Biomedische wetenschappen

Transcriptie

1 Biomedische wetenschappen Bachelor of Science Bij ons leer je de wereld kennen

2 Waarom Biomedische wetenschappen? Een ebola-epidemie? Een nieuw type vogelgriep? Een nieuw coronavirus? Berichten over nieuwe infectieziekten en uitbraken schrikken de wereld regelmatig op. Ook sterven elk jaar veel mensen aan hart- en vaatziekten of kanker. Therapieën die zijn ontwikkeld werken vaak niet voor iedereen. Biomedisch wetenschappers zijn opgeleid om bij te dragen aan oplossingen voor deze problemen. Ze kunnen bijvoorbeeld werken aan een snelle ontwikkeling van een nieuw vaccin. Of door onderzoek inzicht geven in de verschillen tussen patiënten voor therapieën op maat. Ze dragen ook bij aan beter diagnostisch onderzoek. Hiermee kunnen ziektes in een eerder stadium worden ontdekt en wordt ergere schade voorkomen. Opgeleide biomedisch wetenschappers doen niet altijd zelf onderzoek. Ze kunnen hun kennis en vaardigheden ook inzetten in het onderwijs, in een communicatiefunctie of als adviseur. Gezond of ziek? Onderzoek de oorzaken en verschillen 3 Studeren in het LUMC 4 Lees meer over: Opbouw van de bacheloropleiding Het eerste studiejaar 5 7 Bereid je voor op de arbeidsmarkt 8 Voorlichtingsdagen & Contact 11 Selectie & plaatsing 10 Fotografie: UFB Photo & Digital, Marc de Haan, Jan de Groot en Hielco Kuipers. Aan deze brochure, die met zorg is samengesteld, kunnen geen rechten worden ontleend. De meest actuele informatie is te vinden op studereninleiden.nl. Augustus 2016

3 Gezond of ziek? Onderzoek de oorzaken en verschillen Bij Biomedische wetenschappen leer je alles over ziektes en de oorzaken ervan. Je begint bij de cellen en moleculen en werkt toe naar steeds grotere systemen. Zo doorgrond je het menselijk lichaam. Dicht bij de medische praktijk Biomedische wetenschappen (BW) studeer je in Leiden aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Hier zijn patiëntenzorg, onderzoek en onderwijs nauw met elkaar verbonden. Je krijgt college van professionals: onderzoekers en artsen die zelf bij het LUMC werken. Hierdoor staat je studie heel dicht bij de medische praktijk. De docenten gebruiken veel praktijkvoorbeelden in hun onderwijs zodat de stof echt gaat leven. Ze nodigen ook patiënten uit om in een collegezaal te vertellen over de persoonlijke impact van een ziekte. Kleinschalig en actief onderwijs Afwachtend college volgen is er bij BW niet bij, want je volgt actief en kleinschalig onderwijs. Ongeveer dertig procent van het onderwijs volg je in een grotere groep. Veel vaker werk je zelfstandig of met een kleine groep studenten opdrachten uit. De nadruk ligt niet alleen op feitenkennis, maar ook op de manier waarop je kunt leren, denken en handelen. Bij tentamens vragen we daarom niet alleen naar weetjes, maar vooral naar inzicht. Er zijn vaak beoordelingsopdrachten, waarbij je je kennis en inzicht moet toepassen in een praktische context. Ruimte om meer uit je studie te halen In Leiden krijg je alle ruimte om meer uit je studie te halen. Voor talentvolle studenten zijn er bijvoorbeeld het Honours College en het BW-Plusprogramma, die je kunt volgen naast het reguliere programma. Het LUMC organiseert jaarlijks ten minste één honours class, waarin nationale en internationale gastdocenten een thema van verschillende kanten benaderen. Je kunt ook op eigen initiatief onderzoek doen bij een afdeling in het LUMC, meelopen met de Raad van Bestuur of ervaring opdoen in een functie bij de studievereniging M.F.L.S. Internationale mogelijkheden We helpen je op weg om goed in een internationale wetenschappelijke omgeving te kunnen werken. De voertaal wordt steeds meer Engels en je leert om in het Engels te presenteren en wetenschappelijke artikelen te schrijven. In het tweede studiejaar kunnen tien studenten zonder studievertraging een semester volgen aan het Karolinska Instituut in Zweden. Aan het eind van het derde jaar doe je onderzoek in het LUMC. Je zult merken dat hier veel buitenlandse onderzoekers werken en de voertaal Engels is. Tijdens de master kun je naar het buitenland voor een onderzoeksstage of cursus, bijvoorbeeld in Engeland, Spanje, Duitsland of de VS. Het LUMC heeft contacten met gerenommeerde instituten over de hele wereld. Meer informatie: studereninleiden.nl/ biomedische-wetenschappen 3

