NAAR DE NIEUWE MORGEN

Transcriptie

1 NAAR DE NIEUWE MORGEN Liturgieboekje voor de drie dagen van Pasen Protestantse Gemeente te Veenendaal Petrakerk 2 4 april 2015

2 NAAR DE NIEUWE MORGEN De drie dagen van Pasen Pasen is een feest van drie dagen. Het feest begint op de donderdag en duurt tot zondag. Verspreidt over die avonden vieren wij een feest, houden wij een kerkdienst, te beginnen op Witte Donderdag en afgesloten op de vroege zondag, in de Paaswake. Dat laatste lijkt wat vreemd, want de Paaswake wordt immers gehouden op de zaterdagavond. Pasen is echter een joods feest, van bevrijding en Exodus, wegtrekken uit alles wat een mens beklemt en kleineert. En volgens de joodse traditie begint elke nieuwe dag al op de avond ervoor. Zo staat het ook in Genesis 1, zoals we het zullen horen in de Paaswake: Het was avond geweest, het was morgen geweest, de eerste dag. Een dag kent dus eerst de avond dan de morgen, eerst het donker dan het licht. In die traditie gaan wij ook staan deze dagen van Pasen: we gaan door het donker naar de nieuwe morgen: het licht schijnt weer! We krijgen een nieuwe dag om te leven! Dit jaar staan de lezingen uit Johannes centraal. Zo lezen we op Witte Donderdag van de voetwassing door Jezus. Over dienstbaarheid tot aan het einde Op Goede Vrijdag staat het verhaal van het proces, de kruisiging en de dood van Jezus centraal. We zullen daarbij vooral stilstaan, maar nog meer stil zijn De dienst eindigt in de Paaswake. Door de nacht gaan we naar het licht, breekt er een nieuwe morgen aan: God geeft ons leven, hier en nu! Allen gezegende dagen van Pasen gewenst! 2

3 WITTE DONDERDAG 2 april 2015, uur LEEFTOCHT VOOR ONDERWEG Voorganger: dominee Peter Mol Organist: Adrie M. Okker Lector: Annie Keizer 3

4 DE EERSTE STAPPEN OP WEG Orgelspel Moment van stilte Groet v. De Heer zij met u. a. Ook met u zij de Heer. Bemoediging v. Wie woont in de hoede van de Allerhoogste a. overnacht in de schaduw van de Eeuwige. v. Bij nacht en ontij heb je niets te vrezen, a. Hij is een schild en muur om je heen. Drempelgebed v. Eeuwige, die er voor ons zijt en ons elkaar gegeven hebt, schep ons een hart a. doorzichtig en zuiver, v. geef ons een geest a. vast en moedig, v. dat wij voortgaan op de weg die uw Zoon voor ons uitging. a. Breng ons terecht, God, v. breng ons weer thuis en doe ons wonen in uw zegen. a. Amen. Zingen: Hij ging de weg zo eenzaam, 560 Psalmengebed: Psalm 81 v. Haast U, o Heer, tot mijn hulp a. en wees tot mijn redding gereed. Lezen: Psalm 81: 1-6 Zingen: Psalm 81: 5, 6 Lezen: Psalm 81: 9-15 Zingen: Psalm 81: 13, 14 4

5 WOORDEN VOOR ONDERWEG Schriftlezing: Johannes 13: 1-15 Zingen: Toen Jezus wist: nu is gekomen, 569 Overdenking Zingen: Gij zijt de zin van wat wij zijn, 760: 1, 2, 3, 4 Gebeden Elke voorbede eindigt met: v. Heer, hoor ons bidden a. Houd mij in leven, 368d STILSTAAN ONDERWEG Inzameling van de gaven Er is één collecte, bestemd voor de vastenactie : Voedselbank Veenendaal HET MAAL VAN DE VRIJHEID Zingen: Als ik in deze stille tijd, 393 Nodiging Wilt u de liturgie meenemen naar de tafel? We vormen dan met zijn allen een grote kring in de kerk en rond de tafel. Tafelgebed v. De Ene met u allen! a. Zijn vrede met u! v. Verheft uw harten! a. Wij zijn met ons hart bij Hem! v. Zegenen wij de Ene, onze God! a. Hem zeggen wij dank! v. U zegenen wij, Ene, God, om de genezing van ons leven, om de liefde, ons aangedaan, om de morgen, ons toegesproken. 5

