Verslag Duurzaam ondernemen 2006 Stepping-stones voor duurzame groei. Getting you there.

Transcriptie

1 Verslag Duurzaam ondernemen 2006 Stepping-stones voor duurzame groei Getting you there.

2 Over dit verslag Dit verslag wil een volledig en evenwichtig beeld schetsen van de prestaties van Fortis op diverse onderdelen van duurzaam ondernemen in Het verslag, dat tegelijkertijd met het Fortis Jaarverslag 2006 wordt gepubliceerd, is opgebouwd rond verschillende groepen stakeholders. Op die manier kunnen stakeholders snel en makkelijk de informatie terugvinden die voor hen relevant is en kunnen wij een compleet overzicht bieden van de duurzaamheidskwesties waarvoor wij ons bij Fortis gesteld zien. Bijkomend voordeel is dat het verslag hierdoor makkelijk vergelijkbaar is met de duurzaamheidsverslagen uit voorgaande jaren. Fortis wil zich richten op onderwerpen die van materieel belang zijn. De opbouw van dit verslag op basis van stakeholders is daarom gekoppeld aan de drie hoofdthema s van Agenda 2009: Duurzaam ketenbeheer, Klimaatverandering en Sociale inclusie. Om één en ander concreet te maken hebben wij elk thema voorzien van een overzicht van onze prestaties op het betreffende gebied. De inhoud van dit verslag is tot stand gekomen door toepassing van de nieuwe G3-richtlijnen van het Global Reporting Initiative (GRI), waarvan Fortis niveau B+ toepast. Behalve de vereiste profi elinformatie verzorgen wij een overzicht van de managementbenadering en ten minste 20 prestatie-indicatoren. De informatie is bovendien extern geverifi eerd. Nadere informatie over ons toepassingsniveau van de G3- richtlijnen vindt u onder Grondslagen voor de verslaggeving en de GRI-index. Bij Fortis streven wij naar een voortdurende verbetering van onze groeistrategie, onze duurzaamheidsprestaties en de manier waarop wij over onze vorderingen verslag uitbrengen. Behalve dat wij de G3-indicatoren toepassen, maken wij bij de samenstelling van dit verslag gebruik van vragenlijsten aan derden en feedback uit externe gesprekken en interne discussies. U kunt dit verslag downloaden van onze website waar u meer achtergrondinformatie vindt. Gedrukte exemplaren zijn eveneens beschikbaar. Reikwijdte van het verslag Onderdelen in blauw komen in het verslag aan de orde, over de groene stukken wordt ten dele gerapporteerd. VS Azië Rest van Europa Benelux Retail Banking Merchant & Private Banking Insurance Foundations

3 Fortis in een oogopslag Profi el Fortis is een internationale fi nanciële dienstverlener in bankieren en verzekeren. Wij bieden particuliere, zakelijke en institutionele klanten een breed aanbod van fi nanciële producten en diensten via eigen kanalen, in samenwerking met het intermediair of via andere partners. In de Benelux een van de welvarendste regio s van Europa is Fortis marktleider in bankieren en verzekeren. Voortbouwend op die vooraanstaande positie hebben wij een sterke aanwezigheid opgebouwd op de Europese retail banking-markt en maken wij gebruik van meerdere distributiekanalen. Wij bieden ondernemingen, institutionele klanten en vermogende particulieren ge - specialiseerde fi nanciële diensten en hebben geïntegreerde oplossingen ontwikkeld voor ondernemers en ondernemingen. Dankzij haar unieke deskundigheid is Fortis uitgegroeid tot een speler van formaat in nichemarkten, zoals energie in Noord- Amerika, en fondsenadministratie, grondstoffen en transport wereldwijd. Wij hebben met succes de bank- en verzekeringsexpertise gebundeld in groeimarkten in Europa en Azië. Op het Iberisch schiereiland en in Maleisië is Fortis marktleider in bankverzekeren. Met een marktkapitalisatie van EUR 43 miljard eind 2006 behoort Fortis tot de twintig grootste fi nanciële instellingen van Europa. De sterke solvabiliteit, de aanwezigheid in meer dan vijftig landen en de gedrevenheid en het professionalisme van onze medewerkers stellen ons in staat om mondiale kracht te combineren met lokale fl exibiliteit. Getting you there. Fortis. Hoe bieden wij onze stakeholders duurzame waarde? Kortweg door het verder ont wikkelen van onze kerncompetenties en deskundigheid in de Benelux en deze internationaal te exporteren. Maar de werkelijke sleutel tot ons succes is dat wij de klant tevreden stellen. Alles staat of valt met ons vermogen om klanten daar te brengen waar ze heen willen. Dat doen wij door effectieve fi nanciële oplossingen te bieden en een sterke relatie met hen op te bouwen. Waar u ons kunt vinden Onze visie In een wereld die steeds complexer en tegelijk almaar kleiner wordt, zijn innovatie, snelheid en alertheid van even groot belang als schaal, staat van dienst en bereik. Wij onderscheiden ons als professionele, internationale fi nanciële dienstverlener en staan bekend om ons vermogen om duurzame waarde te creëren voor onze stakeholders. Dat doen wij door in te spelen op de behoeften van onze klanten, beleggers, medewerkers, partners en de gemeenschappen waarin wij actief zijn en door hun verwachtingen zelfs te overtreffen. Onze missie Fortis biedt haar klanten aantrekkelijke en originele oplossingen. Wij willen een van de meest dyna mische en duurzame fi nanciële dienstverleners van Europa zijn, door het bieden van gespecialiseerde, innovatieve en pragmatische oplossingen via een netwerk van kanalen en door het inzetten van onze operationele kennis en zakelijke expertise. Retail Banking Fortis Investments Business Centres, Specialised Financial Services kantoren en Private Banking kantoren Merchant Banking Insurance Voor een meer gedetailleerde kaart, zie Algerije Canada Noorwegen Zweden Bahamas Cayman Islands British West Indies Curaçao Verenigde Verenigde Staten Arabische Emiraten Thailand Vietnam Taiwan Phillipines Denemarken Mexico Kaaimaneilanden Cayman Islands Bahamas Malaysia British West Indies Rusland Curaçao ao Indonesia Ierland Eiland Man Guernsey Verenigd Koninkrijk Nederland Duitsland België Luxemburg Tsjechië Polen Ukraïne Afrika Zuid Afrika Amerika Brazilië Oostenrijk Zuid-Korea Europa Frankrijk Zwitserland Italië Hongarije Roemenië Bahamas Cayman Islands British West Indies Curaçao Iran Bahrein Verenigde Arabische Emiraten India China Thailand Vietnam Taiwan Phillipines Filippijnen Japan Portugal Malaysia Maleisië Spanje Algerije Malta Griekenland Turkije Azië Indonesia Indonesië Australië

