Onthaal in de West-Vlaamse natuur Informatiebrochure

Transcriptie

1 Onthaal in de West-Vlaamse natuur Informatiebrochure

2 Inleiding Benieuwd naar de ontstaansgeschiedenis en de fauna en flora van de diverse West- Vlaamse landschappen? Op zoek naar de naam van een Noordzeeschelp, een concreet voorbeeld voor het inrichten van een ecologische (sier)tuin of het duurzaam bouwen van een woning? Wil je met een groep een lokaal huren voor een natuuractiviteit? Een uitstap met de zonnefiets of boottocht in het kader van natuur en/of milieu? Met deze brochure in de hand kun je het allemaal te weten komen of organiseren. Ze biedt je immers een overzicht van het aanbod van de bezoekerscentra in West-Vlaanderen die werken rond natuur en milieu in de meest ruime zin van het woord. Elk legt eigen accenten en/of gebruikt een andere invalshoek zodat telkens andere thema s en methodieken aan bod komen. Dit is een initiatief van de provinciedienst natuur- en milieueducatie, samen met deze bezoekerscentra. Aanvullend vind je ook de gegevens van de 64 gemeenten, want ook die maken deel uit van het netwerk. Gebruik deze brochure dus intensief, bestudeer het aanbod en bezoek de centra. Bij elk centrum staan contactgegevens want men onthaalt je graag met de welgekende West- Vlaamse gastvrijheid. Welkom! Guido Decorte Gedeputeerde voor natuur, milieu en landschappen

3 Drogende paardenbijter Provinciebezoekerscentra

4 lingen gaan dieper in op een natuurthema. De reiskoffers voor een vlucht over het Houtland staan klaar. Tijdens je vlucht vind je er heel wat info over de bezienswaardigheden van de streek. Foto Lily Brys 1 Lippensgoed-Bulskampveld Provincie West-Vlaanderen Bezoekerscentrum Bulskampveld toegangspoort tot de natuur, het domein en de streek Beleven is het trefwoord voor wie naar het Bulskampveld komt. Zowel het domein als het bezoekerscentrum nodigen je uit om op actief op ontdekking te gaan. De benedenverdieping van het kasteel focust op het domein in al zijn aspecten. Meerdere filmpjes tonen je welke organisaties er aan het werk zijn en wat ze er doen. Volg de evolutie van de woeste gronden en ontdek de waarde van de gagelstruik waar vroeger bier mee werd gebrouwen. Tast in de voelkasten en zoek uit van welk dier datgene wat je voelt afkomstig is. Ken je de kruiden die je ruikt? Beluister geluiden uit de natuur en controleer je antwoorden. Tal van grote zoekkaarten en de beschikbare binoculairs laten je toe vondsten uit het domein op naam te brengen. Test je kennis over wie eet wat in het voedselpiramidespel. Wil je het parcours van een wandelpad in het domein of in de nabije omgeving kennen, je vindt het op de kantelbare oriëntatietafel. Tijdelijke tentoonstel- Een verdieping hoger beland je terug in de tijd van de eerste kasteelheer. Hier maak je kennis met de rijke geschiedenis van de streek met zijn typische drevenpatroon, zijn vele kastelen en historische hoeves. Je wordt ondergedompeld in het verleden via historische verhalen en projecties. In de erfgoedkamer hangen mooie vitrines met maquettes van monumenten. De muren hebben hier oren en ze kunnen praten. Ze vertellen o.a. over de moorden van Beernem, over de bende van Wildenburg, over de Witte Kaproenen en over de jonkvrouw van het Blauw Kasteel. Ontdek hoe de mens jarenlang de ontwikkeling van het landschap beïnvloed heeft en bepaal zelf hoe het huidige landschap er door jouw tussenkomst in de toekomst kan uitzien. In het rariteitenkabinet kom je ogen tekort. Hier stelt de kasteelheer zijn vondsten uit de regio voor: gedroogde planten, opgezette dieren, kijkers allerhande. Alles netjes gecatalogeerd. Georganiseerd aanbod op vaste dagen Dit aanbod wordt bekendgemaakt in de brochure Beleef het Bulskampveld Geleide wandelingen rond natuur, kruiden, de streek en cultuur Workshops rond kruiden en natuur Beleefdagen en doe-activiteiten rond natuur en het Bulskampveld Aanbod op vraag Ruim aanbod begeleide modules voor schoolgroepen van kleuter tot hoger onderwijs Arrangementen voor groepen van klein tot groot Leslokaal Vergaderlocatie Natuur-leuke verjaardagsfeestjes Vraag de brochure met het aanbod voor groepen en/of scholen Balie Uitlening van veldwerkmaterialen (om zelf op ontdekking te gaan in de natuur) Fietsverhuur Verkoop van natuureducatief en didactisch materiaal Verkoop van wandel- en fietskaarten 4 5

