Enterprise Security Architecture A BUSINESS DRIVEN APPROACH AAD UITENBROEK COMPETENCE CENTER SECURITY 0 / MAXIMAAL DRIE WOORDEN

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Enterprise Security Architecture A BUSINESS DRIVEN APPROACH AAD UITENBROEK COMPETENCE CENTER SECURITY 0 / MAXIMAAL DRIE WOORDEN"

Transcriptie

1 Enterprise Architecture A BUSINESS DRIVEN APPROACH AAD UITENBROEK COMPETENCE CENTER SECURITY 0 / MAXIMAAL DRIE WOORDEN

2 Agenda Inleiding architectuur Architectuur en ICT Architecture Praktijkvoorbeeld Afsluiting

3 Wat is architectuur Architectuur is van oudsher de kunst en wetenschap van het ontwerpen van de gebouwde omgeving inclusief: Landschappen Steden Gebouwen Interieurs Meubelen Objecten Enzovoort.

4 Wat is architectuur Volgens het vroegste overgeleverde werk over het onderwerp architectuur" van Marcus Vitruvius, steunt de architectuur op drie principes: Schoonheid (venustas) Stevigheid (firmitas) Bruikbaarheid (utilitas) Architectuur kan worden omschreven als de balans tussen deze drie elementen, waarbij de ene niet de andere overheerst.

5 Betekenis van architectuur Integreren van oplossingen voor een verzameling complexe behoeften; Een manier om die complexiteit te managen. Basis = het begrijpen van de behoeften Drie belangrijke factoren: De doelen; De omgeving; De technische bekwaamheden van de betrokken mensen.

6 Werkwijze architectuur Architectuur is een complex samenspel van vele partijen. Dat vraagt om een methodische aanpak. Rollen/brillen: Architectuurlagen: - owner - Contextual architecture - Architect - Conceptual architecture - Designer - Logical architecture - Builder - Physical architecture - Tradesman - Component architecture - Facility manager - Operational architecture - Inspector - Verified architecture

7 Werkwijze architectuur Methodische aanpak view Architect s view Wanneer een nieuw gebouw ontworpen wordt moet de eigenaar aangeven waar het gebouw voor gebruikt zal worden. Elk van de mogelijke bestemmingen vereist Designer s Een een architect eigen architectuur. view is een visionair, De eigenaar die het moet concept een neerzet aantal vragen hoe het beantwoorden: gebouw gebouwd moet worden en die de ontwerpregels bepaalt. Builder s De Waarom ontwerper view is het neemt gebouw het over nodig.. van wat de architect. is het doel; Hij zet de visie van de architect Een Hoe architect wordt om in het is een gebouw logische creatief gebruikt structuur, persoon (functionele die zodat beschikt een beschrijving); echt over gebouw een grote kan visie. worden Tradesman s De geconstrueerd. Architecten Wie bouwer zal het fungeert bloeien gebouw view op als gebruiken wanneer aannemer zij (type en zich zet mensen, voor de logische een fysieke uitdaging beschrijvingen mobiliteit geplaatst en en zien. aantallen); Wanneer ontwerptekeningen Zij Waar benutten moet een al aannemer het hun gebouw om vaardigheden, in het een komen constructieproces bouwtekening en ervaring wat is de en - wil een geografische kennis uitvoeren technologisch om tot moet relatie een model. hij geïnspireerd met een andere Het team is van Facilities vakmensen de Waar ontwerp gebouwen taak de van architect Manager s samenstellen de het aannemer de gebouw een infrastructuur view artiest om te komen. de is, bouwstappen is fysieke (wegen, de Het ontwerper elementen product ns etc); is kunnen een te kiezen ingenieur. impressionistische uitvoeren: in elkaar de metselaar, te de zetten, tekening Wanneer timmerman, zodat en wordt abstracte het de logische het loodgieter, gebruikt beschrijvingen. ontwerp de (de elektricien tot tijden leven De per verfijning etc. komt dag, Elk in week, van een deze echt jaar tekening vakmensen bouwwerk. etc) laten beschikt zij aan Inspector s Nadat over andere zijn/haar het deskundigen gebouw view eigen klaar specifieke over. is, wordt deskundigheid het overgedragen en productkennis. aan de eigenaar. De architect, de Deze ontwerper, analyse de is aannemer essentieel voordat en de specialisten enig ontwerp zijn plaatsvindt klaar met hun aan werk de hand en van Een vertrekken. De deze vaklui laatste analyse zijn rol De noodzakelijk is worden gebouwbeheerder weggelegd requirements om voor de (vaak technische inspecteur. inzichtelijk.. de bouwtekening rol Deze van Facilities rol voorziet om Manager) te in zetten het vaststellen draagt in dat zorg daadwerkelijke de voor architectuur het goed constructies. compleet, (blijven) functioneren consistent, robuust van het en gebouw geschikt tijdens is voor de operationele het doel waar het levensfase. voor ontworpen Hij ziet er is. op toe dat het gebouw tegemoet blijft komen aan de (organisatie)behoeften waarvoor het gebouwd is.

8 Architectuur en ICT Architecture Information Architecture Application Architecture Risk management Architecture Infrastructure Architecture & Government Architecture

9 Architectuur-modellen Enterprise Architectuur: TOGAF, NORA, MARIJ Informatie architectuur: Zachmann Applicatie architectuur: March Infrastructuur architectuur: Netwerk architectuur en????