4 1 Inhoudsopgave Bericht van de CEO 2 Duurzaam ondernemen bij Fortis 4 Agenda 2006 uitgevoerd 4 Op weg naar Agenda Duurzaam ketenbeheer 6 Klimaatverandering 8 Sociale inclusie 10 CSR Governance 12 Lidmaatschappen 12 Externe erkenning 13 Focus op onze klanten 15 Beheer van sociale en milieurisico s 15 Equator Principles 16 Sectorbeleid 17 Duurzame en verantwoorde producten en diensten 21 Duurzaam beleggen 21 Carbon Banking 23 Financiering duurzame energie 26 Duurzame producten 27 Productkwaliteit en verantwoordelijkheid 29 Toegang tot fi nanciële diensten 30 Medewerkers maken Fortis 31 Personeelsbestand 31 Aantrekken en ontwikkelen van talent 32 Diversiteit 33 Medewerkertevredenheid 34 Gezondheid 34 Sociaal overleg 35 Interne milieuzorg 36 CO 2 -neutraliteit 36 Corporate Environmental Management System 37 Central Purchasing Organisation 39 Actief in de maatschappij 40 Maatschappelijke betrokkenheid 40 Dialoog met NGO s 42 Publieke sector 43 Sponsoring 43 Duurzame aandeelhouderswaarde 44 Het Fortis-aandeel 44 Corporate governance 45 Fortis als aandeelhouder 45 Grondslagen voor de verslaglegging 46 Assurance rapport 47 GRI-index 49

5 De uitdagingen waarvoor de wereld nu staat, gaan veel verder dan cijfers en balansen alleen ondernemingen dragen de verantwoordelijkheid om bij te dragen aan het oplossen van vraagstukken die de samenleving als geheel aangaan. Bericht van de CEO Het succes van elke onderneming staat of valt met de wens om goede resultaten te boeken en om de verwachtingen van de markt te overtreffen. Maar daar blijft het niet bij. De uitdagingen waarvoor de wereld nu staat, gaan veel verder dan cijfers en balansen alleen ondernemingen dragen de verantwoordelijkheid om bij te dragen aan het oplossen van vraagstukken die de samenleving als geheel aangaan. Klimaatverandering, armoede en de invloed van globalisering zijn belangrijke vraagstukken die niet vanzelf oplossen. Het is in het langetermijn belang van onze samenleving dat wij manieren vinden om deze uitdagingen effectief het hoofd te bieden, niet alleen om de kwaliteit van leven in stand te houden maar ook om deze voor toekomstige generaties veilig te stellen. Daarom hechten wij er bij Fortis zo sterk aan om het goed te doen niet alleen als bedrijf maar ook in het belang van onze medewerkers en klanten. De duurzaamheidsagenda van Fortis weerspiegelt onze ambitie om goede prestaties te leveren. Om het effect van onze inspanningen te vergroten, hebben wij besloten om versneld te handelen en om ons te richten op drie centrale thema s: duurzaam ketenbeheer, klimaatverandering en sociale inclusie. Wij doen dit niet uit liefdadigheid. Integendeel wij zijn zelfs van mening dat wij onze positie op de markt kunnen verbeteren en de potentiële waarde van ons bedrijf in de toekomst kunnen vergroten door inzicht te krijgen in de dynamiek van deze vraagstukken en door oplossingen aan te dragen die er toe doen. Bedrijven kunnen een sterke positie op de markten waarin zij actief zijn niet handhaven als zij niet inspelen op ontwikkelingen in de samenleving als geheel.

6 Bericht van de CEO 3 In dit rapport willen wij een compleet en evenwichtig overzicht geven van de vooruitgang die wij in 2006 op dit gebied hebben geboekt. Ik noem hier een aantal hoogtepunten: De verdere integratie van duurzaamheid in de waardeketens waarbij we betrokken zijn, zoals de ontwikkeling van nieuwe bedrijfsmodellen voor de sectoren agri-commodities en scheepvaart in samenwerking met relevante stakeholders zoals NGO s. Wij hebben een ambitieus programma voor CO 2 -neutraliteit, dat gebaseerd is op onze doelstelling om in 2007 CO 2 -neutraal te zijn. Wij zijn van plan onze activiteiten in carbon banking en producten en diensten die verband houden met klimaatverandering uit te breiden. Het Fortis Foundations-concept wordt internationaal uitgerold. Maar onze belangrijkste langetermijninvestering is misschien wel de investering in onze mensen. Deze keuze ligt voor de hand omdat onze mensen bepalend zijn voor de kwaliteit van onze organisatie en de tevredenheid van onze klanten. Door onze groei en internationale expansie wordt ons personeelsbestand steeds diverser. Wij zijn van mening dat onze betrokkenheid bij duurzaam ondernemen onze medewerkers inspireert en een belangrijke bindende factor is bij onze wereldwijde activiteiten. Ik ben zeer trots op het werk dat door alle Fortismedewerkers is geleverd. Dankzij hun toewijding en prestatiegerichtheid behoort Fortis nu tot de meest vooraanstaande spelers op de markt. Ik ben ervan overtuigd dat onze motivatie om duurzaam te ondernemen alleen zal worden gewaardeerd als wij ook vanuit fi nancieel en strategisch oogpunt goed blijven presteren. Daarom ben ik ook zeer verheugd te kunnen melden dat 2006 voor Fortis weer een uitstekend jaar was. Wij hebben wederom een sterk resultaat weten te behalen en hebben onze activiteiten op onze thuismarkt en daarbuiten verder uitgebreid, door autonome groei en door selectieve overnames. Het succes van de afgelopen twee jaar heeft ons het vertrouwen gegeven om onze groei te versnellen en om onze doelstellingen voor 2011 te verhogen. Wij zijn bij Fortis van nature optimistisch. Wij zijn ons bewust van de vele uitdagingen waarvoor de wereld nu staat, maar wij geloven in de creativiteit en de kracht van individuen en van ondernemingen om manieren te vinden om deze uitdagingen het hoofd te bieden. Deze verantwoordelijkheid grijpen wij bij Fortis met beide handen aan. Fortis is een bedrijf met sterke groeiambities en wij streven er voortdurend naar om onze prestaties te verbeteren. Wij zijn van mening dat er alleen sprake kan zijn van werkelijke waardecreatie als ondernemingen tegelijkertijd een positieve invloed uitoefenen op de samenleving. Wij hebben er bij Fortis bewust voor gekozen om deze weg te bewandelen en we kijken ernaar uit om ook in de toekomst met u te blijven samenwerken. Wij hopen dat dit rapport u een goed beeld geeft van onze prestaties en de vooruitgang die wij boeken en dat het als inspiratiebron zal dienen in uw dagelijkse leven. Wij zijn van mening dat waardecreatie hand in hand gaat met een positief effect op de samenleving. Jean-Paul Votron Chief Executive Offi cer

