Omgangsprotocol de Werkschuit

Transcriptie

1 Omgangsprotocol de Werkschuit Het omgangsprotocol van ons kindcentrum is erop gericht pestgedrag te voorkomen en als het zich voordoet er adequaat op te reageren. We zorgen in het kindcentrum voor een goed pedagogisch klimaat. Uitgangspunten hiervoor zijn: Wij willen dat de kinderen zich veilig voelen en zich optimaal kunnen ontwikkelen We willen elkaar aan kunnen spreken op regels en afspraken Wij willen dat alle kinderen met plezier naar school gaan Daartoe hebben wij 5 schoolafspraken: Ik vind jou belangrijk, ik vind mezelf belangrijk en ik vind wat we samen hebben belangrijk. We luisteren naar elkaar zodat we elkaar beter begrijpen. Door samen te praten kunnen we heel veel oplossen! We werken samen, zodat we samen plezier hebben. Ik zorg goed voor jouw spullen, ik zorg goed voor de spullen die we samen hebben. We zijn samen verantwoordelijk voor onze omgeving. We zorgen samen voor een opgeruimde en een verzorgde school. Ik help iedereen die hulp nodig heeft. We helpen jongere kinderen. Wij helpen elkaar herinneren aan onze beloftes en afspraken. We delen kennis en helpen hier elkaar mee. We zorgen samen voor een fijne sfeer op school. Bij ons op school mag je zijn zoals je bent. Wij schelden elkaar niet uit en zorgen ervoor dat iedereen zich fijn voelt op onze school. Wij hebben oog voor elkaar en zoeken samen naar een oplossing, als dat nodig is. Iedereen is belangrijk! Ik denk na voor ik iets doe. Wij houden bewust rekening met elkaar en doen geen dingen waar een ander last van heeft. We denken na voor we iets aan de leerkracht vragen en proberen eerst zelf oplossingen te bedenken. 1

2 We denken na over de gevolgen van ons gedrag voordat we zomaar iets doen! Deze afspraken worden in de lessen sociaal- emotionele ontwikkeling aan de orde gesteld en beleefd. Iedere maand wordt de regel die aan de orde is in de nieuwsbrief genoemd. De regel en de afspraken zijn zichtbaar in de school. Een methode voor sociaal emotionele ontwikkeling Om de lessen sociaal- emotionele ontwikkeling een goede inhoud te geven wordt gebruik gemaakt van de Kracht van 8. Deze methode wordt gebruikt als bronnenboek. De onderbouw werkt ook met knuffelkaartjes. Zij kunnen dienen als uitgangspunt voor een gesprek of het maken van een tekening. Afnemen van een sociogram Er wordt vanaf groep 4 in september/oktober een sociogram afgenomen en besproken in een leerlingbespreking. In een sociogram kun je zien of er kinderen zijn die geen/weinig aansluiting in de groep hebben. Mocht dit het geval zijn, dan wordt een handelingsplan opgesteld om te zorgen dat het kind wel goed in de groep komt te zitten. De antwoorden op de vragen worden in Parnassys ingevoerd. Leerlingvolgsysteem We gebruiken op school het leerlingvolgsysteem ZIEN! Eén keer per jaar wordt de vragenlijst door de leerkrachten van groep 1 tot en met 8 voor de groep ingevuld. In groep 5 tot en met 8 vullen ook de kinderen een vragenlijst in. Naar aanleiding van de uitkomst, wordt er zo nodig een handelingsplan opgesteld: individueel of voor de groep. Vertrouwenspersoon Er is een vertrouwenspersoon voor de leerlingen aangesteld op school, bij hem/haar kunnen kinderen terecht als er iets speelt wat het kind moeilijk aan iemand kan vertellen. Wie deze vertrouwenspersoon is wordt aan het begin van het schooljaar aan de kinderen verteld. Uitgangspunten om pesten / ongewenst gedrag te stoppen: Bij pestgedrag wordt het inschakelen van de leerkracht niet opgevat als klikken. Als je wordt gepest of als je ruzie met een ander hebt en je komt er zelf niet uit, dan mag je hulp aan de leerkracht vragen. Ook thuis mag/moet je praten over pestgedrag. Pesten is onacceptabel en wordt als een probleem gezien door alle direct betrokken partijen. De klasgenoten hebben ook een verantwoordelijkheid bij pestgedrag. Zij worden geacht problemen bij de leerkracht aan te kaarten. Het uitgangspunt is dat alle leerlingen verantwoordelijk zijn voor een goede sfeer in de groep. Je behandelt een ander zoals je zelf graag behandeld wilt worden. School en ouders werken samen. Beide beide partijen waken over de eigen grenzen. Het is niet de bedoeling dat ouders naar school komen om eigenhandig een probleem voor hun kind op te (komen) lossen. Ouders, leerkrachten en directie lossen een probleem in overleg op. Hoe gaan we om met ongewenst gedrag? Bij het aanpakken van pestgedrag gaan we uit van de hele groep. Versterkers moedigen het pesten aan, assistenten pesten mee en buitenstaanders laten het gebeuren. Zonder verdedigers 2