10 architecture Waarom architectuur Organisaties hebben raamwerk/kapstop nodig om: De aansluiting naar de te kunnen maken; Structuur en eenduidigheid aan te brengen; Complexiteit te managen; Modulair te kunnen werken; Governance en Compliance te ondersteunen. Maar bovenal ook om te dienen als: Besturingsmodel; Communicatiemodel;

11 architecture Modellen ISF BA ICT OOV Gartner NAC NIST SABSA

12 Secutity Architectuur Waarom SABSA Sherwood Applied Architecure: gedreven; Best practice ontwikkeld vanaf 1995; Zeer goed gedocumenteerd; Sluit aan bij modellen als TOGAF, Zachmann Serieus opleidingsprogramma; Uitwisseling van ervaring en kennis; Open source vrij te gebruiken; Tool en normkader onafhankelijk; En last but not least zeer pragmatisch te gebruiken

13 Architecture SABSA design framework Requirements Requirements Contextual Layer Drivers Strategies Strategies Conceptual Layer Services Services Logical Layer Mechanisms Mechanisms Physical Layer Design Tools & Products Tools & Products Component Layer Operations & Administration Operations & Administration

14 SABSA matrix Assets Motivation Process People Location Time What Why How Who Where When Contextual Decisions Risk Processes Governance Geography Time Dependence Conceptual Knowledge & Risk Strategy Risk Objectives Strategies for Process Assurance Roles & Responsibilities Domain Framework Time Framework Logical Information Assets Risk Policies Process Maps & Services Entity & Trust Framework Domain Maps Calendar & Timetable Physical Data Assets Risk Practices Process Mechanisms Human Interface ICT Infrastructure Processing Schedule Component ICT Components Risk Tools & Standards Process Tools & Standards Personnel Tools & Standards Locator Tools & Standards Step Timing & Sequencing Tools Operational Service Delivery Operational Risk Process Delivery Personnel of Environment Time & Performance

15 SABSA service management matrix Assets Motivation Process People Location Time What Why How Who Where When Contextual Driver Development Risk Assessment Service Relationship Point-of-Supply Performance Conceptual Proxy Asset Development Developing ORM Objectives Service Delivery Planning Service Roles Service Portfolio Service Level Definition Logical Asset Policy Service Delivery Service Customer Support Service Catalogue Evaluation Physical Asset & Protection Operational Risk Data Collection Operations User Support Service Resources Protection Service Performance Data Collection Component Tool Protection ORM Tools Tool Deployment Personnel Deployment Tools Service Monitoring Tools

16 SABSA Risk Matrix Assets Motivation Process People Location Time What Why How Who Where When Contextual Decisions Risk Processes Governance Geography Time Dependence Conceptual Knowledge & Risk Strategy Risk Objectives Strategies for Process Assurance Roles & Responsibilities Domain Framework Time Framework Logical Information Assets Risk Policies Process Maps & Services Entity & Trust Framework Domain Maps Calendar & Timetable Physical Data Assets Risk Practices Process Mechanisms Human Interface ICT Infrastructure Processing Schedule Component ICT Components Risk Tools & Standards Process Tools & Standards Personnel Tools & Standards Locator Tools & Standards Step Timing & Sequencing Tools Operational Service Delivery Operational Risk Process Delivery Personnel of Environment Time & Performance 15 / MAXIMAAL DRIE WOORDEN

17 Secutity Architectuur SABSA

18 Praktijkvoorbeeld for Secure for s/mime (PKI) User Operational Risk Legal / Regulatory Technical Strategy Strategy User Operational Risk Legal / Regulatory Technical Strategy Strategy Educated & Aware Cost-Effective Available Confidential Compliant Architecturally open - Enabled Educated & Aware Motivated Cost-Effective Maintainable Available Detectable Confidential Integrity- Assured Compliant Enforceable Architecturally open Common Of The Shelf (COTS) - Enabled Confident Motivated Maintainable Detectable Integrity- Assured Enforceable Common Of The Shelf (COTS) Confident Transparent Monitored Recoverable Non-Repudiable Legal Flexible Providing Return on Investment Transparent Usable Monitored Supportable Recoverable Archivable Non-Repudiable Legal Flexible Scalable Providing Return on Investment Reputable?? Usable Supported Supportable Archivable PKI (s/mime) Scalable Standards Compliant Reputable Supported Standards Compliant needs User Operational for encrypted Word/Excel attachment with EncOffice Risk Legal / Regulatory Technical Strategy Strategy Educated & Aware Cost-Effective Available Confidential Compliant Architecturally open - Enabled Motivated Maintainable Detectable Integrity- Assured Enforceable Common Of The Shelf (COTS) Confident Transparent Monitored Recoverable Non-Repudiable Legal Flexible Providing Return on Investment Usable Supportable Archivable Scalable Reputable Supported Standards Compliant Encrypted attachment

19 Vragen/discussie

Enterprisearchitectuur

Enterprisearchitectuur Les 2 Enterprisearchitectuur Enterprisearchitectuur ITarchitectuur Servicegeoriënteerde architectuur Conceptuele basis Organisatiebrede scope Gericht op strategie en communicatie Individuele systeemscope

Nadere informatie

Architecten-debat 21 juni 2006 PI GvIB Themamiddag. Renato Kuiper. Principal Consultant Information Security

Architecten-debat 21 juni 2006 PI GvIB Themamiddag. Renato Kuiper. Principal Consultant Information Security Architecten-debat 21 juni 2006 PI GvIB Themamiddag Renato Kuiper Principal Consultant Information Security 1 De spreker Principal Consultant Information Security Hoofdredacteur Informatiebeveiliging 15

Nadere informatie

Auteurs: Jan van Bon, Wim Hoving Datum: 9 maart 2009. Cross reference ISM - COBIT

Auteurs: Jan van Bon, Wim Hoving Datum: 9 maart 2009. Cross reference ISM - COBIT Auteurs: Jan van Bon, Wim Hoving Datum: 9 maart 2009 Cross reference ISM - COBIT ME: Monitor & Evaluate Cross reference ISM - COBIT Management summary Organisaties gebruiken doorgaans twee soorten instrumenten

Nadere informatie

Business Architectuur vanuit de Business

Business Architectuur vanuit de Business Business Architectuur vanuit de Business CGI GROUP INC. All rights reserved Jaap Schekkerman _experience the commitment TM Organization Facilities Processes Business & Informatie Architectuur, kun je vanuit

Nadere informatie

Architectuur en Programma Management

Architectuur en Programma Management Architectuur en Programma Management Organisaties zijn vaak onvoldoende in staat om grotere en complexere projecten uit te voeren waardoor een kluwen aan informatiesystemen met hoge beheerkosten ontstaat.

