Afscheidsrituelen in een pluriculturele maatschappij

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Afscheidsrituelen in een pluriculturele maatschappij"

Transcriptie

1 NVKVV studiedag 31 maart 2011 Afscheidsrituelen in een pluriculturele maatschappij Katholieke godsdienst Prof. Dr. Stefaan Franco Gelovige visie op leven en sterven Twee basisgedachten: 1) Leven is gave van God (Schepper) 2) God blijft zijn mens nabij (Verlosser) Jezus van Nazaret: - God is solidair met menselijk lijden - Jezus maakt het zélf mee - God is sterker dan alle lijden en dood (kruis en verrijzenis) 1

2 Paulus in zijn brief aan de Romeinen: Ik ben ervan overtuigd, dat noch de dood noch het leven, noch engelen noch machten, noch wat is noch wat komt, geen macht in den hoge of in de diepte, noch enig ander schepsel, ons zal kunnen scheiden van de liefde van God, die in Christus Jezus onze Heer is (Rom 8, 38-39). Fundamentele hoop en houvast - niets kan de gelovige scheiden van God - God laat me niet in de steek, vooral nu niet - realisme! - stervende valt niet in het niets maar in de armen van God 2

3 Niet eigenmachtig beschikken over het leven - euthanasie moreel onaanvaardbaar - niet doden maar ook sterven niet nodeloos rekken : menswaardig sterven - proportionaliteitsbeginsel (geen therapeutische hardnekkigheid) - alternatief: palliatieve zorg - stervensbegeleiding: pijn en lijden verzachten om te komen tot menswaardig sterven Gelovige zorg voor de zieke - iedere zorgverlener verricht een werk van barmhartigheid; is teken van Gods liefde voor deze mens-in-nood - gemandateerde pastor beluistert levensverhaal zieke en bidt voor en met hem: 3

4 Rituele zorg voor zieken - bidden met zieken / stervenden: - God danken, smeken, vragen - kruisje, Paternoster, icoon, kaarsje - ziekenzegen: - God vragen om kracht, gemoedsrust en heling voor de zieke - om houvast en sterkte voor de familie Rituele zorg voor zieken - sacrament van de ziekenzalving: - sacrament van de Kerk - laatste oliesel ---> voor zieken-in-crisissituatie - priester zalft met ziekenolie als sterkste teken van Gods nabijheid en zorg voor de ziekte - sacrament van verzoening ( biecht ): - levensrevisie evt. uitlopend op zondebelijdenis - priester zegt Gods vergeving / barmhartigheid toe 4

5 Rituele zorg voor de stervende - viaticum: - weg-brood teer-spijze : spijs voor onderweg - laatste communie: Brood en/of Wijn van de eucharistie - overgang door de dood naar het Leven - zegengebed bij een stervende: - bidden om sterkte voor de overtocht en troost voor de nabestaanden - woorden aanreiken om gelovig afscheid te nemen De dood - geen specifiek-religieuze gebruiken rond het vaststellen van de dood - opbaren met religieus symbool (Paternoster, kruisbeeld, icoon ) - kist en rouwdrukwerk voorzien van kruisbeeld 5

6 Rituele zorg voor de gestorvene - rouwgebed: - woorden aanreiken om uit handen te geven - toevertrouwen aan de barmhartigheid van God - hoop op een verder leven bij God - uitvaartliturgie: - meestal in het kader van een eucharistieviering - definitief afscheid van het stoffelijk overschot - toevertrouwen aan God in de gelovige hoop op de verrijzenis Crisissituaties rond geboorte - (risico)zwangerschap: Elisabethzegen - levenloos: zegengebed afscheidsgebed - in kritieke toestand: nooddoop - met water en In de Naam van de Vader, Zoon en heilige Geest - in de intentie te doen wat de Kerk doet - bij gedoopt of ongedoopt overlijden: kerkelijke uitvaart mogelijk 6

7 Tot slot - begraven of cremeren? - geen principiële bezwaren tegen crematie - pas nà de uitvaartliturgie - orgaandonatie door stervenden? - geen leerstellige bezwaren - te bevorderen daad van edelmoedigheid, geen morele plicht - enkele algemene voorwaarden - autopsie? 7

Het sacrament van. De ziekenzalving. Sacramenten

Het sacrament van. De ziekenzalving. Sacramenten Het sacrament van De ziekenzalving Sacramenten Sacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de

Nadere informatie

Het sacrament van. De ziekenzalving. Sacramenten

Het sacrament van. De ziekenzalving. Sacramenten Het sacrament van De ziekenzalving Sacramenten Sacramenten In de Bijbel Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap

Nadere informatie

22 SEPTEMBER 2011 ANIMATOREN OV GROENHOVE GEMEENSCHAPPELIJKE ZIEKENZALVING

22 SEPTEMBER 2011 ANIMATOREN OV GROENHOVE GEMEENSCHAPPELIJKE ZIEKENZALVING 1 22 SEPTEMBER 2011 ANIMATOREN OV GROENHOVE GEMEENSCHAPPELIJKE ZIEKENZALVING 1. Oorsprong van de ziekenzalving ziekenzorg, ziekenbezoek: zeer vaak in de Bijbel tegen de Joodse traditie in, waar ziekte

Nadere informatie

DE KERKELIJKE UITVAART

DE KERKELIJKE UITVAART DE KERKELIJKE UITVAART Parochie H. Johannes de Doper Deze brochure over de kerkelijke uitvaart is een uitgave van de parochie H. Johannes de Doper. Jaar van uitgave: 2016 2 Gestorven voor deze wereld Sterven

Nadere informatie

Stramien voor een nooddoop

Stramien voor een nooddoop Stramien voor een nooddoop Beste ouder(s), Jullie hebben gevraagd om jullie kindje nu te dopen. Het wordt een nooddoop jullie kindje is in nood. Haar/zijn leventje is bedreigd, de toekomst is onzeker.