4 Studeren in het LUMC Je vindt alle onderwijsruimtes van het LUMC op één locatie: aan de rand van de binnenstad naast station Leiden Centraal. Er zijn drie gebouwen waar je als student Biomedische wetenschappen vaak zult komen. In het hoofdgebouw vind je het ziekenhuis, het grootste deel van de collegezalen en de bibliotheek. Voor de grote collegezaal, het anatomisch museum, en werkgroep- en vaardigheidsruimtes ga je naar het onderwijsgebouw dat vlak achter het ziekenhuis ligt. Het derde gebouw is het onderzoeksgebouw. Hier zijn laboratoria en practicumruimtes. Actieve studievereniging Heb je studieboeken nodig? Wil je lunchen of borrelen in studentenbar HePatho? Of wil je zelf meedenken over het onderwijs? Dit kan via de studievereniging van de Leidse medische studenten: de M.F.L.S. Deze actieve studievereniging draagt op allerlei manieren bij aan de kwaliteit van de opleiding Biomedische wetenschappen. Je kunt bij hen boeken kopen met korting, ze geven advies aan de Raad van Bestuur en organiseren activiteiten om de band tussen studenten en met docenten te versterken. Bij dit laatste kun je denken aan excursies, sportdagen, lezingen en student-docentborrels. Uit de agenda van Auke Perenboom, eerstejaars 07:00 Ik sta vroeg op, ik woon namelijk nog thuis. 08:30 Hoorcollege over botziekten. We beginnen met een inleidende film over een ziekte waarbij er na een snee in de huid bot wordt aangemaakt in plaats van huid. Dat is heftig, de hele collegezaal is onder de indruk. 10:30 Hoorcollege over signaalnetwerken. We leren over methodes waarmee dokters kunnen ontdekken of iemand een botziekte heeft. 12:30 Ik drink buiten in de zon een kop koffie met studiegenoten. 13:30 Werkgroep cel-cel en cel-matrix interacties. Aan het eind krijgen we een proeftentamenvraag om thuis te oefenen. 15:30 Ik drink met vrienden wat op een terrasje. 17:30 Met een paar studiegenoten eten in het restaurant van het ziekenhuis. Daarna gaan we samen bowlen in Leiderdorp. 23:00 Het is jammer dat ik nog niet in Leiden woon, ik moet nu echt met de trein terug. 24:00 Snel naar bed. 4

