Zo wordt het grid smart

Transcriptie

1 1 13 Het klantenmagazine van Phoenix Contact januari Netwerkcommunicatie Zo wordt het grid smart 4 Titelthema: Apparaataansluittechniek Verbinding met power! 6 Nummerplaat haarscherp in beeld Op kentekenjacht met M12-connector 10 Zonnepanelen dubbel benut Boven tracker - onder trekker!

2 2 Editorial UPDATE 1 13 Editorial 2 Thijs van den Akker Titelthema De energierevolutie Thijs van den Akker Product Manager Apparaataansluittechniek / Industriële connectoren Beste lezers, Dit onderwerp beheerst de politiek, de media en gaat zeker ook iedereen persoonlijk aan. Een serieus bedoelde energierevolutie is meer dan alleen de overgang van energieopwekking met de traditionele fossiele brandstoffen of kernenergie naar duurzame energiebronnen zoals zon en wind. De industrie is er intensief mee bezig en werkt hard aan producten die daarvoor geschikt zijn. Sommige branches bevinden zich al in de ontwikkelingsfase waarbij andere net tot bloei komen. In de industrie ontstaat een nieuw en extra toepassingsgebied, waarbij veel moderne concepten en creatieve ideeën nodig zijn om producten succesvol te kunnen ontwikkelen. De duurzame opwekking, distributie en besparing van energie zijn momenteel belangrijke drijfveren voor de techniek. We staan op een keerpunt. Bekende fysische principes worden "herontdekt", bijvoorbeeld de brandstofcellen, en de accutechniek ontwikkelt zich tot sleuteltechnologie. De elektrische energie is ook in de toekomst de belangrijkste energiebron. Voor ons als producent van elektrische verbindings- en automatiseringstechniek houdt deze ontwikkeling eveneens nieuwe taakstellingen en uitdagingen in. Talrijke voorbeelden laten zien dat Phoenix Contact zijn innovatiekracht ook in deze sector al heeft bewezen. We blijven dan ook op deze ingeslagen weg doorgaan. Voor gestage vooruitgang en verdere ontwikkeling van de energierevolutie zijn betrouwbare politieke randvoorwaarden nodig, die geen onrealistische verwachtingen noch abrupte ingrepen veroorzaken. Alleen wanneer dat een feit is, kan de industrie verder in deze sector blijven investeren en daarmee de technische voorwaarden voor de energierevolutie scheppen. Verbinding met power! 4 Aansluittechniek voor opwekking en verdeling van energie Technologie Aansluittechniek 3 Oplossingen voor de netwerkcommunicatie in de energietechniek Interfacetechniek 12 Intelligente UPS met IQ-technologie om naderhand te integreren Netkwaliteit 13 Compacte overspanningsbeveiliging voor inbouw in apparaten Op locatie Aansluittechniek 6 Compacte camera met M12-connector 10 Zonnepanelen dubbel benut Behuizingen 8 Modulair behuizingssysteem voor remote micro-communicatiestation In gesprek met 9 Hartwig Steffen, Minimax Viking Gruppe Nieuwe producten 14 Thermische printer Thermomark Roll X1 14 M12 sensor-/actorbekabeling voor de levensmiddelenindustrie 15 Overspanningsbeveiliging voor de fotovoltaïsche installatie 15 Aluminium behuizing voor extreme oudoor toepassingen 16 M12-connectoren, betrouwbaar onder extreme omstandigheden Actueel 17 Graafschap College investeert in betere aansluiting met bedrijfsleven 18 Programma seminars voorjaar Cito Benelux gaat MVO Lezersservice 19 Redactie

3 UPDATE 1 13 Technologie 3 Zo wordt het grid smart Oplossingen voor de netwerkcommunicatie in de energietechniek Belangrijke voorwaarde voor het succes van decentrale energietoevoer en -verdeling van concepten zijn overkoepelende datacommunicatie-oplossingen. De op koper en glasvezel gebaseerde verbindingstechniek van Phoenix Contact is er klaar voor. Het complexe systeem voor de regeling van de belasting, de spanningsbewaking in het distributienet en de instandhouding van de netstabiliteit groeit in dezelfde mate als het stijgende aandeel aan duurzame energie in de energievoorziening. Een dergelijk net vereist interactie tussen energieleveranciers, energieopslagbedrijven, netbeheerder en alle verbruikers. Homogeen verbruik wordt alleen mogelijk door sturing van de verbruikers, energieleveranciers en -opslagplaatsen. Naast energieopslagcentrales komen nu ook onder andere voertuigaccu's als decentrale opslagmogelijkheid in beeld. De communicatie loopt via koperkabels ofwel via glasvezelkabels. Een voordeel van koperverbindingen is onder andere dat bij de connectoren het confectioneren in het veld zonder gereedschap mogelijk is. De connectoren zijn naar keuze in de beschermklasse IP20 tot IP69K leverbaar. Het grote aanbod aan verschillende connectoren omvat RJ 45, USB, D-SUB en M12 met A-, B-, D- en X-polarisatie alsook hybride versies. Hiermee kunnen overdrachtssnelheden tot 10 Gbit/s (CAT6 A ) worden overgedragen. Maar ook voor glasvezelkabels biedt Phoenix Contact eenvoudige veldconfectioneringsoplossingen voor de vezelsoorten GOF, HCS en POF aan. Hiermee kunnen grotere afstanden worden overbrugd ten opzichte van Twisted-Pair-bekabeling, met snelheden tot wel 40 Gbit/s. Bovendien zijn glasvezelkabels in principe ongevoelig voor EMC-invloeden en bieden ze bescherming tegen overspanning. De oplossingen met glasvezelkabel zijn ook leverbaar in de hoge beschermklasse IP67. Thijs van den Akker Product Manager Apparaataansluittechniek Voor info Phoenix Contact biedt oplossingen voor vrijwel elke applicatie in netwerkcommunicatie Windpark Kantoorgebouw Koelhuis Fabriek Particuliere woning Lokaal netstation Particuliere woning met PVinstallatie Solarpark Netcentrale Particuliere woning met PV-installatie en solar-carport Data Power Energiecentrale Pompkrachtcentrale