Nadere informatie

1. Priester: Licht en leven vinden we bij God, want Hij wil niet dat de mens

1. Priester: Licht en leven vinden we bij God, want Hij wil niet dat de mens Voorbede Na de homilie van de diaken of de priester volgt de Voorbede. In de Voorbede bidden we als geloofsgemeenschap voor de intenties die in ons hart zijn. Uiteraard gaan de beden in het geval van een

Nadere informatie

Parochie Sint Christoffel Het sacrament van de ziekenzalving

Parochie Sint Christoffel Het sacrament van de ziekenzalving Parochie Sint Christoffel Het sacrament van de ziekenzalving St. Paulus Bekering St. Joseph RK Open Hof H. Maria Koningin St. Caecilia H. Jozef Inhoud Inhoudsopgave pag.: 2 Voorwoord pag.: 3 De ziekenzalving

Nadere informatie

Parochie nodig. Pagina 1

Parochie nodig. Pagina 1 Parochie nodig Katholiek worden Wanneer u als volwassene er over nadenkt om katholiek te worden willen wij u daar graag bij begeleiden. Voor meer informatie of als u zich wilt aanmelden dan kunt u contact

Nadere informatie

Het sacrament van. Het vormsel. Sacramenten

Het sacrament van. Het vormsel. Sacramenten Het sacrament van Het vormsel Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk

Nadere informatie

Het sacrament van. Het vormsel. Sacramenten

Het sacrament van. Het vormsel. Sacramenten Het sacrament van Het vormsel Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk

Nadere informatie

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten Het sacrament van Het huwelijk Sacramenten Sacramenten IIn de Bijbel Deze geloofsboekjes gaan over de In het evangelie willen Farizeeën Jezus op de proef stellen zeven sacramenten. Sacramenten met een

Nadere informatie

RK Federatie Vlietstreek

RK Federatie Vlietstreek RK Federatie Vlietstreek UITVAARTFOLDER Als een dierbare komt te overlijden, komen er vele vragen op de nabestaanden af. Diepere vragen over het mysterie van het leven en de dood, maar ook veel praktische

Nadere informatie

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten Het sacrament van Het huwelijk Sacramenten Sacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk

Nadere informatie

Eucharistie met ziekenzalving

Eucharistie met ziekenzalving Intredelied: Eucharistie met ziekenzalving Vrede voor jou, hierheen gekomen, zoekend met ons om mens te zijn. Jij maar alleen, jij met je vrienden, jij met je last, verborgen pijn: vrede, genade, God om

Nadere informatie

Uitvaart voorbede Voorbeeld 1.

Uitvaart voorbede Voorbeeld 1. Uitvaart voorbede Voorganger: Genadige en barmhartige God. U ziet ons hier bijeen in ons verdriet rond het sterven van N. Hij / zij was één van ons, wij zullen hem / haar missen. Geef ons de kracht samen

Nadere informatie

Een gemeenschappelijke ziekenzalving tijdens een eucharistieviering

Een gemeenschappelijke ziekenzalving tijdens een eucharistieviering Een gemeenschappelijke ziekenzalving tijdens een eucharistieviering 1. ALGEMEEN: Om een gemeenschappelijke ziekenzalving vlot te laten verlopen, is het wenselijk dat er meerdere priesters aanwezig zijn

Nadere informatie

Jaar A - Jezus! Samen op weg

Jaar A - Jezus! Samen op weg B I J L A G E B I J J A A R A Gebeden en liederen GEBEDEN GEKEND IN HEEL DE WERELD INHOUDSTAFEL Onze Vader Onze Vader, die in de Hemel zijt, Uw Naam worde geheiligd, Uw Rijk kome, Uw wil geschiede op aarde

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Afscheid nemen betekent loslaten. We hebben in het afgelopen jaar afscheid moeten nemen van een aantal mensen. We zullen straks hun namen noemen, één

Nadere informatie

Tabernakel en godslamp Thuis bij de Heer

Tabernakel en godslamp Thuis bij de Heer Tabernakel en godslamp Thuis bij de Heer Dag en nacht I In het tabernakel worden na de viering van de eucharistie de overgebleven hosties bewaard. Bij het tabernakel brandt een kaars of lamp als teken

Nadere informatie

Aan het kruis liet Jezus zien hoeveel Hij van ons houdt. Daarom is het KRUIS zo belangrijk voor Christenen.

