RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK : p.c.b.s. De Burcht

Transcriptie

1 RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK p.c.b.s. De Burcht School : p.c.b.s. De Burcht Plaats : Spijk BRIN-nummer : 08AS Onderzoeksnummer : Uitvoerend inspecteur : Mw. dr. G.J. Reezigt Datum schoolbezoek : 11 februari 2005 Datum vaststelling : 23 mei 2005 Handtekening inspecteur:

2

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING DE UITGANGSSITUATIE OORDEEL EN TOELICHTING OP DE KWALITEITSASPECTEN VERVOLG VAN HET TOEZICHT...13 BIJLAGE...15 rapport jaarlijks onderzoek p.c.b.s. De Burcht - 11 februari

4

5 1 INLEIDING Op 11 februari 2005 bezocht de Inspectie van het Onderwijs p.c.b.s. De Burcht in het kader van een jaarlijks onderzoek (JO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar een aantal kwaliteitsaspecten uit het door de inspectie gehanteerde waarderingskader. In de u toegezonden brochures 'Veranderend toezicht' en 'Toezichtkader Primair Onderwijs; inhoud en werkwijze van het inspectietoezicht conform de WOT' zijn dit waarderingskader en de achtergronden hiervan beknopt weergegeven. Zoals in het toezichtkader is vastgelegd, gaat de inspectie zoveel mogelijk uit van de gegevens die de school reeds zelf over de eigen kwaliteit heeft verzameld. Zo sluit de inspectie aan bij de specifieke situatie van de school en wordt de school bovendien niet onnodig belast. Uw school heeft documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben: informatie over nascholingsactiviteiten, managementcontract schooljaar , veranderingsplan op basis van Werken met Kwaliteitskaarten, protocol vak- en vormingsgebieden. De opzet van het onderzoek Bij dit jaarlijks onderzoek heeft de inspectie onderzoek gedaan naar een aantal onderdelen van de kwaliteit van het onderwijs op de school: de kwaliteitszorg, de toetsing en de opbrengsten. Het jaarlijks onderzoek bestaat uit de volgende activiteiten: 1. Analyse van zelfevaluatiedocumenten en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. 2. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn (o.a. schoolplan en schoolgids). 3. Schoolbezoek: gesprek met de directie en de coördinatie leerlingenzorg. De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van bovengenoemde onderdelen van het onderwijs levert oordelen op een aantal kwaliteitsaspecten op. Na een korte beschrijving van de uitgangssituatie van de school (hoofdstuk 2), worden in hoofdstuk 3 deze kwaliteitsaspecten met de onderliggende indicatoren weergegeven. In hoofdstuk 4 is het vervolgtoezicht aangegeven en worden, indien noodzakelijk, aanwijzingen vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet. Bijlage Bij het rapport is een bijlage gevoegd. In deze bijlage is een korte beschrijving opgenomen van de onderzochte kwaliteitsaspecten. In de eerder genoemde brochure vindt u daarover nog meer informatie. rapport jaarlijks onderzoek p.c.b.s. De Burcht - 11 februari

6

7 2 DE UITGANGSSITUATIE Basisschool De Burcht is een van de tien scholen van de Vereniging voor Protestants Christelijk Basisonderwijs in de gemeenten Appingedam en Delfzijl. De school heeft in rond de 112 leerlingen. Het leerlingenaantal is de afgelopen jaren enigszins gedaald door veranderingen in de samenstelling van de bevolking in Spijk. De school heeft een interne verbouwing ondergaan, waardoor nu adequate werkruimtes voor directie en interne begeleiding aanwezig zijn. rapport jaarlijks onderzoek p.c.b.s. De Burcht - 11 februari