7 Duurzaam ondernemen bij Fortis De ambitie van Fortis om steeds beter te presteren op het gebied van duurzaam ondernemen komt voort uit de overtuiging dat dit alleen kan worden bereikt door de essentie van duurzaamheid in te bedden in onze organisatie en bedrijfs processen. Wij hebben ons hier in 2006 op toegelegd en zullen dat ook in de toekomst blijven doen. Of het nu om de relatie met onze klanten gaat, om de ontwikkeling van producten en diensten of zelfs om het ontwikkelen van bedrijfsmodellen of het betreden van nieuwe markten op nieuwe manieren, wij hebben geleerd dat er een wereld van mogelijk heden opengaat als wij onze klanten vanuit een duur zaam perspectief benaderen. Daarom stellen wij de relatie met onze klanten in dit rapport centraal, zonder overigens het belang van onze andere stakeholders uit het oog te verliezen. Wij zijn succesvol dankzij onze klanten en de gemeen schap pen waarin wij actief zijn. Onze maatschappelijke betrokken heid komt tot uitdrukking in de visie die aan de Fortis Foundations ten grondslag ligt, namelijk om bij te dragen aan sociale inclusie. Dit houdt in dat kwetsbare groepen in staat worden gesteld om te participeren in de maatschappij en om zich aan te sluiten bij de economische en maatschappelijke dynamiek van de samen leving. Wij hechten er bij Fortis aan dat onze inspanningen op maatschappelijk vlak hand in hand gaan met commercieel succes. Succesvolle ondernemingen kunnen niet zonder een gezonde samenleving en een gezonde samenleving kan op haar beurt niet zonder succes volle ondernemingen. Het is dan ook vanuit onze betrokkenheid bij de gemeenschappen waarin wij actief zijn dat wij ons inspannen om onze bedrijfsactiviteiten op duurzame wijze uit te breiden. Agenda 2006 uitgevoerd In eerdere rapporten lichtten wij toe hoe we Agenda 2006 hadden opgesteld en uitgevoerd. Deze routekaart Fortis onderscheidt twee dimensies van duurzaam ondernemen Duurzame ontwikkeling Voor Fortis betekent duurzame ontwikkeling op een verantwoordelijke manier zakendoen, bijdragen aan duurzame economische groei zonder daarbij de legitieme belangen van onze stakeholders uit het oog te verliezen, en verantwoordelijkheid nemen voor mens en milieu. Maatschappelijke betrokkenheid Bij Fortis werken wij actief mee aan de realisatie van de doelstellingen van lokale gemeenschappen en nemen daarvoor verantwoordelijkheid. Dat doen wij door een combinatie van vrijwilligerswerk en donaties aan goede doelen. De Fortis Foundations spelen hierbij een centrale rol. beschreef onze ambities, prioriteiten en acties voor de periode Het werken met een dergelijke agenda is heel effectief gebleken. De actiepunten die erin werden vastgelegd hebben onze eigen medewerkers en externe stakeholders bewust gemaakt van onze prioriteiten. Dankzij Agenda 2006 konden wij doelgericht opereren en op veel terreinen tastbare resultaten boeken. Alle in de routekaart vast gelegde actiepunten zijn uitgevoerd, zoals uit de tabel Routekaarten voor duurzaam ondernemen blijkt.

8 Duurzaam ondernemen bij Fortis 5 Hoogtepunten Duurzaam Ondernemen 2006 Implementatie van de Equator Principles Ontwikkeling van specifi ek sectorbeleid en instrumenten voor de scheepvaart en agri-commodities Ontwikkeling van duurzame producten zoals de Fortis Footprint Calculator, het Start Green Fund en Energiekrediet Onderschrijving van het Global Compact en lidmaatschap van UNEP FI Besluit om een CO 2 -neutraliteitsprogramma te starten (CO 2 -neutraal vanaf 2007) Opname in Climate Leadership Index Ontwikkeling van een milieubeheersysteem Integriteitstraining voor medewerkers Start Fortis Foundations in Luxemburg, Frankrijk en Polen Verbetering positie in de Dow Jones Sustainability Index Klimaatverandering. Fortis wil bijdragen aan een oplossing voor klimaatverandering door onze voetafdruk op het milieu te verminderen, op een proactieve manier te werken aan de ontwikkeling van producten en diensten die verband houden met klimaatverandering, door onze indirecte invloed op het milieu te analyseren en door business gedreven beleid te ontwikkelen. Sociale inclusie. Dankzij het werk van de Fortis Foundations bevorderen wij de participatie van kwetsbare groepen in de maat schappij. Daarnaast streven wij ernaar onze fi nanciële diensten en producten toegankelijk te maken voor een zo breed mogelijk publiek middels speciaal daartoe ontwikkelde applicaties. Duurzaam ketenbeheer Klimaatverandering Sociale inclusie Op weg naar Agenda 2009 Gezien het succes van Agenda 2006 hebben wij besloten om een soortgelijke routekaart op te stellen voor de volgende stap op weg naar duurzaamheid. Aan de hand van Agenda 2009 zullen wij erin slagen om uit te groeien tot een toonaangevende fi nanciële instelling op het gebied van duurzaam ondernemen. Agenda 2009 is gebaseerd op drie centrale thema s: Duurzaam ketenbeheer. Door beter inzicht te krijgen in de waardeketens waarin wij en onze klanten opereren, kunnen wij duurzame ontwikkeling binnen deze ketens be vorderen. Hiermee versterken wij de relatie met onze klanten en bouwen wij aan nieuwe, innovatieve samenwerkings verbanden. In onze ogen bestrijken deze drie thema s de belangrijkste en meest relevante uitdagingen die ons de komende jaren te wachten staan. Ze zijn het resultaat van diepgaand onderzoek waarbij onze interne en externe stakeholders betrokken waren. Deze thema s staan centraal bij de verdere inbedding van duur zaamheid in onze organisatie. Wij hebben al een aantal specifi eke actiepunten opgesteld en zullen blijven werken aan het defi niëren van andere meetbare prioriteiten en maatregelen gericht op het verbeteren van onze prestaties op het gebied van duurzaam ondernemen. Routekaarten voor duurzaam ondernemen Agenda 2006 ( ) Agenda 2009 ( ) Ontwikkeling en implementatie Eerste duurzaamheidsverslag Intranetsite over duurzaamheid Centraal duurzaam kredietbeleid Defence Industry Policy Prestatieindicatoren opgenomen in bedrijfsplannen Intensivering dialoog met stakeholders Ontwikkeling inkoopbeleid Verder onderzoek naar Fortis-breed beleggingsbeleid Fortis-brede milieuverklaring Afstemming op internationale standaarden; ondertekening Equator Principles Ontwikkeling sectorbeleid Uitbreiding Fortis Foundations Focus en acceleratie Voortbouwen op centrale thema s Duurzaam ketenbeheer Klimaatverandering Sociale inclusie Verdere inbedding duurzaamheid in hele organisatie Implementatie van CO 2 -neutraliteitsprogramma Ontwikkeling en toepassing specifi ek beleid Verdere uitbreiding van Fortis Foundations Formulering en toepassing Fortis Human Rights Statement Versterking dialoog en communicatie met stakeholders Ontwikkeling van duurzame producten en diensten Actieve deelname aan internationaal debat over duurzaam ondernemen

