Voor bewoners, cliënten, familie, mantelzorgers, vrijwilligers en medewerkers van Talma Hof, De Schakel, t Kompas en Philadelphia

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Voor bewoners, cliënten, familie, mantelzorgers, vrijwilligers en medewerkers van Talma Hof, De Schakel, t Kompas en Philadelphia"

Transcriptie

1 Jaargang 3, nummer 3, juli 2013 Voor bewoners, cliënten, familie, mantelzorgers, vrijwilligers en medewerkers van Talma Hof, De Schakel, t Kompas en Philadelphia

2 IN DIT NUMMER o.a. Van de redactie Beste lezers, Voor u ligt Het Lopend Vuurtje van juli Naast verslagen van familieavonden en nieuws, bevat dit nummer ook veel stof om over na te denken. In ieder geval kan gezegd worden dat Betrokken zorg als een rode draad door deze uitgave loopt. Wij wensen u veel leesplezier en vooral ook een mooie zomer toe. Namens de redactie, Elly Pelleboer Artikel Blz Vakantie Nieuws van Philadelphia Even opgetild worden Rondetafelgesprek in Talma Hof Faiz in beeld op TV-Flevoland Familie-avond Hooiland 10 Familie-avond Kersentuin-groen 11 Overlijden en dan 13 Over lichamelijkheid, intimiteit en seksualiteit 14 Afscheid van vrijwilligers 16/17 Scootmobieluitleenpunt in Talma Hof 18 Een binnenplaats om blij van te worden Terugblik 19 20/21 Samen op de duofiets 23 Betoog dementiepaspoort 24 Mantelzorg, mantelzorger, mantelzorgen 25 Spotlight, de kapsters 27 Dikke benen door vocht hoe te behandelen 28 Expositie in Talma Hof 30/31 COLOFON Talma Hof is onderdeel van: Uitgave van Verschijnt Drukwerk Redactie Het Lopend Vuurtje diverse keren per jaar Repro ZONL Thecla van Aart Ria Kok Elly Pelleboer Tonny Vercraeye Tiny Wissema Betsy Wouters Oplage 700 exemplaren Inleveren kopij voor het volgende nummer: voor 1 september a.s. adres: hetlopendvuurtje@zorggroep-onl.nl 2

3 VAKANTIE Vakantie vieren is tegenwoordig de normaalste zaak van de wereld. Ga je niet op vakantie, dan ben je eigenlijk een buitenbeentje. Maar vroeger was dat allemaal heel anders. Mensen moesten hard en lang werken en er was ook helemaal geen geld om op vakantie te gaan. Voor 1900 ging alleen de elite op vakantie, de gewone arbeider moest gewoon keihard werken en dat zes of zeven dagen in de week. Men kende dus geen vrije dagen. Dat kwam omdat de elite dacht dat burgers niet overweg konden met vrije dagen en alleen gingen drinken en amok maken. Maar in 1919 kwam daar verandering in. Toen werd de arbeiderswet aangenomen, waarin beslist werd dat iedere arbeider recht had op een achturige werkdag, een vrije zaterdagmiddag en zondag. Dat was al een goede verbetering. Echter van vakantie was nog geen sprake. Dit kwam mede door de economische malaise waarin Nederland op dat moment verkeerde. Toch werden in sommige CAO's al afspraken gemaakt over een vakantieperiode van zes dagen. Doch, in 1966 was de arbeidersvakantie wettelijk gezien een feit; vanaf dat moment was het dus een vakantierecht. Maar hoe ging men vroeger op vakantie? In eerste instantie was er natuurlijk nog geen auto, dus ging men per fiets. Meestal was dat familiebezoek, of een weekendje naar zee. Soms fietste men dus vele kilometers. Daarna kwamen de auto en de brommer in beeld. Otto heeft vroeger als kleine jongen bijvoorbeeld tussen zijn vader en moeder op de brommer gezeten en ze gingen toen van de Achterhoek naar familie in Groningen. Toen de auto er eenmaal was, waren ook de caravans er al heel snel. Wie kent niet de Kip-caravans of de Adria en de Eiffelland, enz. Weer wat later kwam de vouwcaravan in schwung, een combinatie van tent en caravan. Maar natuurlijk bleef de tent ook, een geliefd campingverblijf, zeker voor kinderen erg leuk. Over kinderen gesproken: in vroeger tijden werden er ook speciale kinderkampen georganiseerd. Zo had men bijvoorbeeld de jongerenkampen met een politiek tintje, om de jeugd spelenderwijs bekend te laten worden met het politieke gedachtegoed van de vereniging. Zo was er de AJC, voor de socialisten, de ANJV voor de communistische jongeren, enz. Een andere bekende organisatie is de padvinderij, later scouting. Ook zij hadden jeugdkampen met als doel de jeugd één te laten worden met de natuur, een goede burger worden en een goede Christen. Deze groep was duidelijk te herkennen aan hun uniform. Dit omdat Baden Powell, de oprichter, eigen ervaringen van het leger hiervoor gebruikte. Nog een ander jeugdvakantiegebeuren is de vakantiekolonie. Deze werden in het leven geroepen om zwakke kinderen wat aan te laten sterken. Voor het eerst was dit begin De aanleiding was de uitbarsting van TBC en men dacht dat verzwakte kinderen eerder deze ziekte konden krijgen. Deze kampen vonden hun bestaan tot Tegenwoordig gaat men met vliegtuig, auto, bus of trein op vakantie en zoekt men de meest verre bestemmingen op. Zoals gezegd was dat vroeger anders. Eigenlijk was de wereld toen vrij klein. Nu met de televisie en de radio hoor je dagelijks over andere landen. Ja, dat was er vroeger niet bij. Men kon kranten lezen, als je daar het geld voor had en dat was het dan. Dus bleef men eigenlijk in Nederland en ging dan ook nog meestal op familiebezoek. Woonde je aan de grens, zoals de Achterhoekers, dan ging je ook nog wel eens naar plaatsen als Bocholt en Münster. Maar ook dat was mondjesmaat. Zeker na de oorlog heeft dat heel erg lang geduurd, eer men daar weer op bezoek ging. Dit was in het kort een beetje de geschiedenis van het vakantieleven van vroeger. 3

4 Nieuws vanuit Philadelphia Op zaterdag 16 maart hebben wij onze deuren opgezet, DAG VAN DE ZORG! Vanaf tot uur hebben wij vele mensen welkom mogen heten. Familie, vrienden, collega s en alle andere belangstellenden. Het was een ontzettend leuke, zinvolle en gezellige dag. Omdat wij in maart ons één jarig jubileum vierden, kreeg iedereen bij binnenkomst een glas champagne. Een welkomstwoord, consumptiebonnen werden uit gedeeld en ook werd uitleg gegeven over de speurtocht. Bij elke werkruimte kon je een letter ontvangen. Alle letters bij elkaar vormden het woord betrokken. Hieronder een aantal reacties van de cliënten: Riemke: Ik was aan het werk in de creatieve ruimte, zakjes met zaad verpakken, de juiste bloem erbij aan vast maken. Dit maakten wij in opdracht van een basisschool. Het was leuk dat er zoveel mensen kwamen, en ook dingen aan mij vroegen. En ik leer iets over de bloemen. Amanda: Ik heb champagne ingeschonken en de soep op geschept. Ik vond het leuk dat mijn familie is geweest, zij konden mij zien wat ik allemaal doe op mijn werk. Michelle: Ik heb de cup cakes versierd en achter de uitgifte balie gewerkt. Ik vond het leuk dat mijn nichtje kwam kijken, kon ze mij zien werken. Stanley: Ik heb bij de social sofa gewerkt en in de afwas keuken. Er waren heel veel mensen, het was leuk. Samire: ik heb broodjes klaar gemaakt, de afwas opgeruimd. Ik vond de open dag erg leuk, het was wel anders om een keer op zaterdag te werken. Mama en oma kwamen bij mij koffie drinken en eten bestellen. Ik vond dat heel leuk. Riekelt: Ik zat bij het gastenboek, vond het leuk om mensen te ontvangen. Leuk om met zoveel mensen kennis te maken, het was druk, maar een hele leuk en gezellige dag! Yvonne: Ik heb piano gespeeld in het restaurant. En ik heb mensen verteld over de dierenweide die gebouwd gaat worden en de social sofa waaraan wij met elkaar werken. Het was interessant om daar iets over te vertellen. Ik vond het een leuke dag. En nog een paar reacties van de bezoekers bij de open dag. - Het is hier een fantastische super zinvolle tijdsbesteding. Veel succes voor de komende tijd. - Wat een fantastische werkplek met leuke mensen die echt betrokken zijn! Veel succes met PhilaTalma! - Het is erg gezellig, heel leuk bedacht van de woordpuzzel zodat je overal komt! - Geweldig! Wat een leuke plek hebben jullie hier! De bewoners van de Talma zullen het vast en zeker gezellig hebben met jullie erbij! Veel succes en plezier gewenst. 4

5 Even opgetild worden Door Thecla van Aart, geestelijk verzorger Iedere zondag kun je in bijna iedere plaats in Nederland een eredienst bijwonen. Er is tijd en ruimte voor je geloof. In Talma Hof is er ook iedere zondag om uur een kerkdienst. Bewoners die daar behoefte aan hebben, kunnen op verhaal komen tijdens deze kerkdienst welke, gehouden wordt in De Brink. Een samenkomst waarin de bijbelse verhalen klinken, er gezongen, geluisterd en gebeden wordt. We willen dit doen met respect voor iedere geloofsovertuiging. Zo hebben we Pasen gevierd. Op Goede Vrijdag, de sterfdag van Jezus, hebben we stilgestaan bij zijn lijden en sterven. In een rustige sfeer werd het lijdensverhaal gaandeweg verteld. We stonden stil bij het verlies, het lijden en sterven van Jezus, in een mensenleven. Een bijzondere viering waarin verdriet gevoeld en gedeeld werd en bemoediging en troost ervaren mocht worden. We, bewoners, vrijwilligers, familie en medewerkers werden er stil van. Op paasmorgen was er een totaal andere sfeer in De Brink, een al bedrijvigheid. We hebben een feestelijke kerkdienst en het Talma koor, onder leiding van dirigent Jan Bode, zal deze viering opluisteren. De kerkvrijwilligers zijn in de weer met de tafels en stoelen, Jan Bode geeft aanwijzingen voor de techniek, muziekboxen worden getest, de vrijwilligers van het Talma koor komen binnen. Thecla, de geestelijk verzorger, geeft de laatste accenten aan de viertafel. De Brink lijkt even onoverzichtelijk, maar alles komt op z,n pootjes terecht. Het is vooral belangrijk om rustig te blijven. De koorleden komen binnen, de bewoners en familie, iedereen krijgt zijn plekje. Soms is het lastig manoeuvreren met de rolstoelen, maar het lukt. Dan kan het beginnen. Oh er komt nog een bewoner, geen nood, dan wachten we nog even. En dan is het zover, we hebben er zin in. Een welkom voor iedereen, wie je ook bent, wat je ook in je hart meedraagt: het mag er zijn. Op deze plek, binnen deze groep mensen, zijn we allemaal gelijk. We ontmoeten en begroeten elkaar in de naam van God. Dat het een goede plek mag zijn op dit moment voor ons allen. Ieder jaar steken we met Pasen een nieuwe paaskaars aan. Deze kaars zal elke week branden tijdens de kerkdienst. Dit jaar mag Wouter dat doen, Wouter werkt als cliënt van Philadelphia in het restaurant en zingt mee in het koor in zijn vrije tijd. Als geestelijk verzorger ga je steeds opzoek naar de woorden en liederen die aansluiten bij de bewoners en de familie. Deze paasviering was vrolijk, het koor zong mooi. Jan Bode weet de mensen verrassend te enthousiasmeren De solopartij van mevrouw Starke klonk goed. Wat een geluk als je nog zo n mooie stem hebt op zo n hoge leeftijd. Even opgetild worden is waardevol. In een kerkdienst zingen of bidden we de vertrouwde woorden die je geleerd hebt van je ouders, op school. Woorden waarbij je geborgenheid kunt voelen, zelfs als het moeilijk is in het leven. Soms zijn het flarden van herkenning, maar toch Een stille dragende kracht waar we in een viering ruimte en tijd aan geven. De foto s die gemaakt zijn tijdens de paasdienst, spreken voor zich. Met dit korte verhaaltje is een kleine impressie geschetst van de sfeer. De dienst geestelijke verzorging wil, afgestemd op de behoeften van mensen, zich inzetten voor waardevolle kerkdiensten. Hierin worden ze ondersteund door de kerkvrijwilligers, de organisten en de voorgangers uit de regio. Zonder hun steun kunnen we het niet. Daarvoor onze dank, mede namens de bewoners. 5

