Wat een verschillen!

Transcriptie

1 FIETSSPECIAL 42 Als een bloedsnelle Maserati door bergen van Noorwegen 68 Drentse natuur gemaakt voor prachtige tochten Wat een verschillen! De grote test Liefst 26 e-bikes met elkaar vergeleken. En wat is de beste mountainbike, toer- en racefiets?

2

3 VRIJ FIETSSPECIAL 3 INHOUD 5 Vijf handige onderhoudstips 6 Test e-bikes 32 De e-bike uitgelegd 35 Gezien Tech 36 Langs de parels van de IJssel 40 Woon-werk met een speed pedelec 42 Maserati Haute Route Noorwegen 48 Zes mooie fietsroutes in Europa 50 Test racefietsen 59 Gezien Stijl 60 Vijfmaal fietsen in Gelderland 64 Test mountainbikes 68 Terug naar de natuur in Drenthe 73 Gezien Veilig 74 Test toerfietsen 79 De Ilmtal-Radweg in Thüringen De racefietsen, mountainbikes, e-bikes en toerfietsen zijn getest door ervaren fietsers. Bij de mountainbikes en racefietsen hadden we steun van de Nederlandse Toer Fiets Unie. Bij de overige categorieën hadden we de Fietsersbond als ervaren testpartij. De e-bikes zijn samen met de Consumentenbond getest. Colofon Wat zijn de beste e-bikes van dit moment? Noorse uitdaging Toerfieten getest Ontdekkingstocht Ik hou van reizen én van fietsen. Mij kun je dus niet blijer maken dan me op een fiets een land of stad te laten ontdekken. Mijn eerste buitenlandse fietservaring was in Bangkok, bijna 25 jaar geleden. De Nederlandse Co van Kessel nam toeristen op sleeptouw en toonde de verborgen wereld van hectisch Bangkok. Ik kan me de geuren, rijstvelden, steegjes en vrolijke mensen nog herinneren als de dag van gisteren. Vanaf toen wilde ik nooit anders meer. Zodra ik op onbekend terrein ben, zoek ik naar mogelijkheden. Wat een feest is het dat je in menig buitenlandse stad tegenwoordig op iedere hoek van de straat fietsen kunt gebruiken om ze elders in de stad weer achter te laten. Collega Robert van Weperen fietst jaarlijks duizenden kilometers en heeft zo inmiddels talloze landen doorkruist. In deze bijlage deelt hij zijn favoriete buitenlandse en binnenlandse routes. Vooral zijn tip de Noordzeeroute te fietsen, maakte mij enthousiast. Want wat jammer toch dat ik in het buitenland direct op de fiets spring, maar de tweewieler in eigen land vooral gebruik als vervoermiddel in de stad. Verslaggeefster Jolanda Janssen deed er nog een schepje bovenop en beschrijft hoe prachtig fietsen het is langs de IJssel. Ik kan niet wachten tot het weer beter wordt en ik hetzelfde kan gaan doen. Redactie VRIJ vrij@telegraaf..nl Chef Babette Wieringa Coördinatie Katina Stavianos Vormgeving De Telegraaf vormgeving Beeld Dick Moller, Frank van der Vleuten Eindredactie Amir Andriesse, Frans Raven Advertenties Martijn van Vuure mvanvuure@tmg.nl Coverfoto Matty van Wijnbergen Veel fiets- én leesplezier! Babette Wieringa, chef redactie VRIJ

4 4 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF De mooiste Fietsers leven langer Wie voor zijn korte dagelijkse ritjes de fiets pakt in plaats van de auto, leeft langer. Want ja, natuurlijk loop je meer risico op een verkeersongeval en ook het inademen van vervuilde lucht kan de levensverwachting negatief beïnvloeden, maar dit valt weg tegen de positieve effecten van fietsen op de gezondheid. Dagelijkse beweging verlengt het leven van een fietser met 3 tot 14 maanden, zo blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Utrecht. Het helpt bij het tegengaan van aandoeningen, zoals (ouderdoms)diabetes, vormen van kanker, hart- en vaatziekten en depressies. Leasefiets Niets irritanter dan een kapotte fiets. Moet je weer met dat ding helemaal naar de fietsenmaker lopen. Over drie dagen ophalen, tja, druk-druk-druk. Niet als je stalen ros een Swapfiets is; die lease je voor vijftien piek per maand en als hij stuk is, wordt-ie bij je thuis opgehaald en binnen twaalf uur vervangen door een werkende. Handig! Swapfiets is beschikbaar in zestien steden, swapfiets.nl Wielergoden De meest heldhaftige verhalen uit de wielergeschiedenis zijn gebundeld in Wielergoden. Of het nu om Bernard Hinault, Marco Pantani, Marianne Vos of Tony Martin gaat, allemaal hebben ze een buitengewoon doorzettingsvermogen. Een boek over pijn, gevaar en rampspoed in de koers. Vanaf 24 april in de winkel. Prijs: 17,50

5 VRIJ FIETSSPECIAL 5 van 2018 In Zweden werkten ze de afgelopen jaren aan de aanleg van een uitgebreid fietsroutenetwerk. En het resultaat mag er zijn. Zo blijkt, want de route Kattegattleden werd vorige maand tijdens de Fiets- en Wandelbeurs uitgeroepen tot 'Fietsroute van het Jaar De route die sinds 2015 bestaat, loopt van Helsingborg naar Göteborg aan de westkust en is 395 km lang. Een afwisselende route die leidt door vissersplaatsjes en prachtige natuur, langs een scherenkust met rotspunten en eilandjes. Op pagina 48 leest u over nog meer prachtige Europese fietsroutes. FOTO ADDE/REGION HALLAND Hyperfiets Deze triatlonfiets is de liefdesbaby van twee hypersnellevoertuigbouwers. Autoliefhebbers herkennen meteen het Lamborghini-geel van het frame, sportievelingen wellicht de vorm van de P5X, het paradepaardje van het Nederlands- Canadese Cervélo. Het artwork van deze Limited Edition (25 stuks) komt uit de koker van Lamborghini s Centro Stile, waar ook de Huracán en Aventador werden getekend. De prijs van twintig mille is net zo hyper als de styling. Een (elektrische) fiets is een kostbaar bezit. Daar wilt u natuurlijk zo lang en zo veel mogelijk plezier van hebben. Daarom vijf handige onderhoudstips van Henk Baars (57), voormalig wereldkampioen veldrijden en fietsexpert. Tips van een kampioen 1. Pompen Een juiste bandenspanning zorgt niet alleen voor een langere levensduur van de band, maar ook, in het geval van een elektrische fiets, voor een grotere actieradius van de accu. U fietst immers lichter, waardoor de accu minder hard hoeft te werken. De goede bandenspanning voor zowel e-bike als een gewone fiets is 4 tot 5 bar. Voor een racefiets geldt een druk van 8 bar, voor mountainbikes is 1,5 tot 2 bar ideaal. Controleer in ieder geval om de drie maanden de bandenspanning. Bij de fietsenmaker koopt u al voor twee tientjes een fietspomp die de druk precies aangeeft. 2. Schakelen Veel mensen gebruiken trapondersteuning of versnellingen op de verkeerde manier. Mijn advies: vaker schakelen. Rijd je te veel kilometers in een positie, dan slijten ketting en tandwiel namelijk. In het geval van de e-bike moet je weliswaar iets sneller met de benen rond, maar dat betekent wel dat de motor minder hard hoeft te werken, wat weer ook weer goed is voor de actieradius. 3. Smeren Controleer eens per maand de ketting en smeer deze indien nodig voor een langere levensduur. Je kunt hiervoor prima een paar druppels huis-tuin-enkeukenolie gebruiken. Liever geen WD-40. Dat is net iets te dun waardoor het tussen de spaken kan komen, wat een vette boel oplevert. Wil je zeker weten dat je geen vette vingers krijgt, gebruik dan kettingwax van Squirt. Bijkomend voordeel is dat dit smeermiddel geen stof en zand aantrekt. 4. Wassen Door de fiets eens in de zoveel tijd goed te wassen en er aandacht aan te besteden, zie je mankementen sneller: je hebt letterlijk meer oog voor het spatbord, de bagagedrager of de velgen. Gebruik lauw water en maak een sopje van shampoo of afwasmiddel, om de hardheid van het water te verminderen. Laat de fiets drogen of wrijf hier en daar droog met een doek. Je hoeft bij de wasbeurt geen onderdelen te mijden. Immers ook de accu van de e-bike moet tegen water kunnen. 5. Inremmen Last van piepende remmen? Laat ze bij de fietsenmaker inremmen (gladpoetsen). Ga niet zelf aan de slag met vet of wax! Olie op de remschijven voorkomt weliswaar het piepen, maar zorgt er ook voor dat ze het niet meer doen. Een valpartij zit dan in een klein hoekje.

6 6 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF Met sprongen vooruit

7 VRIJ FIETSSPECIAL 7 Test: e-bike Bijna een op de drie fietsen die we in Nederland kopen, is elektrisch. Daarmee is de e-bike niet meer van de straat weg te denken. Een test met 26 van de nieuwste modellen leert ons dat de kwaliteit jaar na jaar toeneemt. Tekst Rik Booltink Foto s Matty van Wijnbergen Helmpje op, helmpje af... De helmplicht geldt alleen voor de zogeheten speed pedelecs die 45 km/u kunnen bereiken, maar ons testpanel was verdeeld in twee kampen. Deze test bevat drie categorieën e-bikes. In de eerste vallen de fietsen met voorwielmotor en rotatiesensor bij de trapas. Deze zijn goedkoper dan andere types. De rotatiesensor meet alleen of je wel of niet trapt en biedt vervolgens ondersteuning. De hoeveelheid kracht die je levert, doet er niet toe. Belangrijk daarbij is het gedrag van zo n motor. Als je rechter op het zadel zit en er dus minder druk op het voorwiel wordt gezet, kan de fiets in bochten slippen, zeker bij motoren met een hoog koppel (zie verderop in dit artikel). Dat wil je niet. Bij de betere fiets komt ondersteuning op zulke momenten langzaam opzetten. De tweede categorie bestaat uit e-bikes met een middenmotor met naafversnelling (Nexus 7 of 8). Dit is de meest gekozen soort e-bike. Middenmotoren, centraal bij de trapas bevestigd, bieden een goede wegligging dankzij het lagere zwaartepunt. In de derde categorie zitten de luxere fietsen, bijvoorbeeld de modellen met een extra krachtige Fietsen met een voorwielmotor zijn goedkoper

8 8 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF motor met hoog koppel en een derailleurversnelling. Verschillende motoren Er zijn vele soorten elektromotoren. Het verschil zit met name in de mate van ondersteuning. Let goed op met welk systeem je te maken hebt. Probeer dat vooral ook uit om het verschil te voelen. De kracht van de motor in de e-bike wordt ook wel aangeduid met koppel, uitgedrukt in een waarde met de eenheid newtonmeter (Nm). Hoe hoger deze waarde, hoe krachtiger de motor. Een motor met een hoog koppel biedt veel kracht als je bijvoorbeeld op een helling of bij een verkeerslicht wilt wegrijden uit stilstaande positie. Dat is fijn. Keerzijde is dat je de accu zo zwaarder belast en je actieradius op die manier wordt beperkt. Bij motoren met een laag koppel geldt het tegenovergestelde: ze trekken een stuk rustiger op, wat voor de vlakke wegen in Nederland prima is. Je moet bij sommige systemen wel meer schakelen om goede ondersteuning te ervaren. In de praktijk blijkt dat we lang niet altijd in het juiste toerental rijden vaak te zwaar of te licht. Er zijn verschillende motorfabrikanten. Bosch en Shimano leiden de dans wanneer het gaat om de middenmotor, zoals gezegd de populairste optie. Bij de voorwielmotoren zien we versplintering en dus meer aanbieders. De fabrikanten bieden ook binnen hun eigen gamma verschillen-

9 VRIJ FIETSSPECIAL 9 Daarnaast kiezen steeds meer merken ervoor de accu niet meer in de bagagedrager of boven op de schuine buis de traditionele plekken te stoppen, maar in de schuine framebuis. Esthetisch gezien is dat prachtig. Je ziet de accu niet, al is de buis iets dikker. Wel merk je dat hij er in enkele gevallen minder gemakkelijk uit kan worden gehaald. Mooie voorbeelden van accuintegratie zijn de Kalkhoff Endeavour Move B9 en de Pegasus Ravenna EVO (derde categorie). De keurige integratie draagt ook bij aan een andere ontwikkeling: (dames)frames worden stijver en daarmee stabieler. Het herenframe had de stijfheid altijd al vanwege de bovenbuis. Het damesframe zonder stang maakte soms een wat slappe indruk, ook omdat fabrikanten vasthielden aan de lage instap. Ze zorgden voor onbalans waardoor je de controle kon verliezen. Nu zie je dat het mogelijk is om én een stabiel damesframe te maken én de lage, brede instap te behouden. Kinderen en boodschappen gaan gemakkelijk mee, zonder dat de fiets onbetrouwbaar aanvoelt. Ook wanneer je met losse handen fietst, zul je het verschil merken: het stuur trilt niet. Echt stabiel zijn de Trek LM2+ (tweede categorie) en de Ebike Das Original C004 Comfort Deore 9v (derde categorie). de producten. De Active Line van Bosch heeft een laag koppel, de Performance Line van het merk biedt juist méér newtonmeters. Bij Shimano is Steps e6000 de rustige variant en Steps e8000 de snellere. Al deze systemen komen in de test voor. Fietsen met middenmotor werden altijd gezien als de prijzige e-bikes. Nu zijn er voor het eerst elektrische fietsen met middenmotoren onder de tweeduizend euro. Daarmee kunnen ze prijstechnisch concurreren met e-bikes met voorwielmotor. Uit de test blijkt wel dat de meeste goedkopere middenmotorfietsen minder scoren. Stabiele frames Wat opvalt, is dat werk wordt gemaakt van integratie. De motor is niet meer aan het frame geplakt, maar onderdeel van het totaalontwerp. Bij onder meer de Gazelle Grenoble C7+ HMB (tweede categorie) en Ebike Das Original C004 Comfort Deore 9v (derde categorie) is dat erg duidelijk. Duidelijke displays Fabrikanten buigen zich tevens over het display. Op sommige modellen is steeds meer informatie af te lezen. In de derde categorie zien we fietsen die elektronisch in plaats van mechanisch schakelen (Shimano Di2). Op het display zie je dan in welke versnelling je rijdt. Dat is vaak duidelijker dan op de vertrouwde plek bij de versnellingshendel. Het Intuvia-display van Bosch, Een pijltje geeft aan dat je moet schakelen

10 10 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF dat in deze test de overhand heeft, biedt ook iets moois. Een pijltje geeft aan wanneer het tijd is om te schakelen. Dat is prettig, want dat zorgt ervoor dat je in de juiste versnelling rijdt. Zodoende fiets je een stuk zuiniger. Oftewel: de actieradius van je e-bike wordt op deze manier vergroot. Tegelijkertijd zien we ook een tegenbeweging. Een aantal testfietsen biedt namelijk juist nauwelijks info op het scherm. Soms is dat een manier om de e-bike goedkoper in de markt te kunnen zetten, soms ligt de keuze verscholen in de opmars van elektrisch fietsen in de mountainbike-

11 VRIJ FIETSSPECIAL 11 wereld. Veel mountainbikers rijden namelijk met apps als Strava. Zij hebben niet méér nodig dan alleen een bediening om zwaarder of lichter te schakelen. En ze willen weten hoe lang de accu nog meegaat. Onder meer de Kalkhoff Endeavour Move B9 heeft een sober display. Remmen Wat remmen betreft, zet de trend van de afgelopen jaren door. De hydraulische velg- en schijfremmen winnen nog altijd terrein. Ook op de goedkopere e-bikes zie je deze systemen terug, het zijn geen luxeproducten meer. Deze opmars is prettig, want daarmee kun je krachtig en gedoseerd remmen. Schijfremmen hebben als extra voordeel dat ze goed presteren bij slecht weer. Er zijn toch ook nog e-bikes met rollerbrakes en V-brakes. Dat zijn de Forza Florance, E-bikez Spark One en de Qwic Premium FN7.1 ( (alle eerste testcategorie). Dat vinden we voor een e-bike minnetjes. De remprestaties blijven achter bij de andere systemen, met name tijdens het dalen. Banden Banden met een breedte van 35 tot 40 mm zijn de standaard. Twaalf van de geteste e-bikes

12 12 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF

13 VRIJ FIETSSPECIAL 13 kiezen voor een variant van de Schwalbe Marathon (de verschillen zijn niet heel groot). Dit is een band met een goede lekbescherming en een lage rolweerstand. Je kunt er licht mee rijden. Toch hadden we in deze test ook fietsen verwacht met bredere banden van wel 50 millimeter, zogeheten balloonbanden. Een e-bike met een bredere band en een lagere spanning kan het comfortniveau aanzienlijk verhogen. De keerzijde is dat een fiets met bredere banden ook wat groter en zwaarder wordt. Je frame, velgen, spatbord; alles moet groter en dat vindt niet iedereen even prettig. Op vlakke wegen gaat de ondersteuning vaak uit om de accu te sparen. Het is belangrijk dat fietsen op dat moment niet te zwaar wordt. Verlichting Het is fijn vast te kunnen stellen dat de kwaliteit van de verlichting toeneemt. Steeds meer merken kiezen ervoor krachtige koplampen te monteren. Dat is belangrijk, zowel om zelf goed te zien als om gezien te worden door medeweggebruikers. Goede koplampen zijn al langer verkrijgbaar. Dat heeft waarschijnlijk te maken met de groeiende populariteit van de speed pedelecs, de snelle e-bikevariant waarop goede verlichting een De opmars van de schijfrem is erg prettig

14

15 VRIJ FIETSSPECIAL 15 Het begin- en eindpunt van de testroute: Bilderberg Hotel Wolfheze. Vandaar ging het via een gevarieerd parcours naar Oosterbeek en Doorwerth. absolute must is. Zodoende zien we ook steeds meer goede lampen op de gewone e-bikes. In de test valt vooral de verlichting van de Herrmans H-BLACK MR8 op letterlijk. Daarmee heb je een mooi egaal lichtveld voor je. Deze koplamp is gemonteerd op de Kalkhoff Endeavour Move B9, Cube Kathmandu hybrid SL en de Ebike Das Original C004 Comfort Deore 9v (derde categorie). De winnaars In de eerste categorie wint Qwic met de Premium FN7.1. De ondersteuning van de voorwielmotor met rotatiesensor komt heel gecontroleerd opzetten. Dat voelt prettig. Wanneer je een heuveltje op rijdt, is de ondersteuning krachtig genoeg. De fiets heeft een lage instap en is tegelijk stabiel. Hij heeft V-brakes voor en rollerbrakes achter. Aangezien deze e-bike vooral is bedoeld voor gebruik in de stad en je er waarschijnlijk geen steile afdalingen mee rijdt, nemen we dat minpunt voor lief. Een goede fiets voor een redelijke prijs. De Gazelle Grenoble C7 is de onbetwiste winnaar in de tweede categorie. Deze e-bike is uitgerust met de nieuwe Bosch Active Line Plus, een middenmotor met een normaal koppel (50 newtonmeter) die ondersteuning biedt onder De test De e-bikes zijn vier dagen getest door enkele tientallen leden van de Fietsersbond, onder toezicht van experts Kees Bakker (Fietsersbond) en Ronald Kamp (Consumentenbond). De testers reden een parcours in Wolfheze, Oosterbeek en Doorwerth. Daarin waren een afdaling, een helling, klinkerwegen en asfaltstroken opgenomen. In de test is gelet op met name de ondersteuning, de stabiliteit van het frame, de onderdelen en afwerking en de manier waarop de fiets zich gedraagt met uitgeschakelde motor. Soms gaat de ondersteuning op het vlakke uit om zuinig te rijden; het fietsen mag op zo n moment niet te zwaar worden. Test-Kees Bakker van de Fietsersbond nam regelmatig het voortouw. alle omstandigheden. De motor is stil en als deze is uitgeschakeld, fiets je behoorlijk licht. Het frame is stijf en daardoor ervaar je veel stabiliteit en direct stuurgedrag. De fiets heeft een ruime instap, de motor is mooi geïntegreerd en de kabels zijn keurig weggewerkt. Met de hydraulische velgremmen sta je tijdig stil. In de derde categorie wint een relatief nieuw merk, Ebike Das Original. De C004 Comfort Deore 9v heeft een stijf, stabiel frame. De ondersteuning met middenmotor (Active Line Plus) is steeds krachtig en het schakelen verloopt prima. Deze fiets heeft een derailleurversnelling; heuvelop en onder belasting kun je gemakkelijk schakelen en het rendement ligt hoger. De hydraulische schijfremmen en de uitstekende koplamp maken van de C004 Comfort Deore 9v een veilige e-bike.