9 6 Fortis Verslag Duurzaam Ondernemen 2006 Duurzaam ketenbeheer

10 Duurzaam ondernemen bij Fortis 7 Door beter inzicht te krijgen in de ketens waarin wij en onze klanten opereren, kunnen wij duurzame ontwikkeling binnen deze ketens bevorderen. Hiermee versterken wij de relatie met onze klanten en bouwen wij aan nieuwe, innovatieve samenwerkingsverbanden. Duurzaam ketenbeheer Fortis heeft als fi nanciële instelling een indirecte invloed op het bevorderen van duurzaam ondernemen, door diensten die wij leveren aan andere ondernemingen via de verschillende onderdelen van ons bedrijf. Deze onder nemingen maken vaak zelf deel uit van een lange waarde keten en de meeste duurzaamheidskwesties blijven niet beperkt tot een enkel onderdeel hiervan. Bedrijven worden zich steeds bewuster van deze kwesties binnen hun eigen waardeketen en ze worden hiervoor ook steeds vaker verantwoordelijk gesteld. Onze prestaties Duurzaam ketenbeheer stelt ons voor een groot aantal uitdagingen. Waar begint en eindigt onze verant woordelijk heid? Waar liggen de grenzen van onze invloedssfeer? Hoe kunnen wij deze invloed gebruiken om de ketens duur zamer te maken, en in welke mate en tegen welke prijs? Het debat over deze fundamentele kwesties is nog maar net op gang gekomen. Wij zijn bij Fortis echter van mening dat we nu al actie moeten ondernemen in plaats van te wachten tot er internationaal consensus is bereikt. Wij zijn actief bezig beleid te ontwikkelen om duurzaamheid te bevorderen in de verschillende waardeketens waarin wij opereren. Indicator Prestatie Business relevantie Equator Principles Sectorbeleid Herziene Equator Principles geïmplementeerd in onze projectfi nanciering Aantal geëvalueerde projecten: 97 Duurzaamheidsbeleid voor palmolie ontwikkeld, waaronder kernwaarden voor agri-commodities Sustainable shipping assessment tool ontwikkeld Verbeterde kredietverlening Verbeterde kredietverlening Doelstelling Implementatie uitbreiden naar andere relevante bedrijfsactiviteiten Implementatie palmoliebeleid en uitbreiden naar andere agri productgebieden Doorlichten scheepvaartportefeuille Duurzaam Duurzaam vermogen onder beheer (VoB): Bedrijfskansen VoB Private Banking: EUR 1 miljard in 2010 beleggen Private Banking EUR 531 miljoen Winst VoB Asset Management: EUR 5 miljard op Asset Management EUR 950,5 miljoen de middellange termijn Grondstoffen in Indonesië Het was voor mij een bijzonder waardevolle ervaring om lid te zijn van de interne taskforce voor de ontwikkeling van beleid voor duurzame palmolie. Het heeft mij meer inzicht verschaft in de invloed van de productie van palmolie op het milieu en op de maatschappij. Wij weten nu meer over de plantages van onze klanten, en onze klanten zijn op hun beurt, door de kernwaarden die wij hebben opgesteld voor agri-commodities, bewuster geworden van de grote gevolgen van hun activiteiten op mens en milieu. Tegelijkertijd beseffen wij ook dat het voor onze klanten uit praktisch oogpunt moeilijk is om aan deze waarden te voldoen, vooral omdat de palmoliesector zo versplinterd is en omdat er in de sector en in de waardeketen vele honderd duizenden partijen betrokken zijn. De gesprekken die wij met verschillende NGO s hebben gevoerd waren interessant en leerzaam. Zij waren zeer kritisch over sommige palmolieproducenten in onze portefeuille. Met deze kennis konden wij bepaalde zaken met onze klanten bespreken en een eventueel reputatierisico voor Fortis verkleinen. Angeline Tang, Relationship Manager Agri-commodities Singapore Ik ben van mening dat ons beleid niet alleen zal bijdragen tot een duurzamere toeleveringsketen, maar ook commercieel voordeel zal brengen. Het versterkt onze relatie met de klant, en daar wij onze klanten ook aanmoedigen om alleen van leveranciers af te nemen die milieuvriendelijk en sociaal ondernemen, kunnen wij gebruik maken van de leveranciers van onze klanten en daarmee ons eigen netwerk uitbreiden. Onze klanten zijn zich over het algemeen bewust van het belang van duurzaamheid en de noodzaak om hun activiteiten op dit gebied te verbeteren, te meer daar dit hun verkoopnetwerk op de Europese en Amerikaanse markten vergroot.

11 8 Fortis Verslag Duurzaam Ondernemen 2006 Klimaatverandering

12 Duurzaam ondernemen bij Fortis 9 Door een kleinere voetafdruk achter te laten op het milieu, op een proactieve manier te werken aan de ontwikkeling van producten en diensten die verband houden met klimaatverandering, door onze indirecte invloed op het milieu te analyseren en door business gedreven beleid te ontwikkelen, willen wij bijdragen aan een oplossing voor klimaatverandering. Klimaatverandering Klimaatverandering is waarschijnlijk één van de grootste uitdagingen waarvoor de wereld nu staat en gaat in elke samenleving gepaard met hoge risico s voor de toekomst. Fortis accepteert dat zij hierin een rol te vervullen heeft. Wij spelen proactief in op deze risico s en zijn ons bewust van de bedrijfskansen die deze uitdagingen met zich meebrengen. Daarom hebben wij klimaatverandering gekozen als een van de drie centrale duurzaamheidsthema s voor de komende jaren. Fortis speelt nu al in op deze nieuwe bedrijfskansen door het aanbieden van een scala van diensten op het gebied van carbon banking en de fi nanciering van duurzame energie. Wij zullen ons ervoor inzetten om deze activiteiten op korte termijn uit te bouwen. Daarnaast is Fortis gestart met een uitgebreid programma voor CO 2 -neutraliteit gericht op het bereiken van volledige CO 2 -neutraliteit vanaf begin Onze prestaties Indicator Prestatie Business relevantie Carbon Banking Handelsresultaat EUR 15 miljoen Bedrijfskansen Winst Financiering van Uitstaande faciliteiten jaar ultimo EUR 425 miljoen Bedrijfskansen duurzame energie Aantal projecten 23 Winst Voetafdruk Fortis Totale CO 2 -uitstoot (in tonnen) Effi ciënt gebruik van energiebronnen Doelstelling Ons succesvolle bedrijfsplan voor carbon banking uitbreiden naar de VS en Azië Vooraanstaande rol blijven spelen bij de fi nanciering van duurzame energie Vanaf begin 2007 CO 2 -neutraal zijn Ons wereldwijde energieverbruik tegen eind 2010 met 10% per FTE verminderen Waste-to-Energy Fortis Bank Milaan heeft een projectfi nanciering ter waarde van EUR 215 miljoen voor Lomellina Energia S.r.l. (LE) begeleid. LE is in 1995 opgericht voor de ontwikkeling, bouw en in bedrijfstelling van een 19MW Waste-to-Energy installatie met een afvalverwerkingscapaciteit van ton per jaar. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de CFBvergassingstechnologie van Foster Wheeler. De projectfi nanciering wordt gebruikt om de capaciteit te verhogen naar 44MW en ton per jaar en voor herfi nanciering van de bestaande kredietfaciliteit. Het project wordt gesponsord door COGEME S.p.A., Foster Wheeler Italiana S.p.A. en ASM Vigevano e Lomellina S.p.A. Lomellina Energia is het eerste afvalverwerkings- en energiewinningsproject (WtE) waarbij Fortis Bank in Italië betrokken is. Het belang van Fortis Bank in LE zet de bank op de kaart van de Italiaanse WtE-markt en draagt bij aan de verdere profi lering van Fortis op de markt voor duurzame energie