4 4 Titelthema UPDATE 1 13 Verbinding met power! Aansluittechniek voor opwekking en verdeling van energie Met de snelle snijaansluiting-connectoren QPD kunnen complete systemen eenvoudig en kostenbesparend worden bedraad H-verdeler binder Wanddoorvoeren Voor het functioneren van elke industriële onderneming is het essentieel dat overal en op elk moment elektrische energie ter beschikking staat. Binnen de distributieketen van opwekking tot aan de verbruiker is een eenvoudige, betrouwbare en duurzame aansluiting van de vermogenscomponenten een belangrijke voorwaarde. Phoenix Contact biedt hiervoor een breed productenprogramma connectoren en klemmen voor hoge stromen voor vrijwel iedere toepassing. Installaties voor de opwekking en opslag van duurzame energiesoorten zoals windturbines, zonnepanelen of brandstofcellen genereren verschillende spanningsniveaus en -vormen. De geplaatste vermogenselektronica, bijvoorbeeld omvormers, vormt de spanningen om en zorgt ervoor dat die aan het net geleverd kunnen worden. De aansluittechniek moet daarbij hoge spanningen en stromen tot 1500 V DC en tot 100 A betrouwbaar kunnen overgedragen. Indien het een installatie in het open veld betreft, dient er ook aan hoge eisen voor de weersbestendigheid van de toegepaste componenten te worden voldaan. Wanneer bijvoorbeeld een fotovoltaïsche installatie met Sunclix veerdrukconnectoren wordt aangesloten, moeten Connector Kabelver- verschillende criteria gesteld worden. Denk aan een hoge IP-beschermklasse, UV-stabiliteit, bestendigheid tegen agressieve middelen en mechanische stabiliteit tegen hagel, temperatuurschok en door wind veroorzaakte trillingen. Deze eigenschappen versterken het vertrouwen bij degenen die in de installaties investeren. Daarnaast helpt het de onderhoudskosten laag te houden en een snelle return-on-investment te bereiken. Energie efficiënt verdelen Vanaf de generator wordt de elektriciteit via het voedingsnet bij de verschillende onderstations gebracht. De complexiteit van de afzonderlijke verbindingspunten voor de overdracht en omzetting van de elektrische energie neemt daarbij steeds verder toe. Energieleveranciers letten er daarom extra op, dat de componenten een maximale beschikbaarheid hebben en in geval van reparatie of onderhoud snel en eenvoudig te vervangen zijn. Maar ook bij de engineering van apparaten en installaties wordt steeds meer aandacht geschonken aan de factor tijd voor de bedrading als onderdeel van de totale kosten van een installatie. Ook hier ligt het voor de hand het besparingspotentieel van de installatietijd van industriële connectoren te benutten. Vooral de energieverdeling met het connectorsysteem QPD heeft zich in de industriële bedrading onder ruwe omstandigheden al bewezen. Deze connector met IDC snijklemtechniek is leverbaar met verschillende pooltallen. Hiermee kan tot wel 60 procent op de installatietijd worden bespaard omdat de werkzaamheden voor de aderaansluiting aanzienlijk worden gereduceerd. Een voorbeeld van een toepassing is de bedra-

5 UPDATE 1 13 Titelthema 5 ding van een energiebesparend LED-verlichtingssysteem volgens het principe van plug-and-play. en omvormen In een industriële omgeving vindt de omzetting van de energie, evenals de besturing en regeling van de eindverbruikers, meestal in een beschermende schakelkast plaats. Frequentieregelaars of omvormers maken de energie geschikt voor verder gebruik, bijvoorbeeld in een elektromotor. Daarmee wordt het elektrische vermogen in bijna alle gevallen vanaf een bepaald punt naar de printplaat van een apparaat geleid. Connector met click & lock-vergrendeling Voor de apparaatontwikkelaars spelen daarbij een hoge stroombelastbaarheid, constant lage overgangsweerstanden vooral bij trillingen en een duurzaam betrouwbare aderaansluiting een belangrijke rol. Voor de apparaataansluiting biedt Phoenix Contact mogelijkheden voor de vergrendeling van het connector en basiselement aan. Naast de standaard schroefflens zijn er ook snelvergrendelingssystemen met het click-and-lock- of lock-and-release-principe, die zonder gebruik te maken van gereedschap een vaste verbinding van de connectorparen garanderen. De verbinding kan ook comfortabel weer worden losgemaakt. Het motto "sneller is beter" geldt ook voor de aderaansluiting. Vandaar dat talrijke Combicon printplaatklemmen met installatievriendelijke, snelle en zonder gereedschap te bedienen veerdrukaansluittechniek zijn voorzien. Naast de eenvoudig te bedienen push-in-aansluittechniek is nu ook het push-lock-aansluitprincipe beschikbaar. Hierbij wordt de ader vlot en comfortabel door middel van een gekleurde hendel aangesloten. Verdeling "door de wand" Er zijn echter ook applicaties waarbij de apparaataansluitklemmen niet direct op de printplaat kunnen worden gesoldeerd, maar die via een flexibele ader moeten worden aangesloten. Bij grote apparaten met veel vermogen heeft de printplaat ook vaak thermische beperkingen. In dit geval wordt de bedrading vanaf de behuizingswand direct naar de halfgeleiders of naar smoorspoelen en filterelementen geleid, deels ook in ingegoten uitvoering. Om de energie veilig en zonder veel afdichtingswerkzaamheden "door de wand" te leiden, biedt Phoenix Contact een serie doorvoerklemmen voor hoge stromen (HDFK) aan. Dit zijn doorvoerklemmen die zonder gebruik van gereedschap vergrendelen, leverbaar voor aderdoorsneden tot 150 mm 2 en 309 A stroombelastbaarheid. Thijs van den Akker, Product Manager Apparaataansluittechniek Voor info Aansluitklemmen voor moderne apparaten moeten zeer robuust zijn en hoge stromen betrouwbaar overdragen

