Nationale Beoordelingsrichtlijn

Transcriptie

1 BRL 5215 Datum bindend verklaring: Nationale Beoordelingsrichtlijn voor het KOMO attestmetproductcertificaat voor Hemelwater afvoersystemen van kunststof gebaseerd op volledige vulling, vervaardigd van PE of PVCU Techniekgebied F2: Leidingsystemen niet industriële toepassing Vastgesteld door College van Deskundigen voor Leidingsystemen van Kunststof d.d. 14 maart Aanvaard door de Harmonisatie Commissie Bouw van de Stichting Bouwkwaliteit d.d. 3 november 2009 Uitgave: Kiwa N.V.

2 BRL 5215 Datum bindend verklaring: Nationale Beoordelingsrichtlijn voor het KOMO attestmetproductcertificaat voor Hemelwater afvoersystemen van kunststof gebaseerd op volledige vulling, vervaardigd van PE of PVCU Techniekgebied F2: Leidingsystemen niet industriële toepassing Vastgesteld door College van Deskundigen voor Leidingsystemen van Kunststof d.d. 14 maart 2008 Aanvaard door de Harmonisatie Commissie Bouw van de Stichting Bouwkwaliteit d.d. 3 november 2009 Uitgave: Kiwa N.V.

3 Voorwoord Kiwa Deze Nationale Beoordelingsrichtlijn (BRL) is opgesteld door het College van Deskundigen voor Leidingsystemen van Kunststof waarin belanghebbende partijen op het gebied van hemelwater afvoersystemen gebaseerd op volledige vulling zijn vertegenwoordigd. Dit college begeleidt ook de uitvoering van certificatie en stelt zonodig deze Nationale Beoordelingsrichtlijn bij. Waar in deze Nationale Beoordelingsrichtlijn sprake is van College van Deskundigen is daarmee bovengenoemd college bedoeld. Deze Nationale BRL zal door Kiwa worden gehanteerd in samenhang met het KiwaReglement voor Productcertificatie. In dit reglement is de door Kiwa gehanteerde werkwijze vastgelegd bij de uitvoering van het onderzoek ter verkrijging van het attestmetproductcertificaat, alsmede de werkwijze bij de externe controle. Kiwa N.V. Certificatie en Keuringen Sir W. Churchilllaan 273 Postbus AB RIJSWIJK ZH Tel. (070) Fax (070) Kiwa N.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Onverminderd de aanvaarding van de Beoordelingsrichtlijn door de Harmonisatie Commissie Bouw van de Stichting Bouwkwaliteit als Nationale Beoordelingsrichtlijn berusten alle rechten bij Kiwa. Het gebruik van deze Beoordelingsrichtlijn door derden, voor welk doel dan ook, is uitsluitend toegestaan nadat een schriftelijke overeenkomst met Kiwa is gesloten waarin het gebruiksrecht is geregeld.

4 Inhoud Voorwoord Kiwa 2 Inhoud 3 1 Inleiding Algemeen Toepassingsgebied Acceptatie van door leverancier geleverde onderzoeksrapporten Certificaat 6 2 Terminologie Definities Symbolen 7 3 Procedure voor het verkrijgen van een kwaliteitsverklaring Toelatingsonderzoek Certificaatverlening 8 4 Bouwbesluit gerelateerde eisen en bepalingsmethoden Bouwbesluit Eisen en bepalingsmethouden te stellen aan leidingsysteem en ontwerp Leidingsysteem en verbindingen Afdichtingselementen Sterkte en afdichting Geschiktheid voor gebruik Controle van de berekening/ software Installatierichtlijnen 12 6 Producteisen en bepalingsmethoden: buizen en hulpstukken Afwijkende eisen ten opzichte van NENEN 1519 en NENEN Afmetingen Kleur PVC buizen en hulpstukken Kleur PE buizen en hulpstukken Weerstand tegen slag of stoot geldig voor PVC buizen bij 0 C (alleen geldig voor PVC) Valproef op hulpstukken bij 0 C (alleen geldig voor PVC) Vicat voor PVC buizen en hulpstukken Merken 16 Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

5 7 Producteisen en bepalingsmethoden te stellen aan dakafvoeren en flexibele aansluitingen Algemeen Flexibele aansluiting of trekvaste verbinding Ontwerp Metalen delen van dakafvoer in contact met andere metalen delen Vorm en afmetingen Thermisch verzinken Merken 17 8 Eisen aan het kwaliteitssysteem Algemeen Beheerder van het kwaliteitssysteem Interne kwaliteitsbewaking/kwaliteitsplan Procedures en werkinstructies 18 9 Samenvatting onderzoek en controle Onderzoeksmatrix Controle kwaliteitssysteem Eisen aan de certificatieinstelling Algemeen Certificatiepersoneel Kwalificatieeisen Kwalificatie Rapport toelatingsonderzoek Beslissing over certificaatverlening Aard en frequentie van externe controles Rapportage aan College van Deskundigen Interpretatie van eisen Lijst van vermelde documenten Bouwbesluit Normen / normatieve documenten 23 I Bijlage A: Model IKBschema of raamikbschema 2 II Bijlage B: KOMO attestmet productcertificaat 3 Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

