Lijst van rechtsgrondslagen waarop de gewone wetgevingsprocedure van toepassing is, zoals voorzien in het Verdrag van Lissabon 1

Transcriptie

1 Lijst van rechtsgrondslagen waarop de gewone wetgevingsprocedure van toepassing is, zoals voorzien in het Verdrag van Lissabon 1 Deze bijlage bevat de lijst van rechtsgrondslagen waarop de gewone wetgevingsprocedure van toepassing is, zoals vastgesteld in het Verdrag van Lissabon. De onderstreepte onderwerpen hebben met het Verdrag van Lissabon ofwel een geheel nieuwe rechtsgrondslag gekregen, ofwel de procedure van deze onderwerpen is gewijzigd, waarmee de betreffende maatregelen nu vallen onder de medebeslissings"-/gewone wetgevingsprocedure. De nummering van de artikelen in het VEU en het VWEU komt overeen met de nummering in de geconsolideerde versie van de Verdragen (conform de aan het Verdrag van Lissabon gehechte tabel). De eerdere Verdragsartikelen worden cursief weergegeven. In gevallen waar de procedure is gewijzigd met het Verdrag van Lissabon wordt tevens aangegeven welke procedure voorheen van toepassing was. 1. Diensten van algemeen economisch belang (artikel 14 VWEU) (artikel 16 VEG) 2. Procedures voor het recht op toegang tot documenten (artikel 15, lid 3, VWEU) (artikel 255, lid 2, VEG) 3. Gegevensbescherming (artikel 16, lid 2, VWEU) (artikel 286, lid 2 VEG) 4. Maatregelen ter bestrijding van discriminatie op grond van nationaliteit (artikel 18 VWEU) (artikel 12 VEG) 5. Grondbeginselen van de stimuleringsmaatregelen ter bestrijding van discriminatie (artikel 19, lid 2, VWEU) (artikel 13, lid 2, VEG) 6. Maatregelen ter vergemakkelijking van de uitoefening van het recht van vrij verkeer en vrij verblijf voor alle burgers van de Unie op het grondgebied van de lidstaten (artikel 21, lid 2, VWEU) (artikel 18, lid 2, VEG) 7. Burgerinitiatief (artikel 24 VWEU) 8. Douanesamenwerking (artikel 33 VWEU) (artikel 135 VEG) 9. Toepassing van de mededingingsregels op het gemeenschappelijk landbouwbeleid (artikel 42, dat verwijst naar artikel 43, lid 2, VWEU) (artikel 36 VEG: gekwalificeerde meerderheid van stemmen in de Raad en advies van het EP) 10. Wetgeving inzake het gemeenschappelijk landbouwbeleid (artikel 43, lid 2, VWEU) (artikel 37, lid 2, VEG:) gekwalificeerde meerderheid van stemmen in de Raad en advies van het EP) 11. Vrij verkeer van werknemers (artikel 46 VWEU) (artikel 40 VEG) 1 Overgenomen uit verslag A6-0013/2008 over het Verdrag van Lissabon (2007/2286 (INI))

2 12. Interne markt - socialezekerheidsmaatregelen voor migrerende werknemers 2 in de Unie (artikel 48 VWEU) (artikel 42 VEG: medebeslissing eenparigheid van stemmen in de Raad) 13. Recht van vestiging (artikel 50, lid 1, VWEU) (artikel 44 VEG) 14. Uitsluiting van de toepassing van de bepalingen inzake het recht van vestiging op bepaalde werkzaamheden voor een bepaalde lidstaat (artikel 51, tweede alinea, VWEU) (artikel 45, tweede alinea, VEG: gekwalificeerde meerderheid van stemmen in de Raad zonder participatie van het EP) 15. Coördinatie van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen betreffende een bijzondere regeling voor de onderdanen van andere lidstaten inzake de uitoefening van het recht van vestiging (artikel 52, lid 2, VWEU) (artikel 46, lid 2, VEG) 16. Coördinatie van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen van de lidstaten betreffende de toegang tot werkzaamheden anders dan in loondienst en de uitoefening daarvan en de onderlinge erkenning van diploma's, certificaten en andere titels (artikel 53, lid 1, VWEU) (artikel 47 VEG: medebeslissing eenparigheid van stemmen in de Raad wanneer dit wijziging van nationale