Student of the year. Stem op Stephan!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Student of the year. Stem op Stephan!"

Transcriptie

1 16 14e jaargang 20 mei 2009 redactioneel onafhankelijk magazine van de Hanzehogeschool Groningen Foto: Robert van der Molen Student of the year Stem op Stephan! Norm Bindend Studie Advies omhoog? Koffiebeleid op de schop Rijk door poker Studenten eisen verandering op Minerva Afstuderen op een ezel

2 Campagne Word Actief! moet studenten meer betrekken bij verenigingen HG-studenten willen niet besturen Word Actief! (V.l.n.r.) Riejanne, Malouk, Niek, Frederieke, Nina en Paulien geven het goede voorbeeld. Foto: Luuk Steemers Een bestuursfunctie tijdens je studie heeft voordelen. Je leert mensen kennen, doet bestuurservaring op en je hebt wat meer op je cv staan dan alleen je studie en je bijbaan bij de snackbar. Toch zijn maar weinig studenten geïnteresseerd. De campagne Word Actief! moet dat veranderen. Het lijkt een mission impossible. Al jaren zijn studenten van de Hanzehogeschool (HG) moeilijk te porren voor een bestuursfunctie. Ik krijg het idee dat het komt omdat het allemaal te strak, te stram is georganiseerd, zei ACLO-voorzitter Geert-Jan Knegt in 2007 in de Hanze. Er is te weinig ruimte om bestuursactiviteiten in te passen. Leo Heijne, HG-directeur Studentenzaken, vond dit onzin. Ik vind toch dat bestuurders veel meer moeten doen om studenten te werven. Je krijgt snel de schuld als bestuur, beweerde KEI-bestuurvoorzitter Ruud Kootte. Maar ik denk niet dat we nog heel veel meer kunnen doen aan werving en promotie. Twee jaar later is er niets veranderd. Nog steeds is besturen toch vooral iets voor universitaire studenten. Toch geven sommige studenten de hoop niet op. De Stichting Studenten Activiteiten (SSA), de koepelorganisatie van studieverenigingen van de HG, is is dit jaar begonnen met Word Actief!, een campagne om studenten over de streep te trekken. Word Actief is een platform om de drempel lager te maken, legt Word Actief!-voorzitter Niek Dijkstra uit. We willen meer bekendheid geven aan de mogelijkheden om buiten je studie actief te zijn. Daarnaast willen we informatie toegankelijker maken. Op kunnen studenten naast algemene informatie ook vacatures vinden. Daarnaast komt er een centraal informatiepunt op een goed zichtbare plek op de campus. En tot slot organiseren we het grote openingsfeest aan het begin van het nieuwe schooljaar. De hoop wordt dus wederom vooral gevestigd op werving. Maar had KEI-voorzitter Kootte niet gelijk toen hij zei dat die mogelijkheid wel zo n beetje uitgeput is? Moet er niet eerst fundamenteel iets veranderen aan de instelling van studenten en de HG? De bestuursleden die betrokken zijn bij Word Actief geloven heilig in hun missie, maar zien in dat er op andere gebieden nog veel werk te verrichten valt. Wat doet de HG bijvoorbeeld om actieve studenten te stimuleren? Er worden nu eindelijk stappen ondernomen, zegt GSb-voorzitter Paulien Vinke, maar het initiatief ligt wel helemaal bij ons. Begin dit schooljaar pleitte HG-voorzitter Henk Pijlman voor een actievere houding van studenten. Probleem is alleen dat er per instituut nog steeds enorme verschillen zijn. Sportstudente Nina Oortwijn heeft niets te klagen. Ik zet mijn werk als secretaris van het ACLO-bestuur weg als minor, dat zou bij meer studies mogelijk moeten zijn. Mijn SLB er wees me zelfs op de mogelijkheid toen ik een keer aangaf dat ik meer wilde doen naast mijn studie. Niek heeft er voor zijn studie een stuk minder aan. Bij Management, Economie & Recht is mijn voorzitterschap slechts een driepuntsvak. Dat is één van de problemen: er is geen overkoepelend beleid op dat gebied. In het studentenstatuut staat alleen dat je niet tegengewerkt mag worden, merkt toekomstig Word Actief-voorzitter en SSA-bestuurslid Malouk Schopman op. Maar dat is echt niet genoeg. Studenten moeten nadrukkelijk gestimuleerd worden. Er moeten meer mogelijkheden komen om bestuursactiviteiten te integreren in je studie, daar zijn alle bestuursleden het over eens. Maar dan gaat het ook nog om motivatie van student en docent. Ik ben voor de organisatie van een bijeenkomst voor SLB ers, zegt HSV-voorzitter Frederieke Hegger. Zij moeten studenten enthousiasmeren, dus wij moeten hén overtuigen van het belang. Als de HG een optimaal klimaat voor actieve studenten creëert, is dat nog geen garantie voor bestuursparticipatie. Ieder jaar blijven meer studenten bij hun ouders wonen, de binding met Groningen wordt alsmaar kleiner. Daarnaast is er ook nog een verschil in traditie tussen universiteit en hogeschool. Verenigingen aan de Rijksuniversiteit bestaan vaak al heel lang, zegt Riejanne Pasveer, vicevoorzitter van Homerus. Hier op de HG is nog niet zo n verenigingstraditie ontstaan. Kan een campagne als Word Actief! wezenlijk iets veranderen? Het openingsfeest moet ervoor zorgen dat studenten meteen al zien dat het doodnormaal is om bestuurlijk actief te zijn, hoopt Frederieke. We moeten laten zien hoe gezellig het is om lid te zijn, voegt Paulien toe. Voor de bestuursleden is het onmogelijk zich het studentenleven voor te stellen zonder functie. Als ik alleen maar zou studeren, zou ik me rot vervelen, glimlacht Niek. De anderen knikken instemmend. Je leert net zo veel van bestuurswerk als van je studie, voegt Frederieke er nog aan toe. Nu al die andere studenten nog overtuigen. Niek is optimistisch. Het is een lange weg, maar we zijn gestart en onderweg. Chris Wind 2 HANZEMAG WOENSDAG 20 MEI 2009 [16]

3 INHOUD Pagina 4 Versus BSA verhogen van veertig naar vijftig punten? Pagina 6 HG-personeel komt op de koffie Pagina 7 Bij de Les Openbaar interview: Vladimir Bartelds en econoom Elmer Sterken over de financiële crisis Pagina 8 Studenten Minerva eisen visie, structuur en verandering Pagina 9 Pagina 11 Stem op Stephan! Donker haar, groene ogen, sportief, optimistisch, elke dag douchen en deo Jan Peter Cruiming, de man achter de Nationale Vacaturebank 20 Pagina 14/15 Pokermiljonair: het succesverhaal van twee pokersterren Pagina 17 Klaas Vlieger is de eerste afgestudeerde honoursstudent aan de HG. Zijn droombaan: projectontwikkelaar Pagina 18 Zwanet valt op Bonaire Pagina 20/21 Pagina 25 Op pelgrimstocht met een brakke kameel en een koppige ezel Public Interview about the financial crisis [16] MEI WOENSDAG HANZEMAG 3

4 VERSUS Scherpere BSA-norm Enige schools wilden de norm voor het Bindend Studie Advies (BSA, het aantal punten dat een eerstejaars moet halen om door te mogen studeren) verhogen van veertig tot vijftig. De medezeggenschapsraad (HMR) stak daar een stokje voor. Je kunt beter de begeleiding intensiveren, vindt HMR-lid Paulien Vinke van de fractie van de Groninger Studentenbond. HMR-lid Mieke Uges van de Onafhankelijke PersoneelsLijst stemde toch voor. Foto s: Luuk Steemers VOOR, maar TEGEN Mieke Uges Paulien Vinke Ik ben geen warm voorstander van het Bindend Studie Advies of van het verhogen van de BSA-norm, maar ik sluit ook niet uit dat het in sommige gevallen noodzakelijk kan zijn. Als HMR-lid heb ik vóór het voorstel van het College van Bestuur gestemd om de BSA-norm te verruimen van veertig tot vijftig studiepunten. Het voorstel ging om een proef waaraan een aantal schools wilden meedoen. Die pilot zou twee jaar duren en aan het eind van de rit zou worden bekeken of de studierendementen daadwerkelijk zouden verbeteren. Veel opleidingen kampen met de ongewenste neveneffecten van de huidige norm van veertig studiepunten. Ook veel goede studenten richten zich namelijk op die veertig punten. Ze hebben de neiging om te stoppen als die binnen zijn. Zo komen er onnodig veel staartstudenten en dat heeft grote financiële consequenties. Als je de norm verhoogt tot vijftig punten, kán het zijn dat dat bijdraagt aan de oplossing van het probleem. Natuurlijk moet je daarvoor veel méér doen dan alleen de norm aanscherpen. Je moet allereerst zorgen dat het curriculum studeerbaar is. Je moet goede voorlichting geven over het toekom- stige beroepenveld en je moet voldoende maatregelen treffen om studenten zodanig te motiveren dat ze hun propedeuse in een jaar halen. Dat zijn allemaal zaken die vooraf moeten gaan aan de verruiming van het BSA. Vanuit onze centrale positie kan de HMR niet beoordelen of de schools die mee wilden doen aan de proef die zaken op orde hebben. De discussie of zaken als studeerbaarheid, voorlichting en begeleiding voldoende zijn moet in de decentrale raden worden gevoerd. Ik heb vóór het voorstel gestemd omdat voor de deelname aan de pilot de instemming van de medezeggenschap van de eigen school een voorwaarde is. Daarbij heeft het College van Bestuur voorgesteld aan het voorstel toe te voegen dat de dean de decentrale medezeggenschapraden voldoende dient te informeren over alle andere maatregelen die zijn ingezet om de rendementen te verbeteren. Het voorstel heeft het uiteindelijk niet gehaald. In het najaar wil het College van Bestuur met een allesomvattende notitie komen over rendementsverhogingen. Dan discussiëren we verder in de HMR. Luuk Steemers Als een eerstejaars niet op de juiste plek zit, een opleiding heeft gekozen die niet bij hem past, moet hij daar zo snel mogelijk achter komen. De vraag is of het BSA daarvoor een goed middel is. Mijn antwoord is: nee. Het sleutelwoord is begeleiding. Minstens één keer per blok moet iemand met de student om tafel zitten en vragen wat er goed gaat en wat niet. En als het niet goed gaat moet hij vragen wat de opleiding kan doen om wel succes te hebben. Dat is eigenlijk een heel simpele aanpak, maar veel opleidingen kennen zo n begeleiding niet. Natuurlijk, alle opleidingen reserveren tijd voor studieloopbaanbegeleiding, maar lang niet overal zit daar een driemaandelijks gesprek in. Sommige studenten spreken hun studieloopbaanbegeleider maar één keer per jaar. In je eerste jaar moet je veertig punten halen om een BSA te ontlopen. Het gros van de studenten haalt dat. Logisch, de meeste studenten willen alle zestig punten binnenslepen om niet in de problemen te komen. Niet met hun opleiding en niet met de studiefinanciering. Zo simpel is het. Als een student achterop raakt, is er dus iets aan de hand. De opleiding moet daar erg alert op zijn, de aandacht richten op juist die studenten. De meeste eerstejaars weten niet eens wat een BSA is. Dat merken ze pas als ze er één krijgen. Eigenlijk zijn dat al tekenen dat er iets schort aan de begeleiding. Eén van de redenen is dat de voorlichting van hogescholen zich richt op zoveel mogelijk studenten binnenhalen. Kortom, ze maken eerder reclame dan dat ze studievoorlichting geven. Veel studenten valt een BSA rauw op het dak. Als ze beroep aantekenen, gaat de Commissie van Beroep gelukkig altijd na of de opleiding de begeleiding goed verzorgd heeft. Dat is namelijk de cruciale voorwaarde die de regelgeving stelt: opleidingen mogen alleen een BSA geven als ze hun zaakjes goed op orde hebben. Alleen het feit dat een eerstejaars geen veertig punten haalt is dus nóóit genoeg voor een BSA. Daarom stelt de Commissie studenten vaak in het gelijk in dit soort zaken. Boudewijn Otten Kwesties gezocht! Ook een heikele kwestie? Een vurig pleitbezorger van t een of ander? Treed in het strijdperk in de rubriek VERSUS. Mail: hanzemag@org.hanze.nl. 4 HANZEMAG WOENSDAG 20 MEI 2009 [16]

