IDEAAL. Kees Weeda CULTUURBELEID. IDeaal - nummer 8 - september Informatie & Discussie Magazine PvdA Rotterdam

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "IDEAAL. Kees Weeda CULTUURBELEID. IDeaal - nummer 8 - september 2004. Informatie & Discussie Magazine PvdA Rotterdam"

Transcriptie

1 IDEAAL Informatie & Discussie Magazine PvdA Rotterdam CULTUURBELEID IDeaal - nummer 8 - september 2004 Kees Weeda D I N S D A G 5 O K T: L E D E N V E R G A D E R I N G M E T R U U D K O O L E

2 Agenda kijk iedere dag op en blijf op de hoogte Zaterdag 25 sept. tot woensdag 6 okt. Waterschapverkiezingen in vier waterschappen van Zuid-Holland Kijk op Zaterdag 2 oktober Rode Zaterdag, de PvdA voert actie in de stad uur. Locatie: diversen Info: Marja Bijl, Stedelijk Coördinator Rode Zaterdagen, tel Mobiel partijkantoor Winkelcentrum Hesseplaats, uur Info: Robert Krul, fractievoorzitter Prins Alexander. Maandag 4 oktober Eerste bijeenkomst Rotterdamse maandagavonden Onderwerp: ontwikkelingen in de sociaal democratie. Gastsprekers: Frans Leijnse en Henk van der Pols uur. Info: bestuur PvdA Rotterdam, tel zie bijlage Dinsdag 5 oktober Ledenvergadering PvdA Rotterdam, thema: Beginselprogramma van de PvdA, ter voorbereiding op het partijcongres in december uur. Locatie: Café Restaurant de Rustburcht, Strevelsweg met Ruud Koole, zie ook pagina 13 Info: bestuur PvdA Rotterdam, tel Maandag 11 oktober Tweede bijeenkomst Rotterdamse maandagavonden. Onderwerp: ruimtelijke ordening en wonen in de stad. Gastsprekers: Adri Duivesteijn en Luis Overboom uur. Info: bestuur PvdA Rotterdam tel zie bijlage Zaterdag 16 oktober Startconferentie voor bestuurders, volksvertegenwoordigers en deelnemers aan werk- en projectgroepen. Onderwerp: een nieuwe aansprekende visie op de stad in de komende raadsperiode. Info: bestuur PvdA Rotterdam, tel Maandag 25 oktober Derde bijeenkomst Rotterdamse maandagavonden Onderwerp: onderwijs in de stad. Gastsprekers: Theo Magito en Piet Boekhoud uur. Info: bestuur PvdA Rotterdam tel zie bijlage Dinsdag 26 oktober Ledenvergadering PvdA Rotterdam, thema: de gekozen burgemeester uur. Locatie: Café Restaurant de Rustburcht, Strevelsweg Info: bestuur PvdA Rotterdam, tel Zaterdag 9 oktober De Jonge Socialisten Rijnmond en Rood organiseren de links1-dag, met workshops en een lagerhuisdebat. M.m.v. Dwars en jongeren van Milieudefensie. Jonge PvdA-leden (tot 27) zijn van harte welkom, aanmelden is noodzakelijk. Voor lunch en koffie/thee: een bijdrage van 5 euro. Info: Linda Drijver/JS Rijnmond rijnmond@js.nl en Zaterdag 9 oktober PvdA onderafdeling Centrum organiseert stadswandeling: De slag om de Hoogstraat. Komt het ooit nog goed met de Hoogstraat? Deze en andere vragen komen aan bod tijdens de najaarswandeling door het Laurenskwartier met Kitty Demper en Boudewijn Vester als gidsen. Dick van Dongen ontvouwt zijn nieuwe marktconcept. Na afloop een hapje en een drankje. 15:00-17:00 uur. Info: Flora Goudappel, goudappel@frg.eur.nl i.v.m startconferentie op zaterdag 16 oktober, op de derde zaterdag van de maand, deze keer geen cultureel politiek café in Kralingen Richard Moti in gesprek met Steve Stevaert deel 2 Het vervolg op het interview uit de IDeaal van vorige maand, met onder andere zijn visie op gratis elektriciteit, hebben we verschoven naar het oktobernummer. 2 september 2004

3 Colofon IDeaal - 2e jaargang - nummer Redactie: Sonja Greve (hoofdredactie) Piotr van Rij (eindredacteur) Inge Koppert Rob Maas (fotoredactie en techniek) Paulette Verbist (onderafdelingen) Richard Moti Matthijs van Muijen Taco Schmidt Monique Smits Uitgever: Bestuur PvdA Rotterdam Vormgever: Trin-iT Consultants Rob Maas en Mariëtte de Koning (opmaak) Druk: Drukkerij Tripiti Foto s Rob Maas en Petra Reijntjes Papier: Mat mc wit 115 gr 21 x 29.7 cm Oplage: Copy-adres: Willem Smalthof NM Rotterdam telefoon: fax: rotterdam@pvda.nl o.v.v. copy Ideaal Toezending: IDeaal wordt toegezonden aan leden van de PvdA Rotterdam en belangstellenden. Een bijdrage van 20 euro wordt bijzonder op prijs gesteld. Postbanknummer t.n.v. PvdA Afdeling Rotterdam info Alles uit deze uitgave mag worden overgenomen mits met bronvermelding. Van de Voorzitter Scherper aan de wind zeilen Op zaterdag 4 september hadden wij een boeiende bijeenkomst in de Unie ter gelegenheid van de start van het politieke seizoen. In mijn openingstoespraak heb ik namens het bestuur gepleit voor een scherpere profilering van onze standpunten en voor een scherpere oppositie tegen dit college ( Kijk voor de tekst van het bestuursstandpunt op pvdarotterdam.nl ). Naar ons idee is het niet langer voldoende om de wijken in te gaan en naar mensen te luisteren, maar moeten we ons ook uitspreken. We zijn nog steeds kwetsbaar op de thema s die geleid hebben tot de verkiezingsnederlaag van Er zit nog veel pijn in de oude wijken. Het bestuur vindt dat we scherpere keuzes moeten maken in de dilemma s tussen overlast en solidariteit. We moeten de dilemma s waar we nog geen antwoord op hebben onder ogen zien, en in geen geval toedekken. Nooit meer van de problemen wegkijken dus! In diezelfde bijeenkomst kreeg ik vervolgens een voorbeeld aangereikt van dit wegkijken tijdens de forumdiscussie over de jeugdwerkloosheid. Achter de tafel zaten een zevental vertegenwoordigers van instellingen die daar iets tegen doen. Een beetje veel, maar dit aantal symboliseerde wel aardig waar de aanpak van de jeugdwerkloosheid op vast loopt: te veel instellingen die elk weer vanuit een eigen invalshoek betrokken zijn, maar nergens is een centrale regie te vinden. Er was één deelnemer in het forum die in dit rijtje niet thuishoort: Havenondernemer Vervat. Hij gooide al gelijk de knuppel in het hoenderhok met de opmerking dat jongeren niet aan het werk gaan omdat ze druk zijn met de drugshandel. Iets te ongenuanceerd misschien, maar het zette de sfeer: zo van hou maar op met al die brave welzijnsprogramma s om jongeren aan het werk te krijgen. Verderop in de discussie was het opnieuw raak. Er zijn juist nu erg veel banen te vergeven in de haven. Jonge Marokkanen en Antillianen komen echter niet aan de bak. De reputatie van die jongens is zo slecht dat werkgevers de deuren sluiten. Die jongens willen eigenlijk niet werken. Iemand riep nog dat ze op het werk komen uitrusten van hun nachtelijke avonturen. De opmerkingen vielen als een steen in een vijver. De deskundigen achter de tafel bleven stil. Naast mij mompelde nog iemand dat de haven inderdaad helemaal wit is. Dat was het wel zo ongeveer. Enkele dagen later las ik een uitvoerig verslag van de bijeenkomst in het RD. Daarin werd keurig bericht over het feit dat jongeren op zoek naar werk vaak zoek raken, maar werd volledig voorbij gegaan aan het probleem van discriminatie van jonge allochtonen op de arbeidsmarkt, dat zo recht-voor-z n-raap op tafel was gelegd. Zelfs de media zwijgen blijkbaar liever over dit taboe, dat als een tijdbom in de samenleving tikt. Ik heb natuurlijk ook geen pasklaar antwoord op de fatale spiraal van negatieve beeldvorming en discriminatie. We moeten het probleem in ieder geval onder ogen zien. We kunnen nog eindeloos veel ambtenaren en actieprogramma s op de jeugdwerkloosheid loslaten, maar als we dit probleem niet aanpakken raken er steeds meer jongeren zoek. Ocker van Munster voorzitter PvdA Rotterdam Ideaal 2004 september 3

