al p56 Reflextheorie Sterke voet-mond connectie
27 Implicaties voor onderzoek: Anatomie en fysiologie (A&F) Jacobs et al Riordan & Auerbach 1997 Ramsey et al De A en F van t voeden van de baby is nooit onderzocht in houdingen van Biologisch Voeden Ardran et al Marmet & Shell 1984 Woolridge, 1986
28 Anatomie en Fysiologie Traditiegetrouw ziet men op afbeeldingen bij onderzoeksresultaten en op foto s in gezaghebbende boeken de moeder rechtop zittend met de baby zodanig op zijn rug liggend, dat druk tegen zijn rug nodig is om hem goed tegen de borst aan te laten liggen (Ardran et al. 1957;Marmet & Shell 1984; Woolridge, 1986; Riordan & Auerbach 1997; Ramsey et al. 2005; Jacobs et al. 2007) Anatomische veronderstellingen: De baby begint bij het zoeken met de kin, maar het hele gezicht (het trigeminale gebied) is betrokken Zijn tong is tong is naar voren Dit komt omdat de luie luie houding van de moeder de baby helpt te drinken in volledige buikligging, waarbij zijn lichaam zich naar het lichaam van de bevindt; hij van de moeder toekeert, of naar wat zich naast haar hij ligt pal tegen haar aan Normaal gesproken doet de zwaartekracht de rest!
29 Biologisch Voeden en hoh contact Wat is het verschil: Reflextheorie Huid op huid contact terwijl de moeder plat op haar rug ligt is niet Biologisch Voeden (BV) voor de moeder, hoewel haar baby volledig in de BV houding ligt en reflexen optreden die BV bevorderen. De houding van moeder plat op haar rug brengt mogelijk risico s met zich mee: *Ze krijgt last van hoofd en nek *Compressie van de grotere bloedvaten door de zware uterus *Deze houding betekent dat de baby plat op zijn buik ligt = riskant om zijn ademhaling op gang te brengen en te houden *Plat op de rug liggen kan de moeder een gevoel van hulpeloosheid geven. Let op de hand waarmee ze de rug en nek van de baby vasthoudt; dit doet denken aan voedingshoudingen waarbij de baby op zijn rug ligt.
30 Bronnen van informatie
31 Met dank aan Professor Susan Holmes Head of Research Canterbury Christ Church University Jane Hawdon, Consultant neonatologist University College London Hospitals Judith Meek, Consultant neonatologist University College London Hospitals Tom Greenfield, Cranial osteopath Philippa Parrett, Lactation consultant
32 Met bijzondere dank aan alle moeders die met het onderzoek meededen en me toestemming gaven hun foto s te gebruiken suzanne.colson@canterbury.ac.uk
INHOUD BORSTVOEDING: PROBLEMEN 1. PROBLEEMSTELLING INLEIDING 25/11/13 BIJ HET AANHAPPEN, GEVOLGEN EN BEHANDELING. Inleiding
BORSTVOEDING: PROBLEMEN BIJ HET AANHAPPEN, GEVOLGEN EN BEHANDELING Joke Muyldermans Vroedvrouw MSc, lactatiekundige IBCLC Vzw De Bakermat 2 Inleiding INHOUD Basisprincipes van het drinken aan de borst
Nadere informatieJe begeleidt een kraamvrouw bij het geven van borstvoeding aan de pasgeborene
1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 Opdrachtformulier Je begeleidt een kraamvrouw bij het geven van borstvoeding aan de pasgeborene Naam student: Datum: Opdracht 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en
Nadere informatieHuid-op-huid contact; baby en borst rond de geboorte
Huid-op-huid contact; baby en borst rond de geboorte Annet Helmsing lactatiekundige IBCLC verschil Huid-op-huidcontact Stichting Zorg voor Borstvoeding: Vuistregel 4: dat moeders binnen een uur na de geboorte
Nadere informatieAls drinken niet vanzelf gaat
Als drinken niet vanzelf gaat Inleiding Drinken gaat niet elke baby even makkelijk af. Het is een vaardigheid waarbij zuigen, slikken en ademhalen op elkaar afgestemd moeten worden. Als dit voor een baby
Nadere informatieAls drinken niet vanzelf gaat
Als drinken niet vanzelf gaat Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Drinken gaat niet elke baby even makkelijk af. Het is een vaardigheid waarbij zuigen, slikken en
Nadere informatieMijn baby heeft een voorkeurshouding... Wat nu?