16 16 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF Categorie 1: Voorwielmotor lage instap met rotatiesensor Qwic Premium FN 7.1 **** Prijs: 2299 (met 625 Wh accu) Gewicht fiets met accu 28,7 kg, accu 4,4 kg. Accu Actieradius op zwaar testparcours is redelijk, 59 km = 9,4 km/100 Wh. Accu onder de drager. Laadsnelheid: 120 Watt Display Goed display links op het stuur met veel informatie in één beeld. Redelijk makkelijk te bedienen. Ondersteuning Voorwielmotor (Qwic Hightorque) met rotatiesensor. Krachtige ondersteuning die goed voldoet onder normale omstandigheden en heuvelop (zeker voor een voorwielmotor). Keuze tussen drie rijmodi, per modus 8 ondersteuningsstanden. Wij hebben getest in de normale rijmodus. Wegrijden gaat dan goed gecontroleerd. Motor duidelijk hoorbaar. Ondersteuning zou bij stoppen met trappen wat eerder mogen stoppen. Algemene beoordeling Fiets met wat eenvoudige afmontage met Nexus7 versnellingsnaaf, V-brake voor en rollerbrake achter, matige koplamp en matig reagerende voorvork. Frame aan de slappe kant. Speling in de verende zadelpen. Beoordeling testrijders 7,5 De testers waren goed spreken over het rijgedrag van de fiets. De ondersteuning werd zowel heuvelop als op het vlakke terrein als goed beoordeeld. Duidelijk de beste ondersteuning bij de fietsen met voorwielmotor. Geluid door aantal testers als hinderlijk beoordeeld. Eindconclusie Fiets met goede rijeigenschappen en een motor die krachtige en goed gecontroleerde ondersteuning geeft. Vanwege die eigenschappen winnaar in de categorie voorwielmotor met rotatiesensor. Cortina E-U4 Transport **** Prijs: 1699 (met 418 Wh accu) Gewicht fiets met accu 30,3 kg, accu 2,7 kg. Accu Getest met accu van 418 Wh. Actieradius op zwaar testparcours is matig, 37 km = 8,9 km/100 Wh. Accu onder de drager. Laadsnelheid: 80 Watt. Stekker lader oogt wat kwetsbaar met smalle pootjes. Display Goed en makkelijk af te lezen, links op het stuur. Ondersteuning Voorwielmotor (Ecomo) met rotatiesensor. Voldoet goed, ook heuvelop. Start bij wegrijden wat traag en dan vrij fel. Onhandig is dat je maar liefst 15 ondersteuningsstanden hebt. Duidelijk merkbaar dat de ondersteuning stopt bij 25 km/h. Motor duidelijk hoorbaar. Algemene beoordeling Stoere uitstraling. Van de erg rechte zithouding moet je houden. Verder eenvoudige afmontage met Nexus7 versnellingsnaaf, rollerbrakes voor en achter, redelijke koplamp. Fiets is erg zwaar. Drager niet geschikt voor tassen met haken. Beoordeling testrijders 7,4 De testers waren goed te spreken over de ondersteuning en rijgedrag. Ook heuvelop ging het prima. Over het starten waren de mening verdeeld. Soms te traag, soms te fel. De fiets kreeg een lage beoordeling voor het geluid en de remmen. Het stoppen van de ondersteuning bij 25 km/h is duidelijk merkbaar. Eindconclusie Fraaie stoere transportfiets met goede ondersteuning en goed rijgedrag. En voor zo n type fiets een hoge gebruikersbeoordeling (de testers zijn niet de doelgroep). Wel wat zwaar en met matige remmen. Starten en stoppen van de ondersteuning had wat subtieler gemogen. E-bikez Spark ONE *** Prijs: 1549 (met Wh accu) Gewicht met accu 26,7 kg, accu 3,6 kg. Accu Getest met accu van 468Wh. Actieradius op zwaar testparcours is goed met 54 km = 11,6 km/100 Wh. Accu onder de drager. Laadsnelheid: 80 Watt. Sleutel zit in de weg bij verwijderen accu. Display In het midden van het stuur, goed te bedienen en af te lezen. Maar sommige informatie is onduidelijk. Ondersteuning Voorwielmotor met rotatiesensor. Prima ondersteuning op het vlakke en bergop. Ondersteuning start traag en dan vrij fel. Afbouwen ondersteuning bij 25 km/h duidelijk merkbaar. Motor hoorbaar. Algemene beoordeling Fiets rijdt licht met motor uit (mede dankzij de Nexus8 versnellingsnaaf). Eenvoudige remmen met V-brake voor en rollerbrake achter. Slechte koplamp op batterijen. Matige verende voorvork. Speling in de verende zadelpen. Instap vrij hoog. Drager niet geschikt voor tassen met haken. Fiets alleen te koop via E-bikez. Beoordeling testrijders 7,1 De testrijders waren goed te spreken over het rijgedrag en de ondersteuning. Ook heuvelop had de motor voldoende power. Maar starten en stoppen had beter gemogen. Eindconclusie Prima rijdende fiets met goede ondersteuning. Maar starten en stoppen van de motor had subtieler gekund.

17 VRIJ FIETSSPECIAL 17 Forza Florance *** Prijs va: 1499 (met 468 Wh accu) Gewicht fiets met accu 26,6 kg, accu 3,3 kg. Accu Getest met accu van 468 Wh. Actieradius op zwaar testparcours is matig met 39km = 8,3 km/100 Wh. Accu onder de drager. Laadsnelheid: 80 Watt. Display Goed en makkelijk af te lezen, in het midden van het stuur. Ondersteuning Voorwielmotor met rotatiesensor. Goede ondersteuning en vooral heuvelop is deze voldoende krachtig. Motor heel licht hoorbaar, start bij wegrijden wat fel. Afbouwen van snelheid bij 25 km/h duidelijk merkbaar. Algemene beoordeling Fiets met wat eenvoudige afmontage met Nexus7 versnellingsnaaf, V-brake voor en rollerbrake achter, matige koplamp en matig reagerende voorvork. Frame aan de slappe kant. Speling in de verende zadelpen. Fiets alleen te koop via Forza. Rechterremgreep lastig te bereiken. Trapt zwaar zonder ondersteuning. Drager niet geschikt voor tassen met haken. Beoordeling testrijders 7,0 De testers waren goed tevreden over de ondersteuning en rijgedrag van de fiets. Vooral heuvelop beviel die goed. Duidelijke minpunten vonden zij de remmen, het afbouwen bij 25 km/h en het fietsen met de motor uit. Gazelle Orange C7+ HFP *** Prijs: 1999 (met 396Wh accu) Gewicht fiets met accu 29,3 kg, accu 3,4 kg. Accu Getest met accu van 396 Wh. Actieradius op zwaar testparcours is goed, 47km = 11,9 km/100 Wh. Accu onder de drager. Laadsnelheid: 160Watt. Display Goed en makkelijk af te lezen, in het midden van het stuur. Display ook afneembaar na verwijderen borgboutje. Ondersteuning Panasonic voorwielmotor met rotatiesensor. Op het vlakke is de ondersteuning goed. Maar heuvelop schiet die tekort. Motor duidelijk hoorbaar. Start wat fel. Stoppen ondersteuning bij 25 km/h duidelijk merkbaar. Algemene beoordeling Fiets met fraai uiterlijk en mooi weggewerkte kabels. Verder wat eenvoudige afmontage met Nexus7 versnellingsnaaf, rollerbrakes voor en achter en een matige koplamp. Matige verende voorvork en speling in de verende zadelpen. Fiets is vrij zwaar en trapt zwaar met motor uit. Beoordeling testrijders 6,8 De testers waren tevreden over het rijgedrag en de ondersteuning op het vlakke. Maar heuvelop viel de ondersteuning weg en liep de snelheid erg terug. Ook over het geluid, het afbouwen, het comfort en fietsen zonder ondersteuning waren de testers minder tevreden. BSP Barista E ** Prijs: 1899 (met 450 Wh accu) Gewicht fiets met accu 27,3 kg, accu 3,3 kg. Accu Getest met accu van 450 Wh. Actieradius op zwaar testparcours is redelijk 46,3 km = 10,3 km/100 Wh. Accu onder de drager. Laadsnelheid: 80 Watt. Display Goed te bedienen, links van het stuur. Beeld is wel erg klein (kreeg ook het laagste oordeel van de testers). Ondersteuning Bafang voorwielmotor met rotatiesensor. Start erg fel. Zelfs zo fel dat het voorwiel kan gaan slippen. Op het vlakke is de ondersteuning prima en bouwt ook redelijk af. Motor is duidelijk hoorbaar. Ondersteuning heuvelop is te zwak. Algemene beoordeling De fiets heeft een stoere uitstraling. Van de erg rechte zithouding moet je houden. Verder eenvoudige afmontage met Nexus7 versnellingsnaaf, rollerbrakes voor en achter. Wel een goede koplamp. Beoordeling testrijders 6,3 De fiets werd op veel punten laag beoordeeld door de testers. De drie grootste minpunten waren het felle starten van de motor bij het wegrijden, de geringe ondersteuning heuvelop en het lage comfort van de fiets. Eindconclusie Prima fiets met prima stille ondersteuning, maar ook met wat duidelijke minpunten. Eindconclusie Mooie en goed rijdende fiets, maar komt op punten tekort. Eindconclusie Mooi stoere fiets, maar met veel minpunten. Grootste bezwaar is het te felle inkomen van de motor bij wegrijden waardoor je risico loopt op een slippend en wegglijdend voorwiel.

18

19

20 20 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF Categorie 2: middenmotor lage instap met versnellingsnaaf Gazelle Grenoble C7+ HMB ***** Prijs: 2649 (met de geteste 400Wh accu) Gewicht met accu 25,8 kg, accu 2,6 kg. Accu Actieradius op het zware testparcours is goed: 51,0 km = 12,8 km/100wh. Accu in de drager. Opvallend: ophanging heeft wat speling en de accu rammelt daardoor tijdens het fietsen. Laadsnelheid lader: 160 Watt (=snel). Display Fraai, uitgebreid, makkelijk afneembaar, goed afleesbaar. In het midden van stuur, bediening links bij handvat. Prettige knopjes met klikjes. Ondersteuning Voorzien van de nieuwe Active Line plus middenmotor van Bosch. De ondersteuning met krachtsensor is zeer vloeiend en onder alle omstandigheden goed. Motor nauwelijks hoorbaar. Motor geeft weinig weerstand met ondersteuning uit. Algemene beoordeling Fiets afgemonteerd met Nexus7 naaf, hydraulische velgremmen, redelijke koplamp en redelijk verende voorvork. Speling op verende zadelpen. Boschmotor fraai geïntegreerd in het frame. Goede ruime lage instap. Fraai uiterlijk en kabels mooi weggewerkt. Drager wat beperkt voor bevestiging tassen met haken. Beoordeling testrijders 7,8 De fiets scoorde bij de testrijders op bijna alle punten zeer hoog. Zowel rijgedrag, stabiliteit en ondersteuning was zeer goed. Opvallend: fiets is met de nieuwe Boschmotor duidelijk stiller geworden rijdt lichter met de ondersteuning uit. Eindconclusie Zeer goed rijdende fiets met zeer goede ondersteuning en fraai vormgegeven frame. De winnaar bij de gewone fietsen met middenmotor en versnellingsnaaf! Trek TM2+ ***** Prijs: 2799 (met de geteste 500Wh accu) Gewicht fiets met accu 25,8 kg, accu 2,7kg. Accu Actieradius op het zware testparcours is goed: 64,0 km = 12,8 km/100wh. Accu in de drager. Laadsnelheid lader: 160 Watt (=snel). Display Fraai, uitgebreid, makkelijk afneembaar en goed afleesbaar. In het midden van het stuur en bediening links bij het handvat. Prettige knopjes met klikjes. Ondersteuning Voorzien van de nieuwe Active Line plus middenmotor van Bosch. De ondersteuning met krachtsensor is zeer vloeiend en onder alle omstandigheden goed. Motor nauwelijks hoorbaar. Heeft weinig weerstand met ondersteuning uit. Algemene beoordeling Fiets afgemonteerd met Nexus7 naaf, hydraulische velgremmen en matig verende voorvork. Speling op verende zadelpen. Boschmotor fraai geïntegreerd in het frame. Goede ruime lage instap en zeer stabiel frame. Dubbele koplamp in voorvork ziet er mooi uit, maar geeft slecht lichtbeeld om zelf de weg te zien. Beoordeling testrijders 7,8 De fiets scoorde op bijna alle punten hoog bij de testrijders. Zowel rijgedrag, stabiliteit en ondersteuning waren zeer goed. Comfort en vering hadden wat beter gekund. Fiets rijdt ook bij hoge snelheid zeer stabiel dankzij het stijve frame. Eindconclusie Zeer goed rijdende fiets met zeer goede ondersteuning. Hoge beoordeling van de testers en opvallend stabiel frame. Comfort en koplamp hadden wat beter gekund. Gazelle Vento C7 HMB ***** Prijs: 2199 (met de geteste 400 Wh accu.) Gewicht fiets met accu 25,1 kg, accu 2,7 kg. Accu Actieradius op het zware testparcours is goed: 51 km = 12,75 km/100wh. Accu in de drager. Laadsnelheid met lichte lader Bosch: 80 Watt (=traag). Display Eenvoudige Purion-display van Bosch. Display links op het stuur goed te bedienen en af te lezen. Wel is informatie beperkt en lastig op te vragen. Ook resetten en verlichting aanzetten is lastiger dan bij het gewone Bosch-display. Ondersteuning Voorzien van de nieuwe Active Line middenmotor van Bosch. De ondersteuning met krachtsensor is rustig. Motor vrij zwak met een koppel van 40Nm. Op zich voldoende, maar alert terugschakelen bij wegrijden en heuvelop om goed ondersteuning te houden is nodig. Motor nauwelijks hoorbaar. Heeft weinig weerstand met ondersteuning uit. Algemene beoordeling Fiets afgemonteerd met Nexus7 naaf, hydraulische velgremmen, redelijke koplamp en matig verende voorvork. Lage instap had wat ruimer gemogen. Drager wat beperkt voor bevestiging tassen met haken. Beoordeling testrijders 7,9 0p de afzonderlijke onderdelen (rijgedrag, stabiliteit, ondersteuning, heuvel op fietsen, zonder motor fietsen e.d.) kreeg de fiets een gemiddelde beoordeling. Maar in zijn geheel wel een hoge score, met als uitschieter zelfs een 9 en een 10. Eindconclusie Goed rijdende fiets met rustige ondersteuning. Wordt als fiets in zijn geheel erg goed beoordeeld. En ook duidelijk beter dan de andere fietsen met de rustige Active Line motor.

21 VRIJ FIETSSPECIAL 21 Mijn e-bike Cube Town Hybrid Pro 500 ***** Prijs: 2599 (met de geteste 500Wh accu). Gewicht fiets met accu 26,1 kg, accu 2,5 kg. Accu Actieradius op het zware testparcours is goed: 68,0 km = 13,6 km/100wh. Accu achter de zitbuis. Lastig uitneembaar en vooral lastig terug te plaatsen. Laadsnelheid lader: 160 Watt (=snel). Display Fraai, uitgebreid, makkelijk afneembaar en goed afleesbaar display in het midden van het stuur en bediening links bij het handvat. Prettige knopjes met klikjes. Ondersteuning De fiets is voorzien van de nieuwe Active Line plus middenmotor van Bosch. De ondersteuning, met krachtsensor is zeer vloeiend en onder alle omstandigheden goed. Motor nauwelijks hoorbaar. Heeft weinig weerstand met ondersteuning uit. Achterrem is gemonteerd op de liggende achtervork. Algemene beoordeling Fiets afgemonteerd met Nexus8 naaf, hydraulische velgremmen en matig verende voorvork. Speling op verende zadelpen. Instap had wat ruimer gemogen. Goede koplamp. Achterdrager mooi verwerkt in het frame. Beoordeling testrijders 7,8 De fiets scoorde op alle punten zeer goed bij de testrijders. Alleen comfort en vering hadden wat beter gemogen. Eindconclusie Zeer goed rijdende fiets met zeer goede ondersteuning en hoge beoordeling van de testers. Jammer dat de accu wat onhandig te plaatsen is. Forza Felice ***** Prijs va: 1895 (met de geteste 468Wh accu). Gewicht met accu 29 kg, accu 3,4 kg. Accu Actieradius op zware testparcours is redelijk: 44 km = 9,4 km/100wh. Accu in de drager. Laadsnelheid lader: 80 Watt (=traag). Display Goed afleesbaar in het midden van het stuur en bediening links bij handvat. Prettige knopjes met klikjes. Ondersteuning De fiets is voorzien van de Bafang middenmotor. De ondersteuning, met krachtsensor, is vloeiend en onder alle omstandigheden goed. Vooral heuvelop lekker krachtig. Motor licht hoorbaar. Geeft weinig weerstand met ondersteuning uit. Start wel vrij fel. Algemene beoordeling Fiets afgemonteerd met traploze Nuvinci 380 naaf, hydraulische schijfremmen, matige koplamp en matige verende voorvork. Speling op verende zadelpen. Chainglider kettingkast is kwetsbaar. Goede ruime lage instap. Frame erg slap. Fiets alleen te koop via Forza. Drager niet geschikt voor tassen met haken. Beoordeling testrijders 7,8 De testers waren tevreden over het rijgedrag en zeer tevreden over de ondersteuning. Vooral heuvelop. Alleen het starten had van sommige testers wat minder fel gemogen. Eindconclusie Goede fiets met zeer goede ondersteuning. Fiets is vrij zwaar, slap en actieradius is voor middenmotor aan de lage kant. Heuvels trotseren Als er iemand van fietsen houdt, is het wel de 72-jarige Hans Kesselaar uit de Zaanstreek. Naast een race- en een stadsfiets heeft deze fitte vent sinds anderhalf jaar een elektrische fiets toegevoegd aan zijn collectie. Voor wanneer het slecht weer is én zodat ik, samen met mijn vrouw Carla, de Limburgse heuvels kan trotseren. Met ondersteuning trapt het op mijn Sparta toch net even lekkerder. Tel daar mijn nieuwe knieën bij op en je begrijpt: ik ga als de brandweer! Ik heb altijd van fietsen gehouden. Lekker in de buitenlucht je koppie leegrijden. Het allerliefst pak ik de racefiets. Met die nieuwe knieën kan dat gelukkig weer. Als het even kan en het weer het toelaat, race ik wel twee uur per dag. Dat houdt me jong en vitaal. Net als mijn veertien jaar jongere vrouw, grapt Kesselaar. Als we naar de camping in Limburg gaan, nemen we alleen onze e-bikes mee. Samen maken we er elke dag fraaie tochten. De natuur is er prachtig en het motortje helpt ons de welbekende heuvels op. Wat mij betreft de uitvinding van de eeuw, die e-bike.