5 Het provinciedomein Lippensgoed-Bulskampveld een grote diversiteit met park, kasteel, kruidentuin, bos, landerijen, heide Rondom het kasteel ligt een uniek kasteelpark, aangelegd in het begin van de 20ste eeuw. Dit park in Engelse landschapstijl doorbreekt het stramien van de rechtlijnige dreven. Opvallend is de grote kasteelvijver, die de indruk wekt van een waterloop die zich door het park slingert. De kruidentuin en het karren- en landbouwmuseum De oude ommuurde moestuin van het kasteel is nu een kruidentuin met maar liefst 400 planten. Keukenkruiden, medicinale kruiden, industriële kruiden en voedingsplanten kregen er een zorgvuldig gekozen plekje. De kruidentuin is omringd door halfopen galerijen. Deze herbergen een wagenmakerij, een smidse en een verzameling oude wagens, karren en landbouwwerktuigen. Het domein zelf biedt een afwisseling van bos, heidegebieden en open plekken en vormt samen met de aanpalende Vagevuurbossen van de Vlaamse Gemeenschap het grootste openbaar groengebied van West-Vlaanderen. Je vindt er ook Het Opvangcentrum voor Vogels en Wilde Dieren verzorgt zieke of gekwetste vogels en zoogdieren. Wie kruiden wil kopen, kan langsgaan bij de Kruiderie, het tewerkstellingsproject van Loca Labora. De ingerichte gronden langs de Bornebeek worden door de vzw Natuurpunt als natuurreservaat beheerd. Tal van plantensoorten eigen aan natte heide en beekvalleien komen hier tot hun volle ontwikkeling. De Eendenputten in het gebied van de Vlaamse gemeenschap vormen een uniek waterrijk gebied waar de gagel en de zonnedauw nog voorkomen. In restaurant-cafetaria Bulskampveld kan je terecht voor een drankje of een hapje. De avontuurlijke speeltuin is zowel zichtbaar van op het terras als van op de ligweide bij de kasteelvijver. Het actieve melkveebedrijf Hoeve Colpaert is gelegen op een boogscheut van het kasteel. Je kan er terecht voor hoeve-ijs en tal van andere lekkernijen. Het domein biedt tal van mogelijkheden voor de actieve genieter. Er zijn verschillende bewegwijzerde wandelroutes en vanaf het najaar van 2012 is er ook de Bulskampveldwandelroute van ongeveer 8 km in het domein. Landschapspark Bulskampveld: mis geen enkel stukje Sinds 2012 maakt het domein deel uit van het ruimere Landschapspark Bulskampveld. Natuur, cultuur en erfgoed zijn de belangrijkste troeven. Met het wandelnetwerk Bulskampveld kun je het hele gebied doorkruisen: Beernem, Ruiselede, Oostkamp, Wingene en zelfs een stukje van het Oost-Vlaamse Aalter. Ook fietsers en ruiters kunnen het gebied verkennen langs bewegwijzerde routes. Het domein is dagelijks toegankelijk van zonsopgang tot zonsondergang. Bezoekerscentrum: Elke dag open van uur tot uur (tot uur na herfst- tot paasvakantie) op afspraak voor groepen vrijdag gesloten behalve in de maanden juli en augustus gesloten van 24 december t.e.m. 2 januari // Toegangsprijs Domein + bezoekerscentrum: gratis Begeleide activiteiten van ongeveer 2 uur: Scholen: 40 euro per groep tot 25 personen Niet-commerciële organisaties: 50 euro per groep tot 25 personen Commerciële bedrijven: 90 euro per groep tot 25 personen // Bezoekerscentrum Bulskampveld Bulskampveld Beernem T F E bulskampveld@west-vlaanderen.be S Contactpersoon: Bart Decrop // Bereikbaarheid of 6 7