6 Rondetafelgesprek in Talma Hof Op 9 april werd er weer een rondetafelgesprek in Talma Hof gehouden. Familieleden, vrijwilligers, een deelnemer van de Dagbehandeling en medewerkers namen deel aan het gesprek. Vanuit het delen van ervaringen wordt opgemaakt of we in Talma Hof de goede dingen doen voor de bewoners, deelnemers Dagbehandeling en hun partners/familieleden. Zorgleefplan De ervaringen die de aanwezigen met de zorg hebben is heel verschillend en vaak ook heel persoonlijk. Over het algemeen kan gezegd worden dat men tevreden is over de zorg en behandeling die geleverd wordt. Maar uiteraard zijn er aandachtspunten. Zo kwam naar voren dat men als familie graag van tijd tot tijd een gesprek zou willen hebben met de eerste verantwoordelijke verzorgende. Gevraagd werd dan ook naar de bekendheid met het zorg/leefplan. Formeel moet er twee keer per jaar een gesprek met de bewoner/familie, de arts en de eerste verantwoordelijke verzorgende plaatsvinden, waarin de situatie van de bewoner/deelnemer besproken wordt. De bewoner/deelnemer/familie kan hierbij ook aandachtspunten naar voren brengen. Vervolgens vindt er een multidisciplinair overleg (MDO) plaats. Dat is een overleg welke plaatsvindt tussen de disciplines die bij de bewoner/deelnemer betrokken zijn. De uitkomst van het eerste gesprek en het MDO wordt teruggekoppeld naar de bewoner/deelnemer/familie in de vorm van een zorg/leefplan. De bewoner/deelnemer/familie kan op eigen verzoek bij het MDO aanwezig zijn. Ook is het mogelijk, in tegenstelling tot vroeger, dat de familie - zonder dat de bewoner daarbij is - een gesprek kan hebben met de eerste verantwoordelijke verzorgende en/of de arts. Betrokken zorg Een familielid merkt op dat niet alle medewerkers de ins en outs van de bewoners weten. Dit is een aandachtspunt, want de visie op Betrokken zorg geeft aan dat van medewerkers verwacht mag worden dat zij wel op de hoogte zijn. Naar aanleiding van een minder positieve ervaring op De Schakel wordt uitleg gegeven over het Schakeluurtje. Dit vindt iedere maandagmorgen plaats en daarin worden aandachtspunten besproken die tot verbetering van kwaliteit van de revalidatie moeten leiden. Er is onduidelijkheid over de deelname van deelnemers van de Dagbehandeling aan activiteiten in Talma Hof. De aanwezige vrijwilligers geven aan dat alle activiteiten toegankelijk zijn voor de deelnemers. Wat het gebruik van de maaltijden betreft: het is niet voor iedereen duidelijk dat dit in plaats van op de Dagbehandeling of op de afdeling, ook in overleg kan plaatsvinden in De Brink. Van de deelname aan activiteiten of de kerkdienst vraagt een familielid zich af of iedere bewoner dat wel leuk vindt en wat het voor sommigen toevoegt. Als tijdens een kerkdienst een bewoner in slaap valt tijdens de preek en wel reageert op het zingen, dan kun je je afvragen of een kerkdienst er dan wel zo uit moet zien, zoals deze er in Talma Hof uitziet. Opgemerkt wordt dat de geestelijk verzorgers van Talma Hof de dienst meer passend maken dan sommige voorgangers van buiten. Vindt er per bewoner een inventarisatie plaats van welke activiteiten passend zijn? En wie bepaalt dan wat passend is? Is dat de bewoner/familie, de medewerker of beiden? Het is de bedoeling dat de medewerker samen met de bewoner/deelnemer op zoek gaat naar wat voor die bewoner/deelnemer belangrijk is om te doen. Daarbij is verbinding zoeken met de familie ook erg belangrijk. Verder zijn er nog wat vragen rondom verstrekkingen volgens de AWBZ. Het valt de aanwezigen op dat er weinig informatie op de website van de Zorggroep te vinden is. 6

7 Passie in de Polder Door Elly Pelleboer In het weekend van 20 en 21 april was Talma Hof één van de locaties van Passie in de Polder: bijzondere podiumkunsten op bijzondere locaties in Flevoland. Een productie van het Centrum Amateurkunst Flevoland (CAF, die dit podiumkunstenproject voor de 7 e keer organiseerde. Amateurkunstenaars uit de polder: koorzangeressen, blaasmuzikanten en toneelspelers maakten o.l.v. professionals korte voorstellingen, waarbij ze zich lieten inspireren door de eigenheid van de locaties die werden gebruikt. Ook Talma Hof had haar medewerking dit jaar toegezegd. Het klein Vrouwenkoor en leden van verschillende blaasorkesten maakten o.l.v. Rata Kloppenberg, André Rietveld en Pieta Maayeshi een wandeling door de algemene ruimtes in Talma Hof, waarbij het publiek allerlei sferen proefde die vooral te maken hadden met de vervreemdende wereld van dementie. Al bij binnenkomst ontstond bij het publiek het gevoel van: wat gebeurt hier en begrijp ik wat er gebeurt. Witte mensfiguren wekten dit gevoel op door middel van muziek, dans en zang. Bij het publiek riep dit een emotie op, variërend van heftig tot indrukwekkend. Als laatste kreeg men een visioen voorgeschoteld dat aan het einde alles goed en mooi is. Passie in de Polder gaf aan heel blij te zijn dat Talma Hof zo gastvrij was om amateurkunstenaars en haar publiek te ontvangen! Enkele bewoners hebben kunnen meegenieten van de repetities en van het officiële optreden in het weekend. Terugkijkend kunnen we zeggen dat de 245 gasten, die tijdens de route van Passie in de Polder Talma Hof bezochten, op een bijzondere manier in de wereld van dementie werden meegenomen. Het was boeiend om te zien hoe theatermakers zich lieten inspireren door mensen met dementie en door de ruimte die een gebouw als Talma Hof daarbij als decor kan bieden. 7

8 Faiz in beeld op TV-Flevoland Faiz, velen kennen hem vanaf het moment dat hij in Talma Hof begon te werken. In het magazijn begon hij niet alleen met als doel om arbeid te verrichten, maar vooral ook om de Nederlandse taal te oefenen en te integreren in ons land. Hij volgde de opleiding Helpende Zorg en Welzijn bij ROC Friese Poort in Emmeloord en heeft sinds kort een permanente verblijfsvergunning. Aangemoedigd door collega Fred Dijkstra vatte Faiz het plan op om aan de Elfdorpenloop mee te gaan doen. Fred zette voor Faiz een trainingsschema op. Dat heeft geresulteerd in het feit dat Faiz op 20 april voor Zorggroep Oude en Nieuwe Land de laatste etappe van Bant naar Emmeloord heeft gelopen. Op deze afstand werd hij zesde van de 80 deelnemers. Faiz, Topprestatie! Dit verhaal van Faiz was voor TV-Flevoland aanleiding om een korte reportage van de maken. De uitzending is te zien via omroepflevoland.nl/sport/101156/nl Gedicht van Wouter Geven Kracht Liefde met elkaar Vrede van God Vrede met jou Steun vertrouwen en omhelzen moet Liefde en Liefde voor Elkaar samen zijn Met al mensen in Noordoostpolder En ook in Urk en Tollebeek en Emmeloord Vaders en Moeders pas op voor de kinderen op straat Je mag komen in flat Staalstraat Wij denken wat is gebeurt Met hartelijke groeten van Wouter Wielsma 8

9 Koningsdag 30 april 2013 Ook in Talma Hof hebben de bewoners gezamenlijk koningsdag beleefd. De activiteitenbegeleiding organiseerde deze activiteit. Hierbij het verslag. Koningsdag was een echt feestelijke dag. We begonnen de dag met koffie, thee en een oranje gebakje. Dit smaakte verrukkelijk en zag eruit als een klein kroontje. Toen we dat verorberd hadden, hebben we op de TV het tekenen van de akte bekeken en de balkon-scène. Wat zag de koninklijke familie er prachtig uit. En wat was het paleis op De Dam mooi versierd met die bloemstukken en daar tussenin de appeltjes van oranje. En omdat we toch helemaal in oranje feeststemming waren, hebben we nog wat oud Hollandse liedjes gezongen. De mensen zongen uit volle borst mee. De sfeer zat er goed in. Als afsluiting hebben we met z'n allen nog genoten van een heerlijk diner. Hierna gingen de bewoners weer terug naar hun afdelingen en konden we met zijn allen terugkijken op een geslaagde ochtend, die goed verzorgd was. Uitslag Oranjequiz In de Oranjeweek hebben we in Talma Hof en in de Schakel een quiz uitgezet. Deze is door vele mensen gemaakt. En we hadden er een mooie prijs tegenover staan, diner voor twee in Restaurant / Grand Café De Brink. Deze is in Talma Hof gewonnen door mevrouw de Graaf en in de Schakel door de heer Kramer. Veel plezier ermee namens het team Activiteiten Begeleiding. Mevrouw de Graaf krijgt de bon uit handen van Mariska Heinhuis. De dames Ter Beek en Kapitein (vrijwilligers) reiken de prijs uit aan de heer Kramer. 9

10 Familie-avond Hooiland Ans van de Groenekan, dochter van mevrouw de Weerd. Op donderdag 16 mei is voor de eerste keer een familieavond voor Hooiland georganiseerd. Deze werd gehouden in De Brink, waar wij werden ontvangen met een kopje koffie of thee met wat lekkers erbij. Het was fijn te zien dat er zoveel verzorgsters aanwezig waren. Op die manier leer je de dames beter kennen. Jammer was wel dat er niet zoveel familieleden aanwezig waren. We werden ruimschoots in de gelegenheid gesteld vragen te stellen en één daarvan was of het mogelijk is dat er naamplaatjes gedragen worden, zodat wij altijd kunnen zien dat je met een medewerker te maken te hebt en dat we niet per ongeluk een familielid aanspreken voor hulp. Daar wordt aan gewerkt. Ook werd duidelijk gemaakt dat wij voor zover mogelijk, ons thuis moeten voelen. Bijvoorbeeld door samen met ons familielid in de huiskamer een kopje koffie of thee te gebruiken en misschien samen met de andere bewoners wat praten of een spelletje doen. Ook als je gewend bent om bijvoorbeeld het haar van je moeder in de krul te zetten is dat geen probleem. Het is wel fijn dat als je met je familie even naar buiten of De Brink gaat het even meldt zodat de verzorging niet hoeft te zoeken. In hoofdzaak was deze avond bedoeld om samen aan betrokken zorg te werken, zodat het voor de bewoners zo fijn mogelijk is, maar ook voor de familie. Ik vond het in ieder geval een geslaagde avond en volgens mij was dat ook voor de andere aanwezigen het geval. Tot slot kregen we nog een lekker glaasje fris met wat te knabbelen erbij. Ik hoop dat zo n avond herhaald wordt, omdat het dat de band met de verzorging versterkt en het de gelegenheid geeft om met elkaar van gedachten te wisselen. Welkom op Hooiland. 10

11 Familieavond Kersentuin-groen Door Elly Pelleboer Frontsoldaten, die zich met hart en ziel inzetten voor de bewoners. Zo typeerde één van de familieleden van de bewoners van Kersentuin-groen de medewerkers op de vraag of we in Talma Hof de goede dingen doen voor de bewoners. Voor het eerst werd deze avond voor de familieleden van Kersentuin-groen gehouden. Zo n 14 aanwezigen, bestaande uit familieleden en medewerkers, hadden aan de uitnodiging van Henny de Jong (eerste verantwoordelijke verzorgende) gehoor gegeven. Lotgenotengevoel Het was vooral een avond waarop met elkaar gesproken werd over het welzijn van de bewoners, maar ook hoe de familie zelf de dementie en de achteruitgang in gezondheid van hun familielid beleven. Daarbij wisselde men persoonlijke ervaringen uit en zo ontstond een lotgenotengevoel. Duidelijk was dat men nauw betrokken is bij elkaar. Dat dat niet alleen om ernstige zaken gaat bleek wel uit de leuke voorvallen die men met elkaars familieleden op Kersentuin-groen meemaakt. Af en toe werd er dan ook hartelijk om een voorval gelachen. Ook kwam aan de orde hoe je omgaat met bewoners die niet mee willen doen met een activiteit. En wat doe je als een bewoner te zwaar wordt of niet uit bed wil? Met elkaar was men het er over eens dat niet hetgeen wij belangrijk vinden voor de bewoners het uitgangspunt moet zijn. Samen in gesprek gaan, luisteren en observeren geeft vaak een beeld van wat de bewoner wil en of deze zich daarbij prettig voelt. Uiteraard is informatie die de familie over de bewoner kan geven ook van groot belangrijk om een goed inzicht te krijgen. Belangrijke vraag is tot hoever je gaat bij het stimuleren om uit bed te komen of om de bewoner te bewegen om naar een activiteit te gaan. Soms is het ook de moeite waard om door te pakken en zie je dat een bewoner ondanks de weerstand toch veel plezier beleeft aan een activiteit. Rondom de maaltijd De maaltijden kwamen ook ter sprake. Ondanks het keuzemenu, waarbij men van te voren aan moet geven wat men eten wil, proberen de medewerkers in te gaan op speciale wensen van de bewoners op het moment zelf. Over het algemeen wordt er goed gegeten en wordt er tussendoor ook van alles genuttigd. Topper is voor sommige bewoners het eten in restaurant De Brink. Wekelijks gaan een aantal bewoners met vrijwilligers of medewerkers daar samen eten. Het blijkt dat dit uit eten gaan een goede uitwerking heeft op de eetlust. Gevraagd werd naar de mobiele keuken. Deze is besteld en het is de bedoeling dat Jan Bode hiermee de huiskamers opgaat om daar zo af en toe samen met de bewoners de maaltijd te gaan bereiden. De familieleden zijn enthousiast over dit plan. Voor herhaling vatbaar De avond werd afgesloten met een hapje en een drankje in het restaurant. Tijdens deze informele afsluiting werd de waardering uitgesproken voor het initiatief tot het organiseren van deze avond. Men sprak de wens uit om dit van tijd tot tijd te herhalen. Het uitwisselen van informatie geeft weer nieuwe inzichten, waar alle partijen baat bij hebben. Een inkijkje op Kersentuin-groen...met de muurschildering van Anneke Batterink. 11

12 JUBILARISSEN Afgelopen kwartaal hadden we weer een aantal jubilarissen in ons midden: I. Hermus, cateringmedewerker, maart M. Kramer-Meun, verzorgende t Kompas, april M. Bakker-Ettinger, evv er op Vlasakker, april N. van Dijk, medewerker huishouding, april R. Noordhof, vrijwilliger, april H.S. Bangma-Dieckmeyer, verzorgende Kersentuin, mei W. van Olst-Groen, activiteitenbegeleider, juni Niesje van Dijk, links op de foto wordt door de collega s in het zonnetje gezet, vanweg haar 12,5 jarig jubileum. Sylvia Bangma krijgt uit handen van Janny Mulder het boeket en een cadeaubon voor haar 12,5 jarig jubileum uitgereikt. Van harte gefeliciteerd allemaal met jullie 12½ jarig jubileum. 12