Mijn baby heeft een voorkeurshouding... Wat nu? Adviezen voor de hantering van uw baby Als uw baby in de eerste levensmaanden altijd met z n hoofd op dezelfde kant ligt, kan hij een afgeplat hoofd krijgen.
Nadere informatieFysiotherapie. Ontwikkelingspolikliniek. Beter voor elkaar
Fysiotherapie Ontwikkelingspolikliniek Beter voor elkaar Gefeliciteerd met de geboorte van uw kindje! Omdat uw kindje te vroeg geboren is worden u en uw kindje begeleid door de kinderfysiotherapeut tijdens
Nadere informatieInformatie Oefeningen na de bevalling
Informatie Oefeningen na de bevalling s-hertogenbosch, mei 2015 Inleiding Na de bevalling begint er een bijzondere, maar ook drukke periode terwijl je lichaam door de zwangerschap en bevalling toch wel
Nadere informatieOp schoot en in een stoeltje. Algemeen
Als uw baby in de eerste levensmaanden een voorkeurshouding heeft, kan hij een afgeplat hoofd krijgen. Deze folder geeft u tips om dit te verhelpen. Wat is er aan de hand? Voorkeurshouding is een probleem
Nadere informatieKinderfysiotherapie. tips en adviezen. Paramedische afdeling
Paramedische afdeling Kinderfysiotherapie tips en adviezen Inleiding In deze folder geven wij u verschillende tips en adviezen. Deze gaan vooral over het goed neerleggen (bijvoorbeeld houdingen bed of
Nadere informatieMijn baby heeft een. voorkeurshouding... Wat nu? Adviezen voor de hantering van uw baby
Mijn baby heeft een voorkeurshouding... Wat nu? Adviezen voor de hantering van uw baby Als uw baby in de eerste levensmaanden een voorkeurshouding heeft, kan hij een afgeplat hoofd krijgen. Deze folder
Nadere informatieBorstvoeding aan de rand prematuur
1/7 Vrouw-kindeenheid Borstvoeding aan de rand prematuur Inleiding Met deze folder willen wij u informeren over borstvoeding bij de rand premature baby. Deze borstvoeding kan namelijk anders verlopen dan
Nadere informatieBorstvoeding geven met een tepelhoed
Borstvoeding geven met een tepelhoed Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Een tepelhoed is een hulpmiddel bij het geven van borstvoeding. Het is een opzetstuk dat
Nadere informatieMijn baby heeft een voorkeurshouding... Wat nu?
Mijn baby heeft een voorkeurshouding... Wat nu? Adviezen voor de hantering van uw baby Als uw baby in de eerste levensmaanden altijd met z n hoofd op dezelfde kant ligt, kan hij een afgeplat hoofd krijgen.
Nadere informatieMijn baby heeft een voorkeurshouding... Wat nu?
Mijn baby heeft een voorkeurshouding... Wat nu? Adviezen voor de hantering van uw baby Als uw baby in de eerste levensmaanden altijd met z n hoofd op dezelfde kant ligt, kan hij een afgeplat hoofd krijgen.
Nadere informatieHoe houd je je borst(voeding) in de hand? Een greep uit alle mogelijke houdingen
Hoe houd je je borst(voeding) in de hand? Een greep uit alle mogelijke houdingen Tom Van den Broeck Vroedvrouw lactatiekundige IBCLC www.lamadrugada.be Tom Van den Broeck - 3 mei Belangrijkste aandachtspunten
Nadere informatieFysiotherapie bij Borstkas afwijkingen
Fysiotherapie bij Borstkas afwijkingen Borstkas afwijkingen Oefeningen na de operatie Bovenste ledematen Liggend met de mond open. Gewichten van 1 kg. Adem diep in aan het begin van elke oefening/krachtsinspanning
Nadere informatieMijn baby heeft een. voorkeurshouding... Wat nu? Adviezen voor de hantering van uw baby
Mijn baby heeft een voorkeurshouding... Wat nu? Adviezen voor de hantering van uw baby Als uw baby in de eerste levensmaanden een voorkeurshouding heeft, kan hij een afgeplat hoofd krijgen. Deze folder
Nadere informatieLeren drinken. Moeder en Kind Centrum. Beter voor elkaar
Leren drinken Moeder en Kind Centrum Beter voor elkaar 2 Inleiding U krijgt deze informatie omdat uw kind nog wat moeite heeft met leren drinken. Goed kunnen drinken vraagt een goede coördinatie van zuigen,
Nadere informatieObstetrisch plexus. eerste periode
Obstetrisch plexus brachialis letsel (OPBL): eerste periode Tijdens de geboorte is bij uw kind een zenuwletsel van de zogenaamde plexus brachialis ontstaan. Het gevolg is een meer of minder ernstige verlamming
Nadere informatieDe voeding bij een baby die geboren wordt met een lip-, kaak- en of gehemelteschisis
De voeding bij een baby die geboren wordt met een lip-, kaak- en of gehemelteschisis De geboorte van een baby met schisis roept zowel bij ouders en verpleegkundigen vaak vragen op over de manier waarop
Nadere informatieAdviezen voor de hantering van uw baby
Adviezen voor de hantering van uw baby bij een voorkeurshouding Heeft uw baby een voorkeurshouding ontwikkeld? Dan geeft deze folder u tips om dit te verhelpen. Wat is een voorkeurshouding? Tegenwoordig
Nadere informatieWat maakt borstvoeding zo bijzonder? Voordelen voor je baby Voordelen voor jezelf Gefeliciteerd met je baby!
