Psalm 31 Marknesse, 30 oktober 2011 Thema: bidden met de psalmen Serie over het gebed (4e) Gemeente van onze Here Jezus Christus,

Transcriptie

1 Psalm 31 Marknesse, 30 oktober 2011 Thema: bidden met de psalmen Serie over het gebed (4e) Gemeente van onze Here Jezus Christus, Zeven miljard. Dat is een getal dat je deze vast niet voor het eerst hoort! Zeven miljard is het aantal mensen dat op deze aarde leeft en rondloopt. Althans heel binnenkort, want één van deze dagen wordt de zeven miljardste mens geboren, vandaag of morgen. Als het zo gezegd wordt dan komt zo n duizelingwekkend getal iets dichterbij, want dan kan het zeven miljardste kind het kind zijn dat deze week in jouw straat of in jouw dorp geboren wordt of in jouw familie, (maar het kan natuurlijk ook iets verder weg een klein chineesje of een amerikaantje zijn). Zeven miljard mensen. Dan vraag je je af: hoeveel aandacht en zorg blijft er dan over voor mij persoonlijk? Verdrink ik niet in de massa? In zo n onvoorstelbare grote menigte van mensen, in zo n massa mensen, verdwijn je daar niet in? Over het hoofd gezien. Je kunt ook de vraag stellen: hoeveel aandacht en zorg blijft er dan over van God voor mij persoonlijk, ziet Hij al die mensen, één voor één, tot zeven miljard toe, zorgt Hij persoonlijk voor al die vrouwen, mannen en kinderen en baby s, ziet Hij mij, zorgt Hij voor mij, inderdaad zoals een vader voor wie elk kind zijn kind is en dus onmisbaar? Als je deze vragen herkent dan moet je de psalmen maar eens doorlezen. De psalmen getuigen van de persoonlijke zorg en aandacht van God voor ieder mens. Want de psalmen mogen dan vaak gaan over het hele volk Israël of over de volkeren van de aarde, maar in de meeste psalmen hoor je toch de stem van één mens, en is de toon persoonlijk, persoonlijke omgang met God, waarin alles gezegd wordt wat jij en ik ook tegen God zouden kunnen zeggen. Het hele leven en elke beweging van het hart vind je erin terug. Ik vraag me af of er wel religies zijn of heilige boeken - om het zo te zeggen - waarin de omgang met God of de godheid zo n persoonlijke kleur krijgt, echt de kleur heeft van een relatie tussen twee. Een relatie waarin er geen onverschilligheid mogelijk is omdat het de meest wezenlijke relatie is die je je maar kunt voorstellen. God doet het voor de mensheid, Jezus is gestorven voor de hele mensheid (Johannes 3,16), 1