13 10 Fortis Verslag Duurzaam Ondernemen 2006 Sociale inclusie

14 Duurzaam ondernemen bij Fortis 11 Middels het werk van de Fortis Foundations bevorderen wij de participatie van kwetsbare groepen in de maatschappij. Daarnaast streven wij ernaar onze fi nanciële diensten toe gankelijk te maken voor een zo breed mogelijk publiek middels speciaal daartoe ontwikkelde producten en applicaties. Sociale inclusie Bij Fortis hechten wij eraan om een tastbare bijdrage te leveren aan de gemeenschappen waarin wij actief zijn en om de sociale inclusie van achtergestelde groepen te bevorderen. Deze betrokkenheid komt al jaren tot uitdrukking in het werk van de Fortis Foundations. Wij streven ernaar om de toegankelijkheid van onze fi nanciële diensten te vergroten om kwetsbare groepen in staat te stellen zich aan te sluiten bij de economische en sociale dynamiek van de samenleving. Naast het bevorderen van sociale inclusie op het niveau van verschillende sociale groepen, zet Fortis zich ervoor in om haar medewerkers een werkomgeving te bieden waarin verschillen in sociale en culturele achtergrond worden geaccepteerd, gerespecteerd en gewaardeerd, en waarin talent wordt herkend en ontwikkeld. Elke individuele medewerker moet in staat worden gesteld zich optimaal te ontplooien. Voortbouwend op hun eerdere ervaringen zijn Fortis Insurance Netherlands en Jeugd zorg Nederland in 2006 een structureel samenwerkingsverband aangegaan onder de naam Verzekerd van Jeugdzorg. Jeugdzorg Nederland is een overkoepelende organisatie die kinderen en jongeren helpt zich te ontwikkelen tot gezonde, evenwichtige volwassenen en die steun biedt aan ouders die problemen ondervinden bij het opvoeden van hun kinderen. Zeven bestuurs leden van Fortis en de aangesloten organisaties hebben gezamenlijk initiatieven ontplooid bij de welzijnsinstellingen waarbij Fortis-medewerkers betrokken zijn. De samenwerking richt zich op drie thema s: jeugd en sport, onderwijs en ontwikkeling en reputatiemanagement. Onze prestaties Indicator Prestatie Business relevantie Doelstelling Maatschappelijke Budget voor donaties EUR Betrokkenheid medewerkers Verdere uitbreiding van de Fortis Aantal projecten 398 Verbetering reputatie Foundations naar de landen waarin betrokkenheid Medewerkers betrokken bij projecten wij actief zijn, te beginnen met het VK, Turkije en Ierland Diversiteit Vrouwen in topmanagement (in %) 8,2 Ons personeelsbestand afstemmen op de markt Vrouwen in topmanagement: 9% in 2007 Het diversiteitsbegrip uitbreiden naar andere terreinen (niet alleen gender) Training en ontwikkeling Gemiddeld aantal trainingsdagen (per FTE) 4,57 Ontwikkeling menselijk kapitaal Ontwikkelingsmogelijkheden voor onze mensen blijven vergroten Maatschappelijke betrokkenheid Wij hebben er bewust voor gekozen om met Jeugdzorg Nederland een langdurige relatie aan te gaan waarbij beide partijen baat hebben. Het is geweldig om te zien dat dit initiatief bij alle Fortismedewerkers weerklank vindt. Wij zijn tenslotte allemaal ooit jong geweest en velen onder ons hebben zelf kinde ren of zelfs kleinkinderen. Daardoor hechten ze vaak nog sterker aan dit soort initiatieven. Ik hoor regelmatig hoe trots ze zijn dat ons bedrijf zich op deze manier inzet. Kort gezegd hebben Jeugdzorg en Fortis Insurance elkaar veel te bieden. Johan van der Schoot, Directeur Communicatie en Intermediaire Zaken