6 1 Inleiding 1.1 Algemeen De in deze beoordelingsrichtlijn opgenomen eisen worden door de certificatieinstellingen, die hiervoor erkend zijn door de Raad voor Accreditatie, gehanteerd bij de behandeling van een aanvraag voor c.q. de instandhouding van een certificaat voor volledig gevulde hemelwater afvoersystemen van kunststof. De af te geven kwaliteitsverklaring wordt aangeduid als KOMO attestmetproductcertificaat voor het systeem. Naast de eisen die in deze beoordelingsrichtlijn zijn vastgelegd, stellen de certificatie en attesteringsinstellingen aanvullende eisen, in de zin van algemene procedureeisen van certificatie en attestering, zoals vastgelegd in het algemeen certificatie en attesteringsreglement van de betreffende instelling. Deze BRL 5215 vervangt voor wat betreft het PVC gedeelte, BRL 5210 Uit gemodificeerd PVC vervaardigd leidingsysteem voor de geforceerde afvoer van hemelwater van Door het verschijnen van deze BRL 5215 vervalt BRL 5210*. Naast het materiaal PVC is ook PE opgenomen in deze BRL. * Producenten die al voor het verschijnen van deze BR 5215 gecertificeerd zijn op basis van BRL 5210 kunnen gedurende één jaar na het verschijnen van deze BRL nog gebruik maken van BRL Bij de uitvoering van certificatiewerkzaamheden zijn de certificatieinstellingen gebonden aan de eisen die in het hoofdstuk Eisen aan certificatieinstellingen zijn vastgelegd. 1.2 Toepassingsgebied De producten zijn bestemd om te worden toegepast in volgevulde (geforceerde) hemelwater afvoersystemen. De afvoersystemen zoals bedoeld in deze beoordelingsrichtlijn zijn vervaardigd van polyetheen (PE) of polyvinylchloride (PVCU). De afvoer van het hemelwater vindt over het algemeen inpandig plaats. Het vallende water in een 100% gevulde standleiding veroorzaakt een onderdruk waardoor het hemelwater geforceerd wordt afgevoerd. De bepaling van de hoeveelheid af te voeren hemelwater gebeurt op basis van NEN Bij geringe belasting werkt het systeem als een traditioneel drukloos hemelwater afvoersysteem. De temperatuur van het systeem kan, onder invloed van warmtebronnen in een fabriekshal, oplopen. De leverancier van het systeem verstrekt richtlijnen waarin de maximale toegestane (gebruiks)temperatuur van het systeem wordt aangegeven. Voor een correcte werking dient de gebruiker er op toe te zien dat het systeem vorstvrij is. 1.3 Acceptatie van door leverancier geleverde onderzoeksrapporten Indien door de leverancier rapporten van onderzoekinstellingen of laboratoria worden overgelegd om aan te tonen dat aan de eisen van de BRL wordt voldaan, zal moeten worden aangetoond dat deze zijn opgesteld door een instelling die voldoet aan de van toepassing zijnde accreditatienorm, te weten: NENENISO/IEC voor laboratoria; NENENISO/IEC voor inspectieinstellingen; NENEN voor certificatieinstellingen die producten certificeren; NENEN voor certificatieinstellingen die systemen certificeren; NENENISO/IEC voor certificatieinstellingen die personen certificeren. De instelling wordt geacht aan deze criteria te voldoen wanneer een accreditatiecertificaat kan worden overgelegd, afgegeven door de Raad voor Accreditatie (RvA) of een accreditatieinstelling waarmee de RvA een overeenkomst van wederzijdse acceptatie heeft gesloten. Deze accreditatie moet betrekking hebben op het voor deze BRL vereiste onderzoek. Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

7 Indien geen accreditatiecertificaat kan worden overgelegd, zal de certificatieinstelling zelf verifiëren of aan de accreditatienorm is voldaan, of het desbetreffende onderzoek opnieuw zelf (laten) uitvoeren. 1.4 Certificaat Het model van het op basis van deze BRL af te geven KOMO certificaat is als bijlage B bij deze BRL opgenomen. Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

8 2 Terminologie 2.1 Definities In deze beoordelingsrichtlijn wordt verstaan onder: Leverancier: de partij die er voor verantwoordelijk is dat het ontwerp van producten en systeem bij voortduring voldoet aan de in deze BRL gestelde eisen; IKBschema: een beschrijving van de door de leverancier uitgevoerde kwaliteitscontroles, als onderdeel van zijn kwaliteitssysteem; Dakafvoer: constructie in het dakvlak die het hemelwater afvoert naar het leidingsysteem voor hemelwater. Hemelwaterafvoersysteem voor volledig gevulde leidingen: het geheel van buizen, hulpstukken en dakafvoeren voor de afvoer van hemelwater door volledige vulling. Maximale onderdruk: de in het leidingsysteem onder gebruiksomstandigheden, gedurende een bepaald gedeelte van zijn levensduur optredende onderdruk. Deze maximale onderdruk treedt op bij hoge regenintensiteiten, altijd bovenaan een standleiding. d n 2.2 Symbolen : de nominale buitendiameter van de buis in mm d em d em,max d em,min d i e e max e min L : gemiddelde buitendiameter in mm, de waarde van de gemeten omtrek op een willekeurig punt van de dwarsdoorsnede van een buis of spieeind, gedeeld door π (=3,142), afgerond op de naast hogere 0,1 mm. : vereiste maximale gemiddelde buitendiameter in mm : vereiste minimale gemiddelde buitendiameter in mm : de minimale gemeten inwendige diameter in mm : wanddikte gemeten op een willekeurige plaats in mm : gemeten of vereiste maximale wanddikte in mm : gemeten of vereiste minimale wanddikte in mm : lengte aanduiding in m Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