6 Zo vaak bent U voor mensen geweest een licht, een vuur, een spoor. En wanneer wij U ontbreken en uw Naam onder ons is zoekgeraakt, dan bent U daar: als een lied, dat niet verstomt, als een Woord, dat beklijft. Daarom zingen wij mee met allen die ons hebben voorgezongen: Zingen: Heilig, heilig, heilig!, 985 v. Gezegend U, om die ene mens, uw lieve zoon die de weg is gegaan van alle mensen met woorden van genezing en troost, met daden vol glorie en eenvoud, dienstbaar aan mensen, open naar U. Hij, uw zoon, die uw weg ging ten einde toe, tot in de nacht in deze nacht! dat hij werd uitgeleverd als een Paaslam. Want toen nam hij een brood, sprak het dankgebed uit, brak het brood en zei: Dit is mijn lichaam voor jullie. Doe dit, telkens opnieuw, om mij te gedenken. Zo nam hij na de maaltijd ook de beker, en hij zei: Deze beker is het nieuwe verbond dat door mijn bloed gesloten wordt. Doe dit, telkens als jullie hieruit drinken om mij te gedenken. 6

7 a. Dus altijd wanneer wij dit brood eten en uit de beker drinken, verkondigen wij de dood van de Heer, totdat hij komt. Kom, Heer Jezus, kom! v. U, God, danken wij, bidden wij dat uw Geest ons kracht zal geven, moed en lef om het donker tegemoet te gaan, te zien wie het is die ons voorgaat door het duister naar de nieuwe morgen. Onze Vader Vredegroet Gemeenschap van brood en wijn Tijdens de maaltijd zingen we: Ubi caritas, 568a Na de maaltijd: Johannes 14: OP WEG DE NACHT IN We gaan in stilte terug naar onze plaatsen Afruimen van de tafel De kerk wordt uitgekleed. Alles wordt weggehaald: het brood, de kaarsen, de kleden, de Bijbel. Het centrum van de kerk blijft uiteindelijk naakt en kaal achter, zoals Jezus alleen zal achterblijven en wordt uitgekleed Slottekst Slotlied: Blijf mij nabij, wanneer het duister daalt, 247 We verlaten in stilte de kerk (wilt u dit liturgieboekje bij de uitgang weer inleveren?) 7

8 GOEDE VRIJDAG 3 april 2015, uur DOOR HET DAL VAN DE DOOD Voorganger: Organist: Lectoren: Dominee Peter Mol Adrie M. Okker Xandra Cardol, Janneke Lambooij Hanneke Schot Johannes Groenewold 8

9 MEEGAAN IN HET DONKER In stilte bereiden we ons voor op de dienst Openingstekst Orgelspel: O Welt, ik muss dicht lassen (J.S. Bach) Zingen: O wereld, zie uw leven, 577 Psalmengebed: Psalm 22 v. Haast U, o Heer, tot mijn hulp a. en wees tot mijn redding gereed. Zingen: Psalm 22: 1 Lezen: Psalm 22 (in parafrase door Sytze de Vries) Zingen: Psalm 22: 11, 12 Gebed van de Goede Vrijdag Lezing uit het Oude Testament: Exodus 12: Orgelspel: Ach wie hungert mein Gemüte (koraal uit de Johannes Passion) WAKEN IN HET DONKER het lijdensevangelie volgens Johannes Zingen: O Liefde die verborgen zijt, 561: 1, 2, 3 Lezen: Johannes 18: 1-11 Jezus wordt gearresteerd Zingen: Gij die ver voor ons uit, 559 Lezen: Johannes 18: Jezus voor Annas de verloochening door Petrus Zingen: Licht voor de wereld, 587: 1, 2 9