15 12 Fortis Verslag Duurzaam Ondernemen 2006 CSR Governance De benoeming van Lex Kloosterman tot Chief Strategy Offi cer (CSO) in het Executive Committee op 1 oktober 2006 onderstreept het belang van duurzaam ondernemen als integraal onderdeel van de strategie van Fortis. De CSO, die de leiding heeft over Investor Relations, Economic Research & Public Affairs, Corporate Social Responsibility, Global Branding & Communications en External Affairs, is primair verantwoordelijk voor het ontwikkelen van een strategisch kader dat de toekomstige koers van de organisatie aangeeft. De dagelijkse leiding van de afdeling Corporate Social Responsibility (CSR) berust bij de General Manager die rechtstreeks rapporteert aan de CSO. De belangrijkste taak van de afdeling is het ontwikkelen, coördineren en toepassen van een duurzaamheidsbeleid dat in lijn is met de groepsstrategie van Fortis. Daarnaast heeft de afdeling tot taak om bedrijfskansen te signaleren en vraagstukken ter tafel te brengen, om de interne dialoog te stimuleren, de duurzaamheidsagenda vast te stellen en verantwoordelijkheden toe te wijzen. Het behoort bovendien tot de taken van de afdeling CSR om de organisatie uit te dagen de lat steeds hoger te leggen en de prestaties te verbeteren en om Fortis te vertegenwoordigen bij de dialoog met externe stakeholders. Om de integratie van duurzaam ondernemen in de bedrijfsactiviteiten te bevorderen, zijn binnen de verschillende businesses van Fortis speciale CSR-managers benoemd. Bij Retail Banking, Merchant & Private Banking en Fortis Insurance, hebben deze managers tot taak de verankering van duurzaam ondernemen in de bedrijfsvoering te versnellen. Zij stellen binnen het kader van de groepsstrategie voor duurzaam ondernemen bedrijfsplannen op voor hun eigen businesses. Begin 2007 besloten wij een CSR Advisory Board in het leven te roepen. Deze adviesraad fungeert als klankbord voor duurzaamheid en voor het beleid en de activiteiten van Fortis op dit gebied. Fortis hoopt met deze adviesraad, waarin toonaangevende en internationaal erkende deskundigen zitting hebben, een breed, internationaal perspectief te krijgen op duurzaam ondernemen en daarmee een strategisch voordeel te behalen. De leden van de adviesraad vertegenwoordigen de wetenschap, NGO s, duurzaamheidsonderzoek en het bedrijfsleven. Alle activiteiten en besluitvormingsprocessen bij Fortis gaan uit van een specifi ek kader van principes, beleidsrichtlijnen en regels. De Algemene Gedragsregels spelen hierbij een centrale rol. In 2007 zal de afdeling CSR samen met Fortis Human Resources en Compliance deze gedragsregels herzien en herschrijven met het oog op de verdere integratie van de principes van duurzaam ondernemen in de gedragscode. CSR Manager Retail Banking Raad van Bestuur Executive Committee CSR Afdeling CSR Manager Merchant & Private Banking Andere staffafdelingen, zoals HR, Facilities, Compliance CSR Manager Insurance Verantwoorde groei houdt in dat de regels en richtlijnen te allen tijde strikt worden nageleefd. Fortis Compliance ziet toe op de naleving van wet- en regelgeving en standaarden door de onderneming als geheel en door individuele medewerkers en draagt daarmee bij aan de bescherming van onze reputatie als betrouwbare partner. Compliance telt 218 FTE s en is in elke business vertegenwoordigd. Lidmaatschappen Duurzaam ondernemen is een complex terrein waarbij een groot aantal spelers met verschillende achtergronden betrokken zijn. Als internationale fi nanciële instelling treedt Fortis op als intermediair in een waardeketen die vaak lang en complex is. Daarom hechten wij er belang aan om in internationale netwerken vertegenwoordigd te zijn. Door aan dergelijke netwerken deel te nemen kan Fortis niet alleen haar prestaties vergelijken met die van andere ondernemingen in de fi nanciële sector, maar tevens bijdragen aan de ontwikkeling van internationaal erkende richtlijnen aan de hand waarvan het beleid en de prestaties kunnen worden bewaakt. Binnen deze netwerken kan Fortis bovendien ideeën en ervaringen uitwisselen met een veelzijdige groep stakeholders.

16 Duurzaam ondernemen bij Fortis 13 UNEP FI UNEP FI is een internationaal samenwerkingsverband tussen het United Nations Environment Programme (UNEP) en meer dan 160 fi nanciële instellingen die de UNEP FI-verklaringen hebben ondertekend. Door het ondertekenen van de verklaringen verbinden fi nanciële instellingen zich tot het opnemen van milieuoverwegingen in al hun activiteiten. Belangrijke aspecten van UNEP FI zijn de mogelijkheid om te netwerken met andere vooraanstaande fi nanciële instellingen, samen te werken met spelers in de publieke en private sector en om best practices uit te wisselen. Dit alles helpt ons bij de verwezenlijking van milieuvriendelijke, duurzame groei. Global Compact Global Compact is een internationaal initiatief dat het bedrijfsleven samenbrengt met VN-organisaties en vertegen woordigers van arbeidsorganisaties en maatschappelijke instellingen ter ondersteuning van tien universele beginselen. Door ondertekening van het Global Compact en door actief deel te nemen aan dit initiatief onder streept Fortis haar streven om een duurzaam en maatschappelijk verantwoorde onderneming te zijn. De richtlijnen en het internationale netwerk van het Global Compact dragen bij aan de uitvoering van de eigen agenda voor duurzaam ondernemen. Dit levert op zijn beurt een bijdrage aan de verwezenlijking van onze groeistrategie zonder dat dit ten koste gaat van duurzaamheid. CSR Europe CSR Europe is een toonaangevend Euro - pees netwerk voor duurzaam ondernemen. Ruim 60 belangrijke multinationals zijn lid van het netwerk. Het lidmaatschap van CSR Europe stelt ons in staat om ideeën uit te wisselen met andere organisaties over de integratie van duurzaam ondernemen in hun dagelijkse bedrijfsvoering. Externe erkenning Onze prestaties op het gebied van duurzaam ondernemen zijn de afgelopen paar jaar erkend door verschillende organisaties en instellingen. Deze erkenning verschaft Fortis richtlijnen voor verdere verbetering en draagt bij aan de versterking van onze reputatie. DJSI In 2006 is Fortis wederom opgenomen in de Dow Jones Sustainability Index. Zoals uit de tabellen blijkt, was er in 2006 sprake van een verbetering ten opzichte van FTSE4 Good Volgens de 2006 FTSE Group review voldoet Fortis nog steeds aan de criteria voor duurzaam ondernemen en is daarmee opgenomen in de FTSE4Good Index. Opname in deze index geeft een duidelijk signaal aan onze investeerders en andere stakeholders over de waarde die wij hechten aan duurzaam ondernemen. Fortis positie in de Dow Jones Sustainability Index Totale score Economische dimensie Fortis Sector gemiddelde Beste score 0 Fortis Sector gemiddelde Beste score Milieu dimensie Sociale dimensie Fortis Sector gemiddelde Beste score 0 Fortis Sector gemiddelde Beste score