6 Naast het sportaanbod is er ook een divers natuuraanbod. Heel wat natuurgebonden thema s kunnen, al dan niet onder begeleiding, uitgediept worden. Er zijn specifieke modules voor scholen en verenigingen met als thema s water, bijen, dieren Verder kun je op vraag gebruik maken van verschillende materialen, leslokalen, een polyvalente zaal en kleedruimtes. Het gevarieerde aanbod van het Sport- en Natuurcentrum biedt tal van mogelijkheden voor een organisatie of school om een ( halve) dag op ontdekking te gaan in het domein. In het bezoekerscentrum kan je terecht voor allerhande informatie over de Gavers en de ruime omgeving. Men kan er verschillende brochures en publicaties verkrijgen en een bezoekje brengen aan de tentoonstelling. Samen met het provinciebestuur zetten de vzw natuurwerkgroep De Gavers en natuurpunt Gaverstreke zich in voor het natuurbehoud in het domein. Diverse gedeelten zijn als natuurreservaat in beheer. Vooral tijdens de winter vormt de vijver een uniek biotoop voor allerhande overwinterende watervogels die men vanuit de observatiehut goed kan bekijken. Er worden geregeld geleide wandelingen georganiseerd en men kan ook begeleide wandelingen aanvragen. Zowel in de nabijheid van parking Harelbeke als bij parking Koutermolen vind je een cafetaria. 2 De Gavers Provincie West-Vlaanderen Kortom De Gavers is een bezoekje waard! De Gavers is het grootste groendomein van Zuid-West-Vlaanderen. Het centraal gelegen Gavermeer van 65 ha kwam kunstmatig tot stand als zandwinningput bij de aanleg van de toenmalige autostrade E3 nu de E17. Het Gavermeer is niet enkel de grootste waterplas van West-Vlaanderen maar werd vanaf 1995 ook ingeschakeld voor de drinkwaterproductie. Het Sport-en Natuurcentrum De Gavers heeft op het domein een uitgebreide werking en wordt gestuurd door de provinciediensten Sport en Natuur- & Milieueducatie. Stille watergebonden recreatie neemt een voorname plaats in. Zo kan je in de Gavers zeilen, surfen, kajakken, hengelen en duiken. Gedurende de zomermaanden en op warme weekenddagen kan je in de bewaakte en uitgeruste zwemzone baden en zwemmen. Voor de avontuurlijke sporters is er eveneens een uitgebreid sportaanbod: klimmuur, hindernissenparcours, boogschieten, vlottentocht... In het domein zijn bewegwijzerde paden aangelegd voor ruiters, fietsers, wandelaars, mountainbikers en joggers. 8 9

7 Het domein is vrij toegankelijk van zonsopgang tot zonsondergang. Het bezoekerscentrum is open: Begin paasvakantie tot einde herfstvakantie: Elke weekdag van 13u30 tot 17u30 Einde herfstvakantie tot begin paasvakantie: Elke weekdag van 13u30 tot 16u30 Gesloten op vrijdag Groepen op afspraak // Toegangsprijs Toegang tot het domein is gratis. Activiteiten: afhankelijk van de leeftijd en de activiteit inlichtingen via of // Sport- en Natuurcentrum De Gavers Eikenstraat Harelbeke T F E gavers@west-vlaanderen.be S Contactpersoon: Ruth Deseyn (sport) en Emanuel Demey (NME) 10 11