9 3 Procedure voor het verkrijgen van een kwaliteitsverklaring 3.1 Toelatingsonderzoek Het door de certificatieinstelling uit te voeren toelatingsonderzoek vindt plaats aan de hand van de in deze beoordelingsrichtlijn opgenomen prestatie en producteisen inclusief beproevingsmethoden en omvatten, afhankelijk van de aard van het te certificeren product: (Monster)onderzoek, om vast te stellen of de producten voldoen aan de product en/of prestatieeisen; Beoordeling van het productieproces; Beoordeling van het kwaliteitssysteem en het IKBschema; Toetsing op de aanwezigheid en het functioneren van de overige vereiste procedures. Beoordeling van de verwerkingsvoorschriften van de leverancier. 3.2 Certificaatverlening Na afronding van het toelatingsonderzoek worden de resultaten voorgelegd aan de beslisser. Deze beoordeelt de resultaten en stelt vast of het certificaat kan worden verleend of dat aanvullende gegevens en/of onderzoeken nodig zijn voordat het certificaat kan worden verleend. Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

10 4 Bouwbesluit gerelateerde eisen en bepalingsmethoden 4.1 Bouwbesluit 2003 In de volgende tabel is een overzicht gegeven van de aan het Bouwbesluit 2003 ontleende eisen waaraan een hemelwaterafvoersysteem moet voldoen. Tabel 4.1 Bouwbesluit 2003 Afd. Onderwerp Grenswaarde/ bepalingsmethode Artikel 3.9 Afvoer van hemelwater Capaciteit afgestemd op de belasting, volgens NEN afdeling 3.9 Lucht en waterdicht volgens NEN afdeling 3.9 Opmerking: met de eisen en bepalingsmethoden zoals opgenomen in deze BRL wordt aan de eisen van het Bouwbesluit voldaan. Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

11 5 Eisen en bepalingsmethouden te stellen aan leidingsysteem en ontwerp 5.1 Leidingsysteem en verbindingen Dit hoofdstuk bevat eisen en bepalingsmethoden te stellen aan het systeem. Eisen voor de producten, de buizen en hulpstukken en overige, staan in hoofdstuk 6 en 7. Opmerking: de verbindingen zijn: lasverbindingen (bij PE) of lijmverbindingen (bij PVC) Afdichtingselementen Indien gebruik wordt gemaakt van rubber of TPE afdichtingselementen dient de producent de specificaties hiervan op te geven. Deze zijn conform respectievelijk BRL 2013 of BRL Opmerking: het systeem zelf is uitsluitend opgebouwd uit lijm of lasverbindingen. Afdichtingselementen komen sporadisch voor bij (flexibele) aansluitingen aan de bovenzijde van het systeem en bij expansiestukken in de standleiding Sterkte en afdichting Onderdruk De onderdruk in het systeem die tijdens gebruik ontstaat, is afhankelijk van de uitvoering en dimensionering hiervan. Als uitgangspunt geldt dat het leidingsysteem, uitgezonderd de dakafvoer en de bovenste aansluitleiding van dakafvoer naar verzamelleiding, een onderdruk moet kunnen weerstaan van 80 kpa of 0,8 bar onderdruk (20 kpa inwendig absoluut) overeenkomstig tabel Een geringere onderdruk is mogelijk, overeenkomstig opgave van de fabrikant. Zie ook opmerking onderaan tabel 6.1.1a. Overdruk Een overdruk kan ontstaan bij verstopping; Opmerking: bij hoge gebouwen kan bij verstopping deze overdruk aanzienlijk oplopen. De producent vermeldt in de installatievoorschriften tot welke hoogte hun systeem geschikt is. Het systeem mag onder de testcondities van tabel niet lekken of bezwijken bij een overdruk van 350 kpa of 3,5 bar; dit geldt niet voor de dakafvoer en de bovenste aansluitleiding van dakafvoer naar verzamelleiding. Tabel Sterkte en afdichting van het systeem aspect 1) eis Testcondities test methode weerstand tegen onderdruk geen blijvende vervorming, beschadiging 80 kpa (0,8 bar) onderdruk, 15 min NENEN waterdichtheid geen lekkage, geen bezwijken 350 kpa (3,5 bar), 60 min (23±5)ºC ISO ) Ieder gedeelte (punt) van het systeem moet aan deze eisen kunnen voldoen met uitzondering van de dakafvoer en de bovenste aansluitleiding van dakafvoer naar verzamelleiding. Indien de proef niet op een (gemonteerd) systeem kan worden uitgevoerd kan dit op 3 proefstukken waarin een verbinding is aangebracht. 5.2 Geschiktheid voor gebruik De goede werking van het systeem wordt bepaald met de proefopstelling overeenkomstig figuur 5.2. Bij de beproeving wordt een dakafvoertrechter geplaatst overeenkomstig de fabrikantrichtlijnen, compleet met bladrooster. Aan de afvoertrechter wordt een leiding gemonteerd met dezelfde nominale diameter als de diameter van het uitgaande aansluitdeel van de afvoertrechter. Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

12 Tijdens de beproeving dient de dakafvoer gedurende minimaal 10 minuten een hoeveelheid water af te voeren overeenkomstig tabel 5.2. Gedurende 10 minuten wordt de hoogte van de waterspiegel direct naast de dakafvoer gemeten. De hoogte van de water spiegel mag een waarde van 55 mm niet overschrijden. De proef wordt beschouwd als geslaagd als de volumestroom overeenkomstig tabel 5.2 kan worden gehandhaafd gedurende 10 min zonder dat de waterhoogte van 55 mm wordt overschreden. De gemeten werkelijke waterspiegel dient gerapporteerd te worden. Tabel 5.2 minimale debiet voor afvoertrechter nominale buitendiameter afvoerbuis DN (mm) minimum vereiste volume stroom (l/s) 2, Verklaring van de getallen en symbolen 1 debietmeter 2 regelmeter 3 meetbuis voor meten waterhoogte 4 5 aansluitbuis en onderbuis (ongeventileerd) met DN zelfde als inlaat 6 hoogte van de flens of van de rand van de dak inlaat H hoogte van verval a waterhoogte DN nominale buitendiameter van dakafvoer figuur 5.2 proefopstelling voor het bepalen van de goede werking van het systeem 5.3 Controle van de berekening/ software Voor de dakafvoeren dienen de weerstandsgetallen gebruikt te worden, bepaald volgens van NENEN Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