4 Thema Kunst zit in mensen, niet in gebouwen CULTUURBELEID Ronald Motta in gesprek met Kees Weeda Afscheidsinterview met Kees Weeda, hoofd Culturele Zaken van de gemeente Rotterdam. Jarenlang was verantwoordelijk voor het Rotterdamse kunst- en cultuurbeleid. Per 1 oktober vertrekt hij naar de landelijke Raad voor Cultuur. Kees Weeda over zijn tijd in Rotterdam. Kees Weeda is geboren in 1946, op de Mijnsherenlaan nr 7. Een typisch product van Zuid noemt hij zichzelf, voortgekomen uit de combinatie van een West-Brabants/Zeeuwse boerenfamilie die naar Rotterdam- Zuid trok en een havenfamilie. Zijn loopbaan op het Rotterdamse stadhuis begon in 1977, toen hij werd aangetrokken om het blad Frontaal te maken. Rond die tijd nam de Gemeenteraad een motie van Ruud van Middelkoop aan, die 1 miljoen opleverde om een regionale radiozender te beginnen. Aan Weeda de vraag of hij hiermee een halve dag per week aan de slag wilde gaan. Weeda: Dat was een wat optimistische inschatting, maar ik heb toen samen met Saskia Stuiveling Radio Rijnmond opgericht. Toen Hans Simons in 82 wethouder werd deed ik het mediabeleid bij de gemeente. Simons vroeg of ik zijn bestuursassistent wilde worden. Maar mediabeleid zat niet in zijn portefeuille. Ik heb toen Joop Linthorst gevraagd, ook wethouder toen, of ik voor het onderdeel mediabeleid ook zijn bestuursassistent kon worden. Zo combineerde ik de portefeuille van Simons (onderwijs, minderheden en welzijnswerk) met mediabeleid. Het secretariaat mediabeleid viel onder Kunstzaken en zo ben ik daar terecht gekomen. Toen in 87 Hugo Bongers, toen plaatsvervangend hoofd Kunstzaken, naar het Stedelijk Museum in Amsterdam ging, volgde ik hem op. Je hebt veel zien gebeuren in Rotterdam, vooral op kunstgebied. Wat vond jij dat er moest gebeuren toen je bij Kunstzaken terecht kwam? Er is veel veranderd in Rotterdam. In 87 was er een herijking van het Rotterdamse kunstbeleid. Halverwege de jaren 80 was er een kentering waarneembaar in de visie op de vraag waarom de overheid zich met kunst bezig moet houden. In de geschiedenis hebben opeenvolgende visies elkaar opgevolgd. 100 jaar geleden ging het om de schoonheid: door schoonheidsbeleving word je een beter mens. Tot diep in de jaren 50 de reden voor de overheid om zich met kunst bezig te houden. Dat werd in de jaren 60 vervangen door welzijn. Het creatieve in de mens moest gestimuleerd worden. De keus voor kwaliteit diende zich medio jaren 80 aan. Het besef dat kunst bijdraagt aan de kwaliteit van de samenleving als geheel kwam toen op. Dat kunstbeleid onderdeel is van het stedelijk ontwikkelingsbeleid en bijdraagt aan de kwaliteit daarvan, dat probeerde ik vorm te geven. Culturele hoofdstad 2001 In 93 waren wethouder Yvonne de Rijk en ik in Antwerpen, dat jaar culturele hoofdstad. We zijn daar een dag heen gegaan, hebben dingen gezien, onder andere het beeldenpark. Op de terugweg naar Rotterdam zei Yvonne: zoiets zouden wij ook moeten hebben. Ik: ja, ik zou alleen zo snel geen plek weten. Zo ging het gesprek even door, tot bleek dat ik het had over een beeldenpark en Yvonne over culturele hoofdstad. Nou, dat laatste wilde ik ook wel. Toen kwamen de verkiezingen in 94. Yvonne werd geen wethouder meer, maar Hans Kombrink had het in het verkiezingsprogramma opgenomen. Iedereen in de kunstsector was daar destijds verwonderd over, Rotterdam 4 september 2004

5 We moeten terug naar de grote voormannen in de sociaal-democratie die hun idealen, hun bevlogenheid, uit de kunst halen kon beter proberen culturele hoofdstad van Zuid-Holland te worden. Maar we gingen er mee aan de slag en het resultaat kent iedereen. Highlights Dat er goeie mensen op de juiste plekken komen in de kunstinstellingen. Mensen die het gevoel hebben dat zij het met z n allen moeten doen. Die de meerwaarde van hun functie inzien, in het leiden van de stad. En Culturele Hoofdstad. Voor mezelf is het vooral de onmiskenbare groei in kwaliteit van de sector. Kijk naar de gebouwen, we hebben gigantisch veel geïnvesteerd in steen. Dat is goed, maar fundamenteler is investeren in de humuslaag. De grote instroom van kunstenaars in de afgelopen jaren is van betekenis: kunst zit in mensen, niet in gebouwen. Daar ben ik trots op. Nieuwe politiek 2 jaar geleden kreeg iedereen op het stadhuis te maken met een gigantische politieke ommezwaai. Als je nu terugkijkt, wat is er dan veranderd in die 2 jaar? Ik zie geen grote veranderingen. Er is continuering van lijnen die al waren ingezet; lokale cultuurcentra, het operafestival... Dat is goed. Het openbaar bestuur moet niet zwalken, moet niet van de ene op de ander dag omslaan. Er komen een paar andere accenten. Het meest verbáásd was ik toen we een raadscommissie Cultuur & Sport kregen waar raadsleden in gingen zitten omdat ze wilden bezuinigen op de kunst. Ik had tot nu toe alleen maar meegemaakt dat mensen in die commissie wilden omdat ze geïnteresseerd waren in kunst, dat de commissie een steun voor de sector was. En nu was dat opeens anders. We hebben daar niet goed op gereageerd, vind ik. Ik heb een verharding tussen de politiek en de kunstsector meegemaakt. Dat is wel wat gesleten nu. De sector reageerde in eerste instantie heel heftig, begrijpelijk misschien, want het eerste dat klonk was dat er 8 miljoen bezuinigd moest worden. En er wordt ook flink bezuinigd. Maar we hebben ons misschien niet goed gerealiseerd wie we tegenover ons kregen: nieuwelingen in de politiek, heel versgebakken, met een aversie tegen de oude politiek, de machthebbers, dat wereldje, tegen hullie. We hadden daar beter mee om moeten gaan en meer het gesprek moeten zoeken in plaats van de confrontatie. We hebben daar later ook veel energie ingestoken, door met iedereen te gaan praten. En dat werkt. Ach, Sjef Siemons (LR, en voorzitter van de commissie red.) blijft roepen dat het allemaal wel wat minder kan. Dat houdt scherp, denk ik dan maar. Verzelfstandiging Dit college zet de verzelfstandiging van de grote podia, zoals de Doelen en de Schouwburg, en van de musea door. Er is overigens al eerder sprake van geweest. Ik zou het zelf anders doen, maar voor mij is het geen principekwestie. Je ziet het overal gebeuren, ongeacht de politieke kleur van een college. Ook in Amsterdam zijn ze aan het verzelfstandigen. Mijn belangrijkste tegenwerping is dat ik het te duur vindt. De bruidsschat die de instellingen meekrijgen vind ik te ver gaan. Die garanties geeft de Ideaal 2004 september 5

6 Thema Ik wil een wezenlijke betrokkenheid van de politiek bij de kunst CULTUURBELEID gemeente ook niet aan anderen, zoals Lantaren/Venster, een zelfstandige stichting. Ik ben er van overtuigd dat verzelfstandiging voor bezoekers weinig uitmaakt. Juist omdat ik denk dat het weinig tot niets toevoegt, vind ik het jammer dat er zoveel geld mee gemoeid is. Als er daardoor minder geld naar kunst gaat, zou ik dat ongelooflijk jammer vinden. eigen zoontje in de klas juist niet voortrekt. Maar tot nu toe is het Rotterdam niet slecht gegaan. Ook in de komende subsidieronde (Cultuurplan , red) krijgt Rotterdam ongeveer evenveel, en dat is knap. Er moest veel bezuinigd worden en bijna overal is men er op achteruit gegaan. Ik vind dat politiek en kunst te ver uit & development-afdeling van de samenleving. Daar moet je zorgvuldig mee omgaan. Bevlogen sociaal-democraten Joop den Uyl was de laatste grote sociaal-democraat die echt betrokken was bij kunst. Felix Rottenberg heeft wel een rol gespeeld bij het vergroten van de betrokkenheid van de PvdA bij kunst en dat is goed. Maar op dit moment heb ik niet het idee dat het leeft. Een kennis uit Amsterdam zei laatst: Bij jullie heeft Leefbaar gewonnen, bij ons regeren ze. Die kennis doelde daarmee op hoe de PvdA in Amsterdam omgaat met kunst. Kunst- en cultuurbeleid staat in Amsterdam helemaal onderaan de ladder. We moeten terug naar de grote voormannen in de sociaal-democratie die hun idealen, hun bevlogenheid, uit de kunst halen. Dat is wat die gekke Kombrink ook had, die bevlogenheid. De toekomst En wat ga je nu doen? Ik word algemeen secretaris van de Raad voor Cultuur. Dat is het adviesorgaan van de regering inzake het kunst- en cultuurbeleid. Wat ik daar voor Rotterdam kan betekenen? Ik ben door een hele wasstraat gegaan, met allerlei gesprekken, en daar werd ook de vraag gesteld: wat doe je als het Rotterdams Philharmonisch langskomt? Mijn antwoord was: dan denk ik dat ze pech hebben, het is een beetje zoals de leraar die zijn elkaar zijn komen te staan. De politiek is te onverschillig. Thorbecke zei: de politiek moet zich niet met kunst bemoeien. De consequentie daarvan was dat de politiek geen cent moest besteden aan kunst. Maar inmiddels steekt de politiek wel geld in kunst. Je moet dat uitgangspunt heroverwegen. Misschien gaat de politiek wél over kunst. Niet zozeer inhoudelijk, maar wel over de rol die kunst moet spelen. Ik wil juist een wezenlijke betrokkenheid van de politiek bij de kunst. Kunst is een soort research 6 september 2004