5 De opbouw van de bacheloropleiding Wat maakt precies het verschil tussen gezond en ziek? Tijdens de bachelor leer je alles over het gezonde en zieke menselijk lichaam. Je begint op het niveau van moleculen en cellen en in jaar twee en drie behandel je organen en grotere systemen. Je werkt ook aan vaardigheden die een wetenschapper nodig heeft. De bacheloropleiding duurt drie jaar. In het begin van de studie is de voertaal vooral Nederlands, later meer Engels. Leiden werkt met het Bindend Studieadvies. Er worden eisen gesteld aan je voortgang, maar je wordt ook intensief begeleid om je studie succesvol af te ronden. Je hebt een mentor en bent altijd welkom bij de studieadviseur. Het eerste jaar In het eerste jaar bestudeer je het menselijk lichaam vooral op het niveau van moleculen en cellen. Daarnaast is er aandacht voor weefsels en organen en het organisme als geheel. Goede kennis van het menselijk lichaam is erg belangrijk om de oorzaken van ziekte maar ook van gezondheid te begrijpen. Vanaf jaar één leer je welke stappen je moet zetten bij wetenschappelijk onderzoek: van onderzoek opzetten en uitvoeren tot resultaten publiceren. Je hebt in dit jaar 18 contacturen per week, de rest heb je beslist nodig voor zelfstudie. Per week ben je gemiddeld 37 uur bezig met je studie. Het tweede en derde jaar In het tweede jaar verdiep je je in de werking van het immuunsysteem, de organen en het zenuwstelsel. Verder leer je over het ontstaan, de ontwikkeling en het verloop van aandoeningen en ziektes. Maar het is niet alleen leren: je oefent met het zelf opzetten van biomedische experimenten. Het derde jaar geef je voor een groot deel zelf vorm. Je volgt een minor van tien weken en in een stage van vier maanden maak je in een onderzoeksgroep kennis met klinisch onderzoek, laboratoriumonderzoek, of epidemiologisch onderzoek. Leerlijnen Door de hele bachelor heen werk je aan belangrijke vaardigheden op het gebied van communicatie, samenwerking en wetenschappelijke vorming. Hiermee leg je een goede basis voor een vervolgstudie of loopbaan. Werkvormen Biomedische wetenschappen studeren betekent veel samenwerken. Je werkt samen aan experimenten in het laboratorium, of in kleine groepjes aan het oplossen van problemen. Vaak krijg je een casus en zoek je zelf informatie die je nodig hebt om tot een voorstel voor een onderzoek te komen. 5

6 Curriculum bachelor Biomedische wetenschappen Jaar 1 Jaar 2 Jaar 3 Communication in Science Biomedical Academic Scientific Training Start BW Immunology Humane biologie Biomoleculen Moleculaire biologie Infectious Agents and Immunity Physiology Basic Concepts Vrije keuzeruimte Radiation Protection Metabolisme 1 Metabolisme 2 Introduction to the Neurosciences Choose Reflection on Science Methoden en technieken van wetenschappelijk onderzoek Biomedical Academic Scientific Training Cellulaire communicatie Biomedisch onderzoek in de geneeskunde Design and Analysis of Biomedical Studies Physiology Advanced Concepts Human Pathology Molecular Biology and Oncology Student Research Project Medische genetica Hormones and the Nervous System Biomedical Academic Scientific Training 6 6