6 6 Op locatie UPDATE 1 13 Op kentekenjacht met de M12-connector ARVOO herkent elke nummerplaat, ook bij 250 kilometer/uur Vrijwel overal aanwezig: zo kun je engineeringsbureau ARVOO Imaging Products BV misschien wel het beste omschrijven. De producten van ARVOO zien namelijk alles, terwijl het bedrijf zelf liever ongezien achter de schermen opereert. Logisch ook, met opdrachtgevers als de ministeries van Defensie en Justitie. Phoenix Contact nam een kijkje in de keuken van deze bijzondere klant. Als ik op feestjes vertel over de systemen die wij bedenken, heb ik altijd meteen de aandacht, lacht Mattias Rouw, Business Development Manager bij ARVOO. Onze core-business is namelijk de ontwikkeling van zogenaamde Automatic Number Plate Recognition systemen (ANPR). In goed Nederlands: camerasystemen die nummerplaten kunnen herkennen. Je ziet ze veel boven of langs snelwegen. ANPR als core-business Wij ontwerpen en ontwikkelen al sinds 1993 hardware en software voor elektronische beeldverwerking- en videosystemen. Onze core-business is het ontwikkelen van steeds geavanceerdere en kleinere ANPR-systemen, die we ondermeer leveren aan wegbeheerders zoals gemeenten en provincies, maar ook aan politie en justitie. De kracht van onze systemen is, dat we de data die de camera s verzamelen, zo dicht Balpen geeft formaat van de camera duidelijk weer mogelijk bij de bron verwerken; de camera s en processor bevinden zich op de locatie waar gemeten wordt. Daardoor verlies je geen informatie tijdens de overdracht en kun je sneller gegevens analyseren en doorsturen. Elk kenteken haarscherp in beeld Onze ANPR-systemen verzamelen data met een infrarood camera én een overview camera, legt Rouw uit. De camera's schieten tot wel 200 frames per seconde, waarna de processor de ruwe data analyseert en omzet in de juiste kentekengegevens. De processor is geen standaard apparaat. Het paradepaard van ARVOO is een processing-unit die qua processorkracht vergelijkbaar is met 64 standaard pentium computers, dit in een kastje niet veel groter dan een broodtrommel. We leveren zo systemen die tegelijkertijd met gemak vierbaanswegen scannen in kleur, zodat het eenvoudiger wordt bij het kenteken ook het voertuig te benoemen (de rode Opel Astra met het kenteken ). En ook al rijdt het bewuste voertuig 250 kilometer per uur, het ANPR-systeem krijgt het kenteken haarscherp in beeld. Van trajectcontrole tot parkeerbeheer De toepassingsmogelijkheden van onze systemen zijn zeer divers, vervolgt Mattias Rouw. Natuurlijk, ze kunnen ingezet worden voor het constateren van verkeersovertredingen, maar er kan zoveel meer. Bijvoorbeeld om te ontdekken hoe auto s zich bewegen door een stad en waar knelpunten ontstaan. Daarnaast kan ANPR gebruikt worden voor trajectcontroles maar ook voor toegangscontrole in parkeergarages. In de parkeergarage wordt je bijvoorbeeld toegang verleend zonder dat je een kaartje hoeft te trekken. Bij het verlaten van de garage wordt het parkeerbedrag vervolgens verrekend met een

7 UPDATE 1 13 Titelthema Op locatie 7 mobiliteitsrekening. Zo zijn er legio toepassingen te bedenken. Waterdichte M12-connector Uiteraard wordt ANPR ook ingezet door politie. Politieauto s kunnen eenvoudig worden uitgerust met onze mobiele variant, bestaande uit een losse processor die via een kabel en connector is verbonden met de camera-unit. Dit type is ook ideaal voor motoren. De processor is dan weggewerkt achterin de motor, de camera onder het stuur. Dat betekent dan wel, dat de behuizing en de kabelconnector waterdicht moeten zijn. Die voorwaarde bracht ons op een gegeven moment bij Phoenix Contact. De connectoren Processor die via kabel en connector verbonden is met de camera die we eerst gebruikten, waren kwalitatief niet altijd even betrouwbaar. Vooral wanneer ze vaker in- en uitgestoken werden, kon het bij het opnieuw vastdraaien gebeuren dat stiften in de connector afbraken. De 12-polige M12-connector van Phoenix Contact kent dit probleem niet, is daarbij waterdicht en voor ons daarom de perfecte keuze. M12-connector voor signalen, data en energie Thijs van de Akker, Product Manager bij Phoenix Contact vult aan: Onze M12-connectoren zijn uniek en veelzijdig en geschikt voor de overdracht van zowel signalen, data als energie. Daar waar vroeger bijvoorbeeld meerdere connectoren nodig waren, kan nu steeds vaker worden volstaan met één meerpolige M12-connector. De connector die dit mobiele camerasysteem gebruikt, telt 12 polen. We kunnen al tot 17 polen gaan, maar er zijn ook M12-connectoren beschikbaar voor de overdracht van 10 Gigabit Ethernet, M12-USB connectoren, M12-hybride connectoren en ga zo maar door. Veel engineers zijn bekend met de 4- of 5-polige sensorconnector, maar weten nog niet wat er tegenwoordig allemaal nog meer mogelijk is. Bij ARVOO kennen ze die mogelijkheden gelukkig al wel. Van kentekenplaten tot tankende gevechtsvliegtuigen Mattias Rouw is uiteraard trots op het succes van de ANPR-systemen. ARVOO is absoluut uniek. Wij zijn namelijk het enige Nederlandse bedrijf, dat de ANPR-producten zelf ontwerpt, produceert en wereldwijd verkoopt. Daarnaast doen we ook projecten voor demanding markets. Zo kom je onze technologie bijvoorbeeld ook tegen in de tankervliegtuigen van de Koninklijke Luchtmacht. In samenwerking met TNO ontwikkelden we het Tanker Remote Vision Systeem. Dit wordt gebruikt in KDC-10 s van de luchtmacht die gevechtsvliegtuigen in de lucht bijtanken. Met dit ARVOO-systeem heeft de operator in het tankvliegtuig een perfect 3D zicht tijdens de tankprocedure, zowel bij volslagen duisternis als recht tegen de zon in vliegend. De Amerikaanse luchtmacht en de luchtstrijdkrachten van andere NAVO bondgenoten hebben al belangstelling getoond. Maar net als met onze systemen voor nummerplaatherkenning, lopen we er niet mee te koop. Onze opdrachtgevers weten ons toch wel te vinden. Net zoals wij Phoenix Contact weten te vinden voor kwalitatief hoogwaardige componenten, waarmee we onze producten nog beter maken. Thijs van den Akker Product Manager Apparaataansluittechniek Voor info update 12-polige M12-connector op de achterzijde van de camera