13 Verder dient bij een door de keurende instantie op te geven situatie, de tekening en berekening van de fabrikant een leidingnet op te leveren waarvan de drukverliezen over de verschillende trajecten en de overige parameters als minimale stroomsnelheden, maximale onderdruk en onbalans bij de maximale capaciteit van het systeem te vallen binnen de grenswaarden aangegeven in NEN Installatierichtlijnen Algemeen: de producent moet duidelijke in de Nederlandse taal gestelde verwerkingsrichtlijnen verstrekken. Op of bij de verpakking moet daarnaar verwezen worden. De richtlijnen moeten tenminste aanwijzingen bevatten betreffende transport en opslag, het maken van de verbindingen en specifieke installatie voorschriften. Ontwerp: het systeem moet exact volgens het ontwerp worden geïnstalleerd. De installateur mag geen wijzigingen aan het ontwerp aanbrengen zonder raadpleging van de producent en/of ontwerper. Opmerkingen: 1) Indien buizen worden gestort in beton verdient het aanbeveling deze buizen vooraf geheel te vullen met water en af te sluiten. Dit vooral wanneer de kans bestaat dat het beton de buis vervormt. 2) Indien metalen onderdelen van goot en dakafvoer met elkaar in contact komen, moeten goot en inlaatmateriaal van hetzelfde metaal zijn of dienen er voorzieningen te worden getroffen om elektrochemische corrosie te voorkomen. Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

14 6 Producteisen en bepalingsmethoden: buizen en hulpstukken De eisen te stellen aan PE en PVC buizen en hulpstukken en de bepalingsmethoden zijn vastgelegd in: Voor polyetheen (PE) buizen en hulpstukken NENEN 15191; Kunststofleidingsystemen voor binnenrioleringen (lage en hoge temperatuur) Polyetheen (PE) Deel 1: specificaties voor leidingen, hulpstukken en leidingsystemen: januari en in 6.1 afwijkende eisen. Niet geldig uit NENEN 1519 in verband met de toepassing in deze beoordelingsrichtlijn zijn de volgende aspecten: Evaluated temperature cycling test; Air tightness test; Ring stiffness. Voor gemodificeerd polyvinylchloride (PVC) buizen en hulpstukken Noot: de modificatie houdt verband met een slagvastheidsverbeteraar van het PVC materiaal. NENEN 13291; Kunststofleidingsystemen voor binnenrioleringen (lage en hoge temperatuur) Ongeplasticeerd polyvinylchloride (PVCU) Deel 1: Specificaties voor leidingen, hulpstukken en het systeem: februari en in 6.1 voor afwijkende eisen. Niet geldig uit NENEN 1329 in verband met de toepassing in deze beoordelingsrichtlijn zijn de volgende aspecten: Evaluated temperature cycling; Combined tightness. 6.1 Afwijkende eisen ten opzichte van NENEN 1519 en NENEN Afmetingen Afmetingen van PE buizen De (nominale) diameters met daarbij behorende wanddikten van de PE buizen zijn overeenkomstig tabel 6.1.1a. Opmerking: waarden voor onrondheid komen uit DIN De waarden van de wanddikten komen uit NENEN Tabel 6.1.1a afmetingen van de PE buizen (mm) d n d em On Wanddikte e rond S 16 * /PE80 S12,5 /PE80 min max heid e min e max e min e max ,0 50,0 56,0 63,0 75,0 90,0 110,0 125,0 160,0 200,0 250,0 315,0 40,4 50,5 56,5 63,6 75,7 90,9 111,0 126,2 161,5 201,8 252,3 317,9 1,0 1,2 1,4 1,5 1,8 2,2 2,6 2,8 3,2 4,0 5,0 6,3 6,2 7,7 9,7 7,1 8,7 10,9 3,0 3,0 3,0 3,0 3,0 3,5 4,2 4,8 6,2 7,7 9,6 12,1 3,5 3,5 3,5 3,5 3,5 4,1 4,9 5,5 7,1 8,7 10,8 13,6 * De klasse S16 voor de gegeven maten mag onder specifieke omstandigheden worden toegepast. Bij het ontwerp houdt de producent rekening hiermee. Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

15 Afmetingen van PE hulpstukken De nominale diameters voor hulpstukken zijn overeenkomstig 6.1.1a. De norm NENEN is van toepassing voor de (overige) afmetingen van hulpstukken. Afmetingen van PVC buizen De (nominale) diameters met daarbij behorende wanddikten van de PVC buizen zijn overeenkomstig tabel 6.1.1b. Opmerking: deze wanddikten komen uit de vervallen BRL 5210 voor diameters t/m 125 mm en NENEN voor diameters van 160 mm t/m 315 mm. Tabel 6.1.1b afmetingen van de PVC buizen (mm). d n d em Onrond Wanddikte e min max heid e min e max ,0 50,0 63,0 75,0 80,0 90,0 100,0 110,0 125,0 160,0 200,0 250,0 315,0 40,2 50,2 63,2 75,3 80,3 90,3 100,3 110,3 125,3 160,4 200,5 250,5 315,6 1,0 1,2 1,4 1,8 1,9 2,2 2,5 2,8 3,0 4,0 4,8 6,0 7,6 2,0 2,0 2,0 2,0 2,0 2,2 2,5 2,7 3,1 4,0 4,9 6,1 7,7 Noot: de minimale wanddikte is gebaseerd op klasse 41 met een minimale wanddikte van 2 mm Afmetingen van PVC hulpstukken De nominale diameters uit tabel 6.1.1b gelden ook voor PVC hulpstukken. Verder geldt NENEN voor de overige afmetingen van de hulpstukken Kleur PVC buizen en hulpstukken De kleur van PVC buizen en hulpstukken is groen, richtwaarde RAL Kleur PE buizen en hulpstukken De kleur van PE buizen en hulpstukken is zwart. 2,6 2,6 2,6 2,6 2,6 2,8 3,1 3,3 3,7 4,6 5,6 7,1 8,7 Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