7 Het eerste studiejaar Dit zijn de vakken van het eerste jaar: Start BW Aan de hand van het thema huidkanker verzamel je door middel van onderzoeksvragen relevante informatie en interpreteert deze. Zo leer je wetenschappelijk onderzoek begrijpen. Humane biologie In dit blok bestudeer je het menselijk lichaam op het niveau van weefsels en organen. Je krijgt een goed begrip van de ontwikkeling, de bouw en het functioneren van het lichaam. Biomoleculen We bekijken de mens op het niveau van de cel, waarin veel biochemische processen plaatsvinden. Na afloop van dit blok begrijp je het begrip biomoleculen en de vorm en functie van cellen. Moleculaire biologie In dit vak leer je hoe DNA zich vermenigvuldigt en welke factoren invloed hebben op de expressie van erfelijk materiaal. Je besteedt aandacht aan de rol van genen in de embryonale ontwikkeling, aan de werking van virussen en aan technieken om genen te bestuderen. Metabolisme 1 en 2 Eiwitten, vetten en koolhydraten worden in het lichaam via verschillende routes en processen afgebroken en gebruikt. Bij Metabolisme 1 en 2 krijg je inzicht in deze routes en processen. Methoden en technieken van wetenschappelijk onderzoek Wetenschappelijk onderzoek bestaat uit verschillende fases. Het begint met bedenken hoe je het onderzoek wilt doen, dan verzamel je gegevens en vervolgens verwerk en analyseer je deze. Pas na al deze stappen kun je correcte conclusies trekken en je onderzoek publiceren. Cellulaire communicatie In dit blok leer je op welke manier cellen informatie ontvangen, verwerken en er vervolgens op reageren. De eigenschappen van cellen kunnen door informatie van buitenaf beïnvloed worden. Dit kan gebeuren door hun omgeving, bijvoorbeeld door buurcellen, maar ook door stoffen als hormonen. Biomedisch onderzoek in de geneeskunde Je leert hoe je een wetenschappelijk probleem op verschillende manieren kunt benaderen. En, nog belangrijker, hoe die verschillende benaderingen samen leiden tot een mogelijke oplossing van een wetenschappelijk probleem. Medische genetica Ziektes als Duchenne, Huntington en bepaalde soorten kanker hebben een erfelijke basis. In dit blok leer je hoe erfelijke ziektes ontstaan, hoe je ze opspoort en wat de rol van het DNA hierbij is. Annabelle Tjalma derdejaars Leiden heeft een uitwisselingsprogramma met het Karolinska Instituut in Zweden en in mijn tweede jaar heb ik daar gestudeerd. Ineens woonde ik in een ander land. Ik heb daar veel kennis opgedaan, maar me ook persoonlijk verder ontwikkeld. Op het moment loop ik stage op de afdeling moleculaire celbiologie in het LUMC, daar onderzoek ik hoe een specifiek eiwit de agressiviteit van een bepaald soort hersentumor beïnvloedt. Biomedische wetenschappen geeft een geweldige basis om verder te gaan in de wetenschappelijke wereld. Leerlijnen: Communicatie en academische vorming Voor een wetenschappelijk onderzoeker is het belangrijk om resultaten te presenteren en publiceren. Door de hele bachelor heen loopt daarom de lijn Communication in Science, waarin je werkt aan verslaglegging en presentatie in het Nederlands en het Engels. Bij de lijn en het eerstejaarsvak Biomedical Academic Scientific Training (BAST) leer je andere belangrijke vaardigheden, bijvoorbeeld efficiënt lezen, kritisch nadenken en discussiëren over het raakvlak van BW en maatschappij. Er is veel aandacht voor de relatie tussen wetenschappelijk onderzoek en kliniek. 7

8 Bereid je voor op de arbeidsmarkt De masteropleiding Met je Leidse bachelordiploma Biomedische wetenschappen kun je kiezen voor verschillende masteropleidingen, waaronder de master Biomedical Sciences. Tijdens de master doe je een grote onderzoeksstage waarover je een verslag schrijft en een mondelinge presentatie geeft. Daarnaast volg je cursussen, vul je vrije keuzeruimte in en schrijf je een onderzoeksvoorstel. Vervolgens specialiseer je je in één van de afstudeerrichtingen: wwresearch wwmanagement wwcommunicatie wweducatie In elk van deze programma s doe je een stage in je afstudeerrichting. Na afronding van je masteropleiding, ben je Master of Science (MSc). Afgestudeerd en dan? Als afgestudeerd biomedisch wetenschapper heb je een schat aan kennis en vaardigheden opgedaan en tal van carrièremogelijkheden. Je kunt de wetenschap of het bedrijfsleven in, of iets heel anders gaan doen. Verder als wetenschappelijk onderzoeker De meeste studenten studeren af met de specialisatie Research. Veel van hen kiezen een loopbaan als wetenschappelijk onderzoeker en komen terecht bij een universitair medisch centrum, universiteit, onderzoeksinstituut als TNO of bij een biomedisch bedrijf. Onderzoek doen betekent dat je veel taken combineert, experimenten uitvoert, veel leest, congressen bezoekt en zelf wetenschappelijke artikelen schrijft. Je moet goed plannen en organiseren, begeleidt vaak collega s of studenten en draagt bij aan onderwijs. Veel onderzoekers starten hun loopbaan met promotieonderzoek. Verder in het bedrijfsleven, onderwijs of communicatie De specialisaties Management, Communicatie en Educatie bereiden je voor op functies buiten de wetenschap, bijvoorbeeld als adviseur in de farmaceutische industrie of als beleidsmedewerker bij de overheid. De richting Communicatie bereidt je voor op een loopbaan als bijvoorbeeld voorlichter, beleidsmedewerker of wetenschapsjournalist. De afstudeerrichting Educatie leidt je op tot een eerstegraads biologiedocent voor het middelbare onderwijs. Joya Nahon Promovenda afdeling Biofarmacie van de Universiteit Leiden Ik onderzoek de rol van nieuwe eiwitten bij het ontstaan van hart- en vaatziekten. Het doel is om met deze kennis nieuwe therapieën te kunnen ontwikkelen. Mijn werk is heel gevarieerd, dat maakt het zo leuk. Ik werk veel in het lab, maar geef ook onderwijs en begeleiding aan studenten. Daarnaast presenteer ik vaak mijn onderzoek voor de afdeling of op internationale conferenties. Omdat ik inmiddels expert ben op dit gebied, vind ik het heel leuk om te vertellen over de voortgang van het onderzoek en de nieuwe kennis die we hebben ontwikkeld. Waar komen onze studenten terecht? 40% Ziekenhuizen (incl. UMC s) 20% Onderzoeksinstituten 8% Universiteiten 8% Industrie, handel, transport 8% Communicatie, pers en voorlichting 16% Overig Bron: WO Monitor startersfuncties 8