2 maar de Bijbel laat ook zien dat Hij het doet voor één volk, zoals in het Oude Testament, en in de psalmen blijkt dat God het ook doet voor die ene mens die Hij op het oog heeft en die tot Hem roept. God doet het, luisteren, in actie komen en redden, voor elk van die zeven miljard mensen. Voor wie zijn hulp maar inroept. Psalm 31 is zo n psalm waarin we die persoonlijke aandacht van God terugzien, herkend door David. Dat is waar de dichter van deze psalm, David, zonder meer vanuitgaat en wat hij ook merkt: Bij u, Heer, schuil ik. Niet: bij u, Heer, schuilt het volk Israël, of bij u, Heer, schuilt de mensheid, nee, bij u, Heer, schuil ik, ik, David, met mijn leven en wat er in mijn hart omgaat, vanuit mijn nood op dit moment. Wat we hier leren is bidden, een persoonlijk omgaan met God. Ik zeg het nu bijna in het voorbijgaan, maar dat is waar we telkens mee bezig zijn in deze serie over het gebed, om te leren bidden en om te gaan met God in het gebed. Want daarvoor heb je altijd voorbeelden nodig: je ouders die je een gebed voorzeggen, de Here Jezus die ons het Onze Vader voorzegt en leert. Nu zo zijn de psalmen één lange rij van gedichten waarin over God gesproken wordt, maar waarin vooral met Hem gesproken wordt, het is een lange rij gebeden, 150 gebeden die geinspireerd zijn door de Heilige Geest. Wij mogen ze lezen om ze te gaan meebidden. Als je dat doet dan ga je naar de leerschool van het gebed dat de psalmen is. Dan leer je je gebed te verdiepen en levend te houden. Wat kun je dan leren? Wat kun je dan leren uit bijvoorbeeld uit psalm 31? Er zijn een paar dingen die me opvallen uit deze lange psalm. En dat is allereerst dat er al biddend iets lijkt te veranderen in David. Dat zie je in veel psalmen en dat zie je ook hier. Ik zal proberen uit te leggen wat ik bedoel. Er zijn nogal wat wisselingen in deze psalm. Je hoort David bidden om bevrijding en redding uit zijn moeilijke omstandigheden. Je kunt daarbij denken aan vervolging, maar heel precies komen we het niet te weten. Maar David bidt God om in actie te komen en hem te redden. In de eerste verzen 2 en 3 is dat heel duidelijk te zien. En dat gebed komt bijv. in vers 10 en 11 terug. En in vers 18 en 19. Maar dat is niet het enige wat David in deze psalm zegt. Wat hij ook doet is God prijzen en hij brengt Hem de lof toe. Hij spreekt uit wat hij gelooft van God. 2

3 Dat kom je bijv. in vers 4 tegen: U bent mijn rots, mijn vesting. En ook in vers 6 kom je het tegen: In uw hand leg ik mijn leven, Heer, trouwe God, u verlost mij. Dat is een bijzonder vers omdat de Here Jezus dat aan het kruis ook gebeden heeft (zie Lukas 23). Toen Jezus aan het kruis hing stierf Hij met de woorden van uitgerekend psalm 31 op z n lippen: in uw hand leg ik mijn leven. En dan staat er in het evangelie dat Hij de geest gaf, stierf. Jezus gaat ons hier dus in voor, de woorden van de psalmen op je lippen nemen en gebruiken in je gebed. Bidden met de psalmen. En verder in deze psalm zien we nog meer uitingen van vertrouwen en van lofprijzing. Vers 15 bijv. Maar ik vertrouw op u, Heer, ik zeg: u bent mijn God, in uw hand liggen mijn lot en mijn leven. Mijn tijden zijn in uw hand, kun je ook vertalen. En verder vers 20 en 22. Telkens die afwisseling. Tussen bidden en lofprijzing. Het is alsof David telkens in zijn hart vertrouwen zoekt en dat naar boven ophaalt. Als een emmer uit een bron of een put. Hij weet hoe God is, dat Hij een vesting is voor mensen, een rots, zo is het gebleken in de geschiedenis van Israël en zo is het opgetekend in de boeken. De Bijbel zegt het: zo is God. David weet dat en hij gelooft het en uit die bron haalt hij zijn emmer op. Uit die bron is hij hier aan het putten. En hij zet dat geloof in op het moment dat hij zelf die hulp van God dringend nodig heeft. Wees voor mij een rots, een toevlucht. En het is alsof dat vertrouwen op God al biddend sterker wordt, alsof David het zich eigen maakt en toe-eigent. Wees voor mij die rots die u wilt zijn voor mensen en die u ook bent geweest in het verleden, wees dat nu voor mij, want u bent mijn rots. Ik denk dat dit bidden is: al biddend en pratend met God werkt God het vertrouwen en het geloof in je hart. Al biddend krijg je van Hem de zekerheid en de rust die je nodig hebt. Dat groeit al doende, dat is er misschien niet altijd meteen, God geeft het in de omgang met Hemzelf. Aan het eind van de psalm kan David het zelfs aan iedereen aanbevelen. Wat hij zelf geleerd heeft van God brengt hij naar anderen (vers 24 en 25): Getrouwen van de Heer, heb hem lief. Allen die uw hoop vestigt op de Heer: wees sterk en houd moed. 3

