SCHOOLREISJES. maar eens. Let op mijn woorden: binnen vijf minuten is ie- En gaapt. En gáááááápt...

Transcriptie

1 Het zijn lange dagen voor de acteurs van De Kleine Zielen. Al voor drieën vertrekt de bus uit Amsterdam, om de files voor te zijn. Op weg naar een voorstelling in wéér een uithoek van het land. Zoals Hengelo, vandaag. OverUIT reisde mee met de cast de provincie in. Waar is de magnetron? SCHOOLREISJES OP RIJ Voorstelling De Kleine Zielen vormt hoogtepunt Couperus-jaar In 2013 is het 150 jaar geleden dat Louis Couperus werd geboren. De toneelbewerking van zijn vierdelige romancyclus De boeken der kleine zielen geldt als één van de hoogtepunten van het Couperus-jaar. Ger Thijs schreef én regisseerde de groots opgezette productie. Louis Couperus is een meester in het beschrijven van kleinburgelijkheid waaruit een enkeling weet te ontsnappen. De Kleine Zielen handelt over het verval van een welgestelde Haagse familie. Constance (Oda Spelbos) keert na jarenlange afwezigheid terug naar Den Haag. Dertien jaar eerder bedroog ze haar echtgenoot met Van der Wecke (Thom Hoffman), waarmee zij uit eerherstel trouwde en van wie zij een kind (Sarah Bannier) kreeg. Constance wordt echter nog steeds gezien als de overspelige vrouw die de familie te schande heeft gemaakt. Er ontwikkelt zich een onderlinge relatiestrijd, gebaseerd op afgunst, roddels en kleinzieligheid, waarin de familieleden elkaar voortdurend de maat nemen. DOOR CORINE VAN ZUTHEM - het raam van de bus vangt een 80 mager herfstzonnetje haar gezicht. Het was laat gisteravond. En ook vanavond wordt het weer laat. En morgenavond. Deze weken zijn zo intensief omdat we alle uithoeken van het land aandoen: Delfzijl, Middelburg, Hardenberg... Ieder gat krijgt ons, grijnst collega Cas Enklaar tegenover haar. Spelbos lacht. En gaapt nog Oda Spelbos gaapt. maar eens. Let op mijn woorden: binnen vijf minuten is ie- En gaapt. En gáááááápt... dereen onder zeil. Dat blijkt gelukkig mee te vallen. Ze rekt zich uit en zakt vervolgens weer diep weg in de bre- De roodharige actrice, bekend van onder meer Toneelgroep de, comfortabele stoel. Door Oostpool en de televisieserie KLEINE ZIELEN, DE - TONEEL ALLEEN INTERVIEW/RECENSIE Dit artikel komt ook voor in de andere edities. Cumulatieve adv. waarde: en oplage alleen voor intern/eigen gebruik