8 8 Op locatie UPDATE 4 12 Het remote communicatiestation Net-line FW-5 een compact systeem in een stabiele montagerailbehuizing Platform met power Modulair behuizingssysteem voor remote micro-communicatiestation Dirk Peters heeft als projectleider bij SAE IT-systems in Keulen veel verschillende eisen wat betreft klemmen-hoeveelheidsstructuren, behuizingsvormfactoren en kosten weten te realiseren SAE IT-systems in Keulen is een specialist voor remote- en stationsbesturingstechniek van netten voor de stroom-, water- en gasvoorziening. Voor de koppeling van kleinere installatiedelen heeft de onderneming het modulaire remote "micro"-communicatiestation Net-line FW-5 ontwikkeld. Als elektronicabehuizing gebruikt het Keulse bedrijf ME Max van Phoenix Contact. "Ons remote communicatiestation Net-line FW-5 moest aan een groot aantal eisen voldoen wat betreft de connectoren, de vormfactor van de behuizing en de installatie-ergonomie," vertelt Dirk Peters, projectleider hardware-ontwikkeling en directeur EMC-laboratorium bij SAE IT-systems. "Compacte buitenafmetingen van de behuizing, railmontage, ideale binnenruimte voor elektronische componenten en voldoende afvoer tegen warmtebronnen waren de grootste uitdagingen." De keuze viel op de ME Max-behuizingen van Phoenix Contact. Het basissysteem van de Net-line FW-5 is in een behuizing met een compacte vormfactor van slechts 68 x 105 x 115 mm ondergebracht. Voor de uitbreidingsmodulen worden eenvoudig 22,5 mm smalle behuizingen aangeschoven met een identieke bouwvorm. we een eenvoudige integratie van speciale stekers in de behuizing belangrijk, bijvoorbeeld USB of RJ45." De connectoren op het apparaat hebben verschillende kleuren om de signaalsoorten te markeren: I/O, voeding en communicatie. Peters: 'De optische markering verhoogt ook de veiligheid bij onderhoud of inbedrijfstelling." De ME Max-behuizingen bieden met maximaal drie aansluitniveaus voldoende ruimte voor veel aansluitmogelijkheden. Vaste aansluitingen, steekbare klemmen in schroef- of veerdruktechniek of een combinatie daarvan kunnen bij de design-in worden gerealiseerd. De behuizingen zijn voorzien van royale frontvlakken voor meerpolige connectoren en voor bedienings- en instelelementen. De inlegplaat is eenvoudig te bewerken, kan worden bedrukt en indien nodig met gereedschap worden verwijderd. Via een optionele T-bus die in de montagerail wordt geklikt, kunnen signaal- en voedingsspanningen tot 125 V comfortabel en voordelig van de ene naar de volgende behuizing worden doorgelust. Toon van Dommelen Account Manager Elektronica Voor info Aansluitmogelijkheden en interfaces "Met functies zoals draadloze configuratie via Bluetooth en snelle inbedrijfstelling via een USBstick of SD-kaart is de Net-line FW-5 grensverleggend voor het segment van de veldapparaten," aldus Peters. "Naast de realisatie van ons aardingsconcept en de hoge isolatie-eisen vonden Met de koppelbare T-bus kunnen afzonderlijke apparaten zonder onderbreking van de signaalketen eenvoudig en snel worden vervangen

9 UPDATE 1 13 In gesprek 9 Goed contact wekt vertrouwen Brandmeldingscentrale met modulaire elektronicabehuizing ME De Minimax Viking Gruppe met de hoofdvestiging in Bad Oldesloe, Duitsland is wereldwijd een van de toonaangevende complete aanbieders van brandbeveiligingssystemen. Het productenaanbod loopt uiteen van de brandblusser tot aan hoogstaande automatische blusinstallaties. Voor de brandmeldcentrale FMZ 5000 gebruikt Minimax de modulaire elektronica MEbehuizing van Phoenix Contact. Hartwig Steffen, leider van de afdeling Ontwikkeling, vertelt over zijn ervaringen. UPDATE: Meneer Steffen, welke eisen zijn doorslaggevend voor de keuze van deze behuizing voor uw modulaire brandmeldcentrale? Steffen: We voorzien de brandmeldcentrales van tot wel 150 aaneengeschakelde modulen. Bij Phoenix Contact hebben we met ME een behuizingsoplossing gevonden waarmee we de modulen op één DIN-rail kunnen koppelen. Het bussysteem met 12 polen zorgt bij de installatie en servicewerkzaamheden voor tijdwinst. Door het samenschuiven maken de modulen direct contact. Ook de mechanische stabiliteit zoals breukvastheid onder ruwe omstandigheden bij servicewerkzaamheden is een belangrijke factor. UPDATE: Stelt u ook bijzondere eisen wat het materiaal betreft? Steffen: Absoluut. Een belangrijk aspect zijn de Hartwig Steffen bezig met montage en instelling van de modulen internationale toelatingen, bijvoorbeeld voor de Amerikaanse markt. Daarvoor is de UL-toelating van de materialen met betrekking tot de moeilijke ontvlambaarheid of de zelfdovendheid van de behuizing voor ons een belangrijk criterium. UPDATE: Hoe ervaart u de samenwerking met uw contactpersonen bij Phoenix Contact? Steffen: De relatie is erg goed en we hebben op een hoog technisch niveau een intensieve uitwisseling, waarbij uw bedrijf erg open staat voor onze wensen. UPDATE: Waarin onderscheiden de producten van Phoenix Contact zich vooral in vergelijking met die van de concurrentie? Steffen: Het doorslaggevende verschil is dat ik bij u vertrouwen heb in de fundamentele technologische competentie als het om het thema "contact" gaat. Voor ons is de stroomgeleidbaarheid van de modulen absoluut cruciaal. In elke steeksituatie, ook bij een lichte verspringing van de contacten, zijn de montagekrachten van de ME-behuizing gedefinieerd en dat zie ik bij geen enkel ander systeem zo terug. Onze producten worden niet alleen ingezet in woningen, maar ook in de industrie, voertuigen en windenergie-installaties. De eisen die aan de robuustheid worden gesteld, zijn erg hoog; denk hierbij bijvoorbeeld aan trillings- of storingsgevoeligheid en corrosie. Onze klanten vertrouwen erop dat onze brandbeveiligingssystemen op elk moment met honderd procent zekerheid functioneren. De ME-behuizingen met hun "goede contacten" dragen daartoe bij. UPDATE: Meneer Steffen, hartelijk dank voor dit gesprek. ME-behuizingen met bussysteem Onze klanten vertrouwen erop dat onze systemen met honderd procent zekerheid functioneren.