7 F r a c t i e n i e u w s ID-ers in de cultuursector Het verdwijnen van ID-banen zet ook de cultuursector sterk onder druk. Tijdens een werkbezoek van commissie Cultuur & Sport aan poppodia kreeg ik bij Waterfront en Baroeg een kijkje in de keuken. Beide podia zijn sterk afhankelijk van deze arbeidskrachten, die het gebouw schoonmaken en onderhouden, bardiensten draaien, flyers verspreiden en persberichten schrijven. Vanwege onderbezetting heeft het vaste personeel hiervoor geen tijd. Regulier personeel inhuren voor deze taken is financieel niet haalbaar. Nu de ID-ers dreigen te verdwijnen raken deze organisaties in grote problemen. De vraag is zelfs of ze straks de deur nog wel open kunnen houden voor de jongeren en de popcultuur. Ook voor deze ID-ers zou het jammer zijn. Zij doen werkervaring op en maken hierdoor meer kans om door te stromen naar een vaste baan. Een deel van hen zal terugvallen in een uitkering, want in de culturele sector liggen reguliere banen niet voor het oprapen. Ronald Motta, gemeenteraadslid voor de PvdA Verzelfstandigen van kunstinstellingen: Nut of noodzaak? B & W hebben in het collegeakkoord afgesproken dat de kunstsector verzelfstandigd moet worden. Het gaat om 4 musea (Boijmans, Wereld-, Maritiem en Historisch), het Centrum Beeldende Kunst en 4 podia (Doelen, Schouwburg, Luxor en Zuidplein). De belangrijkste eisen van het college bij verzelfstandiging zijn: beleid en uitvoering meer op afstand en meer efficiency. Of deze doelen behaald worden is maar de vraag. Voorstanders roepen van wel en tegenstanders roepen van niet. Wie krijgt gelijk? Of wil de wethouder eigenlijk zeggen dat hij niet bij machte is instellingen aan te sturen? De feiten uit het adviesrapport van Twijstra & Gudde maken duidelijk dat het de burger in ieder geval geld gaat kosten en weinig oplevert. Toegangskaarten zullen niet goedkoper worden en het aanbod zal onder druk komen te staan. Concurrentie is niet aan de orde; neem bijvoorbeeld het Maritiem of het Historisch Museum. Met wie gaan deze musea concurreren? Verzelfstandiging is een heilloze weg. Wanneer er bijv. door tegenvallende inkomsten - tekorten ontstaan, dan zullen de instellingen bij de gemeente aankloppen. De gemeente heeft de verantwoordelijkheid om zijn waardevolle kunstbezittingen te conserveren en te tonen. Dit kan niet altijd volgens marktprincipes. Daarom zullen deze instellingen een beroep op subsidies blijven doen en zal de subsidiegever eisen blijven stellen aan de instellingen. Instellingen meer vrijheid geven in hun beleid zoals de wethouder wenst - kan ook in de huidige situatie georganiseerd worden met nieuwe afspraken, desnoods met aanpassingen in de Verordening Algemene Subsidies (de VAS). De vraag blijft dan ook welk voordeel de verzelfstandiging oplevert. Het personeel van de instellingen is ambtenaar. Bij verzelfstandiging verliezen de werknemers die status, hetgeen overigens een doel van dit college is. Immers, het aantal ambtenaren moet omlaag. Ervaring wijst uit dat salariskosten bijna altijd stijgen. De kans is groot dat door de salarisstijgingen een kleiner subsidiedeel ingezet zal worden voor tentoonstellingen, concerten en voorstellingen. De honderdduizenden euro s die tot nu toe besteed zijn aan dit verzelfstandigingsproces en de extra kosten die nog volgen kunnen beter direct ingezet worden voor kunst! Ronald Motta, gemeenteraadslid voor de PvdA Ideaal 2004 september 7

8 F r a c t i e n i e u w s Schok, schade en schande Maandag 30 augustus werd de gemeenteraad door de burgemeester ingelicht. Directeur van het Havenbedrijf Willem Scholten zou, terwijl niemand daar van wist, voor 100 miljoen aan bankgaranties hebben afgegeven ten behoeven van de RDM-groep van Joep van den Nieuwenhuyzen. En een groot deel van die garantiestellingen, er is sprake van 95 miljoen, is ook al aangesproken. Schok, schade en schande: dat zijn de trefwoorden waarmee ik namens de fractie het havenschandaal heb getypeerd in de gemeenteraad op 2 september. Is er echt 100 miljoen weg? Wist echt niemand ervan? Zijn we nu eigenaar van de SS Rotterdam? Wat moet Rotterdam met een datahotel in Duitsland? Is dit alles of zijn er nog meer garanties gegeven? Is Scholten ontslagen? Is er een geheim contract met Van den Nieuwenhuyzen? In het spoeddebat van 2 september waar wij als PvdA om gevraagd hadden, hebben we vastgesteld dat de gemeenteraad erg weinig weet. En wat we moeten weten is: 1. wat is er precies gebeurd en wat is de schade die Rotterdam lijdt? 2. hoe heeft het kunnen gebeuren? 3. wie was daarvoor verantwoordelijk? Wij vinden dat de gemeente zelf een onderzoek naar die vragen moet doen, en niet afhankelijk moet zijn van een onderzoek van de Raad van Commissarissen met zijn eigen belangen en invalshoeken. De gemeenteraad heeft onze motie daarover aangenomen en inmiddels is bekend geworden dat professor Lemstra dat onderzoek van het college van B&W gaat leiden. Daarbij vinden wij ook dat de Rekenkamer Rotterdam, als onafhankelijke partij, moet beoordelen of dat onderzoek goed en grondig gedaan wordt en ook onze motie daarover is (nipt) aangenomen. De rol die wethouder Van Sluis nu heeft, vinden wij er één die je niet zou moeten willen: hij is zowel wethouder Haven als president-commissaris van de Raad van Commissarissen. Ons pleidooi dat wethouder Van Sluis onmiddellijk terug zou moeten treden als presidentcommissaris van de NV Havenbedrijf vond helaas niet genoeg medestanders in de raad. Deze wethouder blijft voorlopig dus met zijn dubbele pet rondlopen. Er lopen nu 3 onderzoeken: dat van de gemeente o.l.v. Lemstra met de vragen uit onze motie; een van de Raad van Commissarissen naar de feiten én een boekenonderzoek van het Rijk, dat mede-aandeelhouder van het Havenbedrijf wil worden i.v.m. de financiering van Maasvlakte II. Over een paar weken zou het rapport van de gemeente er in ieder geval moeten zijn. Dan zullen we in de gemeenteraad kijken of alle vragen beantwoord zijn en of er nieuwe gerezen zijn, die in een gemeenteraadsenquête onderzocht moeten worden. Uiteindelijk zal de gemeenteraad dan een oordeel uitspreken over wat is gebeurd en wie de politieke verantwoordelijkheid daarvoor draagt, maar dat moment is pas wanneer er voldoende informatie beschikbaar is om een beeld te kunnen vormen van wat er allemaal gebeurd is. Voor een eindoordeel is het nu nog te vroeg, maar het valt moeilijk voor te stellen dat de politieke verantwoordelijkheid voor een dergelijk verlies zonder gevolgen zou blijven. Per slot van rekening is Van Sluis partijgenoot De Faria om heel wat minder de laan uitgestuurd. Els Kuijper, gemeenteraadslid voor de PvdA 8 september 2004

9 F r a c t i e n i e u w s Column Bert Cremers Hoe raar kan het lopen? De afgelopen dagen heb ik kunnen genieten van een soap eerste klas. Eerst de breuk tussen de LPF en haar partij. Opmerkelijk, meer hoeft daarover niet gezegd te worden. Maar dan. De pers zoekt nieuwe boegbeelden van het Fortuynisme. De HP voorop natuurlijk. Maar ook de serieuze media. En dus wordt Leefbaar Rotterdam herontdekt, als het restant van de nieuwe politiek dat het WEL goed doet. Met Pastors als grote voorbeeld. We zien vanuit Rotterdam met enige verbazing Ronald Sørensen weer de landelijke arena betreden. In talkshows, in weekbladen, in nieuwsrubrieken, tot en met het weekjournaal in het NRC. En waar gaat het over? Met wie hij wel gaat samenwerken en met wie niet. Wie goed is en wie fout. We zullen wel zien. We horen die verhalen al jaren, maar zien weinig resultaat. En inmiddels hebben zich ook Eerdmans en Wilders gemeld als de beauty boys van rechts Nederland. Leefbaar als succesverhaal. Daarna raakt bekend dat van Sluis verantwoordelijk is voor het grootste financiële schandaal in Rotterdam sinds Pincoffs. Een debacle dat nog vele maanden de lokale politiek zal beheersen. We maken de smadelijke ondergang mee van de moskeenotitie van wethouder Pastors. Een notitie die de bevestiging moest zijn van de tweederangspositie die de Islam in de ogen van Leefbaar moet krijgen. En een notitie die vrijwel raadsbreed wordt afgebrand. Vervolgens roept Marianne van den Anker dat de Pauluskerk dicht moet en er een eind moet komen aan de toestroom van al die vreemde daklozen en de rol van vrijwilligers. Dat terwijl ze niet in staat is nieuwe opvang te realiseren in de stad en de druk op de voorzieningen alleen maar toeneemt. Wat gebeurt? Het college fluit haar terug. Natuurlijk. Je kunt altijd als bestuurder een nederlaag als een overwinning proberen te verkopen. Het is een vaardigheid van de oude politiek die deze nieuwe politici zich razendsnel hebben eigen gemaakt. Van Sluis doet alsof zijn neus bloedt, begrijpt niks van het begrip politieke verantwoordelijkheid en roept om het hardst dat hij juist moet aanblijven om het probleem op te lossen. Pastors is blij met het kunnen voeren van de discussie. En van den Anker lijkt het voor elkaar te krijgen dat de verplaatsing van de drugsopvang in de Pauluskerk voor iedereen een bespreekbare optie is. Vergeten wordt voor het gemak dat daarvoor alternatieve opvang nodig is en de medewerking van iedereen. Daar had aan gewerkt kunnen worden, dan hadden omwonenden met meer recht kunnen hopen op een toekomst in een omgeving zonder overlast. Nu lijken ze hun kaarten te zetten op de hardlopers van Leefbaar die doodlopers zullen blijken. Bert Cremers Fractievoorzitter PvdA Rotterdam Ideaal 2004 september 9

