:: Inhoud - deel 1. Beheer van elektriciteitsverbruik deel 1. Factuuranalyse elektriciteit

Transcriptie

1 Beheer van elektriciteitsverbruik deel 1 Energie Valérie de Groote (Cenergie) Projectleider Energiezorg 31 mei :: Inhoud - deel 1 Factuuranalyse elektriciteit Prijsbepalende factoren Verbruik Piekvermogen Reactief verbruik Tarief Captieve markt Vrije markt Ongunstige situaties opsporen Ongebruikte meters Piekvermogen Reactief verbruik Contractgebonden eisen

2 :: Inhoud - deel 2 Kengetallen in de tertiare sector Energiebalansen Benchmarking Correlaties Besparen op elektriciteitsverbruik Koeling Ventilatie Pompen Verlichting Apparaten :: Inhoud - deel 1 Factuuranalyse elektriciteit Prijsbepalende factoren Verbruik Piekvermogen Reactief verbruik Tarief Captieve markt Vrije markt Ongunstige situaties opsporen Ongebruikte meters Piekvermogen Reactief verbruik Contractgebonden eisen

3 apr Hoogspanningslus Elektriciteit globaal mei jun jul aug sep okt nov dec jan 2006 Stille uren Normale uren Totaal Verloop per maand feb mrt Universiteit Gent Glaverbel Elektriciteit vermogenprofiel :00 0:00 0:00 1:00 0:00 1:00 0:00 1:00 0:00 0:00 0:00 0:00 0:00 0:00 0:00 0:00 0:00 0:00 0:00 1 feb 2 feb 3 feb 5 feb 7 feb 9 feb 11 feb 13 feb 15 feb 17 feb 19 feb 21 feb 23 feb 25 feb 27 feb 29 feb 2004 Werkelijk Vermogen :: Prijsbepalende factoren Elektriciteitsfactuur Elektriciteit (kwh) Piekvermogen (kw) Tarief/ Leverancier Verbruik Piekvermogen Reactief verbruik :: Verbruik Indexen Verschil tussen 2 meterstanden Meterfactor Constante waarmee dit verschil vermenigvuldigd dient te worden Meter voor: Verbruik Normale uren Verbruik Stille uren (Verbruik Piekuren)

4 :: Case: Universiteit Definitie Normale/Stille Uren: normale uren: weekdagen: 7u00 22u00 stille uren: weekdagen: 22u00 7u00 + weekend + wettelijke feestdagen Case: Universiteit Campussen, bibliotheken Administratieve gebouwen (kantoren) Labo s, technische gebouwen Studentenhomes & restaurants Sport infrastructuur Normale openingstijden: 08u00 20u00 (campussen + kantoren) :: Case: Universiteit Elektriciteit SU Elektriciteit NU Elektriciteit (kwh) / Grootste verbruikers (jaarverbruik gebouwen)

5 :: Case: Universiteit 58% 42% Elektriciteit SU Elektriciteit NU Verbruik SU = 42 % totaal verbruik = 72 % verbruik NU (>2/3) :: Case: Universiteit Bron verbruik Stille Uren: Koeling: compressoren, ijswater pompen Ventilatie: ventilatoren Verwarming: CV pompen Verlichting ICT infrastructuur: server rooms, Kantoorapparatuur: PC s, printers, fax, copiers, Buitenverlichting Keukenapparatuur: koelkasten, diepvriezers, afzuiginstallaties

6 :: Inhoud - deel 1 Factuuranalyse elektriciteit Prijsbepalende factoren Verbruik Piekvermogen Reactief verbruik Tarief Captieve markt Vrije markt Ongunstige situaties opsporen Ongebruikte meters Piekvermogen Reactief verbruik Contractgebonden eisen :: Piekvermogen Gemiddeld afgenomen vermogen = Verbruik in kwh/tijdsspanne meting Kwartuurvermogen = Verbruik in kwh/15 min (meting: 15 min) Wordt in geval van hoogspanningsaansluiting continu gemeten Maandelijks piekvermogen = Hoogst geregistreerd kwartuurvermogen tijdens maand van facturatie Bepalend voor energieprijs!

7 :: Case: Industriële verbruiker :: Reactief verbruik Reactieve energie: als cos φ < 0,9 of tg φ < 0,5 wanneer reactieve E > 50% actieve E saldo aangerekend aan 20% gemiddelde kwhprijs factuur Voorbeeld: kwh/jaar, gemiddelde kwh-prijs = 0,09 EUR/kWh Reactieve E < 50% actieve E: kvarh: 0 EUR Reactieve E > 50% actieve E: kvarh: kvarh * (0,09*0,2) EUR/kWh = 540

8 :: Reactief verbruik Reactieve energie: Wordt veroorzaakt door aanwezige spoelen, vb. van elektromotoren en klassieke ballasten FL-lampen Inductie: de stroom ijlt na t.o.v. de spanning Het schijnbaar opgenomen vermogen (V*A) ligt hoger dan het nuttig (actief) vermogen (W) Arbeidsfactor: cos phi > 0,9 cos phi = kw kva kw = cos phi * kva :: Inhoud - deel 1 Factuuranalyse elektriciteit Prijsbepalende factoren Verbruik Piekvermogen Reactief verbruik Tarief Captieve markt Vrije markt Ongunstige situaties opsporen Ongebruikte meters Piekvermogen Reactief verbruik Contractgebonden eisen