5 HSV lokt studenten met pierenbadje kort nieuws De HSV laat je niet verzuipen in SLB-opdrachten. Onder dit motto plaatste de Hanze Studentenbelangen Vereniging op 14 mei een opblaasbad voor de Van DoorenVeste om studenten aan te moedigen om te gaan stemmen bij de verkiezingen voor de medezeggenschapsraad van de Hanzehogeschool (HG). De HSV vindt, net als concurrent de Groninger Studentenbond, dat de Studieloopbaanbegeleiding (SLB) op de HG moet worden verbeterd. HG ers kunnen tot 25 mei hun stem uitbrengen via internet. Foto: Boudewijn Otten Nieuwe graden voor hbo ers Afgestudeerde hbo ers mogen zich voortaan Bachelor of Applied Arts of Bachelor of Applied Sciences (landbouw, economie- en techniekopleidingen) noemen. Op visitekaartjes worden de titels afgekort als BAA en BASc. Onderwijsminister Ronald Plasterk negeert met dit besluit de kritiek van de universiteiten die vonden dat de nieuwe benamingen te veel zou lijken op de academische graden. Plasterk verwacht juist dat de nieuwe hbo-graden beter worden begrepen in het buitenland omdat die in lijn zijn met de internationale aanduiding voor hogeschool: University of Applied Sciences. Hbo ers die afstudeerden vóór de invoering van het bachelor-masterstelsel (2002) mogen de graden ook gebruiken. Voor afgestudeerden aan de universiteit verandert er niets. Na afloop van hun studie zijn ze Master of Arts of Master of Sciences noemen (doctorandus). GSb promoot gratis fietsenstalling bij bieb De fietsenstalling bij de Openbare Bibliotheek aan de Boteringestraat is bij wijze van experiment het komende jaar gratis te gebruiken. Veel te weinig studenten zijn daarvan op de hoogte, verklaart Bob de Greef, voorzitter van de Groninger Studentenbond. Studenten moeten hun fietsen kwijt en stallen die in de rekken als het kan, ernaast als het moet. Elke dag betalen voor de stalling vinden veel studenten te duur. Maar dat kan dus nu een jaar lang gratis. De GSb hoopt dat het experiment slaagt en de fietsenstalling permanent gratis wordt. HG ers slaan toe in squashcompetitie Het team van de Hanzehogeschool dat dit voorjaar aantrad in poule C van de bedrijvencompetitie in de Groningse Stadjershal is gepromoveerd naar poule B. Petra van Raad (stafbureau Onderwijszaken) en de informatiemanagers van het Facilitair Bedrijf Klaas Timmerman, Norbert Ploeger en Hans Blik hadden aan vijf wedstrijdavonden genoeg om de acht concurrenten op een onoverbrugbare achterstand te zetten. Software traceert gestolen laptops De Groninger politie heeft een speciaal softwareprogramma laten maken voor studenten om diefstal van hun laptop tegen te gaan. Met het programma kan de gestolen laptop worden opgespoord zodra de dief het internet op gaat. Bij woninginbraken worden nog steeds veel notebooks gestolen. In de eerste maanden van 2009 werden er tientallen uit studentenhuizen gepikt. De politie gaat de software tijdens de KEI-week bij wijze van proef aan studenten verkopen voor ongeveer veertig euro. De opsporingsactie actie maakt deel uit van een programma om woninginbraken te bestrijden. Groningen pakt weer Batavierentitel Het hardloopteam van Groningse wo- en hbo-studenten heeft voor de derde keer op rij de Batavierenrace gewonnen, de grootste estafetteloop ter wereld. De studenten van de Rijksuniversiteit en de Hanzehogeschool waren het snelste van de driehonderd teams die in 25 etappes van Nijmegen naar Enschede liepen. HG en NHL beginnen gezamenlijke master In september starten de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (NHL) en de Hanzehogeschool (HG) met een educatieve masteropleiding Leren & Innoveren. Toekomstige studenten zijn leraren uit de volwasseneneducatie, het primair en het voortgezet onderwijs, en het beroepsonderwijs. De nieuwe opleiding leidt studenten in twee jaar op tot onderwijskundig leider bij onderwijsinnovaties. De opleiding is géén managementopleiding, benadrukken NHL en HG in een persbericht: Het gaat om docenten die binnen het eigen schoolteam als voortrekker en stimulator kunnen optreden. De Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie gaf de opleiding op 20 april het kwaliteitskeurmerk. Nacht van de Fooi In de nacht van 23 mei zamelen minstens honderd Groningse horecagelegenheden geld in voor vier ontwikkelingsprojecten (in Armenië, Kenia, Senegal en Zimbabwe). De fooien die de bezoekers in deze Nacht van de Fooi geven gaan in de pot onder de noemer Keep the Change, Change the World. De actie start om vijf uur met optredens op de Grote Markt. Tijdens de eerste editie, in 2005, brachten horecaklanten achtduizend euro bij elkaar, vorig jaar stopte de teller op 110 duizend euro. Inmiddels doen er negen steden mee aan de actie die vijf jaar geleden werd bedacht door Groningse studenten. HG staat stil bij 4 mei Twee gedenkbijeenkomsten hield de Hanzehogeschool op de ochtend van 4 mei. Zo n zeventig HG ers stonden stil bij docenten en studenten van de Zeevaartschool, de kweekschool en de Middelbare Technische School die de Tweede Wereldoorlog niet overleefden. HG-voorzitter Henk Pijlman legde bloemstukken in de BrugsmaBorg en de Van DoorenVeste. Bij de gedenkplaten in de Van DoorenVeste is een kleine tentoonstelling te zien met achtergrondinformatie over het verzet van de onderwijsmensen. [16] MEI WOENSDAG HANZEMAG 5