9 Tim Kool productontwikkelaar Ik werk bij een klein, maar groeiend bedrijf dat innovatieve medische hulpmiddelen tegen bijvoorbeeld kalknagels en koortslip ontwikkelt en verkoopt. Het begint met een idee voor een product, dan bedenken we welke eigenschappen het product moet hebben. Dan ontwikkelen we een prototype, testen het zowel in het lab als onder consumenten en regelen de benodigde documenten voor de registratie. Onze producten zijn voor kleine aandoeningen waar veel mensen last van hebben. Het is heel leuk als je daar oplossingen voor kan bedenken. Wanneer ik onze producten helemaal af in de schappen zie staan, geeft dat een heel voldaan gevoel. 9

10 Selectie & plaatsing Patrick Rensen Selectie en plaatsing voor studiejaar De Leidse bachelor Biomedische wetenschappen heeft plaats voor 70 eerstejaars studenten voor studiejaar Deze studenten worden toegelaten via een selectieprocedure. Je kunt je aanmelden tot en met 15 januari en moet altijd voldoen aan de landelijke toelatingseisen. Welke vakken heb je nodig? Om toegelaten te worden tot de opleiding moet je een vwo-diploma hebben: wwmet profiel Natuur & Gezondheid met natuurkunde, of wwmet profiel Natuur & Techniek met biologie. Op de website vind je informatie over toelating met afwijkende diploma s en vakkenpakketen. Wie zoeken wij? We zoeken studenten die kunnen samenwerken, internationaal georiënteerd zijn en nieuwsgierig zijn naar de biologie van de mens en ziekteprocessen. Dit heb je nodig om tijdens de opleiding uit te groeien tot een goed biomedisch wetenschapper, die kan bijdragen aan onderzoek of uiteenlopende activiteiten in het bedrijfsleven of een ander veld. De vwovakken biologie, scheikunde, natuurkunde en wiskunde moet je goed beheersen en leuk vinden, want bij Biomedische wetenschappen gaan we met deze vakken verder de diepte in. Het is belangrijk dat je een bewuste keuze maakt en van tevoren goed nagaat of de opleiding bij je past. Ronde 1: cijfers en BMAT Je maakt de Engelstalige Biomedical Admissions Test (BMAT). De BMAT toetst (bio)medische basiskennis en vaardigheden als probleemoplossing, het verwerken van gegevens en het trekken van conclusies. Je krijgt een score, op basis van je resultaat van de BMAT en je 5vwo-overgangscijfers voor biologie, scheikunde, natuurkunde, wiskunde en Nederlands. Deze score bepaalt of je doorgaat naar de tweede ronde. Ronde 2: Onderwijsdag Tijdens een speciale onderwijsdag volg je een college, bediscussieer je een biomedisch onderwerp in een werkgroep en doe je een practicum. Verder stuur je van tevoren een personal statement in. De dag wordt afgesloten met een schriftelijke toets, met hierin onder andere aandacht voor reflectie op je personal statement naar aanleiding van je ervaringen tijdens de onderwijsdag. Je krijgt een eindscore op basis van beide rondes. Pre-University College deelnemers Neem je deel aan het Pre-University College van de Universiteit Leiden? Dan vragen we docent Biomedische wetenschappen Ik werk als onderzoeker binnen de afdeling Endocrinologie en ben docent in het vakgebied metabolisme. Dit vakgebied gaat over de stofwisseling van het lichaam. Ik bestudeer zelf de stofwisseling van suikers en vetten en mijn hoofdonderzoek gaat over bruin vet. Dit weefsel slaat vet niet op, maar verbrandt het en daarbij komt warmte vrij. Aan eerstejaarsstudenten geef ik hoorcolleges en werkgroepen over de menselijke stofwisseling. Later in de studie zie ik veel van hen terug tijdens een stage binnen mijn onderzoeksgroep. Ik vind het een groot pluspunt van de opleiding dat we onderwijs geven en onderzoek doen in een academisch ziekenhuis. Er zijn hierdoor veel stagemogelijkheden binnen klinische afdelingen. Je ziet dat studenten alles wat ze geleerd hebben combineren in onderzoeksvragen die zij samen met hun begeleiders formuleren. Dat is ook vaak de reden dat studenten voor deze opleiding kiezen: zelfstandig onderzoek doen. je om een personal statement in te sturen. In een gesprek reflecteer je op je keuze voor Biomedische wetenschappen in Leiden. Plaatsing Het LUMC stelt een ranglijst op van geselecteerde studenten. Daarna hoor je via Studielink of je geplaatst bent. Meer informatie: lumc.nl/decentrale-selectie-biomedische-wetenschappen 10