8

9 3 OORDEEL EN TOELICHTING OP DE KWALITEITSASPECTEN De waarderingen die op de onderzochte kwaliteitsaspecten en de daarbij behorende indicatoren zijn gegeven, zijn in de onderstaande tabellen weergegeven. Tijdens het jaarlijks onderzoek op p.c.b.s. De Burcht zijn de volgende kwaliteitsaspecten beoordeeld: kwaliteitszorg, toetsing en opbrengsten. Het complete waarderingskader met alle kwaliteitsaspecten en indicatoren is opgenomen in de brochure 'Toezichtkader Primair Onderwijs; inhoud en werkwijze van het inspectietoezicht conform de WOT'. Onder iedere tabel is een toelichting gegeven op de waarderingen van de inspectie. De waarderingen op de kwaliteitsaspecten worden op de volgende wijze uitgedrukt: 1. Slecht Voor alle of vrijwel alle indicatoren geldt dat ze niet of nauwelijks bijdragen aan het realiseren van het kwaliteitsaspect. 2. Onvoldoende Eén of meer normindicatoren dragen onvoldoende bij aan het realiseren van het kwaliteitsaspect. 3. Voldoende De normindicatoren dragen in voldoende mate bij aan het realiseren van het kwaliteitsaspect. De kwaliteit van sommige indicatoren kan worden verbeterd. 4. Goed Alle indicatoren dragen in voldoende of hoge mate bij aan het realiseren van het kwaliteitsaspect. 5. NTB Dit kwaliteitsaspect is niet te beoordelen (alleen bij Opbrengsten). In sommige gevallen kan de inspectie hier namelijk geen gefundeerd oordeel geven. In de waardering op de indicatoren is tot uitdrukking gebracht in welke mate deze bijdragen aan de kwaliteit van het desbetreffende kwaliteitsaspect: 1 draagt niet of nauwelijks bij; 2 draagt onvoldoende bij; 3 draagt voldoende bij; 4 draagt in hoge mate bij. 5 niet te beoordelen (alleen bij Opbrengsten). In sommige gevallen kan de inspectie hier namelijk geen gefundeerd oordeel geven. rapport jaarlijks onderzoek p.c.b.s. De Burcht - 11 februari

10 p.c.b.s. De Burcht... Kwaliteitsaspect: Kwaliteitszorg De school bewaakt systematisch de kwaliteit van het onderwijs en neemt maatregelen om de kwaliteit te behouden en zo nodig te verbeteren De school heeft inzicht in de eigen uitgangssituatie. 1.2 De school heeft haar doelen geformuleerd. 1.3 De school evalueert systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten en van het onderwijs en leren. 1.4 De school werkt gericht aan verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs. 1.5 De school legt verantwoording af aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. 1.6 De zorg voor kwaliteit is systematisch. Beslisregel: Voor een waardering 'voldoende' dragen ten minste de volgende indicatoren 'voldoende' bij: indicator 1.4 en twee van de andere indicatoren. Toelichting: Het aspect kwaliteitszorg is als voldoende beoordeeld, omdat basisschool De Burcht doelen voor onderwijs en leren geformuleerd heeft, de kwaliteit van het onderwijs systematisch evalueert en gericht werkt aan verbetering van het onderwijs. Onderdelen van de kwaliteitszorg die als onvoldoende zijn beoordeeld betreffen het inzicht in de eigen uitgangssituatie, verantwoording afleggen aan belanghebbenden en de systematiek van de zorg voor kwaliteit. Basisschool De Burcht heeft doelen voor onderwijs en leren in het schoolplan geformuleerd. Doelen op het gebied van opbrengsten en leerlingenzorg zijn daarentegen nog niet gespecificeerd. De school werkt aan zelfevaluatie door middel van het instrument Werken met Kwaliteitskaarten. Per kaart wordt vastgelegd welke verbeteringen gewenst zijn en wanneer ze uitgevoerd worden. De plannen voor kwaliteitsverbetering van het onderwijs zijn nader uitgelijnd in de beleidsvoornemens voor bij het schoolplan en het managementcontract dat de bovenschoolse directie jaarlijks met de schooldirectie afsluit. In dit contract is onder meer vastgelegd welke kwaliteitskaarten het team door zal nemen (vier per schooljaar) en welke methoden aan vervanging toe zijn. Ook wordt aandacht besteed aan de borging van bereikte verbeteringen. In het algemeen geldt wel dat de doelen nader geconcretiseerd kunnen worden, zodat ook evaluatie van bereikte effecten beter mogelijk wordt. Onlangs heeft de school een leerlijn ict vastgesteld. De directeur en intern begeleider hebben een scholing gevolgd rond schoolzelfevaluatie op basis van toetsresultaten en zullen na de eerstvolgende toetsronde de principes van schoolzelfevaluatie in deze vorm in de praktijk brengen. Het team volgt een cursus teambuilding van vier dagdelen. In het kader hiervan zullen leraren elkaar in de lessen bezoeken. Tot nu toe bezocht alleen de directeur de leraren; dit schooljaar richt hij zijn lesbezoeken op het thema zelfstandig werken. rapport jaarlijks onderzoek p.c.b.s. De Burcht - 11 februari