6 HG-personeel komt op de koffie FRICK Lang Tja. Als je een rare zin opschrijft, zet het tekstverwerkingsprogramma daar soms een groene of een rode kringel onder. Als je geen groene of rode kringel ziet, betekent dat niet dat je géén rare zin hebt geschreven. Sommige mensen weten dat niet. Een paar van die mensen werken bij het blad dat met enige regelmaat op de deurmat van personeelsleden van de Hanzehogeschool valt, PL.HANZE. Foto: Luuk Steemers Als ik Marian van Os was, zou ik een tijdje niet meer op het werk durven komen. Het lid van het College van Bestuur wordt in het laatste nummer weggezet als een raaskal. Ze zegt: Dat percentage hanteren banken en kun je bij hen aankloppen als het nodig is. En: Je kunt mensen rondleiden in de nieuwe gebouwen, dat lukt niet met personeelszaken of ons financiële beleid. Er is iets aan de hand met de personeelskoffie op de HG. Op de meeste plekken zijn wegwerpbekers taboe geworden en mogen medewerkers geen kannetje meer tappen met één druk op de knop. Sommige opleidingen schenken zelfs geen cappuccino meer. Ik zag hier regelmatig studenten die een kartonnen wegwerpbekertje vol tapten, zegt servicepuntmedewerker Marguitt Viñas in haar kantoor vlakbij het koffieapparaat onderin de Van OlstToren. Ik heb de indruk dat ze nu niet meer komen. We moeten nu eenmaal bezuinigen in deze crisistijd. Alle beetjes helpen. Als je zo ook maar één ontslag kunt Zes keer drukken in plaats van één keer is geen bezuiniging, maar een onnodige taakverzwaring voorkomen, is dat toch prachtig? Het personeel heeft recht op gratis koffie, maar de studenten niet, legt Marcel van den Hul van het Facilitair Bedrijf uit. Vandaar dat we de wegwerpbeker hebben afgeschaft op een paar locaties die voor iedereen toegankelijk zijn. Bovendien hebben we op die machines de optie uitgeschakeld om met één druk op een knop een hele kan koffie te tappen. Dat werkte ook misbruik in de hand. Beetje zielig, vindt medezeggenschapsraadslid Frederieke Hegger (Hanze Studentenbelangen Vereniging). Wat levert zo n besparing nu op? Ze kunnen beter eens kijken naar de hoeveelheid papier die nodeloos wordt gebruikt. Zeker studenten die voor de Hanzehogeschool in besturen zitten, hebben toch recht op de koffie uit de personeelsmachines? Op enkele schools, zoals het Instituut voor Engineering, stroomt sinds kort alleen nog maar gewone koffie uit de automaten. Voor een pakket met luxe koffie zoals cappuccino betaal je extra, vertelt teamleider Dienstenbureau Mariëtte Kuiper. Onze school zit in extra zwaar weer. Aan het eind van het studiejaar moeten we onze tekorten drastisch hebben teruggebracht. We gaven per maand zeshonderd tot tweeduizend euro aan luxekoffie uit. Deze maatregel is een mooie besparing. Iedereen voelt het, het maakt mensen kostenbewust. Natuurlijk is er gemopper geweest, maar de meeste mensen zien wel dat het niet anders kan. De koffiemaatregel is ook maar één van de stappen die we hebben gezet. Zo zetten we docenten met leegstand in als surveillant en kijken we kritisch naar het aantal computerwerkplekken. Alles bij elkaar lopen we nu fors in op het tekort. Uitgerekend Engineering heeft geweigerd om mee te doen met de afschaffing van de koffiekanknop. Kuiper: Ten eerste hebben de schools via de instellingsverplichtingen al voor die koffie betaald. Bovendien is het weinig zinvol. Mensen die een kan koffie halen, moeten nu zes keer op een knop drukken in plaats van één keer. Dat is geen besparing, maar een onnodige taakverzwaring. Laat het Facilitair Bedrijf samen met de schools op zoek gaan naar mogelijkheden om geld te besparen. Zwerver zijn ogen blind in het verkeerde nest, voorbij de gratis vrijheid en het kleinste recht zijn ogen blind van tranen en van woede, zoekend naar de blijheid van het kleine kind zijn ogen blind voor tranen en voor woede, zoekend naar de rechten van het kleine kind als kind vond hij het niet daarna ging hij weer zien zag ruimte en een jeugd de mooiste plek op aard hij speelt nu als een kind de hele dag op straat maar wel houdt hij sindsdien zijn ogen heel stijf dicht hij heeft als blind klein kind al wel genoeg gezien Luuk Steemers HG vers Jan Willem Maar de mist die Van Os optrekt, is beter te pruimen dan de context. Al negen jaar lid van het CvB en nog geen moment verveeld, zo pent de anonieme auteur neer. Negen jaar. Da s een lange tijd, hoor. Het houdt de schrijver flink bezig. Let op het overbodige woordje lang in de zin: Negen jaar lang is Marian het enige vrouwelijke CvB-lid. Dat is erg lang, maar nog lang niet lang genoeg. De vraag hoe het is om al die jaren tussen twee mannen te bivakkeren wordt op een charmante edoch genadeloze manier beantwoord. Edoch! Wat moet de lezer daar nou weer van denken? O, was ik maar niet Frick. O, was ik maar Martin Bril. Dan zou ik het wel weten. Tja. Enfin. We hebben de mooiste zin nog niet gehad. Probeer hem eens hardop te lezen. Hoe weet jij dat? vraagt ze als ze geconfronteerd wordt met het cijfer 4.7 voor het sanitair, gegeven door bezoekers van een bekende website over campings, in dit specifieke geval Duinoord. PL.HANZE mailde mij laatst met het verzoek om een enquête in te vullen. Wat of ik van het blad vind. Tja. Hajo Frick 6 HANZEMAG WOENSDAG 20 MEI 2009 [16]

7 Voer voor psychonomen bij de les Is het bijwonen van een interview onderwijs? Ja, vindt Boudewijn Otten, want Bij de Les van Vladimir Bartelds, een gezellig gesprek voor twee in het café, valt zeker wat te leren. Foto: Luuk Steemers Hoogleraar Elmer Sterken denkt dat de crisis nog wel even duurt. We zullen de schulden ooit moeten terugbetalen. Trek daar gerust een jaar of vijf of tien voor uit. Dachten we eens een boom op te zetten over de financiële crisis, komen de Amerikaanse banken met mooie kwartaalcijfers op de proppen. Meneer Sterken, is het nog wel crisis? Vladimir Bartelds zit op een verhoginkje in het Cultuurcafé op het Zernikecomplex. In de iets te krappe stoel heeft hij zijn linkerbeen over z n rechter- geslagen, z n hoofd hangt een ietsje schuin alsof hij het antwoord met één oor wil opvangen. Hoogleraar Economie Elmer Sterken, in net zo n stoel als waarop Bartelds zit, grinnikt. Natuurlijk is het crisis. Ik geef toe, het was een verrassing om weer eens niet-rode cijfers te zien. Maar dat komt door president Obama. Zestig procent van de bankschulden zijn betaald door de overheid. In het Cultuurcafé van de Hanzehogeschool organiseren eerste- en tweedejaars van het Honours Programme van het Instituut voor International Communication & Media iedere twee weken een openbaar interview. Docent Bartelds heeft op 23 april geen kleine uitdaging: een zwaar onderwerp met een zware gast. Brrr, crisis: wat valt daar nu nog over te vragen? Brrr, economie: moeilijk, moeilijk. Eigenlijk, zegt de Groningse hoogleraar monter, is economie simpel. Jullie moeten je geld naar de bank brengen en de banken moeten dat uitlenen. Het is even stil in het Cultuurcafé, waar studenten zijn neergeploft op de grond, stugge studiestoelen en wit-metbloemenbankjes. Het probleem is dat banken even niet doen wat ze horen te doen: geld uitlenen. Het wantrouwen is wereldwijd. Wantrouwen, Bartelds duikt erop. Professor, economie, dat is toch zo n beetje een exact vak? Met modellen, wiskunde en zo? Sinds een half jaar lijkt het wel of economie psychologie is, een soort psychonomics. In de kern, zegt Sterken, is economie een gedragswetenschap. Waarom kiezen mensen zoals ze kiezen? Het is duidelijk dat veel factoren een rol spelen, niet alleen de ratio. Daarom ook neemt Sterken afstand van Thomas Friedman, de Amerikaanse econoom die zo hyperpositief is over de globalisering van de handel. Zijn hoofdargument is dat afstand geen rol meer zal spelen. De Nederlander zou net zo snel iets om de hoek kopen als in Australië. Dat klopt maar ten dele, juist omdat emotie zo n grote rol speelt. Zijn de media medeschuldig aan het verspreiden van het wantrouwen?, vraagt Bartelds. Het idee alleen al, vindt Sterken. De taak van de media is informeren. Dat doen ze. En, misschien omdat journalisten de materie niet goed doorgronden, geven ze veel ruimte aan Economie is simpel: als je geld naar de bank brengt moet die het weer uitlenen wetenschappers. Dat is alleen maar goed, want er is veel economisch analfabetisme. Bartelds lacht: Ik snapte nooit goed wat al die financieel adviseurs verkochten. Ik vond het geruststellend om te merken dat die verkopers het zelf niet eens bleken te snappen. De crisis zal nog wel even duren, volgens Sterken. We zullen de schulden ooit moeten terugbetalen. Trek daar gerust een jaar of vijf of tien voor uit. Bovendien: het vertrouwen vertrok te paard, maar zal te voet moeten terugkeren. In de hoogtijdagen was het vertrouwen enorm. Iedereen zag alleen maar groei, groei en nog eens groei. De in 1996 overleden Amerikaanse econoom Hyman Minsky voorspelde het gevolg van dat optimisme: de huidige crisis. Hij stelde: als een economie alsmaar groeit, zullen mensen die daarin functioneren steeds meer geneigd zijn om risico te nemen, eigenschappen als hebzucht groeien in dat klimaat als vanzelf. Als de omslag komt, gaan de handen massaal op de knip. Geen ontkomen aan, stelde Minsky. Hij had gelijk. Het lijkt een beetje op dopingcontrole in het wielrennen. Voer de controle op en het gebruik neemt af. Laat je de teugels vieren dan neemt de oneerlijkheid weer toe. Iedereen wil namelijk winnen. Een Britse student in de zaal wil weten of meer geld drukken een optie is. Dat doen ze wel in Groot-Brittannië, maar niet op het vasteland. Het is een last trick, meent Sterken. Misschien helpt het even, het wakkert de groei een beetje aan. Maar uiteindelijk zal het leiden tot geldontwaarding, inflatie. De EU drukt sowieso geen bankbiljetten bij. De Europese Bank houdt van stabiliteit. Op Angelsaksische leest geschoeide economieën groeien omstuimiger, maar ze hebben ook meer last van inflatie. Europese economieën groeien trager, maar ze houden de geldontwaarding in toom. Wanneer eindigt de crisis, wil een student weten. Sterken waagt zich niet aan een voorspelling. De grote vraag is: groeit de Chinese economie dit jaar met acht procent? Sterken heeft geen tijd meer om uit te leggen waarom juist dát de grote vraag is. Het zal wel iets psychologisch zijn. Boudewijn Otten [16] MEI WOENSDAG HANZEMAG 7