Aan het kruis liet Jezus zien hoeveel Hij van ons houdt. Daarom is het KRUIS zo belangrijk voor Christenen. Het kruisteken Het kruis Een kruis wordt gevormd door twee balken, een verticale en een horizontale. De verticale (die van boven naar beneden) wijst ons naar God en van God naar de mensen. De horizontale

Nadere informatie

Doopsel in een zondagse eucharistieviering

Doopsel in een zondagse eucharistieviering Doopsel in een zondagse eucharistieviering 1. OPENING VAN DE DIENST Intredeprocessie en intredelied Openingswoord met een bijzondere begroeting van de dopeling en zijn / haar familie. Ook de naamgeving

Nadere informatie

HWR Tentoonstelling Langs s Heren wegen Op weg van wieg tot graf vergezeld door een diepgeworteld geloof

HWR Tentoonstelling Langs s Heren wegen Op weg van wieg tot graf vergezeld door een diepgeworteld geloof Begane grond: 1. Hal 2. Entree 3. Garderobe 4. Kapellenroute 5. Kloosters 6. Kapel 7. Bibliotheek HWR e.d. Eerste Verdieping: 1. Huiskamer 2. Filmzaaltje 3. Rijke Roomse Leven 4. Doopsel, Eucharistie envormsel

Nadere informatie

Het sacrament van. Boete en verzoening. Sacramenten

Het sacrament van. Boete en verzoening. Sacramenten Het sacrament van Boete en verzoening Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van

Nadere informatie

Gemeenschappelijke Ziekenzalving

Gemeenschappelijke Ziekenzalving Gemeenschappelijke Ziekenzalving h.-hartziekenhuis Lier Welkom Pr.: Lieve mensen, van harte welkom in naam van onze hele ploeg! Ik wil ze graag aan u voorstellen In ons leven hebben wij dikwijls ervaren

Nadere informatie

Het sacrament van. Boete en verzoening. Sacramenten

Het sacrament van. Boete en verzoening. Sacramenten Het sacrament van Boete en verzoening Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van

Nadere informatie

Zondag 18 November 2018 Viering heilig Avondmaal/lopend

Zondag 18 November 2018 Viering heilig Avondmaal/lopend Protestantse Gemeente te Rijssen Open Hof Zondag 18 November 2018 Viering heilig Avondmaal/lopend Voorganger: Ds. J. Ek Ouderling van Dienst: Mevr. H. Nijhuis Organist: Dhr. P. van Blanken Na de dienst

Nadere informatie

ZIEKENZALVING. Jakobus 5:

ZIEKENZALVING. Jakobus 5: ZIEKENZALVING Jakobus 5: Laat iemand die ziek is de oudsten van de gemeente bij zich roepen; laten ze voor hem bidden en hem met olie zalven in de naam van de Heer Pastorale handreiking nr. 9 Ziekenzalving:

Nadere informatie

Ziekenzalving. Wie zal de steen voor ons wegrollen

Ziekenzalving. Wie zal de steen voor ons wegrollen Ziekenzalving Wie zal de steen voor ons wegrollen Muziek: rustige muziek laten spelen (pamfluit) Verwelkoming: Vandaag komen we samen, om te bidden, te bidden om sterkte, troost en verzoening in deze moeilijke

Nadere informatie

VIERENDE GEMEENSCHAP...

VIERENDE GEMEENSCHAP... ... IN EEN BIDDENDE EN VIERENDE GEMEENSCHAP... KEN JIJ DE EN? 7 is al eeuwenlang een heilig getal. De zevende dag bijvoorbeeld is een rustdag. Zo zijn er ook zeven sacramenten, zeven belangrijke momenten

Nadere informatie

GELOOFSGEMEENSCHAP SINT-JACOBUS LICHTERVELDE GELOOFSGEMEENSCHAP SINT-HENRICUS TORHOUT

GELOOFSGEMEENSCHAP SINT-JACOBUS LICHTERVELDE GELOOFSGEMEENSCHAP SINT-HENRICUS TORHOUT GELOOFSGEMEENSCHAP SINT-JACOBUS LICHTERVELDE GELOOFSGEMEENSCHAP SINT-HENRICUS TORHOUT Voorwoord Vooreerst willen we jou een goeie dag wensen, jij die nu deze folder leest. Een goeie dag vanwege jullie

Nadere informatie

Inleiding Christendom

Inleiding Christendom Wie zijn de grondleggers van het christendom? Jezus zei: Ga dus op weg en maak alle volken tot mijn leerlingen, door hen te dopen in de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest, en hun te leren

Nadere informatie

Christus liefde laten gebeuren

Christus liefde laten gebeuren We ontdekken de rode draad "Sacramenten... Christus liefde laten gebeuren" BENODIGDHEDEN: Blz 2-11 afgeprint Bij biecht Een stevige stoel Bij ziekenzalving: (hand)crème Jezus, het Oersacrament Lucas 13,

Nadere informatie

Eucharistieviering van 7 september ste zondag door het jaar (A)

Eucharistieviering van 7 september ste zondag door het jaar (A) Eucharistieviering van 7 september 2014 23ste zondag door het jaar (A) Openingslied: ZJ 527: Bekleedt u met de nieuwe mens. Begroeting en inleiding P. De genade van God, de liefde van zijn Zoon, Jezus

Nadere informatie

Suggesties voor liederen uit Gezangen voor Liturgie (GVL): 416, 419, 421, 432, 433, 438, 490, 517, 519, 538, 559, 564, 586, 625, 626

Suggesties voor liederen uit Gezangen voor Liturgie (GVL): 416, 419, 421, 432, 433, 438, 490, 517, 519, 538, 559, 564, 586, 625, 626 VIERING VAN DE HEILIGE DOOP IN DE SINT MICHAËLKERK OPENING Suggesties voor liederen uit Gezangen voor Liturgie (GVL): 416, 419, 421, 432, 433, 438, 490, 517, 519, 538, 559, 564, 586, 625, 626 Begroeting