11 Uit documentatie wordt nog onvoldoende zichtbaar dat de school de onderwijskundige kenmerken en de achtergronden van de leerlingbevolking kent en het onderwijs op basis van deze kennis inricht. Ook maakt de school weinig gebruik van beschikbare informatie over opbrengsten van leerlingen. In deze situatie kan op korte termijn verandering komen door de bovengenoemde bijscholing rond schoolzelfevaluatie. Dit schooljaar start de Burcht met het afleggen van verantwoording aan het bevoegd gezag op basis van het managementcontract. Tot nu toe worden resultaten van de kwaliteitskaarten in de medezeggenschapsraad besproken, zodat de daar vertegenwoordigde ouders op de hoogte zijn van activiteiten van de school op dit terrein. Van een bredere rapportage aan ouders over de kwaliteit van het onderwijs is echter nog geen sprake. Kwaliteitsaspect: Toetsing De school waarborgt de kwaliteit van de toetsing De school waarborgt de kwaliteit van de toetsing aan het einde van het primair onderwijs. 2.2 De school waarborgt de kwaliteit van de toetsing gedurende de schoolloopbaan van leerlingen. Beslisregel: Voor een waardering 'voldoende' dragen ten minste de volgende indicatoren 'voldoende' bij: één van de twee indicatoren. Toelichting: Basisschool De Burcht maakt voor het bepalen van de resultaten aan het einde van de basisschool gebruik van een gestandaardiseerde en landelijk genormeerde toets. Daarmee is de kwaliteit van de toetsing aan het eind van de schoolperiode voldoende gewaarborgd. Tussentijdse resultaten worden vastgesteld met behulp van gestandaardiseerde en landelijk genormeerde toetsen voor taalontwikkeling en wiskundige oriëntatie (in de groepen 1 en 2), en toetsen voor technisch lezen, begrijpend lezen, spelling en rekenen/wiskunde in de overige groepen. Omdat de school het begrijpend lezen in groep 3 niet toetst, is de kwaliteit van toetsing tijdens de schoolloopbaan als onvoldoende beoordeeld. Kwaliteitsaspect: Opbrengsten De prestaties van leerlingen liggen ten minste op het niveau dat op grond van hun kenmerken mag worden verwacht De resultaten liggen ten minste op het niveau dat mag worden verwacht. 8.2 De leerlingen beheersen aan het einde van de opleiding vaardigheden op een niveau dat mag worden verwacht. 8.3 Leerlingen ontwikkelen zich naar verwachting. 8.4 Leerlingen vervolgen met succes hun schoolloopbaan. Beslisregel: Voor een waardering 'voldoende' dragen ten minste de volgende indicatoren 'voldoende' bij: indicatoren 8.1 en 8.3. Toelichting: rapport jaarlijks onderzoek p.c.b.s. De Burcht - 11 februari