Wat maakt borstvoeding zo bijzonder? is de beste voeding voor je baby want borstvoeding: is altijd goed samengesteld is precies warm genoeg heb je altijd bij je. Voordelen voor je baby heeft voordelen
Nadere informatieMijn baby heeft een voorkeurshouding... Wat nu?
Jeugdgezondheidszorg Mijn baby heeft een voorkeurshouding... Wat nu? Adviezen voor de hantering van je baby Als je baby in de eerste levensmaanden altijd met z n hoofd op dezelfde kant ligt, kan hij een
Nadere informatieBorstvoeding voor een twee- of meerling
1/6 Kindergeneeskunde Borstvoeding voor een twee- of meerling Inleiding Deze folder geeft u informatie over borstvoeding in het algemeen, en borstvoeding bij een twee- of meerling in het bijzonder. Voordelen
Nadere informatieBorstvoeding met behulp van een tepelhoedje
Borstvoeding met behulp van een tepelhoedje U geeft borstvoeding aan uw baby. Problemen met aanleggen en drinken kunnen vaak verholpen worden met goede instructies en oefening. Soms kan een tepelhoedje
Nadere informatieBorstvoeding bij te vroeg geboren baby s. Adviezen voor ouders en verzorgers. www.nwz.nl
Borstvoeding bij te vroeg geboren baby s Adviezen voor ouders en verzorgers www.nwz.nl Omdat uw kindje te vroeg geboren is, is het opgenomen op de afdeling neonatologie van de Noordwest Ziekenhuisgroep
Nadere informatieSignalen dat het kind niet goed is aangelegd Voeden: hoe lang en wanneer
Borstvoeding Als de baby zijn voeding uit de borst krijgt, noemen we dit borstvoeding. De voedingsstoffen in borstvoeding zijn precies afgestemd op wat de baby nodig heeft. Borstvoeding beschermt de baby
Nadere informatieKinderfysiotherapie Nazorgpoli prematuren
Kinderfysiotherapie Nazorgpoli prematuren Afdeling fysiotherapie Omdat uw kindje prematuur en/of dysmatuur is geboren is er een kans dat de motorische ontwikkeling vertraagd of afwijkend verloopt. Om die
Nadere informatieInleiding Tien vuistregels Bijzondere eigenschappen van moedermelk
BORSTVOEDING 350 Inleiding Deze folder bevat algemene informatie over het beleid met betrekking tot borstvoeding in het Sint Franciscus Gasthuis. Dit beleid is afgestemd op de tien vuistregels voor het
Nadere informatieRichtlijnen houdingsadviezen bij zuigelingen
Richtlijnen houdingsadviezen bij zuigelingen voorkeurshouding en overstrekken Na de geboorte houden zuigelingen/baby s hun hoofd vaak naar dezelfde kant. Meestal gaat dit binnen enkele weken over. Echter
Nadere informatieLETSEL AAN SCHOUDER EN/OF ARM BIJ KINDEREN, ONTSTAAN TIJDENS DE BEVALLING
LETSEL AAN SCHOUDER EN/OF ARM BIJ KINDEREN, ONTSTAAN TIJDENS DE BEVALLING 313 Inleiding Wanneer na de bevalling het vermoeden bestaat dat uw kind een letsel aan arm of schouder heeft opgelopen, wordt uw
Nadere informatieRichtlijn Multidisciplinaire richtlijn Borstvoeding
Richtlijn Multidisciplinaire richtlijn Borstvoeding 2. Starten met borstvoeding Het op gang komen van de lactatie is een natuurlijk proces, dat start tijdens de zwangerschap. Na de geboorte van de placenta
Nadere informatieHet is belangrijk dat de baby binnen 1 uur na de geboorte aan de borst wordt gelegd
Borstvoeding Het LangeLand ziekenhuis is in het bezit van het keurmerk van Baby Friendly Nederland. Dit houdt in dat wij werken volgends de 5 standaarden van Baby Friendly. Het is belangrijk dat de baby
Nadere informatieBorstvoeding is... INFORMATIE VOOR PATIËNTEN