10 10 Op locatie UPDATE 1 13 Boven tracker onder trekker! Phoenix Contact helpt bij dubbele benutting van landbouwgrond door middel van zonnepanelen De installatiebesturing zet alleen de rij zonnepanelen horizontaal waar op dat moment een tractor onderdoor rijdt. Zo wordt het maximale rendement bereikt. In het Italiaanse Brescia wordt landbouwgrond dubbel benut. De industriële holding REM benut landbouwgebied door het enerzijds als solarpark en anderzijds voor het verbouwen van groenten en graan te gebruiken. Phoenix Contact heeft de passende oplossing ontwikkeld om hoge stromen comfortabel aan te sluiten en een draadloze communicatie tot stand te brengen. De Italiaanse industriële holding REM ontwikkelde het agrovoltaic-systeem binnen circa 18 maanden. Daarbij worden zonnepanelen op zulke hoge poten geplaatst dat landbouwmachines ruimte genoeg hebben om te manoeuvreren, waardoor de grond benut kan blijven worden. Tussen de rijen zonnepanelen bereikt voldoende zonlicht de bodem om graan, maïs of tomaten te kunnen telen. Rijen zonnepanelen kunnen onafhankelijk worden geregeld De standaardvariant is vijf meter hoog met twaalf meter afstand tussen de poten. Via stelmotoren en een speciaal buizensysteem worden de modulen om twee assen verdraaid en optimaal naar de zon gericht. De motoren worden gevoed met zelf opgewekte elektriciteit. Door een geïntegreerd irrigatiesysteem kan ook in droge gebieden worden verbouwd. Omdat de rijen zonnepanelen onafhankelijk van elkaar kunnen worden geregeld, is het mogelijk om alleen die panelen horizontaal te zetten, waar de landbouwmachine op dat mo-

11 UPDATE 1 13 Op locatie 11 ment rijdt. Zodoende wordt een optimaal rendement bereikt. In geval van een storm of andere storende invloeden van buitenaf worden de panelen in een veiligheidsstand gezet. De draadloze communicatie wordt verzorgd door een gsm-netmoduul, waardoor het systeem altijd en overal vandaan kan worden geregeld. PLH 16 maximaal vermogen op zo min mogelijke ruimte Om betrouwbaarheid, kwaliteit en comfort bij de vermogens- en gegevensoverdracht te garanderen, kozen de engineers van de REM-groep voor de printklem PLH 16 en het modem PSI van Phoenix Contact. "Revolutionaire" energie-opwekking: REM Revolution Energy Maker (REM) houdt zich bezig met de ontwikkeling en de bouw van innovatieve fotovoltaïsche systemen die in de landbouw kunnen worden ingezet. De industriële holding is gevestigd in Coccaglio vlakbij Brescia, Italië en heeft momenteel circa 500 medewerkers die zich met de zogenaamde "agrovoltaic" bezig houden, een technologie dus die zowel benutting van landbouwgrond als fotovoltaïsche installaties mogelijk maakt. Er wordt een compleet dienstenpakket aangeboden, bestaande uit engineering, installatie van laag-, midden- en hoogspanningsleidingen alsmede ontwikkeling en installatie van wateren windkrachtinstallaties, fotovoltaïsche installaties, warmtekrachtkoppelingcentrales en besturingssystemen. Voor de paneelaansluiting gebruiken de engineers van REM de printklem PLH 16. Met de PLH 16 kunnen aders met doorsneden van maximaal 25 mm 2 en stromen tot 76 A direct op de printplaat worden aangesloten. De compacte vormgeving en de push-in-techniek bespaart ruimte in de module en tijd en kosten bij de installatie. Dankzij de techniek met de hendel is confectionering zonder gereedschap en binnen een paar seconden mogelijk. Massieve aders en aders met adereindhulzen kunnen direct worden ingevoerd en aangesloten. Bij soepele aders met litzen hoeft alleen maar de hendel te worden omgezet. Bovendien beschikt de PLH 16 over een 600-V-ULtoelating. PSI voor betrouwbare communicatie De modem PSI zorgt voor veilige en be- trouwbare communicatie. De industriële quadband-modem (850, 900, 1800 en 1900 MHZ) ondersteunt alle mobiele gsm-netwerken en kan zo over de hele wereld worden ingezet. Een extra eis was de hoge betrouwbaarheid en bestendigheid, omdat het modem aan zware omstandigheden zoals hitte, kou en UV-straling wordt blootgesteld. Intussen heeft REM drie installaties met een grondoppervlak van 25 hectare en een vermogen van 2,4 MW in bedrijf genomen. Het agrovoltaicsysteem wordt op de markt gebracht via een exclusief partnerschap met het Franse bedrijf Eco Delta Development (EDD), dat met succes een 15-MW-installatie heeft opgebouwd. Thijs van den Akker Account Manager Apparaataansluittechniek Voor info wwww.phoenixcontact.nl/update

12 12 Technologie UPDATE 1 13 Slimme combinatie Intelligente UPS met IQ-technologie om naderhand te integreren Intuïtieve configuratie en bewaking met UPS-Conf De onderbrekingsvrije voedingen (UPS) met IQ-technologie zorgen voor maximale beschikbaarheid van de installatie in elke industriële toepassing. De twee nieuwe modulen Quint UPS-IQ voor 24 V DC combineren de intelligentie van de UPS-modulen met de energiebuffer in één behuizing. De IQ-technologie zorgt bij de voedingen Quint UPS-IQ altijd voor een volledig betrouwbare voeding van een installatie. De technologie zorgt ervoor dat de gebruikers altijd geïnformeerd zijn over de laadtoestand van de energiebuffer, de resterende looptijd en de levensduur. Zo worden onderbrekingen in de stroomvoorziening en het vroegtijdige afsluiten van industriële PC's voorkomen. Onderhoud kan beter worden gepland. De energiebuffer wordt pas vervangen als het nodig is, omdat de resterende levensverwachting via potentiaalvrije relaiscontacten of direct aan de hogere besturing wordt doorgegeven. Compact en naderhand te integreren De serie Quint UPS-IQ is nu uitgebreid met twee nieuwe modulen, waarbij de accu en het De comserver geeft de data van de UPS via Ethernet door UPS-moduul in één behuizing zijn ondergebracht. Deze modulen kunnen zeer eenvoudig in bestaande installaties worden geïntegreerd, omdat ze met 88 of 120 mm bouwbreedte ruimtebesparend zijn en de bedradingswerkzaamheden minimaal zijn. Er hoeft alleen maar een 24 V DC voeding te worden voorgeschakeld, waarna de UPS-oplossing compleet is en de installatie betrouwbaar tegen netuitval beveiligd is. De processorgestuurde energiebuffer in lood-agm-technologie communiceert met de UPS. Afhankelijk van de omgevingstemperatuur berekent deze telkens de optimale laadstromen, waardoor de levensduur van de accu aanzienlijk wordt verhoogd. Daarvoor is een temperatuursensor geïntegreerd. Met het 5 A-moduul zijn buffertijden van 5 minuten bij 5 A belastingsstroom of van een uur bij 0,5 A belastingsstroom mogelijk. De 10 A-variant levert 10 A gedurende 15 minuten of 0,5 A gedurende 3 uur. Signalering en communicatie naar hogere systemen LED's en potentiaalvrije relaiscontacten dienen als functiebewaking. Via de aangesloten contacten wordt gemeld of de belasting wordt gebufferd, de energiebuffer wordt geladen of een alarm is geactiveerd. Per datakabel met USB-interface wordt de UPS-oplossing met de software UPS-Conf bewaakt en geconfigureerd. Met de nieuwe RS- 232-datakabel en een comserver kan de door de Quint UPS-IQ ter beschikking gestelde informatie bijvoorbeeld via Ethernet aan hogere besturingen worden doorgegeven of direct in besturingsoplossingen van Phoenix Contact worden geïmplementeerd. Erik Pals, Product Manager Interface Voor info