22 22 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF Categorie 2: middenmotor lage instap met versnellingsnaaf QWIC Premium MN7 ***** Prijs: 2799 (met de geteste 625Wh accu) Gewicht fiets met accu 29,7 kg, accu 4,1 kg. Accu Actieradius op het zware testparcours is redelijk: 58,0 km = 9,3 km/100wh. Accu in de drager. Wel goed opletten dat deze goed in de slede valt. Bij verkeerde montage rammelt de accu hinderlijk. Laadsnelheid lader: 80Watt (=traag). Display Goed afleesbaar in het midden van het stuur en bediening links bij handvat. Prettige knopjes met klikjes. Ondersteuning De fiets is voorzien van de Bafang middenmotor. De ondersteuning, met krachtsensor, is vloeiend en onder alle omstandigheden goed. Vooral heuvelop lekker krachtig. Motor licht hoorbaar. Geeft weinig weerstand met ondersteuning uit. Start wel vrij fel. Algemene beoordeling Fiets afgemonteerd met Nexus7 naaf, hydraulische velgremmen, matige koplamp en matige verende voorvork. Speling op verende zadelpen. Goede ruime lage instap. Kabels mooi weggewerkt. Beoordeling testrijders 7,8 De testers waren goed tevreden over het rijgedrag en zeer tevreden over de ondersteuning. Vooral heuvelop. Alleen het starten had van sommige testers wat minder fel gemogen. Comfort/vering had beter gekund. Eindconclusie Goede fiets met zeer goede ondersteuning. Zowel fiets als losse accu zijn zwaar. Actieradius valt, voor een fiets met middenmotor, een beetje tegen. E-bikez next **** Prijs: 1999 (met de geteste 468Wh accu). Gewicht met accu 28,6 kg, accu 3,5 kg. Accu Actieradius op het zware testparcours is redelijk: 50 km = 10,7 km/100wh. Accu in de drager. Sleutel zit in de weg bij verwijderen accu. Laadsnelheid lader: 80 Watt (=traag). Display Goed afleesbaar in het midden van het stuur en bediening links bij het handvat. Maar informatie op display is wat onduidelijk. Ondersteuning Voorzien van een merkloze middenmotor. De ondersteuning met krachtsensor is goed. Maar deze had heuvelop wat krachtiger gemogen (komt wellicht ook door wrijvingsverlies in de Nuvincinaaf). Motor licht hoorbaar. Start wel vrij fel. Algemene beoordeling Fiets afgemonteerd met traploze nuvinci 330 naaf, hydraulische schijfremmen, slechte koplamp en matige verende voorvork. Speling op verende zadelpen. Lage instap erg krap. Fiets alleen te koop via E-bikez. Beoordeling testrijders 7,4 De fiets en ondersteuning kregen zowel op rijeigenschappen als ondersteuning een nogal wisselende beoordeling. Eindconclusie Scherp geprijsde fiets. Maar wel echt een die moet worden uitgeprobeerd om te beoordelen of die bevalt. Katarga C7F *** Prijs: 1699 (met de geteste 400 Wh accu.) Gewicht fiets met accu 24,4 kg, accu 2,7 kg. Accu Actieradius op het zware testparcours is goed: 51 km = 12,75 km/100wh. Accu in de drager. Laadsnelheid met lichte lader Bosch: 80 Watt (=traag). Display Voorzien van het eenvoudige Puriondisplay van Bosch. Links op het stuur, goed te bedienen en af te lezen. Maar informatie is beperkt en lastig op te vragen. Ook resetten en verlichting aanzetten is lastiger dan bij het gewone Bosch-display. Ondersteuning De fiets is voorzien van de nieuwe Active Line middenmotor van Bosch. De ondersteuning met krachtsensor is rustig. De motor is vrij zwak met een koppel van 40Nm. Op zich voldoende, maar je moet wel alert terugschakelen bij wegrijden en heuvelop om goed ondersteuning te houden. Motor nauwelijks hoorbaar. Geeft weinig weerstand met ondersteuning uit. Algemene beoordeling Fiets afgemonteerd met Nexus7 naaf, hydraulische velgremmen redelijke koplamp en redelijk verende voorvork. Speling op verende zadelpen. Ruime lage instap. Frame aan de slappe kant. De versnellingskabel is met te veel bochten gemonteerd. Beoordeling testrijders 7,4 De fiets kreeg een gemiddelde beoordeling voor rijgedrag en ondersteuning. Maar schakelde slecht en daardoor was het oordeel over heuvelop fietsen ook laag. Eindconclusie Zeer scherp geprijsde lichte fiets met goede onderdelen en rustige ondersteuning. De slechte loop van de versnellingskabel met scherpe bochten is een minpunt.

23 VRIJ FIETSSPECIAL 23 Mijn e-bike Hercules Montfoort *** Prijs: Gewicht fiets met accu 26,6 kg, accu 2,6 kg. Accu Getest met accu van 400 Wh. Actieradius op het zware testparcours is goed: 54,0 km = 13,5 km/100wh. Accu in de drager. Laadsnelheid lader: 160 Watt (=snel). Display Fraai, uitgebreid, makkelijk afneembaar en goed afleesbaar display in het midden van het stuur en bediening links bij het handvat. Prettige knopjes met klikjes. Ondersteuning Voorzien van de nieuwe Active Line plus middenmotor van Bosch. De ondersteuning, met krachtsensor, is zeer vloeiend en onder alle omstandigheden goed. Motor nauwelijks hoorbaar. Motor geeft weinig weerstand met ondersteuning uit. Algemene beoordeling Fiets afgemonteerd met Nexus7 naaf, hydraulische velgremmen, zeer goede koplamp en matig verende voorvork. Speling op verende zadelpen. De versnellingskabel is met te veel bochten gemonteerd. Voorspatbord rammelt. Beoordeling testrijders 7,3 De fiets rijdt zeer goed en ondersteuning is ook zeer goed. Maar door de slecht gemonteerde kabel, schakelt de fiets slecht. En daardoor kreeg de fiets een relatief laag oordeel. Vooral bergop vielen de testers stil bij terugschakelen. Eindconclusie Op zich een goede fiets met zeer goede ondersteuning en goede afmontage. Maar slechte loop van de versnellingskabel met scherpe bochten is een minpunt. Dutch ID cruise N7 *** Prijs: 2499 (met de geteste 400 Wh accu). Gewicht fiets met accu 25,5 kg, accu 2,7 kg. Accu Actieradius op het zware testparcours is goed: 52 km = 13 km/100wh. Accu in de drager. Laadsnelheid lader: 160 Watt (=snel). Display Het eenvoudige Bosch Purion-display links op het stuur is goed te bedienen en af te lezen. Maar informatie is beperkt en lastig op te vragen. Ook resetten en verlichting aanzetten is lastiger dan bij het gewone Bosch-display. Ondersteuning Voorzien van de nieuwe Active Line middenmotor van Bosch. De ondersteuning, met krachtsensor, is rustig. De motor is vrij zwak met een koppel van 40Nm. Op zich voldoende, maar je moet bij wegrijden en heuvelop wel alert terugschakelen om goed ondersteuning te houden. Motor nauwelijks hoorbaar. Geeft weinig weerstand met ondersteuning uit. Algemene beoordeling Fiets afgemonteerd met Nexus7 naaf, hydraulische velgremmen, matige koplamp en redelijk verende voorvork. Speling op verende zadelpen. Instap ruim, maar wel wat hoog. Frame aan de slappe kant. Voorspatbord rammelt. Beoordeling testrijders 7,1 De testers waren niet erg tevreden over het rijgedrag. De fiets voelde instabiel, schokkerig en rammelde. Gecombineerd met de vrij lage waardering van de rustige Active line motor zorgde dat voor een vrij laag cijfer. Eindconclusie Op zich prima fiets, maar zowel rijgedrag als ondersteuning werden vrij laag beoordeeld. Elektrisch bakkie Marije Moll (42) uit Diemen is sinds een jaar de trotse eigenaar van een Urban Arrow en wil niet meer zonder. Ik heb m aangeschaft omdat ik snel in Amsterdam wilde zijn én mijn twee kinderen gemakkelijk wilde vervoeren. Een vriendje erbij of een paar tassen boodschappen kunnen daar dan ook nog bij. Ideaal! Ik probeerde eerst een gewone bakfiets, maar ik vond dat echt niet te doen. Veel te zwaar. Ik weet niet hoe anderen dat doen, hoor. Inmiddels heb ik mijn andere fietsen de deur uit gedaan en fungeert deze beauty als onze tweede auto. Alleen krijg je hierop wel een nat pak, maar dat is dan ook het enige nadeel. Verbazingwekkend hoe wendbaar deze fiets is en hoeveel ondersteuning hij geeft als er een flinke wind waait. Ik gebruik m dagelijks en laat braaf om de zoveel tijd een onderhoudsbeurt uitvoeren bij de fietsenmaker, zeker ook omdat hij altijd buiten staat. Ik moet eerlijk bekennen dat ik me in het begin wel een beetje schaamde. Mijn moeder vertikt het met haar 75 jaar om een e-bike aan te schaffen terwijl dochterlief zich met liefde lui laat vervoeren.

24

25 VRIJ FIETSSPECIAL 25 Categorie 2: middenmotor lage instap met versnellingsnaaf Mijn e-bike Pegasus Ravenna Belt ** Prijs: 2699 (met de geteste 400Wh accu). Gewicht met accu 27,0 kg, accu 2,6 kg. Accu Actieradius op het zware testparcours is goed: 50,0 km = 12,5 km/100wh. Accu in de drager. Laadsnelheid lader: 160 Watt (=snel). Display Fraai, uitgebreid, makkelijk afneembaar en goed afleesbaar in het midden van het stuur en bediening links bij het handvat. Prettige knopjes met klikjes. Ondersteuning Voorzien van de nieuwe Active Line plus middenmotor van Bosch. De ondersteuning, met krachtsensor, is zeer vloeiend en onder alle omstandigheden goed. Motor nauwelijks hoorbaar. Geeft weinig weerstand met ondersteuning uit. Beoordeling fiets Goed afgemonteerd met Nexus8 naaf, hydraulische velgremmen, goede koplamp en Continental riemaandrijving. Wel een matig verende voorvork en speling op verende zadelpen. De versnellingskabel is met te veel scherpe bochten gemonteerd. Schakelen ging daardoor na 6 ritjes zo slecht dat we de fiets uit de test gehaald hebben. Beoordeling testrijders 6,6 Door de slecht functionerende versnelling kreeg de fiets een lage beoordeling en was er na zes ritjes niet meer op te fietsen. Eindconclusie De fiets heeft goede onderdelen en een goede ondersteuning. Maar de zeer slechte loop van de versnellingskabel met scherpe bochten is een minpunt. Bwin Hoprider 900 ** Prijs: 1499 (met de geteste 418Wh accu). Gewicht fiets met accu 26,0 kg, accu kg. Accu Actieradius op het zware testparcours is goed: 51 km = 12,2 km/100wh. Accu in de drager. Laadsnelheid lader: 80 Watt (=traag). Display Goed afleesbaar, links op het stuur en bediening links bij het handvat. Maar informatie op display is wat onduidelijk. Ondersteuning Voorzien van de stille Brose middenmotor. De ondersteuning, met krachtsensor, is goed. Maar had heuvelop wat krachtiger gemogen. (de motor is op deze fiets rustig ingesteld). Algemene beoordeling Fiets afgemonteerd met Nexus7 naaf, mechanische schijfremmen, matige koplamp en matige verende voorvork. Instap had wat ruimer gemogen. Frame vrij slap. Beoordeling testrijders 6,4 De fiets kreeg voor de rijeigenschappen, stabiliteit en comfort/vering de laagste score. Vooral het comfort en de vering scoorde slecht. De fiets rammelde op de klinkerweg. De rustige ondersteuning werd ook onder gemiddeld beoordeeld. Eindconclusie Zeer scherp geprijsde fiets met rustig ingestelde Brose middenmotor. De rijeigenschappen, stabiliteit en vooral het comfort vielen tegen. Samen trappen Lydia en Richard Sijmons uit Zaandam, beiden 56 jaar, trappen er samen lustig op los. Ze werken bij hetzelfde bedrijf en zagen hun kans schoon toen hun werkgever voorstelde gebruik te maken van het Fietsplan. Lydia: Voor 3500 euro zijn we twee e-bikes van Icyle én een allriskverzekering rijker. Prima deal, vinden wij. Vanuit Zaandam fietsen we dagelijks naar ons werk in Amsterdam. Met onze e-bikes zijn we er in een mum van tijd. Vol gas en geen last van de wind. Dat laatste vind vooral ik een uitkomst. Want als ik ergens een hekel aan heb... Met het motortje als ondersteuning maken we tegenwoordig ook langere fietstochten. Erg gezellig vind ik dat. Onze dochter woont in het centrum van Amsterdam en ook haar brengen we graag een bezoekje per fiets. Van deur tot deur zijn we veertig minuutjes onderweg. Voorheen, op onze gewone fietsen, was dit ruim een uur. Ik vind het altijd leuk om door de stad te fietsen. Dan zetten we m op de laagste stand en nemen we echt de tijd om onze ogen de kost te geven. Leuke bijkomstigheden: met onze e-bikes besparen we flink wat parkeerkosten én we blijven in beweging. Alleen maar voordelen, als je het ons vraagt.

26 26 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF Ebike Das Original C004 Comfort ***** Geïntegreerde accu s zorgen voor stabielere frames Prijs: 3099 (met de geteste 500 Wh. accu). Gewicht fiets met accu 28,0 kg, accu 3,1 kg. Accu Actieradius op het zware testparcours is zeer goed: 78 km = 15,6 km/100 Wh. Accu fraai weggewerkt in onderbuis frame, maar uitnemen en terugplaatsen lastig. Losse accu wat lomp en zwaar door afdekplaat. Laadsnelheid lader: 160 Watt (=snel). Display Fraai, uitgebreid, makkelijk afneembaar en goed afleesbaar. In midden van stuur, bediening links bij handvat. Prettige knopjes met klikjes. Ondersteuning Voorzien van de nieuwe Bosch Active Line plus middenmotor. Ondersteuning met krachtsensor zeer vloeiend en onder alle omstandigheden goed. Motor nauwelijks hoorbaar. Geeft weinig weerstand met ondersteuning uit. Algemene beoordeling Afgemonteerd met Deore XT9 derailleurversnelling, hydraulische schijfremmen, zeer goede koplamp. Matig verende voorvork, speling op verende zadelpen. Frame zeer stijf. Lage instap had wat ruimer gemogen. Accu in frame. Kabels mooi weggewerkt. Beoordeling testrijders 8,3 Hoogste gebruikersscore uit de test! Vooral rijgedrag door het stabiele frame viel op. Door hogere rendement van de derailleur t.o.v. naaf geeft de fiets ook net wat meer ondersteuning in vergelijking met de andere fietsen met Active Line plus. Vooral heuvelop goed te merken. Eindconclusie Uitstekende fiets met zeer goed rijgedrag. Vanwege de score bij de testrijders de winnaar in categorie 3 en overall winnaar van de test. Bedenk bij aanschaf of je het uitnemen van de accu niet te lastig vindt.

27 VRIJ FIETSSPECIAL 27 Categorie 3: Middenmotor met luxe en/of sportieve afmontage Cube Kathmandu Hybrid SL ***** Prijs: 3699 (met de geteste 500 Wh. accu). Gewicht fiets met accu 23,0 kg, accu 2,5 kg. Accu Actieradius op het zware testparcours is goed: 64,8 km = 13,0 km/100 Wh. Accu gemonteerd op onderste framebuis en zeer makkelijk uit te nemen. Losse accu ook lekker licht en makkelijk te dragen door handvat. Laadsnelheid lader: 160 Watt (=snel). Display Fraai, uitgebreid, makkelijk afneembaar en goed afleesbaar display in het midden van het stuur en bediening links bij het handvat. Prettige knopjes met klikjes. Op display zichtbaar in welke versnelling je rijdt. Ondersteuning De fiets is voorzien van de Performance line CX middenmotor van Bosch. De ondersteuning, met krachtsensor, is zeer vloeiend, zeer krachtig en onder alle omstandigheden goed. Reageert duidelijk directer dan de Bosch Active line plus. Motor duidelijk hoorbaar en geeft vrij veel weerstand met ondersteuning uit. Algemene beoordeling Fiets afgemonteerd met XT9 derailleurversnelling met elektronische bediening, hydraulische schijfremmen en zeer goed verende voorvork. Goede koplamp. Sportieve zit met vrij breed stuur. Drager mooi geïntegreerd in het frame. Beoordeling testrijders 8,0 Op alle onderdelen zeer goed beoordeeld. Bergop zeer snel. Elektronische bediening van de derailleur beviel ook zeer goed. Wel een lage beoordeling voor het geluid. Eindconclusie Fraaie, lichte en zeer sportieve fiets met de krachtigste ondersteuning van Bosch. Voor een sportieve rijstijl, maar daar moet je wel van houden. Elektronisch schakelen beviel zeer goed. Cannondale Tesero Neo ***** Prijs: 3599 (met de geteste 500 Wh. accu). Gewicht fiets met accu 23,4 kg, accu 2,5 kg. Accu Actieradius op het zware testparcours is goed: 66,1 km = 13,2 km/100 Wh. Accu gemonteerd op onderste framebuis, zeer makkelijk uit te nemen. Losse accu ook lekker licht en makkelijk te dragen door handvat. Laadsnelheid lader: 160 Watt (=snel). Display Uitgebreid, makkelijk afneembaar en goed afleesbaar, in midden van het stuur en bediening links bij het handvat. Prettige knopjes met klikjes. Ondersteuning De fiets is voorzien van de Performance line CX middenmotor van Bosch. De ondersteuning met krachtsensor is zeer vloeiend, zeer krachtig en onder alle omstandigheden goed. Reageert duidelijk directer dan de Bosch Active line plus. Motor duidelijk hoorbaar en geeft vrij veel weerstand met ondersteuning uit. Algemene beoordeling Fiets afgemonteerd met SLX9 derailleurversnelling, hydraulische schijfremmen en zeer goed verende voorvork en koplamp. Sportieve zit met goed stuur. Shifter geeft niet weer in welke versnelling je rijdt. Beoordeling testrijders 8,0 Testers vonden rijgedrag, stabiliteit en ondersteuning zeer goed. De fiets was het snelste heuvelop. Een enkele testrijder vond de snel reagerende ondersteuning soms wel erg fel en had het gevoel dat deze aan en uit ging. De voorvork werkte zeer goed, maar het stijve frame en harde zadel maakten het comfort wat minder. Eindconclusie Fraaie, lichte en zeer sportieve fiets met de krachtigste ondersteuning van Bosch. Voor een sportieve rijstijl, maar daar moet je wel van houden. Merida E-SPRESSO SPORT 900 ***** Prijs: 3699 (met geteste 504 Wh. accu). Gewicht met accu 22,5 kg, accu 2,5 kg. Accu Actieradius op het zware testparkoers goed: 61,0 km = 12,2 km/100 Wh. Accu gemonteerd op onderste framebuis, makkelijk uit te nemen. Losse accu ook lekker licht. Laadsnelheid lader: 160 Watt (=snel). Display Uitgebreid, makkelijk afneembaar en goed afleesbaar, in het midden van het stuur, bediening links bij handvat. Prettige knopjes met klikjes. Voor info moet je wel veel scrollen. Ondersteuning Voorzien van de Steps E8000 middenmotor van Shimano. De ondersteuning met krachtsensor is zeer vloeiend, zeer krachtig en onder alle omstandigheden goed. Motor duidelijk hoorbaar. Nauwelijks weerstand met ondersteuning uit. Stop ondersteuning bij 25 km/h merkbaar. Algemene beoordeling Afgemonteerd met XT derailleur versnelling, hydraulische schijfremmen en zeer goed verende voorvork, welke tijdens fietsen kan worden geblokkeerd. Goede koplamp. Sportieve zit. Ruimte tussen shifter en handvat te krap. Voorzien van zadellift waarmee zadel kan zakken. Beoordeling testrijders 7,8 Goede tot zeer goede beoordeling op de rijeigenschappen en ondersteuning. Reed van alle geteste modellen het lichtst met motor uit. Minpunt: merkbaar wanneer de ondersteuning stopt bij 25 km/h. Eindconclusie Fraaie, zeer lichte en sportieve fiets met de krachtigste ondersteuning van Shimano. Voor een agressieve rijstijl (maar daar moet je wel van houden). Fietst licht zonder motor, duidelijk lichter dan de modellen met Performance Line motor.