Borstvoeding is... INFORMATIE VOOR PATIËNTEN 2 INHOUDSTAFEL 1. Beste ouders 4 2. Waarom kiezen voor borstvoeding? 5 3. Prenatale lessen over borstvoeding 5 4. Op het Verloskwartier 6 5. Op de Kraamafdeling
Nadere informatiegebroken sleutelbeen of bovenarm bij baby
patiënteninformatie gebroken sleutelbeen of bovenarm bij baby Tijdens de geboorte heeft uw baby zijn/haar sleutelbeen of bovenarm gebroken. Om dit te laten herstellen geven we u een aantal adviezen. Hoe
Nadere informatieAdviezen na een keizersnee
Adviezen na een keizersnee U heeft onlangs een keizersnee gehad. Dit betekent dat u een buikwond heeft die moet herstellen. Het is verstandig om na de keizersnee rustig aan te doen en naar uw lichaam te
Nadere informatieYogales mei Ademoefening Prana Mudra!
Yogales mei 2019 Staan Plaats de voeten onder de heupen. Je voeten licht naar binnen gedraaid. Je voeten staan stevig op de grond. Voel je in verbinding staan met de aarde. De knieën zijn zacht. Ga met
Nadere informatieAdviezen na een keizersnee
Adviezen na een keizersnee Informatie voor patiënten F0030-3415 juli 2013 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070
Nadere informatieen waar is de gebruiksaanwijzing?? Over de eerste spannende dagen met je
en waar is de gebruiksaanwijzing?? Over de eerste spannende dagen met je baby Verwachtingen Wordt dit jullie eerste, tweede, volgende kindje? Weet je al hoe je je baby gaat voeden? Als je al een kind hebt:
Nadere informatieKennismaken met uw baby De fysiologische blauwdruk van uw baby
Kennismaken met uw baby De fysiologische blauwdruk van uw baby Patiënteninformatie Kennismaken met uw baby Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Fysiologische blauwdruk van uw baby 3 De eerste ontmoeting 4 De eerste
Nadere informatieMaak je klaar voor de lange ontspanning. Pak wat je nodig hebt om comfortabel te liggen.
Yoga januari 2018 Aarde in beweging brengen Ga stevig op de aarde staan met je voeten iets wijder dan heupbreedte. Sluit je ogen. Adem uit aandacht is in de voeten. Verplaats je gewicht van je ene naar
Nadere informatieKinderfysiotherapie bij prematuur geboren baby's
Fysiotherapie Kinderfysiotherapie bij prematuur geboren baby's www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl FYS019 / Kinderfysiotherapie bij prematuur
Nadere informatieYoga ebook. Starten met yoga
Yoga ebook Starten met yoga Inleiding Als je nog nooit Yoga gedaan hebt, blijft het vaak een gegeven dat mensen denken dat yoga in feite een soort meditatie is. Zitten in kleermakerszit, de lotushouding,
Nadere informatievoorkomen van een voorkeurshouding bij uw baby
patiënteninformatie voorkomen van een voorkeurshouding bij uw baby Als uw baby lang op de rug of vaak met het hoofd naar dezelfde kant ligt, heet dit een voorkeurshouding. Hierdoor kan het hoofd platter
Nadere informatieOmgang met uw baby Tips en adviezen
Omgang met uw baby Tips en adviezen Afdeling fysiotherapie Uw baby mag met u mee naar huis. Dit is een vreugdevolle en ook spannende gebeurtenis. Spannend omdat u nu zelf de zorg voor uw kindje op u gaat
Nadere informatiePatiënteninformatie. Informatie over het geven van flesvoeding
Informatie over het geven van flesvoeding Patiënteninformatie Informatie over het geven van flesvoeding Inhoudsopgave: 1 Inleiding 2 Benodigdheden 3 Klaarmaken voeding 4 Hoeveelheid voeding 5 Voedingsschema
Nadere informatieGeen tijd om elke dag te sporten? Kom thuis in actie met 1-minuut oefeningen!