10 U i t d e d e e l g e m e e n t e n Laatste kans, of eeuwig zonde? Plannen voor sloop Nieuw Crooswijk Op zoek is naar het echte Rotterdam en de roots van de Rotterdammer? Goeie kans dat je uitkomt in Crooswijk. En uitgerekend daar zijn plannen om het oudste deel van de wijk, Nieuw Crooswijk, vrijwel geheel te slopen. Met steun van de Partij van de Arbeid. Verliest Rotterdam opnieuw een deel van zijn hart? Of is het juist de laatste kans een zieltogend deel van de stad nieuw leven in te blazen? Lang niet alle bewoners zijn van dat laatste overtuigd. Het protest kan de bezoeker van Nieuw Crooswijk, het meest noordoostelijke deel van Crooswijk, niet ontgaan. Pakkende leuzen als Slopen, Bezopen en Terugkeergarantie? Begraafplaats Crooswijk zeker!, een speelse verwijzing naar de twee begraafplaatsen in de wijk, hangen voor menig raam. De plannen, ontwikkeld door de deelgemeente, het Woningbedrijf Rotterdam, Projectontwikkelaar Proper Stok, en Woningbouwer ERA, zijn dan ook niet mis. Op termijn worden 1800 van de 2100 woningen in Nieuw Crooswijk gesloopt. En dat terwijl een groot deel van de wijk 10 jaar geleden nog werd gerenoveerd. Maar met bredere straten en grotere woningen moet de wijk ook aantrekkelijk worden voor hogere inkomens. Tenslotte heeft Rotterdam een overschot aan goedkope huurwoningen, volgens gegevens van de dienst Stedenbouw en Volkshuisvesting. Dochter boven me Mevrouw Van Rijssel, 79 jaar en woonachtig aan de Paradijslaan, zou al dit jaar haar woning uit moeten. Ik teken niet, zegt ze resoluut. Ik heb hier altijd gewoond, en heb mijn dochter boven me wonen. Ik overleef al die toestanden van een verhuizing niet, als ik de nieuwe woning al kan betalen. Ik woon hier in een 10 jaar geleden nog opgeknapte woning prima naar mijn zin. Laten ze beginnen waar de woningen slecht zijn. Zoals mevrouw van Rijssel zijn er velen, Crooswijkenaren, verknocht aan hun buurt, en met familie om de hoek. Verlies van sociale cohesie, is dan ook een belangrijk bezwaar van de tegenstanders van rigoureuze sloop. Ook Sonja Krijgsman, lid van de deelgemeenteraadsfractie van de Pvda, woont al 23 jaar in de wijk. Zij is voorstander de plannen. Er moet wat gebeuren in de wijk. Toen ik hier kwam wonen was het prachtig, maar nu zijn veel woningen erg slecht en de huren gaan steeds weer omhoog. Sommige woningen zijn nu zelfs al 420,00. Ook wonen er nu heel veel gezinnen met een laag inkomen. Dat is niet goed voor de kinderen die hier opgroeien. Die moeten een andere toekomst zien. Daarom moet de mix, de samenstelling van de bevolking veranderen, en moeten er duurdere woningen worden gebouwd. Sonja is zo sportief geweest een tegenstandster van de plannen, Ineke van Akelijen bij haar thuis uit te nodigen. Want ook dat hoort bij Nieuw Crooswijk: de bewoners blijven met elkaar praten. Ineke is betrokken bij de Federatie van Bewonerscomités Nieuw Crooswijk, een organisatie die de tegenstanders van de sloopplannen verenigt. Ineke: We zijn niet tegen sloop, maar wel tegen sloop in deze omvang. Natuurlijk moet er wat gebeuren, maar laat de goeie delen van de wijk staan, zodat de mensen betaalbaar en aantrekkelijk kunnen blijven wonen. Terugkeergarantie Iedere bewoner die dat wil kan volgens de plannen terugkomen. Ineke: Dat is allemaal mooi, maar straks is nog maar 30% van de woningen sociale woningbouw (nu is dat bijna 100%). Om op zo n goede plek terug te komen als ik nu woon, zal ik moeten kopen. En ik krijg over 10 jaar geen hypotheek meer, als ik 50 ben. Ik ben bang dat ik niet meer terugkan naar de plek waar ik geboren en getogen ben. En voor veel mensen zal het straks niet meer betaalbaar zijn, want de huren gaan wel omhoog. Sonja: Maar de mensen krijgen huursubsidie, en die zal ook stijgen. Er is berekend dat de woonlasten hooguit met 20 euro per maand zullen stijgen. En daarvoor hebben de mensen dan een veel betere, en grotere woning, die 10 september 2004

11 U i t d e d e e l g e m e e n t e n waarschijnlijk minder energie kost.. Ineke: We moeten maar afwachten of er dan nog huursubsidie is. Sonja: Daar zullen we ons als PvdA dus sterk voor moeten maken. Maar ik vind niet dat mensen met een hoog inkomen, die hier nu misschien lekker goedkoop wonen, tegen die plannen moeten zijn. Want uiteindelijk haalt dat de hele wijk omlaag. En renoveren zoals in Noord gedaan, daar ben ik op tegen. Daar hebben ze het hap snap gedaan. Hier een stukje, daar een stukje. Het is er een grote pestbende. Ik vind: je moet het structureel aanpakken en de wijk in zijn geheel aanpakken. Mijn man is nu 55 jaar en tegen de tijd dat de wijk is geherstructureerd zit hij tegen zijn pensioen aan. Ik weet dus niet of wij nog terugkomen na de sloop. Ineke van Akelijen Sonja Krijgsman voor haar huis in de 2e reserveboezemstraat Maar ik hoop wel dat de mensen die er dan wonen, in een fatsoenlijk huis zitten in een prettige wijk. Ineke: En toch, mensen die nu een koopwoning hebben, of mensen die tegen de ziekenfondsgrens aanzitten, die moeten daar wel erg veel voor opofferen. Sonja: Daar maak ik me ook zorgen over en daar moet de PvdA zich ook voor inzetten, bijvoorbeeld door iets aan de armoede-val te doen. Kapitaalvernietiging Willem de Kovel is secretaris van de Federatie van Bewonerscomités: De PvdA heeft mijn sympathie, maar dat ze hier voor zijn valt me van ze tegen. Het Woningbedrijf verwaarloost zijn maatschappelijke taak. Natuurlijk is het profijtelijk om na de sloop dure nieuwe woningen te kunnen verkopen. Dat is cashen. Maar woningen die nog 10 jaar geleden zijn gerenoveerd slopen, dat is kapitaalvernietiging. Daar kunnen nog vele jaren mensen goedkoop in wonen, als je ze tenminste niet verwaarloost, zoals nu gebeurt. TU-professoren staan aan onze zijde met de opvatting dat sloop grote nadelen heeft, en veel problemen niet oplost. Er worden panden gesloopt, alleen om dat ze vier meter uit de rooilijn staan. Kan het iets creatiever?. De Kovel is niet te spreken over de inspraak die er is geweest. Dat was gewoon voorlichting, meer niet. De Federatie zal haar pijlen richten op de besluitvorming in de deelgemeenteraad dit najaar. Zonodig zal men doorvechten tot de Raad van State, maar we blijven netjes. Wat vind je er nou zelf van, vraagt Sonja Krijgsman me uiteindelijk. Ik ben ondertussen gevallen voor de charme van Nieuw-Crooswijk en zijn echt Rotterdamse bewoners. Valse romantiek? In ieder geval verdienen de vele betrokken bewoners een serieuze benadering. Misschien met meer maatwerk in de plannen. Misschien door hen de ruimte te geven zelf plannen te ontwikkelen. Het zal niet voor het eerst zijn dat dat verrassend goede ideeën oplevert. Er is al veel meegedacht door de bewoners, zegt Sonja, en dat blijft mogelijk. En het gaat voorlopig over een Masterplan. Hierna moet het bestemmingsplan worden gewijzigd en de sloopbesluiten worden aangevraagd. Dat betekent dat er tijdens de rit nog veel kan worden bijgesteld. Taco Schmidt, redactie IDeaal Ideaal 2004 september 11