wetgeving impliceerde) 17. Uitbreiding van de toepassing van de bepalingen inzake het vrij verrichten van diensten ten gunste van aanbieders van diensten die onderdanen zijn van derde landen en binnen de Unie zijn gevestigd. (artikel 56, tweede alinea, VWEU) (artikel 49, tweede alinea, VEG: gekwalificeerde meerderheid van stemmen in de Raad zonder participatie van het EP) 18. Liberalisatie van diensten in specifieke sectoren (artikel 59, lid 1, VWEU) (artikel 52, lid 1, VEG: gekwalificeerde meerderheid van stemmen in de Raad en advies van het EP) 19. Diensten (artikel 62 VWEU) (artikel 55 VEG) 20. Vaststelling van andere maatregelen betreffende het kapitaalverkeer naar of uit derde landen (artikel 64, lid 2, VWEU) (artikel 57, lid 2, eerste zin, VEG: gekwalificeerde meerderheid van stemmen in de Raad zonder participatie van het EP) 21. Beheersmaatregelen met betrekking tot het kapitaalverkeer voor wat betreft de preventie en de bestrijding van criminaliteit en terrorisme (artikel 75 VWEU) (artikel 60 VEG) 22. Visa, grenscontroles, vrij verkeer van onderdanen van derde landen, beheer van de buitengrenzen, geen controles aan de binnengrenzen (artikel 77, lid 2, VWEU) (artikel 62 VEG: in artikel 67 VEG vastgestelde procedure: eenparigheid van stemmen in de Raad en advies van het EP, met mogelijkheid van overgang naar medebeslissing na een besluit door de Raad met eenparigheid van stemmen en raadpleging van het EP) 2 Hierbij is in een "noodrem"-mechanisme voorzien: wanneer een lidstaat van oordeel is dat deze maatregelen afbreuk zouden kunnen doen aan "fundamentele aspecten van zijn socialezekerheidsstelsel, met name het toepassingsgebied, de kosten en de financiële structuur ervan, of gevolgen zou hebben voor het financiële evenwicht van dat stelsel", kan hij verzoeken dat de kwestie wordt voorgelegd aan de Europese Raad (hetgeen de schorsing van de wetgevingsprocedure inhoudt). De Europese Raad moet binnen vier maanden ofwel het dossier terugverwijzen naar de Raad, opdat de procedure kan worden voortgezet, ofwel de Commissie verzoeken een nieuw voorstel in te dienen.

3 23. Asiel, tijdelijke bescherming van of subsidiaire bescherming voor onderdanen van derde landen (artikel 78, lid 2, VWEU) (artikel 63, leden 1 en 2, en artikel 64, lid 2, VEG: in artikel 67 VEG vastgestelde procedure: eenparigheid van stemmen in de Raad en advies van het EP, met mogelijkheid van overgang naar medebeslissing na een besluit door de Raad met eenparigheid van stemmen en raadpleging van het EP) 24. Immigratie en bestrijding van mensenhandel (artikel 79, lid 2, VWEU) (artikel 63, leden 3 en 4 VEG: in artikel 67 VEG vastgestelde procedure: eenparigheid van stemmen in de Raad en advies van het EP, met mogelijkheid van overgang naar medebeslissing na een besluit door de Raad met eenparigheid van stemmen en raadpleging van het EP) 25. Maatregelen ter bevordering van de integratie van onderdanen van derde landen (artikel 79, lid 4, VWEU) 26. Justitiële samenwerking in burgerlijke zaken (met uitzondering van familierecht) 3 (artikel 81, lid 2, VWEU) (artikel 65 VEG: in artikel 67 VEG vastgestelde procedure: eenparigheid van stemmen in de Raad en advies van het EP, met mogelijkheid van overgang naar medebeslissing na een besluit door de Raad met eenparigheid van stemmen en raadpleging van het EP) 27. Justitiële samenwerking in strafzaken procedures, samenwerking, opleiding, oplossen van geschillen, minimumvoorschriften voor de erkenning van vonnissen (artikel 82, leden 1 en 2, VWEU) 4 (artikel 31 VEU: eenparigheid van stemmen in de Raad en advies van het EP) 28. Minimumvoorschriften betreffende