Nadere informatie

Vrijzinnig humanisme 21/03/2011. Oog in oog met afscheidsrituelen in een pluriculturele maatschappij. Vrijzinnig humanisme Franky Bussche

Vrijzinnig humanisme 21/03/2011. Oog in oog met afscheidsrituelen in een pluriculturele maatschappij. Vrijzinnig humanisme Franky Bussche Oog in oog met afscheidsrituelen in een pluriculturele maatschappij Vrijzinnig humanisme Franky Bussche Hoofd van dienst Cel Studie en Onderzoek Unie Vrijzinnige Verenigingen Inleiding (1) Gemeenschappelijke

Nadere informatie

(Naam kind) (datum) +

(Naam kind) (datum) + (Naam kind) (datum) + Jouw naam, met liefde gekozen, zullen we blijven noemen. Je telt nog altijd mee als we vertellen Je bent wel uit ons zicht nooit uit ons hart Je bent niet meer weg te denken op onze

Nadere informatie

Uitvaart. Orde I Gebedsdienst. Allen staan terwijl de gestorvene wordt binnengedragen Kaarsen kunnen worden aangestoken

Uitvaart. Orde I Gebedsdienst. Allen staan terwijl de gestorvene wordt binnengedragen Kaarsen kunnen worden aangestoken In kerk aula Uitvaart Orde I Gebedsdienst Allen staan terwijl de gestorvene wordt binnengedragen Kaarsen kunnen worden aangestoken bemoediging Onze hulp is in de naam van de Heer, die hemel en aarde gemaakt

Nadere informatie

Ziekenzalving: Ik zal u rust en verlichting schenken.

Ziekenzalving: Ik zal u rust en verlichting schenken. Ziekenzalving: Ik zal u rust en verlichting schenken. Intredelied: Gedenken wij dankbaar de daden des Heren Strofe 1 en 2 Begroeting: In de naam van de Vader de Zoon en de Heilige Geest. Van harte welkom

Nadere informatie

De Rozenkrans Werkboekje voor de Kinderwoorddienst

De Rozenkrans Werkboekje voor de Kinderwoorddienst De Rozenkrans Werkboekje voor de Kinderwoorddienst Deze rozenkrans mag je mooi inkleuren Het Rozenkransgebed Er zijn liedjes waarin eenzelfde zin steeds herhaald wordt. Zo is er ook een gebed met herhaling:

Nadere informatie

Mijlpalen. Mijlpalen & sacramenten

Mijlpalen. Mijlpalen & sacramenten Mijlpalen Mijlpalen & sacramenten Als christenen worden we telkens opnieuw uitgenodigd om te groeien in geloof, om de rijkdom van ons geloof te ontdekken en te verdiepen. De kerk kent zeven sacramenten:

Nadere informatie

Wie naar het altaar gaat, moet kennen goed en kwaad. Het één staat hem te wachten, het ander laat hij achter.

Wie naar het altaar gaat, moet kennen goed en kwaad. Het één staat hem te wachten, het ander laat hij achter. PAROCHIE HERZELE HOUTEM Zesentwintigste zondag door het jaar C 24-25 september 2016 Intredelied: Wie naar het altaar gaat (ZJ 534, 1-2-3) Wie naar het altaar gaat, moet kennen goed en kwaad. Het één staat

Nadere informatie

Als wij dan eten van dit brood en drinken uit deze beker, verkondigen wij de dood des Heren totdat Hij komt.

Als wij dan eten van dit brood en drinken uit deze beker, verkondigen wij de dood des Heren totdat Hij komt. Huwelijk Eucharistische gebeden 2. Eucharistisch Gebed XII-b Jezus, onze Weg. Brengen wij dank aan de Heer, onze God. Heilige Vader, machtige eeuwige God, om recht te doen aan uw heerlijkheid, om heil

Nadere informatie

versie 1 versie 2 GELOOFSBELIJDENIS

versie 1 versie 2 GELOOFSBELIJDENIS GELOOFSBELIJDENIS In vele vieringen worden allerlei teksten en gebeden gebruikt als geloofsbelijdenis. Een geloofsbelijdenis kan echter niet zomaar een mooie tekst zijn waarin we zeggen te geloven in de

Nadere informatie

Pastoor Reneerkens. De volgende mensen zijn er ook bij:

Pastoor Reneerkens. De volgende mensen zijn er ook bij: 2 Papa Mama Peter Meter.... Pastoor Reneerkens De volgende mensen zijn er ook bij: 3 BEGROETING EN WELKOMSTWOORD Alles went, zeggen we wel eens, zelfs het wonder wat altijd weer opnieuw gebeurt, wordt

Nadere informatie

Zorg voor het levenseinde I N T E R A C T I E V E S E S S I E S M E T B E W O N E R S V A N E E N W O O N Z O R G C E N T R U M

Zorg voor het levenseinde I N T E R A C T I E V E S E S S I E S M E T B E W O N E R S V A N E E N W O O N Z O R G C E N T R U M Zorg voor het levenseinde I N T E R A C T I E V E S E S S I E S M E T B E W O N E R S V A N E E N W O O N Z O R G C E N T R U M Concept / voorbereiding 1. Aanzet 2. Idee op papier 3. Overleg met directie

Nadere informatie

Dienst in het kader van de week van gebed om eenheid onder de christenen

Dienst in het kader van de week van gebed om eenheid onder de christenen Dienst in het kader van de week van gebed om eenheid onder de christenen Voorganger: Organist: Pastor I. Tilma Mw. J. Verwoerd Vooraf: mededelingen door de ouderling I. Aanvang Openingslied Psalm 98, vers