12 B e s t u u r STARTCONFERENTIE VERKIEZINGSPROGRAMMA Op zaterdag 16 oktober 2004 organiseert het afdelingsbestuur van de PvdA Rotterdam een startconferentie als opmaat naar het nieuwe verkiezingsprogramma. Het programma voor deze dag ziet er als volgt uit: : Ontvangst en registratie : Opening door Ocker van Munster : Inleiding door Felix Rottenberg : Introductie workshops : Workshops - 1 e serie : Pauze en wisseling workshops : Workshops - 2 e serie : Forumdiscussie met plenair debat : Afsluiting door Ocker van Munster : Borrel met muzikale omlijsting. Felix Rottenberg zal bij aanvang van de conferentie de gedachten van de aanwezigen prikkelen met een kritische analyse over Rotterdam en haar toekomst. De workshops hebben de volgende thema s: Economie, Onderwijs, Ruimtelijke Ordening / Wonen, Het Rotterdam Gevoel en zullen twee keer worden gehouden. De workshops staan onder leiding van een discussieleider. Ze zullen worden ingeleid door een bekende of minder bekende Rotterdammer of deskundige. Na de inleiding discussiëren de deelnemers over de kansen voor de stad en de rol van de PvdA daarbij. De workshops kennen de volgende bezetting: Economie Discussieleider: Loes Knotter Inleider: Peter de Langen Ruimtelijke Ordening / Wonen Discussieleider: Hamit Karakus Inleider: Martin Kromwijk Het Rotterdam gevoel Discussieleider: Jan de Haas Inleider: Ted Langebach De conferentie wordt afgesloten met een plenair debat waaraan naast de inleiders uit de workshops ook aan zal worden deelgenomen door Dominique Schreijer en Bert Cremers. Graag geven wij iedereen de gelegenheid twee workshops naar keuze te volgen. Wij verzoeken de deelnemers aan de startconferentie daarom op het bijgaande formulier hun eerste, tweede en derde voorkeur voor de workshops te vermelden. In verband met het karakter van de bijeenkomst is het aantal deelnemers gelimiteerd en is inschrijving noodzakelijk. Aanmelding kan plaatsvinden door invullen van het inschrijfformulier dat kan worden gevonden op de internetsite: Indien u geen toegang heeft tot internet kunt u een formulier opvragen via Graag ontvangen wij de formulieren uiterlijk op 4 oktober 2004 terug. De deelnemers aan de conferentie zullen worden ingeschreven in volgorde van ontvangst. De bijeenkomst wordt gehouden in het gebouw van de SKVR-Muziekschool aan de Willem Buytewechstraat 70 in Rotterdam. Onderwijs Discussieleider: Jantine Kriens Inleider: Jan Kwekel Oproep kandidaten Het afdelingsbestuur zoekt kandidaten voor het stembureau voor de ledenraadpleging over het deelgemeentebestel, dat in december 2004 zal worden gehouden. Alle leden van de PvdA Afdeling Rotterdam kunnen zich hiervoor kandidaat stellen. Kandidaten moeten beschikbaar zijn op de volgende tijden: 13 en 14 december 2004 tussen uur en uur. Aanmelding kan per naar rotterdam@pvda.nl of per brief naar: PvdA Afdeling Rotterdam, Willem Smalthof 95, 3031 NM ROTTERDAM, o.v.v. stembureau ledenraadpleging De kandidatuur moet uiterlijk op 3 oktober 2004 om uur binnen zijn. Vervoer op maat Jan en Annie Stuiver sommen een aantal van de nieuwe regels op van vervoer op maat. Die maatregelen betekenen een ernstige verschraling van die dienst. Vooral de beperking van het reisbudget tot 500 reiszones beperkt de mobiliteit van de deelnemers van vervoer op maat. Maar nog ingrijpender is de opheffing van het kamer tot kamervervoer. Het betekent namelijk dat familie of kennissen die niet gelijkvloers wonen, maar in huizen zonder lift, niet bezocht kunnen worden. Een oplossing van dat vraagstuk is dringend noodzakelijk!! Eigenlijk kan men door de getroffen maatregelen nauwelijks nog van vervoer op maat spreken. Bas Blok 12 september 2004

13 B e s t u u r Nieuw beginselprogramma PvdA in december: ledenvergadering 5 oktober met Ruud Koole Op het partijcongres van december 2004 zal de PvdA een nieuw beginselprogramma vaststellen. Hiermee komt het oude beginselprogramma van 1977 te vervallen. Het beginselprogramma is als het ware de op schrift gestelde ideologie van de PvdA. Reden genoeg dus over hierover met de leden in discussie te gaan. De uitkomst van deze discussie kan ook weer als input dienen voor de congresdelegatie. Zo nee, waarom niet en hoe zou dit kunnen worden bevorderd? Zo ja, op welke manier? Stelling: er is een kloof tussen ideologie en dagelijkse politieke praktijk en dit beginselprogramma verandert daar niets aan De praktische waarde van beginselprogramma s wordt vaak als beperkt ervaren. Wél van belang zijn de meer principiële kwesties zoals de keuze tussen monarchie en republiek, Het beginselprogramma van 1977 maakt een expliciete keuze voor de republiek als gewenste staatsvorm. Het huidige concept spreekt zich hier impliciet voor uit door te stellen dat alle belangrijke publieke functies democratisch gekozen moeten worden. Is dit duidelijk genoeg? In maart 2001 koos het congres juist voor een scherpere formulering. Stelling: In een beginselprogramma moet duidelijke taal gesproken worden; nuances en compromissen komen later wel De avond zal worden ingeleid door Ruud Koole, die als lid van de beginselprogrammacommissie betrokken is geweest bij de opstelling van het conceptbeginselprogramma. De inleider zal ingaan op de werkwijze van de commissie en het beginselmanifest verder verduidelijken. Daarna zal er gediscussieerd worden in 4 blokken met als onderwerp: Hoe wordt er gedacht over het centrale uitgangspunt van het beginselprogramma: in 1977 solidariteit, gelijkwaardigheid en vrijheid, door middel van spreiding van kennis, macht en inkomen, in het concept van 1999 emancipatie, en nu in 2004: iedereen heeft recht op een fatsoenlijk bestaan. Voldoet dit als centrale gedachte van de sociaal-democratie of zijn er betere alternatieven? Stelling: iedereen heeft recht op een fatsoenlijk bestaan is te weinig onderscheidend en kan niet het leidende principe van de PvdA zijn Het beginselprogramma is de op schrift gestelde ideologie van de PvdA. Wordt in de praktijk een verband tussen ideologie enerzijds en de dagelijkse politieke praktijk anderzijds ervaren door de mensen in het veld, d.w.z. volksvertegenwoordigers en actieve leden van de PvdA? Vrijheid, gelijkheid, sociale rechtvaardigheid, duurzaamheid en solidariteit. Dit zijn volgens paragraaf 1.1 de kernidealen van de PvdA. Waar is ineens het kernbeginsel gelijkwaardigheid gebleven? Hoe het conceptprogramma zich wel uitspreekt tegen onredelijke ongelijkheid van inkomen en macht lijkt gelijkwaardigheid (bv. van mannen en vrouwen, naar etnische afkomst, etc) als zelfstandig ideaal in het bovenstaande rijtje te ontbreken. Dit lijkt nogal vreemd in een land dat het gelijkwaardigheidbeginsel in het eerste artikel van zijn grondwet heeft verankerd. Stelling: Net als in de grondwet moet ook de PvdA gelijkwaardigheid als beginsel in haar programma verankeren Komt allen dinsdag 5 oktober van 20:00 tot 22:30 naar de ledenvergadering in de Rustburcht, Strevelsweg en daagt Ruud Koole uit!! Sommige leden hebben waaronder Bert Cremers hebben al hun ideeën gegeven over het conceptbeginselprogramma. U kunt deze ideeën en het conceptbeginselprogramma vinden op Informatie: bestuur PvdA Rotterdam, Ideaal 2004 september 13

14 B e s t u u r Vroege inschrijvers van de Rotterdamse maandagavonden Waarom melden zij zich aan? De maandagavondencyclus, die binnenkort van start gaat voor geïnteresseerden in de Rotterdamse politiek, is een van de meest zichtbare vernieuwingen van de Rotterdamse afdeling. Met de maandagavondencyclus beoogt de afdeling nieuwe actieve leden binnen te halen, en misschien ook wel nieuwe volksvertegenwoordigers. Maar waarom melden de deelnemers aan deze cursus Rotterdamse politiek zich eigenlijk aan? We spraken een paar vroege inschrijvers. Ik ben al een tijdje lid van de Partij en dat heeft eigenlijk geen zin als je er passief bij hangt Gwendolyn Hiwat, 25 jaar, jurist bij het schadefonds geweldsmisdrijven: Ik heb het artikel gelezen over de operatie vers bloed in de PvdA-krant voor alle Rotterdammers. Ik ben al een tijdje lid van de Partij, en dat heeft eigenlijk geen zin als je er passief bij hangt. Politiek is misschien een beetje een ver van mijn bed show, maar het heeft invloed op alles. De cursus zie ik als een manier om te kijken hoe de politiek in Rotterdam werkt, en of het iets voor mij is. Dat het om macht gaat, dat schrikt me niet af, dat is overal. Onderwerpen die me interesseren zijn de aanpak van jeugdcriminaliteit en de drugsproblematiek. Politiek is misschien af en toe een slangenkuil, daar hoop ik in de cursus meer over te leren Ines Balkema, 36 jaar, beleidsmedewerker op het Ministerie van Sociale Zaken: Ik probeer al een tijdje actief te worden binnen de afdeling, maar dat is best lastig. Je weet de wegen niet, het gaat niet vanzelf. Ik heb de Rosa-leergang gedaan (dat is een landelijke training binnen de PvdA en bedoeld voor mensen die binnen de partij actief willen worden, red.), en nu leek me dit een goeie manier om de Rotterdamse afdeling te leren kennen. Ik vind: je moet dingen doen voor de samenleving, en ik voel me betrokken bij Rotterdam en de PvdA. Vrienden zeggen altijd jij moet de politiek in, je hebt zo n sterk rechtvaardigheidsgevoel. Politiek is misschien af en toe een slangenkuil, daar hoop ik in de cursus meer over te leren. Ik wil wat terugdoen, en niet alleen maar genieten Koert Leikelema, 30 jaar, chemicus werkzaam in het bedrijfsleven: Ik ben al vanaf mijn twaalfde politiek geïnteresseerd, en mijn werk is niet zo maatschappelijk relevant. Ik wil wat terugdoen, en niet alleen maar genieten. Ik ben net vader geworden van een tweeling, en vond toen: nu moet het er maar eens van komen. Ik kan nu niet meer uitleggen dat ik niet meer doe; ik wil geen tijd verdoen aan dingen die niet belangrijk zijn. In de tijd van Fortuyn had ik weleens het gevoel: nu zou ik zelf op de lijst moeten, Melkert heeft totaal geen antwoord. Ik woon hier nog niet zo lang, en de cursus wil ik gebruiken om de PvdA-Rotterdam te leren kennen, en aan den lijve te ondervinden wat het is om politiek actief te zijn. Ik realiseer me best dat het soms heel erg om posities vechten is, dat is geen gemakkelijke omgeving. 14 september 2004