13 OVERLIJDEN, EN DAN.. Door Thecla van Aart, Diet Maissan en Pia Valk, geestelijk verzorgers Het is met de nodige schroom dat wij, als geestelijk verzorgers, deze regels schrijven. Spreken, schrijven, nadenken over de levensgrens, de dood, het einde, het blijft zo confronterend. Bij alle emotie, die toeleven naar het einde of een overlijden met zich meebrengt, komen er ook heel praktische vragen op. Die kunnen ook gaan over hoe je met elkaar een afscheidsbijeenkomst en de uitvaart vorm geeft, en óf en wie er dan voorgaat. Wanneer u als bewoner of cliënt of als familie daar behoefte aan heeft, kunnen de geestelijk verzorgers ondersteunend zijn in het hierover nadenken en spreken met elkaar. Wanneer een bewoner/cliënt overlijdt kunnen de geestelijk verzorgers de nabestaanden, naar behoefte, ondersteunen. Ook wanneer zij zoeken naar oplossingen rondom uitvaart en afscheidsbijeenkomst. Bij de vraag naar het zoeken van een voorganger bij de uitvaart c.q. afscheidsbijeenkomst is het beleid te verwijzen naar kerk/geloofsgemeenschap of bijvoorbeeld het humanistisch verbond. In ieder geval de gemeenschap waar men altijd bij gehoord heeft. Mochten hier bezwaren liggen, dan kunnen de geestelijk verzorgers ook verwijzen naar een, zorgvuldig werkende, zelfstandig gevestigde ritueel begeleidster. Ook veel uitvaartbegeleiders kunnen vandaag de dag verwijzen naar zelfstandig gevestigde sprekers bij een uitvaart. In principe gaan de geestelijk verzorgers zelf niet voor bij een afscheidsbijeenkomst. Slechts in heel incidentele situaties gebeurt dit wel, maar dan is er sprake geweest van een proces waarbij een geestelijk verzorger al intensief bij de bewoner en/of familie betrokken is geweest. Dit voorgaan gebeurt dan in eigen tijd en voor eigen vergoeding. Wij hopen dat helder is dat wij in elke situatie van harte bereid zijn u - naar behoefte - te ondersteunen en samen te zoeken naar datgene voor u passend is. Wij willen Klaverblad bedanken voor de liefdevolle verzorging van onze pa en schoonvader tijdens zijn verblijf daar. Zoals hij zelf altijd zei: het zijn hier allemaal topmeiden. Tevens willen wij Kersentuin bedanken voor de liefdevolle zorg voor onze ma en schoonmoeder na het overlijden van onze pa en schoonvader. Familie Nijensteen 13

14 Over lichamelijkheid, intimiteit en seksualiteit. Door Pia Vlak, geestelijk verzorger Mag ik met u, als lezers, eens stilstaan bij dit onderwerp, waar we het niet zo snel open en bloot met elkaar over hebben, maar dat wel degelijk een grote rol speelt in ieders leven, en heel in het bijzonder in het verpleeghuis? Een onderwerp dat raakt aan de heel persoonlijke, intieme levenssfeer. Een onderwerp dat ook snel een gevoel van ongemakkelijkheid, gêne of schaamte met zich meebrengt. Soms ook juist lacherigheid en grappen. Waarbij ik ook geregeld het gevoel heb, dat die lacherigheid, iemands kwetsbaarheid en waar je ten diepste naar verlangt, kan verhullen. Lichamelijkheid, intimiteit en seksualiteit: het is een levensgebied dat nogal in de verdrukking komt als je moet worden opgenomen in een verpleeghuis. Je leeft ineens met veel mensen dicht op elkaar. Je kunt elkaar altijd horen. Waar is nog een plek waar je je privé kunt voelen, waar je intimiteit kunt beleven, of seksualiteit? Ervaart u in dit verpleeghuis ook figuurlijk ruimte om uzelf te zijn, of u nu heteroseksueel of homoseksueel bent? Proeft u die ruimte? Hoe is het als je afhankelijk van zorg bent geworden en veel aangeraakt wordt? Aangeraakt, functioneel, om gewassen te worden, om geholpen te worden bij het naar de wc gaan, of bij het douchen? Iemand die zo in jouw intieme levenssfeer komt? Aanrakingen die onwillekeurig kunnen raken aan gemis of verlangens oproepen aan anders, intiem aangeraakt worden. Eens deed een bewoner, tijdens een van de stages voor mijn opleiding, mij een voorstel, waar ik niet op in kon gaan. Wat zie ik? Wat hoor ik? Ontmoet ik iemand die over mijn grens gaat of zie ik tegelijk een mens die ook maar zoekt naar waar hij behoefte aan heeft. Een mens die worstelt met (wie weet) angst.wie ben ik nog?...hoe ervaar ik dat ik leef?... Wat kan ik toch voor hem betekenen, zónder over mijn grenzen te gaan? Houd ik de boot af, of zou er misschien, een klein beetje, gesprek mogelijk zijn? Over gemis, verlangen..? In deze situatie ontstond een gesprek dat erkenning bracht voor een moeitevol levensgebied. Misschien kunt u zich herkennen in de ervaring van een oudere heer die worstelde met zijn behoefte aan lichamelijke bevrediging. Hij vroeg zich ook af of hij zo nog wel genade kon vinden in de ogen van Onze Lieve Heer. Niet vanzelfsprekend, maar hij ging in gesprek met iemand bij wie hij zich veilig voelde. Het werd een gesprek over trouw willen blijven aan zijn dementerende vrouw, zijn geloof, en tegelijk ruimte van leven zoeken, een voor hem begaanbaar pad zoeken in de gegeven omstandigheden. Een molensteen viel van zijn nek. Soms kan humor letterlijk lucht geven aan een ongemakkelijke situatie, zoals een oudere mevrouw ervaart in haar omgang met een jonge mannelijke verzorger. Samen weten ze momenten van haar (ongemakkelijke) naaktheid met humor dragelijk te maken. De afhankelijkheid van zorg strekt zich voor sommigen ook uit naar een afhankelijkheid van anderen in het kúnnen beleven van je seksuele behoefte. Dat brengt indringende vragen met zich mee. Vragen van bewoners, familie en zorgverleners. Het raakt in ieder geval aan ieders eigen omgang met en denken over lichamelijkheid, intimiteit en seksualiteit. Een omgang waarop voor velen ook hun geloofsovertuiging van invloed is. De wijze van omgang van een bewoner kan verschillen met die van een zorgverlener. Hoe houden we oog voor elkaar? Oog en oor voor wat er nodig is? Wat kun je voor elkaar betekenen, zonder dat iemand over zijn of haar grenzen gaat? Is er iemand die naar u, als bewoner of cliënt, luistert? Bij wie u zich erkend voelt in wat u beleeft, in wat u ervaart? Is er iemand die naar jou, als zorgverlener, luistert? Voel je je erkend in wat jij tegenkomt en ervaart? U merkt het. Er zijn ervaringen van mensen en vooral veel vragen. Het is met elkaar zoeken naar een begaanbare weg. Erkennen dat intimiteit en seksualiteit belangrijke levensgebieden zijn, die om aandacht vragen. Zoeken naar ruimte, letterlijk én figuurlijk.. 14

15 Kopje Koffie en meer. In Het Lopend Vuurtje van januari jl., hebben wij een oproep gedaan om teksten aan te leveren voor in de vakken boven de ramen in de Serre. Dat heeft een aantal leuke ideeën opgeleverd. Aangezien de vakken niet groot zijn, hebben we voor maximaal twee woorden achter elkaar gekozen. Wij hebben de ideeën samengevoegd en er de volgende groepen van gemaakt: Idee 1 Idee 2 Kopje Koffie Welkom Eet Smakelijk Wilkom (Limburg) Tot ziens Wolkom (Friesland) Proost Komt der in (Twente) Genieten Idee 3 Idee 4 Kopje Koffie Samen eten Bakkie Pleur (Amsterdam) Gezellig Joegele Bom (Groningen) Tot ziens Kop Kofje (Friesland) De Brink Teske Kaffie (Limburg) Kopje Koffie Un Baksku Koffie (Brabant) Welk idee vindt u het leukst? U kunt uw voorkeur uitspreken door middel van de onderstaande strook in te leveren in de ideeënbus schuin tegenover de winkel. Ook kunt u mailen naar: hetlopendvuurtje@zorggroep-onl.nl Wilt u reageren voor 1 augustus a.s.? Naam Adres Postcode en woonplaats Telefoon :. :. :. : Geeft de voorkeur aan idee met nummer: Inleveren in de ideeënbus schuin tegenover de winkel. 15

16 Afscheid van vrijwilligers Afscheid van De Brink, Door Gea Hoekendijk Ik heb na vijf jaar werken afscheid genomen van het vrijwilligerswerk bij de UVV en dus in Talma Hof. Vijf jaar al weer heb ik het met plezier gedaan. Ik ben begonnen op de zondagmorgen om koffie en thee te schenken en af en toe een sigaretje te verkopen in het winkeltje (en het rekje goed te sluiten!). En toen begon de verbouwing van De Brink. Toen dat klaar was moest er koffie worden geserveerd in het restaurant. We moesten leren omgaan met de kassa en het koffieapparaat. Het werken op zondagmorgen was ook afgelopen, ik ben toen op zaterdagmorgen aan de slag gegaan. Omdat ik om de vier à vijf weken in Talma Hof was ging het omgaan met de kassa mij niet gemakkelijk af, maar het kwam uiteindelijk allemaal goed. Ook als iemand met een pasje kwam wist ik wat ik moest doen. De vergaderingen waren nuttig en leerzaam en het was leuk om met lotgenoten om te gaan. Al met al was het best een leuke tijd waar ik met plezier op terug kijk. Ik wens dan ook iedereen het beste en ga door met dit mooie en nuttige werk als vrijwilliger. Mevrouw Hoekendijk, dank voor uw inzet en het meedenken, met name bij de veranderingen in De Brink. Al is het dan niet altijd druk op zaterdagmorgen, u stond wel klaar om de bewoners en hun gasten gastvrij te ontvangen. Dat is gewaardeerd! 16

17 Mijn tijd als vrijwilliger was geweldig! Door Kees Naalden Na een behoorlijk lange periode als vrijwilliger, als chauffeur op de bus van stichting cliëntenvervoer ZONL, te hebben gereden ben ik sinds kort hiermee gestopt. Graag kijk ik even terug op deze periode. Als we in dit werk ervaren dat we bewoners plezier kunnen bezorgen dan was dit ook voor mij heel vaak een heel fijne prettige ervaring. Bewoners brengen en halen naar familie, kennissen, ziekenhuis enz. en het gevoel kunnen geven dat wij als chauffeur er niet zijn voor een baas, maar voor u als bewoner van één van de huizen van de zorggroep. U als bewoner staat bij ons altijd op de eerste plaats. U moet niet op ons hoeven wachten, wij zorgen dat u op tijd daar bent waar u heen moet. Ik denk ook aan de vele prachtige uitstapjes met bewoners. Dat was ook voor mij naast het werk, vaak een heel mooie belevenis. Ik kwam met bewoners op plaatsen die ik zelf ook leuk vond om te bezoeken. Ik zal blijven genieten van de herinnering aan de mooie vakantieweken, welke ik heb mogen meemaken met groepen bewoners. Vaak lieten bewoners ook weten dat ze ons werk en aandacht fijn vonden, wat veel voldoening gaf. De samenwerking met verzorgenden is altijd heel prettig geweest. Tot hier waar het echt om ging: de bewoners voor noodzakelijke zaken vervoeren en daarnaast mee te helpen dat bewoners af en toe eens leuk uit zijn, als afwisseling op hun verblijf in één van de huizen. Echter, het was ook fijn om samen te mogen werken met een groep fijne collega-chauffeurs, met allemaal een positieve instelling. Collega s, ik zal jullie missen en ik wens jullie nog een mooie tijd toe. Ook was het heel fijn te mogen werken onder leiding van Elly Pelleboer en de samenwerking met de dames van de receptie was altijd erg goed en ook leuk. Samen konden we heel veel dingen goed en op een prettige wijze regelen. Het gaf een gevoel of we collega s waren. Allen heel erg bedankt. Een vrijwilliger die als chauffeur dit werk doet is met regelmaat op ongeregelde tijden en ook op zon- en feestdagen en soms een weekje in de weer. Ook ik kon dat alleen doen doordat mijn vrouw hier echt achter stond. Op 19 maart jl., heb ik een afscheid aangeboden gekregen, waar ook mijn vrouw Lies in werd betrokken. Het was mooi op deze wijze mijn periode als vrijwilliger af te sluiten, waarvoor onze dank. Hopelijk blijft het mogelijk dit werk, in de toekomst met een groep vrijwilligers voort te blijven zetten. Heel veel succes samen. Kees Naalden Kees, bedankt voor de tien jaren, waarin jij met grote betrokkenheid altijd klaar stond voor de bewoners. Het maakte voor jou niet uit welke dag het was of dat het een korte of een verre rit was, een vakantie week of een dagje uit. Je genoot en dat straalde je ook uit. Wij wensen je het allerbeste toe, veel gezondheid en geniet samen met je vrouw van je vrije tijd. 17

18 Scootmobieluitleenpunt in Talma Hof Door Elly Pelleboer Op 29 mei is officieel het scootmobieluitleenpunt in Talma Hof van start gegaan. De openingshandeling werd verricht door de heer P. Kok, bewoner van Appelgaard en mevrouw Tamara Schror, beleidsmedewerker WMO van de gemeente Noordoostpolder. De scootmobieluitleenpunten is een initiatief van de gemeente Noordoostpolder en bestaat vanaf najaar Iedereen vanaf 16 jaar die minder goed ter been is of bezoek krijgt van mensen die niet goed kunnen lopen kunnen hier gratis een scootmobiel lenen. Sinds kort is daar dus het uitleenpunt in Talma Hof bijgekomen. De scootmobiel kunt u reserveren bij de receptie van Talma Hof ( ). U geeft uw naam, de datum en het dagdeel door waarop u de scootmobiel wil reserveren. Op het afgesproken tijdstip komt u de scootmobiel ophalen in Talma Hof en krijgt u een korte uitleg over het gebruik van de scootmobiel. Na gebruik brengt u de scootmobiel weer terug naar Talma Hof. Zowel bewoners uit de wijk De Zuidert en daarbuiten, evenals bewoners van Talma Hof kunnen gebruik maken van de scootmobiel. De cliënten van Philadelphia hebben tijdens de opening spontaan aangeboden om de voertuigen na gebruik schoon te maken. Edith Ruiten, ergotherapeut, bedankt Tamara Schror en de heer Kok voor de openingshandeling. 18