8 We moeten veel meer naar buiten, onszelf laten zien Studenten eisen structuur en verandering op Minerva Chaotisch en rommelig, dat hoort misschien wel een beetje bij de reputatie van een kunstacademie. Maar er zijn grenzen. Een groep derdejaars wil op Academie Minerva wat meer visie en structuur zien de komende jaren. Onze website is al zes jaar hetzelfde. Foeilelijk. En we hebben zo veel goede ontwerpers. Als je daar iets van zegt, krijg je een ontwijkend antwoord, of je wordt doorverwezen naar een ander. Niemand lijkt te weten wie er verantwoordelijk is. Docenten zijn ingedut, hebben na jaren een bepaalde structuur gevonden, Illustratie: Xiao Feng Chiu & Mathieu van der Bij een eigen manier van werken. Er wordt nauwelijks meer goed overlegd, iedereen doet een beetje zijn eigen ding. Af en toe komt er weer iemand die het allemaal heel anders gaat doen. Er wordt gesproken met docenten, studenten. En net als je denkt dat het de goede kant op gaat, beslist het bestuur toch weer anders en vallen ze toch weer terug in de oude manieren. Of de vernieuwer verdwijnt weer en alles blijft ook zoals het was. We hebben te vaak gehoord je hebt gelijk, maar ja Docenten worden tegengewerkt, of hebben de energie niet meer om voor veranderingen te vechten. Het zijn zomaar enkele opmerkingen Iedereen doet een beetje zijn eigen ding van de groep derdejaars Grafische Vormgeving die op een woensdagmiddag in april hun verhaal doen in café Huis de Beurs. Ze zijn met zijn vijven, maar spreken voor een groot deel van hun klas. Lang hebben ze getwijfeld of ze hun verhaal kwijt wilden, maar ze zien geen andere uitweg. Op school krijgt hun verhaal nauwelijks gehoor, vinden ze. Ik heb eens een lange brief geschreven, zegt Marieke. Al mijn klachten en ideeën om dingen te verbeteren stonden erin. Dat leverde ik in bij een literatuurdocent. Ik was niet de enige die de problemen bij Minerva als onderwerp had gekozen. Maar de docent las de brieven gewoon alsof het onderwerp er niets toe deed. We kregen allemaal een voldoende, mooie opbouw, goed geschreven. Maar met de inhoud werd helemaal niets gedaan. De belangrijkste klacht van de studenten is dat er te weinig structuur is op de Academie. Althans, dat lijkt het voornaamste probleem aan het begin van het gesprek. Maar al snel komt een onderliggend probleem aan de oppervlakte. Er lijkt sprake van een splitsing op Minerva. Vooral de oude garde moet het in de ogen van de studenten ontgelden. Ik merk een groot verschil tussen oudere en jongere docenten, zegt Mark. De jongere docenten staan meer in contact met de studenten, luisteren beter en zijn bereid tot veranderingen. Voor de oudere docenten heb ik heel veel respect vanwege hun kennis en vaardigheden, maar je merkt soms wel dat ze al te lang hetzelfde doen. Het wordt soms bijna lopende-bandwerk. De studenten hebben het gevoel dat een kleine groep machtige oudgedienden vrijwel iedere vorm van verandering tegen proberen te houden. Veel docenten komen zelf van Minerva, zegt Janneke. Zij zijn gewend aan de chaos en de manier van werken en accepteren het dus allemaal maar als een vaststaand feit. Maar voor studenten en nieuwe docenten is zo n werkwijze helemaal niet vanzelfsprekend. Je hebt een groep jongere docenten die daadwerkelijk iets willen veranderen en ook wel stappen ondernemen, zegt Mark, maar ze lopen continu tegen een muur aan. Aan de dean ligt het niet, volgens de studenten. De vorige dean die we hadden wilde echt aanpakken, maar ze werd enorm tegengewerkt, zegt Erica. Ik hoop echt dat nu iedereen eens gaat beseffen dat we samen één kant op moeten. Ik heb op zich best vertrouwen in de nieuwe dean [Dorothea van der Meulen, red.], zegt Mark. Ze heeft het Jonge Harten Festival georganiseerd, weet goed wat er speelt onder jongeren. Ik wil dat Minerva weer meer naar buiten treedt, zichzelf laat zien. Tot nu toe heb ik wel het gevoel dat de nieuwe dean daar hetzelfde over denkt. Ze willen trouwens niet overkomen als klagers. Het is niet allemaal ellende, wil Mark wel even duidelijk gezegd hebben, er gebeuren ook zat mooie dingen. Maar de school moet wel vooruit blijven gaan. Het is nu veel te veel een in zichzelf gekeerde school. We moeten veel meer naar buiten, onszelf laten zien! Ik ben wel voor een week lang crisisvergadering, zegt Linda. gewoon eens rustig aan tafel gaan zitten en echt naar elkaar luisteren. Er moet duidelijkheid komen, structuur. Wij willen als studenten ook graag bijdragen om Minerva vooruit te krijgen. Maar dan moet er wel echt geluisterd worden en moeten mensen bereid zijn te veranderen. De meeste studenten en docenten staan te popelen om dingen te veranderen, om Minerva te verbeteren, besluit Mark. Geef ze de kans! Chris Wind De namen Marieke, Mark, Janneke, Erica en Linda zijn gefingeerd. 8 HANZEMAG WOENSDAG 20 MEI 2009 [16]

9 In de race voor student of the year Donker haar en groene ogen. Sportief en optimistisch. Elke dag douchen en deo. Is het genoeg om de finale te halen? Eerstejaars Commerciële Economie Stephan Wierenga (22) zit met twaalf andere hunks in de halve finale van de verkiezing van de student of the year van studenten.net. Ik ben een allround student. Stephan, waarom doe je mee aan die verkiezing? Waarom niet? Ik heb niets te verliezen. Maar ik heb eigenlijk geen speciale reden om mee te doen, ik wil geen model worden of zo. Ik heb mezelf opgegeven. Een vriend van me is redacteur bij studenten.net en gaf me wat kaartjes met de tekst Ik ben gescout om uit te delen als ik ging stappen. En hij zei: waarom meld je jezelf ook niet aan? Toen ik zag dat de hoofdprijs een reis voor twee personen naar Kreta was, dacht ik: waarom niet? Pas toen ik in de halve finale zat, keek ik naar de andere prijzen. Wat kun je dan nog meer winnen? Een modellencontract, een fotoshoot, een catwalktraining, ondergoed en een pak. En een haarproductenpakket en een make over. Zo n restyling lijkt me wel leuk. Maar de kapper kan niet veel meer voor me doen. Ben je modebewust? Daar ben ik niet zo mee bezig. Ik kijk nooit in modebladen en geef weinig om merkkleding, behalve dan om de overhemden van Abecroby & Fitch. Toen ik met mijn ouders in Amerika was, heb ik er een paar gekocht. Goede modellen en lekkere stof. De kapper kan niet veel meer voor me doen Ben je veel met je uiterlijk bezig? Ik wil er wel graag netjes en verzorgd uitzien. Dus gewoon elke dag douchen, deo en schone kleren. En ik laat een klein baardje staan. Wat moest je doen om jezelf op te geven? Je maakt een profiel van jezelf, mailt wat foto s en vult een vragenlijst in. Daar was ik trouwens vrij snel klaar mee. Ik dacht: korte antwoorden scoren beter dan lange verhalen. En ik heb een competentietest gemaakt. Foto: Rina Tienstra En wat kwam daar uit? Ik weet niet of je daar erg veel waarde aan kunt hechten want na een minuut kwam er al een met mijn sterke en zwakke punten binnen. Maar een vriend die bij me op bezoek was toen ik de test deed, zei dat het wel aardig klopte. Ik ben een optimist, maak me niet zo gauw druk. Ik denk dat als je iets erg graag wilt, het je meestal lukt om dat te bereiken. Mijn valkuil is denk ik dat ik niet zo geduldig ben met pessimisten. Beauty & brains zijn de criteria voor de verkiezing. Wat is je IQ? Ik heb nog nooit een test gedaan. Maar ik doe Commerciële Economie en heb vier jaar Marketing & Communicatie op het mbo gestudeerd. Ergens tussen de 115 en 125, denk ik? Wat doe je om jezelf te promoten? Meer mensen proberen te bereiken die op me stemmen natuurlijk. Ik probeer geïnterviewd te worden op radio Continue, daar ken ik wat mensen. En het reclamebureau waar ik vorig jaar stage liep, heeft ook nog een paar ideetjes voor me in petto. Wat moet je nog doen voordat de drie finalisten op 19 mei bekend worden? Het laatste onderdeel voor de finale is meedoen aan Murphy s Kennisquiz. Daar kun je nog wat extra punten mee scoren bij de jury. De debatronde heb ik gemist dus ik heb mijn concurrenten nog niet ontmoet. Waarom ga jij winnen? Over die vraag heb ik natuurlijk nagedacht nu ik in de halve finale zit. Ik ben de geschikte winnaar omdat ik volgens mij echt een allround student ben. Ik ben goed met mijn opleiding bezig, heb veel vrienden en ik ga regelmatig op stap. En ik sport fanatiek. Hoe fanatiek? Wielrennen, drie keer in de week veertig tot zestig kilometer. Maar het wedstrijdrijden bij de Noordelijke Wielervereniging Groningen heb ik opgegeven omdat ik de power miste. Het is echt alles of niets als je wedstrijden rijdt. Je kunt dan geen biertje meer drinken. Ik fiets nu vaak samen met vrienden of met mijn vader. Of alleen, dan jat ik de mp3-peler van mijn broertje even. En als ik geen tijd heb om te fietsen, loop ik hard, tien kilometer, ook als het regent. Bezig baasje. Heb je ook een vriendin? Ze stemt elke dag op mij. Ze vindt het hartstikke leuk dat ik meedoe. Wat levert het je verder nog op als je wint? Geen idee, ken jij mensen die ooit gewonnen hebben? Ik niet. Dus dat maakt niet zo veel uit. Misschien dat het goed is voor mijn zelfvertrouwen? Als je wint, zet je dat dan op je cv? Daar ga ik pas over nadenken als ik in de finale kom. Ik heb nog weinig ervaring met solliciteren. Sommige mensen zeggen: dat moet je doen. Anderen zeggen: juist niet. Ik denk dat het afhankelijk is van de plek waar naar je solliciteert. In de horeca of de sales zou het misschien een beetje kunnen helpen. Ik weet dat zestig tot zeventig procent van de eerste indruk gebaseerd is op uiterlijk. Dan gaat het niet om of je knap of lelijk bent, maar om je uitstraling. Ik zou het in ieder geval zeker niet te pas en te onpas gebruiken. Op welke vrouwelijke student moeten we stemmen, Stephan? Ik weet het niet. Kies jij de knapste maar uit. Rina Tienstra Stemmen op Stephan? Op 19 mei is het bekend of Stephan door is naar de finale. [16] MEI WOENSDAG HANZEMAG 9