Nadere informatie

Uitleg voor kinderen die gevormd willen worden. Voordat je informatie krijgt over het vormsel zelf is het wel handig om te weten wat een symbool is:

Uitleg voor kinderen die gevormd willen worden. Voordat je informatie krijgt over het vormsel zelf is het wel handig om te weten wat een symbool is: Uitleg voor kinderen die gevormd willen worden. Voordat je informatie krijgt over het vormsel zelf is het wel handig om te weten wat een symbool is: Een symbool is iets wat je helpt herinneren of je in

Nadere informatie

Het sacrament van. De eucharistie. Sacramenten

Het sacrament van. De eucharistie. Sacramenten Het sacrament van De eucharistie Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de

Nadere informatie

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 2 e jaar BSO

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 2 e jaar BSO Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 2 e jaar BSO Historische benadering: 4 lessen De Primitieve Kerk: De kenmerken van de eerste christenen. Het Apostolisch Concilie (begrip, aanvaarding).

Nadere informatie

Hand in hand door het leven gaan.

Hand in hand door het leven gaan. Ziekenzalving Hand in hand door het leven gaan. PZ Sancta Maria de pastorale dienst 1 KRUISTEKEN OPENING L: Hartelijk welkom iedereen en dank je wel voor jullie aanwezigheid bij dit sacrament van nabijheid

Nadere informatie

VRAAGBAAK Vragen die veel gesteld worden en die in eerste instantie hieronder een antwoord of directe verwijzing vinden.

VRAAGBAAK Vragen die veel gesteld worden en die in eerste instantie hieronder een antwoord of directe verwijzing vinden. VRAAGBAAK Vragen die veel gesteld worden en die in eerste instantie hieronder een antwoord of directe verwijzing vinden. Adventactie. In de voorbereidingsweken op het feest van kerstmis willen de geloofsgemeenschappen

Nadere informatie

Eucharistieviering van 3 november 2013 Eenendertigste zondag door het jaar (C)

Eucharistieviering van 3 november 2013 Eenendertigste zondag door het jaar (C) Eucharistieviering van 3 november 2013 Eenendertigste zondag door het jaar (C) Intredelied: ZJ nr. 540: Heer, onze Heer, hoe zijt gij aanwezig, strofe 1, 2 en 3. Begroeting P. Welkom zusters en broeders,

Nadere informatie

De Rozenkrans St. Lambertusparochie Rotterdam - Kralingen

De Rozenkrans St. Lambertusparochie Rotterdam - Kralingen De Rozenkrans St. Lambertusparochie Rotterdam - Kralingen Deze rozenkrans mag je mooi inkleuren. Het Rozenkransgebed Er zijn liedjes waarin eenzelfde zin steeds weer herhaald wordt. Zo is er ook een gebed

Nadere informatie

ORDE VAN DIENST DOOPLITURGIE

ORDE VAN DIENST DOOPLITURGIE ORDE VAN DIENST DOOPLITURGIE - OPENINGSRITEN - BEGROETING In de Naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest. VERWELKOMING OPENINGSLIED: OPENINGSGEBED NAAMGEVING Toen God op de laatste dag van de week

Nadere informatie

Het sacrament van. De eucharistie. Sacramenten

Het sacrament van. De eucharistie. Sacramenten Het sacrament van De eucharistie Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de

Nadere informatie

Korte doopstudie. Uitleg over de betekenis van de doop

Korte doopstudie. Uitleg over de betekenis van de doop Korte doopstudie Uitleg over de betekenis van de doop Inleiding Waarom zouden we ons laten dopen, wat betekent de doop en voor wie is de doop bedoeld? Het antwoord op deze en andere frequently asked questions

Nadere informatie

Workshop Sterven en Cultuur

Workshop Sterven en Cultuur Workshop Sterven en Cultuur Berbel Tanck (I) Ruth Ramaker (II) Workshop cultuur Pretoets Theorie Eigen ervaringen Stellingen Pretoets In het Boeddhisme moet de strevende vastgehouden worden door een naaste.

Nadere informatie

Jaar B - Bouwen aan Zijn Rijk

Jaar B - Bouwen aan Zijn Rijk B I J L A G E B I J J A A R B Gebeden en liederen GEBEDEN GEKEND IN HEEL DE WERELD Onze Vader Onze Vader, die in de Hemel zijt, Uw Naam worde geheiligd, Uw Rijk kome, Uw wil geschiede op aarde zoals in

Nadere informatie

Want Gods medearbeiders zijn wij. 1Kor. 3:9 HSV

Want Gods medearbeiders zijn wij. 1Kor. 3:9 HSV Want Gods medearbeiders zijn wij 1Kor. 3:9 HSV Gods visie: Hij wil niet dat er iemand verloren gaat, maar dat alle mensen tot bekering komen. 2Petr. 3:9 HB Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en

Nadere informatie

HET SYMBOLUM DES GELOOFS Eerste artikel : Ik geloof in God den Vader almachtig... 2

HET SYMBOLUM DES GELOOFS Eerste artikel : Ik geloof in God den Vader almachtig... 2 DE CATECHISMUS 1 HET SYMBOLUM DES GELOOFS Eerste artikel : Ik geloof in God den Vader almachtig... 2 HET SYMBOLUM DES GELOOFS Eerste artikel (vervolg) : Schepper van hemel en aarde... 3 HET SYMBOLUM DES

Nadere informatie

Het sacrament van. Het doopsel. Sacramenten

Het sacrament van. Het doopsel. Sacramenten Het sacrament van Het doopsel Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk

Nadere informatie

Uitleg schilderij met kruis en rozen. Alleen door het offer van Jezus Gods enig geboren zoon, is er genade en vergeving en een nieuwe start mogelijk.