10 Lezen: Johannes 18: 28-19: 3 Jezus voor Pilatus Zingen: O hoofd vol bloed en wonden, 576a: 1, 2 Lezen: Johannes 19: 4-16 Zie de mens Zingen: Hemelse koning, 587: 3, 4 Lezen: Johannes 19: De kruisiging en het sterven van Jezus De Paaskaars wordt gedoofd Moment van stilte Orgelspel: Ach Herr lass dein lieb Englein (slotkoraal uit de Johannes Passion) Lezen: Johannes 19: Zingen: O Liefde uit de eeuwigheid, 561: 4, 5 SCHUILEN BIJ HET KRUIS het beklag Gods Het beklag Gods is een aan de profetie (Micha 6: 3-5) ontleend gedeelte tijdens de kruismeditatie. Het is een van de meest indringende hymnen van de Goede Vrijdag. Er klinken tien verwijten die door de gemeente worden beantwoord met de oeroude oproep: Heilige Heer God laat ons niet verzinken in de bittere nood van de dood! Kyrie eleison. De oude tekst werd in de achtste eeuw door Syrische monniken op de vlucht meegenomen. Daarin klinken echter ook anti-joodse verwijten in mee. Hiertegen wordt tegenwoordig terecht bezwaar gemaakt. Daarom gebruiken wij ook een moderne versie (van Wim van der Zee). De verwijten in het Beklag Gods leggen alle nadruk op de lijdende God. Wanneer we de verwijten naar onze tijd verbreden, betekenen ze dat God ons vraagt: Waar zijn jullie en welke rol spelen jullie bij al het lijden en onrecht? 10

11 v. Mijn volk, wat heb Ik u misdaan of waarmee heb Ik u bedroefd? Ik heb de aarde voor de dag geroepen en aan uw handen toevertrouwd, maar mijn tuin wordt een wildernis, mijn levenswerk een dodenakker. Waarom laat gij dit toe? allen: v. Mijn volk, wat heb Ik u misdaan of waarmee heb Ik u bedroefd? Ik heb u onder mijn regenboog gesteld, een teken van vrede en toekomst, maar dodelijke wapens staan gericht op mensen en bedreigen mijn dierbare schepping. Waarom laat gij dit toe? a. Heilige, Barmhartige, Heilige, Onsterflijke, Heilige en Eeuwige: Kyrie eleison. v. Mijn volk, wat heb Ik u misdaan of waarmee heb Ik u bedroefd? Ik heb mij laten kennen als uw bevrijder, de bondgenoot van alle onderdrukten, maar tallozen worden getergd en geteisterd door terreur en tirannie. Waarom laat gij dit toe? 11

12 a. Heilige, Barmhartige, Heilige, Onsterflijke, Heilige en Eeuwige: Kyrie eleison. v. Mijn volk, wat heb Ik u misdaan of waarmee heb Ik u bedroefd? Ik heb u met overvloed gezegend, met dagelijks brood en meer dan dat, maar op mijn akker sterven mensen onverzadigd en kinderhanden blijven ongevuld. Waarom laat gij dit toe? a. Heilige, Barmhartige, Heilige, Onsterflijke, Heilige en Eeuwige: Kyrie eleison. v. Mijn volk, wat heb Ik u misdaan of waarmee heb Ik u bedroefd? Ik heb mijn woord aan u gegeven en u mijn hartsgeheimen toevertrouwd, maar afgoden vinden overal gehoor en mensen kiezen doodlopende wegen. Waarom laat gij dit toe? a. Heilige, Barmhartige, Heilige, Onsterflijke, Heilige en Eeuwige: Kyrie eleison. v. Mijn volk, wat heb Ik u misdaan of waarmee heb Ik u bedroefd? Ik heb mijn eigen Zoon tot u gezonden, mijn sprekend evenbeeld, mijn uitgestrekte hand, maar Hij is afgewezen, uitgestoten, vernederd tot de laagste dood. Ik heb Hem bij u teruggebracht, de levende, de bron van alle leven, maar Hij gaat dood aan alle kruisen waaraan mijn mensen worden vastgespijkerd. Waarom laat gij dit toe? 12

13 a. Heilige, Barmhartige, Heilige, Onsterflijke, Heilige en Eeuwige: Kyrie eleison. v. Mijn volk, wat heb Ik u misdaan of waarmee heb Ik u bedroefd? Ik heb u geëerd als kroon van de schepping, Ik heb u gezocht als mijn kostbaarste sieraad, Ik heb u bewaard in mijn hand, in mijn hart, Ik heb u mijn trots, mijn Zoon geofferd. Wat had Ik nog meer moeten doen dat Ik niet heb gedaan? Zingen: O kostbaar kruis, o wonder Gods, 578: 1, 2, 6 Moment van stilte Slotgebed voor de Goede Vrijdag Lezen: Johannes 19: De graflegging Zingen: Nu valt de nacht, 590 Stilte WEER DE NACHT IN In stilte wordt de Paaskaars de kerk uitgedragen U mag aansluiten, maar ook nog blijven zitten in de stilte (wilt u dit liturgieboekje bij de uitgang weer inleveren?) 13