de bepaling van strafbare feiten en sancties in verband met vormen van bijzonder zware criminaliteit met een grensoverschrijdende dimensie (artikel 83, lid 1 en mogelijk lid 2, VWEU) 5 (artikel 31 VEU: in de artikelen 34, lid 2, en 39, lid 1, VEU vastgestelde procedure: eenparigheid van stemmen in de Raad en advies van het EP) 29. Maatregelen ter ondersteuning van misdaadpreventie (artikel 84 VWEU) 30. Eurojust (artikel 85, lid 1, tweede alinea, VWEU) (artikel 31 VEU: in de artikelen 34, lid 2, en 39, lid 1, VEU vastgestelde procedure: eenparigheid van stemmen in de Raad en advies van het EP) 31. Betrekking van het Europees Parlement en de nationale parlementen bij de evaluatie van de activiteiten van Eurojust (artikel 85, lid 1, derde alinea, VWEU) 3 De punten e), g) en h) van lid 2 van dit artikel bevatten nieuwe rechtsgrondslagen; de andere punten waren reeds gedekt door artikel 65 van het VEG. In lid 3 van hetzelfde artikel 81 VWEU is de mogelijkheid voorzien dat de Raad bij besluit kan vaststellen ten aanzien van welke aspecten van het familierecht met grensoverschrijdende gevolgen handelingen volgens de gewone wetgevingsprocedure kunnen worden vastgesteld. 4 In lid 3 van dit artikel wordt voorzien in een noodrem -mechanisme: Wanneer een lidstaat van oordeel is dat de betreffende maatregelen afbreuk zouden doen aan fundamentele aspecten van zijn strafrechtstelsel, kan hij verzoeken om voorlegging van de kwestie aan de Europese Raad. In dat geval wordt de wetgevingsprocedure geschorst. Wanneer binnen vier maanden na bespreking in de Europese Raad consensus is bereikt, wordt het ontwerp terugverwezen naar de Raad en wordt de schorsing van de gewone wetgevingsprocedure beëindigd. Wanneer geen overeenstemming wordt bereikt kunnen ten minste negen lidstaten een verzoek indienen tot het aangaan van nauwere samenwerking op grond van het ontwerp. 5 In lid 3 van dit artikel wordt voorzien in een noodrem -mechanisme: Zie voetnoot 113.

4 32. Politiële samenwerking (bepaalde aspecten) (artikel 87, lid 2, VWEU) (artikel 30 VEU: in de artikelen 34, lid 2, en 39, lid 1, VEU vastgestelde procedure: eenparigheid van stemmen in de Raad en advies van het EP) 33. Europol (artikel 88, lid 2, eerste alinea, VWEU) (artikel 30 VEU: in de artikelen 34, lid 2, en 39, lid 1, VEU vastgestelde procedure: eenparigheid van stemmen in de Raad en advies van het EP) 34. Procedures voor de controle op de activiteiten van Europol door het EP en de nationale parlementen (artikel 88, lid 2, tweede alinea, VWEU) 35. Tenuitvoerlegging van het gemeenschappelijk vervoersbeleid (Artikel 91, lid 1, VWEU) (artikel 71 VEG) 36. Zeevaart en luchtvaart (artikel 100, lid 2, VWEU) (artikel 80, lid 2 VEG) 37. Maatregelen voor de onderlinge aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen van de lidstaten die de instelling en de werking van de interne markt betreffen, met het oog op de verwezenlijking van de in artikel 26 genoemde doelstellingen (artikel 114, lid 1, VWEU) (artikel 95, lid 1, VEG) 38. Maatregelen voor het opheffen van distorsies op de interne markt (artikel 116 VWEU) (artikel 96 VEG: gekwalificeerde meerderheid van stemmen in de Raad zonder participatie van het EP) 39. Intellectuele-eigendomsrechten, behalve de regelingen van het taalgebruik met betrekking tot de Europese titels (artikel 118, eerste alinea, VWEU) Multilateraal toezicht (artikel 121, lid 6, VWEU) (artikel 99, lid 5, VEG: samenwerkingsprocedure) 41. Wijziging van de statuten van het ESCB en van de ECB (artikel 129, lid 3, VWEU) (artikel 107, lid 5, VEG: eenparigheid van stemmen in de Raad of, in bepaalde gevallen, gekwalificeerde