16 6.1.4 Weerstand tegen slag of stoot geldig voor PVC buizen bij 0 C (alleen geldig voor PVC) De modificatie van het gemodificeerde PVC heeft ondermeer betrekking op de verbetering van de slagvastheid. In afwijking van NENEN gelden de volgende waarden voor buizen, zie tabel. De beproeving wordt uitgevoerd overeenkomstig NENEN 744. Valgewicht is conform NENEN De waarden komen uit de vervallen BRL Tabel slagproef bij 0 C op buizen d e (mm) massa vallichaam (g) valhoogte (mm) Valproef op hulpstukken bij 0 C (alleen geldig voor PVC) Eis: voer de navolgende proef op 5 hulpstukken uit. Geen van de 5 hulpstukken mag breken of scheuren. Beproeving: leg de te beproeven hulpstukken in een bak met ijs / watermengsel met een temperatuur van (0±1) C. Stel de hulpstukken gedurende ten minste 30 minuten voor de beproeving bloot aan een temperatuur van (0±1) C. Elk hulpstuk moet uiterlijk 10 seconden na het uitnemen uit de koelruimte, worden beproefd. Laat de hulpstukken uit verschillende standen vrij vallen op een vlakke betonvloer. Voor de hulpstukken wordt de volgende valhoogte aangehouden: d<160 mm, valhoogte=(2±0,05) meter, 2 meter geldt voor alle diameters < 160 mm. d=160 mm, valhoogte=(1±0,05) meter d=200 mm, valhoogte=(1±0,05) meter d>200 mm, valproef niet vereist (voor d 250 mm en 315mm). 6.2 Vicat voor PVC buizen en hulpstukken In afwijking van NENEN mag de Vicat verwekingstemperatuur niet lager zijn dan 76 ºC. Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

17 6.3 Merken Na het aangaan van de certificatieovereenkomst moeten minimaal de volgende merken duidelijk en onuitwisbaar op de producten zijn aangebracht: Buizen; hiervoor geldt een maximale onderlinge afstand van 2m tussen de merken: KOMO woord of beeldmerk; de fabrieksnaam; BRL 5215 of eventueel* EN norm; ook mogelijk wettig gedeponeerd handelsmerk /het logo; materiaalaanduiding PE of PVCU; de nominale buitenmiddellijn in mm; de productiecode. * Op dit moment bestaat geen EN norm die een systeem gebaseerd op volledige vulling afdekt. Hulpstukken**: KOMO woord of beeldmerk; de fabrieksnaam; BRL 5215 of eventueel* EN norm; ook mogelijk wettig gedeponeerd handelsmerk /het logo; bij bochten en Tstukken, de hoek van het hulpstuk; materiaalaanduiding PE of PVCU; de nominale buitenmiddellijn in mm; de productiecode. Dakafvoeren: KOMO woord of beeldmerk; de fabrieksnaam; BRL 5215 of EN 1253; ook mogelijk wettig gedeponeerd handelsmerk /het logo; de nominale buitenmiddellijn in mm; de productiecode. **Indien de beschikbare ruimte op de hulpstukken te beperkt is om alle merken op het hulpstuk zelf te zetten, dan dienen norm of BRL nummer, fabrieksnaam of gedeponeerd handels merk en hoek in hulpstuk op de kleinste verpakkingseenheid te worden aangebracht. Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

18 7 Producteisen en bepalingsmethoden te stellen aan dakafvoeren en flexibele aansluitingen 7.1 Algemeen De keuze van het type dakafvoer en de bevestiging ervan is afhankelijk van het soort afdichting van het dak en de dakopbouw. De afvoeren moet steeds voorzien zijn van bladroosters om een blijvende goede werking te garanderen. 7.2 Flexibele aansluiting of trekvaste verbinding Indien de verbinding tussen dakavoer en onderliggende systeem door een mechanische verbinding (trekvaste verbinding of flexibele aansluiting) tot stand komt geldt de volgende eis: de verbinding moet een constante trekkracht kunnen weerstaan van (500±5) N gedurende 10 minuten. De proef wordt uitgevoerd bij een omgevingstemperatuur van (23±2)ºC. 7.3 Ontwerp Voor elke toepassing moet de geschikte dakafvoer gebruikt worden Metalen delen van dakafvoer in contact met andere metalen delen Elektrochemische corrosie tussen goot en dakafvoer mag niet voorkomen in die mate dat de levensduur door deze corrosie aanzienlijk nadelig wordt beïnvloed. Indien verwacht wordt dat dit optreedt, dienen voorzieningen te worden getroffen om elektrochemische corrosie te voorkomen Vorm en afmetingen De vorm en afmetingen van de dakafvoeren moeten voldoen aan de tekeningen van de producent. De dakafvoeren moeten waterdicht gemonteerd of gelast kunnen worden in de goot. 7.4 Thermisch verzinken Stalen dakafvoeren, niet zijnde RVS, dienen na vormgeving thermisch verzinkt te worden volgens NENENISO De producent dient dit aan te tonen. 7.5 Merken Zie 6.3 dakafvoeren. Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