Geen tijd om elke dag te sporten? Kom thuis in actie met 1-minuut oefeningen! Astrid Witte zomer 2014 Even vooraf: - Deze oefeningen zijn bedoeld voor gezonde volwassenen - Heb je klachten, overleg dan
Nadere informatieInformatie na het knippen van tongen/of
Patiënteninformatie Informatie na het knippen van tongen/of lipriem rkz.nl kinderwebsite.rkz.nl Het knippen van tong- en/of lipriem Je ondervindt problemen bij het geven van borstvoeding en je hebt goede
Nadere informatieGeboortecentrum. Tips bij borstvoeding. Gezien vanuit uw kindje
Geboortecentrum Tips bij borstvoeding Gezien vanuit uw kindje Tips bij borstvoeding Als je besluit om je kindje borstvoeding te geven dan wil je dit ook zo goed en prettig mogelijk doen voor je kindje,
Nadere informatieYogales maart 2019!! Bewust staan
Yogales maart 2019 Bewust staan Ga staan met je voeten heupbreedte, voorvoeten licht naar binnen, voel hoe de hiel van je voet contact maakt met de grond, voel de buitenkanten van de voet op de grond voel
Nadere informatieGebroken sleutelbeentje. Claviculafractuur
Gebroken sleutelbeentje Claviculafractuur Inhoudsopgave Voorwoord...4 Sleutelbeenbreuk...5 Onderzoek...5 Behandeling...6 Pijn...6 Voorkeurshouding...7 De dagelijkse verzorging...8 Tips voor een goede
Nadere informatieBELANGRIJK! BEWAREN TER REFERENTIE IN DE TOEKOMST
A B D C E F NL BELANGRIJK! BEWAREN TER REFERENTIE IN DE TOEKOMST Veilig gebruik van de Caboo... Lees alle instructies aandachtig door voordat u de Caboo in gebruik neemt. Let vooral goed op de onderstaande
Nadere informatieInformatie over het geven van flesvoeding
Informatie over het geven van flesvoeding Patiënteninformatie Informatie over het geven van flesvoeding Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Benodigdheden 3 Klaarmaken voeding 4 Hoeveelheid voeding 5 Voedingsschema
Nadere informatieErbse parese bij baby
patiënteninformatie Erbse parese bij baby adviezen Tijdens de geboorte is de schouder van de baby achter het schaambeen van de moeder blijven haken. Dit heet een Erbse parese. Om dit te laten herstellen
Nadere informatieOefeningen ter Verbetering van je Lichaamshouding
Oefeningen ter Verbetering van je Lichaamshouding Verkeerde lichaamshoudingen veroorzaken klachten. Eén van de meest voorkomende verkeerde houdingen, wordt veroorzaakt door een naar vorend hangend hoofd,
Nadere informatieMeerlingen en borstvoeding
Meerlingen en borstvoeding Ziekenhuis Gelderse Vallei Als zwangere komt u al voor veel keuzes te staan. De voeding van uw baby's is zo'n belangrijke keuze. Deze folder geeft informatie over borstvoeding
Nadere informatieOntwikkelingsgerichte Zorg Couveuse-unit
Uw kind verblijft momenteel op de couveuse-unit van het MCL. Om de ontwikkeling van uw kind zo goed mogelijk te steunen en te stimuleren wordt in het MCL ontwikkelingsgerichte zorg toegepast. In deze folder
Nadere informatieFysiotherapie bij te vroeg geboren baby's. Afdeling Fysiotherapie Route 59
00 Fysiotherapie bij te vroeg geboren baby's Afdeling Fysiotherapie Route 59 1 Wanneer spreekt men van prematuur? Prematuur betekent te vroeg geboren. Kinderen die eerder geboren worden dan 37 zwangerschapsweken,
Nadere informatieRode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Sleutelbeenbreuk bij baby s (Claviculafractuur) rkz.nl kinderwebsite.rkz.nl
Patiënteninformatie Sleutelbeenbreuk bij baby s (Claviculafractuur) rkz.nl kinderwebsite.rkz.nl Instructie voor ouders/verzorgers Waarom deze brochure? Tijdens de geboorte heeft uw baby zijn sleutelbeen
Nadere informatieBaby s die regelmatig huilen
Baby s die regelmatig huilen Kinderafdeling Beter voor elkaar Huilen Baby s huilen, dat is normaal. Huilen is voor een baby een vorm van communiceren, om te laten merken dat hij/zij u nodig heeft. Door
Nadere informatieBorstvoeding voor een twee- of meerling
1/5 Vrouw-kindeenheid Borstvoeding voor een twee- of meerling Inleiding Deze folder geeft u informatie over borstvoeding in het algemeen, en borstvoeding bij een twee- of meerling in het bijzonder. Voordelen
Nadere informatieOefeningen voor patiënten met reumatoïde artritis