17 14 Fortis Verslag Duurzaam Ondernemen 2006 De positie van Fortis in de Dow Jones Sustainability Index is in 2006 licht verbeterd ten opzichte van vorig jaar. Gezien de gewijzigde methodologie onderstreept deze prestatie dat Fortis haar duurzaamheidstrategie verder heeft toegepast en economische, sociale en milieukwesties in de kernactiviteiten van de onder neming heeft ingebed. Marion Swoboda, Senior Aandelenanalist SAM Research AG SiRi In het jaarlijkse duurzaamheidsonderzoek dat door SiRi Company wordt verricht, is de score van Fortis verbeterd van 65,1 in 2005 naar 74,9 in Met deze goede score doet Fortis het aanzienlijk beter dan het gemiddelde voor de fi nanciële sector (47,4). Carbon Disclosure Project en Climate Leadership Index In onderzoek dat door het Carbon Disclosure Project (CDP) is verricht naar de manier waarop de grootste ondernemingen ter wereld met klimaatverandering omgaan, is Genomineerd als beste duurzaamheidsverslag Het Duurzaamheidsverslag 2005 van Fortis werd zowel in Nederland als in België genomineerd als beste duurzaamheidsverslag. In Nederland wordt de ACC Award jaarlijks toegekend door de Vereniging voor Milieu-Accountancy (VMA) en het Nederlands Instituut van Registeraccountants (NIVRA) en in België door het Instituut der Bedrijfsrevisoren en Business & Society. Fortis is trots op deze erkenning en beschouwt de nominaties als een extra motivatie om het duurzaamheidsverslag dit jaar verder te verbeteren. Fortis uitgeroepen tot Best in Class. In het onderzoeksrapport is Fortis opgenomen in de Climate Leadership Index, een prestigieuze lijst van 50 beursgenoteerde bedrijven uit de FT 500 die initiatieven nemen om klimaatverandering het hoofd te bieden. Het CDP wordt gesteund door 225 institutionele beleggers, waaronder het duurzaam beleggingsteam (SRI) van Fortis Investments, met een totaal beheerd vermogen van USD miljard. Transparantie Benchmark Volgens de Transparantie Benchmark, een initiatief van PricewaterhouseCoopers in opdracht van het Nederlandse Ministerie van Economische Zaken, behoort Fortis tot de tien meest transparante Nederlandse ondernemingen. Fortis sponsort leerstoel Sustainable Finance Fortis sponsort vanaf 1 januari 2007 voor een periode van twee jaar een leerstoel in Sustainable Finance aan de RSM Erasmus University in Rotterdam. De leerstoel wordt bekleed door Prof. dr. Kees Koedijk, hoogleraar Financial Management aan dezelfde universiteit en een vooraanstaand deskundige in duurzaam beleggen. De leerstoel valt onder het European Centre for Corporate Engagement (ECCE), dat binnenkort van start gaat. Fortis hoopt met deze leerstoel de kloof te dichten met de wetenschap en met de studenten zelf. Wij zien de leerstoel als een investering in toekomstige generaties duurzame leiders en als waardevolle bron van informatie die goed van pas zal komen in al onze klantcontacten. Wij zijn zeer verheugd dat Fortis bereid is onze universiteit te steunen op het belangrijke terrein van duurzaam fi nancieren. De RSM wil graag nauwer samenwerken met het bedrijfsleven bij het aanpakken van vraagstukken die te maken hebben met duurzaam ondernemen in Nederland en daarbuiten. Professor Han van Dissel, Decaan RSM Erasmus University

18 Focus op onze klanten Klantgerichtheid is een cruciaal onderdeel van de groeistrategie van Fortis. Getting you there is het fundament onder ons succes. Wij zijn voortdurend bezig de precieze behoeften van onze klanten in kaart te brengen om daar direct en heel gericht op te kunnen inspelen. De relatie met onze klanten heeft een centrale plaats in onze duurzaamheidstrategie. Binnen die relatie zijn twee terreinen die speciale aandacht verdienen: de integratie van duurzaamheid aspecten in onze risicobeheerprocedures ter verbetering van onze kredietprestaties en de ontwikkeling van uitstekende duurzame producten en diensten voor onze klanten. Beheer van sociale en milieurisico s Voor verantwoorde groei moet je kunnen vertrouwen op goed doordachte, effectieve processen voor risicobeheer, corporate governance en compliance. Een professionele, proactieve aanpak van deze processen zorgt naar onze overtuiging voor een echte verbetering van de kwaliteit van onze activiteiten en een evenwichtige, goed gefundeerde besluitvorming. Onze risicobeheerprocedures, evenals onze juridische activiteiten en compliance-activiteiten, worden uitvoerig toegelicht in het Fortis Jaarverslag Binnen het kader van onze risicobeheerprocedures hebben wij verschillende beleidsmaatregelen ontwikkeld voor het beheer van de sociale en milieurisico s die wij lopen in de relatie met onze klanten. Raamwerk van richtlijnen en beleid (niet limitatief) Algemene principes Business specifi eke toepassingen Algemene Gedragsregels Fortis verklaring Duurzaam Fortis Ondernemen Fortis Milieubeleidsverklaring Fortis Human Rights Statement 1 Equator Principles Fortis Sustainable Shipping Assessment Tool Fortis Agri-commodities beleid Fortis Defensie-industrie beleid Internationale standaarden en overeenkomsten zoals UNEP FI, Global Compact 1 Afronding in 2007

19 16 Fortis Verslag Duurzaam Ondernemen 2006 Equator Principles in België, Nederland en Hongkong. Ook hieraan namen nog circa 90 mensen deel. Duurzaam ketenbeheer In 2006 hebben we aangegeven duurzaamheid een centrale plaats in onze strategie voor de opkomende markten te willen geven door het onderschrijven en implementeren van de Equator Principles. Deze richtlijnen zorgen voor een sociaal en milieutechnisch verantwoorde uitvoering van door banken gefi nancierde projecten, met name in de opkomende markten. Wij hebben de Equator Principles in februari 2006 ondertekend en hebben toen een Environmental & Social Unit (ESU) opgezet om ervoor te zorgen dat we onze verplichtingen ook nakomen. Wij hebben ons in eerste instantie vooral gericht op onze projectfi nancierings activiteiten. Hiervoor hebben wij in samenwerking met onze projectfi nanciers eigen richtlijnen ontwikkeld en zijn wij gestart met een nieuw kredietbeleid. Alle projectfi nancieringstransacties moeten voortaan worden getoetst op naleving van de Equator Principles. Naleving van de Equator Principles is sindsdien voorwaardelijk voor alle projectfi nancieringskredieten van Fortis. Op 16 juli heeft Fortis als een van de eerste fi nanciële instellingen de herziene Equator Principles ondertekend. Training is een essentieel onderdeel van onze inspanningen voor de implementatie van de Equator Principles. De ESU organiseerde in 2006 drie workshops van een hele dag voor ruim 70 medewerkers uit de hele wereld die betrokken zijn bij onze projectfi nancieringsactiviteiten. Daarnaast werden enkele kortere bewustwordingsevenementen georganiseerd Sinds februari 2006, toen de Equator Principles van kracht werden bij Fortis, heeft de ESU in totaal 97 verzoeken en transacties geregistreerd. De ESU had in al deze transacties een adviserende rol ten aanzien van de sociale en milieu onderwerpen. Een aantal transacties is stopgezet. Enkele andere zijn nog onderwerp van discussie en worden in 2007 voortgezet. De meeste transacties (57) betroffen nieuwe projecten in OESO-landen. Het ging hierbij vooral om energiegerelateerde beleggingen en Private Finance Initiatives (PFI s) voor de ontwikkeling en het onderhoud van infrastructuur. Volgens onze eigen op de Equator Principles gebaseerde richtlijnen hoeven deze projecten alleen te voldoen aan de lokale en nationale wet- en regelgeving, aangezien deze over het algemeen strenger zijn dan de benchmarks die in de Equator Principles zelf worden gehanteerd. Daarnaast betroffen 40 verzoeken en transacties projecten in opkomende markten. Het ging hierbij om projecten in onder andere de energiesector, de mijnbouw en de petrochemische industrie en in 14 gevallen betrof het nieuwe projectfi nancieringen. Voorafgaand aan de participatie door Fortis heeft de ESU, overeenkomstig het nieuwe, op 1 mei 2006 in werking getreden kredietbeleid van de Equator Principles, al deze projecten getoetst om te bepalen of ze voldeden aan de Equator Principles. De ESU heeft ook de andere 26 dossiers in de opkomende markten begeleid. In sommige gevallen zijn de projecten nog in ontwikkeling en kunnen in 2007 worden gefi nancierd. Project cyclus Fase I: Indicatief aanbod Fase II: Voorbereiden kredietbeslissing Fase III: Kredietbeslissing Fase IV: Monitoring Fase V: Portfolio Management Indicatief proces dat leidt tot compliance met Equator Principles (EP) Screen project Coördinatie met andere EP banken, indien nodig Bestuderen milieu en sociale assessments Categorisatie en registratie project Coördinatie met andere EP banken Presentatie aan kredietcommissie Goedkeuring, onderworpen aan compliance met EP Monitor voor compliance met EP Coördinatie met risk managers Jaarlijkse reviews voor compliance met EP Rapportage Crisis management Equator Principles in de praktijk OESO-landen Totaal aantal dossiers 57 Waarvan: Goedgekeurde 55 projectfi nancieringstransacties Emerging markets Totaal aantal dossiers 40 Waarvan: Goedgekeurde projectfi nancieringstransacties Categorie A 6 Categorie B 8 Overleg en advies: Projectfi nanciering-gerelateerd 16 Niet-projectfi nanciering 10