15 kijk iedere dag op en blijf op de hoogte! Adressen Scherper worden! Bert Cremers Functie: Fractievoorzitter Richard Moti Peter van Dijk Ronald Motta Gemeenteraadsfractie PvdA Stadhuis kamer 3 Coolsingel AD Rotterdam Els Kuijper e.kuijper@raad.rotterdam.nl Matthijs van Muijen matthijsvanmuijen@hotmail.com Ram Soekhlal r.soekhlal@raad.rotterdam.nl fax pvda@stadhuis.rotterdam.nl FRACTIE Metin Çelik m.celik@raad.rotterdam.nl Jantine Kriens j.kriens@raad.rotterdam.nl Abdelkader Salhi a.salhi@raad.rotterdam.nl Ondanks het prachtige weer op 4 september, een cadeautje van de weergoden, was het gezellig druk en sfeervol in Café de Unie bij de opening van het politieke seizoen. Er heerste een optimistische stemming, tot Ocker van Munster in zijn openingswoord aangaf niet tevreden te zijn over de partij. Hij riep op om scherper te worden en meer moeite te doen om echte antwoorden te vinden op de problemen in de stad. Hij waarschuwde voor een groeiende kloof tussen arm en rijk, voor stilstand in plaats van dynamiek en voor geslotenheid in plaats van openheid, vooral als het gaat om de acceptatie van de multiculturele samenleving. Hij benoemde deze eigenschappen als noodzakelijk voor een succesvolle, internationaal opererende havenstad en stelde dat de problemen met de visie van het huidige college niet opgelost worden. Maar ook wij, de oppositie, weten geen aansprekende oplossingen te vinden. Daarom gaat de partij juist daaraan aandacht besteden in het najaar van Ocker van Munster Functie: Voorzitter ovm@berenschot.com Paul Boute Functie: Penningmeester paulp.boute@wanadoo.nl Piotr van Rij Functie: Bestuurslid p.vrij@parlement.nl Hidde Straasheijm Functie: namens JS hidde_straasheim@hotmail.com Maarten Bakker Functie: Secretaris bakker.maarten@kpmg.nl Hamit Karakus Functie: Vice-voorzitter h.karakus@zonnet.nl Mohamed Talbi Functie: Bestuurslid m.talbi3@chello.nl BESTUUR Johan Brinkman Functie: Secretaris brinkmanjohan@zonnet.nl Ton Fastl Functie: Bestuurslid ton.fastl@hccnet.nl Kirsten Verdel Functie: Bestuurslid locuta@xs4all.nl Jantiene Kriens ontketende een levendig debat over jeugdwerkloosheid. Al snel werd duidelijk dat er nog maar nauwelijks zicht is op de omvang van het probleem van de jeugdwerkloosheid. De cijfers varieerden van (volgens het CWI) tot minimaal (volgens Werk in West), zijnde een derde van de totale jongerenpopulatie! Jantiene gaf aan dat Rotterdam meer jonge werklozen kent dan Amsterdam en Den Haag samen. Een groeiend deel van hen komt ook nog eens in de criminaliteit terecht. Na een fel debat dat werd afgesloten met zinvolle aanbevelingen werd de middag afgesloten door een stralende Nebahat Albayrak, die van het publiek nog maar nauwelijks de gelegenheid kreeg haar optimistische toekomstvisie met hen te delen, omdat de zon buiten zo lekker scheen Paulette Verbist, redactie IDeaal Partijkantoor Willem Smalthof NM Rotterdam fax rotterdam@pvda.nl Ideaal 2004 september 15

16

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel REALITY REEKS Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP marian hoefnagel Een gekke naam Rudsel?? Jims mond valt open van verbazing. Is dat een naam? Hij kijkt met grote ogen naar de jongen die naast hem zit.

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

De Budget Ster: omgaan met je schulden

De Budget Ster: omgaan met je schulden De Budget Ster: omgaan met je schulden Budget Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Budget Ster MOTIVATIE EN VERANTWOORDELIJKHEID STRESS DOOR SCHULDEN BASISVAARDIGHEDEN STABILITEIT FINANCIEEL ADMINISTRATIEVE

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

Checklist samenwonen voor partners waarvan alleen de man kinderen heeft

Checklist samenwonen voor partners waarvan alleen de man kinderen heeft Checklist samenwonen voor partners waarvan alleen de man kinderen heeft Vul afzonderlijk van elkaar allebei de vragen in. Bij elke vraag moet je een antwoord kiezen. Als je niet kunt kiezen, kies dan het

Nadere informatie

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1.

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1. Kiezen Opwarmertje Een eigen keuze (Naar: Kiezels 10 e jaargang, nr. 5) Laat één jongere beginnen met het noemen van een drietal belangrijke zaken uit zijn leven, bijvoorbeeld iemand kiest scooter, voetbal

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

PvdA Duiven - Samen Vooruit!

PvdA Duiven - Samen Vooruit! VERKIEZINGSPROGRAMMA PVDA DUIVEN 2018 PvdA Duiven - Samen Vooruit! Voor u ligt het verkiezingsprogramma van de PvdA Duiven voor de verkiezingen van 21 maart 2018. Voor ons is dit de basis om verder te

Nadere informatie

PvdA Duiven - Samen Vooruit!

PvdA Duiven - Samen Vooruit! v 1 PvdA Duiven - Samen Vooruit! Voor u ligt het verkiezingsprogramma van de PvdA Duiven voor de verkiezingen van 21 maart 2018. Voor ons is dit de basis om verder te werken aan concrete plannen om samen

Nadere informatie

Voorbeeldig onderwijs

Voorbeeldig onderwijs m a r i a va n de r hoe v e n Voorbeeldig onderwijs In de politieke arena wordt gedebatteerd over de vraag of het goed gaat met het Nederlandse onderwijs. Getuige het recente Oesorapport zijn we op onderdelen

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Afdeling Harderwijk-Hierden

Afdeling Harderwijk-Hierden Afdeling Harderwijk-Hierden Nieuwsbrief Januari 2014 Van de bestuurstafel Na de hernieuwde start op de ledenvergadering van september 2013 zet het bestuur zich met enthousiasme in om de afdeling Harderwijk-Hierden

Nadere informatie

Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie

Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie Leerkrachtinformatie (dubbele les) Lesduur: 2 x 50 minuten (klassikaal) Introductie van de activiteit 1. Deze klassikale les bestaat uit twee delen: Voorbereiding Uitvoering voorbereiding Lesduur: 50 minuten

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF. Gebruik van het dossier We zien dat er een aantal mentoren al gebruik maken van Het Dossier. Complimenten daarvoor.

NIEUWSBRIEF. Gebruik van het dossier We zien dat er een aantal mentoren al gebruik maken van Het Dossier. Complimenten daarvoor. NIEUWSBRIEF December Mentorschap Midden-en Noordoost Brabant 2015 Editie 2 Jaargang 1 Hierbij ontvangt u de nieuwe nieuwsbrief van het Mentorschap Midden -en Noordoost brabant. Hiermee houden wij u op

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Een land waar mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Lilian (48) vraagt haar zoontje om even een handje te komen geven. Dat doet hij en dan gaat hij weer lekker verder spelen. Wij nemen plaats aan

Nadere informatie

Thema In en om het huis.

Thema In en om het huis. http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

werkt voor en met bewoners in wijken en buurten

werkt voor en met bewoners in wijken en buurten werkt voor en met bewoners in wijken en buurten Oma Geertje vertelt. 2 Welbions: we werken er allemaal. Wij zijn dé woningcorporatie van Hengelo en verhuren meer dan 13.000 woningen aan in totaal 25.000

Nadere informatie

Leefbaarheid in de Fruithof Biddinghuizen. Claudia van Loveren

Leefbaarheid in de Fruithof Biddinghuizen. Claudia van Loveren Leefbaarheid in de Fruithof Biddinghuizen Claudia van Loveren Ik weet nog goed dat er tijdens de modernisering van onze woningen in 2007, in de Flevopost een prijsvraag stond van de gemeente en Oost Flevoland

Nadere informatie

Wat was voor jou de belangrijkste reden om aan dit project mee te werken?

Wat was voor jou de belangrijkste reden om aan dit project mee te werken? Carpe Diem! Afgelopen december vertrokken vijf Nederlandse dames naar het prachtige Zuid-Afrika om hier mee te werken aan een summerschool in een township in Hermanus. Dit is een project van People4Change,

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is.

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Goedendag! Als ik even de aandacht mag, ja! Dank u. Dan geef ik nu het woord aan mezelf. Als ik mij eerst eens even mag introduceren.