3 maakt een gepest kind geen kans. Niet iedereen is verantwoordelijk voor het pesten, maar iedereen is er wel verantwoordelijk voor dat er een eind aan komt. a. In de lessen Aan het begin van het schooljaar worden er klassenafspraken gemaakt. Leerlingen en leerkrachten stellen samen de regels op. Tijdens een les sociaal- emotionele ontwikkeling met de groep gesproken over pesten. De kinderen krijgen inzicht in de verschillen tussen plagen en pesten. De methode Stoppen is stoppen wordt aangeboden in de groepen 1 tot en met 6. Vanaf groep 7 wordt er gewerkt met de Sterk-lessen. In de groepen 1 en 2 is er kinderyoga, in de groepen 1 tot en met 6 kindermassage. Tijdens de evaluatie aan het eind van de schooldag wordt met de groep besproken hoe de dag was en zo nodig oplossingsstrategieën doorgenomen. Melden van pesten is geen klikken! Het voorkomen van digitaal pesten krijgt aandacht in de lessen. b. Op het plein Tijdens de kleine pauze zijn ten minste twee leerkrachten buiten. De kinderen weten waar zij terecht kunnen. Tijdens de grote pauze zijn er 3 ouders en een leerkracht buiten: duidelijk zichtbaar met een gele hes. De pleinafspraken worden in de groepen besproken c. Enquêtes Om de twee jaar wordt de WMK (werken met kwaliteitskaarten) enquête sociale veiligheid afgenomen. Uit de scores kunnen we aflezen of ons omgangsprotocol werkt of dat we andere inzet moeten doen. d. De rol van ouders Ouders hebben ook een signalerende rol (zie bijlage 1). Wanneer zij een signaal zien of van het kind horen, nemen zij contact op met de leerkracht. Aanpak van ongewenst gedrag/ pestgedrag Wanneer leerlingen ruzie met elkaar hebben en of elkaar pesten, proberen zij en wij: Er eerst zelf en samen uit te komen Wanneer één van de leerlingen er niet uitkomt, heeft deze het recht en de plicht het probleem aan de leerkracht voor te leggen. De leerkracht gaat met de leerlingen een gesprek aan voor verheldering en probeert samen met hen de ruzie of pesterijen op te lossen en (nieuwe) afspraken te maken. Wanneer er een incident met betrekking tot ongewenst gedrag is geweest, neemt de leerkracht contact op met de ouders van de leerlingen om hen op de hoogte te brengen (de gepeste leerling en de pester). De ouders en de leerkracht werken samen aan een bevredigende oplossing, waarbij de ouders nadrukkelijk om hun medewerking gevraagd wordt. De leerkracht biedt altijd hulp aan de gepeste en begeleidt de pester. Indien nodig met ouders en/of externe deskundigen. Er wordt een handelingsplan opgesteld en geëvalueerd na een afgesproken termijn. Ook kan de school over gaan tot het nemen van maatregelen om het gepeste kind te beschermen. Te denken valt aan maatregelen die de pester van het gepeste kind weghouden: bijvoorbeeld (tijdelijke) plaatsing in een andere groep, of in zeer ernstige omstandigheden kan de pester geschorst worden van school. 3