10 CULTUUR Film Changeling Boek Gerard Aalders De prins kan mij nog meer vertellen TV-serie South Park Season 10 Boek Bas Haring Het Aquarium van Walter Huijsmans Het negenjarig zoontje van alleenstaande moeder Christine Collins (Angelina Jolie) wordt gekidnapt. Twee maanden later brengt de politie haar een onbekend jongetje. De politie houdt vol dat hij haar zoon is en dat ze dus mentaal gestoord is. Het op ware gebeurtenissen gebaseerde verhaal grijpt je meteen bij de strot en de jaren-twintigachtergrond in Los Angeles is het schitterend decor. De auto s, de gebouwen, de interieurs en de mode zijn zeer overtuigend neergezet. Jolie belandt in een soort horrorgesticht waar patiënten mishandeld en platgespoten worden. Ze komt vrij dankzij de tussenkomst van dominee Gustav Briegleb (John Malkovich) die een privékruistocht tegen de corrupte politie voert. Uiteindelijk wordt de dader, die wel twintig jongetjes heeft vermoord, waaronder waarschijnlijk ook Jolies zoontje, in de kraag gevat. Helaas kruipt het verhaal daarna voort van voorspelbaarheid naar voorspelbaarheid. De executiescene van de in-en-inslechte moordenaar is indrukwekkend gefilmd, maar voegt niets toe. De karakters van Jolie en Malkovich komen niet echt uit de verf. Wat drijft hen, wat voelen ze? Het blijven onbekenden. Ook de duistere rol van de politie blijft onopgehelderd. Al met al heeft regisseur Clint Eastwood een onderhoudende film gemaakt, maar wel eentje die je gauw vergeet. Gerard Aalders, onderzoeker op het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie, rekent af met prins Bernhard en met het boek dat historicus Cees Fasseur schreef over het huwelijk tussen Bernhard en Juliana (2008). Aalders gaat diep in op Bernhards lidmaatschap van de SA, de SS en de NSDAP vóór Aalders ontkracht mythes in De prins kan mij nog meer vertellen. Bernhard was geen verzetsheld en al helemaal geen naoorlogs ambassadeur van het bedrijfsleven. Dat de prins geen verzetsheld was, wist bijna iedereen. Dat hij geen ambassadeur van het Nederlandse bedrijfsleven was, maar vooral van zichzelf, wisten velen niet. Bernhard liet in 1959 na talloze manipulaties, één miljoen gulden bestemd ter Wiedergutmachung voor joodse oorlogsslachtoffers, op zijn bankrekening storten. Het toenmalige kabinet-de Quay, bang om het Koninklijk Huis te mishagen, trad niet op. Het kabinet-den Uyl deed dat in 1975 wel toen bleek dat Bernhard wederom één miljoen gulden (steekpenningen van vliegtuigbouwer Lockheed) in z n zak had gestoken. Aalders maakt gebruik van voor iedereen toegankelijke archieven. Fasseur haalde zijn kennis uit het archief van het Koninklijk Huis, dat alleen voor hem geopend werd. Vlak voor zijn dood vertelde Bernhard aan Volkskrantredacteuren Jan Tromp en Pieter Broertjes dat hij herinnerd wilde worden als een deugniet, niet als een man die niet deugt. De prins kan mij nog meer vertellen! Is seizoen 10 het beste South Park-seizoen? Het zou een verrekte goeie kans maken. Toch is de kwaliteit niet alle afleveringen lang even hoog, maar dat geldt eigenlijk voor alle seizoenen wel een beetje. Iets makkelijker is het misschien om gewoon de allerbeste aflevering te kiezen, iets wat Comedy Central de kijkers ruim een maand geleden liet doen. Winnaar werd Make Love, Not Warcraft, waarin Cartman & Co het opnemen tegen een op hol geslagen computernerd in het spel World of Warcraft. En je raadt het al, die aflevering komt uit seizoen 10! Andere hoogtepunten zijn Cartoon Wars, waarin Cartman Family Guy van het scherm probeert te krijgen, en Go God Go!, waarin Cartman een tijdreis maakt naar de toekomst om alvast op de Nintendo Wii te kunnen spelen. Inderdaad, veel Cartman in de hoofdrol dit seizoen en dat is een dikke plus. Eigenlijk is er maar één punt van kritiek. Waarom is er drie jaar gewacht om dit seizoen in Nederland uit te brengen? Alle afleveringen zijn de afgelopen jaren al vele malen op Comedy Central te zien geweest. Daardoor is de box alleen interessant voor de hardcore South Park fan. Zit je in die categorie, dan mag dit seizoen zeker niet ontbreken in je collectie. Bas Haring lijkt soms op een Grote Missie. Filosofie is geen vage wetenschap voor oude mannen met lange baarden, dat wil Haring ons op alle manieren duidelijk maken. En toegegeven, hij slaagt daar heel aardig in. Haring gooit niet met theorieën, grote namen of moeilijke termen. Hij stelt simpele vragen, vragen die ons allemaal wel eens bezig houden. Vervolgens laat hij zien dat op een simpele vraag niet altijd een voor de hand liggend antwoord kan worden gegeven. Ook Het aquarium van Walter Huijsmans, uitgegeven in de maand van de filosofie, is op deze manier geschreven. Waarom maken we ons zorgen over de verre toekomst als we er dan toch zelf niet meer zijn? En hoe erg is een toekomst zonder natuur eigenlijk? Haring laat in simpele bewoordingen, zonder poespas, zien dat het helemaal niet zo vanzelfsprekend is dat we ons zo druk maken over onze planeet. Want wie zegt ons dat de mensen in de toekomst niet gelukkig zullen zijn wanneer de tijger is uitgestorven? Haring wil de lezer vooral zelf aan het denken zetten, maar haalt ondertussen ook nog een flink aantal mythes onderuit. Wist je bijvoorbeeld dat het regenwoud helemaal niet zorgt voor meer zuurstof? Platformtheater.nl ga eens uit ons dak the art of having fun Filmtheater en Café Voor de mooiste films kom je naar Images, het enige echte filmtheater in de stad. Uitdagende en prikkelende films van over de hele wereld. Humor, drama, animatie, oscarwinnaars en cultfilms. Op vertoon van je studentenkaart krijg je natuurlijk korting! Na het studeren even geen zin in een film? Kom dan lekker borrelen in ons café of op het terras aan de Poelestraat. Zie voor meer informatie de website. POELESTRAAT 30, TEL: STEENTILSTRAAT GM GRONINGEN TEL Adverteren in HanzeMag? Bel Bureau Nassau Of mail info@bureaunassau.nl 10 HANZEMAG WOENSDAG 20 MEI 2009 [16]