13 UPDATE 4 12 Technologie 13 Beveiliging: maxi ruimte: mini! Compacte overspanningsbeveiliging voor inbouw in apparaten Dankzij de compacte bouwvorm en de tweezijdig aangebrachte bevestigingsflenzen kan de Blocktrab in vrijwel elk eindapparaat worden gemonteerd Gebruikers hebben tegenwoordig hoge verwachtingen wat de beschikbaarheid en het comfort van elektronische eindapparaten betreft. Daarom is het erg belangrijk om centrale en onontbeerlijke verbruikers effectief te beschermen tegen overspanning. Het overspanningsbeveiligingsmoduul Blocktrab biedt engineers in de apparatenbouw nieuwe mogelijkheden een overspanningsbeveiliging direct bij de aansluiting in het apparaat te integreren. Het overspanningsbeveiligingsmoduul Blocktrab is als uiterst ruimtebesparende en universele oplossing voor inbouw in eindapparaten en aftakdozen ontwikkeld. De beveiliging kan nu direct bij de aansluiting in het apparaat worden geïntegreerd. Daarmee kunnen fabrikanten van apparaten hun eindapparaten op eenvoudige wijze voorzien van een meerwaarde. Naast de compacte bouwvorm heeft dit moduul dubbel uitgevoerde veerdrukklemmen als groot voordeel. Met behulp van de bevestigingsflenzen aan beide zijden kan het probleemloos in kabelkanalen, aftakdozen, brandmeldings- en ventilatie-installaties, kantoorapparatuur (printer, kopieerapparaat) en dergelijke worden gemonteerd. Maar dankzij de robuuste en compacte bouwvorm zijn de overspanningsbeveiligingsmodulen Blocktrab ook geschikt voor gebruik in ruwe industriële omgevingen. zijn, kan Blocktrab in aftakkende bedrading met korte kabellengte eveneens op de ingangsklem worden aangesloten. Is er maar één aansluitplaats voorhanden, wordt Blocktrab met zijn twee aderaansluitingen per L/N/PE in doorgaande bedrading vóór de eigenlijke aansluitplaats geïnstalleerd. Zodoende is Blocktrab altijd met minimale kabellengten en een goed beveiligings niveau geïnstalleerd. In geval van overbelasting wordt naar keuze een optisch of een akoestisch signaal gegeven. Daarmee kan voor elke inbouwsituatie en applicatie-omgeving een betrouwbare foutindicatie worden gegarandeerd. René Bruins Product Manager Overspanningsbeveiliging Voor info Ook wanneer zeer weinig ruimte beschikbaar is, zoals hier in een inbouw-installatiedoos, kan een overspanningsbeveiligingsmoduul worden ingezet Korte kabels goed beveiligingsniveau In de meeste gevallen is de 230 V-voedingsspanning direct op een driedraads ingangsklem met L/N/PE-aansluiting aangesloten. Als er per draad nog meer vrije aansluitplaatsen beschikbaar Dankzij de dubbel uitgevoerde veerdrukklemmen is Blocktrab bij uitstek geschikt voor doorgaande bedrading

14 14 Nieuwe producten UPDATE 1 13 Geschikt voor de productie Thermische printer Thermomark Roll X1 De Thermomark Roll X1 is een snelle en compacte printer voor coderingsmaterialen in rolformaat, die speciaal voor de elektronicaproductie is ontwikkeld. Juist het thermische printproces is zeer geschikt voor het snel bedrukken en directe gebruik van het bedrukte coderingsmateriaal. Door de grote behuizing is het mogelijk om materiaal op grote rollen met een diameter van 200 mm direct in de printer onder te brengen. Daarmee is de Thermomark Roll X1 de ideale printer voor klanten met grote coderingshoeveelheden, bijvoorbeeld in de serieproductie van printplaten in de apparatenindustrie. Zoals gebruikelijk in de serie Thermomark is er een omvangrijk productenprogramma met coderingshulzen voor de codering van klemmen, aders, kabels en apparatuur. Het programma wordt aangevuld met coderingsmogelijkheden voor speciale toepassingsgebieden, zoals hogetemperatuuretiketten voor de printplaatcodering, verwijderbare etiketten voor tijdelijke markering, geleidende etiketten ter bescherming tegen elektrostatische ontladingen en veiligheidsetiketten voor tegen manipulatie beveiligde codering en verzegeling. De Thermomark Roll X1 kan snel en eenvoudig in bedrijf worden gesteld. De printer wordt eenvoudig per USB of Ethernet aangesloten en is met een paar handelingen bedrijfsklaar. Voor info M 12-sensor-/actorbekabeling Voor de levensmiddelenindustrie in Hygienic Design Het productprogramma sensor-/actorbekabeling is wederom uitgebreid. De nieuwe, speciaal voor toepassing in de levensmiddelenindustrie ontworpen varianten kenmerken zich onder andere door een bijzonder glad oppervlak alsmede het gebruik van roestvaststaal in Hygienic Design. De eisen die aan machines en installaties in de levensmiddelenindustrie worden gesteld zijn veel strenger dan in de standaard machinebouw. Alle oppervlakken moeten zo glad mogelijk en zonder spleten of tussenruimte zijn vormgegeven. De reiniging van de installaties vindt voor een deel plaats met agressieve middelen om de hygiëne gedurende het complete proces te waarborgen. Bovendien mogen de levensmiddelen of hun verpakking niet verontreinigd raken als gevolg van het contact met installatie- en machinedelen. Met Hygienic Design voldoet het nieuwe programma voor de levensmiddelenindustrie aan al deze eisen. De gebruikte materialen voldoen daarbij ook nog eens aan de eisen van de Amerikaanse Food And Drug Administration FDA. Voor info