Nadere informatie

Business Impact Assessment m.b.v. SABSA Business Attributes

Business Impact Assessment m.b.v. SABSA Business Attributes Business Impact Assessment m.b.v. SABSA Business Attributes Pieter Jan Visser, 30 maart 2017 Business Impact Assessment m.b.v. SABSA Business Attributes De plek van de BIA in een informatiebeveiliging

Nadere informatie

ISO/IEC Governance of InformationTechnology. Yvette Backer ASL BiSL Foundation. 16 juni ISO Governance of Information Technoloy 1

ISO/IEC Governance of InformationTechnology. Yvette Backer ASL BiSL Foundation. 16 juni ISO Governance of Information Technoloy 1 ISO/IEC 38500 Governance of InformationTechnology Yvette Backer ASL BiSL Foundation 16 juni 2016 ISO 38500 Governance of Information Technoloy 1 Achtergrond Yvette Backer Zelfstandig consultant en trainer,

Nadere informatie

End-to-End testen: de laatste horde

End-to-End testen: de laatste horde End-to-End testen: de laatste horde Dieter Arnouts Agenda Begrip End-to-End testen in het test proces Praktische aanpak End-to-End Test Omgeving Uitdagingen End-to-End testen: De laatste horde 11/10/2010

Nadere informatie

E-learning maturity model. Hilde Van Laer

E-learning maturity model. Hilde Van Laer E-learning maturity model Hilde Van Laer E-learning maturity model (emm) Self-assessment van online en blended leren met e-learning maturity model (emm) A driver for change? http://www.utdc.vuw.ac.nz/research/e

Nadere informatie

Brochure SABSA Foundation

Brochure SABSA Foundation Brochure SABSA Foundation Over Pink Elephant Bedrijfshistorie Pink Elephant is een Nederlandse IT onderneming die rond 1980 is ontstaan als bijverdienste van een drietal studenten aan de Technische Universiteit

Nadere informatie

NAF Opzet Werkgroepen

NAF Opzet Werkgroepen NAF Opzet Werkgroepen Youetta de Jager Frank Luyckx Roland Drijver Denis Hageman Raymond Slot Juni 2016 1 Achtergrond Om een nieuwe start te maken met de werkgroepen, is er vanuit de PC een opzet gemaakt

Nadere informatie

HET GAAT OM INFORMATIE

HET GAAT OM INFORMATIE Aan leiding C OB IT HET GAAT OM INFORMATIE Informatie is belangrijk voor het functioneren van een organisatie Informatie wordt gegenereerd, gebruikt, bewaard, ontsloten, verwijderd Informatietechnologie

Nadere informatie

Security (in) architectuur

Security (in) architectuur Security (in) architectuur ISC2 chapter Netherlands Donderdag 21 november 2013 Ing Renato Kuiper, CISSP, CISA, TOGAF, CSF Logo Klant Focus op: Security, risicomanagement, IAM, Cloud en architectuur Vanuit

Nadere informatie

Informatiebeveiliging & ISO/IEC 27001:2013

Informatiebeveiliging & ISO/IEC 27001:2013 Informatiebeveiliging & ISO/IEC 27001:2013 Aart Bitter Haarlem, 18 maart 2014 Kwaliteitskring Noord-Holland www.information-security-governance.com Agenda 13:45-14:15 - Informatiebeveiliging Introductie

Nadere informatie

ISO/IEC in een veranderende IT wereld

ISO/IEC in een veranderende IT wereld ISO/IEC 20000 in een veranderende IT wereld Dolf van der Haven, Verizon Enterprise Solutions 16 juni 2016 ISO/IEC 20000 in een veranderende IT wereld 1 Achtergrond Dolf van der Haven ITSM Guru with a Human

Nadere informatie

Hebt u ze op een rijtje?

Hebt u ze op een rijtje? 36 Informatiebeveiliging - nummer 4-2012 Hebt u ze op een rijtje? Ir. Rob van Gansewinkel CISSP is gecertificeerd TOGAF9 en werkt bij Capgemini op de vakgebieden infrastructuur en security. Hij is bereikbaar

Nadere informatie

Naar een nieuw Privacy Control Framework (PCF)

Naar een nieuw Privacy Control Framework (PCF) Naar een nieuw Privacy Control Framework (PCF) Ed Ridderbeekx 22 november 2017 Een stukje geschiedenis 2001: Raamwerk Privacy Audit (door Samenwerkingsverband Audit Aanpak onder verantwoordelijkheid CPB)

Nadere informatie

Managen van digitale competenties (e-skills) 2017 Paul P.M. Willockx MSc. AGENDA

Managen van digitale competenties (e-skills) 2017 Paul P.M. Willockx MSc.  AGENDA Managen van digitale competenties (e-skills) 2017 Paul P.M. Willockx MSc. www.ict-mastery.eu AGENDA e-skills / e-competenties ICT spraakverwarring e-cf raamwerk Kwaliteitsraamwerk I(v) Benutting van e-cf

Nadere informatie

Seriously Seeking Security

Seriously Seeking Security Seriously Seeking Security The Quest for the Holy Grail? Aart Bitter 27 november 2007 SBIT congres: Taking Security Seriously Aart.Bitter@information-security-governance.com Agenda Taking Security Seriously

Nadere informatie

Opleiding PECB IT Governance.

Opleiding PECB IT Governance. Opleiding PECB IT Governance www.bpmo-academy.nl Wat is IT Governance? Information Technology (IT) governance, ook wel ICT-besturing genoemd, is een onderdeel van het integrale Corporate governance (ondernemingsbestuur)

Nadere informatie

EXIN WORKFORCE READINESS werkgever

EXIN WORKFORCE READINESS werkgever EXIN WORKFORCE READINESS werkgever DE ERVARING LEERT ICT is overal. Het is in het leven verweven geraakt. In een wereld waarin alles steeds sneller verandert, is het lastig te bepalen wat er nodig is om

Nadere informatie

Model driven Application Delivery

Model driven Application Delivery Model driven Application Delivery Fast. Flexible. Future-proof. How Agis streamlines health procurement using Mendix Model driven Application Platform Mendix in a nutshell Mendix delivers the tools and

Nadere informatie

"Baselines: eigenwijsheid of wijsheid?"