28 28 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF Niet alleen de e-bikes moeten af en toe opladen

29 VRIJ FIETSSPECIAL 29 Categorie 3: Middenmotor met luxe en/of sportieve afmontage Mijn e-bike Kalkhoff ENDEAVOUR MOVE B9 ***** Prijs: 2799 (met de geteste 500 Wh. accu). Gewicht fiets met accu 26,5 kg, accu 3,1 kg. Accu Actieradius op zware testparcours is goed: 64 km = 12,8 km/100 Wh. Accu in de onderste framebuis verwerkt, makkelijk uit te nemen. Losse accu wat lomp en zwaar door afdekplaat. Laadsnelheid lader: 160 Watt (=snel). Display Voorzien van het eenvoudige Bosch Purion-display, links op het stuur. Goed te bedienen en af te lezen, maar informatie is beperkt en lastig op te vragen. Ook resetten en verlichting aan zetten is lastiger dan bij het gewone Bosch-display. Ondersteuning Voorzien van de Performance line middenmotor van Bosch. De ondersteuning met krachtsensor is zeer vloeiend, krachtig en onder alle omstandigheden goed. Reageert duidelijk directer dan de Bosch Active line plus. Motor duidelijk hoorbaar, geeft met ondersteuning uit vrij veel weerstand. Algemene beoordeling Fiets afgemonteerd met Acera 1*9 derailleurversnelling, hydraulische schijfremmen en redelijk verende voorvork. Zeer goede koplamp. Sportieve zit met wel erg breed stuur. Geen kettingscherm. Kabels mooi weggewerkt bij stuurpen. Beoordeling testrijders 7,8 Goede beoordeling op rijgedrag en ondersteuning. Heuvelop beviel de krachtige motor in combinatie met de versnellingen zeer goed. Comfort/ vering hadden wat beter gekund. Door fel en snel reageren motor vonden sommige testers de ondersteuning wat schokkerig. Lage beoordeling voor het geluid. Eindconclusie Scherp geprijsde, zeer sportief rijdende fiets, krachtige ondersteuning. Qwic Premium MA8 ***** Prijs: 3699 (met de geteste Wh. accu). Gewicht fiets met accu 28,9 kg, accu 4,2 kg. Accu Actieradius op het zware testparkoers is redelijk: 68 km = 10,9 km/100 Wh. Accu in de drager. Laadsnelheid lader: 80 Watt (=traag). Display Fraai display in het midden van het stuur met goede bediening links. Veel info gelijk in beeld. Ondersteuning Voorzien van de Brose middenmotor. De ondersteuning met krachtsensor is onder alle omstandigheden goed. De ondersteuning is op deze fiets wel vrij rustig afgesteld. Motor nauwelijks hoorbaar. Motor heeft weinig weerstand met ondersteuning uit. Algemene beoordeling Fiets afgemonteerd met hydraulische schijfremmen, Alfine 8 versnellingsnaaf met duimshifters, Gates tandriem, redelijke koplamp en redelijke verende voorvork. Beoordeling testrijders 7,7 De fiets scoort op alle punten een prima beoordeling. Ondersteuning is (zeker vergeleken bij de felle Boschen Shimano-motoren) wel vrij rustig. Fiets rijdt zonder ondersteuning licht. De Duimshifter beviel beter dan de normale draaishifter voor versnellingsnaven. Eindconclusie Prima fiets met luxe afmontage, goed stabiel rijgedrag en goede rustige ondersteuning. Fiets en accu zijn wat zwaar. Tiener door de bocht! Door weer en wind. Van Goor naar Hengelo. De zeventienjarige Jaëlle Spekenbrink heeft inmiddels heel wat kilometers in haar benen. Met dubbele ondersteuning, dat dan weer wel, giechelt de Twentse tiener. Zo n drie jaar geleden moest ik kiezen naar welke havo ik wilde. Het werd Hengelo, zo n vijftien kilometer verderop. Dat is onmenselijk op een gewone fiets en voor een brommer of scooter was ik toen nog te jong. Mijn ouders besloten een e-bike voor me aan te schaffen. Het werd een Giant Twist Go Double Power, klinkt best tof toch? Die dubbele accu heb ik wel nodig. Er zit een soort metertje op m n stuur waarmee ik de batterijen in de gaten kan houden. Als de een leeg dreigt te raken, schakelt-ie automatisch over op de ander. Ideaal! Ik heb zo veel vertrouwen in mijn fiets dat ik zonder oplader van huis ga. Na een retourtje school heb ik meestal nog zo n 35 procent over op beide accu s. Als ik merk dat-ie wat minder fietst, breng ik hem even langs de plaatselijke fietsenmaker. Maar niet voordat mijn handige vader er naar heeft gekeken. Mijn e-bike inruilen voor een scooter? Mooi niet! Het scheelt heel wat benzinekosten.

30

31 VRIJ FIETSSPECIAL 31 Categorie 3: Middenmotor met luxe en/of sportieve afmontage Mijn e-bike B5 Pegasus Ravenna EVO ***** Prijs: 3599 (met de geteste 500 Wh. accu). Gewicht fiets met accu 29,2 kg, accu 3,1 kg. Accu Actieradius op zware testparcours is goed: 67,1 km = 13,4 km/100 Wh. Accu in de onderste framebuis verwerkt. Makkelijk uit te nemen aan de bovenkant van het frame. Losse accu wat lomp en zwaar door afdekplaat. Laadsnelheid lader: 160 Watt (=snel). Display Fraai, uitgebreid, makkelijk afneembaar en goed afleesbaar display in het midden van het stuur en bediening links bij het handvat. Prettige knopjes met klikjes. Ondersteuning De fiets is voorzien van de nieuwe Active Line plus middenmotor van Bosch. De ondersteuning, met krachtsensor, is zeer vloeiend en onder alle omstandigheden goed. Motor nauwelijks hoorbaar. Geeft weinig weerstand met ondersteuning uit. Algemene beoordeling Fiets afgemonteerd met nexus8 naaf, hydraulische schijfremmen en redelijk verende voorvork. Speling op verende zadelpen. Lage instap had wat ruimer gemogen. Goede koplamp. Beoordeling testrijders 7,8 De fiets kreeg een goede beoordeling op rijgedrag en ondersteuning. Comfort/vering hadden wat beter gekund. Eindconclusie Accu mooi weggewerkt, goede onderdelen, goede rijeigenschappen en goede ondersteuning. Comfort had wat beter gekund. De fiets is vrij zwaar. B7 Trek LM5+ / Ultimate Comfort **** Prijs: 3599 (met de geteste 500 Wh. accu). Gewicht fiets met accu 27,4 kg, accu 3,1 kg. Accu Actieradius op het zware testparcours is niet goed gemeten????. Accu in de onderste framebuis verwerkt, makkelijk uit te nemen aan de bovenkant van het frame. Losse accu wat lomp en zwaar door afdekplaat. Laadsnelheid lader: 160 Watt (=snel). Display Fraai, uitgebreid, makkelijk afneembaar en goed afleesbaar. In het midden van het stuur en bediening links bij het handvat. Prettige knopjes met klikjes. Ondersteuning Voorzien van de nieuwe Active Line plus middenmotor van Bosch. De ondersteuning met krachtsensor is zeer vloeiend en onder alle omstandigheden goed. Motor nauwelijks hoorbaar. Geeft weinig weerstand met ondersteuning uit. Algeme beoordeling Fiets afgemonteerd met nexus8 naaf, hydraulische velgremmen en matig verende voorvork. Speling op verende zadelpen. Boschmotor fraai geïntegreerd in het frame. Lage instap had wat ruimer gemogen. Stijf frame. Fraai uiterlijk en kabels zeer mooi weggewerkt bij de stuurpen. Dubbele koplamp in voorvork ziet er mooi uit, maar geeft slecht lichtbeeld om de weg te zien. Beoordeling testrijders 7,6 De fiets kreeg een goede beoordeling op rijgedrag. Ondersteuning viel wat tegen (vergeleken met de andere sportievere fietsen). Comfort/ vering had beter gekund. Eindconclusie Fraaie fiets met goede rijeigenschappen en goede ondersteuning. Comfort had wat beter gekund. Naar de bollen Wendy Roep (38) uit Schagen kampt al jaren met serieuze knieproblemen. Op mijn zeventwintigste bleek mijn linkerknie volledig versleten en kon ik mijn sportieve hobby s wel vergeten. Dacht ik. Want toen was daar de e-bike! Ik moest wel even over een drempeltje hoor en heb nog jaren op mijn stationsfiets in de rondte getrapt. Maar ik kon er geen lange ritten meer op maken. Een gemis, want de omgeving waar ik woon, leent zich uitstekend voor mooie tochten. Na de geboorte van onze zoon Daan miste ik de lange afstanden nog erger en ging ik overstag. Je moet er even flink voor in de buidel tasten, maar dan heb je ook wat. Ik ben zo blij met mijn elektrische Sparta Pick-up! Zodra Daan goed kon zitten, plantte ik hem voorop in het kinderzitje. Een gezellig rieten mandje erbij, kneuteriger kan haast niet. Inmiddels is zoonlief een flinke peuter van 19 kilo, zit hij achterop en is die extra ondersteuning onmisbaar. Ik geniet volop van mijn gemotoriseerde fiets. En zeker nu de prachtige bloembollenvelden in onze omgeving volop in bloei staan.

32 32 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF Elektrisch in ontwikkeling Twee decennia na de introductie van de hedendaagse e-bike kunnen we concluderen dat de techniek een vlucht heeft gemaakt. Een overzicht van de ontwikkelingen van de belangrijkste onderdelen van de fiets. Accu In veel van de nieuwste generatie e-bikes is de accu om esthetische redenen verwerkt in de onderbuis. De traditionele plek is op de bagagedrager. De kwaliteit en capaciteit van de accu zijn medebepalend voor de actieradius, de afstand die je kunt afleggen zonder tussentijds op te laden. Deze is tevens afhankelijk van factoren als bandenspanning, schakelgedrag, route en totaalgewicht. Frame Frames worden steeds beter en stijver. Dat laatste is extra belangrijk bij damesfietsen, die immers geen stang hebben. Ze worden er stabieler door. Een stijf frame zorgt bovendien voor directer stuurgedrag. Motor De ondersteuning zit in het achterwiel, in het voorwiel of bij de trapas. Die laatste plek is momenteel de populairste. Voordeel van zo n middenmotor is dat het systeem de pedalen aandrijft, niet het wiel. Tevens ligt het zwaartepunt lager, waardoor de wegligging beter is. Tussen de diverse middenmotoren zitten veel verschillen, met name als het gaat om de kracht van de ondersteuning.

33 VRIJ FIETSSPECIAL 33 E-bike uitgelegd Versnelling De twee systemen die het vaakst op e-bikes worden gebruikt, zijn de naaf- en de derailleurversnelling. Het voordeel van de eerste is dat ze relatief onderhoudsvriendelijk is. Dit gesloten systeem wordt meestal gebruikt in combinatie met een dichte kettingkast. De derailleurversnelling zien we op sportievere modellen. Schakelen gaat lichter, het onderhoudswerk is groter. Remmen E-bikes zijn steeds vaker voorzien van hydraulische velg- of schijfremmen, dat wil zeggen remmen die op oliedruk werken. Voordeel hiervan is dat de remkracht goed is en dat ze beter zijn te doseren. Schijfremmen hebben als extra voordeel dat ze ook in de regen goed presteren. Display Het aanbod van displays loopt steeds verder uiteen. Veel e-bikes hebben sobere schermen omdat fabrikanten er schijnbaar van uitgaan dat je met smartphone-apps en gps-systemen al voldoende informatie tot je beschikking hebt. Sommige hebben luxere displays. Die bieden bijvoorbeeld schakeladvies met pijltjes en een navigatiefunctie. Banden Een populaire e-bikeband is de Schwalbe Marathon Plus. Deze heeft een goede antileklaag en een lage rolweerstand (de energie die bij het afrollen van de band verloren gaat; hoe lager, hoe lichter je trapt). Probeer ook een keer bredere banden (50 mm of meer), zogeheten balloonbanden. Een bredere band met lagere druk kan het comfortniveau verhogen. Je gaat er ook gemakkelijker mee over ongeplaveid terrein. Probeer ook een keer zogeheten ballonbanden van 50 mm of meer

34

35 VRIJ FIETSSPECIAL 35 GEZIEN/TECH Slim kastje Abus presenteert voor drie van zijn sportieve helmen (Game Changer, Aventor en Viantor) de Usee. Dit is een klein kastje dat voor op de helm wordt geplaatst. Op de display onder de rand zien fietsers in een ooghoek hoe hard ze fietsen of bij gebruik van de navigatie waar ze heen moeten rijden, ook bij fel daglicht. Het apparaatje (19 gram) is gekoppeld aan de smartphone, de batterij kan ruim 400 uur mee. Prijs 129 (excl. helm) Vol energie Onze landgenoot Rick Cremers fietste in 24 maanden de wereld rond. Dankzij het Nederlandse techbedrijf Xtorm had hij overal energie. Cremers voltooide zijn tocht met een Xtorm 12-Watts solar-panel (AP150, 80) en een waterproof Power Bank (AL420, 60). xtorm.eu) Filmpje pakken Even lekker een filmpje kijken na een dagje fietsen op de zijkant van je tent? Dankzij de Sony MP-CD1 kan dit. Deze kleine, maar krachtige projector weegt slechts 280 gram. Hij is zo groot als je handpalm, maar kan het beeld meer dan drie meter groot tonen. Het apparaat is stil, heeft een interne batterij en is moeiteloos te koppelen aan bijvoorbeeld je telefoon. Zelfs draadloos. Prijs 400 sony.nl E-wiel Geen zin om een hele e-bike aan te schaffen omdat je al een schuur vol ouderwetse spierkrachtfietsen hebt? De EvoWheel biedt elektrische kracht voor elke huis-tuin-en-keukenfiets. Volgens de makers kun je hem in een halve minuut bevestigen op je wiel en je zou er 25 km/u mee kunnen rijden. Op dit moment is de EvoWheel nog een crowdfundproject, maar hij moet vanaf de zomer al te koop zijn. Prijs ca. 420 evowheel.bike ABS voor e-bikes Bosch lanceert een ABS-systeem voor e-bikes. Dit antiblokkeersysteem voorkomt dat het voorwiel blokkeert en het achterwiel omhoog komt wanneer je krachtig remt, bijvoorbeeld bij een noodstop. Uit eigen onderzoek verwacht Bosch dat het aantal ongelukken met e-bikes 25 procent vermindert als alle fietsen zijn uitgerust met het ABS-systeem. Het wordt gemonteerd op elektrische stadsfietsen en recreatieve en snelle e-bikes. Verkrijgbaar vanaf komend najaar. bosch-ebike.com

36 36 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF Langs de parels van de IJssel Dijkje links, dijkje rechts De IJssel verbindt aan aantal eeuwenoude historische handelsimperia, de Hanzesteden. Wanneer je langs deze rivier van Deventer naar Kampen fietst, stuit je op verborgen parels. Tekst en foto s Jolanda Janssen Met diepe teugen ademen we frisse lucht in. De ogen moeten even wennen aan het landschap. Nog geen vijf minuten geleden stonden we op de markt die op de Brink in het 1250-jarige Deventer werd gehouden. Nu al kijken we kilometers ver over drassige weilanden en over een zilveren lint aan onze linkerhand, de IJssel, volgens sommige mensen de mooiste rivier van ons land. Mooi is het uiterwaardenlandschap zeker. Vredig ook: vogels kwetteren, de wind ruist door bomen en struiken. Dat het hier niet altijd zo vredig was, bewijst een bord dat we even later zien: hospitaalbunker rechtsaf. We fietsen inmiddels over het fietspad langs de rijksweg naar Olst. Vlak bij kilometerpaal 7,1, op parkeerplaats Haere dijk, staat Jacques Duivenvoorden te wachten. Hij loopt met ons het Keuzestress: volgende keer weer fietsen of toch maar varen? Bij Bökkers Mölle in Olst maken ze al zes generaties de heerlijkste broden. bos in dat bij Kasteel de Haere hoort en even later staan we in een met mos en planten begroeide bunker. Tijdens de Koude Oorlog waren we zo bang voor de Russen dat er allerlei maatregelen werden bedacht om ze tegen te houden of op z n minst te vertragen. Een ervan was een 120 kilometer lange strook water tussen Lobith en Kampen, de IJssellinie. Drie tot tien kilometer breed, veertig tot vijftig centimeter diep te ondiep om te bevaren, te diep om te berijden. Om het water te sturen, werden er in en om de Rijn in Nijmegen en Arnhem en in en om de IJssel bij Olst in het diepste geheim allerlei waterbouwkundige en militaire werken neergezet. Bij elk cluster zaten continu achthonderd militairen, vertelt Duivenvoorden, voorzitter van de Stichting De IJssellinie. Toen Duitsland in 1964 bij de NAVO kwam, werd de verdedigingslinie verlegd naar de Weser. Vier jaar later werd de IJssellinie afgebroken. Dat wil zeggen: alles in de uiterwaarden werd tot ontploffing gebracht, daarbuiten werd er zand overheen gegooid. Maar pas toen in 1990 de geheimhouding werd opgeheven, werd duidelijk wat zich hier had afgespeeld. En zoals die dingen gaan: een groepje vrijwilligers (onder wie de onlangs overleden Jan van Overeem, ontwerper van een deel van de linie) vormt een club, ontfermt zich over de restanten, graaft de boel weer op en restaureert een Steeds weer uiterwaarden en het glinsterende water

37 VRIJ FIETSSPECIAL 37 Afstappen Deventer Museum de Waag (Brink 56): t/m 3 juni tentoonstelling over zes eeuwen Deventer koek. Deventer Koekwinkel (Brink 84): authentieke koffie- en theeschenkerij met ovenverse lekkernijen. Fooddock (Zuiderzeestraat 2): industriële silo met eetstalletjes en lange tafels. Olst Bökkers Mölle (Rijksstraatweg 45): de familie Bökkers bakt (en belegt) al zes generaties lang de lekkerste broodjes. Met de voeten in de IJssel Staatsbosbeheer heeft op diverse mooie locaties paadjes naar de IJssel gemaakt, waar je kunt mijmeren op een grote steen. Zwolle Museum de Fundatie (Blijmarkt 20): tot en met 3 juni schilderijen van Neo Rauch en Jan Cremer. Kampen De Kamper Kogge (Havenweg 7): maritieme historie in een minutieus gereconstrueerde kogge uit Sigarenmuseum De Olifant (Oudestraat ): alles over de productie van sigaren sinds en ander. En zo staan er nu onder meer weer een commandobunker en een smeuïg ingerichte hospitaalbunker uit 1951, compleet met poppen in soldatenkledij op stapelbedden. Deze is van maart tot en met oktober elke eerste zaterdag van de maand te bezoeken (ijssellinie.info). We hebben het inmiddels aardig koud gekregen in die bunker en stappen snel weer op de fiets. Via Olst, natuurgebied de Duursche Waarden waar we enkele keren het mysterieuze bordje Kleiroute tegenkomen en Wijhe gaan we richting Zwolle. Links steeds uiterwaarden en dat glinsterende lint van de IJssel. Verder boerderijen, paarden, schapen, heel veel ganzen, zwanen, Richting de IJsselbrug bij Zwolle, die de provincies Overijssel en Gelderland verbindt. nog meer uiterwaarden, een prachtige oprijlaan omzoomd met bomen, bosjes met vennen, hé een kievit, ooievaars, wrakhout zou dat hier met een overstroming terecht zijn gekomen? een dijkje, een weggetje, een gehucht, een vervallen hoeve... Ook al hebben we de wind in de rug, we zijn toch opgelucht wanneer we in de verte de Peperbus zien, de iconische klokkentoren van de Zwolse Onze Lieve Vrouwebasiliek. We zijn er bijna. Maar eerst worden we via een dijkje links en een dijkje rechts langs de ruïne van de IJsselcentrale gestuurd, de voormalige elektriciteitscentrale die nu wordt ontmanteld. Na hapje-drankje-slaapje stappen we de volgende dag weer op om naar Kampen te gaan. Ook weer zo n gezellige Hanzestad met smalle straatjes, leuke winkeltjes en veel historie. De route gaat via dijkjes, langs ondergelopen weilanden en schattige boerderijen. Een wolk mussen duikt een heg in, een bord wijst richting het voetveer naar Zalk, onder oudere lezers bekend van kruidenvrouw Klazien. Het is zo heerlijk rustig en weids dat we ons voornemen ook nog eens dat andere stuk langs de IJssel te fietsen, van Doesburg naar Deventer. Dan hebben we m helemaal gehad. Maar nu eerst de brug naar Kampen. Eenmaal aan de overkant zien we wat jongelui op de boegspriet van een oud zeilschip. Ze zwaaien enthousiast. Hmm, varen, dat kan natuurlijk ook.