Het is belangrijk om de oefeningen die u in het ziekenhuis hebt gedaan thuis dagelijks voort te zetten. Dit om de gewrichten en spieren in een goede conditie te houden. Probeer op een vast tijdstip te
Nadere informatieDe informatie is gebaseerd op de folder
Informatieblad responsief voeden met de fles Dit informatieblad is voor medewerkers in de zorg die aan ouders informatie geven over hoe zij voeding per fles aan hun baby kunnen geven. In dit blad wordt
Nadere informatieIk wil de eerste dagen 8 tot 12 keer aan de borst
Ik wil de eerste dagen 8 tot 12 keer aan de borst omdat mijn maagje niet groter dan een knikker is; omdat ik vaak kleine beetjes voedsel beter kan verteren; hoe meer en hoe vaker ik drink, hoe meer melk
Nadere informatieDemo stretchings. Door Inge Delforterie. (O= ontvanger / G= gever) DEEL 1: Buikligging
Demo stretchings Door Inge Delforterie (O= ontvanger / G= gever) DEEL 1: Buikligging 1 Hand onder het bovenbeen en 1 hand onder bekkenrand, contact maken en daarna handen langzaam naar beneden trekken
Nadere informatieDe 5 Tibetanen. Inleiding tot de 5 Tibetanen
De 5 Tibetanen De 5 Tibetanen zijn eigenlijk 6 oefeningen. De eerste 5 zijn welbekend als "de 5 Tibetanen, maar er is nog een 6e oefening wat "de geheime leer" of "de geheime oefening" wordt genoemd. De
Nadere informatieen gezinsvorming Voortplanting Werkvormen: Lesdoelen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 5: Hoe ben ik geboren? Lesoverzicht Basis
II Voortplanting en gezinsvorming Les 5: Hoe ben ik geboren? Lesoverzicht Werkvormen: Lesdoelen: Kinderen weten meer over de zwangerschap en geboorte van een baby. Kinderen weten hoe een baby in de buik
Nadere informatieAdem in, en til het rechterbeen iets op, hou even vast, en laat hem op de uitademing weer zakken.
Oefenschema Inleiding: Dit oefenschema beoogt ontspanning en bewustwording van het lichaam. Hoewel deze oefeningen niet veel van het lichaam vergen, hebben ze toch een diepgaande werking. Oefen op een
Nadere informatieEen gebroken sleutelbeen of bovenarm bij uw baby
Kindergeneeskunde Een gebroken sleutelbeen of bovenarm bij uw baby www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl KIN041 / Een gebroken sleutelbeen of bovenarm
Nadere informatieVoorkeurshouding bij baby s
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor ouders Voorkeurshouding bij baby s z 1 Als een baby ongeveer drie kwart van de tijd met het hoofdje naar één kant kijkt of naar één kant
Nadere informatieBorstvoeding voor te vroeg geboren kinderen
Borstvoeding voor te vroeg geboren kinderen 1 Borstvoeding voor te vroeg geboren kinderen Inhoudsopgave (Klik op het onderwerp om verder te lezen) Borstvoeding 2 Afkolven 2 Afkolven voor een premature
Nadere informatieOefening 1. Oefening 3 Oefening Oefening. Oefening 2 Oefening 2
Oefening 1 Doe deze ligoefeningen met rust en aandacht. Concentreer op wat je waarneemt in je lichaam en wees bewust van waar je grenzen liggen. Is een oefening te zwaar pas deze desnoods aan, of doe deze
Nadere informatieOefeningen bij bekkenklachten
FYSIOTHERAPIE Oefeningen bij bekkenklachten ADVIES Oefeningen bij bekkenklachten De oefeningen die in deze folder beschreven staan, hebben als doel uw bekken beter te stabiliseren, uw spierkracht te vergroten
Nadere informatieVuist maken, binnekant en buitenkant arm bekloppen (losse polsen) Schedel bekloppen
Do In Staand, voeten 50cm uit elkaar. Stevig afstrijken binnenkant arm van schouder naar pols, gevolgd door buitenkant arm van pols naar schouder, zowel rechterarm als linkerarm Vuist maken, binnekant
Nadere informatieBorstvoeding aan de rand prematuur
1/9 Vrouw-kindeenheid Borstvoeding aan de rand prematuur Inleiding Met deze folder willen wij u informeren over borstvoeding bij de rand premature baby. Deze borstvoeding kan namelijk anders verlopen dan
Nadere informatieEen kraamvrouw begeleiden bij het geven van flesvoeding
1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 Opdrachtformulier Een kraamvrouw begeleiden bij het geven van flesvoeding Naam student: Datum: Opdracht 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen.