19 Een Binnenplaats om blij van te worden! Door Elly Pelleboer Henk en Hinke aan de slag Afgelopen voorjaar ontstond het plan op Vlasakker om de binnenplaats op te vrolijken. Vorig jaar is deze plaats betegeld, maar iedereen vond dat het nog niet af was. Om zoveel mogelijk familieleden en medewerkers bij de ontwikkeling van het plan te betrekken werd een ideeenschrift op de gang gelegd. En dat dit werkte bleek wel uit de vele leuke reacties die in dit schrift werden geschreven. Maar het bleef niet alleen bij ideeën. Familieleden en medewerkers meldden zich spontaan aan om de handen uit de mouwen te steken, teneinde de gedane suggesties tot werkelijkheid te brengen. De familieleden Hinke Heyboer, Henk Wilm en Tonny Nijboer en de mannen van de technische dienst, Gerrit en Jelle, zijn met z n allen aan de slag gegaan. De één timmerde de bakken, de ander kocht de planten en de potten en vervolgens werden de planten in de grond gezet. Door sponsoring van diverse bedrijven en de gift van verschillende familieleden werd het geheel mogelijk gemaakt. Het resultaat mag er zijn. Het is een en al bloemenpracht geworden. Hinke en Henk hebben aangeboden de bloemen en planten te verzorgen. Met elkaar is er voor gezorgd dat de bewoners op de binnenplaats kunnen genieten van de bloemenpracht. Dank aan iedereen die dit mogelijk heeft gemaakt. Ook de binnentuin bij de volière werd door Henk en Hinke onder handen genomen. Wat een super actie, want het onkruid is vervangen door rozen, lavendel en grassen. 19

20 De keukentjes op Vlasakker werden vervangen, links de oude situatie en rechts de nieuwe. Bewoners van t Kompas waren op bezoek in Talma Hof en genieten van een kopje koffie in De Brink. Het tuintje bij Roggeveld-rood is verdwenen. Er zijn tegels gelegd boompjes geplant en het vormt nu één geheel met het plein van de Dagbehandeling. Dit geheel biedt nu veel bewegingsvrijheid voor de bewoners van Roggeveld en voor de deelnemers van de Dagbehandeling. 20

21 Begin mei werd druk geoefend voor de Lipdub. 11 mei Lentemarkt. De entree bij de goedereningang is door Gerrit en Jelle verbouwd. De chauffeurs van het bewonersvervoer ZONL brengen de bussen in gereedheid voor de jaarlijkse training. 21

22 DE ROOIE DOMINEE : zorg toen en nu Door Pia Valk, geestelijk verzorger Soms valt je een cadeau in handen. Op afdeling Vlasakker krijg ik op een dag van Rita een boek in mijn handen gedrukt. Het gaat over de geschiedenis van de Talmahuizen. Talma Hof in Emmeloord blijkt maar één van nog veel meer zorginstellingen, die de naam dragen van dominee en later minister Talma ( ). Die Talma stond bekend als de rode dominee. Dat is mooi, een mens die niet in één hokje te plaatsen is, maar meerdere kanten in zich draagt. Blijkbaar een eigenzinnig man, die als dominee later de politiek in ging om te ijveren voor een rechtvaardige samenleving en menselijke waardigheid. Hij had ook niets op met een slaafse gehoorzaamheidsrelatie tussen baas en knecht. In de geest van zijn gedachtegoed wordt het eerste Talma huis opgericht. Ouderen kunnen er een goede verzorging krijgen en een eigen tehuis met de meest mogelijke vrijheden. Met het zoveel mogelijk afstemmen op de bewoner en je afvragen wat is er voor hem of haar nodig gaan we in Talma s geest te werk, komt bij mij boven. Ik moet ineens denken aan de facilitaire medewerkers die zich op zondagochtend - zo is mij verteld - in het zweet jagen om tijdig met hun ratelende waskarren langs het restaurant te rijden, zodat de kerkgangers alles wel goed kunnen horen..of aan de zorgmedewerkers, die voor een overleden bewoonster, zonder enige familie, met elkaar zorgen voor een waardig afscheidsmoment bij de uitvaart..of ik denk aan een bewoner die wat meer behoefte heeft zich te kunnen terugtrekken, en die de gelegenheid krijgt meer op de eigen kamer te vertoeven. Niet altijd sluit verleende zorg - ondanks alle inzet - aan bij de zorgvrager. Om dán met elkaar, net als Talma deed, te ijveren voor hoe het misschien tóch ook anders kan, blijft denk ik steeds de uitdaging. Dat blijft een weg om te gaan, samen te gaan. Samen in de moeite staan. Ik denk dat het in Talma s tijd de uitdaging was en nu niet anders. Die rooie dominee die mij in de schoot geworpen werd, ervaar ik als een inspiratie. Nog bedankt hè Rita! 22

23 Samen op de duofiets De beleving van een bewoner en een medewerker van Talma Hof Door Boudien Flapper, Psychomotorisch therapeut Om uur komt mevrouw mij opzoeken om te vragen of het wel doorgaat. Om uur komt ze voor de tweede keer langs, inmiddels zichtbaar ner veus. Ik zeg haar dat ze haar lange sokken, schoe nen, jas, sjaal en muts aan kan doen en dat ik er aankom. Die muts en sjaal heeft mevrouw afgelo pen december van Sinterklaas gekregen. Ze wilde nooit een muts op, maar nu wel, want djt is een speciaal cadeau van Sinterklaas. Om uur stappen we op de duofiets. Iemand die dan nog Tineke, assistent psychomotorisch thera- waagt om ons tijdens onze gang naar buiten op te peut en mevrouw Bunskoek op de duofiets houden, krijgt een vernietigende blik toegeworpen. Het verhaal gaat overigens niet over hen. Eenmaal buiten (ik neem de uitgang bij de keuken want die is ruimer) zetten we de vaart erin. Lange Nering? vraagt mevrouw en ik knik. Daar gaan we, in z n drie, want sinds de fiets is nagekeken, trapt hij een stuk lichter. We fietsen de fietsbrug over, op het kruispunt rechtdoor en dan linksaf de Lange Nering in. Verboden voor gewone fietsers maar wij hebben ontheffing. Zigzaggend door de shoppende mensenmassa banen we ons een weg door de winkelstraat. In de zomer stoppen we weleens om een ijsje te eten bij Volante en dan vraag ik me af of dat wel kan, een ijsje eten tijdens de therapie. Gelukkig is het nu koud en kunnen we gewoon doorrijden naar het kruispunt voor De Deel. Mevrouw werpt een blik op De Poldertoren en roept opgetogen: Maar het is pas vier uur, we hebben nog drie kwartier!. Ik zucht, we gaan veel te hard sinds die reparatie. Groen, we kunnen! Aan de overkant wacht ons altijd een file auto s vol blij kijkende, lachende, zwaaiende mensen. Hier doe je het voor! Ondertussen halen we wat fietsers in. Koud hè! roept mevrouw hen na. Ja het is koud en het begint ook te regenen. Op mijn vraag of ze wel verder wil, antwoordt mevrouw dat we niet van suiker zijn en dus trappen we door. Op naar De Zuidert met zijn vele bruggetjes, dan langs het huis van S de fysiotherapeut, de schapenweide, de volkstuinen en daarachter de uitgestrekte aardappelvelden. Dit is een mooi stukje Emmeloord. We komen collega T tegen. Wel meetrappen hè! zegt ze tegen mevrouw. We lachen erom, wij weten wel beter. We steken de Amsterdamweg over en gaan het park in. Talma Hof laten we nog even links liggen. "We fietsen toch een uur hè? vraagt mevrouw op een toon dat ik geen nee zou durven zeggen. Gelukkig is het inmiddels opgehouden met regenen. We doen onze jassen los. Het zijn hier af en toe stevige klimmetjes. Op de hoogste heuvel staat sinds vorige zomer een kabelbaan. We besluiten naar de top te gaan waar we ons opmaken voor een verraderlijke afdaling. Het is opletten geblazen, want deze is steil en heeft een zeer scherpe bocht naar rechts. Als je je hoofd er niet bijhoudt, lig je zo in de sloot. Niet voor beginners dus! Ook deze keer brengen we het er gelukkig goed vanaf. We zijn zo blij dat we besluiten een traktatie voor de groep te kopen ik besluit dat het een onderdeel is van de therapie - en zet daarom koers naar buurtsuper Poiesz. Tjonge, wat valt dat tegen. Het is hartstikke druk. Het weer is zo opgeknapt dat we gaan voor de ijsjes. Met de dozen onder onze arm staan we in een lange rij voor de kassa. Kan deze kassa ook open? roept mevrouw naar voren en ja hoor, het komt voor elkaar. De ijsjes stoppen we in de manden die achter de fiets hangen en we trappen terug naar Talma Hof. Het uur is om. Een paar maanden geleden zei mevrouw altijd bij binnenkomst Die stomme Talma! en stopte ze met fietsen. Nu fietsen we zonder merkbare tegenzin door naar de afdeling Wilt u ook een keertje gebruik maken van de duofiets? De duofiets staat geparkeerd beneden in de gang bij het secretariaat (tegenover afdeling Roggeveld). U kunt de duofiets gebruiken, maar reserveer deze wel van tevoren bij de receptie. Controleer voor u vertrekt of de banden voldoende hard zijn. Neem altijd een mobiel mee voor het geval er onderweg iets gebeurt. Wilt u uitleg over het gebruik van de duofiets dan kunt u dat altijd aan iemand van het personeel vragen. Veel plezier! 23

24 Betoog dementiepaspoort Door Piet Braam, op internet gevonden Dagelijks een ontspanningsmassage waar mijn rug, benen en schouders onderhanden worden genomen. Ook wil ik elke dag een cd luisteren van één van de volgende albums van Radiohead: Amnesiac, Kid A of In Rainbows. Hier geniet ik het meest van als ik het beluister middels een paar headphones. Ik stoor mij niet snel aan andermans muziek, tenzij het te hard staat. Ik houd niet van de geur van mandarijnen en sinaasappels. Probeer pellende mensen dus van mij vandaan te houden. Qua eten ben ik niet zo kieskeurig. Ik eet alles dat goed is voorbereid en geen vis bevat. Eén keer in de week wil ik een Happy Meal van Mcdonald s. Ik ben uren zoet met de speeltjes die erin zitten. Mijn knuffel Punkie dient elke avond naast mij in bed te liggen. Ook wil ik graag schoon ondergoed aan als ik ga slapen. Tijdens het ontbijt wil ik een uitgebreide keuze hebben. Dus niet alleen een bruine boterham met kaas, maar ook een kom met cornflakes en een gekookt eitje. Geen roggebrood of enkele vorm van pitten in mijn boterhammen svp! Zo zou mijn dementiepaspoort eruit komen te zien. Dit zorgt ervoor dat ik de juiste zorg ontvang ondanks dat ik dat zelf niet meer kan aangeven. In onze huidige samenleving zijn dementerende ouderen steeds meer afhankelijk van verplegers in plaats van familieleden. Men heeft geen tijd meer om naast hun eigen gezin en drukke privé leven te zorgen voor hun demente moeder. Daarom is het zo belangrijk dat er van tevoren op het 50e levensjaar duidelijke instructies worden vastgesteld. IJlen aan de ontbijttafel Mijn oma zit in de middenfase van de ziekte van Alzheimer. Ze is heel vergeetachtig en heeft moeite om mensen te herkennen. Zij heeft problemen met alledaagse dingen als koken en schoonmaken. Daarom woont zij nu in een appartement waar ze direct toegang heeft tot professionele verzorging. Ze kan op dit moment nog goed aangeven wat haar wensen precies zijn. Maar hoe kan zij dat als haar Alzheimer een verder stadium bereikt? Hoe weten de verzorgers haar persoonlijke voorkeuren als zij niet in staat is om helder te communiceren? Gelukkig heeft zij kinderen die zich betrekken bij dit proces. Maar veel dementen hebben deze luxe niet. Zij hebben dus veel voordeel aan een administratiesysteem waar duidelijk staat omschreven wat hun wensen zijn. De kans dat ik aan dementie zal lijden is schrikbarend hoog: één derde van alle 80-plussers is dement. En aangezien mijn grootouders die grens met een ruime marge hebben overschreden acht ik mijzelf in staat om dat minstens te evenaren. En wie weet? Wellicht krijg ik zelf helemaal geen (klein)kinderen. Welk persoon weet dan hoe ik het liefst mijn boterhammen heb als ik weerloos zit te ijlen aan de ontbijttafel? Een goed idee Weerstand tegen het dementiepaspoort is er nauwelijks. Verrassend is dat niet: het is gewoonweg een goed idee. Enkele tegenstanders beweren dat de verwarde indruk van dementen niet te wijten is aan een ziekte maar aan de verandering van karakter. Dit is natuurlijk ridicuul. Welk oordeel is meer betrouwbaar? Een overtuiging gemaakt vanuit een jong en helder bewustzijn of die vanuit een versleten en demente toestand? Ook de weerstand tegen de bureaucratie vindt hier geen toepassing. Het invullen van een dementiepaspoort is net als het donorcodicil eenmalig. Na het invullen en opsturen van het formulier is er geen omkijken meer naar. Samengevat Het dementiepaspoort zal bijdragen aan goede zorg naar wens van mensen met dementie. 24