Baselines: eigenwijsheid of wijsheid? "Baselines: eigenwijsheid of wijsheid?" Een afrondende 'beschouwende' presentatie Ing. Ernst J. Oud CISA CISSP Philips Toshiba Crypsys Data Security Getronics Business Continuity (a.k.a. CUC) Urenco Deloitte

Nadere informatie

It s CMMI Jim, but not as we know it! CMMI toegepast op een Compliance organisatie Door Jasper Doornbos Improvement Focus

It s CMMI Jim, but not as we know it! CMMI toegepast op een Compliance organisatie Door Jasper Doornbos Improvement Focus It s CMMI Jim, but not as we know it! CMMI toegepast op een Compliance organisatie Door Jasper Doornbos Improvement Focus Inhoud Compliance vakgebied en organisatie CMMI software en systems engineering

Nadere informatie

Business Continuity Management. Pieter de Ruiter 1 / MAXIMAAL DRIE WOORDEN

Business Continuity Management. Pieter de Ruiter 1 / MAXIMAAL DRIE WOORDEN Business Management Pieter de Ruiter 1 / MAXIMAAL DRIE WOORDEN Lelystad, 29 juni 2009 AGENDA Waarom Business Management? Hoe pakken we BCM aan? Wat is de relatie van BCM met SABSA? SCS Lelystad en mijn

Nadere informatie

ArchiMate. en Configuration Management Databases (CMDB s)

ArchiMate. en Configuration Management Databases (CMDB s) ArchiMate en Configuration Management Databases (CMDB s) Wie ben ik. Hans van Drunen Hans.vanDrunen@atos.net +31 (0)6 224 889 05 Lid van de NAF werkgroep ArchiMate gebruikers en tools 2 Agenda Wat zijn

Nadere informatie

Presentatie Rapportage Met SAP Business Objects

Presentatie Rapportage Met SAP Business Objects Presentatie Rapportage Met SAP Business Objects Verzorgd door: Camille van Dongen, itelligence Fouad Allabari, i3 Woerden 4 februari 2011 Agenda Voorstellen itelligence & i3 Business Intelligence SAP Business

Nadere informatie

EXIN WORKFORCE READINESS opleider

EXIN WORKFORCE READINESS opleider EXIN WORKFORCE READINESS opleider DE ERVARING LEERT ICT is overal. Het is in het leven verweven geraakt. In een wereld waarin alles steeds sneller verandert, is het lastig te bepalen wat er nodig is om

Nadere informatie

Enterprise Portfolio Management

Enterprise Portfolio Management Enterprise Portfolio Management Strategische besluitvorming vanuit integraal overzicht op alle portfolio s 22 Mei 2014 Jan-Willem Boere Vind goud in uw organisatie met Enterprise Portfolio Management 2

Nadere informatie

EXIN WORKFORCE READINESS professional

EXIN WORKFORCE READINESS professional EXIN WORKFORCE READINESS professional DE ERVARING LEERT ICT is overal. Het is in het leven verweven geraakt. In een wereld waarin alles steeds sneller verandert, is het lastig te bepalen wat er nodig is

Nadere informatie

Snel naar ISO20000 met de ISM-methode

Snel naar ISO20000 met de ISM-methode Snel naar ISO20000 met de ISM-methode Cross-reference Datum: 16 oktober 2012 Versie: 1.0 Auteur: J. van Bon Integrated Service Management Snel naar ISO20000 met de ISM-methode! Organisaties moeten, door

Nadere informatie

Maturity van security architectuur

Maturity van security architectuur Renato Kuiper Principal Consultant LogicaCMG renato.kuiper@logicacmg.com LogicaCMG 2006. All rights reserved Over de spreker Renato Kuiper Principal consultant Information Security bij LogicaCMG Hoofdredacteur

Nadere informatie

Enterprise Architectuur. een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente?

Enterprise Architectuur. een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente? Enterprise Architectuur een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente? Wie zijn we? > Frederik Baert Director Professional Services ICT @frederikbaert feb@ferranti.be Werkt aan een Master

Nadere informatie

CLOUDSTRATEGIE. voor Stedin Netbeheer. v1.0 26/03/2019

CLOUDSTRATEGIE. voor Stedin Netbeheer. v1.0 26/03/2019 CLOUDSTRATEGIE voor Stedin Netbeheer v1.0 26/03/2019 Hoe analyseer je ruim 400 applicaties? Binnen een periode van zes maanden? Leuk u te ontmoeten! koen.vanschijndel@weolcan.eu 0614771300 blog.weolcan.eu

Nadere informatie

6-4-2015. Je kunt de presentaties downloaden op: www.gelsing.info. Docent: Marcel Gelsing. Les 1

6-4-2015. Je kunt de presentaties downloaden op: www.gelsing.info. Docent: Marcel Gelsing. Les 1 Les 1 Docent: Marcel Gelsing Je kunt de presentaties downloaden op: www.gelsing.info 1 Maak een (verbeter)voorstel voor Enterprise Architectuur, waarbij u zowel de mogelijkheden als de beperkingen van

Nadere informatie

Waarde creatie door Contract Management

Waarde creatie door Contract Management Waarde creatie door Contract Management Value Next voor opdrachtgever en opdrachtnemer Herman van den Hoogen M: 06-53.96.36.14 www.hoogen- Procurement.com Nick Piscaer M: 06-37.60.03.12 nick.piscaer@ziggo.nl

Nadere informatie

ICT-Risico s bij Pensioenuitvo ering

ICT-Risico s bij Pensioenuitvo ering ICT-Risico s bij Pensioenuitvo ering Seminar Instituut voor Pensioeneducatie 13 juni 2018 Introductie en kennismaking Ali Alam + Senior Consultant bij KPMG IT Assurance & Advisory + Ruime ervaring met

Nadere informatie

Business & IT Alignment deel 1

Business & IT Alignment deel 1 Business & IT Alignment deel 1 Informatica & Economie Integratie 1 Recap Opdracht 1 Wat is integratie? Organisaties Strategie De omgeving van organisaties AH Bonuskaart AH Bonuskaart Economisch Geïntegreerd

Nadere informatie

Brochure SABSA A3 Module

Brochure SABSA A3 Module Brochure SABSA A3 Module Over Pink Elephant Bedrijfshistorie Pink Elephant is een Nederlandse IT onderneming die rond 1980 is ontstaan als bijverdienste van een drietal studenten aan de Technische Universiteit

Nadere informatie

ISO 9001: Business in Control 2.0

ISO 9001: Business in Control 2.0 ISO 9001: 2015 Business in Control 2.0 Waarom Geintegreerd toepassen verschillende management normen Betere aansluiting normen op de strategie; zorgen voor een goede inbedding in de bedrijfsvoering WAAROM

Nadere informatie

Support Center GIS-Flanders

Support Center GIS-Flanders Support Center GIS-Flanders Our mission: Ensuring the optimal use of geographic information in Flanders Het Ondersteunend Centrum GIS-Vlaanderen is

Nadere informatie

Software Defined Datacenter Visie van Cisco. Erwin uit de Bos Datacenter Strategie Specialist NL euitdebo@cisco.com Versie: 5 februari 2015

Software Defined Datacenter Visie van Cisco. Erwin uit de Bos Datacenter Strategie Specialist NL euitdebo@cisco.com Versie: 5 februari 2015 Software Defined Datacenter Visie van Cisco Erwin uit de Bos Datacenter Strategie Specialist NL euitdebo@cisco.com Versie: 5 februari 2015 Tomorrow Starts Here. Make amazing things happen by connecting

Nadere informatie

Wat komt er op ons af?