38

39 VRIJ FIETSSPECIAL 39 LEZERSAANBIEDING De lente is volop bezig, de zomer moet nog beginnen. Perfecte tijden om er weer heerlijk op uit te trekken. Ontdek als Telegraaflezer met Bilderberg de mooiste plekken van Nederland op de fiets. PRIJS: VANAF 54,50 PER PERSOON BILDERBERG FIETSARRANGEMENT Ontdek Nederland op de fiets Prachtige fietsroutes Wat is een betere manier om Nederland te ontdekken dan op de fiets? Zo geniet u al fietsend van de enorme diversiteit die de Veluwe te bieden heeft, of ontdekt u ons eigen stukje buitenland in het Zuid-Limburgse heuvellandschap. Maar ook mooie steden als Amersfoort en Apeldoorn verkent u prima per fiets. Vanuit al onze hotels vertrekken prachtige fietsroutes. Wij verzorgen deze graag voor u en daarbij vergeten wij uiteraard de inwendige mens niet. U vertrekt niet zonder een snackpakket met sap, fruit en een energiereep voor onderweg! Bilderberg tips Fiets door de ongerepte natuur vanuit de Bilderberg hotels op de Veluwe. U vindt ze in Garderen, Wolfheze, Oosterbeek, Heelsum en Apeldoorn. Vanuit de Bilderberg hotels in Venlo en Tegelen fietst u niet alleen heuvel op en af, u kunt ook een stukje Duitsland meenemen in uw route. Door de duinen? Stap op de fiets vanuit Scheveningen. Verken de Utrechtse Heuvelrug vanuit Hoevelaken of geniet van de Friese meren vanuit het hotel in Beetsterzwaag. Extra Wat u ook zoekt, bij Bilderberg vindt u het! En u, als lezer van de Telegraaf Fietsspecial, verwelkomen wij graag met een drankje in ons hotel. Inbegrepen 1 of meerdere nachten in een comfortabele hotelkamer met Het Bilderberg Ontbijt Fietsroutes Snackpakket met flesje sap, een stuk fruit en energiereep Niet inbegrepen Meerprijs eenpersoonskamer (varieert per hotel) Gemeentebelasting (varieert per hotel) Service-toeslag 2,20 p.p.p.n. Reisperiode Dagelijks t/m oktober 2018 Kijk voor meer info en om te boeken op bilderberg.nl/vrij

40 40 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF Verslaggever Epco Ongering op de speed pedelec. Je moet heel geconcentreerd rijden. FOTO FRANK VAN DER VLEUTEN

41 VRIJ FIETSSPECIAL 41 Fietsforens op vol vermogen Woon-werk Als winnaar van een zomerse actie mocht onze verslaggever zes weken lang een snelle elektrische fiets uitproberen, een zogeheten speed pedelec. Als alternatief voor de leaseauto legde hij zijn 31 woon-werkkilometers die weken af op een blitse e-bike. Door Epco Ongering Voor de Lidl knikt een man van middelbare leeftijd naar mijn snelle fiets en dan naar zijn wat slonzige vrouw. Ruilen? De vrouw kijkt stoïcijns voor zich uit. Ik lach de vraag weg, verlegen met de situatie. Regelmatig merk ik dat deze fiets van zevenduizend euro oneindig meer bekijks heeft dan mijn leaseauto die vier keer zo duur is. In Nederland is het meestal droog. Volgens de statistieken regent het maar zeven procent van de tijd. Helaas is de zomer nogal nat en kan ik niet alle dagen fietsend naar mijn werk. Op de eerste dag als fietsforens is het meteen bingo. Nauwelijks halverwege begint het te druppelen, later te plenzen. Daar was ik al bang voor. Als een verzopen kat op je werk aankomen, daar heb je met de auto nooit last van. Maar na tien minuten schuilen kan ik weer verder. Ik heb er plezier in. Met lichte, soepele pedaalslagen spuit ik iedereen voorbij. Ik was door Jan en alleman gewaarschuwd: Je gaat zo hard, niemand hoort of ziet je aankomen. Dat valt best mee, al maakt mijn bel overuren wanneer ik andere verkeersdeelnemers voorbij scheer met 45 km/u. Thuis wil iedereen mijn nieuwe hightechspeeltje uitproberen. Het gaat overigens om een Stromer ST2, door mijn fietsvrienden aangeduid als de Porsche onder de elektrische fietsen. Een prima vergelijking; de wegligging van het Zwitserse monster is briljant, de remmen fantastisch en de vormgeving zonder meer sexy. Alles is makkelijk verstelbaar met een en dezelfde inbussleutel. Met een druk op de knop staat-ie aan de verlichting is zo fel dat je denkt dat er een vrachtwagen aankomt. De ST2 heeft een 500 W-motor met drie energiestanden. Meestal ga je al snel naar de zwaarste versnelling op standje drie; dan rijd je in een mum van tijd meer dan 40 km/u. Met de accu van 800 wattuur is de actieradius (op vol vermogen) een kleine 60 kilometer. Het heldere display geeft na mijn 31 woon-werkkilometers aan dat er nog 44 procent energie over is. Dus laad ik de accu op kantoor op voor de terugweg. Mijn Iedereen wil mijn hightechspeeltje uitproberen laptop past met alle toebehoren makkelijk in de verrassend ruime zijtas. Met een gemiddelde snelheid van 30 km/u doe ik precies een uur over de rit naar mijn werk. Dat is twee keer zo lang als met de auto, maar ik heb dagelijks wel twee soepele workouts. Zonder te zweten, zonder files; tegenwind en bruggen doen me niets. Op buitenwegen ga ik continu vol gas. Dat klinkt raar als je zelf moet trappen om vooruit te komen, maar het voelt alsof ik word geholpen door een superstille turbo onder het zadel. Er zit trouwens een aantal onverwachte nadelen aan deze vorm van vervoer. Nadat ik vier keer een vlieg heb doorgeslikt, besluit ik verder maar met mijn mond stijf dicht te fietsen. Een bril is eveneens handig vanwege de vele hogesnelheidsinsecten. En sommige fietsers hekelen de verplichte fietshelm, maar ik had er geen last van. De mijne had rode ledlichtjes op de achterkant en binnenin zelfs een opgevouwen gifgroene poncho. De Stromer rijdt super. Bij het stoplicht schakel je twee tandjes terug en wanneer het groen wordt, ben je direct weer op snelheid. Een speed pedelec is ideaal buiten de bebouwde kom, maar eigenlijk te snel voor erbinnen. Op de buitenweg haal je met gemak de 45 km/u, in de stad moet je voortdurend remmen en weer optrekken. Je moet er heel geconcentreerd rijden, je snelheid goed aanpassen. Een speciale ergernis is het gedrag van schuimbekkende automobilisten die niet snappen dat je niet op het gewone fietspad mag en dus op de rijweg moet fietsen. Ook moet je oppassen voor voetgangers die je snelheid slecht inschatten en mensen die plotseling hun autoportier openen. Lastig zijn fietsende pubers met een mobieltje in de hand. Net wanneer je voorbij zoeft, slingeren ze, weggezogen in een Snapchat, zo voor je wielen. Onderweg ruik ik pas gemaaid gras. s Ochtends versgebakken brood wanneer ik langs de bakker fiets, op weg naar huis barbecues. Geluidloos flits ik langs de mooiste natuurgebieden. Wat een feest. Nu nog even zeven mille bij elkaar sparen.

42 42 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF Vikingsvlug door Noorwegen Driedaags wielerevenement De Maserati Haute Route Norway gaat deze zomer op 3 augustus officieel van start. Het startpunt van dit driedaagse evenement ligt in de zuidelijk gelegen havenstad Stavanger. De rit voert renners door het magnifieke landschap van Noorwegen. De eerste twee dagen bestaan uit routes van elk zo n honderdvijftig kilometer, de derde dag is er een tijdrit. In totaal kunnen vierhonderd renners deelnemen aan dit unieke evenement. hauteroute.org Voorbij Lysebotn moet het peloton via 27 haarspeldbochten omhoog.

43 VRIJ FIETSSPECIAL 43 Ultieme uitdaging Een fietstocht door de bergen van Noorwegen klinkt als een enorme uitdaging. Een goede conditie, getrainde beenspieren en een dosis doorzettingsvermogen moeten genoeg zijn. Toch? Onze verslaggeefster waagt zich aan een proefrit van de Maserati Haute Route Norway, die komende zomer officieel van start gaat. Door Sanne Bode Foto s Emmanuel Molle Maserati verzorgt Haute Route-racetocht door bergen Niet wandelend of met de auto, maar fietsend ga ik de bergachtige omgeving rond de Noorse stad Stavanger ontdekken. Haute Route, een organisatie die wielerevenementen voor amateurrijders organiseert, houdt een driedaags testevenement om haar nieuwste route in Noorwegen uit te proberen. De Maserati Haute Route Norway kan vanaf de zomer officieel worden gefietst. Haute Route organiseert al drieen zevendaagse fietstochten in de Alpen, Pyreneeën en Dolomieten en in de Rocky Mountains in de Verenigde Staten. De organisatie zoekt altijd naar onontdekte plekken waar ze mooie fietsroutes kan uitstippelen. Op dit moment worden de mogelijkheden in Azië onderzocht. Een selecte club, bestaande uit (voormalig) profrenners, amateurrenners en journalisten is door de organisatie uitgenodigd om de route in Noorwegen alvast te ver-

44 44 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF Dag 1 Op de eerste dag brengt de veerboot deelnemers in veertig minuten naar het dorp Tau, waar het startschot wordt gegeven. De route voert over landelijke wegen langs kleine dorpjes als Årdal en Hjelmeland en weer terug naar Tau. In totaal wordt op deze dag zo n twee kilometer geklommen en gedaald. Na de finish nemen de renners vanaf Tau de ferry terug naar Stavanger. kennen. Ik ben redelijk getraind en met een flinke dosis wilskracht kom ik vast een heel end, denk ik optimistisch. Maar ik schrik me wezenloos wanneer ik het routeboek ontvang. Zowel de eerste als de tweede dag moet er 130 kilometer worden gefietst, inclusief twee kilometer stijgen en dalen. Op de derde dag wordt een individuele tijdrit gehouden. Pas nadat de organisatie me verzekert dat er een bezemwagen meegaat, durf ik het aan. Voorafgaand fantaseer ik dagenlang over hoe het Noorse landschap eruitziet, want ik ben nog nooit in het land geweest. Urenlang lig ik wakker van de slechte weersverwachting regen! en ook het welzijn van mijn racefiets, die voor het eerst het vliegtuig in moet, houdt me uit mijn slaap. Ik volg de adviezen op en koop op Schiphol een fietsdoos om hem in te vervoeren. Maserati, dat is toch een automerk? Klopt. Maar Peter Denton, algemeen manager van Maserati Op het einde van de rit poogt de regen roet in het eten te gooien. We gaan direct omhoog en niet zo n beetje ook, dat valt tegen! in Noord-Europa en fervent fietser, legt uit dat er veel overeenkomsten zijn tussen racefiets- en autoliefhebbers. Ze houden allebei van mooie dingen waar een prijskaartje aan hangt. We willen de Haute Route-renners in hun vrije tijd daarom in contact brengen met Maserati. Op de vraag of het automerk in de toekomst dan ook racefietsen gaat bouwen, antwoordt Denton beslist: Nee, we houden het bij auto s. Wel heeft de Siciliaanse fietsconstructeur Montante een kwartet op historische Maserati s geïnspireerde single speeds gemaakt. In het Clarion Hotel in Stavanger ontmoet ik de andere renners. Het gros komt uit Noorwegen, Zwitserland, Duitsland, Frankrijk, Nederland en Engeland. Het gezelschap bestaat grotendeels uit mannen van middelbare leeftijd. Er zijn vier vrouwelijke renners, die ook al heel wat kilometers in de benen hebben zitten. Fietsdozen worden uitgepakt. Prachtige stalen rossen komen tevoorschijn. Het technisch supportteam Mavic dat de renners onderweg begeleidt, helpt alles weer in elkaar te zetten. Mijn achterste buitenband wordt vervangen in verband met een scheurtje. Op vlakke wegen kan het geen kwaad, maar hier in de bergen, waar je met hoge snelheid daalt, moet je zeker geen risico s nemen, luidt het advies van de techneuten. Diezelfde avond krijgen we een gedetailleerde briefing over de route. Alle renners zijn aanwezig, net als de medische staf, de organisatoren en de Britse profploeg One Pro Cycling. De eerste dag gaat over landelijke wegen, langs meren en dorpjes met onderweg een paar pittige klimmen. Er wordt gegrapt over

45 VRIJ FIETSSPECIAL 45 Dag 2 het slechte weer, de stemming zit er goed in. Eén ding is duidelijk: iedereen staat te popelen om van start te gaan. Vanwege de barre weersvoorspellingen heb ik álles maar ingepakt: arm- en beenstukken, regenjas, waterdichte overschoenen, dunne thermo s en een extra warme trui voor s avonds. Wie niet van wisselvallig weer houdt, maar wel graag Noorwegen wil bezoeken, kan zich troosten met de gedachte dat het in de zomer extra lang licht is. Begin augustus is het pas tegen middernacht donker en in het uiterste noorden gaat het licht helemáál niet uit. Met de slaap nog in mijn ogen fietsen we om zes uur s ochtends naar de haven van Stavanger. Daar brengt een veerboot ons naar het dorp Tau. Het schip heeft een kostbare lading met al die mooie fietsen en Maserati s. We varen onder een enorme brug door. In de verte zie ik bergen, fjorden en een mistig landschap, de lucht is fris en schoon. Precies hoe ik me Noorwegen vooraf had voorgesteld, inclusief het bleke ochtendzonnetje. In veertig minuten varen we naar het startpunt van de fietsroute van vandaag, die 127 kilometer bedraagt. Appeltje-eitje, denk ik nog steeds. Ik start nog net niet met twee vingers in mijn neus want handjes aan het stuur. We fietsen meteen bergop, en niet zo n beetje ook. Dat valt tegen! Hijgend en slingerend fiets ik omhoog. Halverwege word ik aangemoedigd door een van de profrenners. One Pro Cycling fietst de testroute puur als training, legt hij uit. Na deze eerste klim fietsen we verder langs een groot meer. Het is nagenoeg windstil, het water weerspiegelt de steile rotsen die aan de overzijde van het meer omhoogschieten. De wegen waarover we fietsen, zijn volledig verlaten. Slechts heel af en toe raast er een auto of camper voorbij. Ik heb mezelf voorgenomen om zo n zestig kilometer per dag te fietsen. Maar wanneer we de eerste voedselstop passeren, staan er pas 43 op de teller. Na wat mueslirepen en bananen spring ik weer op mijn fiets. Anders dan bij de meeste fietstochten van Haute Route zijn de De renners worden per veerboot van Stavanger naar Lysebotn vervoerd. De anderhalf uur lange overtocht voert langs het beroemde plateau van Preikestolen, dat maar liefst 604 meter boven de zeespiegel ligt. Bij Lysebotn moet je direct flink klimmen via 27 haarspeldbochten. Vanaf daar rijden de renners via Sirdal, Byrkjedal en Nedrebøvegen naar de finish. Ook op deze dag wordt er zo n twee kilometer geklommen en gedaald. beklimmingen en afdalingen in Noorwegen kort. Inmiddels ben ik aangesloten bij de Britse Beth en Ottar uit Noorwegen. Na weer een korte, maar stevige klim dalen we af richting het zoveelste schitterende meer. In het meer ligt een houten steiger waarvan je op een zomerse dag zo het water in kunt springen. Ottar vertelt dat de Noren natuurliefhebbers zijn en vaak een eigen stuga hebben, een eenvoudige trekkershut waarin je kunt overnachten om volop van de natuur te genieten. Wielrennen is in Noorwegen erg populair. Het land kent adembenemende fietsroutes met wegen van zeer goede kwaliteit. Tour de Fjords is een vijfdaagse internationale wielerwedstrijd die eindigt in Stavanger. De Rallarvegen (grondwerkersweg) is meerdere malen bekroond tot mooiste fietspad van Noorwegen. Deze route kent steile afdalingen en komt langs kliffen, fjorden en watervallen. We maken een lus en arriveren na 78 kilometer weer bij dezelfde voedselstop. Nog maar een derde te gaan! Inmiddels heb ik mijn ritme gevonden en voel ik me Het peloton rijdt langs het zoveelste schitterende meer.