19 8 Eisen aan het kwaliteitssysteem 8.1 Algemeen In dit hoofdstuk zijn de eisen opgenomen waaraan het kwaliteitssysteem van de attesthouder moet voldoen. 8.2 Beheerder van het kwaliteitssysteem Binnen de organisatiestructuur moet een functionaris zijn aangewezen die belast is met het beheer van het kwaliteitssysteem. 8.3 Interne kwaliteitsbewaking/kwaliteitsplan De leverancier moet beschikken over een door hem toegepast schema van interne kwaliteitsbewaking (IKBschema). In dit IKBschema moet aantoonbaar zijn vastgelegd: welke aspecten door de producent worden gecontroleerd; volgens welke methoden die controles plaatsvinden; hoe vaak deze controles worden uitgevoerd; hoe de controleresultaten worden geregistreerd en bewaard. Dit IKBschema moet overeenkomen met het in de bijlage A opgenomen raamikbschema. 8.4 Procedures en werkinstructies De attesthouder moet kunnen overleggen: procedures voor: o de behandeling van producten met afwijkingen; o corrigerende maatregelen bij geconstateerde tekortkomingen; o de behandeling van klachten over geleverde producten en/of diensten; de gehanteerde werkinstructies en controleformulieren. Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

20 9 Samenvatting onderzoek en controle 9.1 Onderzoeksmatrix Omschrijving eis Artikel BRL Onderzoek in kader van 1), 2) Toelatings Toezicht door CI na onderzoek certificaatverlening Controle Frequentie (minimaal) Prestatieeisen Weerstand tegen onderdruk, overdruk X X 1 geschiktheid voor gebruik 5.2 X X 1 3) model overeenkomstig tekening 5.3 X X 1 Producteisen Afmetingen X X 1 kleur 6.1.2/3 X X 1 Invloed van verwarming 6.1 X X 1 Weerstand tegen slag of stoot PVC buizen X X 1 Weerstand tegen slag of stoot PVC hulpstukken X X 1 Vicat 6.2 X X 1 Merken 6 X X 1 Kwaliteitssysteem 8 X X 4 1) bij significante wijzigingen van het product of productieproces dienen de prestatieeisen opnieuw te worden vastgesteld. 2) door de inspecteur of door de certificaathouder in aanwezigheid van de inspecteur worden alle producteigenschappen bepaald die binnen de bezoektijd (maximaal 1 dag) kunnen worden uitgevoerd. Indien dit niet mogelijk is zal voor dit aspect tussen CI en certificaathouder afspraken worden gemaakt op welke wijze controle plaats zal vinden. De vermelde frequentie van 1 zal in de praktijk hoger zijn. Controles kunnen ook lab onderzoeken zijn. 3) IKB controle betreffende ontwerp 9.2 Controle kwaliteitssysteem Tijdens de inspectiebezoeken zal het Interne Kwaliteits Bewakingsschema van de producent worden gecontroleerd. Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

21 10 Eisen aan de certificatieinstelling 10.1 Algemeen De certificatieinstelling moet voldoen aan de in NENEN gestelde eisen. Bovendien moet de instelling voor het onderwerp van deze BRL zijn geaccrediteerd door de Raad voor Accreditatie of een daaraan gelijkwaardige instelling (een accreditatieinstelling waarmee de RvA een overeenkomst van wederzijdse acceptatie heeft gesloten). De certificatieinstelling moet beschikken over een reglement, of een daaraan gelijkwaardig document, waarin de algemene regels zijn vastgelegd die bij certificatie worden gehanteerd. In het bijzonder zijn dit: De algemene regels voor het uitvoeren van het toelatingsonderzoek, te onderscheiden naar: o De wijze waarop leveranciers worden geïnformeerd over de behandeling van een aanvraag; o De uitvoering van het onderzoek; o De beslissing naar aanleiding van het uitgevoerde onderzoek De algemene regels ten aanzien van de uitvoering van controles en de daarbij gehanteerde controleaspecten; De door de certificatieinstelling te treffen maatregelen bij tekortkomingen; De door de certificatieinstelling te ondernemen maatregelen bij oneigenlijk gebruik van certificaten, certificatiemerk,pictogrammen en logo s. De regels bij beëindiging van een certificaat; De mogelijkheid tot het instellen van beroep tegen beslissingen of maatregelen van de certificatieinstelling Certificatiepersoneel Het bij certificatie betrokken personeel is te onderscheiden naar: Certificatiedeskundigen: belast met het uitvoeren van het toelatingsonderzoek en de beoordeling van de rapporten van inspecteurs; Inspecteurs: belast met de uitvoering van de externe controle bij de leverancier; Beslissers: belast met het nemen van beslissingen naar aanleiding van uitgevoerde toelatingsonderzoeken, voortzetting van certificatie naar aanleiding van uitgevoerde controles en beslissingen over de noodzaak tot het treffen van corrigerende maatregelen Kwalificatieeisen Door het College van Deskundigen voor Leidingsystemen van Kunststof zijn de volgende kwalificatieeisen vastgesteld voor het onderwerp van deze BRL: Certificatiepersoneel Opleiding Ervaring Certificatiedeskundige HBOniveau in een van de volgende disciplines: 2 jaar (werktuig)bouwkunde, chemische technologie civiele techniek of gelijkwaardig Inspecteur MBOniveau in een van de volgende disciplines: (werktuig)bouwkunde, chemische technologie civiele techniek of gelijkwaardig 1 jaar Beslisser HBOniveau in een van de volgende disciplines: (werktuig)bouwkunde, chemische technologie civiele techniek of gelijkwaardig 2 jaar Managementervaring Opleiding en ervaring van het betrokken certificatiepersoneel moet aantoonbaar zijn vastgelegd. Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