Wat komt er op ons af? BUSINESS ASSURANCE ISO 45001 Wat komt er op ons af? Apply veiligheidsdag Hans Snoeren 25 mei 2016 1 EHS Conversion_01_Introduction_Rev 0 SAFER, SMARTER, GREENER Introductions Planning ontwikkeling ISO

Nadere informatie

2 e webinar herziening ISO 14001

2 e webinar herziening ISO 14001 2 e webinar herziening ISO 14001 Webinar SCCM 25 september 2014 Frans Stuyt Doel 2 e webinar herziening ISO 14001 Planning vervolg herziening Overgangsperiode certificaten Korte samenvatting 1 e webinar

Nadere informatie

De laatste ontwikkelingen op het gebied van NEN-EN normering de nieuwe norm is compleet

De laatste ontwikkelingen op het gebied van NEN-EN normering de nieuwe norm is compleet De laatste ontwikkelingen op het gebied van NEN-EN 50600 normering de nieuwe norm is compleet Niek van der Pas Voorzitter NEN commissie: Computerruimten en datacenters Nederland NEN 'Computerruimtes en

Nadere informatie

NS in beweging, Security als business enabler september 2008

NS in beweging, Security als business enabler september 2008 NS in beweging, Security als business enabler september 2008 Rien Dijkstra Enterprise IT Architect Informatiemangement & Technologie .. de noodzaak en uitdagingen van een topvervoerder, onder eigen regie,

Nadere informatie

Optimalisatie. BMC klantendag 4 maart 2010

Optimalisatie. BMC klantendag 4 maart 2010 Applicatie Portfolio Optimalisatie BMC klantendag 4 maart 2010 Introductie Pim van der Kleij consultant applicatieen servicemanagement Benno Faase consultant servicemanagement 2 Sogeti Professioneel ICT-vakbedrijf

Nadere informatie

Medical device software

Medical device software Medical device software Medical device software Software ontwikkeling voor de medische wereld Nspyre Herculesplein 24 3584 AA Utrecht T 088-827 50 00 F 088-827 50 99 www.nspyre.nl Medical devices zijn

Nadere informatie

Haal er uit, wat er in zit!

Haal er uit, wat er in zit! De Resource Based View als basis voor Optimalisatie van de IT Waardeketen Haal er uit, wat er in zit! Apeldoorn, 21 Januari 2008 Ralph Hofman Partner BlinkLane Consulting 2 Agenda Introductie BlinkLane

Nadere informatie

BLIJVEND STRUCTUREEL TEKORT AAN DIGITAL EXPERTS!

BLIJVEND STRUCTUREEL TEKORT AAN DIGITAL EXPERTS! ICT BLIJVEND STRUCTUREEL TEKORT AAN DIGITAL EXPERTS! Persconferentie 4 juni 2013 AXA Brussel Agenda 1. Resultaten van de enquête 2013 over de arbeidsmarkt voor digital experts 2. AXA 3. Actiepunten en

Nadere informatie

Vertrouwen in ketens. Jean-Paul Bakkers

Vertrouwen in ketens. Jean-Paul Bakkers Vertrouwen in ketens Jean-Paul Bakkers 9 april 2013 Inhoud Het probleem Onderlinge verbondenheid De toekomstige oplossing TTISC project Discussie Stelling Wat doet Logius al Business Continuity Management

Nadere informatie

Betekent SOA het einde van BI?

Betekent SOA het einde van BI? Betekent SOA het einde van BI? Martin.vanden.Berg@sogeti.nl 18 september 2007 Agenda Wat is SOA? Wat is BI? Wat is de impact van SOA op BI? Sogeti Nederland B.V. 1 Agenda Wat is SOA? Wat is BI? Wat is

Nadere informatie

Brochure SABSA A3 Module

Brochure SABSA A3 Module Brochure SABSA A3 Module Over Pink Elephant Pink Elephant is een internationale kennisleider op het gebied van bedrijfsinnovatie en bedrijfsverandering. Met advies- en IT dienstverlening haalt Pink Elephant

Nadere informatie

BABOK meets BiSL. Marcel Schaar, IIBA Dutch Chapter Mark Smalley, ASL BiSL Foundation Jan de Vries, ASL BiSL Foundation. Kennissessie, 19 januari 2016

BABOK meets BiSL. Marcel Schaar, IIBA Dutch Chapter Mark Smalley, ASL BiSL Foundation Jan de Vries, ASL BiSL Foundation. Kennissessie, 19 januari 2016 BABOK meets BiSL Kennissessie, 19 januari 2016 Marcel Schaar, IIBA Dutch Chapter Mark Smalley, ASL BiSL Foundation Jan de Vries, ASL BiSL Foundation 1 Agenda 1. Presentatie white paper hoofdlijnen 2. Intro

Nadere informatie

Service management stuurt de verandering

Service management stuurt de verandering Service management stuurt de verandering Presentator: Nick Bakker Business consultant Auteur Gebruiker van cloud computing Trackrecord Service Manager Service ontwerp en transitie Publicaties, reviews

Nadere informatie

Regie uit een andere Branche. Hoe om te gaan met de vraag en de levering. Facto Magazine Congres 12 mei 2009. www.quintgroup.com

Regie uit een andere Branche. Hoe om te gaan met de vraag en de levering. Facto Magazine Congres 12 mei 2009. www.quintgroup.com Regie uit een andere Branche Facto Magazine Congres 12 mei 2009 Hoe om te gaan met de vraag en de levering THIS DOCUMENT CONTAINS PROPRIETARY INFORMATION, WHICH IS PROTECTED BY COPYRIGHT. ALL RIGHTS RESERVED.