25 Mantelzorg, mantelzorger, mantelzorgen Door Paula Bierma, De laatste tijd is mantelzorg volop in het nieuws in zorgland. Ongeveer 80% van alle zorg thuis wordt in Nederland verleend door mantelzorgers of vrijwilligers; daarmee vormt mantelzorg een belangrijk fundament in de zorg. De druk op de mantelzorger is de laatste jaren sterk toegenomen, want de samenleving vergrijst en de overheid voert de druk op door allerlei bezuinigingsmaatregelen. Mantelzorger worden is bijna nooit een bewuste keuze, maar gaat vanzelf. Ineens is het zo. Een kind blijkt gehandicapt, een vader gaat dementeren, een partner krijgt een chronische ziekte, heeft een verslaving of psychische problemen, een vriend krijgt een hersenbloeding of een buurvrouw wordt slecht ter been. Iedereen kan mantelzorger worden, op elke leeftijd. Ook binnen Talma Hof, de Schakel en t Kompas zijn er rond de bewoners veel mantelzorgers die een belangrijke rol spelen in het dagelijks wel en wee rond die bewoners. Daar zijn we heel erg blij mee, want de eigenheid en vertrouwdheid van mantelzorgers naar hun geliefden, is voor de professionele zorgverlening niet te evenaren. Bij een verhuizing naar Talma Hof of t Kompas op opname in de Schakel, vinden we het dan ook belangrijk om aandacht te hebben voor alle mensen rond de nieuwe bewoner. Zo kunnen we aanhaken bij alles wat voor die persoon van belang is. Daarover willen we graag met u in gesprek, om samen te kijken wat nodig is in iedere specifieke situatie. Dit past in onze visie betrokken zorg, maar ook in deze tijd, waarin we steeds meer als professionals willen aansluiten bij de informele zorg. Het is mooi en doet goed om wat voor je naaste te kunnen betekenen, maar het brengt ook emoties mee en dan helpt het soms om te kunnen delen. We hopen dat u ons weet te vinden als u hier vragen over heeft of hierin ondersteuning wilt hebben. In het kader van Wereld Alzheimer Dag (WAD) worden elk jaar rond 21 september in heel Nederland wisselende activiteiten georganiseerd om publieke aandacht te krijgen voor de problematiek rond dementie. In de week van september vindt ook de multimediale campagne Dementie en Dan plaats waarbij de ontwikkelingen in het onderzoek naar dementie belicht worden. Alzheimer-Café Emmeloord organiseert in samenwerking met Carrefour en Zorggroep Oude en Nieuwe Land op 24 september van uur een avond in Talma Hof. Ook hier is het thema Dementie en dan De invulling van deze avond zal bekend gemaakt worden in de plaatselijke bladen. Volg AlzheimerCafé Emmeloord en op Facebook: Voor informatie kunt u terecht bij mevrouw T. Wissema, tel:

26 POËZIE Puur Nederlands "Het meervoud van slot dat is sloten, maar toch is het meervoud van pot geenszins poten. Evenzo zegt men: één vat en twee vaten, maar nooit zal men zeggen: één kat en twee katen." Wie gisteren ging vliegen, zegt heden ik vloog. Dus zegt u misschien ook van wiegen ik woog? Nee, pardon. Want ik woog is afkomstig van wegen. Maar... is nu ik voog een vervoeging van vegen? En dan vervoegt men het woord zoeken als ik zocht, en dus hoort bij vloeken misschien ook ik vlocht? Alweer mis, want dit is afkomstig van vlechten, maar ik hocht is geen juiste vervoeging van hechten. Bij roepen hoort: riep, maar bij snoepen geen sniep. Bij lopen hoort liep, maar bij kopen geen kiep; en evenmin hoort er bij slopen sliep, want dit is afkomstig van 't schone woord slapen. Maar zet nu weer niet ik riep bij 't woord rapen, want dat komt van roepen; en u ziet terstond, zo draaien we vrolijk in een cirkeltje rond - van raden komt ried, maar van baden geen bied. Dit komt van bieden (ik hoop dat u het ziet). Daarvoor gebruikt u bood, maar voor wieden geen wood. U ziet de verwarring is akelig groot! Nog talloze voorbeelden kan ik u geven, want gaf hoort bij geven, maar laf niet bij leven! Men spreekt van: wij drinken, wij hebben gedronken, maar niet van: wij hinken, we hebben gehonken! Het is: ik eet en ik at, maar niet: ik weet en ik wat, maar ik weet en ik wist, zo vervoegt men dat. Maar schrijft u niet bij vergeten vergist! Dat is een vergissing! Ja, moeilijk is't! Het volgend geval is bijna te bont. Bij slaan hoort ik sloeg, niet ik sling of ik slond. Bij gaan hoort ik ging, niet ik gong of ik gond. Bij staan niet ik stoeg of ik sting, maar ik stond! Zo kan ik wel doorgaan tot volgende week, maar dierbare lezer, ik maak u van streek, met al deze onzin, die toch gewis puur Nederlands van oorsprong is! 26

27 SPOTLIGHT Een kijkje in de spiegel bij de kapper Door Thecla van Aart, geestelijk verzorger Zo maar even binnen lopen bij de kapsalon in de Talma Hof. Het is er een en al bedrijvigheid. Een mevrouw zit onder de droogkap, een ander wordt gepermanent en natuurlijk dwarrelen er pasgeknipte haarlokken naar beneden. Er zijn bewoners die elke week komen. Een mevrouw vertelt: Het is voor mij een stukje luxe. Ik vind het belangrijk om er verzorgd uit te zien. Toen ik nog thuis woonde ging ik ook elke week naar de kapper en het is fijn dat het hier kan. In de kapsalon werken drie kapsters, Connie Ballast, Liejanne van Urk en Rommy van Tilburg. Ze hebben veel ervaring opgedaan in verschillende kapsalons en het komt regelmatig voor dat ze de klanten van vroeger weer ontmoeten hier in Talma Hof. De kappersopleiding duurde vroeger twee jaar; tegenwoordig is dat drie jaar. Ze leren verschillende technieken en vaardigheden om het tot een mooi kapsel te brengen. Zoals: knippen, het haar snijden, wassen en watergolven, permanenten, haar kleuren, föhnen, opsteken en opkammen. En het nat-scheren en baard-knippen bij de heren. Als ik aan Connie vraag wat voor haar de uitdaging is als kapster vertelt ze: Ik vind een stukje persoonlijke aandacht belangrijk en ik wil dat de bewoners het fijn hebben als ze hier zijn. De meeste bewoners komen om geknipt te worden, een permanent te laten zetten of wassen en water golven. En ja, je kunt ook je haar laten kleuren. Het resultaat mag er zijn en de goed gekapte hoofden vallen direct op wanneer je door de gangen loopt. Liejanne is nog maar kort werkzaam in Talma Hof en ze is positief over haar werk. Het is heel anders om in een verpleeghuis te werken. Ze vindt het gezellig om met oudere mensen om te gaan. De communicatie met de bewoners heeft haar aandacht. Dit vindt ze belangrijk en deze doelgroep vraagt soms om een andere benadering. Het is niet altijd mogelijk om met de bewoner te communiceren over de wensen van het kapsel. Dan is het welkom als familie vertelt wat de bewoner gewend is. Zeker wanneer mensen een periode in het ziekenhuis zijn geweest alvorens ze in Talma Hof komen. Dan is het kapsel niet meer wat het wezen moet. Een foto kan helpen om zoveel mogelijk bij de wens van de bewoners aan te sluiten. Op de vraag of ze nog ideeën of plannen hebben voor de salon, dan komt direct het ruimtegebrek aan de orde. De rolstoelen worden steeds comfortabeler, maar daardoor ook groter. Dat geeft weleens problemen. Een grotere ruimte is meer dan welkom. De kapsters worden geholpen door meerdere vrijwilligers die volgens een rooster aanwezig zijn. Hun taak is het ophalen en terug-brengen van de bewoners. Ze schenken een kopje koffie en maken een praatje als er even gewacht moet worden. Vandaag is Vanatova Mira aanwezig. Ze vindt het leuk om te doen. Ze mag graag mensen helpen en aan het eind van de morgen steekt ze de handen uit de mouwen om de salon weer op te ruimen. De kapsalon is op maandag- en woensdagmorgen open tussen uur en uur. Met ingang van 1 september is de kapsalon ook op vrijdagmorgen open. Op deze dagen kunnen mensen binnenlopen om een afspraak te maken. Ook kan er aan de receptie doorgegeven worden dat iemand een afspraak wil. De kapsters zullen dan contact opnemen met de afdeling waar de bewoner woont en het tijdstip doorgeven, waarop de bewoner welkom is. Het is mooi dat iedereen weer met een tevreden gevoel in de spiegel kijkt. 27

28 Dikke benen door vocht..hoe te behandelen? Door Vanja Boons, fysiotherapeut Wellicht kent u het wel, dikke benen en/of voeten die erg opgezet zijn. Vaak wordt dit veroorzaakt door te veel vocht, ook wel oedeem genoemd. Dit oedeem (teveel vocht) kan zich ophopen door problemen met de vaten in het lichaam. Om hiervan af te komen worden er vaak zwachtels ingezet. Zwachtels worden strak om het lichaamsdeel, bijvoorbeeld een been, gezwachteld om de vaten in onze benen te ondersteunen en het teveel aan vocht weg te pompen. Jaren geleden is een Nederlandse gipsverbandmeester, Jan Schuren, bij 3M, komen werken. 3M is een internationaal technologiebedrijf, die o.a. uitvindingen doet en producten ontwikkeld. Jan heeft vroeger voor zijn beroep veel patiënten moeten gipsen en zwachtelen. Met name bij dat zwachtelen zag hij altijd dat mensen een dik pak om hun benen kregen. Waardoor ze moeilijker of niet in de schoenen pasten. De zwachtels zakten snel weer af en die patiënten moesten vaker in de week opnieuw gezwachteld worden Hij heeft zichzelf beloofd dat wanneer hij de tijd en middelen had om hier iets nieuws op te verzinnen hij dat ging doen. Toen Jan bij 3M kwam werken heeft hij de kans gekregen om iets nieuws te ver zinnen op dit probleem. Daar is het Coban 2 Lagen Compressiesysteem en het Coban 2 Lagen Lite Compressiesysteem uit gekomen. Sinds een aantal jaar heeft 3M Nederland deze nieuwe, baanbrekende zwachtels, welke door steeds meer instellingen gebruikt worden. Zo ook binnen Zorggroep Oude en Nieuwe Land op de locaties Talma Hof, De Schakel en De Zaaier. Deze locaties hebben ervoor gekozen om alleen deze zwachtels te gebruiken. Deze zijn geschikt voor zowel mensen die nog lopen als mensen die veelal op bed liggen of in een rolstoel zitten. Op 6 juni was er voor de medewerkers van Hooiland en Kersentuin een herhalingscursus Cobanzwachtelen. Info voor medewerkers Coban 2 bestaat uit twee rolletjes zwachtels die samen in één doosje zitten. 1. Comfortzwachtel, die ervoor zorgt dat de zwachtel lekker om het been zit en door de witte laag voorkomt deze zwachtel het afzakken. 2. Compressiezwachtel. Dit is de zwachtel die strak om het been wordt aangebracht. Samen zorgen deze twee zwachtels ervoor dat het te veel aan vocht uit het been gepompt wordt. 28

29 Voor u gevonden.. Voor deze rubriek zijn wij op zoek naar allerlei nieuws over zaken de zorg rondom ouderen aangaande. Dat kan zowel met betrekking tot ontwikkelingen in de zorg, onderzoeken als nieuw uitgegeven boeken, tentoonstellingen, enzovoort zijn. Wat hebben wij voor u gevonden???? Had ik het maar geweten is uitgegroeid tot het best verkochte informatieve boek over dementie. Lezers waarderen de positieve toonzetting, met veel aandacht voor wat mensen met dementie nog wel kunnen. Het boek staat boordevol tips voor familie, vrienden en verzorgenden. Veel zorginstellingen, casemanagers, mantelzorgorganisaties, artsen en anderen bevelen het boek aan. Het boek is compleet, praktisch en informatief. De vele tips zijn herkenbaar en meteen toepasbaar. Auteurs: Ruud Dirkse en Caro Petit. Uitgeverij: Kosmos Prijs: 22,50 ISBN-nummer: Muziek en bewegen bij dementie Het boek Muziek en bewegen bij dementie laat zien hoe mantelzorgers en verzorgenden met eenvoudige middelen kunnen bijdragen aan meer welbevinden en kwaliteit van leven: het zingen van een liedje tijdens het wassen, zachte muziek bij het opstaan, een dansje in de huiskamer, even naar buiten. Het boek is geschreven op basis van onderzoeksresultaten van psycholoog en docent muziektherapie Annemieke Vink met een verzameling mooie voorbeelden voor in verpleeghuizen en bij dementerenden thuis. Muziek en bewegen bij dementie is uitgebracht door Reed Business Education en verkrijgbaar in de boekhandel en via internet. In opdracht van de Stichting Stimulering Kwaliteit Verpleeghuiszorg werd een ontroerende korte film gemaakt over hoeveel moois er kan ontstaan door muziek en bewegen: Mijn vader is dement is een ontroerend filmpje van een achtjarig meisje die goed onder woorden brengt hoe zij met haar demente vader omgaat. Lukt dit niet zoek dan via google naar Mijn vader is dement. 29