8 Ieperiaanse klei, ondanks versterkingen, nieuwe sluizen en tunnelwerken. Tijdens Wereldoorlog I werd het domein en zijn omgeving in één groot slagveld herschapen. Dit front werd berucht als de Ieperboog. Dit woelig verleden liet zijn sporen na in het huidig landschap. Bunkers, bomkraters en begraafplaatsen herinneren aan het oorlogsgeweld, enkele sluizen en brokstukken van de Sint-Elooibrug aan het verhaal van de Oude Vaart. Na de oorlog herstelde de natuur wat de mens vernielde. Doorheen de jaren ontstond een buitengewoon rijk groendomein en werd de Palingbeek voor de streek een van de belangrijkste natuurgebieden. Je vindt er diverse deelgebieden zoals de Vierlingen, Molenbos, Hagereke elk met eigen biotopen. Boomgaarden of bloemrijke graslanden, oud of jong bos, heide of een haaglandschap, poelen en moerassen Je vindt het er allemaal. Foto: Bruno Couwenbergh 3 De Palingbeek Provincie West-Vlaanderen Bezoekerscentrum De Palingbeek toegangspoort tot de natuur, het domein en de streek Het bezoekerscentrum is het ideale startpunt voor een bezoek. In een handomdraai raak je wegwijs in de geschiedenis of het huidig aanbod. De vaste tentoonstelling rond de Oude Vaart wordt aangevuld met tijdelijke thematentoonstellingen. Bezoekerscentrum De Palingbeek is het ideale startpunt voor een bezoek. In een handomdraai raak je wegwijs in de geschiedenis of het huidig aanbod. De vaste tentoonstelling rond de Oude Vaart wordt aangevuld met tijdelijke thematentoonstellingen. Ook de huur van een leslokaal of het reserveren van een al-dan-niet begeleide activiteit behoort tot de mogelijkheden. Een ruim aanbod aan wandel- en fietskaarten, brochures, zoekkaarten, maakt je wegwijs in het domein en zijn ruime omgeving. In de buurt van de cafetaria bevindt zich een picknickweide en speeltuin. In de Milieuboerderij werken mensen met een licht mentale beperking. Daar kun je verschillende boerderijdieren bewonderen, knuffelen én indien gewenst ook gaan verzorgen. In de ecologische moes- en siertuinen doe je inspiratie op voor een eigen tuin. De sterrenwacht AstroLAB IRIS vond op deze lichtarme plaats ook zijn vaste stek. Daar kun je terecht voor een vrij bezoek of programma s op maat: rondleiding in de sterrenwacht, avondlijke waarnemingen, zonnewaarnemingen, enz. In het auditorium (vijftig zitplaatsen) lopen verschillende multi-mediavoorstellingen. Provinciedomein De Palingbeek welkom in een bijzonder landschap Provinciedomein De Palingbeek ligt op 5 kilometer van Ieper en is met zijn 250 ha het grootste provinciedomein in West-Vlaanderen. Het dankt zijn naam aan een beekje dat uitmondt in de Oude Vaart. De oude kanaalsleuf vormt de centrale as. Tussen 1864 en 1913 vonden tussen Ieper en Komen vier pogingen plaats om het kanaal Ieper-IJzer met de Leie te verbinden. De wanden van de diepe kanaalsleuf doorheen de heuvelkam hielden nooit stand tegen de 12 13

9 Zin om te proeven van dit gevarieerd aanbod? Raadpleeg de activiteiten in de brochure Beleef De Palingbeek, Genieten van de natuur of neem een kijkje op In domein de Palingbeek valt heel wat te beleven. Geniet ervan! Het domein is vrij toegankelijk van zonsopgang tot zonsondergang. Het bezoekerscentrum is open: Na paasvakantie tot begin herfstvakantie: Elke dag, behalve zaterdag, van 13u30 tot 17u30. Juli en augustus: Elke dag, ook op zaterdag, van 13u30 tot 17u30. Na herfstvakantie tot begin paasvakantie: Elke dag, behalve zaterdag, van 13u30 tot 16u30. Open op zon- en feestdagen. Gesloten van 24 december tot en met 2 januari. // Toegangsprijs Domein en bezoekerscentrum: gratis Begeleide activiteit van 2 uur: 40 euro per groep van 25 personenen Vraag de brochure met het aanbod // Bezoekerscentrum De Palingbeek Vaartstraat Zillebeke T E bc.palingbeek@west-vlaanderen.be S Contactpersoon: Kristin Kino 14 15