20 Focus op onze klanten 17 Dankzij de Equator Principles hebben we sociale en milieu overwegingen kunnen integreren in ons kredietbeleid voor projectfi nanciering. Ze hebben tevens geleid tot een verbetering van de kwaliteit van onze kredietanalyse en een verhoging van het bewustzijn ten aanzien van duurzaamheid binnen Merchant Banking. Het gevolg hiervan is een groeiende vraag naar de diensten van de ESU, dat fungeert als klankbord en adviseur voor de commerciële mensen die betrokken zijn bij de mogelijke fi nanciering van nieuwe projecten. In 2007 willen we deze overwegingen inbouwen in andere belangrijke activiteiten dan alleen projectfi nanciering. In de loop van 2006 werd al steeds vaker een beroep gedaan op de ESU, onder andere door bedrijfsonderdelen die zich bezighouden met zakelijke kredietverlening en handelsfi nanciering voor goederen. Dit werk zal worden voortgezet in Fortis wil immers uitgroeien tot een koploper onder de fi nanciële instellingen op het gebied van duurzaam ondernemen. Equator Principles in de praktijk Case study Grotere bewustwording bij onze businesslines De Equator Principles zijn vooral gericht op het beheren van milieutechnische en maatschappelijke risico s bij projectfi nanciering. Projectfi nanciering vormt echter slechts een klein onderdeel van onze activiteiten in de opkomende markten. Onze oorspronkelijke bedoeling was om de Equator Principles alleen op dat terrein toe te passen, maar al vrij snel werd duidelijk dat ook bij andere onderdelen binnen onze organisatie die zich bezighouden met opkomende markten een sterke behoefte bestond aan ondersteuning op het gebied van duurzaamheid. Een goed voorbeeld hiervan is het verzoek om advies van een commercieel team dat betrokken was bij een krediet voor de fi nanciering van een bestaande coke productie faciliteit in China. Het ging hierbij weliswaar in feite niet om echte projectfi nanciering, maar toch werd het krediet getoetst aan de richtlijnen van de Equator Principles. Mede door dit soort projecten werden de Equator Principles steeds bekender onder de medewerkers van Merchant Banking, waardoor de ESU ook steeds vaker werd benaderd om advies. Dit sneeuwbaleffect toont aan dat de Equator Principles een belangrijk instrument vormen voor de integratie van duurzaamheid in andere activiteiten van Fortis. Sectorbeleid Ons strategische doel van uitbreiding van ons sectorbeleid en onze instrumenten richt zich op twee specifi eke terreinen: de scheepvaart en agri-commodities. Scheepvaart Duurzaam ketenbeheer In de scheepvaart is de laatste jaren sprake van een sterk groeiend bewustzijn ten aanzien van duurzaam ondernemen. Zo kwamen onderwerpen zoals oceaan- en luchtvervuiling, werving van bemanningsleden, arbeidsomstandigheden aan boord van schepen en verantwoording en transparantie van scheepvaartondernemingen geregeld in het nieuws. De sector reageerde met diverse duurzaamheidsinitiatieven. Ook Fortis, een toonaangevend fi nancieel dienstverlener in de sector, reageerde en wel met de ontwikkeling van een eigen instrument voor het toetsen van duurzaamheid. Het doel van het instrument is het meten van het duurzaamheidsniveau van de eigen portefeuille, van potentiële klanten en van transacties op basis van een aantal belangrijke sociale en milieu criteria. Mede op basis van gesprekken met een aantal klanten, deskundigen en NGO s is een prototype instrument ontwikkeld waarmee alle duurzaamheidsaspecten bij onze klanten in kaart kunnen worden gebracht en hun prestaties ten aanzien hiervan kunnen worden gemeten. In 2007 zullen we onze huidige scheepvaartportefeuille met behulp van dit nieuwe instrument gaan doorlichten. Het is een eerste stap naar een verankering van duurzaamheidsaspecten in onze risicobeheer- en kredietverleningsprocessen. Bovendien leveren de metingen voldoende gegevens op voor het kalibreren van ons beoordelingsysteem. Duurzaamheid speelt een steeds prominentere rol in de scheepvaartsector. Dit leidt op lokaal en mondiaal niveau tot meer wet- en regelgeving en zelfopgelegde initiatieven, een ontwikkeling die in onze ogen de komende jaren een positieve invloed zal hebben op de duur zaamheidsprestaties van de hele sector. Het instrument van Fortis zal hierbij een belangrijke rol spelen. Het instrument bestaat uit 23 duurzaamheidsindicatoren. Samen leveren die één score op voor elke klant. De totale score kan worden onderverdeeld in drie subcategorieën: een globale score met algemene zaken, zoals scheepsklasse, beleid, bewaking en ongevallen; een bemanningsscore voor de arbeids- en leefomstandigheden aan boord; en een milieuscore, met indicatoren voor onder andere milieucertifi - cering en (bewaking van) de uitstoot van broeikasgassen. De eerste testresultaten zijn veelbelovend. Met dit instru ment kunnen we niet alleen betere (krediet)besluiten nemen, het stelt ons ook in staat de relatie met onze klanten te verstevigen. Het biedt ons de mogelijkheid een beter inzicht te