30 Exposities in Talma Hof Het hele jaar door worden er exposities in Talma Hof georganiseerd. Het gaat daarbij om allerlei vormen van kunst. Iedereen is welkom om deze kunst te komen bezichtigen. Gedurende de maanden juli, augustus en september exposeert Lia Steffens-Jansen met werken van vilt in de vitrinekast en SchildersKringSwifterbant in de algemene ruimten van Talma Hof. De exposities zijn alle dagen van 8.30 tot uur te bezichtigen. Lia Steffens-Jansen Sinds 1993 woon ik met mijn gezin in Emmeloord. Als creatief therapeut ben ik enige jaren werkzaam geweest in Enschede. In 2006 heb ik mijn certificaat Schilderen behaald aan de Vrije Academie Nunspeet. Mijn voorliefde voor de textiele kant van kunst heeft me weer terug gebracht naar wol en zijde, hier kun je prachtig mee schilderen. Tegenwoordig verf ik ook de basismaterialen zoveel mogelijk zelf. De toegevoegde waarde van textiel is voor mij de draagbaarheid! Mijn inspiratie haal ik veelal uit de natuur: bloemen, vlinders, vogels, div. culturen, symbolen etc. en vooral uit het experimenteren met diverse technieken en materialen. Met wol, vilt en zijde maak ik o.a. kragen en sjaals, vaak gecombineerd met keramische sieraden. Deze stook ik het liefst Raku, een speciale stook techniek, heel experimenteel en met prachtige resultaten! De producten zijn dan ook stuk voor stuk uniek. Mijn eigen website is te bekijken op: Regelmatig staat daar informatie op over kunstmarkten en/of kunstbeurzen waar ik aan meedoe en ook staan hierop de Open Dagen die ik af en toe bij mij thuis houd vermeld. 30

31 SchildersKringSwifterbant Zes kunstschilders van de SchildersKring Swifterbant exposeren het derde kwartaal hun schilderijen in de Talma Hof in Emmeloord. Zes verschillende kunststijlen, maar een ding hebben ze gemeen, het is kleurrijk. We zijn de laatste maanden van vorig jaar en begin dit jaar druk aan het werk geweest in atelier Zwanebloem aan het Struikheideveld in Swifterbant. Bijna alle kunstenaars hebben schilderijen gemaakt van bloemen. Van realistisch tot abstract. Zo zegt Kees Aalbers. En de meeste schilderijen zijn te koop. Neem nu de schilderijen van Lenie van den Berg. Allemaal schilderijen heel dicht om het huis. Prachtige vogeltjes en bloemen uit de tuin. Heel realistisch werk. De vogeltjes zijn net echt. De bloemen kun je bijna plukken. Of Gerda Schrijnemaekers die naast schilderen ook bloemsierkunst en kalligrafie beoefent. En dat is te zien in haar schilderkunst, prachtige schilderijen van bloemencomposities. Dat mag je ook verwachten van iemand die al eens een eerste prijs heeft gewonnen. De portretten van Harmpje Bakker zijn vol van uitstraling. Zoals ze zelf zegt: Met snelle en rake toetsen, het karakter, de compositie en de uitstraling proberen te vangen, op de manier zoals b.v. Claude Monet en Isaac Israëls dat deden. Ze exposeert natuurlijk ook bloemen. Kunstenaar Kees Aalbers heeft in 2006 de SchildersKring Swifterbant opgericht. Er wordt les gegeven in verschillende schildertechnieken op een eigen wijze en op een nieuwe verrassende methode. In kleine groepjes van maximaal 6 cursisten en dit blijkt een succes formule te zijn. Want individuele aandacht is belangrijk om goed te leren schilderen, zo zegt hij. De nostalgische Flevolandse schilderkunst van Harry Prins zullen velen herkennen. De liefde voor Flevoland zit al decennia lang in zijn familie. De liefde voor het onontgonnen terrein, de relatieve rust, die men in Flevoland vindt. Schilderijen over de Pioniers. Tijden herleven! Annie Kuipers-van Straalen komt uit een kunstenaarsfamilie. Schilderijen op groot formaat met verschillende technieken in aquarel, acryl en olieverf. Zij schildert graag op houten panelen, linnen en papier. Portretten, en onderwerpen uit de natuur. Ineke Wijdemans laat zich inspireren door alles om haar heen. Ze maakt abstract werk maar houdt ook van realistisch werk. Ook verwerkt ze vaak allerlei andere materialen in haar schilderijen waardoor de schilderijen een bijzonder karakter krijgen. Alle kunstschilders werken op het atelier Zwanebloem te Swifterbant. Meer van hun kunstuitingen zijn te zien op Ook kunt u op de website meer informatie vinden over lessen en workshops. De werken zijn zeer divers en stralen duidelijk eigen stijl en emotie uit. Er wordt les gegeven in het atelier in Swifterbant, Struikheideveld 4. 31

32 Op uw gezondheid Door Annemarie Klomp-Hogeterp, diëtist Ditmaal een artikeltje over een culinaire klassieker in Talma Hof: Brinta-pap. De Brinta-eters; ze zijn er nog steeds! Ook in Talma Hof zijn er Brinta-eters. Elke morgen weer, en op elke woning wel een paar. Brinta-eters komen voor in alle rangen en standen. En ze zijn er trots op dat zij Brinta-eters zijn. Landelijk gezien eten twee op de tien mensen Brinta als ontbijt. Vaak gebruiken deze mensen al sinds hun jeugd Brinta als ontbijt. Het is ook gemakkelijk: Brinta in het bord, melk in de magnetron en klaar. Trouwens, meestal ook alleen maar Brinta, niets erbij, hooguit een kopje thee. Want je eet Brinta of je eet geen Brinta. Een tussenweg is er voor de ware Brinta-liefhebber niet. Het is ook een karakterkwestie: een Brinta-eter is een doener. En dan vooral een Nederlandse doener. Een ontbijt met croissants met café au lait? Dan ben je in Frankrijk. Worstjes met witte bonen in tomatensaus: je zit aan het ontbijt in Engeland. Een kommetje misosoep: aan de Japanse ontbijttafel. Pancakes met ahornsiroop: op vakantie in de VS. Maar eet je Brinta, dan ben je in Nederland! Of bij Nederlandse emigranten in het buitenland. Want naast drop, pindakaas, hagelslag en belegen kaas is Brinta hèt heimweevoedsel bij uitstek. Brinta werd tijdens de Tweede Wereldoorlog ontwikkeld en in 1947 werd het patent verleend aan de uitvinder ervan, Frederik Andre Moller. Brinta, de naam komt van Breakfast Instant Tarwe, wordt gemaakt van tarwe. De korrels worden gebroken, daarna vermengd met water tot een papje, om vervolgens gekookt, geperst, gedroogd en vermalen te worden. Het resultaat is een poeder waaraan alleen nog maar melk hoeft te worden toegevoegd om pap te krijgen. In 1947 een revolutionaire uitvinding: pap zonder te koken Voor een snel en gezond ontbijt. Tijdens de Elfstedentocht van 1956 werd er in Workum een Brinta-post ingericht. Daar konden de deelnemers gratis een bord warme Brinta krijgen. Er werden 3400 porties uitgedeeld. Onsterfelijk werd Brinta door Reinier Paping, de winnaar van de Elfstedentocht van Toen Joop van Zijl hem vroeg wat hij die ochtend gegeten had antwoordde hij: Och, wat lichte kost, een bord Brinta. Er kwam een Brinta-damtoernooi, Brinta-spaaractie, Brinta-lepels, Brinta-borden, Bert-en- Betty-Brint-boekjes, enzovoort, enzovoort. En er kwam een heuse Brinta-crisis toen in 1976 een partij besmet bleek te zijn met salmonella. Ruim vier maanden lag de productie stil. Dit tot wanhoop van de Brinta-eter. Op 12 juli 1976 lag er weer Brinta in de schappen en kon Nederland weer genieten van Brinta-pap. Want: s Ochtends een bord Brinta en je kunt aan de slag. Je voelt je er lekker door en je hebt energie. In 1996 introduceerde Brinta een nieuw product, Brinta Wake Up! Nog sneller dan Brinta, want je hoeft er alleen maar koude melk bij te doen. Later verschenen Brinta Fris en Fruitig en Brinta-brood. Door de jaren heen is van de klassieke Brinta hooguit de verpakking af en toe vernieuwd. Maar verder is er niets veranderd aan die goede oude Brinta! Tot zover deze keer, mede namens mijn collegae Sabine Verdoorn en Lida Brameijer, met vriendelijke groet, Annemarie Klomp-Hogeterp, diëtist. 32

33 Recept voor zes personen Urker Vissoep Ingrediënten Voor 6 personen 500 gr. mix van kabeljauw, zalm, garnalen. 500 gr. verse mosselen 4 tomaten, 2 uien,1 rode paprika,1 winter- wor tel en een teen knoflook grof gehakt 1 blikje tomatenpuree en een blik tomatenpulp 100 ml. witte wijn en 50 ml. room (flinke scheut) ml. groentebouillon ( of 1 blokje) scheutje olijfolie en een ½ bosje kervel en bieslook (wel het liefst vers) en peper& zout Bereidingswijze: 1. Doe een flinke scheut olijfolie in een diepe pan en bak hierin de gesneden ui, rode paprika en knoflook. 2. Voeg dan de tomatenpuree toe en bak dit een paar minuutjes door. 3. Daarna mogen de kruiden, de verse tomaten en de tomaten uit blik erbij. 4. Bak het geheel een paar minuten onder regelmatig roeren en voeg op het laats de verse mosselen toe. 5. Blus het mengsel af met de groentebouillon en voeg vervolgens een flinke scheut witte wijn toe en voeg dan de vis en room toe. Kook de soep nog zo n tien minuten zachtjes op het vuur. 6. Breng op smaak met zout en peper (mag ook iets suiker bij in als je van zoet houdt) en laat de soep nog eens tien minuten op een zacht vuurtje doorwarmen. Eet smakelijk! 33

34 Verjaardag/feestarrangement Talma Hof In Talma Hof bestaat de mogelijkheid om voor verjaardagen of voor zomaar een gezellig samenzijn een ruimte te reserveren bij de receptie. Wilt u daarvoor ook eenvoudige of uitgebreide catering bespreken, dan bestaat de mogelijkheid om dit bij de voedingsdienst Talma Hof te bespreken. De voedingsdienst heeft voor u de volgende informatie: Verjaardag/feestarrangement kan geboekt worden door bewoners van Talma Hof en wijkbewoners (55+). Het bespreken van een arrangement kan via de voedingsadministratie op maandag t/m donderdag telefoonnummer of via Jan Bode op dinsdag en woensdag telefonisch bereikbaar op nummer of Wanneer u uw naam en telefoonnummer achterlaat bij de receptie kunnen we ook contact met u opnemen. Verjaardagarrangementen zijn inclusief bediening. Koffie of thee Gesorteerd gebak Vrij drinken Zoutjes en nootjes voor op tafel Luxe borrelhapjes en warme hapjes Kosten 17,50 per persoon Bovenstaand arrangement is gebaseerd op groepen vanaf minimaal 10 en maximaal 60 personen. Het arrangement kan worden aangepast aan uw persoonlijke wensen. Wilt u na het feest nog wat eten, dan kan dit in ons gezellige Restaurant / Grand Café De Brink waar de kok een heerlijk menu voor u klaarmaakt. Voor vragen kunt u altijd terecht bij: Janny Mulder, manager services, Tel: , j.mulder@zorggroep-onl.nl Jan Bode, Teamleider Catering, Tel: , jan.bode@zorggroep-onl.nl 34

NIEUWSBRIEF MET EEN LACH EN EEN TRAAN

NIEUWSBRIEF MET EEN LACH EN EEN TRAAN NIEUWSBRIEF MET EEN LACH EN EEN TRAAN Na een lange zomer met zon en regen is het weer tijd voor een nieuwe nieuwsbrief. Het is misschien een beetje gek maar onze nieuwsbrief lijkt een beetje op de zomer,

Nadere informatie

Veel mooie herinneringen verzachten onze smart. Voorgoed uit ons midden, voor altijd in ons hart. Iedere moeder is uniek: Zij was dat heel speciaal

Veel mooie herinneringen verzachten onze smart. Voorgoed uit ons midden, voor altijd in ons hart. Iedere moeder is uniek: Zij was dat heel speciaal Veel mooie herinneringen verzachten onze smart. Voorgoed uit ons midden, voor altijd in ons hart. Iedere moeder is uniek: Zij was dat heel speciaal De mensen van voorbij Zij worden niet vergeten De mensen

Nadere informatie

Luisteren naar de Heilige Geest

Luisteren naar de Heilige Geest Luisteren naar de Heilige Geest Johannes 14:16-17 En Ik zal de Vader bidden en Hij zal u een andere Trooster geven om tot in eeuwigheid bij u te zijn, de Geest der waarheid, die de wereld niet kan ontvangen,

Nadere informatie

Het restaurant in Otterlo.

Het restaurant in Otterlo. Het verslag van mijn spontane actie/uitdaging handbikend van Enschede naar Scherpenzeel en terug. Een totale afstand van 259,92 km en heb hier zowel de zaterdag als de zondag 12 uur over gedaan (inclusief

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek Verstuurd Januari 2017 Verstuurd aan: 34 personen Deelnemers 34 personen Respons percentage 100%

Tevredenheidsonderzoek Verstuurd Januari 2017 Verstuurd aan: 34 personen Deelnemers 34 personen Respons percentage 100% Tevredenheidsonderzoek 2017 Verstuurd Januari 2017 Verstuurd aan: 34 personen Deelnemers 34 personen Respons percentage 100% Breezand februari 2017 2017 vragenlijst KTO Polder Residence/Hoeve 1. Hoe lang

Nadere informatie

WELKOM BIJ VERPLEEGHUIS DE LINGEHOF

WELKOM BIJ VERPLEEGHUIS DE LINGEHOF WELKOM BIJ VERPLEEGHUIS DE LINGEHOF VOOR EEN LEVEN MET KLEUR Welkom bij De Lingehof het huis in het hart van het Over-Betuwse Bemmel In De Lingehof kunt u aangenaam wonen met gespecialiseerde verzorging

Nadere informatie

Knabbel en Babbeltijd.