Nadere informatie

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid van de Derde Kamer der Staten-Generaal, Gefeliciteerd! Deze week ben jij een politicus. Je gaat samen met je klasgenoten discussiëren over

Nadere informatie

Vragenlijst: Wat vind jij van je

Vragenlijst: Wat vind jij van je Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op

Nadere informatie

3 Bijna ruzie. Maar die Marokkanen en Turken horen hier niet. Ze moeten het land uit, vindt Jacco.

3 Bijna ruzie. Maar die Marokkanen en Turken horen hier niet. Ze moeten het land uit, vindt Jacco. 1 Het portiek Jacco ruikt het al. Zonder dat hij de voordeur opendoet, ruikt hij al dat er tegen de deur is gepist. Dat gebeurt nou altijd. Zijn buurjongen Junior staat elke avond in het portiek te plassen.

Nadere informatie

Klanttevredenheid. Vereenzaming Ouderen Soest VOS

Klanttevredenheid. Vereenzaming Ouderen Soest VOS 2011 Klanttevredenheid Vereenzaming Ouderen Soest VOS Stichting Welzijn Ouderen Soest Molenstraat 8c 3764 TG Soest 035 60 23 681 info@swos.nl www.swos.nl KvK 41189365 Klanttevredenheidsonderzoek Vereenzaming

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

1Help: faalangst! 1.1 Verkenningen

1Help: faalangst! 1.1 Verkenningen 11 1Help: faalangst! Karel heeft moeite met leren. Dat zal wel faalangst zijn! zegt iemand. Een gemakkelijk excuus, want Karel is wel erg snel klaar met zijn huiswerk. Ellen, die ook moeite heeft met leren,

Nadere informatie

28% 72% 30% 70% Aantal geregistreerde deelnemers : 141 Periode evaluatie : 19 maart 2014 t/m 6 april 2014 Aantal evaluaties : 101

28% 72% 30% 70% Aantal geregistreerde deelnemers : 141 Periode evaluatie : 19 maart 2014 t/m 6 april 2014 Aantal evaluaties : 101 Aantal geregistreerde deelnemers : 11 Periode evaluatie : 19 maart 01 t/m 6 april 01 Aantal evaluaties : 101 8% ingevuld niet ingevuld % 0% anoniem niet anoniem 0% RESULTATEN EVALUATIE ICT-PRAKTIJKDAG

Nadere informatie

JAARPLAN JONGE SOCIALISTEN ARNHEM- NIJMEGEN

JAARPLAN JONGE SOCIALISTEN ARNHEM- NIJMEGEN JAARPLAN JONGE SOCIALISTEN ARNHEM- NIJMEGEN 2015-2016 Inhoudsopgave Voorwoord (pagina 3) Inleiding (pagina 3) Bestuur Jonge Socialisten Arnhem- Nijmegen 2015-2016 (pagina 4) Portefeuilleverdeling (pagina

Nadere informatie

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het.

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. ONTMOET HUMANITAS Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. Zonder uitzondering. Lukt het je niet alleen,

Nadere informatie

Interview Rob van Brakel

Interview Rob van Brakel Interview Rob van Brakel Atributes Consequences Values Hallo Rob van Brakel, mag ik jou een aantal vragen mogen stellen? Prima. Hoe oud ben je? 21 jaar Wat is je woonsituatie op het moment? Op het moment

Nadere informatie

Docentenhandleiding Rollenspel Politiek

Docentenhandleiding Rollenspel Politiek Docentenhandleiding Rollenspel Politiek Voorbereiding 1. Bepaal hoeveel tijd er is: kies voor 45, 60 of 90 uten versie 2. Deel tijdschema uit en bespreek dit met de leerlingen 3. Verdeel de rollen, zie

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Openingswoord van CdK Ank Bijleveld-Schouten bij de bijeenkomst over burgerinitiatieven in Overijssel op 2 oktober 2013.

Openingswoord van CdK Ank Bijleveld-Schouten bij de bijeenkomst over burgerinitiatieven in Overijssel op 2 oktober 2013. Openingswoord van CdK Ank Bijleveld-Schouten bij de bijeenkomst over burgerinitiatieven in Overijssel op 2 oktober 2013. Dames en heren, Wat fijn dat u vandaag bij ons bent. Ik heet u hartelijk welkom

Nadere informatie

9,65 x 15,8 mm. Sluisweg. 4,9 x 5,25 mm. verslag 2015-01-27

9,65 x 15,8 mm. Sluisweg. 4,9 x 5,25 mm. verslag 2015-01-27 9,65 x 15,8 mm Sluisweg 4,9 x 5,25 mm verslag 2015-01-27 Verslag van de bijeenkomst met de bewoners van de Sluisweg op dinsdag 27 januari 2015 om 19.30 uur in het EMS gebouw aan de Sluisweg 67 E. Aanwezigen:

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

sarie, mijn vriend kaspar en ik

sarie, mijn vriend kaspar en ik sarie, mijn vriend kaspar en ik Leen Verheyen sarie, mijn vriend kaspar en ik is een theatertekst voor kinderen vanaf 4 jaar en ging in première op 12 september 2009 bij HETPALEIS in Antwerpen 1 ik: het

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF Het nieuwe Koningin Wilhelmina

NIEUWSBRIEF Het nieuwe Koningin Wilhelmina NIEUWSBRIEF Het nieuwe Koningin Wilhelmina 1 In dit nummer 2. De gemeente laat weten 2. Veilig en weer goed zicht 3. Pendelbus is succes 3. Interne verhuizing loopt goed 4. Mevr. Reijneke over haar interne

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Februari/Maart 2016 Activiteiten commissie A.N.B.O. afdeling Wemeldinge:

Februari/Maart 2016 Activiteiten commissie A.N.B.O. afdeling Wemeldinge: DE KOERIER ANBO - WEMELDINGE Februari/Maart 2016 Activiteiten commissie A.N.B.O. afdeling Wemeldinge: Cathrien Kole Bonzijweg 14 tel. 621386 Corrie Mol Kon. Wilhelminastraat 20 tel. 621400 Adri de Lange

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Jaarverslag 2013-2014

Jaarverslag 2013-2014 NOVA Voorzitter Anthony Matthijsen 24-9-2014 Inhoud Voorwoord... 2 Inleiding... 3 Mijn taken... 3 Externe contacten... 4 Vergaderingen... 4 Administratie... 4 Commissies... 5 Eerstejaarsfeest... 5 De club...

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

VOORBEELD / CASUS. Een socratisch gesprek volledig uitgeschreven

VOORBEELD / CASUS. Een socratisch gesprek volledig uitgeschreven Maakt geld gelukkig? VOORBEELD / CASUS Een socratisch gesprek volledig uitgeschreven Hieronder tref je een beschrijving van een socratisch gesprek van ca. 2 ½ uur. Voor de volledigheid hieronder eerst

Nadere informatie

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Permanente educatie in Smallingerland Allemaal in ontwikkeling Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Van cursussen professioneel Engels, kennis opdoen bij een andere afdeling tot vierjarige

Nadere informatie

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Nieuwsbrief nr. 3, september 2013 Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Amstelveen, donderdagochtend 29 augustus om 7.45 uur s ochtends op het plein voor het raadhuis. Een vriendelijk

Nadere informatie

Coöperatief Vergaderen

Coöperatief Vergaderen Coöperatief Vergaderen Een complete aanpak voor actief vergaderen met betrokken deelnemers Dr. Spencer Kagan Met Betty de Jaeger en Dook Kopmels Inhoud Hoe dit boek tot stand kwam 4 Voorwoord 5 Hoofdstuk

Nadere informatie

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur 1 Les twee Welkom bij les twee van deze e-cursus waarin we je willen laten zien hoe je groter kunt worden zodat je problemen

Nadere informatie

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL I N T E R I E U R W Wonen op de Windrichtingen IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL Tekst: ANNEMIE WILLEMSE Foto s: JAN VERLINDE 22 TIJDLOOS TIJDLOOS 23 Na een zoektocht naar de ideale bouwgrond, gingen

Nadere informatie

Tineke Boudewijns VERSTAG

Tineke Boudewijns VERSTAG Tineke Boudewijns VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen

Nadere informatie

Verslag participatiedebat deel 2. Het werknemersperspectief

Verslag participatiedebat deel 2. Het werknemersperspectief Verslag participatiedebat deel 2. Het werknemersperspectief Datum: Plaats: Gespreksleiding: Gastsprekers: Participanten: Bezoekers: Thema: vrijdag 17 oktober 2014, 15:00-17:00 uur De Gouden Zaal van DROOMvilla

Nadere informatie

Inhoud van de cursussen van DLB, najaar 2012

Inhoud van de cursussen van DLB, najaar 2012 Inhoud van de cursussen van DLB, najaar 2012 Hieronder volgt een beschrijving van de cursussen die vanuit het project DLB in het najaar van 2012 worden georganiseerd. Er zijn drie cursussen, bedoeld voor:

Nadere informatie

Opgave en. toekomstperspectief EEN NIEUWE TOEKOMST

Opgave en. toekomstperspectief EEN NIEUWE TOEKOMST 3 EEN NIEUWE TOEKOMST Opgave en toekomstperspectief De aandacht die er binnen het huidige politieke en bestuurlijke klimaat is voor de verbetering van wijken als Transvaal, is een kans die met beide handen

Nadere informatie

WIE BESTUURT DE GEMEENTE?