Uitleg schilderij met kruis en rozen. Alleen door het offer van Jezus Gods enig geboren zoon, is er genade en vergeving en een nieuwe start mogelijk. Uitleg schilderij met kruis en rozen. Waarom EEN WIT KRUIS, de kleur van reinheid? Alleen door het offer van Jezus Gods enig geboren zoon, is er genade en vergeving en een nieuwe start mogelijk. Door het

Nadere informatie

De Rozenkrans Kinderwoorddienst werkboekje

De Rozenkrans Kinderwoorddienst werkboekje De Rozenkrans Kinderwoorddienst werkboekje Deze rozenkrans mag je inkleuren, of elke keer dat je een Weesgegroet Maria en Onze Vader hebt gebeden kan je een bijpassende kraal inkleuren. De Weesgegroetkralen

Nadere informatie

Het logo als gespreksopener. Een catechetische handreiking

Het logo als gespreksopener. Een catechetische handreiking Het logo als gespreksopener Een catechetische handreiking 2 Het Jaar van het Geloof Van 11 oktober 2012 (de begindatum van Vaticanum II en de publicatiedatum van de Catechismus van de Katholieke Kerk)

Nadere informatie

Wat is de betekenis van urbi et orbi? Door wie is Jezus verraden? Wat vieren we op Pasen? Wanneer herdenken we het laatste avondmaal?

Wat is de betekenis van urbi et orbi? Door wie is Jezus verraden? Wat vieren we op Pasen? Wanneer herdenken we het laatste avondmaal? Wat is de betekenis van urbi et orbi? Door wie is Jezus verraden? Wat vieren we op Pasen? Wanneer herdenken we het laatste avondmaal? Wanneer herdenken we de kruisiging en dood van Jezus? Welke liturgische

Nadere informatie

Het sacrament van. Het doopsel. Sacramenten

Het sacrament van. Het doopsel. Sacramenten Het sacrament van Het doopsel Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk

Nadere informatie

Het kerkgebouw Huis van God

Het kerkgebouw Huis van God Het kerkgebouw Huis van God Tekenwaarde TTemidden van vele andere gebouwen die worden gebruikt voor bewoning en bedrijvigheid is een kerk de ruimte voor de ontmoeting met God. Kerken staan meestal op een

Nadere informatie

Orde voor de voortzetting van het heilig Avondmaal

Orde voor de voortzetting van het heilig Avondmaal Orde voor de voortzetting van het heilig Avondmaal Na Lied of Klein Gloria verloopt de dienst als volgt: Apostolische geloofsbelijdenis (gezongen, of gelezen en beantwoord met een lied) Nodiging De Heer

Nadere informatie

Voorbereiding. Dag lieve God,

Voorbereiding. Dag lieve God, Voorbereiding Dag lieve God, Ik mag weer naar U toe komen. Dank U wel! Ik maak een kruisje met wijwater en kniel voor U. Wil U mij helpen om goed te bidden? En zorgt U ervoor dat deze heilige Mis mij helpt

Nadere informatie

Formulier om het heilig avondmaal te vieren (3)

Formulier om het heilig avondmaal te vieren (3) Formulier om het heilig avondmaal te vieren (3) Gemeente van onze Heer Jezus Christus, Instelling Het avondmaal is door onze verlosser zelf ingesteld. Want de apostel Paulus verklaart: Wat ik heb ontvangen

Nadere informatie

Eucharistieviering van 30 juni 2013 Dertiende zondag door het jaar (C)

Eucharistieviering van 30 juni 2013 Dertiende zondag door het jaar (C) Eucharistieviering van 30 juni 2013 Dertiende zondag door het jaar (C) Openingslied: koor. Begroeting Pr.: Welkom broeders en zusters, die de stap hebt gezet naar deze wekelijkse eucharistieviering, een

Nadere informatie

In schema zien de verschillende orden er als volgt uit: Inleiding

In schema zien de verschillende orden er als volgt uit: Inleiding Niemand leeft voor zichzelf, niemand sterft voor zichzelf. Wij leven en sterven voor God onze Heer: aan Hem behoren wij toe. (naar Rom. 14:7-8) De kerk spreekt van leven dat sterker is dan de dood. Gedachtig

Nadere informatie

Eucharistieviering. m.m.v. Taizé-jongerengroep Amersfoort. Vijfde zondag van Pasen. 24 april 2016

Eucharistieviering. m.m.v. Taizé-jongerengroep Amersfoort. Vijfde zondag van Pasen. 24 april 2016 Eucharistieviering m.m.v. Taizé-jongerengroep Amersfoort Vijfde zondag van Pasen 24 april 2016 Oud-katholieke parochie van de heilige Georgius, Amersfoort Uitnodiging tot de communie Jezus Christus zelf

Nadere informatie

Pastorale Theologie Soteriologie. Soteriologie Inleiding. Indeling

Pastorale Theologie Soteriologie. Soteriologie Inleiding. Indeling Pastorale Theologie Soteriologie Centrum voor Pastorale Counseling v.z.w. Soteriologie Inleiding Indeling Algemene genade Uitverkiezing Het reddende Evangelie De wedergeboorte Bekering Rechtvaardigverklaring

Nadere informatie

Pastoraal werk i e m lda m o r n i t g e o g r t z u m

Pastoraal werk i e m lda m o r n i t g e o g r t z u m Pastoraal werk imelda omringt u met zorg Inhoud Visie 3 Vraag een pastor voor... 4 Viering en gebedsruimte 6 Contact pastoraal werk 7 2 Aanwezigheid en bereikbaarheid We zijn aanwezig in het ziekenhuis

Nadere informatie

Stap 2 H e WaS dat k a alweer?

