Even uw aandacht. Veel leesplezier!

Transcriptie

1 Even uw aandacht Deze smaakmaker laat u toe kennis te maken met dit werk. Dit tekstfragment mag niet gebruikt worden voor opvoering. Het mag niet worden gedownload, afgedrukt of verder verspreid. Indien deze smaakmaker u bevalt, raden we u aan het volledige toneelstuk te ontlenen en te lezen voor u tot de aankoop van boekjes voor opvoering beslist. Veel leesplezier!

2 RIK MET HET ENE OOG Een monoloog door Roland Bergeys Toneelfonds J. Janssens Antwerpen 2008 Nr.2977

3 OPVOERINGSRECHT Het opvoeringsrecht wordt verkregen na aankoop van tenminste TWEE tekstboekjes bij de uitgever en na betaling van de verschuldigde opvoeringsrsrechten aan: S.A.B.A.M. Aarlenstraat Brussel Na aankoop van het verplicht aantal boekjes krijgt men van de uitgever een aanvraagkaart die, degelijk ingevuld, minstens vier weken de opvoering(en) naar S.A.B.A.M. moet worden gestuurd. Men is volgens de Auteurswet strafbaar als men gebruik maakt van gekregen, gehuurde, geleende of gekopieerde boekjes. Wanneer men niet voldoet aan de hier opgesomde voorwaarden, worden de geldende opvoeringsrechten met 100% verhoogd. Voor Nederland wende men zich tot: Stichting Bredero Auteursrechtenbureau Valeriaanstraat RP Krommenie BELANGRIJKE OPMERKING! Alle rechten voorbehouden. Iedereen die toestemming verkreeg het stuk RIK MET HET ENE OOG op te voeren moet de naam van auteur ROLAND BERGEYS vermelden in alle publicaties die n.a.v. de voorstellingen verschijnen. De auteursnaam moet onmiddellijk onder de titel vermeld worden, in een lettertype minstens half zo groot als dat van de titel, maar minstens twee keer zo groot als dat waarin de naam van de vertaler, regisseur en spelers wordt vermeld. Wettelijk depot D/2008/220/20 ISBN Toneelfonds J. Janssens/Roland Bergeys Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, internet of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever

4 1 PERSONAGE (1 heer) RIK : DECOR De cel: een getralied raam, hoog opgehangen in de doeken, een streep zonlicht schijnt er door. Een getraliede deur. Een vermolmde bank. Een ketting op de grond, boeien, in een hoek een doodskop, wat knoken. Rik draagt een oude pij en een windel of een lap voor zijn oog.

5 2 (In een cachot nabij Jeruzalem denkt Rik aan de stervende paus. In de cel ligt een ei. Af en toe kruipt hij ernaar toe, gaat ervan lopen, hij raapt het op, koestert het, wil het opeten, bedenkt zich, tikt er tegen, spreekt er tegen...) RIK : TSJIEP? Tsjiep?! Allez? Er komt nog altijd niks uit! Ik zit, heu, héhé, ik zit met een ei ik word er nog kirrewit van, kirrewit De boodschap zelf dan maar herhalen, ja: gegroet, Heilige Vader, de zon priemt door een kier, maar ik dùrf er geeneens door kijken! Jeruzalem is gevallen, na de eerste kruistocht die U Uw gezegend volk op een plateauke hebt aangeboden - na maanden lijden, dat wel: soms aten Uw mannen distels in de hitte, ze stierven van de dorst, en in Antiochië begonnen de Moren door te krijgen, dat ridder en paard niet één blinkende duivel vormden - ze schoten erop, en soms viel er eentje uit het zadel, of ze schoten die knollen af, en die van ons moesten voort op ezels. Ge-had-dat-moeten-zien rammelen, in kilo s oud ijzer vol luizen: Ju, aanvalleù! Klédderdeklédder sjiek gerichte pijlen vulden hun vizier met bloed, en valken haalden hun postduiven neer: dàt was moderne oorlogvoering! Nu is de stad verwoest gelijk Nicea, waar ze Turkenkoppen terugschoten met stront - ze werden er zelf mottig van. O, dat ben U ook naar t schijnt, Uw licht gaat ons verlaten! Zelfs voor de vertegenwoordiger van de Allerhoogste komt er op een dag een eind aan hé, U bent tenslotte maar remplacant Maar geen nood: als dit ei op tijd uitkomt, hoort U eerst nog mijn verhaal, het enige echte over een tocht die meer zielen dan vreugd nalaat... Tsjiep ik zal t maar warm houden, haha