4 Bijlagen: 1. Schema plagen / pesten 2. Stop-is-stop stappenplan 3. Sterklessen groep 7 (en doorgaande lijn groep 8) 4. Begeleiding van de gepeste leerling en van de pester 5. Adviezen aan de ouders 4

5 Bijlage 1 Gebeurt zomaar, ineens PLAGEN Is bijna nooit gemeen bedoeld, maar meer als een grapje Plagen duurt niet lang, en zo nu en dan Gebeurt onder ons en niemand speelt de baas Is meestal niet heel erg vervelend voor een kind, maar het kan soms wel naar overkomen Eén tegen één! Kan door iedereen gedaan worden, soms plaagt de één, dan weer een ander Doet soms een beetje pijn, gaat snel weer over. Soms is het zelfs wel leuk of grappig Na het plagen ben je snel weer vriendjes Je hoort er gewoon bij, ook al word je geplaagd. De groep heeft geen last van het plagen en het is gezellig in de groep PESTEN Gebeurt expres, de pester heeft een plannetje gemaakt Doet iemand pijn Pesten kan lang duren en elke dag plaatsvinden. Gaat niet vanzelf over. De pester is de baas De pester doet een ander kind expres pijn Gebeurt meestal door een groepje: de pester en de meelopers pesten Gaat meestal op eenzelfde manier: de pester pest met de meelopers, hetzelfde kind Moet snel stoppen, het kind dat gepest wordt, heeft er veel last van en wordt er ongelukkig van Maakt het moeilijk om weer vrienden te maken Je voelt je alleen en er niet meer bij horen De kinderen in de groep voelen zich niet fijn, ze zijn bang en vertrouwen elkaar niet Signalen van pesten kunnen zijn: Altijd een bijnaam, nooit eigen naam noemen Een klasgenoot voortdurend ergens de schuld van geven Briefjes doorgeven of digitaal nare opmerkingen plaatsen Opmerkingen maken over kleding Isoleren Buiten de school opwachten Naar het huis van het slachtoffer gaan Bezittingen afpakken Somatische klachten Bijlage 2 Stop-is-Stop-stappenplan Wanneer er vervelende dingen gebeuren, dan zeg je 1. Stop! Hou daar mee op, dit vind ik niet leuk. 2. Stap 1 met nadruk herhalen. 3. Ik ga naar de juf/meester. 4. Je gaat naar de juf of meester. 5

6 Bijlage 3 STERK-lessen De Sterklessen worden gegeven door Quendi Bouma en Willem Hans Elbrecht. Sterklessen is een psycho-fysieke weerbaarheidtraining waarbij leergesprekken afgewisseld worden met fysieke oefeningen. Kinderen leren hoe je jezelf op een goede manier kan beschermen en hoe je opkomt voor jezelf. Om dit te kunnen leren moet je eerst veel ontdekken over je eigen lichaam. Hoe kun je fysieke en mentale kracht ontdekken, sturen en inzetten. Aan de orde komen verschillende thema s. Of zoals wij zeggen de kinderen nemen o.a. de volgende sterke stappen: basishouding/stevig staan trots zijn op jezelf ja-nee-twijfel gevoel lichaamstaal de 4 stappen hulp vragen rol in de groep pesten/gepest worden kindermishandeling De training is gebaseerd op programma s zoals Rots en Water en het Marietje Kesselsproject. Standaard bestaat de training uit 12 lessen van een uur op school maar dat kan worden aangepast aan de groep als daar reden voor is. Daarnaast is er een ouderavond voor alle ouders van de te trainen groep. Doel: kinderen worden sterker: om eigen keuzes te maken om grenzen aan te kunnen geven om boosheid te controleren om hulp te vragen 6