10 van oorlogen. Dit kan je ontdekken in Sincfala, het Museum v/d Zwinstreek (zie pag.44). In de toekomst staat Het Zwin voor een grote veranderingsoperatie. De Provincie West- Vlaanderen, eigenaar van het Natuurpark en het Agentschap voor Natuur en Bos van het Vlaamse Gewest (ANB), eigenaar van de Zwinvlakte, willen het Zwin uitbouwen tot een nieuw en eigentijds, toeristisch-educatief project. Blikvangers in het totaal vernieuwd Zwin Natuurcentrum worden een nieuw, multifunctioneel bezoekerscentrum en een Kijkcentrum dat een panoramisch zicht op de Zwinvlakte zal bieden. Tijdens de veranderingswerken zal het Zwin open blijven voor het grote publiek. Vertrekkend van de parking kan men in het natuurpark en de Zwinvlakte wandelen of de zwinbosjes, de duinen en het strand gaan ontdekken. Het Zwin heeft een uitgebreid aanbod van themawandelingen en workshops voor verschillende doelgroepen. Daarvoor moet je wel vooraf reserveren. Meer informatie hieromtrent vind je terug op 4 Zwin Natuurcentrum Provincie West-Vlaanderen / Agentschap voor Natuur en Bos winterhalfjaar: van uur zomerhalfjaar: van uur maandag sluitingsdag geleide bezoeken op zondag om 10 uur Het Zwin Natuurcentrum ligt midden in het grootste natuurgebied van de Oostkust, gelegen op de grens tussen Vlaanderen en Nederland, vlakbij de monding van de Westerschelde. De Zwinvlakte is het belangrijkste slikken- en schorrengebied in België. Bij spring- en/of stormvloed wordt een groot gedeelte v/h reservaat door de zee overspoeld. Door die permanente invloed van het zeewater groeien er alleen zeer gespecialiseerde planten. Eén van de bekendste soorten is het zeldzame lamsoor of de zwinneblomme, die s zomers samen met de zeeaster het natuurgebied paars kleurt. In de sliblagen leven ontelbaar veel wormen, schelpdieren en andere ongewervelden die een rijk gedekte tafel vormen voor de vele duizenden vogels die er komen rusten en eten. Door zijn grote natuurwaarden is het Zwin op Europees vlak een erkend vogel- en habitatrichtlijngebied en is het internationaal belangrijk als Ramsargebied. De meest opvallende bewoner van het Zwin is de ooievaar. Ook historisch is het Zwin een bijzonder gebied, het is vaak het strijdtoneel geweest 16 17

11 // Toegangsprijs afhankelijk van de leeftijd en de activiteit inlichtingen via of // Zwin Natuurcentrum Graaf Léon Lippensdreef Knokke-Heist T F E info@zwin.be W Contactpersoon: Kris Struyf 18 19