46

47 VRIJ FIETSSPECIAL 47 Dag 3 enigszins vertrouwd op de Noorse wegen. De bezemwagen die achter de groep aan rijdt, is nog altijd leeg en ik neem me voor er niet in te belanden. Zal dat lukken? De weersomstandigheden zijn boven verwachting goed. Op een paar druppels na blijft het droog en er staat weinig wind. We maken ons op voor het laatste stuk, dat gezien de vermoeide benen flink zwaarder zal zijn. Op 23 kilometer van de finish sta ik voor een dilemma. Rechtdoor is het nog drie kilometer naar de ferry, het eindpunt. Volg ik de officiële route naar rechts dan volgt er nog een aantal heuvels. Je krijgt spijt als je het niet afmaakt!, roept Beth, en ik weet dat ze gelijk heeft. Dus volg ik mijn ploeggenoten de bergen in. Halverwege moet ik kort staken om een vieze energiegel met muntsmaak achterover te slaan dat fietsvoedsel kan echt stukken beter, pas dan kan ik weer verder. Op naar die laatste kilometers. Appeltje-eitje, dacht VRIJ-verslaggeefster Sanne vooraf nog. De laatste dag bestaat uit een individuele tijdrit in de directe omgeving van Stavanger. De twintig kilometer lange route kent een paar pittige klimmetjes. De finish is boven op een heuvel, waar het uitzicht over de stad prachtig is. Afzien en tegelijk genieten van de prachtige omgeving. De regen dreigt kort voor het einde nog even roet in het eten te gooien, maar dan is daar, na bijna acht uur fietsen, in de verte het eindpunt in zicht. De finish! Eenmaal aangekomen, stap ik af om mijn vermoeide benen en stijve rug te strekken. Ik drink mijn bidons voor de zoveelste keer leeg en verorber een Kvikk Lunsj, de Noorse variant van de Kitkat. We komen langzaam bij, maar dan moeten we ons alweer naar de ferry haasten. Op de terugweg maak ik een foto van mijn kilometerteller. Als bewijs. Verbaasde reacties van vrienden en familie: Heb jíj dat gefietst? Ik grinnik, trek een trui aan en warm mezelf aan een kop thee. Ik denk aan Beth, die onderweg alsmaar riep: This is so much better than a day at the office! Ze heeft gelijk: het is afzien, maar tussendoor is er ook tijd om te genieten van de prachtige omgeving. Zelfs een amateurfietser als ik is bovendien in staat om de eindstreep te halen. Wie had dat gedacht?! En wie gaat er volgende keer mee? 23 kilometer voor de finish sta ik voor een dilemma

48 48 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF De favorieten van de De fietsroute verovert Europa. Provincies, steden en dorpen strijden om de gunst van de fietser door te investeren in bewegwijzering, kaarten en websites. Hotels serveren speciale fietsersontbijtjes en regelen bagagetransport, huurfietsen zijn steeds beter. Fietsredacteur Robert van Weperen fietst duizenden kilometers per jaar over toeristische routes. Hij selecteerde voor VRIJ zijn favorieten. Vélodyssée Frankrijk ten voeten uit Eerst fiets je dwars door Bretagne. Na fietsstad Nantes volg je de Atlantische kust tot aan de Pyreneeën. De maar liefst 1200 km lange route is bewegwijzerd en er zijn diverse routegidsen. Onderweg tref je volop hotels en B&B s, maar ook voldoende campings. Via de site van Vélodyssée kun je fietsen huren, logies boeken en bagagevervoer regelen. Ben je wat avontuurlijker ingesteld, dan regel je alles ter plekke en heb je meer vrijheid. Ook zeer geschikt als gezinsvakantie. De Vélodyssée was Fietsroute van het Jaar velodyssey.com Noordzeeroute LF1 langs de kust van Nederland Een klassieker van formaat. Een tocht langs het randje van Nederland, de Nederlandse kust. Door de duinen en over de dijken (onder meer in Zeeland en de Hondsbossche Zeewering.). Genoeg voor een hele week fietsplezier. Je kunt ook een stukje ervan fietsen en aan- en afreizen met de trein. Kinderen vinden deze route geweldig. Hij loopt trouwens helemaal door tot Frankrijk. Het Nederlandse stuk, van het Zeeuwse Sluis tot de haven van Den Helder, is 280 km lang. De bewegwijzering is duidelijk en er zijn onderweg hotels en campings voor elk budget. Extra aantrekkelijk: het strand ligt vaak op een steenworp afstand, maar je kunt ook grote steden als Den Haag en Rotterdam aandoen. De wind komt meestal uit het zuidwesten houd daar rekening mee bij de planning. fietsenovernachten.nl Steden en dorpen strijden om de gunst van de fietser Alpe Adria Fietsroute van Salzburg tot Grado Dwars door de Alpen. Van Oostenrijk naar Italië. Dit lijkt een route die uitsluitend geschikt is voor diehards. Maar het traject, 410 kilometer lang, is zo slim gekozen dat je nooit extreem hoeft te klimmen. Voor een deel fiets je over een voormalig spoortracé. Links en rechts van je reiken de bergen tot in de hemel, terwijl je zelf

49 VRIJ FIETSSPECIAL 49 fietsman Zes keer door Europa Thüringer Städtekette langs voormalige DDR steden Een route van 225 km dwars door Thüringen, die de spannende voormalige DDR-steden Altenburg, Gera, Jena, Weimar, Erfurt, Gotha en Eisenach verbindt. Je fietst voornamelijk over goed onderhouden, vrijliggende fietspaden, bospaden en boerenlandweggetjes. Het middeleeuwse Altenburg is liefde op het eerste gezicht. Gera is van het bier, Weimar van Goethe en de wereldberoemde Anna Amalia-bibliotheek. In Gotha is het Friedenstein-kasteel de topattractie en in Eisenach het Wartburg-slot. Groot pluspunt: de nabijheid van een boemeltreintje waar je elk moment in kunt springen. Deze route kreeg 4 sterren van de ADFC (de Duitse fietsersbond) omdat hij zo mooi en gevarieerd is. En omdat de voorzieningen (e-bike-verhuur, bagagevervoer, logies etc.) van het hoogste niveau zijn. Maar dat geldt eigenlijk voor heel Duitsland. thueringer-staedtekette.de Vennbahn door Duitsland, België en Luxemburg Deze route werd in 2013 geopend en werd verkozen tot Fietsroute van het Jaar. De Vennbahn was ooit een treinverbinding over de Hoge Venen. Het spoor werd vervangen door strak, glad asfalt. Van steil klimmen is geen sprake, dus ook ideaal voor minder geoefende fietsers of kinderen. Dankzij de puike site (in het Nederlands) kun je gemakkelijk hotels boeken of zelfs arrangementen met huurfiets en bagagevervoer regelen. De route is 125 km lang en start in Aken (makkelijk te bereiken per trein). Via de Eifel en de Belgische Hoge Venen fiets je naar Troisvierges in Luxemburg. De route is in beide richtingen gemarkeerd. Eenmaal in Troisvierges kun je weer terug met de trein via Luik naar Maastricht. Er zijn accommodaties voor elk budget, kamperen kan ook. vennbahn.eu Elberadweg van Praag tot Hamburg onmerkbaar stijgt. Het barokke Salzburg is een ideale stad om te starten. Grado aan de Adriatische Zee is typisch Italiaans. Doordat de route zeer geliefd is bij fietsers houden de logies volop rekening met hun speciale wensen. Tientallen bedrijven bieden arrangementen aan. Van basaal tot compleet verzorgd. Met het routeboekje van Bikeline heb je alle noodzakelijke informatie bij de hand. Behalve uitstekende, gedetailleerde fietskaarten staat het bomvol adressen van hotels, B&B s, campings en VVV s. De Alpe Adria was de Fietsroute van het jaar alpe-adria-trail.com Maar liefst 1270 kilometer fietsen langs een van de belangrijkste rivieren van Europa. Uitstekend bewegwijzerd en gedocumenteerd. Voor iedereen te doen. Topsteden als Praag, Dresden, Dessau, Maagdenburg en Hamburg garanderen de noodzakelijk cultuur. Goed eten en fietsvriendelijke accommodaties zijn hier net zo vanzelfsprekend als de verhuur van prima e-bikes en gewone toerfietsen, uitgebreide documentatie en bagagevervoer. Voordeel van de Elberadweg is dat deze niet zo druk is als de Donauradweg. elberadweg.de, fietsen-elbe.nl

50 50 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF Wat een verschillen! De keuze in racefietsen is enorm. Ons zorgvuldig samengestelde team testte in Venlo en omgeving een groot deel van de nieuwste racefietsen. Conclusie: de lat ligt hoog. Door Rik Booltink Foto s Matty van Wijnbergen Voor deze test stelden we een team van fanatieke racefietsers samen: een aantal met een licentie, vertegenwoordigers van de Nederlandse Toer Fiets Unie (NTFU) en voormalig wereldkampioen veldrijden Henk Baars. De testpiloten reden in Noord- Limburg een parcours met verschillende elementen waarmee de meeste Nederlandse racefietsers te maken krijgen: korte hellingen, aflopende wegen, bospaadjes en klinkers. Om een eerlijke en reële vergelijking te kunnen maken, zijn de testfietsen ingedeeld in twee prijscategorieën: en Vervolgens hebben we de fietsen beoordeeld op rijgedrag, schakelen, remmen, comfort en afwerking. Categorie Ook de racefietser met een iets beperkter budget heeft heel wat te kiezen. De industrie biedt een variëteit aan fietsen met elk eigen kenmerken en eigenschappen. De geometrie de bouw en de vorm van het frame verklapt al veel, maar in tests komt het smaakverschil nog sterker naar voren. Een fiets als de Rose Pro SL 105 heeft een sterk sportief karakter. Elke trap is raak, hij volgt elk bevel direct op. Wanneer je instuurt, volgt hij de lijn die je wílt volgen. De wegligging is altijd Of je het nu vals plat of een heuvel noemt, ons testpanel liet zich zowel bergop als bergaf niet kennen.

51 VRIJ FIETSSPECIAL 51 Test: racefietsen goed. De aluminium fiets weegt zo n 8 kg en gedraagt zich ook prima als het op klimmen aankomt. De Merida Scultura 500 is eerder een allround toerfiets. Als je wat rechter wilt zitten, zul je deze fiets op waarde weten te schatten. De balhoofdlengte van de Merida is wat groter; dat maakt een iets comfortabeler houding mogelijk. Datzelfde geldt voor de Trek Domane ALR 3, een typische endurancefiets. Ook deze heeft een comfortabele geometrie en is erg geschikt voor mensen die in een niet te diepe houding willen fietsen. Extra comfort biedt de Isospeed-demping. De klap bij oneffenheden wordt beter verwerkt doordat de zitbuis vrij van de bovenbuis kan bewegen. Handig voor ritten over kasseienwegen. Het is dus belangrijk om van tevoren duidelijk voor ogen te hebben hoe je de fiets gaat gebruiken. En te weten wat voor type fietser je bent een racedier dat onder in de beugels gaat of een toerfietser die hecht aan comfort? Remmen Schijfremmen zijn al een paar jaar een modewoord in het wielercircuit. Ze hebben op een aantal punten een streepje voor op velgremmen. Zo is de remkracht bij schijfremmen groter en beter te doseren, werken ze beter bij nat weer en zijn ze duurzamer je hebt geen last meer van een slijtende velgrand. Bovendien is er tijdens een afdaling geen sprake van oververhitting van die rand. Vrijwel alle bekende fabrikanten bieden intussen een model met schijfremmen. De ontwikkeling daarvan is vaak een hele klus geweest omdat een schijfrem nu eenmaal andere eisen aan het frame stelt. Ook zijn er andere wielen nodig. In de goedkopere klasse zien we schijfremmen bij de Cannondale Synapse Disc Tiagra en de Btwin Ultra

52 52 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF Qua looks valt vooral de Cube Attain SL op met zijn subtiele zwarte accenten Geen rondje om de kerk maar een criterium van en naar de Bovenste Molen; dit Bilderberghotel fungeerde als start en finish.

53 VRIJ FIETSSPECIAL AF GF. Bij eerstgenoemde is sprake van een mechanisch systeem, het tweede model heeft een hydraulische rem (op oliedruk). We zijn vooral gecharmeerd van de hydraulische schijfremmen van de Btwin. Bij testen is de remweg hiervan aanmerkelijk korter dan die van de andere systemen, zowel bij nat als bij droog weer. Mensen die voor het eerst met schijfremmen rijden, moeten het systeem goed inremmen en gevoel krijgen bij het gebruik (knijp niet te hard, je staat meteen stil). Ook bij fietsonderhoud moet je oppassen: er mag geen olie op de schijven komen, want dan gaat er remvermogen verloren. Afwerking Er wordt nog altijd het meeste gewerkt met groepen van Shimano Sora, Tiagra, 105, Ultegra. Groepen zijn pakketten met onderdelen die zorgen voor het schakelwerk en de aandrijving (derailleurs, remmen, shifters, crankstel, ketting, cassettes). Het verschil komt tot uiting in met name de schakelsnelheid, de duurzaamheid en het gewicht. Beginnende fietsers zullen niet alle punten direct opmerken. In deze prijscategorie wordt de 105-groep gezien als de standaard. In de test met goedkope fietsen Niks rondemissen of een massage, na de dagetappe moeten de testnotities de computer in. zien we echter ook veel componenten uit andere groepen. Bij de Merida is sprake van een mix (ook met Ultegra, een bonusje ) en Trek heeft Sora gemonteerd. Op papier is dat minder, maar in de praktijk merken we het niet. Qua afwerking zien we eveneens verschillen. Er zijn fietsen waarvan de kabels buitenom lopen. Bijvoorbeeld de Btwin. Dat is minder fraai. Keerzijde: als de kabels door het frame lopen, zoals bij de Bulls Harrier 2, is er kans op een tikkend geluid wanneer ze met de buis in contact komen. Qua looks valt vooral de Cube Attain SL op door zijn subtiele zwarte accenten. Categorie Bij de racefietsen in de duurdere categorie maken we een sprong in kwaliteit. Sommige van de fietsen hierboven hebben een

54 54 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF

55 VRIJ FIETSSPECIAL 55 frame van aluminium, bij de duurdere zijn ze allemaal van koolstofvezel. De voordelen van dit materiaal, dat ook wel carbon wordt genoemd, zijn onder meer het lagere gewicht en de stijfheid. Door het stijve carbon voelt het alsof elke trap raak is; er gaat minder energie verloren. Ook in deze prijscategorie hebben de fietsen zeer uiteenlopende eigenschappen. De Merida Reacto 5000 is een typische aerofiets, een snelheidsmonster op rechttoerechtaanwegen. De fiets heeft, net als de Bulls Night Hawk 2 CAP en Cube Agree Pro, een achterbrug die wat lager aansluit op de zadelbuis. Dat heeft een positieve uitwerking op de stijfheid. De Rose Team GF4 Disc leent zich op zijn beurt voor wedstrijden. Menig amateur zal hier maar wat graag een criterium op rijden. De Trek Emonda SL6 blinkt uit in comfort. De fiets absorbeert schokken goed. Kortom: ook bij de duurdere racefietsen proeven we weer heel wat smaken. Elke fiets heeft zijn eigen rijgedrag en eigenschappen. Remmen In deze duurdere categorie zijn er twee fietsen met hydraulische schijfremmen: de Canyon en de Rose. De wielen zijn bevestigd met steekassen (bij de goedkopere fietsen was dat alleen bij de Btwin het geval). Dat heeft voordelen ten opzichte van de constructie met snelsluiter. De stijfheid is een fractie groter en de uitlijning tussen het frame, de remschijf en het remblok een klasse beter. Bij zowel de Canyon als Rose komt nóg een pluspunt van schijfremmen naar voren. Doordat niet meer op de velg wordt geremd, kun je bredere banden monteren, bijvoorbeeld 28 of 30 mm. Dat is prettig, want het materiaal wordt almaar stijver; bredere banden zijn de welkome comfortverhogers. In deze categorie komt een andere trend op remgebied naar voren: het gebruik van direct mount. In plaats van traditionele remmen met één montagepunt op het frame heeft dit type er twee, ter hoogte van de plekken waar de rem kantelt (pivoteert). De remmen staan zo altijd recht. Shimano en Campagnolo hadden al direct-mountsystemen, sinds dit jaar heeft ook componentenleverancier SRAM ze in het assortiment. In deze categorie hebben de Bulls, Trek, Cube en Merida een direct-mountbevestiging, bij de goedkopere fietsen zien we dat nauwelijks. Afwerking De groepen zijn in deze prijscategorie van een niveau hoger. Ultegra van Shimano is de norm. De Cube Agree Pro, Bulls Night Hawk 2 CAP, Canyon Endurace CF SL, Btwin Ultra 920 CF en Rose Team GF4 Disc zijn daar compleet Kleine reparaties werden onderweg door de testpiloten zelf uitgevoerd. mee afgewerkt. De Merida Reacto 5000 heeft 105-componenten, wat in de hiërarchie net onder Ultegra komt, maar tijdens de test niet voor tegenvallende prestaties zorgt. De Trek Emonda SL 6 heeft Bontrager-remmen, de Cannondale Super Six Evo een crankstel van FSA. Wat opvalt, is dat de industrie het gouden ei wat het vastzetten van zadelpennen betreft nog niet De Merida Reacto 5000 is op rechttoe-rechtaanwegen een snelheidsmonster

56 56 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF DE WINNAARS heeft gevonden. Bijna elk merk heeft zijn eigen systeem voor, achter, opzij, op de bovenbuis... Het belangrijkste is uiteraard dat de pen onderweg niet zakt. Het old school klemsysteem werkt prima, maar is vanuit esthetisch oogpunt minder fraai en zien we hier niet. De algehele afwerking is bij deze fietsen natuurlijk wat beter. Met een koolstofvezel frames is er sowieso geen sprake van naden zoals bij aluminium. Verder doen fabrikanten er veel aan om kabels op een nette manier weg te werken en is de styling een tikkeltje stijlvoller. Aan het begin van de testdag kwamen alle wielrenners op volle snelheid uit de startblokken. Naarmate de dag vorderde, ging het tempo er een beetje uit. Categorie In de goedkopere klasse wint de Rose Pro SL 105. De fiets stuurt licht en ontpopt zich snel tot een allemansvriend. De wegligging is goed en de fiets is gehoorzaam : sturen betekent ook direct actie. Er is een mooie balans tussen stijfheid en comfort. De Rose leent zich voor gevarieerd terrein. Op plaatsen waar je veel moet draaien en keren, maar ook waar geklommen moet worden. De montage met Shimano 105 is wat je mag verwachten in deze categorie. Een erg goede prijs-kwaliteitverhouding. Categorie In de duurdere categorie wint de Canyon Endurace CF SL, die de trends van het moment belichaamt. Hij heeft hydraulische schijfremmen die uitstekend functioneren. Het remsysteem maakt het mogelijk te fietsen met bredere banden. Die verhogen het comfortniveau van de stijve fiets. Na een duurrit willen fietsers hun benen hierop gerust nog eens 100 kilometer laten malen. De wielset (DT Swiss) is van prima kwaliteit. Qua prijs zit de fiets aan de bovenkant, maar daarvoor krijg je meer dan voldoende terug.