Nadere informatie

Hoe start ik een test competence center of excellence? Thomas Veltman 1-5-2012

Hoe start ik een test competence center of excellence? Thomas Veltman 1-5-2012 Hoe start ik een test competence center of excellence? Thomas Veltman 1-5-2012 10 jaar ervaring met TCoE 2 Iedereen heeft zijn eigen verhaal Opdracht Gever Development Leverancier Tester Manager TCoE Test

Nadere informatie

Meer dynamiek en samenwerking in de levenscyclus van een Asset. AMC Seminar Berend Jongebloed Den Helder, 30 Oktober 2014

Meer dynamiek en samenwerking in de levenscyclus van een Asset. AMC Seminar Berend Jongebloed Den Helder, 30 Oktober 2014 Meer dynamiek en samenwerking in de levenscyclus van een Asset AMC Seminar 2014 Berend Jongebloed Den Helder, 30 Oktober 2014 Meer dynamiek In gebruik zijnde Wapensystemen laten profiteren van de continue

Nadere informatie

Business as (un)usual

Business as (un)usual Business as (un)usual Beperking van de impact van incidenten begint vandaag! Aon Global Risk Consulting Business Continuity Practice Continuiteit = basis voor succesvol ondernemen.voor u business as usual?

Nadere informatie

ISO 9001: Niets aan de hand! Enkele cosmetische wijzigingen... of toch niet?

ISO 9001: Niets aan de hand! Enkele cosmetische wijzigingen... of toch niet? ISO 9001:2015... Niets aan de hand! Enkele cosmetische wijzigingen... of toch niet? NNK bijeenkomst, 09 september 2014 Bob Alisic / ActinQ V2.1 Waarom een nieuwe versie van ISO 9001? De norm in lijn te

Nadere informatie

TAM. Control Model for Effective Testing

TAM. Control Model for Effective Testing TAM Control Model for Effective Testing Test management group Missie Adapteren specifieke context klant Klanten helpen met testuitdaging Resultaatgericht testmanagement Standaardisatie en industrialisatie

Nadere informatie

TFS als perfecte tool voor Scrum

TFS als perfecte tool voor Scrum TFS als perfecte tool voor Scrum René van Osnabrugge renevo@delta-n.nl About me René van Osnabrugge Communicate @renevo renevo@delta-n.nl http://osnabrugge.wordpress.com Agenda Wat is Scrum? Wat is ALM

Nadere informatie

Definities. Welke landschappen men kan onderscheiden. Hoe architectuur is gedefinieerd. Het verschil tussen een registrerende en creatieve benadering.

Definities. Welke landschappen men kan onderscheiden. Hoe architectuur is gedefinieerd. Het verschil tussen een registrerende en creatieve benadering. Definities Essentiële vaardigheden Welke landschappen men kan onderscheiden. Hoe architectuur is gedefinieerd. Het verschil tussen een registrerende en creatieve benadering. Focus op Fotografie: Landschap

Nadere informatie

Organizational Change Driven by Vision & Courage

Organizational Change Driven by Vision & Courage Organizational Change Driven by Vision & Courage Breda, 26 Maart 2013 12 Juni 2006 H R U P D A T E H O T L I N E : ++ 4 1 2 1 6 1 8 6 1 1 8 2 Why do we need to change? All affiliates have full fledged

Nadere informatie

Big Data en Testen samen in een veranderend speelveld. Testnet 10 april 2014 Paul Rakké

Big Data en Testen samen in een veranderend speelveld. Testnet 10 april 2014 Paul Rakké Big Data en Testen samen in een veranderend speelveld Testnet 10 april 2014 Paul Rakké Kernvraag Is het testen van Big Data omgevingen, applicaties en de data anders dan het testen van meer traditionele

Nadere informatie

Support Center GIS-Flanders

Support Center GIS-Flanders Support Center GIS-Flanders Our mission: Ensuring the optimal use of geographic information in Flanders Het Ondersteunend Centrum GIS-Vlaanderen is

Nadere informatie

VALUE ENGINEERING: THE H E G A G ME! E

VALUE ENGINEERING: THE H E G A G ME! E VALUE ENGINEERING: THE GAME! Involvement Process for Technical Projects Feedback/Learning/Knowledge Management Involvem ment Business Process Engineering Estimating Project Director Detailed Engineering

Nadere informatie

GvIB 30 oktober 2003 Organisatie: Lex Dunn, Aaldert Hofman, Renato Kuiper

GvIB 30 oktober 2003 Organisatie: Lex Dunn, Aaldert Hofman, Renato Kuiper GvIB 30 oktober 2003 Organisatie: Lex Dunn, Aaldert Hofman, Renato Kuiper Aaldert Hofman / 2003-10-30 Security Architectuur - 1 Agenda: 18.30 uur: Ontvangst 19.00 uur: Inleiding door Renato Kuiper 19.10

Nadere informatie

m.b.v. digitale certificaten en PKI Versie: mei 2002 Beknopte Dienstbeschrijving beveiligen van VPN s

m.b.v. digitale certificaten en PKI Versie: mei 2002 Beknopte Dienstbeschrijving beveiligen van VPN s Beknopte dienstbeschrijving Beveiligen van VPN's m.b.v. digitale certificaten en PKI Document: Versie: mei 2002 Beknopte Dienstbeschrijving beveiligen van VPN s Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 2. Snel te

Nadere informatie

Management 2.0. Maak je organisa2e proces- driven en je governance integraal! peter.buelens@strategicmcs.be www.strategicmcs.be

Management 2.0. Maak je organisa2e proces- driven en je governance integraal! peter.buelens@strategicmcs.be www.strategicmcs.be Management 2.0 Maak je organisa2e proces- driven en je governance integraal! peter.buelens@strategicmcs.be www.strategicmcs.be Drive thy business or it will drive thee Benjamin Franklin Wat is de uitdaging

Nadere informatie

Aantoonbaar in control over uw IT én de veiligheid van uw deelnemergegevens! Rocus van Oossanen (DNB) en Jeroen Biekart (NOREA)

Aantoonbaar in control over uw IT én de veiligheid van uw deelnemergegevens! Rocus van Oossanen (DNB) en Jeroen Biekart (NOREA) Aantoonbaar in control over uw IT én de veiligheid van uw deelnemergegevens! Rocus van Oossanen (DNB) en Jeroen Biekart (NOREA) Agenda Over uw sprekers; De toezichtaanpak van DNB: Focus! IT risico in Focus!