11 Maak kennis met ons Wil je meer weten over de opleiding Biomedische wetenschappen en beleven hoe het is om in Leiden te studeren? Kom langs op onze voorlichtingsactiviteiten of ervaar het online! Open Dag Op de Open Dag ontdek je alle opleidingen van de Universiteit Leiden. Oriënteer je op de informatiemarkt, bezoek opleidingspresentaties en beleef je toekomstige studentenstad. Proefstuderen Bij de opleiding volg je colleges met andere studiekiezers. Samen met een docent behandel je vooraf uitgewerkte opdrachten. Zo maak je op een actieve manier kennis met de inhoud van de studie. Meeloopdag Loop mee met een student: je schuift aan bij echte hoor- en werkcolleges en proeft de sfeer op de universiteit. De meeloopdagen zijn beperkt en dus alleen geschikt als je bijna zeker weet dat je deze studie wilt volgen. Online Proefstuderen Je neemt deel aan digitaal onderwijs met opdrachten en filmpjes die je thuis of op school zelfstandig uitwerkt. Studenten of docenten van de opleiding begeleiden je hierbij. Kijk voor de datums en meer informatie op: universiteitleiden.nl/opendag Heb je vragen over de opleiding of de voorlichtingsactiviteiten? We helpen je graag! studereninleiden.nl/ biomedische-wetenschappen

12 Verleg je grenzen en prikkel je nieuwsgierigheid op de Universiteit Leiden. Je hebt de keuze uit een breed aanbod van 46 bacheloropleidingen en 78 masteropleidingen in de mooie historische steden Leiden én Den Haag. De universiteit draagt bij aan jouw academische én persoonlijke ontplooiing. Je volgt colleges en doet onderzoek naar maatschappelijk relevante onderwerpen onder de hoede van docenten en hoogleraren van internationale kwaliteit. Onze reputatie sinds 1575 helpt jou straks bij het vinden van een baan. Netwerken kan volop binnen onze internationale universiteit waar je studenten en docenten uit de hele wereld ontmoet. Jouw mening telt. Welke denkbeelden je ook hebt, welk geloof je ook aanhangt, vrije meningsvorming staat bij ons voorop. Ontdek het zelf. Je bent welkom bij de Universiteit Leiden! Bij ons leer je de wereld kennen