9 :: Tarief Structuur van de markt bepaalt tarief(-componenten) Vrijmaking doorgevoerd op gewestelijk niveau: Vlaanderen: volledig vrij sinds 1 juli 2003 Brussel/Wallonië: volledig vrij sinds 1 januari 2007 :: Tariefstructuur hoogspanning In vrijgemaakte markt in principe geen regels Leverancier kiest tariefstructuur Klant/afnemer kan onderhandelen met leveranciers voor tarief op maat. Vaststelling: rechtstreeks of onrechtstreeks verband met tarieven van toepassing vóór liberalisering

10 :: Huidige marktsituatie REGULATOR (BIM - BRUGEL) LEVERANCIER PRODUCTIE TRANSPORT DISTRIBUTIE VERBRUIK Productiemaatschappijen Transportnetbeheerder Distributienetbeheerders Verbruikers PARTIJEN EdF, ECS, Electrabel, Luminus, Nuon, SPE, E.On Belgium, etc. ELIA SIBELGA Eligibele verbruikers Directe verbruikers :: Prijsstelling: voor en na liberalisering Taksen & Belastingen HEFFINGEN Transport & Distributie DISTRIBUTIE & TRANSPORT Productie COMMODITY CAPTIEVE MARKT GELIBERALISEERDE MARKT

11 Captieve markt :: Hoogspanningstarieven Grote industrie Tarief C 4 Maandspits (MW) Tarief A Tarief B Meest voordelige? Optioneel uurseizoenstarief Benuttigingsuren

12 :: Keuze HS-tarief Tarief A: Verlichting: > 15% verbruik naar verlichting Drijfkracht: < 15% verbruik naar verlichting Elektrothermie: elektrische keukens, elektrische verwarming :: Keuze HS-tarief Tarief B: hogere vast term, lagere variabele term dan A vlak afnamepatroon, lage pieken Optioneel uurseizoenstarief: hoge vaste term tijdens piekuren in de winter lage winterverbruiken, hoge zomerverbruiken vb. kantoor met koeling, supermarkt met koelapparaten, peakshaving

13 :: HS-tariefopbouw 1) Indexen + constante 2) Maandelijkse vaste vergoeding 3) Vaste term (vermogenterm) 4) Variabele term (proportionele term) NU, SU, PU 5) Maximumprijs (enkel tarief A) 6) Reactieve energie 7) BTW :: HS-tariefopbouw 1) Jaarlijkse vermogenterm 2) Maandelijkse vermogenterm 3) vermogenterm PU 4) Variabele term PU

14 :: HS-tariefopbouw Indexen Verschil tussen 2 meterstanden Meterfactor Constante waarmee dit verschil vermenigvuldigd dient te worden :: HS-tariefopbouw Maandelijkse vaste vergoeding per leveringspunt kost meterhuur en facturatie

15 :: HS-tariefopbouw Vaste term maximum kwartuurpiek kw maandelijkse term jaarlijkse term (niet tarief A, NU niet juli & augustus) Variabele term maandelijks verbruik kwh Kosten liggen hoger: winter > zomer week > weekend dag > nacht middag & avond > rest dag Kosten ter beschikking gesteld vermogen (bouw centrales, netten, transfo s, ) Kosten productie van elektriciteit (brandstof) & exploitatiekosten :: HS-tariefopbouw Seizoenen (optioneel uurseizoenstarief): winter: november, december, januari, februari zomer: juli, augustus tussenseizoen: maart, april, mei, juni, september, oktober

16 :: HS-tariefopbouw Uren (variabele term): normale uren: 15 h/d ma vr, meestal 7u00 22u00 stille uren: 9 h/d + weekend + wettelijke feestdagen piekuren: 4 h/d in de winter NU / SU: afhankelijk van netbeheerder PU: afhankelijk van regio :: HS-tariefopbouw Prijsherzieningsparameters: Nc: evolutie brandstofprijs Ne: lonen, materialen, grondstoffen D (tarief A & optioneel uurseizoenstarief) E (tarief B) in functie van het maandelijks opgenomen vermogen Ne & Nc fluctueren maandelijks, in BS

17 :: HS-tariefopbouw Maximumprijs (tarief A): Berekening gemiddelde kwh-prijs: (vaste term + variabele term NU) / # kwh Gemiddelde kwh-prijs - maximumprijs = verschil verschil < 0: voordeel = 0 EUR verschil > 0: voordeel = verschil * kwh NU :: HS-tariefopbouw Reactieve energie: als cos φ < 0,9 of tg φ < 0,5 wanneer reactieve E > 50% actieve E saldo aangerekend aan 20% gemiddelde kwh-prijs factuur Voorbeeld: kwh/jaar, gemiddelde kwh-prijs = 0,09 EUR/kWh Reactieve E < 50% actieve E: kvarh: 0 EUR Reactieve E > 50% actieve E: kvarh: kvarh * (0,09*0,2) EUR/kWh = 540