Stap 2 H e WaS dat k a alweer? Stap 2 H e WaS dat k a alweer? 1. Waarom is Jezus belangrijk? Omdat Jezus geboren is in het jaar nul. Omdat Jezus geboren is in Jeruzalem. Omdat Jezus de dood heeft overwonnen. Omdat Jezus onze Vader genoemd

Nadere informatie

De Eerste Communie. Eerste Communieproject 63. Jij bent er helemaal klaar voor

De Eerste Communie. Eerste Communieproject 63. Jij bent er helemaal klaar voor Eerste Communieproject 63 De Eerste Communie Jij bent er helemaal klaar voor We hebben nu 10 lessen gehad. Je hebt al een heleboel geleerd! Je weet dat God onze Vader is. Hij heeft alles gemaakt en wil

Nadere informatie

Genade zij u en vrede van God onze Vader, van Jezus Christus, de Heer en van de heilige Geest. Onze hulp is de Naam van de Heer,

Genade zij u en vrede van God onze Vader, van Jezus Christus, de Heer en van de heilige Geest. Onze hulp is de Naam van de Heer, Eucharistieviering Hemelvaart van de Heer 25 mei 2017 Oudkatholieke parochie van de h. Georgius, Amersfoort OPENINGSLIED Gezang 655, 1-5 INLEIDING Genade zij u en vrede van God onze Vader, van Jezus Christus,

Nadere informatie

ALS EEN DIERBARE STERFT...

ALS EEN DIERBARE STERFT... ALS EEN DIERBARE STERFT... DE KATHOLIEKE UITVAART IN DE KERK INFORMATIEFOLDER VOOR ALLE PAROCHIES VAN HET DEKENAAT TONGEREN Vanaf ons doopsel worden wij in de kring van gelovigen opgenomen. Het sacrament

Nadere informatie

Geloven in Jezus Christus

Geloven in Jezus Christus Geloven in Jezus Christus Zoon van God Jezus krijgt God een menselijk gezicht. Immanuel wordt Hij genoemd: God met ons. Het is de naam die Hij bij zijn geboorte krijgt. ZIn Daar begint zijn bijzondere

Nadere informatie

Jezus geeft zijn leven voor de mensen

Jezus geeft zijn leven voor de mensen Eerste Communieproject 38 Jezus geeft zijn leven voor de mensen Niet iedereen gelooft in Jezus In les 5 hebben we gezien dat Jezus vertelt over de Vader. God houdt van de mensen. Hij vergeeft je zonden.

Nadere informatie

HET DOOPSEL VAN MEERDERE KINDEREN

HET DOOPSEL VAN MEERDERE KINDEREN HET DOOPSEL VAN MEERDERE KINDEREN Eerste deel: de ontvangst van de kinderen 1. Begroeting 2. Naamgeving Welke naam hebt u aan uw kind gegeven? Ouders: N. Moge deze namen geschreven staan in het boek des

Nadere informatie

6,9. Werkstuk door een scholier 2442 woorden 25 november keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Katholieke en hun geloof

6,9. Werkstuk door een scholier 2442 woorden 25 november keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Katholieke en hun geloof Werkstuk door een scholier 2442 woorden 25 november 2002 6,9 261 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Katholieke en hun geloof Hieronder vindt u veel informatie over wat de katholieke nou geloven. Wie

Nadere informatie

Voor een integrale en kerkelijke zorg bij sterven, uitvaart en rouw

Voor een integrale en kerkelijke zorg bij sterven, uitvaart en rouw BELEIDSTEKST Voor een integrale en kerkelijke zorg bij sterven, uitvaart en rouw De pastoraal van ziekenbezoek, uitvaart en rouwzorg is een belangrijke opdracht van de kerkgemeenschap. Zowel haar verkondigingstaak,

Nadere informatie

Wie zegt in Hem te blijven, moet ook zelf zo wandelen als Hij gewandeld heeft. (1 Johannes 2:6)

Wie zegt in Hem te blijven, moet ook zelf zo wandelen als Hij gewandeld heeft. (1 Johannes 2:6) Les 12 voor 17 december 2016 Aan het einde van het verhaal van Job, stelt God Zich voor als de grote Schepper en eindigt met het verdriet van Job. Niettemin, het conflict tussen God en Satan dat dit probleem

Nadere informatie

Ontvangst van het doopkind, het bruidspaar en de familie. Uit de brief van de heilige apostel Paulus aan de christenen van Efeze.