6 3 Langs de paterkes om, zit ik hier: in drieënzestig hadden sterren van het beeld Leeuw ruzie gemaakt, tierend, ons op onze Nietigheid wijzend, de Hemel was één lichtspel. Dat jaar ging de helft van het Hof dood, én mijn bomma. Dus stopten ma en pa me uit schrik in het klooster: de Heilige Maria zou me wel beschermen. Weet, nooit heb ik Uw leer willen volgen, Vader, ik was te koppig! De paterkes waren ook dom: ze brabbelden mekaar klakkeloos na, maar als ik hen iets serieus vroeg, konden ze geen fatsoenlijke uitleg geven. Over de rijkdom van de Kerk? Neje. Pas laat in de Schepping kwam er hemellicht, had de Heiland dan àlles in t donker geflikt? Dat wisten ze niet. Enne: onbevlekt ontvangen?!... - Pats! een visioen voor die Jozef: Die van jullie cryght ne cleyne,... maer niet van ù!! Blijf dan maar kalm! Neen, geen enkel duidelijk antwoord heb ik gekregen. Ik bad onder hun dwang, met in mijn kamerke als enige compagnon een zwarte vogel met een gele bek, een cadeau nog van een pelgrim aan de Orde, hij was binnengevlogen om me te komen troosten: hij dronk wijwater, at hosties, en ik noemde hem Beo. We werden dikke maatjes, ik leerde hem bij onraad op zijn kant vliegen, en ik leerde hem zelfs klappen - pure leute was het die dagen, tot Uw woord ook daar weerklonk: Wegh met de cetters in Palestina! Cetters?... vroeg ik, juist lonkend naar een deerne die langs m n vensterke

7 4 passeerde. Ze gluurde naar mijn kaal kruintje en ik naar haar balkon. Hewel, dàt had ik niet mogen doen: zulke zedenverwildering bestrafte Broeder Beul onmiddellijk: hij kneep mijn geslacht tot kiezel, sloeg mijn oog uit, en joeg me weg! En sindsdien heet Rik, zoon van Pier en Nel, Rik Met Het Ene Oog. Tsjiep, tsjiep? Niks komt eruit. Ik ben toch niet op mijn kop gevallen? En honger dat ik heb! Om de vier dagen krijg ik hier wat meelpap, da s al Denkt U nu werkelijk dat ik dit ei niet liever zou pellen? Het uitzuigen? Bakken? Er wat peper en zout en kruidnagel en ajuin bij kappen, oooch het water loopt uit mijn mond... Heer zegen deze spijze, neje: Rik, schei uit! Jongens toch, ik klap er gewoon tegen. Zo-ot! Haha, maar ik kan ook niet anders - voor Uwe doorluchtige Heerlijkheid, Vader. Allez, gedeeltelijk toch. Soms denk ik, dat het bestaan ons gewoon meesleurt. Treurend trok ik voort, en botste in een dorp op een meeting: een pastoor zag voortekens in een dove gans, stopte een pluim van haar bij zijn relikwieën en knoken van heiligen, en zei dat ze ons naar Jeruzalem zou leiden - onderweg mocht ge naar believen plunderen, en meisjes zonder kuisheidsgordel testen - tja, als ge niét meeging, werd ge ter plekke gewurgd. Als de weerlicht vluchtte ik, samen met een gebochelde die het ook niet zag zitten. Hij had een boog en een fluit bij, en omdat hij zo raar keek van onder zijn kap en omdat er geen gebenedijd woord uit kwam, noemde ik hem gewoon maar Bult. We liepen en liepen, en stopten pas toen we bij een burcht aankwamen die zo schoon leek, dat ze op hun kop moesten gevallen zijn om van daaruit te willen gaan vechten in den vreemde.

8 5 TER INFO Rik Met Het Ene Oog is de derde monoloog van de cyclus Zending geweigerd. In elk ervan speelt een brief, of een mislukte poging tot contact een rol. De twee andere delen Verstandhouding bij Peters en Wachten tot morgen - zijn eveneens te verkrijgen bij deze uitgeverij. Rik is ook te verkrijgen als volavondstuk met meerdere personages. Deze is eveneens opgenomen in het fonds van deze uitgeverij. Commentaar van dichter-troubadour Peter Holvoet Hanssen ( Rik getuigt van een heerlijke kapers-spirit, origineel concept, vol vinnige interventies, grappige en indringende passages - een levendige duik in de geschiedenis. Commentaar van Gilbert Isbin, gitaarvirtuoos met poëtische ziel ( Een grappige monoloog met een diepgaande boodschap. Commentaar van ERWEE, auteur ( Ik heb genoten van de première, het was prima in orde in OC Het Oude Badhuis. Proficiat voor schrijver-regisseur Roland Bergeys en acteur Ronny Pauwels!