57 VRIJ FIETSSPECIAL 57 Elke fiets heeft zijn eigen rijgedrag en eigenschappen Bezemwagen? Nee, maar de fietsen moesten uit het hele land naar Limburg worden getransporteerd. Het was behoorlijk bikkelen, vooral tegen de ijskoude, snijdende wind in. Fietsvervoer Er komt nogal wat kijken bij het organiseren van de Telegraaffietstest. Denk alleen al aan het vervoer van de bijna vijftig e-bikes, mountainbikes, race- en tourfietsen die in dit blad aan bod komen. Dat gedeelte wordt voor ons al jaren geregeld door Soetens Fietsvervoer, gespecialiseerd in het vervoer van fietsen voor fietsvakantie. Wij berijden het hele gebied tussen Nederland en Noord-Spanje en Rome en komen op alle plaatsen, vertelt Wilco van Houtum van Soetens. Voor de vaste prijs van 121 per fiets (alleen Rome en Santiago de Compostella zijn 10 duurder) brengt het bedrijf uw fiets naar de plek van bestemming en haalt hem weer op. Indien gewenst op een andere locatie, zelfs in een ander land. fiets-vervoer.nl

58

59 VRIJ FIETSSPECIAL 59 GEZIEN/STIJL Opvallend klein Het is met zijn 5,5 centimeter doorsnee een kleintje, maar opvallen doet deze koperkleurige retrofietsbel zeker. En anders is er altijd nog de niet te missen heldere klingel. Prijs 15,99 basil.com Fiets met drietand Heb je altijd al een Maserati willen hebben, maar is de prijs een struikelpunt? Voor een tiende van wat een vierwieler met de beroemde drietand kost, koop je een fiets van het fameuze merk. Voor deze bijzondere collectie werkte Maserati samen met de al net zo stijlvolle Siciliaanse fietsconstructeur Montante. Het resultaat is een serie van vier op historische Maserati s geïnspireerde single speeds. Leuk detail: het aantal dat van elke fiets wordt gemaakt, is gelijk aan het bouwjaar van de betreffende klassieker. Prijs vanaf 1475 maseratistore.com Mooi gevouwen De vouwfiets. Misschien wel een van de beste uitvindingen op fietsgebied, tenminste voor forensen. Praktisch en duurzaam. Gelukkig komen er steeds meer stijlvolle exemplaren op de markt. De Pyōra is Neerlands nieuwste aanwinst op vouwfietsgebied. Verkrijgbaar in vier kleuren, voorzien van een uniek systeem in het achterwiel waarmee je vanuit stilstand snel wegfietst en de ouderwetse ketting is vervangen door een tandriem. Onderhoudsvrij en schoon. Prijs 699 pyoracycles.com Modern klassiek Het Nederlandse Lepper maakt al zadels sinds De Lounger Concorde 800 heeft de uitstraling van een klassieker, maar biedt het comfort van nu. Het zadel is gevuld met latex voor een extra zachte zit en overtrokken met nubuckleer. Acht matrasveren onder het zadel zorgen voor nog meer comfort. Ideaal voor dagelijks gebruik, maar ook voor middellange toertochten. Prijs 159 lepper.nl Fietsmode Wie aan yoga, hardlopen of fitness doet, heeft al veel langer de keuze uit modieuze sportoutfits. Fietskleding had op dat gebied nog wat te winnen. Het Arnhemse Susy Cyclewear springt daarop in en laat zich inspireren door de laatste yoga- en runningsportmode. Het resultaat: een stoere en elegante fietskledinglijn waarin je gezien wilt worden! susiecyclewear.com

60 60 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF Rondje Gelderland Alle kanten op Fietsen in Gelderland betekent trappen over kronkelende dijkjes en oneindige stuifzandvlaktes, maar ook langs industrieel erfgoed en Romeinse resten. En dan is er ook nog de Hoge Veluwe... Achterhoekse wijn In de Achterhoek kun je prachtig fietsen door het grensgebied of langs de Oude IJssel. Vooral in die laatste streek is veel industrieel erfgoed te zien, maar je fietst er ook door Doesburg. Deze Hanzestad heeft een mooi gerestaureerd centrum met vestingwerken en talloze historische gebouwen. Deze stad is ook het beginpunt van de leuke Veerpontjesroute, die onder andere voert naar Bronkhorst, het kleinste stadje van Nederland (155 inw.). En wat te denken van een wijnfietstocht? In de Achterhoek vind je een aantal wijngaarden, onder meer rond Winterswijk en Doetinchem. Met de gratis witte fietsen kun je heel relaxed Nationaal Park De Hoge Veluwe ontdekken. FOTO JURJEN DRENTH

61 VRIJ FIETSSPECIAL 61 Herten en Van Goghs In het Nationale Park de Hoge Veluwe komen natuur en kunst op een unieke manier samen. Waar anders zie je op een paar honderd meter van elkaar zowel wilde dieren als Van Goghs en Picasso s? In het park kun je heerlijk fietsen over maar liefst veertig kilometer aan paden door bossen en stuifzandlandschappen, over natte en droge heidevelden... Geen zin om een fietsdrager aan je auto te hangen? Maak dan gebruik van een van de achttienhonderd gratis Witte Fietsen die onlosmakelijk met het park verbonden zijn. Appeltjes voor de dorst Tussen Arnhem en de Duitse grens ligt de Liemers. Dit gebied wordt gekenmerkt door uitgestrekte vlaktes met hier en daar een bos, maar kent ook een aantal leuke recreatiegebieden zoals de Bijland en de Rhederlaag. Een leuke fietstocht is de Liemers Streekproductenroute langs onder meer een struisvogelboerderij en een bierbrouwerij. Onderweg staan her en der kistjes met verse groenten en fruit. Een appeltje of aardbeitje voor de dorst is dus altijd voorhanden. Duizenden gevarieerde kilometers fietsplezier

62 62 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF Rare jongens, die Romeinen Lieflijke idylles als deze zijn nooit ver weg. In 19 v.chr. ontstond in wat nu Nijmegen is de eerste Romeinse legerplaats in deze streek. Het Rijk van Nijmegen ontwikkelde zich snel tot het economische centrum van Nederland. De fietsroute Luxe achter de limes voert langs een dertigtal bezienswaardigheden uit die tijd. Nou ja, langs de overblijfselen dan: van een villa, een aquaduct, een badhuis... Met de bijbehorende app komt de geschiedenis echter tot leven. Niet alleen kun je daarmee op vijf plekken rondkijken, je kunt schatten vinden en deze virtueel opgraven. Achter de hoge bergen Het Land van Maas en Waal is niet alleen een klassieker van Boudewijn de Groot, maar ook het prachtige natuurgebied tussen beide rivieren. In april en mei fiets je er tussen fruitbomen vol bloesem, een maand later koop je bij stalletjes onderweg de eerste kersen van het seizoen. Wil je je helemáál onderdompelen in Gelderse flora, stap dan af bij de Tuinen van Appeltern. Liever industrieel erfgoed dan extra groen? Om de hoek ligt de Tuut, een stoomgemaal dat dit jaar zijn honderdste verjaardag viert.

63 VRIJ FIETSSPECIAL 63 2 NACHTEN VANAF 109 PER PERSOON LEZERSAANBIEDING De lente is volop bezig, de zomer moet nog beginnen. Het is, kortom, de perfecte tijd om er weer eens heerlijk op uit te trekken. Lekker fietsen en wandelen in de bossen rond Wolfheze bijvoorbeeld, met twee overnachtingen in een viersterrenhotel. GENIETEN IN BILDERBERG HOTEL WOLFHEZE Koekje van eigen honing Bilderberg Hotel Wolfheze **** Hotel Wolfheze ligt heerlijk rustig in de bossen en biedt opmerkelijk veel comfort. Geniet in een ongedwongen en persoonlijke sfeer van de lokale gerechten met biologische producten in restaurant De Tuin van Wolfheze en in Grand Café Wolfheze. Ontdek de natuur Het kleinschalige hotel ligt op korte afstand van Arnhem, maar is omgeven door uitbundige en zeer afwisselende natuur. Je kunt er over kronkelende paadjes wandelen en fietsen door een haag imposante bomen. Lokale producten Hotel Wolfheze blinkt uit in de liefde voor lokale en biologische producten. Naast het hotel grazen blaarkopkoeien in alle rust in een ruime wei. Zij voorzien het hotel van vlees en melk. En het koekje dat je krijgt bij de koffie is misschien wel gemaakt met de honing van bijen die het hotel zelf houdt. Omgeving Breng een bezoek aan het Nationale Park De Hoge Veluwe met het Kröller-Müller Museum of ervaar de oud-hollandse geschiedenis in het Nederlands Openluchtmuseum. Zit het weer even tegen? Ontspan in de sauna of neem een verfrissende duik in het overdekte zwembad. Inbegrepen 2 overnachtingen inclusief Het Bilderberg Ontbijt 1 driegangendiner Ontvangst met koffie/thee en honingkoek Fiets- en wandelroutes Niet inbegrepen Gemeentebelasting: 1,90 per persoon per nacht Service charge: 2,20 per persoon Reisperiode Dagelijks t/m 22 december 2018 Boeken Kijk voor meer info en om te boeken op bilderberg.nl/vrij

64 64 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF Koersvast op volle snelheid De twentyniner is met zijn grote wielen perfect voor de Nederlandse trails

65 VRIJ FIETSSPECIAL 65 Test mountainbikes Het Noord-Limburgse Venlo biedt een grote variëteit aan trails. Het ideale terrein dus voor onze mountainbiketest. Door Rik Booltink Foto s Matty van Wijnbergen Een beetje mountainbiker laat zich niet het veld uit slaan door winterse omstandigheden. De geteste mountainbikes zijn allemaal hardtails met een aluminium frame. Dat wil zeggen dat deze fietsen, geschikt voor vlakke trails en crosscountry, alleen een geveerde voorvork hebben. Dat past ook bij de prijscategorie ( euro). Een goede full suspension die zowel voor- als achtervering heeft en bedoeld is voor bergachtig en ruwer terrein met obstakels zit nu eenmaal in een hogere prijsklasse. Ze zijn er wel hoor, de fully s voor minder dan 1300 euro. Maar besef wel dat de dempers en afmontage daarvan vaak van mindere kwaliteit zijn en dat dit ten koste kan gaan van de duurzaamheid en rijeigenschappen. Wil je per se een full suspension, dan moet je nog even doorsparen. Als je nú een voordelige mountainbike wilt en toch wat comfort verlangt, let dan op de geometrie van de hardtail. Niet alleen de achterdemping bepaalt namelijk het comfort van de fiets, ook de opbouw is van belang. Voorvorken Als we kijken naar de voorvorken, zien we enkele verschillen. De meeste fietsen gebruiken een model van Rockshox. De goedkoopste variant, het instapmodel, is de Recon, gevolgd door de Judy en Reba. Alle drie functioneren naar behoren, al heeft de Reba qua veereigenschappen een streepje voor. De Merida Big Nine XT-Edition heeft een andere vork, de Manitou Machete. De veerweg daarvan is iets groter dan bij de andere mountainbikes. Dat is prettig bij het opvangen van grotere klappen. Een nog grotere veerweg voegt

66 66 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF overigens weinig extra s toe. Je gaat met een hardtail immers niet naar terrein waar je veel veerweg nodig hebt. Alle testfietsen hebben een lockout op het stuur. Dat betekent dat de vering kan worden uitgeschakeld op het moment dat ze niet nodig is, bijvoorbeeld op de verharde weg of bergop. Ze hebben daarnaast alle vorken met luchtvering, een groot pluspunt. De luchtgeveerde vork wordt ingesteld op het gewicht van de fietser en kan sneller in- en uitveren. Zo worden snel opeenvolgende oneffenheden in het pad beter opgevangen en gaat het voorwiel niet stuiteren. De bossen bij Venlo bieden voldoende uitdagende trails. Twentyniners Naast de kwaliteit van de vork is de wielmaat een bepalende factor voor het rijgedrag. Alle testmountainbikes zijn twentyniners (29 inch dus). Met deze big wheels ben je koersvaster, behoud je je snelheid beter en ga je gemakkelijker over obstakels. Wel ben je door de grotere wielmaat iets minder wendbaar. De twentyniner is perfect voor de Nederlandse trails, die doorgaans minder technisch zijn. In ons land is dit formaat daarom het populairst. Er worden nauwelijks hardtails met een wielmaat van 26 of 27,5 inch verkocht; een aantal merken gebruikt dat laatste formaat nog voor kleinere frames. Rijeigenschappen Er zitten behoorlijke verschillen tussen de geometrieën en daarmee de rijeigenschappen van de fietsen. De Merida stuurt prettig en direct. Door het stijve frame ligt de fiets goed in de bochten. De Cannondale Trail 3 kenmerkt zich door een behoorlijk rechte, comfortabele Ook de afwerking met groepen verdient aandacht zithouding. De banden bieden veel grip. Het is niet direct een snelheidsmonster, maar daagt wel uit om de bochten en slingerpaadjes in te vliegen. Andere smaken krijgen mountainbikers voorgeschoteld met onder meer de Trek X Caliber 9, die comfortabel is en vooral rechtdoor lijkt te willen, en de Cube Reaction Pro. Die laatste biedt met zijn geometrie een compromis tussen sportiviteit en comfort. De fiets heeft een sportief ogende, korte balhoofdbuis en een brede achtertrein. De wendbaarheid is prima, maar je behoudt wel maximale controle. Remmen De testkandidaten zijn alle uitgerust met goed functionerende schijfremmen. Bij alle fietsen behalve de Rose Count Solo is het remsysteem in het frame gemonteerd, aan de liggende achtervork. Om de stijfheid te waarborgen, is

67 VRIJ FIETSSPECIAL 67 Opzet test Het testpanel bestond uit fietsers van allerlei pluimage: gewone sportieve mountainbikers, fietsers met een licentie en leden van de NTFU. Coryfee in de testgroep was oud-wereldkampioen veldrijden Henk Baars. De testers reden een parcours met klimmetjes en hellingen en verschillende ondergronden. De hardtails zijn beoordeeld op afwerking, rijgedrag, comfort en schakel- en remprestaties. het gebruik van een steekas bevorderlijk. Vooral bij twentyniners zijn deze populair. We zien ze in deze prijsklasse echter nauwelijks terug boven de 1500 euro is het meer gemeengoed. De fabrikanten van onze testfietsen kiezen alle voor een snelspanner. Behalve de Cube, die heeft achter wél een steekas (in de voorvork zit een snelspanner). Afwerking Niet alleen de vormgeving van de frames is van belang, ook de afwerking met groepen verdient aandacht. Binnen zo n groep zitten componenten die de kwaliteit van het schakelen en remmen bepalen. Denk daarbij aan de derailleur, het crankstel (kruk en de daaraan gemonteerde kettingwielen) en de shifters. Op de meeste testfietsen zitten producten van Shimano, onder meer uit de groep SLX. Dat functioneert prima en is in deze prijsklasse acceptabel. Een traptrede hoger staat XT. Componenten uit deze groep zijn wat lichter en mooier afgewerkt. En het allerbelangrijkste: schakelen gaat een fractie zuiverder. Vooral onder zware belasting valt dat te merken. Je betaalt uiteraard wel iets meer (een paar honderd euro) voor afmontage met XT. De Merida Big Nine XT-Edition komt qua afmontage (volledig met XT) als beste naar voren. Andere fabrikanten hebben gecombineerd. De Rose is bijna volledig met SLX uitgerust, alleen de achterderailleur is XT. De Bulls Copperhead 3 LT is XT afgemonteerd, maar heeft een kwalitatief minder en zwaarder crankstel. De Trek en Cube hebben zowel XT- als SLXonderdelen en de Cannondale is afgemonteerd met SLX en een crankstel van FSA. De testfietsen hebben remmen die niet bij een groep horen een standaard groepscode als XT of SLX ontbreekt. Het meestgebruikte merk is ook hier Shimano, de Bullls werkt met Magura. Beide systemen bieden voldoende remvermogen. De fabrikanten kiezen er alle voor de meeste kabels dóór het frame te laten lopen. In elk geval als het gaat om de schakelkabels. Dat geeft de mountainbikes een opgeruimder look. Bovendien zijn ze hierdoor makkelijker schoon te maken. De hydraulische achterremkabel loopt vaak wél buitenom omdat dit praktischer is. Als hij door het frame zou gaan, zou de prijs van de fiets fors hoger zijn omdat de opbouw in dat geval bewerkelijker is. Ook de vering werd uitgebreid getest. Winnaar De Merida Big Nine XT-Edition is onze testwinnaar. De fiets heeft een sportieve geometrie, stuurt direct zonder enige nervositeit en biedt tegelijkertijd comfort, mede dankzij de goede kwaliteit voorvork (Manitou Machete). Deze hardtail is geschikt voor gevarieerd terrein. Met de 2 maal 11-aandrijving heb je voldoende mogelijkheid om de juiste klimcadans te behouden. Schakelen gaat als een trein en met de Shimano XT-afmontage krijg je veel waar voor je geld.

68 68 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF Drenthe Terug naar natuur Fantastische fietspaden verbinden in Drenthe knusse dorpen, prachtige natuurgebieden en weids akkerland. Een tocht door het gebied waar men twee eeuwen geleden een beter bestaan probeerde op te bouwen. Tekst en foto s Joop Duijs Ruim tienduizend jaar geleden was de laatste ijstijd voorbij. Berken waren de eerste bomen die weer groeiden en rendieren trokken vanuit het zuiden onze kant op. Hun jagers, de mensen, volgden. Die leefden niet alleen van de jacht, maar ook van visserij, wortels en noten. Tientallen eeuwen later vestigden ze zich voor het eerst blijvend in wat nu Limburg is en begonnen ze granen te verbouwen en vee te houden. Pas drieduizend jaar geleden gingen mensen ook op de zandgronden van Drenthe wonen. Ze kapten of brandden stukken bos plat en creëerden zo akkers, die ze bewerkten met houten ploegen. Om het vele werk te vergemakkelijken, gingen ze samenwerken; de opbrengst werd verdeeld. Zo ontstonden in de loop der eeuwen dorpen, met vanaf het centrum eerst de akkers, dan de weide- en hooivelden en daarbuiten de heide, waar de dorpsherder liep met zijn schaapskudde. Het is altijd een beetje sappelen geweest in Drenthe en laat dat nu de reden zijn van de natuurrijkdom van nu. Eeuwenlang kon er Heerlijk rustig fietsen door het Fochteloërveen......dat bij zonsondergang een magische gloed heeft. maar weinig worden gedaan met de schrale zandgronden. Daarom ziet de provincie er voor het grootste deel nog net zo uit als pakweg honderd jaar geleden. Het kleinschalige, afwisselende landschap leent zich bij uitstek voor een heerlijke fietstocht. We beginnen in Norg, brinkdorp met meerdere Saksische boerderijen. Het dorp uit fietsen we via

69 VRIJ FIETSSPECIAL 69 Westervelde naar het Fochteloërveen. In Westervelde bewonderen we een hunebed, het bewijs dat hier al lang geleden mensen woonden. De enorme stenen van de hunebedden werden op hun plaats gebracht met behulp van houten rollers en hefbomen. Onderweg fietsen we door een enorm weids akkergebied waar de ijskoude wind vrij spel heeft. Frisse bries hè, roept een pronte Drentse die haar hond uitlaat en wel wat gewend is. We komen langs rechte trekvaarten waarover vroeger de turf werd verscheept en passeren groepjes over hun fietsstuur gebogen schoolkinderen op weg naar huis. Het Fochteloërveen is een van de laatste nog oorspronkelijke hoogveengebieden in Europa. Door goed waterbeheer groeien en leven er vele zeldzame planten en dieren. Zelfs de kraanvogel broedt er weer. Weliswaar op nog heel kleine schaal, maar in deze tijd maken de stelletjes elkaar weer het hof met een ingewikkelde paringsdans en veel trompetgeschal, wat je met heel veel geluk zou kunnen bewonderen. Door de kou van de afgelopen tijd komt de bloei van het veen wat laat op gang, maar als het warmer wordt, kun je genieten van allerlei fantastische kleuren en geuren. Vanuit het stille, vredige natuurgebied fietsen we Veenhuizen in. Het is dit jaar tweehonderd jaar geleden dat de Maatschappij van Weldadigheid werd opgericht. Arme gezinnen uit de grote steden konden naar Drenthe komen om als boer een nieuw, beter bestaan op te bouwen. Zo ontstonden plaatsen als Frederiksoord en later Willemsoord en Wilhelminaoord, waar streng geselecteerde kolonisten woonden die hard moesten ploeteren voor een schamel bestaan. Ongeveer zeven procent van de huidige Nederlandse bevolking heeft nog bloedbanden met families die toen van dat aanbod hebben geprofiteerd. De echte armoedzaaiers bedelaars, landlopers, wezen werden wat minder vrijwillig naar Veenhuizen gestuurd. Ze werden opgesloten in drie grote vierkante gestichten waar zo n twaalfhonderd gevangenen leefden verpleegden, zoals ze toen werden genoemd. Ze sliepen met tachtig man in slaapzalen die overdag werden omgebouwd tot werken eetzalen en werkten op het land en als turfstekers. Rond de gestichten ontstond een dorp voor het bewakingspersoneel. Van de drie dwanggestichten staat alleen het Tweede Gesticht nog overeind. Het is tegenwoordig een interactief museum waarin je kunt zien hoe misdadigers in die Klein Soestdijk in Veenhuizen (1859). Fietsroute De 35 kilometer lange fietstocht start in Norg. Je rijdt richting Westervelde, waar je fietsknooppunt 80 treft. Rijd nu via terug naar Norg. Horeca in Norg, Westerveld en Veenhuizen. Fietsverhuur in Norg. Informatie: drenthe.nl tijden werden gestraft en behandeld. In Veenhuizen zijn overigens nog steeds vijf gevangenissen in gebruik. In die van Norgerhaven zitten criminelen uit Noorwegen opgesloten, maar die vertrekken dit jaar weer naar eigen land. Van armoede is in Veenhuizen tegenwoordig nauwelijks meer sprake. Het dorp heeft deftige lanen en er staan mooie koloniehuizen en maar liefst 124 rijksmonumenten, waaronder de voormalige directeurswoning Klein Soestdijk. Het idealisme spat van de gevels van de woningen af. Oneliners als Verdraagzaamheid, Levenslust, Orde en Tucht en Werk en Bid moesten de bewoners op het goede pad houden. Veenhuizen, zo n dertig jaar geleden nog afgesloten van de buitenwereld, hoopt op een plekje op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Terug in Norg is duidelijk te merken dat het seizoen op het punt van beginnen staat. De terrassen worden weer uitgestald, de huurfietsen staan glimmend klaar en de mussen tsjilpen dat het een lieve lust is. Eindelijk lente! Fietsen door weids akkergebied en over de heide