12 Bezoekerscentra met frequente openingsuren Torenvalk

13 Buiten de vakantieperiodes: iedere vrijdag en zaterdag van uur en van uur. Zon- en feestdagen: uur Gesloten op zondagen in januari buiten de kerstvakantie Tijdens de schoolvakanties en in juni en september: van maandag tot zaterdag van uur en van uur op zon- en feestdagen open van uur. Gesloten op 1 januari en 25 december // Bezoekerscentrum De Doornpanne Doornpannestraat Koksijde T F E info@iwva.be W M Contactpersoon: Rika Driessens - Coördinatie bezoekerscentrum 5 Bezoekerscentrum De Doornpanne van de IWVA Het bezoekerscentrum 'De Doornpanne' van de Intercommunale Waterleidingsmaatschappij Veurne-Ambacht (IWVA) werd geopend in 1996 en vormt een poort tot het natuurgebied De Doornpanne. Dit duingebied fungeert als waterwinningsgebied sedert Het centrum biedt aan de bezoeker via een permanente tentoonstelling informatie over de waterwinning in de duinen en de fauna en flora van De Doornpanne. Daarnaast vind je informatie over de recreatieve mogelijkheden: van uit het centrum vertrekken bewegwijzerde wandelpaden en is er een natuurleerpad waar je als individuele bezoeker heel wat kunt ontdekken over de waarden van de duinen. Tijdens de vakanties worden er gelegenheidstentoonstellingen rond natuurthema s georganiseerd. Het hele jaar door worden ook rondleidingen in het bedrijf en in het natuurgebied georganiseerd. // Bereikbaar Met de lijn: De tramlijn Adinkerke-Knokke, halte Schipgat. Met de wagen: Komend van de A18 afrit Oostduinkerke nemen en Oostduinkerke-bad volgen. Aan de verkeerslichten ter hoogte van de Albert-I laan de N34 richting Koksijde-bad. Ter hoogte van het boothotel 'la Péniche links afslaan en rechts de Doornpannestraat volgen

14 Het gebied is een uniek broedgebied voor weidevogels. Tientallen paartjes kievitten, grutto s scholeksters, wilde eenden maar ook zeldzamere soorten als kluut, zomertaling, tureluur en bruine kiekendief brengen hier elk jaar hun jongen groot. Ook s winters is het open, natte poldergebied gegeerd bij veel vogels. Smienten, wintertalingen en kolganzen komen er met duizenden overwinteren. De opvallendste gast is dan ongetwijfeld de kleine rietgans. s Winters is (bijna) de voltallige Spitsbergen-populatie van deze ganzensoort ( vogels) in de Uitkerkse Polder te zien. Woensdag-, donderdag-, zaterdag- en zondagnamiddag telkens van tot uur Tijdens de "ganzenmaanden" van 15 november tot 15 februari, is het centrum de ganse zondag open van uur. Toegangsprijs: Gratis Excursies: 50 euro per groep (max. 25 personen) 6 Bezoekerscentrum Uitkerkse Polder Je kunt het bezoekerscentrum gemakkelijk bereiken vanaf de kerk van Uitkerke. Van daaruit volg je de wegwijzers. Aan het Bezoekerscentrum Uitkerkse Polder laat je de auto achter op de parkeerplaats, om van hieruit het natuurgebied te voet of per fiets te verkennen. Het bezoekerscentrum is vrij toegankelijk. Er is een tentoonstelling met multimedia te bezichtigen. Informatie en documentatie over het gebied is eveneens verkrijgbaar. De Uitkerkse Polder strekt zich uit over een oppervlakte van meer dan 1400 ha. Daarmee is het één van de laatste, grote open ruimten aan onze kust: een typisch polderlandschap met laaggelegen graslanden zonder bomen of hagen. Her en der verspreid vinden we er ook enkele boerderijen. De Uitkerkse Polder is zeer waterrijk, dankzij een groot aantal veedrinkpoelen en een dicht netwerk van sloten en greppels. De Blankenbergse Vaart vormt de centrale natte ader van het gebied. De grote biologische waarde van de polder hangt nauw samen met dit waterrijke milieu dat de basis is voor een bloeiend en rijk planten- en dierenleven. Ook de graslanden hebben heel wat te bieden. De bodem van de Uitkerkse Polder bevat zout een gevolg van de vroegere zeedoorbraken waardoor we zilte graslanden aantreffen. // Bezoekerscentrum Uitkerkse Polder Kuiperscheeweg Blankenberge T (enkel tijdens openingsuren) E uitkerksepolder@natuurpunt.be S Contactpersoon: Bob Vandendriessche // Bereikbaar Je kunt ook het openbaar vervoer nemen via de belbus. De bus moet twee uur op voorhand verwittigd worden via het nummer en vragen naar Bezoekerscentrum Uitkerkse Polder. Meer inlichtingen op de website van de belbus