Nadere informatieEvenwichtsoefeningen Radboud universitair medisch centrum
Evenwichtsoefeningen Deze folder van het Radboudumc geeft informatie over evenwichtsoefeningen binnen en buitenshuis. Met evenwichtsoefeningen bedoelen we bewegingspatronen van het hoofd, de nek en het
Nadere informatie... de geleidelijke overgang van enkel melkvoeding (borst- of kunstvoeding) naar enkel vaste voeding
Baby-led weaning (Rapley methode) Het best bewaarde geheim van het ouderschap? Gill Rapley, PhD Wat is weaning (spenen)? Spenen is...... de geleidelijke overgang van enkel melkvoeding (borst- of kunstvoeding)
Nadere informatieBORSTVOEDING FRANCISCUS GASTHUIS & VLIETLAND
BORSTVOEDING FRANCISCUS GASTHUIS & VLIETLAND Inleiding Deze folder bevat algemene informatie over het beleid met betrekking tot borstvoeding in het Franciscus. Dit beleid is afgestemd op de 5 standaarden
Nadere informatieBorstvoeding 1 Afkolven 1 Stappenplan voor borstvoeding bij een premature baby 2 Meer informatie 5 Tot slot 6 Belangrijke telefoonnummers 6
Borstvoeding voor te vroeg geboren baby s Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Borstvoeding 1 Afkolven 1 Stappenplan voor borstvoeding bij een premature baby 2 Meer informatie 5 Tot
Nadere informatiePECTUS REVALIDATIE. De pectoralisspieren. De rugspieren
PECTUS REVALIDATIE Het doel van de pectus revalidatie (training borst- en rugspieren) is het versterken van de spieren van de borst en de rug en hiermee het verbeteren van je lichaamshouding. De volgende
Nadere informatieOverstrekken bij baby s
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor ouders Overstrekken bij baby s z 1 Als uw baby voortdurend de rugspieren aanspant en het hoofdje achterover drukt, overstrekt hij zich.
Nadere informatieRichtlijnen houdingsadviezen bij zuigelingen
Richtlijnen houdingsadviezen bij zuigelingen voorkeurshouding en overstrekken Na de geboorte houden zuigelingen/baby s hun hoofd vaak naar dezelfde kant. Meestal gaat dit binnen enkele weken over. Echter
Nadere informatieOnderdeel 5: 10 cm of minder 3 punten; 11 t/m 20 cm = 2 punten; 21 cm of meer = 1 punt.