15 UPDATE 1 13 Nieuwe producten 15 Ook in de toekomst op safe Overspanningsbeveiliging voor de fotovoltaïsche installatie Fotovoltaïsche installaties hebben vaak te lijden onder zware weersomstandigheden, zodat systemen voor bliksem- en overspanningsbeveiliging geïnstalleerd dienen te worden. Hoe overspanningsbeveiligingsmodulen voor PV-installaties moeten worden getest, was tot nu toe niet duidelijk geregeld. Hierin brengt de norm pren verandering. De norm is vanaf het eind van dit jaar van kracht. De nieuwe bliksemstroom- en overspanningsbeveiliging voor PV-installaties Valvetrab VAL- MS...DC-PV is door de Dekra met succes volgens deze nieuwe norm getest. Met de nieuwe beveiligingsmodulen zijn fotovoltaïsche installaties dus ook volgens de toekomstige eisen goed voorbereid. Voor info Robuuste drukknoppen Aluminium behuizing voor extreme outdoor toepassingen Het productenprogramma voor behuizingen in extreme industriële omgevingen is uitgebreid met de nieuwe behuizingen HC-Alu. Het horizontaal deelbare aluminiumprofiel maakt eenvoudige montage van elementen en complete printplaten mogelijk. In het twee millimeter dieper gelegen frontvlak kunnen etiketten of folietoetsen worden geïntegreerd. Dankzij in lengte variabele basisprofielen kan de behuizingsgrootte exact aan de desbetreffende toepassing worden aangepast. De behuizing is ontworpen voor temperaturen van -40 C tot +85 C en voldoet aan beschermklasse IP65. Door de rondom afgeschermde profielconstructie, in combinatie met de volledige zijdeelcontactering, wordt EMCafscherming geboden. Voor maximale dempingseigenschappen zijn speciale afdichtingen in EMC-uitvoering leverbaar. De behuizing kan door de trapeziumvormige doorsnede prima gebruikt worden voor handheld apparaten voor bijvoorbeeld mobiele gegevensregistratie of voor draadloze communicatie. Daarnaast kan het apparaat als wand- of tafeluitvoering voor stationaire indicatieapparaten worden ingezet. Bijpassende toebehoren zoals wandhouders, specifieke bewerkingen, bedrukkingen, folietoetsen of bijpassende aansluittechniek zijn separaat verkrijgbaar. Voor info

16 16 Nieuwe producten UPDATE 1 13 M12-connectoren - Uniek en veelzijdig Connectoren met vele gezichten, ook betrouwbaar onder extreme omstandigheden Industriële apparaten en machines worden steeds compacter en modulair gebouwd. Ook is de trend dat perslucht en hydrauliek meer en meer vervangen wordt door elektrische aandrijvingen. Daarom moeten vaak ook de aansluitingen compacter worden en in staat zijn hoge vermogens en-/of hoge datasnelheden betrouwbaar over te dragen. Daarnaast worden de eisen aan de toepassingsomgeving steeds hoger. De M12 CAT6 A -toolless connectoren kunnen zonder speciaal gereedschap aangesloten worden dankzij de PIERCECON snelaansluittechniek. Het nieuwe afschermingsconcept waarborgt een betrouwbare overdrachtssnelheid tot 10 Gbit/s - conform de hoogste Ethernetstandaard CAT6 A. Phoenix Contact ontwikkelde hiervoor de M12 X-polarisatie als standaard. De door Phoenix Contact nieuw ontwikkelde M12-connectoren en bekabeling zijn breder inzetbaar en voldoen aan deze hoge eisen. De M12-connectoren zijn vanaf nu onder andere geschikt voor hoge vermogens en high speed data overdracht tot 10 Gb/s. "Ook speciale toepassingen zoals in de levensmiddelenindustrie en outdoor zijn nu probleemloos mogelijk." Drie bijzondere ontwikkelingen: Met M12-Y-polarisatie kunnen nu voor het eerst gegevens tot max. 100 Mbit per seconde en 4 vermogenscontacten tot 6 Ampère in één kabel gecombineerd worden. De nieuwe M12-power connectoren zijn onder andere ontwikkeld voor compacte motoren en aandrijvingen. Volledig afgeschermd voor stromen tot 12 A bij 630 V volgens de speciaal ontwikkelde S-polarisatie. Voor (DC) apparaatvoedingen is de nieuwe T-polarisatie de aangewezen oplossing waarbij stromen tot 12 A bij maximaal 60 V mogelijk worden in de M12-bouwvorm. Meer informatie