WIE BESTUURT DE GEMEENTE? WIE BESTUURT DE GEMEENTE? De gemeente dichtbij Dagelijks heeft u met de gemeente te maken. Zo zorgt de gemeente ervoor dat uw vuilnis wordt opgehaald en dat er wegen en fietspaden worden aangelegd. Bij

Nadere informatie

JONGEREN IN GELDERLAND OVER

JONGEREN IN GELDERLAND OVER JONGEREN IN GELDERLAND OVER een sterk bestuur en hun gemeente Aanleiding De provincie Gelderland werkt samen met VNG Gelderland aan het project Sterk Bestuur Gelderland (SBG). In het project wordt het

Nadere informatie

BERICHTEN UIT DE PRAKTIJK. Voorbeelden van hoe je een bericht voor een verkiezingsprogramma kunt schrijven

BERICHTEN UIT DE PRAKTIJK. Voorbeelden van hoe je een bericht voor een verkiezingsprogramma kunt schrijven BERICHTEN UIT DE PRAKTIJK Voorbeelden van hoe je een bericht voor een verkiezingsprogramma kunt schrijven Politieke partijen schrijven op dit moment hun verkiezingsprogramma s. Ze staan daarbij ook open

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma PvdA Feijenoord

Verkiezingsprogramma PvdA Feijenoord Verkiezingsprogramma PvdA Feijenoord Vrijheid, democratie, rechtvaardigheid, duurzaamheid en solidariteit. Dat zijn de idealen van de Partij van de Arbeid. Wij staan voor een spreiding van kennis, macht

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

De ijnmanager. Cartoons september 2012. Luc Timmers

De ijnmanager. Cartoons september 2012. Luc Timmers De ijnmanager Cartoons september 2012 Luc Timmers Alle cartoons mogen gratis gekopieerd en verspreid worden Gratis? Jazeker! Tegenprestatie? De Lijnmanager Gratis is voor bijna niks Volg @Delijnmanager

Nadere informatie

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt.

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. UW MENING GEVEN spreken inleiding en doel Een mening is wat iemand denkt of vindt. U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. U leert ook uw mening geven. Uw mening geven

Nadere informatie

1 Ben of word jij weleens gepest?

1 Ben of word jij weleens gepest? Onderzoeksresultaten TipHorstaandeMaas.nl Pesten Pesten is van alle generaties. Het kan bijna overal plaatsvinden en is daarom dichterbij dan mensen soms denken 8 1 Ben of word jij weleens gepest? 7 6

Nadere informatie

Voor de ouders en verzorgers,

Voor de ouders en verzorgers, Voor de ouders en verzorgers, Deze nieuwsflits start ik met een terugblik op de ouderavond die we afgelopen dinsdagavond gehouden hebben. We mochten deze avond 13 ouders en 14 collega's begroeten. Onze

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

Inleiding. Veel plezier!

Inleiding. Veel plezier! Inleiding In dit boek lees je over Danny. Danny is een jongen van 14 jaar. Er zijn veel dingen die Danny verkeerd doet. Hij rent door de school. Hij scheldt zomaar een klasgenoot uit. Of hij spuugt op

Nadere informatie

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT

Nadere informatie

Zorgboerderij Sterrenland 30-01-14

Zorgboerderij Sterrenland 30-01-14 Zorgboerderij Sterrenland 30-01-14 Inhoudsopgaven Inleiding...3 Bedrijfsgegevens...4 Afzetmarkt...5 De ligging...6 Het uiterlijk...7 De afdelingen...8 Regels... 9 Personeel...10 Vragen...11 Slot...12 Inleiding

Nadere informatie

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl 13 Acquisitietips AngelCoaching Coaching en training voor de creatieve sector Tip 1 Wat voor product/dienst ga je aanbieden? Maak een keuze, niemand kan alles! Tip 1 Veel ondernemers zijn gezegend met

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

Lesmateriaal voor het (V)MBO

Lesmateriaal voor het (V)MBO Lesmateriaal voor het (V)MBO Binnenkort nemen uw leerlingen deel aan een Jongerengemeenteraad. Het project Jongerengemeenteraad laat jongeren in de leeftijd van 14 19 jaar zien hoe beleid tot stand komt

Nadere informatie

Eindverslag SLB module 12

Eindverslag SLB module 12 Eindverslag SLB module 12 Marthe Verwater HDT 3C 0901129 Inhoudsopgave: Eindreflectie.. Blz.3 Reflectieverslag les 1.. Blz.4 Reflectieverslag les 2.. Blz.6 Reflectieverslag les 3.. Blz.8 2 Eindreflectie

Nadere informatie

Aan de slag met de Werk Ster!

Aan de slag met de Werk Ster! Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt

Nadere informatie

Een betrouwbare overheid. Gemeentelijke samenwerking en financiën

Een betrouwbare overheid. Gemeentelijke samenwerking en financiën Een betrouwbare overheid Gemeentelijke samenwerking en financiën 1 Een betrouwbare overheid Bij de ChristenUnie staat de samenleving centraal. Een samenleving die niet het werk is van de overheid maar

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Transformatie leer je niet in een cursus

Transformatie leer je niet in een cursus NIEUW VAKMANSCHAP Transformatie leer je niet in een cursus Door: Rieke Veurink Fotografie: Kees Winkelman Aansluiten bij de vraag uit de samenleving, regie voeren, werken in steeds veranderende omstandigheden:

Nadere informatie

explore the big questions of life Een introductie

explore the big questions of life Een introductie explore the big questions of life Een introductie www.youthalpha.nl Youth Alpha is een programma van Youth for Christ Nederland en stichting Alpha-cursus Nederland. 2 Youth for Christ Nederland www.yfc.nl

Nadere informatie

Ambitie brengt je naar een hoger niveau

Ambitie brengt je naar een hoger niveau Ambitie: Excellent Lokaal Overheidsmanagement Ambitie brengt je naar een hoger niveau Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Duizenden aanbieders van opleidingen zijn er in overheidsland. En

Nadere informatie

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen! 1 Wil je wel leren? Opdracht 1a Wat heb jij vanzelf geleerd? 7 Opdracht 1b Van externe naar interne motivatie 7 Opdracht 1c Wat willen jullie graag leren? 8 2 Kun je wel leren? Opdracht 2a Op wie lijk

Nadere informatie

Wie bestuurt de gemeente?

Wie bestuurt de gemeente? Wie bestuurt de gemeente? De gemeente iedereen heeft er op een of andere manier mee te maken. Zo zorgt de gemeente ervoor dat uw huishoudelijk afval wordt opgehaald en dat er wegen en fietspaden worden

Nadere informatie

MdV UITGESPROKEN TEKST GELDT

MdV UITGESPROKEN TEKST GELDT MdV De begroting is wederom een knap staaltje werk waar door heel veel medewerkers in dit huis veel energie en vakmanschap in is gestoken. Dat verdient waardering, zowel richting college als richting al

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg!

Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg! Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg! leuk en zinvol werk passend bij wat jij kunt gezelligheid met collega s je eigen salaris verdienen Jo Arts, assistent-kok: Van thuis zitten word

Nadere informatie

Oude Glorie. Evenementen. Nieuwsbrief jaargang 1, nummer 7. Onregelmatig (als er iets te melden valt) 10 september 2015. Website Oude Glorie

Oude Glorie. Evenementen. Nieuwsbrief jaargang 1, nummer 7. Onregelmatig (als er iets te melden valt) 10 september 2015. Website Oude Glorie Oude Glorie Nieuwsbrief jaargang 1, nummer 7 Onregelmatig (als er iets te melden valt) 10 september 2015 Website Oude Glorie De een is op weg naar het volgende evenement, de ander ligt al weer in de thuishaven.

Nadere informatie

Openingsgebeden INHOUD

Openingsgebeden INHOUD Openingsgebeden De schuldbelijdenis herzien Openingsgebeden algemeen Openingsgebeden voor kinderen Openingsgebeden voor jongeren INHOUD De schuldbelijdenis herzien De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus

Nadere informatie

Finale weekend club competitie

Finale weekend club competitie Finale weekend club competitie Ploegentijdrit Zaterdag stond als allereerst de ploegentijdrit op programma. Jawel hoor we moesten als eerste van start. We waren maar met 5 in plaats van 6 man. Start ging

Nadere informatie

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang Thema Kinderen en school. Demet TV Lesbrief 9. De kinderopvang zoekt opvang voor haar kind. belt naar een kinderdagverblijf. Is er plaats? Is de peuterspeelzaal misschien een oplossing? Gaat inschrijven

Nadere informatie

Geachte collega raadsleden, Dagelijks bestuur, Publiek op de tribune, En misschien ook publiek thuis via de webcam,

Geachte collega raadsleden, Dagelijks bestuur, Publiek op de tribune, En misschien ook publiek thuis via de webcam, Geachte collega raadsleden, Dagelijks bestuur, Publiek op de tribune, En misschien ook publiek thuis via de webcam, Deze voorjaarsnota is de eerste stap naar drastische bezuinigingen voor de komende jaren.

Nadere informatie

18 DECEMBER 2008: Besluit project Atalanta ( project dierenpark / centrum / theater)

18 DECEMBER 2008: Besluit project Atalanta ( project dierenpark / centrum / theater) 18 DECEMBER 2008: Besluit project Atalanta ( project dierenpark / centrum / theater) Bijdrage 1 e termijn Voorzitter, Hoe staat de DOP tegenover het project dierenpark / centrum / theater? Wij zouden er

Nadere informatie

Pers versus politiek, waakhond of schoothondje

Pers versus politiek, waakhond of schoothondje Uitnodiging Voorjaarscongres 2013 Pers versus politiek, waakhond of schoothondje Donderdag 23 mei 2013 Ontvangst 9.00 uur Aanvang 9.30 uur Gemeentehuis De Bilt Hartelijk welkom in de gemeente De Bilt!

Nadere informatie