15 Pasen tot oktober - zaterdag en zondag: uur Juli en augustus - dagelijks: uur Oktober en november: zondag van uur. Groepen - het hele jaar door na afspraak // Toegangsprijs 1 euro per persoon voor een bezoek aan de Iseratentoonstelling Prijs activiteiten: afhankelijk van het gekozen programma // De Boot Ieperleedijkstraat 1a Merkem (Houthulst) T M E info@deboot.be S Contactpersoon: Bart Castelein en Ann Vergauwen 7 De Boot vzw Het ecoschip Isera is een gewezen binnenschip en ligt op het Kanaal Ieper-Ijzer aan de Driegrachtenbrug tussen Merkem en Noordschote. Centraal gelegen tussen Diksmuide, Ieper, Houthulst en Lo kun je van hieruit per fiets, te voet en op het water op verkenning gaan in de mooie Westhoek. In de Isera kun je naast de ecotechnologie kennismaken met het verhaal van de IJzer van bron tot monding. Er is een cafetaria met picknickdek van waaruit je een prachtig uitzicht hebt over de uitgestrekte IJzervallei. Vzw De Boot organiseert in de Westhoek belevingstochten voor families, bedrijven, scholen en verenigingen waarbij landschap en natuur, cultuur en historie belangrijke pijlers vormen. Per fiets, te voet, per kano, fluisterboot en/of huifkar worden de arrangementen op maat uitgewerkt voor elke groep. Zo kun je zelf als groep aankloppen en je wensen voorleggen, maar voor de individuele liefhebbers zijn er de open tochten op vastgestelde data. Voor iedereen die op zoek is naar een gezonde mix van recreatie, ecologie en educatie. // Bereikbaar E40 Brussel-Veurne-Calais. Afrit 4 (Middelkerke-Diksmuide). Rij naar Diksmuide. 300 meter voorbij Grote Markt, rechtsaf. Eerste lichten, rechtdoor. Tweede lichten (dwars de brug over de IJzer) en onmiddellijk Linksaf. Rij tussen IJzer en IJzertoren. Volg de IJzer 7 kilometer. Dwars de Knokkebrug (=ophaalbrug) en volg het kanaal 2,4 kilometer. De Iseraboot met bovenaan zonnepanelen valt van ver op. U bent welkom

16 De Educatieve Milieuboottochten zijn het belangrijkste project om die opdracht concreet gestalte te geven. Jaarlijks varen meer dan jongeren en volwassenen met de milieuboot mee voor een boeiende en leerrijke verkenning v/d waterloop in eigen streek! 3 uur lang vaar je mee met een binnenschip op een van de Vlaamse rivieren of kanalen. Je maakt kennis met het leven op en om het water, het belang van water en watersystemen. Je ondervindt aan den lijve waarom integraal waterbeheer, biodiversiteit en duurzaam omgaan met water en waterlopen van levensbelang zijn. Tijdens de schooldagen zijn de tochten vnl. bedoeld voor schoolgroepen. Op woensdagnamiddagen en weekends zijn verenigingen, milieuraden, gemeenten, families, van harte welkom. In opdracht van en in samenwerking met een provincie, gemeente, organisatie, vereniging of school werkt De Milieuboot ook programma s op maat uit over water, waterlopen en natte natuur: een educatief project, vorming, voordracht, workshop,.. De Milieuboot organiseert ook studie- en ontmoetingsdagen rond milieu- en natuurgerelateerde thema s. We kunnen terugzien op 20 jaar ervaring! De werking v/d De Milieuboot is mogelijk dankzij de steun van de Vlaamse overheid, Departement LNE, afdeling Milieu-integratie en subsidiëringen. de Milieuboot vaart elke dag van 9 tot 16 uur (van 1 maart tot midden juni en van 1 september tot 31 oktober) 8 De Milieuboot vzw De Milieuboot speelt als milieuvereniging een maatschappelijk relevante rol op vlak van duurzaam en integraal waterbeheer v/d Vlaamse rivieren en kanalen, duurzame ontwikkeling en biodiversiteit. Het streefdoel is jongeren en volwassenen via informatie, educatie en sensibilisatie een beter inzicht te geven in de milieuproblematiek en de natuurontwikkeling in en rond water(-lopen). Zo kan een mentaliteit van zorg en erkenning v/d eigen leefomgeving versterkt worden. // Toegangsprijs jongeren tot 18 jaar: 2 euro volwassenen: 5 euro // De Milieuboot vzw De Gheeststraat Aalst T F E info@milieuboot.be S Contactpersoon: Dolores Baïta 28 29