17 UPDATE 1 13 Actueel 17 Behalve sleutelen leren studenten ook hergebruiken Betere aansluiting tussen onderwijs en bedrijfsleven Het Graafschap College in Doetinchem investeert in een betere aansluiting tussen onderwijs en het bedrijfsleven. Stanley Willemsen, docent Mechatronica, vertelt ons in zijn practicum over zijn opleidingsprogramma en de rol die Phoenix Contact hierin speelt. Transportsysteem voor haargel De leerlingen Mechatronica worden in het zesde en zevende semester opgeleid in het ontwerpen, engineeren, bouwen, in bedrijf nemen en weer demonteren van een productielijn. Basis is een transportsysteem dat in eigen beheer is opgebouwd. Dit jaar moeten de leerlingen een lijn bouwen om zes soorten haargel samen te stellen uit verschillende ingrediënten. Na menging worden de gels afgevuld in potjes en samen met scheerschuim en scheermesjes op trays verpakt en gesealed. De vier stations worden door vier groepen leerlingen bedacht, opgebouwd, getest en in gebruik gesteld. Iedere groep moet elke fase bij een ander station doorlopen, waarbij elk station moet worden overgedragen. Willemsen lacht: Vaak is de groep die een bepaald station moet opbouwen, het niet eens met het ontwerp en de engineering van de andere groep. Ze willen dingen veranderen en dat willen de ontwerpers weer niet. Dat zijn soms pittige discussies, maar het zijn praktijksituaties en beide groepen leren er van. Hergebruik componenten Uniek aan de opleiding is, dat de leerlingen de productielijn ook moeten ontmantelen. Ze leren hiermee een installatie systematisch te demonteren, de componenten te beoordelen voor hergebruik en ze daartoe te documenteren. Willemsen: In de praktijk moeten ze ook gebruik maken van hetgeen voorhanden is, ook al is dat niet de technisch perfecte oplossing. Bovendien bespaart hergebruik de opleiding veel geld. Synergie-hulp van Cito Benelux Elk station heeft een eigen compacte ILC inline controller en een touchpanel van Phoenix Contact dat noodzakelijk is bij programmeren en testen van een station. De besturing van de totale lijn gebeurt via standaard Ethernet door een centrale PLC, waarbij een switch van Phoenix Contact voor koppeling met het schoolnetwerk zorgt. De besturingskasten worden ingericht met behulp van EPLAN, de ILC s worden geprogrammeerd met PC Worx en alle componenten zijn ondergebracht in Rittal kasten. Behalve de ILC en het touchpanel vinden ook tal van I/O-klemmen en voedingen van Phoenix Contact hier onderdak. Willemsen is content over de contacten met Cito Benelux. Men is altijd bereid om adviezen te geven, seminars te verzorgen en tegen gunstige voorwaarden componenten te leveren. Zo leren de leerlingen om met díe producten om te gaan en legt het bedrijf in een vroeg stadium contact met toekomstige medewerkers. "Cito Benelux is altijd bereid om adviezen te geven, seminars te verzorgen en tegen gunstige voorwaarden componenten te leveren." Student aan het sleutelen in de schakelkast

18 18 Actueel UPDATE 1 13 Fris uw technische kennis op! Programma voorjaar 2013 In de wereld van de elektrotechniek, de industriële automatisering en de informatietechnologie volgen de technologische ontwikkelingen elkaar razendsnel op. Ook de wettelijke normen waaraan uw elektrotechnische installaties moeten voldoen veranderen voortdurend. In samenwerking met wisselende technologie-experts organiseert Cito Benelux gratis en volledig verzorgde seminars, themadagen en workshops over relevante technologiegerelateerde onderwerpen. Al na een seminar of themadag in één van onze moderne technologie- en trainingscentra bent u volledig op de hoogte van de actuele technologische en wettelijke ontwikkelingen. In de workshops doet u bovendien waardevolle praktijkervaring op in het gebruik van moderne technische systemen en toepassingen. Kijk voor meer informatie en aanmelden op: Thema Datum Tijd Locatie Branchedag EMC in de procesindustrie 23 januari :00-16:00 Reeuwijk Workshop EMC installatietechniek volgens de huidige EMC-richtlijnen 7 februari maart mei juni :00-16:00 10:00-16:00 10:00-16:00 10:00-16:00 Zevenaar Reeuwijk Waalre Assen Workshop IT-Powered Automation 12 maart april juni :00-16:00 09:00-16:00 09:00-16:00 Waalre Reeuwijk Zevenaar Themamiddag THR 13 maart :00-19:00 Waalre Themamiddag Veiligheidsbesturingen voor de machinebouw Zelf aan de slag met intelligente veiligheidsmodulen 28 maart mei :00-20:00 14:00-20:00 Reeuwijk Zevenaar Workshop Profinet, Realtime Automation via Ethernet 4 april :00-16:00 Zevenaar Themadag Gestructureerd programmeren IEC garandeert een enorme boost aan uw efficiëncy 16 april :00-16:00 Waalre Themamiddag Alles over bliksembeveiliging 24 april :00-20:00 Reeuwijk Themadag Wireless & fiber optic 4 juni :00-16:00 Reeuwijk Themadag Remote Access Wereldwijde toegang tot machines en installaties Themamiddag IT-Security in de industrie Is uw installatie wel voldoende beveiligd? 6 juni :00-16:00 Zevenaar 18 juni :00-16:00 Reeuwijk

19 UPDATE 1 13 Actueel 19 Groene facturen Deelt u ook onze visie op MVO? De kleur van onze facturen passen wij natuurlijk niet aan, maar wel hoe wij onze facturen aan u kunnen versturen. In onze visie over Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen past het goed om onze klanten de mogelijkheid te bieden om de facturen (als pdf file) via mail te ontvangen. Op deze wijze sparen wij het milieu door niet meer te printen en niet te versturen via de post. Voor u als klant heeft het als voordeel dat facturen direct gekoppeld kunnen worden aan het ontvangen van onze materialen. Bovendien zijn de facturen veel makkelijker weer terug te vinden. Ook het intern doorsturen van facturen, voor bijvoorbeeld de goedkeuring, gaat een stuk eenvoudiger en daardoor bespaart u ook op de kosten. Sinds september biedt Cito Benelux haar klanten de mogelijkheid om de facturen digitaal te ontvangen. Inmiddels hebben ongeveer 200 van onze klanten al aangegeven dat zij de facturen elektronisch willen ontvangen. De reactie van de meesten was zeer positief. Wilt u onze facturen ook via de elektronische weg ontvangen? Stuur dan een mail naar: debiteurenbewaking@citobenelux.nl Op onze website vindt u het E-magazine: Hier kunt u de UPDATE online doorbladeren en doorklikken voor meer informatie. Redactie Phoenix Contact bv Marketing Communicatie Elly Makkinga Telefoon: (0316) emakkinga@phoenixcontact.nl Copyright 2013 by Phoenix Contact Alle rechten voorbehouden.

20 Vederlicht aansluiten PLH 16 ME ME-MAX PLA 5 SPTA PTS 1,5 Apparaataansluiting met push-in-techniek Met de push-in-techniek van Phoenix Contact sluit u zowel flexibele aders met adereindhulzen als massieve aders eenvoudig, snel en zonder gereedschap aan. Om de ader weer te ontgrendelen hoeft u alleen maar op de knop te drukken. FMC FKCN Van de miniatuurconnectoren DFMC met twee etages tot en met de hoogvermogen-printplaatklemmen uit de PL-serie biedt Phoenix Contact altijd de passende oplossing voor uw printplaataansluiting. DFMC Het programma wordt afgerond door elektronicabehuizingen uit de series ME en ME-MAX met push-in-veerdrukaansluiting. Meer informatie ontvangt u via telefoonnr. (0316) of phoenixcontact.nl Phoenix Contact 2013