70

71

72 72 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF PRIJS: 94,50 PER PERSOON LEZERSAANBIEDING In het magnifieke Landgoed Lauswolt in Friesland komt u tot rust in alle luxe. Onze fameuze gastvrijheid en een sublieme keuken zorgen ervoor dat het u geen moment aan iets ontbreekt. Welkom! GENIET VAN FRIES VIJFSTERREN LANDGOED Luxe in Lauswolt Bilderberg Landgoed Lauswolt Beetsterzwaag ***** Perfectie tot in het kleinste detail. Vijfsterrenhotel Landgoed Lauswolt staat bekend om haar persoonlijke service en grenzeloze gastvrijheid. Met een zekere Friese nuchterheid bieden we u alle luxe en ontspanning op het mooiste landgoed van Noord-Nederland. Onze 65 ruime en unieke hotelkamers, waaronder verschillende suites, bieden comfort en een panoramisch uitzicht over het landgoed. Schaaf uw handicap bij op de naastgelegen 18-holes golfbaan. Of laat u in de watten leggen in ons Wellness Centre The Art of Beauty by Lauswolt. Eten met een ster In ons restaurant De Heeren van Harinxma, bekroond met een Michelinster, merkt u onze passie voor details pas echt. Met regionale producten, lokale ingrediënten en verrassende composities zorgen we ervoor dat we ook uw smaakpapillen tijdens uw verblijf op Landgoed Lauswolt optimaal in vervoering brengen. Tevens kunt u uw culinaire hart ophalen in de huiskamer van Lauswolt ; Bistro Nijeholt. Hier kunt u genieten van een warme, ontspannen en tikkeltje Bourgondische sfeer. Gerechten met passie, eenvoud, echte smaken en van de beste kwaliteit, zoals u van ons gewend bent. Ontdek Friesland op de fiets Wat is er mooier dan genieten van de weidse vergezichten en Friese meren op de fiets? Bij aankomst in Landgoed Lauswolt ontvangt u informatie over de mooiste fietsroutes in de omgeving. Ook kan onze receptie u tips geven voor bezienswaardigheden onderweg. Zo ontdekt u eenvoudig de mooiste plekjes rondom Beetsterzwaag. Tip Voor een toeslag van slechts 12,50 p.p.p.d. maakt u gebruik van elektrische fietsen! Inbegrepen Ontvangst met koffie/thee en Fries suikerbrood 1 Overnachting in een comfortabele hotelkamer Champagneontbijt Twee dagen fietshuur met flesje drinken, snack en fruit voor onderweg Fietsroutes Gebruik van zwembad, sauna en Turks stoombad Gebruik van badjassen en slippers Niet inbegrepen Gemeentebelasting (2,5%) Service charge 2,20 p.p.p.n. Eventuele meerprijs eenpersoonskamer. Reisperiode dagelijks t/m oktober 2018 Kijk voor meer info en om te boeken op bilderberg.nl/vrij

73 VRIJ FIETSSPECIAL 73 GEZIEN/VEILIG Knipperlicht Veel fietsongelukken ontstaan doordat handgebaren niet altijd worden opgemerkt. De bedenkers van WingLights zochten de oplossing hiervoor in knipperlichten voor de fiets. Eenvoudig te monteren aan de uiteinden van je stuur zodat ze zowel van voor, achter als opzij goed zichtbaar zijn. Prijs 29,95 gadgethouse.nl Fietshelm hoofdzaak Of de eindstreep nu ligt op het wedstrijdparcours of bij je voordeur, veiligheid gaat boven alles. De nieuwe Bontrager Circuit MIPS-racehelm zorgt ervoor dat je te allen tijde je koppie erbij houdt. Om tot het beste en veiligste resultaat te komen, zijn hersenchirurgen en wetenschappers ingeschakeld. Adviesprijs: 149,95 Schijnvertoning Een fietslampje is een fietslampje, zou je zeggen. Maar de Laserlight gaat volledig next level op de aloude koplamp. Hij straalt niet alleen krachtig ledlicht uit, maar projecteert ook een groen fietsje op de weg, zes meter voor je. Andere weggebruikers zien je dus eerder aankomen en dat kan nooit kwaad. Prijs 150 blaze.cc Kinderslot KPN heeft in samenwerking met Veilig Verkeer Nederland een slot ontwikkeld dat communiceert met je telefoon. Zodra je de fiets van het slot haalt, worden de data- en telefoonverbinding verbroken. Vooral handig voor kids die, zo blijkt uit onderzoek, zodra er een piep- of trilsignaal afgaat totaal niet meer op de weg letten laat staan wanneer ze de smartphone daadwerkelijk in de hand hebben. 112 is overigens wél te bereiken, en zet je de fiets op slot, dan kun je weer naar hartenlust snapchatten. De Safe Lock is binnenkort verkrijgbaar voor circa 100. onbikenophone.nl Leuke deuntjes Een fietsbel is onmisbaar om je veilig door het verkeer te bewegen. Urban Proof ontwierp een elektrisch exemplaar met drie verschillende geluiden die je kunt wisselen door hem ingedrukt te houden. Verkrijgbaar in verschillende kleuren. Prijs 19,99 urbanproof.nl

74 74 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF

75 VRIJ FIETSSPECIAL 75 Test: toerfietsen Op eigen kracht Met de razende populariteit van e-bikes zou je haast vergeten dat de toerfiets ook nog een plek op s lands paden heeft. We selecteerden zeven modellen die laten zien hoe divers het aanbod is. Vrijwel allemaal geschikt voor de wekelijkse tochten en om achter op de auto of caravan mee te nemen als je op vakantie gaat. Tekst Rik Booltink De niet te stuiten opmars van e-bikes ten spijt is er nog voldoende animo voor de aloude spierkrachtfiets. Foto s Matty van Wijnbergen Van de zeven fietsen die we testen, wijken er twee iets af qua gebruiksdoel. De Gazelle Ultimate Marco Polo is een fiets waarop je dankzij de stevige voor- en achterdrager van Tubus ook tientallen kilo s bagage kunt laden. Daarmee begin je vandaag nog aan een wereldreis. De Pegasus Premio SL Belt CAP is vooral een fiets voor het vlakke terrein en daarmee minder een vakantietweewieler. Qua looks is er een andere afwijkende fiets: de Bamboefietsen.nl. Deze is, zoals de naam al verraadt, gemaakt van bamboe. De overige frames zijn van aluminium. De geteste prijsklasse is zeer breed: van 599 tot 2699 euro. Versnellingen De meeste fietsen hebben een derailleurversnelling met drie bladen voor en een 9- of 10-speedcassette. Daarmee wordt het aantal kettingwielen aangeduid. Met De verende voorvorken laten te wensen over

76 76 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF een 9- of 10-speedcassette heb je dus 27 of 30 versnellingen. Prima voor het klimwerk. De Kalkhoff Hoprider 900 heeft een Pinion (zie kader pag. 78), een versnellingsbak met in dit geval 12 versnellingen. Ook daarmee kom je vrijwel overal boven. De Pegasus Premio SL Belt CAP is uitgerust met Nexus 8. Dat is een prima systeem, maar niet als je van plan bent naar de heuvels van Toscane of de Ardennen te trekken. Met deze toerfiets moet je je beperken tot het vlakke. Riemaandrijving Twee fietsen hebben geen ketting, maar een riemaandrijving: de Kalkhoff Endeavour P12 en Pegasus Premio SL Belt CAP. Dat kán ook alleen bij dit duo, want een riem past alleen op fietsen met een naafversnelling of Pinion. Een riem is lichter dan een ketting (kunststof versus metaal) en heeft een duurzaam karakter. Hij gaat langer mee en vraagt om minder onderhoud. In tegenstelling tot de ketting hoef je de riem niet te smeren. Als er modder of zand op zit, kun je dat makkelijk afvegen of -spoelen. Naspannen is ook bijna niet nodig. Remmen De remmen zijn uiteraard een belangrijk onderdeel. De hydraulische systemen, op oliedruk dus, domineren. Het voordeel ten opzichte van kabelbediening de traditionele oplossing is dat de remkracht groter en beter doseerbaar is (niet schokkerig zoals soms bij kabelbediening). De Gazelle Ultimate Marco Polo heeft hydraulische velgremmen van Magura. Zelfs bepakt met 50 kilo bagage kun je daarmee nog zeer krachtig en prima gedoseerd remmen. De BTwin Hoprider 900, Hercules Tessano Comp, Pegasus Premio SL Belt CAP en Kalkhoff Endeavour P12 hebben hydraulische schijfremmen. Ook dat sys-

77 VRIJ FIETSSPECIAL 77 toch voldoende. Het stellen van de remmen is eenvoudig. teem kan ons bekoren. Het voordeel van schijfremmen ten opzichte van velgremmen is dat schijfremmen uitstekend functioneren bij regen. De velg slijt niet en wordt niet warm in een langere afdaling. Wel is het systeem wat gevoeliger; de remmen kunnen aanlopen als ze niet goed zijn afgesteld of er vuiligheid op zit. De Bamboefietsen.nl en Gazelle Vento T27 hebben traditionele velgremmen. Ze zijn eenvoudiger en goedkoper, maar functioneren Vering Sommige merken proberen het comfort te verhogen met de montage van een verende voorvork. Van de fietsen die deze hebben, is de Kalkhoff Endeavour P12 de beste (luchtgeveerd). Of anders gezegd: de fiets die het minst te wensen overlaat. Door de bank genomen reageren de verende voorvorken van de testfietsen ietwat schokkerig. Er zijn drie fietsen met vaste voorvork, dus zonder vering. Dat zijn de Bamboefietsen.nl, Gazelle Ultimate Marco Polo en Hercules Tessano Comp. Als de kwaliteit van de verende voorvork onvoldoende is, zoals in deze test, heeft een fiets met vaste voorvork onze voorkeur. Verlichting Als het gaat om verlichting, zien we een aantal verschillen. De Bamboefietsen.nl en Gazelle Vento T27 hebben een lampje op batterijen. Die moet je af en toe vervangen. De andere fietsen hebben een koplamp die werkt op een naafdynamo. Het voordeel daarvan is dat de verlichting altijd functioneert. De Kalkhoff Endeavour P12 biedt de beste lichtbundel. Deze beschijnt de weg bovengemiddeld goed, alsof je in een auto zit. Ook s nachts kun je hier goed mee rijden. De Gazelle Ultimate Marco Polo en Pegasus Pre- Testwinnaar: Gazelle Ultimate Marco Polo De Gazelle Ultimate Marco Polo scoort gemiddeld de hoogste cijfers en wint daarmee de toerfietstest. De fiets heeft een stabiel frame, stuurt strak en beschikt over goede onderdelen, waaronder een degelijke voor- en achterdrager van Tubus. Bagage van meer dan 50 kilo gaat zo gemakkelijk mee. Dat maakt deze fiets geschikt voor langere reizen. Voor én achter zit een standaard om te stabiliteit van een bepakte fiets te waarborgen. De hydraulische velgremmen van Magura bieden veel remkracht, ook als je met bepakking rijdt. Mooi detail: Gazelle toont op de spatborden een deel van de wereldkaart.

78 78 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF Pinion Een fiets met een Pinion heeft een versnellingsbak. Niet in het achterwiel, maar bij de trapas. De trapas is onderdeel van de Pinion, die op zijn beurt weer deel uitmaakt van het frame. Belangrijkste voordelen: een groot bereik, gelijke, kleinere tussenstappen in het schakelen, onderhoudsarm en een lager zwaartepunt. Nadelen: je moeten even inhouden bij het schakelen en het systeem is wat prijziger. Testwinnaar Gazelle Ultimate Marco Polo is een regelrechte pakezel; je kunt er zó mee op wereldreis. mio SL Belt CAP halen niet het niveau van de Kalkhoff, maar hebben prima koplampen. De prestaties van de achterverlichting verschillen niet veel. Wél is de bevestiging anders. De Hercules Tessano Comp en Kalkhoff Endeavour P12 hebben haar in de bagagedrager gemonteerd; je ziet een smal lijntje in de behuizing van de drager. Andere merken bevestigen de achterverlichting direct achter of onder de drager. Het voordeel daarvan is dat de lamp niet zo snel kan sneuvelen. De BTwin Hoprider 900 heeft de reflector onder de drager, de lamp zit op het spatbord. Die constructie is wat kwetsbaarder. Opzet De toerfietsen zijn getest door enkele tientallen leden van de Fietsersbond, onder toezicht van expert Kees Bakker van de Fietsersbond. De testers reden een parcours in Wolfheze, Oosterbeek en Doorwerth. Daarin waren een afdaling, een helling, klinkerwegen en asfaltstroken opgenomen. Moeiteloos 50 kilo bagage mee

79 VRIJ FIETSSPECIAL 79 Verrassing in Duitsland Thüringen bron van energie Wat is er heerlijker dan met de zon op je gezicht fietsen langs een prachtig riviertje om vervolgens uit te komen in een echt wijngebied? Tussendoor bezoek je nog wat historische plekken en uiteindelijk ontspan je je vermoeide spieren in een superthermaal bad. Een stukje van de Ilmtal-Radweg in de Duitse regio Thüringen biedt het allemaal. Ik moet het eerlijkheidshalve zeggen: in Nederland zit ik veel meer in de auto dan op de fiets. Een meerdaagse fietstocht de Ilmtalroute is 123 kilometer lang is dus wat veel van het goede. Maar een dagtocht van zo n 32 kilometer moet te doen zijn. De tocht van tuinhuisje tot tuinhuisje lijkt ons wel leuk. En een start in het prachtige Weimar, bekend van de dichters De Thüringer Weintor aan het begin van de Weinstraße Saale-Unstrut. Door Petra Messelink Fietsen naar Toscane van het oosten

80 80 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF Zo kom je er Je bent vanuit Nederland in een uur of 7 in Weimar. Per auto (565 km van Utrecht, via Kassel, Eisenach en Erfurt), maar ook per trein via bijvoorbeeld Hannover (overstappen op een ICE) en Göttingen (overstappen op het regionale boemeltje). Het tuinhuisje van Wolfgang von Goethe in Weimar in Bad Sulza staat een replica. Goethe en Schiller en de bijna honderdjarige designbeweging Bauhaus, is beslist geen straf. We beginnen bij Goethes tuinhuisje in het park aan de Ilm en de planning is om door te rijden tot de exacte kopie van dat huisje in Bad Sulza. Die replica is gemaakt toen Weimar in 1999 de Europese Cultuurhoofdstad was. Zo konden mensen het huisje vanbinnen zien zonder dat het originele interieur beschadigd zou worden. Toen het niet meer nodig was, kocht Bad Sulza het om er een trekpleister van te maken. Het is heerlijk om je geen zorgen te hoeven maken over de route, bedenk ik terwijl ik vrolijk voort trap. Hij is goed aangegeven, maar dat is eigenlijk niet eens nodig wat is er nu makkelijker dan een rivier volgen? Hoewel er onderweg veel te zien is, bijvoorbeeld Slot Tiefurt met zijn mooie park, lijkt het mij voor het moreel niet handig meteen een pauze in te lassen. Dus flink op de pedalen en op naar Apolda. In deze stad, waar van de 18e tot de 20e eeuw

81 VRIJ FIETSSPECIAL 81 klokken en carillons werden vervaardigd, kiezen we als verantwoord tussendoortje museumbarak Olle DDR, dat verhaalt over de Oostbloktijd van Thüringen. Je waant je door de typische DDRinrichting in de film Goodbye Lenin. Boeiend om te zien hoe mensen in dit gebied tot zo n dertig jaar geleden leefden. Voor een recreatieve fietser is de Ilmtal-Radweg de enige route in Thüringen die vier sterren kreeg van de Duitse fietsersbond prima te doen, ook met kinderen. Het is een veilige route die qua natuurschoon veel afwisseling biedt. Heuvelop moet je af en toe flink op de pedalen; een fiets met versnellingen is dus wel aan te raden. Of wellicht nog comfortabeler, een e-bike. Met onze eenvoudige fietsen voelt elke genomen heuvel als een overwinning. We hebben onze zinnen erop gezet vroeg in de middag aan te komen in Bad Sulza. Het regionale toerismebureau noemt de streek het Toscane van het oosten en dat maakt nieuwsgierig. Zouden De fietstocht begint in Park an der Ilm in Weimar. Fiets huren In Weimar kun je fietsen huren via callabike-interaktiv.de/ de Je betaalt 3 euro voor een soort jaarabonnement, daarbovenop betaal je 1 euro per halfuur met een maximum van 15 euro per 24 uur. we er goed op adem kunnen komen onder het genot van een glaasje wijn van het noordelijkste wijngebied van Europa? Wanneer we in de verte de kerktoren zien, versnellen we. We fietsen naar de plaatselijke VVV voor informatie over dit kuuroord. Vlak voordat we het kantoor in lopen, trekt een gebouw aan de andere kant van het kleine kurpark onze aandacht. Er staat Trinkhalle op. Ha, hier kunnen we alvast onze eerste dorst lessen! We lopen naar binnen, maar zien geen uitgebreide horeca. Wel een soort fontein. Met een beetje water zijn we op dit moment ook wel geholpen. We tanken wat in een bekertje, nemen een slok en proesten het uit. Het water is extreem zout! Tja, We nemen een slok en proesten het uit, zout! De mooie markt van Weimar met rechts het VVV-kantoor.

82 82 FIETSSPECIAL DE TELEGRAAF dat heb je in zo n kuuroord. Bij Gradierwerk Louise genieten we met een wit manteltje over onze kleding van een stoomervaring met zout. Buiten flaneren we daarna langs het bouwwerk van De Ilmtal-Radweg is ook voor kinderen prima te doen. takkenbossen, waar bronwater traag uit de diepte omhoog sijpelt, boordevol heilzame zouten en mineralen die als een kalme nevel opstijgen in precies de juiste dosering. Adem in, adem uit... We besluiten nog even de heuvel op te fietsen naar een wijngoed in het buurtschap Sonnendorf. De eigenaar begon pas zo n vijfentwintig jaar geleden met wijnbouw. Omdat we nog terug moeten naar het lager gelegen Bad Sulza en we ook nog gaan baden, nemen we wat flessen mee voor later. De perfecte afsluiter van ons fietsdagje is Toskana Therme, een ruim opgezette spa waar je kunt bijkomen in een van de zoutwaterbaden. Vanuit het buitenbad heb je een prachtig uitzicht op de heuvels met de wijnstokken. In de liquid sound temple hoor je onder water de muziek van Johann Sebastian Bach, die bijna tien jaar in het nabijgelegen Weimar woonde. Op die klanken laten we ons lekker op het zoute water drijven; we vergeten meteen de geleverde fysieke inspanning.

83

84