11 HIS-student organiseert Healthy Hanze Festival voor personeel LAURA Sumoworstelen en bodyjammen Hoogtijdagen Ron Wever, Jarno Tapper, Herwin Westra en Gerard Weinans assisteren Blanche Peters (midden) bij de organisatie van het Healthy Hanze Festival Beweging, voeding, ontspanning, vakantie en de werkplek van de toekomst. Dat zijn de vijf thema s voor het Healthy Hanze Festival van De Plint. Op 9 juni kunnen 2600 HG-personeelsleden de hele dag gratis sporten en kennismaken met de activiteiten van het HG-centrum voor gezondheid en welbevinden. Vierdejaars Sportontwikkeling Blanche Peters (22) organiseert de dag. Een grote klus? Ja, maar ik doe het niet alleen, hoor. Ik coördineer het evenement. We zijn er met dertien studenten mee bezig als leer-werkproject. Studenten van Human Technology, Fysiotherapie, Sportstudies en Academie Minerva. Op de dag zelf schakelen we nog meer studenten in. Wat hebben Minervastudenten met bewegen te maken? De Minervastudenten zijn bezig met het vormgeven van De werkplek van de toekomst. Die wordt op 9 juni tentoongesteld. En ze maken een promotiefilm over De Plint, die te zien is op het festival. Wat gaat er verder allemaal gebeuren? Van alles op het gebied van bewegen, voeding, ontspanning en het creëren van een goede werkplek. HG-medewerkers kunnen de hele dag langskomen om mee te doen aan bewegingsactiviteiten, een massage te krijgen, een health check te laten doen, te fitnessen of onze informatiemarkt te bezoeken. Barbara de Loor geeft een lezing over gezondheid en topsport en er is een lezing over feiten en fabels over gezonde voeding. Je krijgt een gratis gezonde lunch. Je kunt meedoen aan andere leuke activiteiten, zoals op bijzondere en gekke fietsen rijden, levend tafelvoetbal spelen of sumoworstelen met je collega s. Er zijn ook fietsroutes uitgezet. Om acht uur beginnen we met Tai chi op het grasveld voor de Plint. Om vijf uur sluiten we af met bodyjam. We organiseren het expres in de toetsweek omdat we hopen dat mensen die dag een half uurtje tijd hebben om even langs te komen. Waarom organiseert de Plint dit evenement? We willen de HG-medewerkers bewust maken van hun gezondheid en vooral hoe leuk het is om daar mee bezig te zijn. En we willen natuurlijk laten zien wat De Plint allemaal te bieden heeft: er valt veel te halen voor de medewerkers. Het Healthy Hanze Festival is een onderdeel van mijn afstudeeropdracht. Voor die opdracht doe ik een ontwikkeltaak, een uitvoeringstaak en een onderzoekstaak. De organisatie van het festival is mijn ontwikkeltaak. De dag zelf wordt mijn Foto: Rina Tienstra uitvoeringstaak. En als onderzoekstaak doe ik nu een doelgroepenonderzoek en nog een tevredenheidsonderzoek na afloop. Sport je zelf veel? Minstens acht uur per week. Ik geef les bij Fitness First en dansen is mijn passie. Ik ben dol op lesgeven en zit erg in de fitness, maar organiseren vind ik ook leuk. Ik heb een jaar vrijetijdsmanagement gedaan en de minor Sportgezondheid en Leefstijl. Dit evenement voor personeel organiseren is een mooie combi. Fun en voor hun, heb ik hier als motto. Onze slogan is: geef je gezondheid een knal en kom naar het Healthy Hanze Festival. Rina Tienstra Lezing Barbara de Loor op het Healthy Hanze Festival Schaatster en BN-er Barbara de Loor, bekend van het tv-programma Dancing with the stars, geeft om uur een lezing in het Willem-Alexander Sportcentrum. Thema: Gezondheid en topsport Healthy Hanze Festival dinsdag 9 juni uur De Plint (rechts naast het Willem-Alexander Sportcentrum) Programma en aanmelding: Op hoogtijdagen, is het slecht trouwen aan de Zuid-Afrikaanse kust. Als je je bruiloft op het strand plant tenminste. Het is nu ook weer niet zo dat het waterpeil rondom het stadhuis op deze dagen tot aan de knieën stijgt. Op de middag van 27 maart is het strand van Cintsa zo goed als verdwenen. Beteuterd staan we op het laatste strookje overgebleven zand. Over twee uur begint de ceremonie en het water stijgt nog altijd. De hysterisch vrolijke vrouw van de trouwlocatie laat ons weten dat de conferentieruimte gelukkig de gehele dag tot onze beschikking staat. En, laat ze trots weten, de ruimte is ingericht met een strandthema. De hysterica trippelt weg, en teleurgesteld kijken we elkaar aan. De conferentieruimte. Daar gaat onze romantische bruiloft op het strand. Mijn vriendinnen tronen me mee naar de honeymoonsuite waar ik me om zal kleden. De kapper en visagiste wachten al. Mijn jurk hangt aan een hanger aan de deur. Zenuwen kriebelen door mijn lijf. Om kwart voor vier sta ik klaar, als een vriendin binnenkomt met goed nieuws. De bruiloft is verplaatst. We trouwen alsnog op het strand, een ander breder strand waar het water niet zo hoog staat. Verheugd stappen we achter in de auto. Op blote voeten loop ik een kwartiertje later samen met mijn vader, die me weggeeft, en mijn bruidsmeisjes het strand op. Wit beklede stoelen staan in rijen opgesteld en vooraan staat Tim onder een met rozen beklede boog op me te wachten. Hij heeft zijn broekspijpen opgerold en glimlacht breed als hij me ziet. Mijn zenuwen verdwijnen als sneeuw voor de zon. De ceremonie begint en ik luister naar de woorden die Tim voor me uitspreekt: I, Tim, take you Laura as my lawfully wedded wife Dan is het mijn beurt. De woorden rollen als vanzelf over mijn lippen. You may kiss the bride, zegt de trouwbeambte tot slot. Een kus waar ik dan maar in verdrink. We zijn getrouwd! Geen zee die dit nog weg kan spoelen. Laura Hage [16] MEI WOENSDAG HANZEMAG 11

12 Leonie & Geloof: De Conclusie Het Ware Geloof bestaat niet De afgelopen maanden zocht Leonie. Ze vond van alles, maar de zoektocht naar de Waarheid is nog niet ten einde. Misschien is het niet eens de bedoeling dat er ooit een einde aan komt. De weg is het doel, dat soort wijsheid. Leonie aan het Mandalatekenen. Foto: Pepijn van den Broeke Zo, en heb je het ware geloof al gevonden? De vraag komt uit het niets. Het is donderdagnacht, half vier in Shadrak. Ik sta net op de dansvloer. Verschrikkelijk, van die mensen die dan tegen je aan gaan praten. Dan zie ik de lange, wat slungelige jongen die voor me staat. Het duurt even voordat ik hem herken in deze totaal andere context. Ik zie hem weer zitten op zijn meditatiekussen. In halve lotushouding en met zijn ogen gesloten. Hij was, net als de rest van de groep, bezig zijn ziel te reinigen. Nu reinigen we onze maagwand met liters bier, om het maar even positief uit te drukken Mijn antwoord komt zonder nadenken en ik schreeuw het schaamteloos boven de muziek uit: Ik geloof dat ik niet zo geloof in dat ware geloof. De afgelopen maanden heb ik mijn best gedaan om het ware geloof te vinden. Ik ging langs bij verschillende kerken, cursussen, gebeds- en meditatiegroepen. Bij het Mandalatekenen maakte ik een geometrisch patroon met een passer, en kleurde de vlakken vervolgens in met kleurpotlood. Het moest zorgen voor een meditatieve toestand, maar mij bracht het meer frustratie dan rust. Op de koude stenen vloer van een kerk zong ik liederen afkomstig uit het Franse plaatsje Het zou erg saai en makkelijk zijn als er een pasklaar antwoord zou zijn op al mijn levensvragen Taizé. De baptisten lieten me huiveren met uitspraken als einde der tijden, en het is 5 voor 12. De leer van Benedictus maakte me bewust van mijn snelle levensstijl en inspireerde me om beter met mijn tijd om te gaan. Het Boeddhisme wees me op mijn eigen verantwoordelijkheid als mens, en bracht het oorzaaken-gevolgprincipe in een nieuw perspectief. De gereformeerden vertelden me dat God niet denkt in goede en slechte mensen (wat een opluchting). En de Diamantweg liet me inzien dat lachen best mag tijdens het mediteren. Al die ervaringen hebben me dichter bij een waarheid gebracht. Ik ben er nog niet achter of het mijn persoonlijke waarheid is, of een universele. Maar het ware geloof? Nee, dat heb ik niet gevonden. Of het moet het ware geloof zijn dat er geen waar geloof bestaat. De aanname van één waar geloof impliceert immers dat alle andere geloven onwaar zijn. En daar kom ik uit op één van mijn rotsvaste overtuigingen: dat het niet aan mij is om te oordelen. Ik voel me simpelweg niet in de positie om mijn overtuigingen boven die van anderen te stellen. Dat getuigt naar mijn mening van misplaatste arrogantie. Het overgrote deel van de gelovigen die ik heb ontmoet was het op dit fundamentele punt met me eens. De keren dat iemand wel een dergelijk oordeel velde, was ik benieuwd naar de achterliggende motieven. Hoe ik mijn inlevingsvermogen ook gebruikte: erg sterk kwamen de motieven niet op me over. Wanneer ik mijn twijfels uitsprak over de juistheid van het veroordelen van andere mensen, kreeg ik een opvallende reactie: in alle gevallen namen ze een stap terug, en matigden hun verdere uitspraken. Al kan het resultaat van mijn zoektocht teleurstellend lijken: mijn nieuwsgierigheid is alleen maar toegenomen. Het zou ook wel erg saai en makkelijk zijn als er een pasklaar antwoord zou zijn op al mijn levensvragen. Dat ik een avondje met een pastoor zou praten, die me dan precies zou vertellen hoe alles in elkaar zat. Dat zou pas geestdodend zijn. Mijn zoektocht gaat dus gelukkig dus nog wel even door. Misschien is het wel niet eens de bedoeling dat daar ooit een einde aan komt. De weg is het doel, dat soort wijsheid. Van de zomer ga ik tien dagen naar een spiritueel stiltecentrum in Engeland. Dat klinkt allemaal erg spiritueel bevlogen, maar op dit punt is mijn grootste vraag of ik tien dagen mijn mond zal kunnen houden Leonie Veraar 12 HANZEMAG WOENSDAG 20 MEI 2009 [16]

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou.

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou. JUST BE YOU.NL Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen Marian Palsgraaf - www.justbeyou.nl Het mooiste wat je kunt worden is jezelf. Mijn passie is mensen te helpen

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

Bert staat op een ladder. En trekt aan de planten die groeien in de dakgoot. Hij verstopt de luidspreker en het stopcontact achter de planten.

Bert staat op een ladder. En trekt aan de planten die groeien in de dakgoot. Hij verstopt de luidspreker en het stopcontact achter de planten. Helaas Wanneer besloot Bert om Lizzy te vermoorden? Vreemd. Hij herinnert zich het niet precies. Het was in ieder geval toen Lizzy dat wijf leerde kennen. Dat idiote wijf met haar rare verhalen. Bert staat

Nadere informatie

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Bezoek op kantoor Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Ton en Toya hebben wat problemen thuis.

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is.

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Goedendag! Als ik even de aandacht mag, ja! Dank u. Dan geef ik nu het woord aan mezelf. Als ik mij eerst eens even mag introduceren.

Nadere informatie

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan.

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen

Nadere informatie

10. Gebarentaal [1/3]

10. Gebarentaal [1/3] 10. Gebarentaal [1/3] 1 Gebarentalen Stel, je kunt niets horen. Je bent doof. Hoe praat je dan met andere mensen? Je kunt liplezen, maar dat is moeilijk en je mist dan toch nog veel van het gesprek. Bovendien

Nadere informatie

September de maand van weerbaarheid

September de maand van weerbaarheid September de maand van weerbaarheid Het thema van deze maand is weerbaarheid. Het komt steeds vaker voor in het nieuws, kinderen die gepest worden. Vaak sta je als ouder machteloos. Hieronder volgt een

Nadere informatie

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Een land waar mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Lilian (48) vraagt haar zoontje om even een handje te komen geven. Dat doet hij en dan gaat hij weer lekker verder spelen. Wij nemen plaats aan

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12. Bruiloftsfeest

Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12. Bruiloftsfeest Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12 Bruiloftsfeest Sara en Johannes hebben een kaart gekregen In een hele mooie enveloppe Met de post kregen ze die kaart Weet je wat op die kaart stond? Nou? Wij gaan trouwen!

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb hoofdstuk 8 Kernovertuigingen Kernovertuigingen zijn vaste gedachten en ideeën die we over onszelf hebben. Ze helpen ons te voorspellen wat er gaat gebeuren en te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.

