Schildklier en medicatie

Transcriptie

1 Schildklier en medicatie Actualiteit en praktische adviezen Introductie Liesbeth Paarlberg van den Heuvel, apotheker Apotheek de Ring, Purmerend 1

2 Wat komt aan bod? Zit er verschil tussen levothyroxine-preparaten? Wetgeving Leverbaarheid Thyrax Wisselwerking met andere geneesmiddelen Innametijdstip Pil vergeten, wat nu? Pillen zijn op, wat nu? Levothyroxine-preparaten 2

3 Smalle therapeutische breedte Toxisch = giftig Therapeutisch = werkzaam Subtherapeutisch = niet werkzaam Bron: Tijdschrift voor praktijkondersteuning Verschil tussen levothyroxine-preparaten? (1) Een stukje wetgeving: Als een medicijn uit patent gaat, mag dit worden nagemaakt. Hierdoor wordt een medicijn goedkoper. De fabrikant moet aantonen dat het nagemaakte medicijn in dezelfde hoeveelheid in het bloed terechtkomt. Bij medicijnen waarbij de dosering heel nauw komt (smalle therapeutische breedte), gelden strengere eisen: hoeveelheid in het bloed tussen 90 en 111% van het origineel. Alleen levothyroxine is op deze wijze vergeleken, de andere preparaten niet. 3

4 Verschil tussen levothyroxine-preparaten? (2) In de praktijk blijkt Thyrax iets minder werkzaam dan Euthyrox /levothyroxine Wanneer kan levothyroxine worden gebruikt? door nieuwe patiënten bij wijziging van de dosering labcontrole na 6 weken In overige gevallen wordt niet veranderd van merk. Wat heeft invloed op de bloedspiegel? De hoeveelheid levothyroxine die in het bloed terechtkomt, is mede afhankelijk van: leeftijd voedsel (soja, dieetvezels, grapefruit) gebruik van koffie, cola gebruik van medicijnen (maagzuurremmers?) Bij minder maagzuur (bijv. bij een maagzweer), zijn hogere doses levothyroxine nodig. 4

5 Tirosint geen tablet, maar zachte capsules weinig hulpstoffen (gelatine, glycerol, water) inname-advies hetzelfde (1/2 uur voor het ontbijt) niet volledig vergoed ( 22 bij 90 stuks 100mcg) geen meerwaarde, behalve bij allergie voor een hulpstof Leverbaarheid Thyrax 2014: Thyrax gaat over van MSD naar firma Aspen. De productie zal worden verplaatst van NL naar Duitsland. MSD zal tot eind 2015 Thyrax in NL blijven maken. jan 2015: Thyrax geproduceerd in Duitsland blijkt sneller te degraderen juni 2015: MSD biedt aan om extra Thyrax (onverpakt) te leveren. Aspen neemt dit aanbod niet aan. okt 2015: Aspen meldt bij het CBG dat er problemen zijn met nieuwe productielijn dec 2015: Aspen meldt bij het CBG dat Thyrax vanaf feb 2016 niet meer leverbaar zal zijn april 2017: Thyrax weer leverbaar Minister Schippers verhoogt boete voor fabrikanten die de regels overtreden van naar

6 Thyrax van potjes naar strips Om tabletten beter tegen vocht te beschermen, worden deze voortaan in strips verpakt i.p.v. potjes (2013) Vervolgens veel meldingen van hyperthyreoidie Theorie: door meer blootstelling aan vocht en lucht, werden de tabletten in de potjes minder sterk. Onderzoek CBG: de tabletten uit potjes losten na 3 maanden wat langzamer op, verder geen verschil Wisselwerking (1) Levothyroxine werkt minder goed als het wordt ingenomen samen met: calciumzouten (bijv. Calci Chew ) ijzerzouten (bijv. ferrofumaraat) magnesiumzouten (bijv. Gastilox ) aluminiumzouten (bijv. Antagel ) Deze zouten vormen een complex met levothyroxine, waardoor het niet meer door de darmwand kan worden opgenomen in het bloed. 2 uur voor of 4 uur na levothyroxine innemen 6

7 Wisselwerking (2) Levothyroxine heeft ook een wisselwerking met bijv.: oestrogenen (bijv. anticonceptiepil) werking levothyroxine bloedverdunners (acenoumarol, fenprocoumon) versterkte antistolling (bloed wordt dunner) HIV-middelen werking levothyroxine Medicijnen die de schildklier nadelig beïnvloeden Sommige medicijnen kunnen een geneesmiddel geïnduceerde hypothyreoidie/hyperthyreoidie veroorzaken. Bekende veroorzakers: amiodaron (bij hartritmestoornissen) lithium (bij stemmingsstoornissen) 7

8 Stelling Ik kan mijn schildkliertabletten ook s avonds innemen Waar of niet waar? Innametijdstip Uit recent onderzoek blijkt dat levothyroxine ook s avonds kan worden ingenomen. Voorwaarden bij inname (ochtend of avond): nuchter (minimaal 3 uur na voedsel) na inname minimaal ½ uur niet eten elke dag ongeveer op hetzelfde tijdstip (maar u mag best een keer uitslapen) Bij wijzigen van innametijdstip: bloedcontrole na 6 weken! Uit onderzoek blijkt dat levothyroxine s nachts wat beter wordt opgenomen. 8

9 Stelling Als ik een tablet vergeet, moet deze zo snel mogelijk alsnog worden ingenomen Waar of niet waar? Tablet vergeten? De werking van levothyroxine houdt heel lang aan. Pas na 5-7 dagen is de hoeveelheid in het bloed gehalveerd. Als u een tablet vergeet, dan kunt u deze rustig overslaan. N.B.: niet de volgende dag een dubbele dosering nemen! Het is ook mogelijk levothyroxine 1x per week in te nemen. Overleg dit altijd met uw huisarts/specialist! 9

10 Stelling Het is vrijdagmiddag en u realiseert zich dat uw schildkliertabletten op zijn. Wat doet u? A. U belt de poli of huisarts om met spoed een recept te regelen B. U wacht tot na het weekend Tabletten op? Wacht liever niet tot na het weekend, want dan mist u zo n 3 doseringen. Tips: Vraag een nieuw recept aan zodra u aan de laatste strip begint Meldt u aan voor de Herhaalservice van uw apotheek Als u moeite heeft met medicijnen uit elkaar houden: informeer bij de apotheek naar de baxterrol 10

11 Handige websites ook beschikbaar als app: Appotheek website van de Schildklier Organisatie Nederland (SON) Voor al uw vragen over medicijnen: Apotheek de Gors Apotheek de Meeuw Apotheek Molentocht Apotheek Monnickendam Apotheek Overlander Apotheek de Ring 24-uurs Apotheek Waterland 11