2 Flikken Maastricht,isleading lady in De Kleine Zielen, naar het meesterwerk van Louis Couperus. Een indrukwekkende voorstelling met dito bezetting, maar liefst veertien man sterk. Naast Spelbos en Enklaar doen ook Thom Hoffman, Marc Klein Essink, Reinier Bulder, Celia Nufaar, Nico de Vries en Sandra Mattie mee. De productie kent een lange speellijst. Tot eind januari trekt het gezelschap door stad en land, in een straf ritme van vijf avonden spelen, één of twee dagen vrij. Op deze dag rijdt de bus de provincie in, naar Lochem. Bij Theaterbureau Hummelinck Stuurman in Amsterdam druppelen de eerste acteurs die middag rond half drie binnen. De toerbus, een mintgroene Mercedes uit 1982, staat dan al op de gracht geparkeerd. Die bus is er een met een verhaal. Een jaar of zes geleden aangeschaft door het theaterbureau. Niet alleen uit praktisch VEERTIEN ACTEURS EN EEN GROENE VINTAGE TOERBUS oogpunt maar met name om de cast een comfortabele reis te bezorgen, vertelt chauffeur René - sikje, hippe bril. We hebben veel luxe aan boord. Een keuken, koelkast, magnetron, dvd-speler, koptelefoons, wifi. De acteurs maken lange dagen; na een voorstelling zijn ze kapot. Dat moet je ze onderweg een beetje verwennen. De oldtimer geniet een zekere faam binnen de toneelwereld. Ik had er van gehoord maar er nooit eerder ingezeten, zegt Marie-Louise Stheins. Bij Augustus Oklahoma, het stuk dat ik vorig seizoen deed, moesten we zelf met de trein het land in. Dan is dit is natuurlijk véél gezelliger. Het komt beslist een voorstelling ten goede als je het als cast samen leuk hebt. De meeste voorzieningen in de bus zijn er door het theaterbureau ingebouwd. Zoals de breedbeeldtelevisie, de formica tafeltjes met schemerlampjes en de bedden achterin. Onder één van de stoelen staat een krat met tijdschriften. In het bagagerek ligt een Mens-Erger-Je-Nietspel. Ook doen we onderweg veel Wordfeud met elkaar, zegt Stheins. Reinier Bulder stapt in en kruipt meteen in het onderste bed achterin de bus om er pas in Lochem weer uit te komen. Ook Sandra Mattie probeert te slapen. Ik lag er vannacht pas om half twee in... Er verschijnt een vermoeide glimlach op haar gezicht. Dat is op zich geen probleem, behalve als je een kindje van twee hebt dat je al om zeven uur weer wakker maakt... Marie-Louise Stheins verheugt zich op het weekend. Omdat we eerst in Emmen moeten spelen en de dag erna in Delfzijl, blijven we in Groningen overnachten. We hebben met z n allen een hotelletje geboekt. Gaan we na de voorstelling lekker stappen. Even buiten Amsterdam haalt Oda Spelbos een portable dvd-speler tevoorschijn. Onlangs aangeschaft, vertelt ze, met het oog op de lange busreizen. Er zijn zoveel films en tv-series die ik nog moet zien. Ik kom er thuis vaak niet aan toe. De dvd-boxen worden in de bus onderling fanatiek geruild. Tinker Tailor Soldier Spy, ken je die? Ook Marie-Louise Stheins kijkt een dvd tje, Cloaca. Haar lach schalt regelmatig door de bus. Thom Hoffman reist vanwege filmopnames vandaag met eigen vervoer. Marc Klein Essink en Nico de Vries worden op een carpoolstrook in Muiden opgepikt. De Vries stopt snel een paar flessen wijn in de koelkast. Daarna pakt hij een dekentje uit het bagagerek, bedekt zijn grote lijf ermee, stopt de oordopjes van zijn ipod in de oren en sluit zijn ogen. Dominic Miller, licht hij nog even toe. Wie? De vaste gitarist van Sting. Is hele rustgevende muziek tijdens zo n busreis. Nico is onze sommelier, lacht Marc Klein Essink. We leggen allemaal geld bij elkaar en laten hem de wijn kopen, licht Marie-Louis Stheins toe. Op de terugweg gaan de flessen open, reken maar! Wij zorgen voor de hapjes. Het theaterbureau regelt desgewenst de catering voor onderweg maar dit gezelschap geeft de voorkeur aan eigen kost. Ik heb vanochtend gekookt, zegt Oda Spelbos. Dat roept misschien een treurig beeld op, van al die acteurs die in het theater met hun plastic bakjes voor de magnetron staan te wachten, maar dat valt mee. Marie-Louise Stheins heeft nog gauw even HET KOMT BESLIST EEN VOORSTELLING TEN GOEDE ALS JE HET ALS CAST SAMEN LEUK HEBT De Kleine Zielen Vanavond, Rabotheater Hengelo, uur. Voorafgaand aan de voorstelling verzorgt één van de acteurs een inleiding. Aanvang uur, entree 2,50 euro. iets van de traiteur gehaald. Cas Enklaar eet buiten de deur, iedere avond. Soms gaat een collega mee, maar meestal eet hij alleen. Ik heb geen zin om met bakjes eten te slepen. Ik wil een goede biefstuk, een mooi gedekte tafel en een servet. Op die manier zie ik ook nog iets van de stad waar we spelen. Toen ik begin jaren zeventig aan het toneel kwam stapte ik pas rond een uur of vijf, half zes in de bus. Maar dat is tegenwoordig met die files niet meer te doen. Gelukkig komt het maar zelden voor dat we te laat komen. In het Gooi rijdt het verkeer stapvoets. Vaste prik, zegt chauffeur René. Voor Amersfoort last hij een plaspauze in. Dit is een vrij rustige groep, al zijn we op de terugweg een stuk rumoeriger, vertelt Marc Klein Essink als hij met een café latte weer is ingestapt. Dat komt ook door de adrenaline die na het spelen van een voorstelling vrijkomt. Zo n busreis krijgt dan al gauw het karakter van een schoolreisje. En dat dan tachtig keer achter elkaar... Klein Essink reisde al vaker in zijn carrière met de Hummelinck Stuurman-bus. Ik heb bij de voorstelling Batavia meegemaakt dat Bill van Dijk onderweg sateetjes hier in het keukentje stond klaar te maken. Ontzettend gelachen toen. Hij is grieperig, zegt Klein Essink, en slaat zijn sjaal nog een keer extra om zijn nek. Iemand een dropje?, roept Tom Afman, een van de vijf stagiaires die aan de productie meedoen. En dan wordt het alleen voor intern/eigen gebruik

3 stil. De gordijnen gaan dicht. De ogen ook. Chauffeur René is opgetogen. Nog voor zessen komt de schouwburg van Lochem in zicht. De A1 is doorgaans een ramp. Altijd file en s nachts op de terugweg zijn er vaak wegwerkzaamheden. Hij probeert regelmatig de voorstelling bij te wonen. Ik vind het leuk om te zien hoe een stuk zich ontwikkelt. Ik zeg het ze op de terugweg ook eerlijk als ik het niet goed vond. Maar niet gedurende de try-outs hoor, dat ligt veel te gevoelig. Na afloop van de voorstelling drinkt de cast doorgaans één glaasje in de foyer; dan wacht de bus weer. René is niet te beroerd om de acteurs voor hun huis af te zetten. Daarna de bus schoonmaken en aftanken. Voor drieën ben ik niet thuis. De spullen worden uitgeladen en het gezelschap verdwijnt in de nog uitgestorven schouwburg. Marc Klein Essink besluit even snel een frisse neus te halen, Cas Enklaar gaat op zoek naar een restaurant. Reinier Bulder kruipt met een slaperig hoofd uit de bus. Jongens, waar is de magnetron? alleen voor intern/eigen gebruik

4 alleen voor intern/eigen gebruik

5 Publicatie Datum cm2 : De Twentsche crt Tubantia ed. Reggestreek : 11 okt, 2012 Pagina : 56 Oplage : : AdvertentieWaarde : Regio : Rijssen Frequentie: 6x per week FOTO S JAN HOUWERS EN PIEK alleen voor intern/eigen gebruik