Knabbel en Babbeltijd. Knabbel en Babbeltijd. (zorg ervoor dat je deze papieren goed leest, uitprint en meeneemt naar de VBW) Het thema van deze VBW-week is Zeesterren. Het thema is de titel van de week (dus geen kreet of korte

Nadere informatie

34Vraaggericht werken

34Vraaggericht werken DC 34Vraaggericht werken 1Inleiding Vraag jij aan een cliënt wat zijn wensen en behoeften zijn of weet jij wat het beste is voor de cliënt? Denk jij dat je cliënt zelf weet wat goed voor hem is en daarover

Nadere informatie

Inhoudsopgave...2. Voorwoord...3. Inleiding...3. Hoofdstukken...4. 1. Wat is een verpleeghuis?...4. 2. De geschiedenis van het verpleeghuis...

Inhoudsopgave...2. Voorwoord...3. Inleiding...3. Hoofdstukken...4. 1. Wat is een verpleeghuis?...4. 2. De geschiedenis van het verpleeghuis... Naam: School: Groep: 8 Laurens Tap De Trinoom Datum: 10 december 2012 Hoofdstuk: Inhoudsopgave Pagina 1 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave...2 Voorwoord...3 Inleiding...3 Hoofdstukken...4 1. Wat is een verpleeghuis?...4

Nadere informatie

Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12. Bruiloftsfeest

Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12. Bruiloftsfeest Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12 Bruiloftsfeest Sara en Johannes hebben een kaart gekregen In een hele mooie enveloppe Met de post kregen ze die kaart Weet je wat op die kaart stond? Nou? Wij gaan trouwen!

Nadere informatie

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen www.edusom.nl Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen Het is belangrijk om veel woorden te leren. In deze extra les vindt u extra woorden bij de Opstartlessen 1 t/m 5. Kijk ook eens naar

Nadere informatie

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.

Nadere informatie

VRIJWILLIGER IN BORNHOLM. Daar zit muziek in!

VRIJWILLIGER IN BORNHOLM. Daar zit muziek in! VRIJWILLIGER IN BORNHOLM Daar zit muziek in! Woonzorgcentrum Amstelring Bornholm Amstelring Bornholm is een woonzorgcentrum in Hoofddorp. In dit centrum wonen 150 bewoners en verblijven 30 revalidanten.

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Liturgie voor de scholendienst 2015

Liturgie voor de scholendienst 2015 Liturgie voor de scholendienst 2015 Kerk van de Nazarener & Christelijke Basisschool De Vliet Klaaswaal Zondag 1 februari Thema: Bestaat God (eigenlijk wel)? Welkomstwoord Uitleg over de kerk Kinderopwekking

Nadere informatie

Woonzorgcentrum Theresia

Woonzorgcentrum Theresia zonnehuisgroep amstelland Woonzorgcentrum Theresia Het leeft hier. Er lopen altijd mensen rond. Net een dorp. Licht, vriendelijk en sfeervol. ruimte voor wensen Theresia is een kleinschalig woonzorgcentrum,

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

Ontmoetingscentrum Houtstroom Voor mensen met geheugenproblemen en/of dementie en hun mantelzorgers

Ontmoetingscentrum Houtstroom Voor mensen met geheugenproblemen en/of dementie en hun mantelzorgers Ontmoetingscentrum Houtstroom Voor mensen met geheugenproblemen en/of dementie en hun mantelzorgers Soms merk ik dat ik dingen die ik graag deed, zoals fietsen en koken, niet meer kan doen. Daardoor heb

Nadere informatie

ditie E Markenhof www.atlant.nl

ditie E Markenhof www.atlant.nl Wonen in Markenhof Markenhof ligt op een prachtige locatie Verpleeghuis Markenhof ligt midden in de bosrijke omgeving van Beekbergen. De geur van dennenbomen maakt deze locatie tot een bijzonder rustige

Nadere informatie

Nieuwsbrief 2016 nummer 2 Datum: juli 2016

Nieuwsbrief 2016 nummer 2 Datum: juli 2016 Nieuwsbrief 2016 nummer 2 Datum: juli 2016 Het is weer zomer?! In de thuiszorg altijd een drukke periode. We gaan ons uiterste best doen om de zorg voor u zo goed mogelijk te laten verzorgen. In deze brief

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden

Nadere informatie

Ons kent ons in De Spiker

Ons kent ons in De Spiker Ons kent ons in De Spiker DE SPIKER EEN KEER PER WEEK HELP IK DEZE CLIËNT MEE MET ZIJN GROTE HOBBY: BOUWEN MET LEGO. DAT GAAT HEEL GOED ZO SAMEN. In De Spiker is altijd wat te doen. Het is een plek van

Nadere informatie

Lees Zoek op Om over na te denken

Lees Zoek op Om over na te denken Welkom bij de Online Bijbelcursus van Praise De bijbelcursus is wat voor jou als je: 1. Als je wilt weten wat christenen geloven. 2. Als je meer wilt begrijpen van de bijbel. 3. Als je wilt groeien in

Nadere informatie

Eerste week vd advent

Eerste week vd advent Advent vieren en beleven derde graad Eerste week vd advent De adventskrans staat centraal. Er speelt zachte muziek. De kinderen nemen bij het binnenkomen een sparrentakje uit de mand en leggen dit rond

Nadere informatie

Wonen zoals thuis met sfeervolle zorg voor ouderen met dementie

Wonen zoals thuis met sfeervolle zorg voor ouderen met dementie Wonen zoals thuis met sfeervolle zorg voor ouderen met dementie Een hartelijk welkom Wij geloven dat mensen die zorg nodig hebben, het beste tot hun recht komen als ze zich gehoord, erkend en welkom voelen.

Nadere informatie

Daphne. Wij hebben de g.k.ij. op bezoek gekregen. We hebben spelletjes gedaan. Dat moest bij. Met 1 arm of iets anders.

Daphne. Wij hebben de g.k.ij. op bezoek gekregen. We hebben spelletjes gedaan. Dat moest bij. Met 1 arm of iets anders. Wij hebben de g.k.ij. op bezoek gekregen. We hebben spelletjes gedaan. Dat moest bij. Met 1 arm of iets anders. Zo konden we voelen hoe is om gehandicapt te zijn. Ik zelf vond het heel leerzaam en heb

Nadere informatie

7 juli uur. Thema: Ga in vrede

7 juli uur. Thema: Ga in vrede 7 juli 2019 9.30 uur Thema: Ga in vrede Tijdens deze dienst nemen Tim Nicolaas Gerrit van der Veen en Jochem Korjan Vink afscheid van de kinderverteldienst. Voorganger: ds. Gerdien Neels Organist: Hans

Nadere informatie

Nieuwsbrief SHIB september 2013

Nieuwsbrief SHIB september 2013 Nieuwsbrief SHIB september 2013 www.shib.nl info@shib.nl Postbus 250, 3770 AG Barneveld Bankrekening 1526.55.018 t.n.v. SHIB SHIB 10 jaar en meer Al eerder lieten we weten: SHIB bestaat dit jaar 10 jaar!

Nadere informatie

Zondag 19 januari 2014. Viering in de Week van Gebed. voor de eenheid van de christenen. Paulusgemeenschap en. Protestantse Gemeente de Eshof

Zondag 19 januari 2014. Viering in de Week van Gebed. voor de eenheid van de christenen. Paulusgemeenschap en. Protestantse Gemeente de Eshof Zondag 19 januari 2014 Viering in de Week van Gebed voor de eenheid van de christenen Paulusgemeenschap en Protestantse Gemeente de Eshof Hoevelaken Thema: Is Christus dan verdeeld? (1 Kor. 1,13) 1 / 7

Nadere informatie

Dienst Geestelijke Verzorging

Dienst Geestelijke Verzorging Dienst Geestelijke Verzorging Patiënt en dan? U bent in het ziekenhuis opgenomen en er komt veel op u af. Deze situatie kan veel vragen oproepen en geestelijk behoorlijk zwaar zijn. Als u behoefte hebt

Nadere informatie

Ik besloot te verder te gaan en de zeven stappen naar het geluk eerst helemaal af te maken. We hadden al:

Ik besloot te verder te gaan en de zeven stappen naar het geluk eerst helemaal af te maken. We hadden al: Niet meer overgeven Vaak is de eerste zin die de klant uitspreekt een aanwijzing voor de hulpvraag. Paula zat nog maar net toen ze zei: ik ben bang om over te geven. Voor deze angst is een mooie naam:

Nadere informatie

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Nieuwsbrief nr. 3, september 2013 Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Amstelveen, donderdagochtend 29 augustus om 7.45 uur s ochtends op het plein voor het raadhuis. Een vriendelijk

Nadere informatie

Nieuwsbrief 6 September 2015

Nieuwsbrief 6 September 2015 Stichting In de Wingerd Gezinshuis In de Wingerd Hullenweg 6 Hullenweg 6 8191 LB Wapenveld 8191 LB Wapenveld secretarisindewingerd@gmail.com 038-3376189 www.indewingerd.nl indewingerd@gmail.com www.indewingerd.nl

Nadere informatie

Goede buren. Startzondag 13 september 2015 m.m.v. Jeugdkoor Joy uit Streefkerk o.l.v. Vincent van Dam

Goede buren. Startzondag 13 september 2015 m.m.v. Jeugdkoor Joy uit Streefkerk o.l.v. Vincent van Dam Goede buren Startzondag 13 september 2015 m.m.v. Jeugdkoor Joy uit Streefkerk o.l.v. Vincent van Dam Voorganger: ds. Joke van der Neut Organist: Alex Hommel Orgelspel Welkom door ouderling van dienst Jan

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek 2015

Tevredenheidsonderzoek 2015 Tevredenheidsonderzoek 2015 Verstuurd: september 2015 Verstuurd aan 21 personen Deelnemers 21 Respons percentage 100% Hoe lang krijgt uw dierbare al zorg van de Polder Résidence? 21 21 0 Number Date Text

Nadere informatie

Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te

Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te kijken...4 De mensenmenigte opende zich in het midden...5 Toen

Nadere informatie

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

Onze cliënten aan het woord

Onze cliënten aan het woord Onze cliënten aan het woord Instrument om ervaringen van cliënten in kaart te brengen Naam cliënt : Naam invuller vragenlijst : Woning cliënt : Datum : 1 Toelichting Inleiding Naam instelling wil graag

Nadere informatie

Vrijwilligers aan het stuur Toelichting op het nieuwe vrijwilligersbeleid van Raffy

Vrijwilligers aan het stuur Toelichting op het nieuwe vrijwilligersbeleid van Raffy Vrijwilligers aan het stuur Toelichting op het nieuwe vrijwilligersbeleid van Raffy Welkomstwoord De vrijwilligers van Raffy en Lâle zijn de olie in de machine. Zonder olie loopt de machine heel snel

Nadere informatie

Ouderen en seksualiteit:

Ouderen en seksualiteit: Ouderen en seksualiteit: een oud taboe of een sexy verhaal? Vaak denken jongeren dat mensen van boven de 60 geen seks meer hebben, of daar toch zeker niet van genieten. Niets is minder waar. Maar ook in

Nadere informatie

Heilig Jaar van Barmhartigheid

Heilig Jaar van Barmhartigheid Heilig Jaar van Barmhartigheid van 8 december 2015 tot 20 november 2016 Paus Franciscus heeft alle mensen van de hele wereld uitgenodigd voor een heilig Jaar van Barmhartigheid. Dit hele jaar is er extra

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Les 2: Voorspellen Tekst: Veilig in het verkeer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand zich nog herinneren wat de bedoeling was bij het voorspellen?

Les 2: Voorspellen Tekst: Veilig in het verkeer. Introductiefase: 2. Vraag: Kan iemand zich nog herinneren wat de bedoeling was bij het voorspellen? Les 2: Voorspellen Tekst: Veilig in het verkeer "Welkom:... " Introductiefase: 1. "Vorige week zijn we begonnen met voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand zich nog herinneren wat de bedoeling was bij het

Nadere informatie

Boekje over de kerk. voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep

Boekje over de kerk. voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep Boekje over de kerk voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep Over dit boekje Wij hebben op catechisatie wat geleerd over de kerk. Daar willen we je wat over vertellen.

Nadere informatie

René op vakantie. 10-17 mei 2013 P U T T E N

René op vakantie. 10-17 mei 2013 P U T T E N René op vakantie 10-17 mei 2013 P U T T E N Begeleider Theo Vrijdag 10 mei Vertrek naar Landal Tegen 12 uur rijdt de Tendens bus de Ranonkelweg in en René straalt als hij mij ziet. Na de lunch nemen we

Nadere informatie

Wonen bij Markenhof. Wonen, welzijn en zorg onder één dak. Wat biedt Markenhof u? Waar vindt u Markenhof? Hoe meldt u zich aan?

Wonen bij Markenhof. Wonen, welzijn en zorg onder één dak. Wat biedt Markenhof u? Waar vindt u Markenhof? Hoe meldt u zich aan? Wonen, welzijn en zorg onder één dak Wat biedt u? Waar vindt u? Hoe meldt u zich aan? Een rustige plek in een bosrijke omgeving Verpleeghuis ligt midden in de bosrijke omgeving van Beekbergen. De dennenbomen

Nadere informatie

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?

Nadere informatie

Op zoek naar leuke activiteiten en verenigingen in De Stichtse Hof?

Op zoek naar leuke activiteiten en verenigingen in De Stichtse Hof? Meer informatie? Welzijnsprogramma 2015 Vivium De Stichtse Hof Neem voor meer informatie gerust even contact op met het Uitbureau van De Stichtse Hof. Wij helpen u graag! Op zoek naar leuke activiteiten

Nadere informatie

Kijk nog eens in het boek op bladzijde 80 naar Werkwoorden in een andere tijd.

Kijk nog eens in het boek op bladzijde 80 naar Werkwoorden in een andere tijd. Grammaticaoefeningen 3 Wonen en vervoer Werkwoorden in een andere tijd Oefening 1 Kijk nog eens in het boek op bladzijde 80 naar Werkwoorden in een andere tijd. 1 Begrijp je deze informatie? ja / nee,

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

PA R K VIER HET LEVEN THUIS IN PARK ZUIDERHOUT

PA R K VIER HET LEVEN THUIS IN PARK ZUIDERHOUT PA R K VIER HET LEVEN THUIS IN PARK ZUIDERHOUT WELKOM IN PARK ZUIDERHOUT Ouder worden is een mooie fase in het leven. Om nieuwe energie en inspiratie op te doen en van onze dierbaren te genieten. Tijd

Nadere informatie

Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk

Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk GEWASSEN IN WATER Inhoud: Vanuit de dopeling gezien een statement dat hij in het watergraf alles wat oud is achter zich laat. Hij weet niet alles, kent nog niet

Nadere informatie

Misschien zit u hier wel met de grote vraag: wat is Kerst eigenlijk?