12 Bij het beoordelen van de resultaten aan het eind van de basisschool heeft de inspectie gekeken naar de resultaten op de eindtoets uit drie opeenvolgende jaren. Over deze jaren bekeken liggen de resultaten op een gezien de kenmerken van de leerlingbevolking te verwachten niveau, al is wel sprake van enige fluctuatie. Zo lagen de resultaten in 2002 nog onder het verwachte niveau, in 2003 en 2004 rond of iets boven het verwachte niveau. Bij het beoordelen van de resultaten tijdens de basisschoolperiode beoordeelt de inspectie resultaten op vijf verschillende toetsen: technisch lezen in de groepen 3 en 4, begrijpend lezen in groep 6 en rekenen/wiskunde in de groepen 4 en 6. In het schooljaar presteren leerlingen op drie van deze toetsen op het verwachte niveau, waardoor het oordeel over de tussentijdse resultaten in hun geheel positief uitvalt. De prestaties op de toets rekenen/wiskunde in groep 6 liggen echter onder het verwachte niveau. De toetsresultaten voor technisch lezen in groep 3 zijn op het moment van het inspectiebezoek nog niet beschikbaar, omdat de toets in kwestie in de herfst niet is afgenomen. Ten aanzien van de studievaardigheden aan het einde van de basisschool, die over een periode van drie jaar als voldoende zijn beoordeeld, constateert de inspectie een wisselend patroon van onvoldoende prestaties (in 2002) tot voldoende prestaties (in 2003 en 2004). Sociale vaardigheden zijn niet beoordeeld, omdat de school geen gegevens op dit gebied bezit die een beoordeling mogelijk maken. In hoeverre leerlingen zich naar verwachting ontwikkelen beoordeelt de inspectie niet, omdat een geobjectiveerd oordeel nog niet mogelijk is. Wel neemt de inspectie kennis van enkele kengetallen. Op basisschool De Burcht doubleren relatief veel leerlingen in de groepen 3 tot en met 8, al verschillen de percentages wel van schooljaar tot schooljaar. Van verwijzing naar het speciaal basisonderwijs is in beperkte mate sprake. Het percentage leerlingen dat uitstroomt naar leerwegondersteunend onderwijs of praktijkonderwijs ligt, over drie schooljaren bekeken, iets boven het landelijk gemiddelde. Basisschool De Burcht ontvangt wel gegevens over de schoolloopbaan van oud-leerlingen in het voortgezet onderwijs, maar analyseert deze niet systematisch. Om die reden heeft de inspectie geen beoordeling uitgesproken over de schoolloopbanen na het verlaten van de basisschool. rapport jaarlijks onderzoek p.c.b.s. De Burcht - 11 februari

13 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT De bevindingen in dit jaarlijks onderzoek leiden tot de volgende conclusie over het vervolg van het toezicht (toezichtarrangement): het volgende bezoek van de inspectie zal bestaan uit een periodiek kwaliteitsonderzoek. rapport jaarlijks onderzoek p.c.b.s. De Burcht - 11 februari

14

15 BIJLAGE Kwaliteitsaspect 1: Kwaliteitszorg Toelichting: Scholen zijn primair zelf verantwoordelijk voor de kwaliteit van het gegeven onderwijs. In de Wet op het primair onderwijs wordt voorgeschreven dat scholen een kwaliteitszorgbeleid dienen te voeren. Dit beleid moet ook in het schoolplan beschreven zijn. Kwaliteitszorg betreft activiteiten die erop gericht zijn de kwaliteit van het onderwijs te bepalen, te bewaken, te borgen en te verbeteren. Elke school zal daartoe, rekening houdend met de kenmerken van de leerlingen en met de wensen van belanghebbenden uit de omgeving van de school, dienen aan te geven wat zij onder kwalitatief goed onderwijs verstaat. Ze zal die opvattingen dienen te vertalen in doelen en zal systematisch moeten nagaan of zij die doelen ook bereikt. Op basis daarvan zal zij zich doelen voor verdere verbetering moeten stellen, die worden opgenomen in een meerjarig schoolontwikkelingstraject. Ze zal vervolgens dienen na te gaan wat de effecten van die verbeteractiviteiten zijn en zal daarover dienen te communiceren met de betrokken geledingen. Het geheel kenmerkt zich door een cyclische aanpak. Kwaliteitsaspect 2: Toetsing Toelichting: Regelmatig nagaan of leerlingen de aangeboden leerstof beheersen en/of bepaalde leerdoelen bereikt hebben, is belangrijk. Bovendien kan uit de opbrengsten van het onderwijs worden afgeleid hoe een school haar functies vervult en haar doelstellingen bereikt. Derhalve gaat de inspectie na in hoeverre de school de kwaliteit van toetsinstrumenten en het juiste gebruik ervan garandeert. Kwaliteitsaspect 8: Opbrengsten Toelichting: Bij het kwaliteitsaspect opbrengsten wordt nagegaan of de prestaties van leerlingen ten minste het niveau hebben dat op grond van de kenmerken van de populatie leerlingen verwacht mag worden. Dit betreft zowel de leerresultaten aan het einde als gedurende de schoolperiode, alsook de beheersing van een aantal vaardigheden die voor maatschappelijk functioneren gewenst zijn. Daarnaast is er aandacht voor aantallen zittenblijvers en verwijzingen in relatie tot het totaal aantal leerlingen van de school. Ten slotte worden ook de adviezen voor het voortgezet onderwijs en het functioneren van de leerlingen in het voortgezet onderwijs hierbij betrokken. rapport jaarlijks onderzoek p.c.b.s. De Burcht - 11 februari