meerderheid, na instemming van het Europees Parlement) 42. Maatregelen die nodig zijn voor het gebruik van de euro (artikel 133, VWEU) (artikel 123, lid 4, VEG) 43. Stimuleringsmaatregelen voor de werkgelegenheid (artikel 149 VWEU) (artikel 129 VEG) 44. Sociaal beleid (artikel 153, lid 1, behalve c) d) f) en g), en lid 2 7, eerste, tweede en laatste alinea, VWEU) (artikel 137, leden 1 en 2 VEG) 45. Sociaal beleid (gelijke kansen, gelijke behandeling en gelijke beloning) (artikel 157, lid 3, VWEU) (artikel 141, lid 3, VEG) 46. Europees Sociaal Fonds (artikel 164 VWEU) (artikel 148 VEG) 6 Aangezien een specifieke rechtsgrondslag ontbreekt, heeft de Unie voorheen op dit gebied gehandeld op basis van artikel 308 VEG (nu artikel 352 VWEU): Eenparigheid van stemmen in de Raad en advies van het EP. 7 Op de onder deze letters bedoelde beleidsterreinen wordt de wetgeving door de Raad met eenparigheid van stemmen aangenomen, na raadpleging van het EP. De tweede alinea van lid 2 bevat echter een "passerelle" volgens welke de Raad met eenparigheid van stemmen kan beslissen om de gewone wetgevingsprocedure toe te passen op de letters d), f) en g) van lid 1.

5 47. Onderwijs (behalve de aanbevelingen) (artikel 165, lid 4, punt a), VWEU) (artikel 149, lid 4, VEG) 48. Sport (artikel 165, lid 2, punt g) en lid 4 VWEU) 49. Beroepsopleiding (artikel 166, lid 4, VWEU) (artikel 150, lid 4, VEG) 50. Cultuur (behalve de aanbevelingen) (artikel 167, lid 5, eerste streepje, VWEU) (artikel 151 VEG: medebeslissing eenparigheid van stemmen in de Raad) 51. Volksgezondheid - maatregelen om het hoofd te bieden aan gemeenschappelijke veiligheidskwesties op het gebied van de volksgezondheid 8 (artikel 168, lid 4, VWEU) (artikel 152, lid 4, VEG) 52. Volksgezondheid - stimuleringsmaatregelen ter bescherming van de menselijke gezondheid en met name de bestrijding van grote grensoverschrijdende bedreigingen van de gezondheid, alsook de bestrijding van het tabaksgebruik en het alcoholmisbruik (artikel 168, lid 5, VWEU 9 ) 53. Consumentenbescherming (artikel 169, lid 3, VWEU) (artikel 153, lid 4, VEG) 54. Trans-Europese netwerken (artikel 172 VWEU) (artikel 156 VEG) 55. Industrie (artikel 173, lid 3, VWEU) (artikel 157, lid 3, VEG) 56. Maatregelen op het gebied van de economische en sociale cohesie (artikel 175, derde alinea, VWEU) (artikel 159 VEG) 57. Structuurfondsen (artikel 177, lid 1, VWEU) (artikel 161 VEG: eenparigheid van stemmen in de Raad en instemming van het EP) 58. Cohesiefonds (artikel 177, tweede alinea, VWEU) (artikel 161 VEG: gekwalificeerde meerderheid van stemmen in de Raad en instemming van het EP) 59. Europees Fonds voor regionale ontwikkeling (artikel 178 VWEU) (artikel 162 VEG) 60. Kaderprogramma onderzoek (artikel 182, lid 1, VWEU) (artikel 166, lid 1, VEG) 61. Verwezenlijking van de Europese onderzoeksruimte (artikel 182, lid 5, VWEU) 62. Tenuitvoerlegging van het kaderprogramma onderzoek: regels voor de deelneming van ondernemingen en voor de verspreiding van de onderzoeksresultaten (artikelen 183 en 188, tweede alinea, VWEU) (artikel 167 VEG) 63. Aanvullende onderzoekprogramma's voor bepaalde lidstaten (artikelen 184 en 188, tweede alinea, VWEU) (artikel 168 VEG) 8 De onder de letters a) en b) van lid 4 van dit artikel bedoelde maatregelen waren reeds voorzien in artikel 152 VEG. De onder de letters c) en d) bedoelde maatregelen zijn nieuw.. 9 Alle in dit lid vastgestelde rechtsgrondslagen zijn nieuw, met uitzondering van de rechtsgrondslag betreffende de stimuleringsmaatregelen ter bescherming van de menselijke gezondheid, die reeds voorzien was in artikel 152 VEG.