14 PAASWAKE 4 april 2015, uur DOOR NACHT EN WATER NAAR HET LICHT Voorganger: Organist: Lectoren: Dominee Peter Mol Bert Wisgerhof Adri Cardol, Annette Schot 14

15 Bij het binnenkomen ontvangt iedereen een kaars Stilte De stilte van Goede Vrijdag is nog voelbaar Orgelspel Openingstekst IN HET DONKER Zingen: O diepe nacht die ons omringt, 599: 1, 2, 3 Stem LICHT IN DE NACHT Zingen: Wachters op de morgen, 594 Solo: Wachters op de morgen, hoe ver is de nacht? Allen: Solo: Wachters op de morgen, hoe ver is de nacht? Allen: Solo: Wachters op de morgen, hoe ver is de nacht? Allen: 15

16 Gemeente gaat staan De paaskaars wordt binnengedragen De ambtsdragers geven het licht van de paaskaars door Paasjubel: Loof God, loof Hem overal, Psalm 150 We doven onze kaarsen Gemeente gaat zitten NACHT VAN LICHT Deze nacht k. Waarom is deze nacht zo anders dan alle andere nachten? o. Dit is een bijzondere nacht. Een nacht waarin mensen al duizenden jaren licht hebben gezien. Dit is een bijzondere nacht. De nacht waarin God ons bevrijdt uit het donker om mensen van licht te zijn. Dit is een bijzondere nacht. De nacht waarin God zijn volk, Israël, heeft bevrijdt uit Egypte, het land van duisternis en slavernij. De nacht ook waarin Eén voor ons uitging en opstond uit het graf om in Gods volle licht te staan. Daarom zijn wij nu wakker, zijn we vol hoop en verwachting. En lezen we verhalen die horen bij deze nacht. Luister maar. 16

17 Stem: Genesis 1: 1-19 Zeven dagen van leven Zingen: Gezegend die de wereld schept, 984: 1, 2, 3 Stem: Genesis 1: 20 2: 4a Zeven dagen van leven Zingen: Gezegend die de mensen roept, 984: 4, 5, 6 Lezen: Exodus 14: 5-7, 9-14, Leven door water DE WEG VAN HET LEVEN Zingen: De koning van Egypteland, 169: 1, 3, 4, 6 Lezen: Romeinen 6: 3-5 Leven als opgestaan DE WEG VAN DOOP EN BELIJDEN Zingen: Het water van de grote vloed, 350: 1, 3, 4 Gemeente gaat staan Gelovig belijden v. Nu ook wij dan met Christus zijn begraven en verlangen met Hem op te staan, vraag ik jullie te belijden: Ik-Ben-Met-Jou is God over de goden, Schepper van hemel en aarde, die ons de aarde heeft toevertrouwd; Vader van zijn volk onderweg, Moeder van alle leven. a. Dat geloven wij! v. Zijn vrederijk is aanwezig in de verhalen van Israël in het leven van Jezus van Nazareth, in zijn volgelingen de eeuwen door. Ook ons roept Hij in die pelgrimsstoet. a. Dat geloven wij! 17

18 v. Zijn Geest is het die levend maakt, die ons leidt in de waarheid, ons likt met het visioen van een menselijke wereld, waar gerechtigheid wordt gedaan. a. Dat geloven wij! Zingen: Wij komen als geroepen, 612 Gemeente gaat zitten Lezen: Johannes 20: 1-10 Leven voorbij het graf Overdenking Stilte, overgaande in orgelspel WOORDEN IN DE NACHT Zingen: Wij delen verdriet en zorgen, 627: 1, 2, 3, 5 ROEPEN ONDERWEG Gebeden Elke voorbede eindigt met: v. Heer, hoor ons bidden a. Houd mij in leven, Lied 368d Inzameling van de gaven OP WEG MET HET LICHT staande Slotlied: Heerlijk verschenen is de dag, 621: 1, 3, 5 Zegen beantwoord met gezongen Amen De Paasviering in de Petrakerk begint morgen om 09:30u 18