18 :: HS-tariefopbouw Ristorno aandeelhouders intercommunales CREG-bijdrage 1,8987 EUR/MWh BTW 21 % Geliberaliseerde markt

19 :: HS-prijzen 1) Variabele term (proportionele term) NU, SU 2) Transport- & distributiekosten 3) Kosten GSC 4) Andere heffingen :: HS-prijzen Verbruikskosten [Vermogenterm (kw)] Variabele term (kwh) Transport- & distributiekosten: door te rekenen van netbeheerders, apart op factuur Heffingen: Groene stroomcertificaten, hernieuwbare energie Bijdrage op energie Beschermde klanten Territoriumvergoeding Denuclearisatie, Kyoto (CO 2 )

20 :: HS-prijzen Structuur factuur vrij te kiezen door leverancier: Model Captieve markt Op basis van vaste en proportionele term Mogelijks aangepaste facturatieparameters: Ne, Nc, Ncp2, Vaste prijs (All-inclusive) Leverancier engageert zich voor vaste energieprijs voor NU/SU Randparameters liggen contractueel vast Onderschreven vermogen Minimumafname Duurtijd contract Prijs en randparameters onderhandelbaar :: Inhoud - deel 1 Factuuranalyse elektriciteit Prijsbepalende factoren Verbruik Piekvermogen Reactief verbruik Tarief Captieve markt Vrije markt Ongunstige situaties opsporen Ongebruikte meters Piekvermogen Reactief verbruik Contractgebonden eisen

21 :: Ongebruikte meters Factuur elektriciteit omvat steeds vaste kost Meestal genoemd Vaste vergoeding Meterhuur Soms ook niet expliciet vermeld en inbegrepen in Distributiekost Vaste kwh-prijs Kost voor niet-gebruikte meter kan oplopen van 30 euro/jaar voor particuliere meter tot (cfr project energieboekhouding Universiteit Cenergie: EUR/jaar) :: Piekvermogen Vermogenspiek: vermogen t.g.v. hoge opstartstromen = het gemiddelde vermogen gedurende periode van 15 minuten = kwartuurspits Het maximum vermogen op de factuur: = de maximum kwartuurspits tijdens de gefactureerde maand. Verlagen vermogenspiek Verminderen geïnstalleerd vermogen Minimaliseren bedrijftijd door goede regeling Piekbewaking

22 :: Piekvermogen Piekbewaking Principe: door meting van het elektriciteitsverbruik wordt de kwartuurspits voorspeld. Indien deze boven een bepaalde grens dreigt uit te komen, worden verbruikers (gedeeltelijk) afgeschakeld. Synchronisatie met meetinstallatie DNB Meetinterval (kwartier) Facturatieinterval (maand) Welke verbruikers? Niet-kritische verbruikers, toepassingsafhankelijk Vb koeling, koel- en vriescellen, pompen, acculaders heftrucks,... :: Piekvermogen Piekbewaking Meertraps : Bewaking met meerdere grenzen Gefaseerde afschakeling: minst kritische verbruikers eerst, daarna andere verbruikers voorzover mogelijk Gedeeltelijke afschakeling : Geen afschakeling doch vermogensreductie Bijv. ventilatie op lager toerental Extra vermogen bij terug inschakelen verbruiker Vb koelcel Indien regel-technisch mogelijk en geen risico op grensoverschrijding

23 :: Reactief verbruik Reactieve energie: Wordt veroorzaakt door aanwezige spoelen, vb. van elektromotoren en klassieke ballasten FL-lampen Inductie: de stroom ijlt na t.o.v. de spanning Het schijnbaar opgenomen vermogen (V*A) ligt hoger dan het nuttig (actief) vermogen (W) Arbeidsfactor: cos phi > 0,9 cos phi = kw kva kw = cos phi * kva :: Reactief verbruik Gevolg: hogere stroom nodig voor bepaald actief vermogen. Nadelen: Overdimensionering van kabels, transfo s,... Hogere verliezen, spanningsvallen Correctie: plaatsen van condensatoren Individueel, bijv. op motor Centraal: condensatorbatterij Indien teveel correctie: Capacitatieve energie Correcte dimensionering Automatische condensatorbatterij

24 :: Contractgebonden eisen Randvoorwaarden contract Bepaald contracttype (Nuon) Vaste prijs dag Vasteprijs nacht Randvoorwaarden Onderschreven verbruik Onderstreven vermogen Boeteclausule als Verbruik < 75% onderschr. Verbruik Piekvermogen > 125% onderschr. Vermogen! Boete onderschr. Vermogen wordt gedurende 14 m. na overschrijding aangerekend. (+/- 1,5 EUR/kW)! Facturen opvolgen :: Conclusie Energiekost afhankelijk van: Verbruik Afgenomen vermogen Reactief verbruik Tarief Tarieven in vrije markt te onderhandelen Twee belangrijke structuren Volgens concept Captieve markt Vaste prijs Opvolgen facturen belangrijk om onregelmatigheden snel te identificeren