ZEILBOOTDIPLOMA 1. Van zwemmen naar voortbewegende technieken a.25 m rugcrawl, de hele baan zonder onderbreking uitzwemmen. b.25 m borstcrawl, de hele baan zonder onderbreking uitzwemmen. 2. Stuwen a.stuwen
Nadere informatieBorstvoeding. borstvoeding. Geachte (aanstaande) ouders,
Borstvoeding Geachte (aanstaande) ouders, U heeft één van de delen van de serie GroeiGids in handen. De GroeiGids bestaat uit zeven handzame boekjes: Kinderwens Zwanger Borstvoeding Kraam 0-4 jaar 4-12
Nadere informatieOefeningen met de fitnessbal
Oefeningen met de fitnessbal Praktische trainingstips Zorg dat u voldoende ruimte om u heen hebt. Zorg dat uw voeten stevig op de grond staan en niet kunnen wegglijden. Leg een stroef matje eronder of
Nadere informatieOefeningen bij nekklachten
Oefeningen bij nekklachten Inleiding U bent in het het Kennemer Gasthuis geweest voor uw nekklachten. In deze folder bieden wij u tips en oefeningen betreffende nekklachten. Het is een aanvulling op de
Nadere informatieCursus Rust. Het Slotervaart, een ziekenhuis met ambitie KINDERGENEESKUNDE TELEFOONNUMMER 020-512 45 42
Het Slotervaart, een ziekenhuis met ambitie Het Slotervaartziekenhuis, een opmerkelijk en ambitieus ziekenhuis in Amsterdam. In een informele en vertrouwde omgeving werken wij aan innovatieve medische
Nadere informatiedevelopment of sucking patterns in preterm infants
9 Samenvatting 123 Dit proefschrift gaat over de ontwikkeling van zuigpatronen bij premature pasgeborenen. Deze baby s hebben vaak problemen met het leren drinken uit de borst of de fles en het is niet
Nadere informatieBorstvoeding. Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Waarom borstvoeding? Wanneer voor het eerst voeden?
Borstvoeding Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Waarom borstvoeding? 1 Wanneer voor het eerst voeden? 1 Hoe moet ik aanleggen? 2 Voedingshoudingen 3 De baby van de borst nemen 3 Tepel-
Nadere informatieConcept art, les 2 - Anatomie Yannis Bolman, GAR 2e jaar
Concept art, les 2 - Anatomie Yannis Bolman, GAR 2e jaar Het lichaam is meest geavanceerde biologisch organisme. Er is niets vergelijkbaars qua complexiteit en stelt ons in staat alles te doen wat we om
Nadere informatieHET AANLEGGEN VAN DE BABY AAN DE BORST
HET AANLEGGEN VAN DE BABY AAN DE BORST 6e herziene uitgave november 2010 deze brochure is te bestellen via website: www.borstvoedinghulp.nl of per telefoonnummer 06-33664319 Dit document is geregistreerd
Nadere informatieREP-band, Lenigheid, en kracht. Oefeningen met de REP-band
Algemene oefeningen REP-band, Lenigheid, en kracht In deze folder staan algemene oefeningen. Uw fysiotherapeut neemt met u door welke oefeningen voor u geschikt zijn. Er staan drie soorten oefeningen in
Nadere informatieRevalidatie cervicale wervelzuil Informatiebrochure patiënten Informatiebrochure patiënten
Revalidatie cervicale wervelzuil Informatiebrochure patiënten Informatiebrochure patiënten 1. Passieve mobilisatie...4 2. Actieve mobilisatie...5 3. Spierversterkende oefeningen...7 4. Stabilisatieoefeningen...11
Nadere informatieTherapeutisch flesvoeden
Kinderafdeling/Neonatologie Therapeutisch flesvoeden Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep Deze folder geeft u informatie over therapeutisch flesvoeden.
Nadere informatieWatersafety test 12. Baan Vier - Schoolzwemmen - pg 1
Watersafety test 12 1 Bart Soons, Tom Van Iseghem, Kristien De Martelaer (VUB) - Klassieke zwemtest versus water safety test als evaluatie van veilig zwemmen in het lager onderwijs - Vlaams Tijdschrift
Nadere informatieZorgprotocol preventie van een voorkeurshouding en schedelvervorming
Zorgprotocol preventie van een voorkeurshouding en schedelvervorming 1. Inleiding Het is van belang dat de pasgeborene geen voorkeurshouding ontwikkelt. Een voorkeurshouding staat een voorspoedige symmetrische
Nadere informatieVo o r k e u r s h o u d i n g b i j b a b y ' s
Vo o r k e u r s h o u d i n g b i j b a b y ' s Wat kunt u doen om een voorkeurshouding bij uw baby te voorkomen of te verminderen? Onderdeel van Vo o r k e u r s h o u d i n g b i j b a b y ' s Wat is
Nadere informatiePraktische informatie bij de start van borstvoeding
Gynaecologie / Verloskunde Kraamafdeling Praktische informatie bij de start van borstvoeding i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Inleiding U gaat uw baby borstvoeding geven; de beste voeding voor
Nadere informatie