Ontvangst van het doopkind, het bruidspaar en de familie. Uit de brief van de heilige apostel Paulus aan de christenen van Efeze. 2 KERKELIJKE HUWELIJKSSLUITING TIJDENS EEN DOOPSEL Ontvangst van het doopkind, het bruidspaar en de familie Begroeting P. In de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest. A. Amen. Welkomstwoord

Nadere informatie

Eucharistieviering van 8 juni 2014 Pinksteren

Eucharistieviering van 8 juni 2014 Pinksteren Eucharistieviering van 8 juni 2014 Pinksteren Afscheidsviering van Z.E.H. Deken Johan De Baere Processie met Pinkstericoon doorheen de kerk, voor Pinkstericoon zevenarmige kandelaar. Intredelied: ZJ 409:

Nadere informatie

In deze dienst wordt gedoopt: Tijn Bouter. Van harte welkom!

In deze dienst wordt gedoopt: Tijn Bouter. Van harte welkom! In deze dienst wordt gedoopt: Tijn Bouter Van harte welkom! Welkom en gebed Weet Je Dat De Lente Komt Weet je dat de lente komt, lente komt, lente komt Weet je dat de lente komt, alles loopt weer uit De

Nadere informatie

Verkondiging Maartenskerk 21 mei 2017 Johannes 14, Teun Kruijswijk Jansen

Verkondiging Maartenskerk 21 mei 2017 Johannes 14, Teun Kruijswijk Jansen 1 Verkondiging Maartenskerk 21 mei 2017 Johannes 14, 21-27 Teun Kruijswijk Jansen Ik laat jullie mijn vrede na, mijn vrede geef ik jullie I Straks vieren we samen de maaltijd van de Heer, en een van de

Nadere informatie

De rozenkrans... hoe bid je dat?

De rozenkrans... hoe bid je dat? De rozenkrans... hoe bid je dat? Wie naar de WJD in Keulen is geweest, heeft er zeker eentje gekregen: een WJD mini-rozenkrans. En wie er niet bij was, heeft misschien wel eens een rozenkrans zien liggen

Nadere informatie

Sterzingen

Sterzingen Sterzingen 2017-2018 Viering Intredelied Nu sijt wellekome (ZJ 201) Welkomstwoord door de voorganger Welkom door sterzanger (s) S. Jezus is geboren voor iedere mens, voor elk kind. Al vierend willen we

Nadere informatie

Uitvaartviering in de Emmaüsparochie in Uithoorn

Uitvaartviering in de Emmaüsparochie in Uithoorn Uitvaartviering in de Emmaüsparochie in Uithoorn informatie voorafgaand aan het gesprek over de uitvaart Hij is niet hier, hij is immers opgestaan, zoals hij gezegd heeft. Mt 28,6 Inleiding Het is belangrijk

Nadere informatie

Eucharistieviering van 15 augustus 2013 Maria Tenhemelopneming

Eucharistieviering van 15 augustus 2013 Maria Tenhemelopneming Eucharistieviering van 15 augustus 2013 Maria Tenhemelopneming Openingslied: ZJ 501: Magnificat, strofen 1 en 2. Begroeting en inleiding P. Op het feest van de ten hemelopneming van Maria, Jezus moeder,

Nadere informatie

Het sacrament van de ziekenzalving.

Het sacrament van de ziekenzalving. Het sacrament van de ziekenzalving. Vooraf rustige muziek. 1. Kruisteken en vredeswens door pater Gerard. In de naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest. Amen Vrede zij u allen en allen die u lief

Nadere informatie

Christendom. Wat uit dit geloof spreekt je aan?

Christendom. Wat uit dit geloof spreekt je aan? Christendom In Christendom zijn de Bijbel en Jezus het belangrijkste. In de wereld is het de grootste godsdienst, gevolgd door de Islam. In het Christendom geloven de mensen in één God, die uit Drie Personen

Nadere informatie

Orde voor de viering van het heilig Avondmaal

Orde voor de viering van het heilig Avondmaal Orde voor de viering van het heilig Avondmaal Prediking Geloofsbelijdenis Onderwijzing bij het Avondmaal De apostel Paulus beschrijft hoe onze Heer Jezus Christus het heilig Avondmaal heeft ingesteld:

Nadere informatie

DIAKEN: VOOR DE WERELD, VAN DE KERK

DIAKEN: VOOR DE WERELD, VAN DE KERK DIAKEN: VOOR DE WERELD, VAN DE KERK MA AR DA ARMEE KAN IK TOCH NIET BIJ EEN KATHOLIEKE KERK A ANKLOPPEN? Mensen van de katholieke kerk houden zich toch vooral bezig met zaken die zich in of rond het kerkgebouw

Nadere informatie

2.3. eventueel reframing : hoe is het zo ver kunnen komen? Wat was wél goed en ben ik je dankbaar voor? Ziekenzegening

2.3. eventueel reframing : hoe is het zo ver kunnen komen? Wat was wél goed en ben ik je dankbaar voor? Ziekenzegening Ziekenzegening 1. Vooraf - kaars meenemen (ev aan familie vragen of ze zelf kaars, kruisbeeld hebben waaraan ze gehecht zijn) - info bij verpleegkundigen en nadien feedback - belet op deur 2.3. eventueel

Nadere informatie

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten Het sacrament van Het huwelijk Sacramenten In de Bijbel In het evangelie willen Farizeeën Jezus op de proef stellen met een vraag over het huwelijk (Mt. 19, 1-6; Mc. 10, 1-12): staat het een man vrij zijn

Nadere informatie

Aswoensdagviering 2012

Aswoensdagviering 2012 Aswoensdagviering 2012 Voorafgaand aan de viering (op de uitnodiging, tijdens de zondagsviering van 19 februari, ) wordt gevraagd om de dorre palmtakjes van Palmzondag vorig jaar mee te brengen naar de

Nadere informatie