6 64. Deelneming aan door verscheidene lidstaten opgezette onderzoeksprogramma's (artikelen 185 en 188, tweede alinea, VWEU) (artikel 169 VEG) 65. Ruimtevaartbeleid (artikel 189 VWEU) 66. Milieu (communautaire acties ter verwezenlijking van de desbetreffende doelstellingen, behalve maatregelen van fiscale aard) (artikel 192, lid 1, VWEU) (artikel 175, lid 1, VEG) 67. Actieprogramma op milieugebied (artikel 192, lid 3, VWEU) (artikel 175, lid 3, VEG) 68. Energie, met uitzondering van maatregelen van fiscale aard (artikel 194, lid 2, VWEU) Toerisme - maatregelen ter aanvulling van de acties van de lidstaten in de sector toerisme (artikel 195, tweede alinea, VWEU) 70. Civiele bescherming tegen natuurrampen of door de mens veroorzaakte rampen 11 (artikel 196, tweede lid, VWEU) 71. Administratieve samenwerking voor de uitvoering van de wetgeving van de Unie door de lidstaten (artikel 197, tweede lid, VWEU) 72. Handelspolitiek uitvoeringsmaatregelen (artikel 207, tweede lid, VWEU) (artikel 133 VEG: gekwalificeerde meerderheid van stemmen in de Raad zonder raadpleging van het EP) 73. Ontwikkelingssamenwerking (artikel 209, lid 1, VWEU) (artikel 179 VEG) 74. Economische, financiële en technische samenwerking met derde landen (artikel 212, tweede lid, VWEU) (artikel 181 A VEG: gekwalificeerde meerderheid van stemmen in de Raad en advies van het EP) 75. Algemeen kader voor de uitvoering van humanitaire hulpacties (artikel 214, lid 3, VWEU) 76. Europees vrijwilligerskorps voor humanitaire hulpverlening (artikel 214, lid 5, VWEU) 77. Regels inzake politieke partijen en de financiering daarvan (artikel 224 VWEU) (artikel 191 VEG) 78. Instelling van gespecialiseerde rechtbanken (artikel 257 VWEU) (artikel 225A VEG: eenparigheid van stemmen in de Raad en advies van het EP) 79. Wijziging van het statuut van het Hof van Justitie, met uitzondering van titel I en artikel 64 daarvan (artikel 281 VWEU) (artikel 245 VEG: eenparigheid van stemmen in de Raad en advies van het EP) 80. Procedures voor controleren van de uitoefening van de uitvoeringsbevoegdheden (artikel 291, lid 3, VWEU) (artikel 202 VEG: eenparigheid van stemmen in de Raad en advies van het EP) 81. Europees ambtenarenapparaat (artikel 298, lid 2,VWEU) 10 Aangezien een specifieke rechtsgrondslag ontbreekt, heeft de Unie voorheen op dit gebied gehandeld op basis van artikel 308 VEG (huidig artikel 352 VWEU): Eenparigheid van stemmen in de Raad en advies van het EP. 11 Zie voetnoot 119.

7 82. Vaststelling van financiële regels (artikel 322, lid 1, VWEU) (artikel 279, lid 1, VEG: gekwalificeerde meerderheid van stemmen in de Raad) 83. Bestrijding van fraude waardoor de financiële belangen van de Unie worden geschaad (artikel 325, lid 4, VWEU) (artikel 280, lid 4, VEG) 84. Statuut van de ambtenaren en arbeidsvoorwaarden van andere personeelsleden van de Unie (artikel 336 VWEU) (artikel 283 VEG: gekwalificeerde meerderheid van stemmen in de Raad en advies van het EP) 85. Statistieken (artikel 338, lid 1, VWEU) (artikel 285, lid 1, VEG)