Nadere informatie

Service Virtualization @RABOBANK

Service Virtualization @RABOBANK Service Virtualization @RABOBANK TMA Dag 2015 eter Claassen RABOBANK Marc van Lint - IBM Agenda 1. Rabobank Context 2. DevOps Vision 3. roof en Implementeren 4. Voorbeelden 5. Ervaringen & Best ractices

Nadere informatie

Ad Hoc rapportage of constante sturing. Presentatie door: Paul Brands Regional Account Executive

Ad Hoc rapportage of constante sturing. Presentatie door: Paul Brands Regional Account Executive 1 Ad Hoc rapportage of constante sturing Presentatie door: Paul Brands Regional Account Executive Agenda 2 Wie zijn wij? Duurzaam ondernemen / Informatie voorziening. Veranderende inzichten. Knelpunten

Nadere informatie

NAF Insight ArchiMate. 8 maart 2012

NAF Insight ArchiMate. 8 maart 2012 NAF Insight ArchiMate 8 maart 2012 Programma 14:00 14:30 Opening en introductie Marc Lankhorst, Novay en NAF-bestuur 14:30 16:45 Parallelsessies 1 & 2 16:45 18:00 Netwerken en eten 18:00 19:10 Open Space

Nadere informatie

LIO NOREA bijeenkomst 4 februari 2019

LIO NOREA bijeenkomst 4 februari 2019 LIO NOREA bijeenkomst 4 februari 2019 DNB meting inzake informatiebeveiliging door Self Assessments CZ 4-2-2019 "Het COBIT model is net een set winterbanden" Soms doen ze wat maar echt nodig heb je ze

Nadere informatie

Inrichten Architecture Governance Equens

Inrichten Architecture Governance Equens Inrichten Architecture Governance Equens Peter Droppert Equens SE Enterprise Architect 2011 Equens SE Peter.Droppert@nl.equens.com +31625199782 V4 20111110 Governance @ Equens 2 Agenda Architecture Governance

Nadere informatie

Welke standaard is het beste? 4 december 2008, Bianca Scholten, bianca.scholten@task24.nl, tel. 06 52 45 25 98

Welke standaard is het beste? 4 december 2008, Bianca Scholten, bianca.scholten@task24.nl, tel. 06 52 45 25 98 Welke standaard is het beste? 4 december 2008, Bianca Scholten, bianca.scholten@task24.nl, tel. 06 52 45 25 98 Level 4 Business Planning & Logistics ISA-99 beveiliging binnen het control domain Level 3

Nadere informatie

Kickstart Architectuur. Een start maken met architectuur op basis van best practices. Agile/ TOGAF/ ArchiMate

Kickstart Architectuur. Een start maken met architectuur op basis van best practices. Agile/ TOGAF/ ArchiMate Kickstart Architectuur Een start maken met architectuur op basis van best practices. Agile/ TOGAF/ ArchiMate Context schets Net als met andere capabilities in een organisatie, is architectuur een balans

Nadere informatie

Een platformaanpak voor moderne architectuurontwikkeling

Een platformaanpak voor moderne architectuurontwikkeling Een platformaanpak voor moderne architectuurontwikkeling Eric Roovers Manager Architecture & Design Software AG Global Consulting Services Benelux Copyright 2011 Software AG. All rights reserved. Ongrijpbaarheid

Nadere informatie

De Ontwikkeling van een EU PKI systeem voor V2X communicatie

De Ontwikkeling van een EU PKI systeem voor V2X communicatie C-ITS Platform Workgroup 5: Security & Certification De Ontwikkeling van een EU PKI systeem voor V2X communicatie -Vertrouwd en Veilig - 25 september 2015 G. Lamaitre RWS Security Centre RWS Ongeclassificeerd

Nadere informatie

Quality Management System. Risk ISO9001. Info Sessie

Quality Management System. Risk ISO9001. Info Sessie Quality Management System Improvement KWINTA PDCA ISO9001 Quality Plan Leadership Guido Verrept Risk 2015 Info Sessie Ivo Demeulenaere Context Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar

Nadere informatie

ArchiMate voor kennismodellen van NORA en haar dochters. Marc Lankhorst 16 oktober 2013

ArchiMate voor kennismodellen van NORA en haar dochters. Marc Lankhorst 16 oktober 2013 ArchiMate voor kennismodellen van NORA en haar dochters Marc Lankhorst 16 oktober 2013 Agenda 13:00 introductie ArchiMate-status en -ontwikkelingen en NORA-kennismodel 14:00 parallelle workshops rond de

Nadere informatie

Help je Power BI Analytics project om zeep 6 succesfactoren. Marc Wijnberg Gebruikersdag 2018

Help je Power BI Analytics project om zeep 6 succesfactoren. Marc Wijnberg Gebruikersdag 2018 Help je Power BI Analytics project om zeep 6 succesfactoren Marc Wijnberg Gebruikersdag 2018 20+ jaren ervaring in Business Intelligence BI & Analytics Projectendokter Trainer en Partner Sorsebridge Agile

Nadere informatie

Offshore Outsourcing van Infrastructure Management

Offshore Outsourcing van Infrastructure Management Offshore Outsourcing van Infrastructure Management an emerging opportunity dr. Erik Beulen Atos Origin/Tilburg University 1 Agenda Introductie Ontwikkelingen Risicovergelijking Best practices Conclusies

Nadere informatie

Ontwikkeling van simulationbased serious games ten behoeve van logistieke besluitvorming

Ontwikkeling van simulationbased serious games ten behoeve van logistieke besluitvorming faculteit economie en bedrijfskunde center for operational excellence 18-05-2016 1 18-05-2016 1 Ontwikkeling van simulationbased serious games ten behoeve van logistieke besluitvorming Durk-Jouke van der

Nadere informatie

CobiT. Drs. Rob M.J. Christiaanse RA PI themabijeenkomst Utrecht 29 juni 2005 9/2/2005 1