Nadere informatie

Knabbel en Babbeltijd.

Knabbel en Babbeltijd. Knabbel en Babbeltijd. (zorg ervoor dat je deze papieren goed leest, uitprint en meeneemt naar de VBW) Het thema van deze VBW-week is Zeesterren. Het thema is de titel van de week (dus geen kreet of korte

Nadere informatie

Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden

Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden zijn ouders hem, maar alle andere konijntjes noemden

Nadere informatie

Wat was voor jou de belangrijkste reden om aan dit project mee te werken?

Wat was voor jou de belangrijkste reden om aan dit project mee te werken? Carpe Diem! Afgelopen december vertrokken vijf Nederlandse dames naar het prachtige Zuid-Afrika om hier mee te werken aan een summerschool in een township in Hermanus. Dit is een project van People4Change,

Nadere informatie

Afval Anne en de Sorteerbrigade

Afval Anne en de Sorteerbrigade Afval Anne en de Sorteerbrigade Verhaal ontwikkeld voor educatieproject Afval groep 3 School en Cultuur Veenendaal 2014 Geschreven door: Sanne Heymann Tekeningen door: Sjoerd Kreijns Dit is Afval Anne.

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113 Inhoud Woord vooraf 7 Het allereerste begin 9 Oervaders 19 Israël als moeder 57 Wijsheid voor ouders en kinderen 83 Koninklijke vaders 113 Profetische opvoedkunde 145 Kinderen in zijn koninkrijk 177 Leerling

Nadere informatie

September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden,

September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden, September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst Hallo mede dierenvrienden, Na mijn indrukwekkende reis naar India, is mij gevraagd om een kort verhaaltje

Nadere informatie

MARIAN HOEFNAGEL. De nieuwe buurt. Uitgeverij Eenvoudig Communiceren

MARIAN HOEFNAGEL. De nieuwe buurt. Uitgeverij Eenvoudig Communiceren MARIAN HOEFNAGEL De nieuwe buurt Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 1 4 Een nieuw huis Dit is nu ons nieuwe huis. De auto stopt en Kika s vader wijst trots naar het huis rechts. Kika kijkt. Het is een rijtjeshuis

Nadere informatie

OPDRACHT 1 : SCRIPT EN INTERACTIEVE VERSIE VAK : SCHRIJVEN --LOIS VEHOF--

OPDRACHT 1 : SCRIPT EN INTERACTIEVE VERSIE VAK : SCHRIJVEN --LOIS VEHOF-- OPDRACHT 1 : SCRIPT EN INTERACTIEVE VERSIE VAK : SCHRIJVEN --LOIS VEHOF-- Confrontatie scene Written by Loïs Vehof Genre: Avontuur Locatie: De oude tempel Protagonist: Wachter Antagonist: Dief Conflict:

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

GELOOFSVRAGEN EN LEVENSVRAGEN

GELOOFSVRAGEN EN LEVENSVRAGEN WAAROM??? DAAROM!!! Soms sta je met je mond vol tanden, wanneer je kind je met een vraag overvalt. "Waarom zijn de bomen groen?", "Waarom regent het vandaag?" Waarom... waarom..., steeds weer waarom. De

Nadere informatie

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen

Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen Openingstekst: (Door een ouder en kind) A. Zeg zou jij het licht aandoen? Je moet opschieten, want het is bijna tijd. Dadelijk

Nadere informatie

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Vogelgriep. Auteur: Chris Vegter Illustraties: Dirk van der Maat. Boekverslag van:... Klas:...

Vogelgriep. Auteur: Chris Vegter Illustraties: Dirk van der Maat. Boekverslag van:... Klas:... Vogelgriep Auteur: Chris Vegter Illustraties: Dirk van der Maat Boekverslag van:... Klas:... 2 Lees dit boek lekker rustig door. Beantwoord iedere keer als je een hoofdstuk uitgelezen hebt de vragen die

Nadere informatie

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten. Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar

Nadere informatie

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1.

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1. Kiezen Opwarmertje Een eigen keuze (Naar: Kiezels 10 e jaargang, nr. 5) Laat één jongere beginnen met het noemen van een drietal belangrijke zaken uit zijn leven, bijvoorbeeld iemand kiest scooter, voetbal

Nadere informatie

Centrum voor Onderwijsinnovatie en Onderzoek. Fontys Hogescholen. Ivonne Jürgens Click Coaching&Consult

Centrum voor Onderwijsinnovatie en Onderzoek. Fontys Hogescholen. Ivonne Jürgens Click Coaching&Consult Fontys Hogescholen Ivonne Jürgens Click Coaching&Consult Praktijkbeschrijving studiekeuzegesprekken DEEL 1 Context beschrijving DEEL 2 Redeneerketen op basis van het algemene onderzoeksmodel DEEL 3 Operationali

Nadere informatie

Vlinder en Neushoorn

Vlinder en Neushoorn Vlinder en Neushoorn Hoi, zei Vlinder. Hoi, zei Neushoorn, hoewel hij meestal niets zei. Maar hij was in een goede bui. Vlinder streek neer op de hoorn van Neushoorn en leek erg zenuwachtig. Hoi! zei Vlinder

Nadere informatie

Openingsgebeden INHOUD

Openingsgebeden INHOUD Openingsgebeden De schuldbelijdenis herzien Openingsgebeden algemeen Openingsgebeden voor kinderen Openingsgebeden voor jongeren INHOUD De schuldbelijdenis herzien De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus

Nadere informatie

15 tips om de dag ontspannen te beginnen

15 tips om de dag ontspannen te beginnen 15 tips om de dag ontspannen te beginnen Het is voor werknemers met een drukke agenda vaak moeilijk goed voor hun lichaam te zorgen. Daarom heb je tools nodig om je lichaam en geest te ontspannen. Voor,

Nadere informatie

In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen

In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen 14 In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen einde, alleen een voortdurende kringloop van materie

Nadere informatie

Zo verleid je de vrouw van je dromen! UITGELEKT Pagina 1

Zo verleid je de vrouw van je dromen! UITGELEKT Pagina 1 Zo verleid je de vrouw van je dromen! UITGELEKT Pagina 1 Hoofdstuk 5: Hoe Je De Kans Op Success Verruïneerd De Vijf Dodelijke Misvattingen Eén van de manieren om je kansen op succes gegarandeerd te verruïneren

Nadere informatie

Nypels Speelt. 8 ingrediënten voor verbindend samenwerken

Nypels Speelt. 8 ingrediënten voor verbindend samenwerken Nypels Speelt 8 ingrediënten voor verbindend samenwerken Inleiding Het Nypels wordt steeds leuker, doe jij ook mee? Nypels Speelt, onder die titel wordt op een nieuwe manier gewerkt aan de betrokkenheid

Nadere informatie

H E T V E R L O R E N G E L D

H E T V E R L O R E N G E L D H E T V E R L O R E N G E L D Personen Evangelieschrijver Vrouw (ze heet Marie) Haar buurvrouwen en vriendinnen; o Willemien o Janny o Sjaan o Sophie (Als het stuk begint, zit de evangelieschrijver op

Nadere informatie

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl 13 Acquisitietips AngelCoaching Coaching en training voor de creatieve sector Tip 1 Wat voor product/dienst ga je aanbieden? Maak een keuze, niemand kan alles! Tip 1 Veel ondernemers zijn gezegend met

Nadere informatie

Beeld Hoofdstuk 5. Uitgeschreven tekst. NL test

Beeld Hoofdstuk 5. Uitgeschreven tekst. NL test Beeld Hoofdstuk 5 Uitgeschreven tekst NL test www.ncrv.nl/ncrvgemist/8-1-2011/nl-test-2011-afl-1 (fragment tot 8:53 min.) NL test (NCRV) Duur fragment: 8:53 min. Duur uitzending: 24:49 min. Datum uitzending:

Nadere informatie

Denkfouten. hoofdstuk 6. De pretbedervers. De zwarte bril

Denkfouten. hoofdstuk 6. De pretbedervers. De zwarte bril hoofdstuk 6 Denkfouten We hebben al gezien dat sommige van onze brandende automatische gedachten ons in de weg zitten. Ze geven ons een onprettig gevoel of weerhouden ons ervan dingen te doen. Het probleem

Nadere informatie

Op reis naar Bethlehem

Op reis naar Bethlehem Op reis naar Bethlehem Rollen: Verteller Jozef Maria Engel Twee omroepers Kind 1 Kind 2 Kind 3 Receptionist 1 Receptionist 2 Receptionist 3 Kind 4 Kind 5 Herder 1 Herder 2 Herder 3 Herder 4 Drie wijzen

Nadere informatie

LESBRIEF BIJ STAGE LOPEN

LESBRIEF BIJ STAGE LOPEN LESBRIEF BIJ STAGE LOPEN WAAROM DIT BOEKJE? 1. Denk jij, na het lezen van deze bladzijde dat dit boekje nuttig voor jou kan zijn? a. Ja,.. b. Nee, want c. Dat weet ik nog niet, omdat 2. Wat hoop jij na

Nadere informatie

Luisteren naar de Heilige Geest

Luisteren naar de Heilige Geest Luisteren naar de Heilige Geest Johannes 14:16-17 En Ik zal de Vader bidden en Hij zal u een andere Trooster geven om tot in eeuwigheid bij u te zijn, de Geest der waarheid, die de wereld niet kan ontvangen,

Nadere informatie

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Joep ligt in bed. Hij houdt zijn handen tegen zijn oren. Beneden hoort hij harde boze stemmen. Papa en mama hebben ruzie. Papa en mama hebben vaak ruzie. Ze denken

Nadere informatie

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij?

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Wat een mooie luchtballonnen! Geel, oranje, groen en blauw. Kies maar uit Daan,

Nadere informatie

Iris marrink Klas 3A.