7 Bijlage 4 BEGELEIDING VAN DE GEPESTE LEERLING: Medeleven tonen en luisteren en vragen: hoe en door wie wordt er gepest. Nagaan hoe de leerling zelf reageert, wat doet hij/zij voor tijdens en na het pesten. Huilen of heel boos worden is juist vaak een reactie die een pester wil uitlokken. De leerling in laten zien dat je op een andere manier kunt reageren. Zoeken en oefenen van een andere reactie bijvoorbeeld je niet afzonderen. Het gepeste kind in laten zien waarom een kind pest. Nagaan welke oplossing het kind zelf wil. Sterke kanten van de leerling benadrukken. Belonen (schouderklopje) als de leerling zich anders/beter opstelt. Praten met de ouders van de gepeste leerling en de ouders van de pester(s). Het gepeste kind niet over beschermen bijvoorbeeld naar school brengen of ik zal het de pester wel eens gaan vertellen. Hiermee plaats je het gepeste kind juist in een uitzonderingspositie waardoor het pesten zelfs nog toe kan nemen. BEGELEIDING VAN DE PESTER: N.B.: dit is even belangrijk als de begeleiding van de gepeste leerling. Praten; zoeken naar de reden van het ruzie maken!, pesten (baas willen zijn, jaloezie, verveling). Laten inzien wat het effect van zijn/haar gedrag is voor de gepeste. Excuses aan laten bieden. In laten zien welke sterke (leuke) kanten de gepeste heeft. Pesten is verboden in en om de school: wij houden ons aan deze regel; straffen als het kind wel pest belonen (schouderklopje) als het kind zich aan de regels houdt. Kind leren niet meteen kwaad te reageren, leren beheersen, de stop-eerstnadenken-houding of een andere manier van gedrag aanleren. Contact tussen ouders en school; elkaar informeren en overleggen. Inleven in het kind; wat is de oorzaak van pesten? Geven van een brochure met tips voor thuis. Zoeken van een sport of club; waar het kind kan ervaren dat contact met andere kinderen wel leuk kan zijn. Inschakelen hulp; sociale vaardigheidstrainingen; Jeugdgezondheidszorg; huisarts; GGD. Oorzaken van pestgedrag kunnen zijn: Voortdurend gevoel van anonimiteit (buitengesloten voelen). Voortdurend in een niet-passende rol worden gedrukt. Voortdurend met elkaar de competitie aan gaan. Een voortdurende strijd om macht in de klas of in de buurt. Een problematische thuissituatie. 7

8 bijlage 5 ADVIEZEN AAN DE OUDERS VAN ONZE SCHOOL Ouders van gepeste leerlingen: Houd de communicatie met uw kind open, blijf in gesprek met uw kind. Als pesten niet op school gebeurt, maar op straat, probeert u contact op te nemen met de ouders van de pester(s) om het probleem bespreekbaar te maken. Pesten op school kunt u het beste direct met de leerkracht bespreken. Door positieve stimulering en zgn. schouderklopjes kan het zelf respect vergroot worden of weer terug komen. Stimuleer uw kind tot het beoefenen van een georganiseerde activiteit. Steun uw kind in het idee dat er een einde aan het pesten komt. Ouders van pesters: Neem het probleem van uw kind serieus. Raak niet in paniek: elk kind loopt kans pester te worden. Probeer achter de mogelijke oorzaak te komen. Maak uw kind gevoelig voor wat het anderen aandoet. Besteed extra aandacht aan uw kind. Stimuleer uw kin tot het beoefenen van een georganiseerde activiteit. Corrigeer ongewenst gedrag en benoem het goede gedrag van uw kind. Maak uw kind duidelijk dat u achter de beslissing van school staat. Alle andere ouders: Neem de ouders van het gepeste kind en van de pester serieus. Stimuleer uw kind om op een goede manier met andere kinderen om te gaan. Corrigeer uw kind bij ongewenst gedrag en benoem goed gedrag. Geef zelf het goede voorbeeld. Leer uw kind voor anderen op te komen. Leer uw kind voor zichzelf op te komen. 8