4 Je kunt in gedachten toevoegen: ik heb het zelf geleerd, ik weet waar ik het over heb. En zo blijkt dat ons persoonlijke gebed van grote betekenis kan zijn voor meer mensen, voor iedereen om je heen, thuis, je ouders, je kinderen, op je werk, je collega s, de mensen waar je mee samenwerkt, de mensen die je zo tegenkomt, in het land waar je woont, ja zelfs voor de hele mensheid zoals David in deze psalm ook zegt, in vers 20: heel de wereld zal het zien. Wat God doet voor jou, dat kan Hij voor ieder mens doen, voor de hele mensheid, voor zeven miljard mensen. Dat is gebed ook: het is persoonlijk, jouw omgang met God, maar het heeft een betekenis die dat individuele verre overstijgt. In het gebed ben je alleen met God, maar het is nooit een onderonsje of een individualistische bezigheid, zoals meditatie. God heeft aandacht en zorg voor ieder mens afzonderlijk, maar wat Hij ons persoonlijk geeft dat is vaak teveel voor ons alleen. Het is een bron die gaat overstromen als je er eenmaal uit gaat putten. In ons heeft God altijd meer mensen op het oog. Dan nog iets wat me opvalt in de psalmen en ook in psalm 31 en dat is ook van betekenis voor ons gebed en ons bidden. Dat is dat de toon waarmee mensen in de psalmen met God praten vaak heel erg dringend is. Dat komt natuurlijk omdat ze vanuit moeilijke omstandigheden bidden, ernstige ziekte, vervolging, ballingschap, eenzaamheid, doodgaan. Maar volgens mij is er meer aan de hand. Als we het gebed van David in psalm 31 nou eens leggen naast ons eigen gebed Wij bidden vaak: Here, help me bij dit of bij dat. Maar David bidt: bevrijd mij en doe mij recht, hoor mij, haast u mij te helpen. Niet help me, maar haast u mij te helpen! Voel je het verschil? Het is intenser. Het dringende van wat je wilt en waar je naar verlangt, dat legt David bij God neer. Haast u mij te helpen. Je zou het bijna onbeleefd kunnen vinden, want: kun je wel zo met God praten, zo vrijmoedig en zo bevelend bijna? Zo zouden wij dat kunnen aanvoelen. Wat wij doen is bidden en dan valt me op hoe kalm en rustig dat vaak gebeurt, alsof er niet van alles op het spel staat, en het dringende, de vragen die we werkelijk hebben, die zetten we apart, die bepraten we met anderen, dan praten we over God: gesprekken over de vraag waarom God dingen toelaat, of gesprekken over gebedsverhoring, hoe en wat, moeite met de weg die God gaat met mensen, enzovoort enzovoort. Wij praten met God, we bidden wel, maar wat ons werkelijk bezighoudt dat komt vaak in gesprekken over God uit. 4