22 Kwalificatie Certificatiepersoneel moet aantoonbaar zijn gekwalificeerd door toetsing van opleiding en ervaring aan bovenvermelde eisen. Indien kwalificatie plaats vindt op grond van afwijkende criteria, moet dit schriftelijk zijn vastgelegd. De bevoegdheid om te kwalificeren ligt bij: Beslissers: kwalificatie van certificatiedeskundigen en inspecteurs Management van de certificatieinstelling: kwalificatie van beslissers Rapport toelatingsonderzoek De certificatieinstelling legt de bevindingen van het toelatingsonderzoek vast in een rapport. Het rapport moet aan de volgende eisen voldoen: Volledigheid: het rapport doet een uitspraak over alle in de beoordelingsrichtlijn gestelde eisen; Traceerbaarheid: de bevindingen waarop uitspraken zijn gebaseerd moeten traceerbaar zijn vastgelegd; Basis voor beslissing: de beslisser over certificaatverlening moet zijn beslissing kunnen baseren op de in het rapport vastgelegde bevindingen Beslissing over certificaatverlening De beslissing over certificaatverlening moet plaats vinden door een daartoe gekwalificeerde beslisser, die niet zelf bij het certificaatonderzoek betrokken is geweest. De beslissing moet traceerbaar zijn vastgelegd Aard en frequentie van externe controles De certificatieinstelling moet controle uitoefenen bij de leverancier op de naleving van zijn verplichtingen. Over de aan te houden controlefrequentie beslist het College van Deskundigen voor Leidingsystemen van Kunststof. Bij de inwerkingtreding van deze beoordelingsrichtlijn is de frequentie vastgesteld op 4 controlebezoeken per jaar. Controles zullen in ieder geval betrekking hebben op: Het IKBschema van de leverancier en de resultaten van door de leverancier uitgevoerde controles; De juiste wijze van merken van de gecertificeerde producten; De naleving van de vereiste procedures. De bevindingen van elke uitgevoerde controle zullen door de certificatieinstelling naspeurbaar worden vastgelegd in een rapport Rapportage aan College van Deskundigen De certificatieinstelling rapporteert ten minste jaarlijks over de uitgevoerde certificatiewerkzaamheden. In deze rapportage moeten de volgende onderwerpen aan de orde komen: Mutaties in aantal certificaten (nieuw/vervallen); Aantal uitgevoerde controles in relatie tot de vastgestelde frequentie; Resultaten van de controles; Opgelegde maatregelen bij tekortkomingen; Ontvangen klachten van derden over gecertificeerde producten Interpretatie van eisen Het College van Deskundigen voor Leidingsystemen van Kunststof mag de interpretatie van in deze beoordelingsrichtlijn gestelde eisen vastleggen in één afzonderlijk interpretatiedocument. De certificatieinstelling is verplicht zich op de hoogte te stellen of er een interpretatiedocument is vastgesteld en, indien dit het geval is, de daarin vastgelegde interpretaties te hanteren. Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

23 11 Lijst van vermelde documenten 11.1 Bouwbesluit 2003 Bouwbesluit 2003 Stb. 2001, 410; Stb. 2002, 203, 516, 518, 582 en Stb. 2005, 1, 368, 417 en 528, Stb. 2006, 148, 257 en 586 en Stb. 2007, 439 en de Ministeriële Regeling Stcrt. 2002, 241 en Stcrt. 2003, 101, Stcrt 2005, 163 en 249 en Stcrt 122 en 132. Zie verder tabel 11.2 volgende bladzijde. Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

24 11.2 Normen / normatieve documenten BRL 2020 TPE pipe joint seals BRL 5210 Uit gemodificeerd PVC vervaardigd leidingsysteem voor de geforceerde afvoer van hemelwater (komt te vervallen) NENEN 12531,2 Afvoergoten of putten voor gebouwen Deel 1 eisen; Deel 2 beproevingsmethoden , NENEN Kunststofleidingsystemen voor binnenriolering (lage en hoge temperatuur) Ongeplasticeerd polyvinylchloride (PVCU) Deel 1: specificaties voor leidingen, hulpstukken en het systeem. NENEN Kunststofleidingsystemen voor binnenrioleringen (lage en hoge temperatuur) Polyetheen (PE) Deel 1: Specificaties voor buizen, hulpstukken en leidingsystemen. NENENISO Thermoplastische buizen, hulpstukken en assemblages voor het transport van vloeistoffen en gassen. Bepaling van de weerstand tegen inwendige druk Deel 1 Algemene methode (ISO 11671:2006,IDT) NENENISO 3126 Kunststofleidingsystemen Kunststofleidingcomponenten Meting en bepaling van afmetingen (herziening van pren 496:1991 en ISO 3126:1974) NENENISO 6708 Pijpleidingcomponenten Definitie en keuze van DN (nominale middellijn) NENENISO/IEC Algemene eisen voor de competentie van beproevings en kalibratielaboratoria NENEN Kunststofleidingsystemen Systemen voor warm en koud water Beproevingsmethode voor de bepaling van de lekdichtheid onder vacuüm NENEN Algemene criteria voor het functioneren van verschillende soorten instellingen die keuringen uitvoeren. NENEN Algemene eisen voor instellingen die productcertificatiesystemen uitvoeren NENEN Algemene eisen voor instellingen die beoordeling en certificatie/registratie van kwaliteitssystemen uitvoeren NENEN Algemene criteria voor certificatieinstellingen die certificatie van personen uitvoeren NEN 3215 Binnenriolering in woningen en woongebouwen Eisen en bepalingsmethoden NEN 7200 Kunststofleidingen voor het transport van gas, drinkwater en afvalwater Stuiklassen van buizen en hulpstukken van PE 63, PE80 en PE100 NENEN 743 Kunststofleiding en mantelbuissystemen Buizen van thermoplasten Bepaling van het gedrag bij verwarming NENEN 744 Kunststofleiding en mantelbuissystemen Buizen van thermoplasten Beproevingsmethode voor de weerstand tegen uitwendige slagbelastingen op plaatsen klokgewijs verdeeld langs de omtrek NENENISO 1461 Door thermisch verzinken aangebrachte deklagen op ijzeren en stalen voorwerpen Specificaties en beproevingen DIN 8074 Rohre aus Polyethylen (PE) PE 63, PE80, PE100, PEHD Masse Nationale Beoordelingsrichtlijn BRL 5215 datum bindend verklaring 15 december