Iris marrink Klas 3A. Iris marrink Klas 3A. 1 Inhoud. 1- Voorpagina 2- Inhoud, inleiding & mijn mening 3- Dag 1 4- Dag 2 5- Dag 3 6- Dag 4 7- Dag 5 Inleiding. Ik kreeg als opdracht om een dagverslag te maken over Polen. 15

Nadere informatie

Filmverslag Nederlands Pay It Forward

Filmverslag Nederlands Pay It Forward Werkstuk Scholieren.com Filmverslag Nederlands Pay It Forward Someone A Basis Titel: Pay it forward. Regisseur: Mimi Leder. Personen: Trevor is de hoofdpersoon, maar Arlene en Eugene zijn ook heel belangrijk.

Nadere informatie

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51 Inhoud Een nacht 7 Voetstappen 27 Strijder in de schaduw 51 5 Een nacht 6 Een plek om te slapen Ik ben gevlucht uit mijn land. Daardoor heb ik geen thuis meer. De wind neemt me mee. Soms hierheen, soms

Nadere informatie

Ivonne Bressers: Dank je wel. Rob Kleijs: Ivon, Kun je nog eens uitleggen wat het Usher Syndroom is?

Ivonne Bressers: Dank je wel. Rob Kleijs: Ivon, Kun je nog eens uitleggen wat het Usher Syndroom is? 100 Col 's beklimmen in 40 dagen met een totale afstand van 4100 kilometer. Eddy Driessen uit Arnhem wil die tocht gaan afleggen en dat doet hij voor zijn plezier maar ook voor het goede doel. Namelijk

Nadere informatie

Hoe schrijf ik tekst voor mijn website?

Hoe schrijf ik tekst voor mijn website? Hoe schrijf ik tekst voor mijn website? Heb je een eigen website, maar worstel je met de teksten die je daarop kwijt wil? Volg dan dit stappenplan. Met een paar handige tips kom je vast een heel eind.

Nadere informatie

De wereld op zijn kop! Kan de wereld op zijn kop staan? Met gym heb je het vast wel eens geprobeerd Op je kop staan, bedoel ik, soms lukt het

De wereld op zijn kop! Kan de wereld op zijn kop staan? Met gym heb je het vast wel eens geprobeerd Op je kop staan, bedoel ik, soms lukt het De wereld op zijn kop! Kan de wereld op zijn kop staan? Met gym heb je het vast wel eens geprobeerd Op je kop staan, bedoel ik, soms lukt het Maar het duurt maar heel even dat op de kop staan De wereld

Nadere informatie

Kinderkerstfeest van de Kindernevendienst 26 december Kerstverhaal

Kinderkerstfeest van de Kindernevendienst 26 december Kerstverhaal Kinderkerstfeest van de Kindernevendienst 26 december 2016 Kerstverhaal Heel lang geleden was er een jonge vrouw, Maria. Zij woonde in het dorpje Nazareth. Maria was een heel gewone vrouw, net zo gewoon

Nadere informatie

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 Provided by Fanart Central. http://www.fanart-central.net/stories/user/fightgirl91/21803/rijm Chapter 1 - rijm 2 1 - rijm Gepaard

Nadere informatie

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Aangepaste dienst Liturgie Voor de dienst speelt de band drie liederen Opwekking 11 Er is een Heer Opwekking 277 Machtig God, sterke Rots

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

Krabbie Krab wordt Kapper

Krabbie Krab wordt Kapper E-boek Geschreven en Vormgeving Esther van Duin Copyright Esthers Atelier www.esthersatelier.nl email info@esthersatelier.nl Krabbie Krab wordt Kapper Krabbie krab was een kunstenaar. Hij maakte beelden

Nadere informatie

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was.

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. Benjamin Plant student Aardrijkskunde Ik weet wat ik wil Het leukste moment van mijn stage is wanneer leerlingen mij uit zichzelf aanspreken

Nadere informatie

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl

Nadere informatie

Cultuur is een eerste levensbehoefte

Cultuur is een eerste levensbehoefte 10 Cultuur is een eerste levensbehoefte Interview Tekst Kelly Bakker Foto s Tessa Wiegerinck Journalist, cultuurkenner en ondernemer in één Je stapt in die achtbaan en kan dan eigenlijk niet meer anders

Nadere informatie

zomer Vakantie zomer

zomer Vakantie zomer NieuwsBrief nr.3, 2011 Naar Binnen Beste lezer, Het is weer tijd voor de zomer. In het midden van Nederland is afgelopen week de zomervakantie begonnen. De kinderen hebben zes weken geen school. Zes weken

Nadere informatie

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel REALITY REEKS Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP marian hoefnagel Een gekke naam Rudsel?? Jims mond valt open van verbazing. Is dat een naam? Hij kijkt met grote ogen naar de jongen die naast hem zit.

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

R O S A D E D I E F. Arco Struik. Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl

R O S A D E D I E F. Arco Struik. Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl R O S A D E D I E F Arco Struik Rosa de dief Arco Struik 1 www.gratiskinderboek.nl In de winkel 3 Bart 5 Een lieve dief 7 De telefoon 9 Bij de dokter 11 De blinde vrouw 13 Een baantje 15 Bijna betrapt

Nadere informatie

Dat ze klaarstaat voor haar vrienden. Als ze samen is met haar vriendinnen, is er veel gein

Dat ze klaarstaat voor haar vrienden. Als ze samen is met haar vriendinnen, is er veel gein Oefening 5 Persoon 1: Annet Kok (moeder) Talent: Prestatiegericht Betrouwbaar Humoristisch Optimistisch Vasthoudend Concreet voorbeeld: Tijdens de hockeywedstrijden Dat ze klaarstaat voor haar vrienden

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

't gummybeertje le journal D' Hoge School redactie: Tom & Senne 24-10-08 jaargang 3 nr. 7 http://zevensprong.org frankieweyns@hotmail.

't gummybeertje le journal D' Hoge School redactie: Tom & Senne 24-10-08 jaargang 3 nr. 7 http://zevensprong.org frankieweyns@hotmail. 't gummybeertje le journal D' Hoge School redactie: Tom & Senne 24-10-08 jaargang 3 nr. 7 http://zevensprong.org frankieweyns@hotmail.com Het aapje en de sleutels Er was eens een man en die had de sleutels

Nadere informatie

Uitleg boekverslag en boekbespreking

Uitleg boekverslag en boekbespreking Uitleg boekverslag en boekbespreking groep 7 schooljaar 2014-2015 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Blz. 7 Blz. 7 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave

Nadere informatie

6 In Beeld. Bieke Depoorter

6 In Beeld. Bieke Depoorter 6 In Beeld Bieke Depoorter De 25-jarige fotografe Bieke Depoorter uit Ingooigem besloot pas in het laatste jaar middelbaar, tot verrassing van velen, om fotografie te gaan studeren. Ze trok naar het Kask

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Voortaan haal ik, zodra ik wilde wingerd zie, de plant gelijk uit de heg. Wat opvalt is, dat hij steeds weer terugkomt: op blijven letten dus!

Voortaan haal ik, zodra ik wilde wingerd zie, de plant gelijk uit de heg. Wat opvalt is, dat hij steeds weer terugkomt: op blijven letten dus! Liefde Je kunt je soms lelijk vergissen! Het lijkt heel wat, maar als je beter kijkt of de gevolgen ziet, dan is het toch ineens heel anders! Je zou s zomers mijn heg moeten zien. Niets bijzonders, hoor!

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

Niet eerlijk. Kyara Blaak

Niet eerlijk. Kyara Blaak Kyara Blaak Niet eerlijk Kyara Blaak Kyara Blaak 248media uitgeverij, Steenwijk Grafische realisatie: MDS Grafische Vormgeving Illustraties binnenwerk: Kyara Blaak Alle rechten voorbehouden. Niets uit

Nadere informatie

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers

Nadere informatie

Charles den Tex VERDWIJNING

Charles den Tex VERDWIJNING Charles den Tex VERDWIJNING 3 Klikketik-tik-tik Het is halftwaalf s ochtends. Marja vouwt een hemd. En kijkt om zich heen. Even staat ze op haar tenen. Zo kan ze over de kledingrekken kijken. Die rekken

Nadere informatie

Deze handreiking is van:

Deze handreiking is van: 9 lessen over het volgen van Jezus Deze handreiking is van: Deze cursus is geschreven Beryl Voorhoeve en opgemaakt door Judith Maarsen. Ten behoeve van de kinderstudiegroepen voor de bovenbouw Gebruikte

Nadere informatie

BINNENSUIS Jehudi van Dijk

BINNENSUIS Jehudi van Dijk BINNENSUIS Jehudi van Dijk Op het toneel staat een vrouw. Ze draagt gewone kleren en ze heeft een horloge om. Ook staat er een stoel en een prullenbak en ligt er een pluisje op de grond. Ik denk altijs

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Gal. 5, 13-26 preek NGKO 20-09-2015

Gal. 5, 13-26 preek NGKO 20-09-2015 Gal. 5, 13-26 preek NGKO 20-09-2015 Serie: Mooie mensen zoals Jezus 1. Vrucht van de Geest Idealist? Toen ik klein was dacht ik echt dat kerkmensen alleen maar goed voor elkaar waren. Toen ik een jongere

Nadere informatie

Een gelukkige huisvrouw

Een gelukkige huisvrouw Een gelukkige huisvrouw Voordat ik zwanger was, was ik een gelukkige huisvrouw, ik had alles wat ik wilde. En daarvoor hoefde ik geen dag te werken. Want werken, dat deed mijn man Harry al. Harry zat in

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad.

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad. Een dode De voetbalwedstrijd is afgelopen. Het stadion is bijna leeg. Het is koud, de zon schijnt bleek. Munck staat op de tribune van vak H en staart naar de dode man op de bank. Wat vreselijk, denkt

Nadere informatie

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende

Nadere informatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie WERKBLADEN Seksuele intimidatie 1 Waarom dit boekje? 1.1 Zet een rondje om het goede antwoord. Seksuele intimidatie komt vaak voor. Ja Nee Seksuele intimidatie komt weinig voor. Ja Nee Mannen worden vaker

Nadere informatie