Misschien zit u hier wel met de grote vraag: wat is Kerst eigenlijk? 25 december 2015 1 e Kerstdag Sixtuskerk te Sexbierum Ds. A.J. (Anneke) Wouda Teksten: Hebr. 1:1-6 en Lucas 2: 15-21 Geliefden van God, gemeente van Christus, Kerstochtend 2015 U zit midden in een kerstviering,

Nadere informatie

Handreiking bij 40 DAGEN GEBED voor groep 4-8 van de basisschool

Handreiking bij 40 DAGEN GEBED voor groep 4-8 van de basisschool Handreiking bij 40 DAGEN GEBED voor groep 4-8 van de basisschool NAAM September 2009 In september en oktober 2009 was de Levend evangelie Gemeente bezig met het onderwerp 40 DAGEN GEBED. Om gemeente breed

Nadere informatie

Liturgie voor de kerkdienst op 6 november 2016 met de bewoners van OlmenEs. Thema: delen maakt je rijk!

Liturgie voor de kerkdienst op 6 november 2016 met de bewoners van OlmenEs. Thema: delen maakt je rijk! Liturgie voor de kerkdienst op 6 november 2016 met de bewoners van OlmenEs Thema: delen maakt je rijk! Voorganger : Tina Kerssies Organist : Fokke v d Woude Welkom en mededelingen Aansteken van de liturgiekaars

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik

Nadere informatie

De mantelzorg DER LIEFDE

De mantelzorg DER LIEFDE De mantelzorg DER LIEFDE Ongeveer 3,5 miljoen Nederlanders zorgen onbetaald en langdurig voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner of familielid. Ook op de HAN zijn veel medewerkers

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

Wonen bij Berkenhove. Wonen, welzijn en zorg onder één dak. Wat biedt Berkenhove u? Waar vindt u Berkenhove? Hoe meldt u zich aan?

Wonen bij Berkenhove. Wonen, welzijn en zorg onder één dak. Wat biedt Berkenhove u? Waar vindt u Berkenhove? Hoe meldt u zich aan? Wonen, welzijn en zorg onder één dak Wat biedt u? Waar vindt u? Hoe meldt u zich aan? Wekelijks verse bloemen bij Eens per week is er een bloemenkraam in de hal. Verder vindt u vlakbij appartementencomplex

Nadere informatie

Locatie Kweekweg Vrijdagmorgen van 9.00-11.30u. Dagbehandeling De Valk, Lunteren Dagen in overleg van 11.00-12.00u

Locatie Kweekweg Vrijdagmorgen van 9.00-11.30u. Dagbehandeling De Valk, Lunteren Dagen in overleg van 11.00-12.00u Fietsvrijwilliger D.F. 2016-01-21 Creatieve vrijwilliger D.RB. 2015-59 O.K. 2015-56 Enkele bezoekers van dagbehandeling de Valk zouden graag af en toe een ritje op de duofiets maken. De vrijwilliger gaat

Nadere informatie

TOV! Meer dan een kribbe? Nieuwsbrief december. Geplande activiteiten. Belangrijke mededeling

TOV! Meer dan een kribbe? Nieuwsbrief december. Geplande activiteiten. Belangrijke mededeling Nieuwsbrief juni.docx Nieuwsbrief december TOV! Weerstraat 26, 4001LD Tiel, www.toveten.nl T: 0344-751223 info@toveten.nl Dit is wat wij hem hebben horen verkondigen en wat we u verkondigen: God is licht,

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Jouw avontuur met de Bijbel

Jouw avontuur met de Bijbel Nieske Selles-ten Brinke Jouw avontuur met de Bijbel Dagboek voor kinderen Uitgeverij Jes! Zoetermeer Uitgeverij Jes! is een samenwerking tussen Uitgeverij Boekencentrum en de HGJB. Kijk voor meer informatie

Nadere informatie

Nieuwsbrief 17 december 2015 Het einde van het jaar..

Nieuwsbrief 17 december 2015 Het einde van het jaar.. Nieuwsbrief 17 december 2015 Het einde van het jaar.. Dit is alweer de laatste donderdagbrief van het jaar 2015. Wat is het allemaal snel gegaan. Wat hebben de kinderen goed hun best gedaan. Iedereen kan

Nadere informatie

De Volle Aandacht. Welkom

De Volle Aandacht. Welkom De Volle Aandacht Welkom Van harte welkom in De Volle Aandacht. Wij hopen dat u zich hier snel thuis voelt. Deze brochure met handige informatie helpt u daarbij. Heeft u vragen? U kunt altijd terecht bij

Nadere informatie

Op een bepaald moment moet je accepteren, dat je niet alles meer zelf kunt.

Op een bepaald moment moet je accepteren, dat je niet alles meer zelf kunt. Het mooiste van mijn beroep GEVEN VAN LIEFDE ÉN ZORG één druk op de knop PERSOONLIJK ALARM Lekker makkelijk! MAALTIJDSERVICE Op een bepaald moment moet je accepteren, dat je niet alles meer zelf kunt.

Nadere informatie

Beeld Hoofdstuk 5. Uitgeschreven tekst. NL test

Beeld Hoofdstuk 5. Uitgeschreven tekst. NL test Beeld Hoofdstuk 5 Uitgeschreven tekst NL test www.ncrv.nl/ncrvgemist/8-1-2011/nl-test-2011-afl-1 (fragment tot 8:53 min.) NL test (NCRV) Duur fragment: 8:53 min. Duur uitzending: 24:49 min. Datum uitzending:

Nadere informatie

Vrijwilligersvacatures

Vrijwilligersvacatures Vrijwilligersvacatures Houtbewerking Voor onze wekelijkse groep houtbewerking zoeken we een handige man (of vrouw) om samen met andere vrijwilligers de groep te begeleiden. De ochtend is op donderdag van

Nadere informatie

Hoe bent u bij Little People terecht gekomen?

Hoe bent u bij Little People terecht gekomen? Resultaten enquête Little People Hoe bent u bij Little People terecht gekomen? Via internet Via kennissen/vrienden/bekenden Anders nl. 33% 24% 43% Anders nl. Via directeur Paesacker Advertentie krant Via

Nadere informatie

Lesbrief 14. Naar personeelszaken.

Lesbrief 14. Naar personeelszaken. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 14. Naar personeelszaken. Wat leert u in deze les? Wanneer u zeggen en wanneer jij zeggen. Je mening geven en naar een mening vragen. De voltooide tijd gebruiken.

Nadere informatie

ROFFELTJE. Hij ziet het niet

ROFFELTJE. Hij ziet het niet Spechtstraat 49, 3853 VA, Ermelo, 0341-552284 ROFFELTJE > Hij ziet het niet Vol vertrouwen legt hij zijn kleine bruine handjes in die van mij. Ik heb zwarte Piet gezien vertelt hij me met glanzende bruine

Nadere informatie

Uitleg Zing in 19 mei 2013: Dat is verleidelijk!

Uitleg Zing in 19 mei 2013: Dat is verleidelijk! Uitleg Zing in 19 mei 2013: Dat is verleidelijk! In onze vorige Zing In hebben we het gehad over de druk die op jonge mensen wordt gelegd, op de vaak hoge eisen die we aan hen stellen. Maar niemand is

Nadere informatie

Jij krijgt een operatie van de KNO-arts. Hieronder lees je het verhaal van Jaap, hij krijgt ongeveer dezelfde operatie.

Jij krijgt een operatie van de KNO-arts. Hieronder lees je het verhaal van Jaap, hij krijgt ongeveer dezelfde operatie. Jij krijgt een operatie van de KNO-arts. Hieronder lees je het verhaal van Jaap, hij krijgt ongeveer dezelfde operatie. Het verhaal begint thuis, en op de foto zie je Jaap. Vandaag gaat Jaap met zijn moeder

Nadere informatie

Pakket 8 Beschermd wonen met zeer intensieve zorg, vanwege specifieke aandoeningen met de nadruk op verzorging/verpleging

Pakket 8 Beschermd wonen met zeer intensieve zorg, vanwege specifieke aandoeningen met de nadruk op verzorging/verpleging BESCHRIJVING VAN DE ZORGZWAARTEPAKKETTEN Pakket 8 Beschermd wonen met zeer intensieve zorg, vanwege specifieke aandoeningen met de nadruk op verzorging/verpleging Pakket 8 is voor mensen met een ernstige

Nadere informatie

Verhaal- en kleurboek voor kinderen. Instituut voor Islamitische Studies en Publicaties

Verhaal- en kleurboek voor kinderen. Instituut voor Islamitische Studies en Publicaties Verhaal- en kleurboek voor kinderen Instituut voor Islamitische Studies en Publicaties In naam van Allâh, de Weldadige, de Genadige 3 Het is half acht s avonds. Fazilah en Djamiel dekken samen de tafel.

Nadere informatie

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin.

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 61 61 REGELS 1 Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 1 Ik woon met mijn gezin in een rijtjeshuis met vier slaapkamers. 2 De vijf appartementen in deze flat zijn heel klein. 3 Hij heeft een groot huis

Nadere informatie

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid

Nadere informatie

Mijn laatste nieuwsbrief

Mijn laatste nieuwsbrief Mijn laatste nieuwsbrief Lieve familie, vrienden en sponsors! Mijn laatste nieuwsbrief schrijf ik vanuit het prachtige en kleurrijke Sri Lanka! Hier vierde ik Kerst en Oud en Nieuw met de bemanning van

Nadere informatie

Tijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.

Tijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen. Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven

Nadere informatie

De Batting: een fijne plek om te wonen

De Batting: een fijne plek om te wonen De Batting: een fijne plek om te wonen DE BATTING IK KOM ELKE OCHTEND HIER IN HET RESTAURANT MET MIJN MAN. HIJ VOER OP RONDVAARTBOTEN EN IK BEREIDDE DE BUFFETTEN. DAAR WAS IK BEROEMD OM. De Batting is

Nadere informatie

Brood, tafel, maaltijd houden

Brood, tafel, maaltijd houden Brood, tafel, maaltijd houden Route 1: Aan tafel Kaart lezen Is brood de moeite waard? Ons broodje is gebakken Elke prent heeft een cijfer. Welke tekst hoort erbij? Geef die hetzelfde cijfer. Nog een beetje

Nadere informatie

DINEREN IN DE HOFTRAMMM

DINEREN IN DE HOFTRAMMM DINEREN IN DE HOFTRAMMM De bijzondere creatie van Bobby van Galen en Pierre Wind Foto s en tekst: Martien Versteegh Eigenaar en gastheer Bobby van Galen heet u van harte welkom Het begon met een droom

Nadere informatie

Wensenboek. cliënten DIT WENSENBOEK IS VAN:

Wensenboek. cliënten DIT WENSENBOEK IS VAN: Wensenboek cliënten DIT WENSENBOEK IS VAN: Beste..., Iedereen gaat een keer dood. Weet jij wat doodgaan is? Wat denk jij dat er gebeurt als je dood gaat? Dit boek helpt je hierover te praten en op te schrijven

Nadere informatie

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen Informatieblad speciaal voor kinderen Datum; Aalsmeer, jaar 2011 Gemaakt door; Bianca Wegbrands daar, Wat leuk dat je dit informatieblad speciaal voor kinderen wilt lezen. Ik zal me eerst even aan jou

Nadere informatie

Vrijwilligers maken het verschil. Word ook vrijwilliger bij Zorggroep Almere!

Vrijwilligers maken het verschil. Word ook vrijwilliger bij Zorggroep Almere! Vrijwilligers maken het verschil Word ook vrijwilliger bij Zorggroep Almere! Mark, Hanneke en Carola zijn drie enthousiaste vrijwilligers van Zorggroep Almere. Mark is lid van de Cliëntenraad, Hanneke

Nadere informatie

KDV VUURVOGEL. Waterpret bij de Maasstraat

KDV VUURVOGEL. Waterpret bij de Maasstraat KDV VUURVOGEL NR 3 september 2015 Weer aan de slag! We zijn alweer enkele weken op onze eigen locatie en dat voelt goed! Maar het was ook leuk op de Maasstraat. Daar hebben we 6 weken samengespeeld met

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Waarde-volle zorg is ook nog JONG!

Waarde-volle zorg is ook nog JONG! Waarde-volle zorg is ook nog JONG! LOC maakte een nieuwe visie op de zorg. Die heet Waarde-volle zorg. Allerlei mensen herkennen zich daar in. Dat komt doordat die gaat over dingen die voor ons allemaal

Nadere informatie

Nieuwsbrief 14, september 2010

Nieuwsbrief 14, september 2010 Stichting WoonMere Nieuwsbrief 14, september 2010 Redactie: Mariska Elfrink Hallo allemaal, Eindelijk is het dan gebeurt: we zijn verhuist naar ons eigen appartement! Inmiddels wonen we hier alweer een

Nadere informatie

De olifant die woord hield

De olifant die woord hield De olifant die woord hield Een voorstelling van verhalenverteller Peter Faber www.peterfaber.eu Inleiding Aan het eind van haar leven las Annie MG Schmidt al haar sprookjes nog eens door. Genadeloos streepte

Nadere informatie

Beertje Anders. Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2

Beertje Anders. Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2 Beertje Anders Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2 H. Vos Beertje Anders Wat zonlicht is voor bloemen, is een glimlach voor een beer. Beertje Anders en Beertje Bruin gaan bij oma spelen. Het was maar even

Nadere informatie

Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?"

Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent? Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer "Welkom:..." Introductiefase: 1. "We gaan vandaag proberen te voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?" 3. Discussie:...

Nadere informatie