5 Dan komt de echte moeite op tafel. We moeten dat tegen God zeggen! Dat is wat we van de psalmdichters kunnen leren en wat we van David in psalm 31 kunnen leren, dat we juist die dingen in het gebed moeten zeggen, tegen God! Dat zit in dat: haast u mij te helpen! van David in deze psalm. Dat dringende, dat bijna vrijmoedige en bevelende vanwege dat besef: bij God moet ik zijn, Hij moet het doen. Dit is wat de psalmen ons laten zien: praat niet over God, maar praat met God. Leg het aan Hem voor wat je bezighoudt en wat je dwarszit, worstel met Hem en kijk dan wat Hij doet. Wij maken er vaak problemen van, theologische problemen, thema s, maar we moeten naar degene die ons op het goede spoor kan zetten en dat is God. De psalmdichters leren het ons. In een boek over het bidden kwam ik de uitspraak tegen dat als je moeite hebt met bidden, als je je aandacht er niet bij kunt houden bijv. of als je er niet echt bij bent, dat je dan moet kijken of je wel de dingen bij God brengt die jou op dat moment echt bezighouden, als je dat doet dan ontdek je waarschijnlijk dat je je hart nog niet werkelijk hebt laten zien aan God. Haast u mij te helpen is het gebed van iemand die niemand anders heeft dan God. Dan is er nog één punt wat we kunnen leren uit deze psalm. Dat lezen we in vers 4: U bent mijn rots, mijn vesting, u zult mijn gids zijn, mij leiden, tot eer van uw naam. Je kunt je afvragen: waarom zou God mij zien en aandacht voor mij hebben? Tussen zeven miljard mensen en dat is alleen nog maar op dit moment. Hoeveel mensen hebben er wel niet geleefd op deze aarde totnutoe en hoeveel zullen er nog leven? Voor God zijn dan miljoenen en miljarden mensen, door alle tijden heen. Waarom zou Hij aandacht voor ons hebben? Waarom zou je mogen vragen om zijn aandacht en om in actie te komen voor jou persoonlijk? Waarom zou Hij dat doen? David zegt dan, zoals we net hebben gelezen: tot eer van uw naam. Voor de psalmdichters staat er meer op het spel dan hun persoonlijke situatie, ook God zelf staat op het spel. Zo zeggen ze het vaak: Here, als ik tenonderga, dan hebben mijn vijanden gewonnen, dan zeggen ze: waar is nu zijn God, dan bespotten ze niet alleen mij, maar vooral u! God heeft zijn naam aan mensen verbonden, aan het volk Israël, en aan ieder die in Hem gelooft, en dat betekent dat Hij zich ook verbonden heeft aan onze persoonlijke situatie. De psalmdichters en ook David in psalm 31 maken dat tot een pleitgrond voor het gebed, om het zo te zeggen. Ze maken dat tot een reden voor God om in actie te komen. Ze bidden: doe het om de eer van uw naam. 5

6 Zo mogen ook wij bidden in onze situatie: Heer, doe het niet alleen voor mij, maar vooral voor uw naam, wij bidden toch tot u, laat zien dat u God bent, niet alleen voor mijzelf, maar ook voor anderen. Zo zouden we dus in navolging van de psalmen mogen bidden als iemand ziek is en we op genezing hopen. Of iets heel anders: als het christelijke geloof en de kerk in een negatief daglicht komt te staan of achteruitloopt, Here, kom in actie, doe het voor de eer van uw naam, want wie is God als zo weinig mensen nog daadwerkelijk en trouw in Hem geloven? Zo denken de mensen om ons heen: wat stelt God nou nog voor als zo n klein handjevol mensen nog maar in Hem geloven. Dan mogen we bidden, Here, laat zien wie u bent in ons leven, doe het voor de eer van uw naam! * We hebben gezien dat je al biddend groeit in het gebed, dat geloof groeit in de omgang met God. David wisselt af tussen vragen en danken, tussen het geloofsvertrouwen dat hij geleerd heeft en zijn situatie nu en hij sterkt zich al biddend in dat vertrouwen op God. * We hebben ook gezien dat hij dat heel vrijmoedig doet, bijna bevelend. We kunnen daarvan leren om alles in het gebed te brengen, ook alle vragen rondom God en het gebed. We mogen daarmee naar God zelf en Hem dringend bidden. * En verder hebben we gezien dat we een ijzersterke pleitgrond voor het gebed hebben en dat is Gods naam die geheiligd moet worden, God zelf. Hij heeft zich aan ons verbonden, Hij nodigt ons uit om te bidden, zal Hij ons dan laten staan of zal Hij telkens weer laten zien dat Hij werkelijk hoort en in actie komt, dat Hij God is? We mogen met David zeggen: Allen die uw hoop vestigt op de Heer: wees sterk en houd moed. Amen. 6