CobiT. Drs. Rob M.J. Christiaanse RA PI themabijeenkomst Utrecht 29 juni 2005 9/2/2005 1 CobiT Drs. Rob M.J. Christiaanse RA PI themabijeenkomst Utrecht 29 juni 2005 9/2/2005 1 Control objectives for information and related Technology Lezenswaardig: 1. CobiT, Opkomst, ondergang en opleving

Nadere informatie

Voor en nadelen (spatieel) gedistribueerd

Voor en nadelen (spatieel) gedistribueerd Voor en nadelen (spatieel) gedistribueerd Centraal Dynamische regelbaarheid Gedistribueerd Communicatie hogere systeemlagen Communicatie lagere systeemlagen Fouttolerantie Faalgedrag Schaalbaarheid Complex

Nadere informatie

Mastersessies 2015 Blok 6. Levering, Regie en Governance

Mastersessies 2015 Blok 6. Levering, Regie en Governance Mastersessies 2015 Blok 6 Levering, Regie en Governance eter M. Bakker Interim manager Agenda 1. Doelstellingen 2. Ken uw leverancier en wat is dat eigenlijk: regie? 3. Wanneer is regie succesvol? 4. Hoe

Nadere informatie

Internettechnlogie, systteem- en netwerkbeheer MODULECODE STUDIEPUNTEN 10 VRIJSTELLING MOGELIJK ja

Internettechnlogie, systteem- en netwerkbeheer MODULECODE STUDIEPUNTEN 10 VRIJSTELLING MOGELIJK ja ECTS fiche Module info OPLEIDING STUDIEGEBIED AFDELING MODULE Handelswetenschappen en bedrijfskunde HBO Informatica MODULENAAM Internettechnlogie, systteem- en netwerkbeheer MODULECODE C4 STUDIEPUNTEN

Nadere informatie

Identity & Access Management & Cloud Computing

Identity & Access Management & Cloud Computing Identity & Access Management & Cloud Computing Emanuël van der Hulst Edwin Sturrus KPMG IT Advisory 11 juni 2015 Cloud Architect Alliance Introductie Emanuël van der Hulst RE CRISC KPMG IT Advisory Information

Nadere informatie

To e-cf or not to e-cf? Jose de Leeuwe-Wisniewski 6 maart 2014

To e-cf or not to e-cf? Jose de Leeuwe-Wisniewski 6 maart 2014 To e-cf or not to e-cf? Jose de Leeuwe-Wisniewski 6 maart 2014 Programma e-cf Korte introductie e-cf Nut en noodzaak Stand van zaken in Europa In Nederland e-cf in de praktijk Ronde tafel discussie Het

Nadere informatie

Pijlers van Beheer. Bram van der Vos www.axisintoict.nl ict@axisinto.nl

Pijlers van Beheer. Bram van der Vos www.axisintoict.nl ict@axisinto.nl Welkom Pijlers van Beheer Bram van der Vos www.axisintoict.nl ict@axisinto.nl Waarom doe je Beheer Business perspectief Stabiliteit Security Enablen voor gebruikers Ondersteuning Technisch Perspectief

Nadere informatie

Activant Prophet 21. Prophet 21 Version 12.0 Upgrade Information

Activant Prophet 21. Prophet 21 Version 12.0 Upgrade Information Activant Prophet 21 Prophet 21 Version 12.0 Upgrade Information This class is designed for Customers interested in upgrading to version 12.0 IT staff responsible for the managing of the Prophet 21 system

Nadere informatie

Van Big Data tot waardevolle informatie op maat van de (interne)gebruiker en de burger

Van Big Data tot waardevolle informatie op maat van de (interne)gebruiker en de burger Van Big Data tot waardevolle informatie op maat van de (interne)gebruiker en de burger Tijdens deze sessie krijgt u een inzicht in een specifieke visie over hoe men op basis van grote hoeveelheden ongestructureerde

Nadere informatie

BiZZdesign. Bouwen van sterke en wendbare organisaties met behulp van standaarden, methode, technieken en tools. Research & Development

BiZZdesign. Bouwen van sterke en wendbare organisaties met behulp van standaarden, methode, technieken en tools. Research & Development BiZZdesign Bouwen van sterke en wendbare organisaties met behulp van standaarden, methode, technieken en tools Research & Development 1 Profile CV Joost Niehof Name Grade Nationality Residence Role Joost

Nadere informatie

Architectuur principes binnen CP. Walter Huberts NAF Insight, 6 juli 2009 www.ing.com

Architectuur principes binnen CP. Walter Huberts NAF Insight, 6 juli 2009 www.ing.com Architectuur principes binnen CP Walter Huberts NAF Insight, 6 juli 2009 www.ing.com Agenda Context Organisatie Architectuur Architectuurproduct Het ontwikkelen van principes Principes in relatie tot architectuurproducten

Nadere informatie

Model Driven Software Development: Geen toekomst maar realiteit. 4 juni 2009, WTC, Amsterdam.

Model Driven Software Development: Geen toekomst maar realiteit. 4 juni 2009, WTC, Amsterdam. Model Driven Software Development: Geen toekomst maar realiteit. 4 juni 2009, WTC, Amsterdam. Welke hoort in dit rijtje niet thuis? Weg- en waterbouw Huizen- en kantoorbouw Stedenbouw Auto- en vliegtuigbouw

Nadere informatie

APMG-International Webinar. ITIL Editie 2011 Wednesday 16 Mei 2012 / 15:30 CET Presented by Karel Höster

APMG-International Webinar. ITIL Editie 2011 Wednesday 16 Mei 2012 / 15:30 CET Presented by Karel Höster www.apmg-international.com APMG-International Webinar (In samenwerking met Ultracomp Academy) ITIL Editie 2011 Wednesday 16 Mei 2012 / 15:30 CET Presented by Karel Höster www.apmg-international.com ITIL

Nadere informatie

Welcome bij SURF. Bron: Prof. Dr. Ir. Anwar Osseyran Managing director SURFsara, professor Amsterdam Business School - UvA

Welcome bij SURF. Bron:   Prof. Dr. Ir. Anwar Osseyran Managing director SURFsara, professor Amsterdam Business School - UvA Welcome bij SURF Bron: http://vimeo.com/20412632 Prof. Dr. Ir. Anwar Osseyran Managing director SURFsara, professor Amsterdam Business School - UvA SURF Toegang tot de best mogelijke ICT faciliteiten coöperatieve

Nadere informatie