25 I Bijlage A: Model IKBschema of raamikbschema Onderwerpen Aspecten Methode Frequentie Registratie Grondstoffen c.q. toegeleverde materialen: Receptuur bladen Ingangscontrole grondstoffen Productieproces, productieapparatuur, materieel: Procedures Werkinstructies Apparatuur Materieel Eindproducten Meet en beproevingsmiddelen Meetmiddelen Kalibratie Logistiek Intern transport Opslag Verpakking Conservering Identificatie c.q. merken van half en eindproducten

26 II Bijlage B: KOMO attestmet productcertificaat KOMO attestmetproductcertificaat S Vervangt Uitgegeven d.d. Geldig tot Onbepaald Pagina 1 Hemelwater afvoersysteem gebaseerd op volledige vulling materiaal Naam Producent VERKLARING VAN CI Dit attestmetproductcertificaat is afgegeven op basis van BRL 5215 "hemelwater afvoersystemen gebaseerd op volledige vulling" d.d. s, conform het CIReglement voor Productcertificatie. CI verklaart dat: het gerechtvaardigd vertrouwen bestaat dat het/de door de certificaathouder geleverde naam product bij aflevering aan de in dit attestmetproductcertificaat vastgelegde technische specificaties voldoe(t/n), mits naam product voorzien is/zijn van het KOMO merk op een wijze als aangegeven in dit attestmetproductcertificaat; de met deze gecertificeerde producten samengestelde bouwde(e)l(en) prestaties lever(t)en die in dit attestmetproductcertificaat omschreven zijn, mits: de vervaardiging van het/de bouwde(e)l(en)geschiedt overeenkomstig de in dit attestmetproductcertificaat vastgelegde voorschriften en/of verwerkingsmethoden; voldaan wordt aan de in dit attestmetproductcertificaat omschreven toepassingsvoorwaarden. CI verklaart, dat met inachtneming van het bovenstaande naam product in zijn/hun toepassing voldoe(t)(n) aan de relevante eisen van het Bouwbesluit. Door CI wordt in het kader van dit attestmetproductcertificaat geen controle uitgeoefend op de productie van de overige onderdelen van het/de bouwde(e)l(en), noch op de vervaardiging van het/de bouwde(e)l(en)zelf. Dit certificaat is een erkende kwaliteitsverklaring overeenkomstig de Tripartiete overeenkomst (Stscourant 132, 2006), de Woningwet en het Bouwbesluit. Het certificaat is opgenomen in het Overzicht van erkende kwaliteitsverklaringen in de bouw op de website van SBK: Directeur CI Certificaathouder Adres Tel. Fax www. is een collectief merk van Stichting Bouwkwaliteit. Bouwbesluit Beoordeeld is: kwaliteitssysteem product prestatie product in toepassing Periodieke controle

27 Bouwbesluitingang Afdeling Nr Grenswaarde/ Bepalingsmethode Prestaties volgens kwaliteitsverklaring 3.9 Afvoer van hemelwater 3.44 Een voorziening voor de afvoer van hwa, bepaald volgens NEN 3215, Afvoer capaciteit Het hwa afvoersysteem voldoet aan de eis 3.9 Afvoer van hemelwater 3.45 Een voorziening voor de afvoer van hwa, bepaald volgens NEN 3215, lucht en waterdicht Het hwa afvoersysteem voldoet aan de eis TECHNISCHE SPECIFICATIE ONDERWERP Omschrijving van het: hemelwater afvoersysteem van kunststof Specificatie nader te specificeren (buizen en/of hulpstukken) Merken De producten worden gemerkt met het KOMO merk. De uitvoering van dit merk is als volgt: Invullen VERWERKING WENKEN VOOR DE GEBRUIKER Inspecteer bij aflevering van de onder technische specificatie vermelde producten of: geleverd is wat is overeengekomen; het merk en de wijze van merken juist zijn; de producten geen zichtbare gebreken vertonen als gevolg van transport en dergelijke. Keur bij aflevering van de onder verwerking vermelde producten of deze voldoen aan de daarin genoemde specificatie. Indien u op grond van het hiervoor gestelde tot afkeuring overgaat, neem dan contact op met: producent en zo nodig met: CI.. Voer de opslag, het transport en de verwerking uit overeenkomstig de onder verwerking genoemde bepalingen. Neem de onder prestaties genoemde toepassingsvoorwaarden in acht. LIJST VAN VERMELDE DOCUMENTEN* NEN 1234 * Voor de juiste versie van de vermelde normen wordt verwezen naar het laatste wijzigingsblad bij