17 Het Duinenhuis is de gedroomde thuishaven van het educatieve aanbod rond natuur, milieu en duurzame ontwikkeling in Koksijde. Ons educatief centrum dompelt (zee) klassen, verenigingen of vriendengroepen onder in alles wat onze kust te bieden heeft. En dat op een unieke locatie: bovenop de Schipgatduinen, met zicht op zee. Actief genieten Het Duinenhuis ligt letterlijk op een boogscheut van de zee. Geen wonder dus dat we tal van activiteiten voorzien met de voeten in het water. Strandjutters en garnaalkruiers in wording kunnen met volle teugen de gezonde zeelucht opsnuiven. Doen is Ontdekken! Een uitgebreide schat aan doe-stations staat klaar om onze jeugd op een speelse, sfeervolle, fascinerende en vooral actieve manier te verwelkomen. Ze zetten onze kust volop in de kijker en laten je voelen, tasten, ruiken en proeven van de zee; georganiseerd op maat van drie leeftijdsgroepen: tweede en derde graad basisonderwijs en eerste graad secundair onderwijs. Een animator leidt de activiteiten in goede banen. Elk doe-station nodigt uit om zelf een aspect van de veelzijdigheid van de kust te ontdekken. Spelen en leren zijn hier als eb en vloed, ze vloeien perfect in elkaar over. Zo kun je je eigen gedicht van de zee creëren met flessen, knopen vormen zoals een echte visser, het gevecht aangaan met zeemonsters, een strandbeest maken van bamboe en nog zo veel meer. Let wel, de doe-stations kan je enkel gebruiken op afspraak. // Uitlenen? Het Duinenhuis is tevens hét gemeentelijke ontleenpunt voor alle veldwerkmateriaal. De volgende educatieve koffers (eventueel voorzien van gids) kunnen worden gebruikt door scholen, zeeklassen en verenigingen die zelf op pad willen gaan in onze natuur: Boreas, Flar en Florapad, Zeekoffer, Kabouterpad, en de bos-, landschaps-, en recyclagekoffer. 9 Het Duinenhuis Gemeente Koksijde // Aanbod Vormingsprogramma s, cursussen, workshops, teambuilding activiteiten en studiedagen rond milieu, natuur en duurzame ontwikkeling aan zee vervolledigen ons aanbod. Deze activiteiten bieden verenigingen en geïnteresseerden dé kans om onze kustgemeente met zijn rijke biodiversiteit te leren kennen. Organisatie van bestaande thema s, zoals Week van de Zee, worden in de toekomst vanuit het Duinenhuis gecoördineerd. Kortom, je vindt er vast en zee-ker een zee van mogelijkheden met dé duinen en zee als fascinerend kader. Tijdens onze activiteiten (vooraf inschrijven) // Duinenhuis Koksijde Bettystraat Koksijde T E duinenhuis@koksijde.be S Contactpersoon: Charlotte Magherman 30 31

18 // Concreet? begeleide wandelingen; avontuurlijke zoektochten; themagerichte activiteiten in onderlinge samenwerking met scholen en verenigingen; evaluatiegesprekken waarin natuur, toerisme en recreatiedruk e.a. thema s centraal staan; Coastwatch voor allen in de vier seizoenen; Afval -ontleden en met aangepaste maatregelen trachten deze (en andere) vormen van vervuiling tegen te gaan en te verminderen. Om uiteindelijk vanuit globaal denken en lokaal handelen met een eigen visie tot een gedragsverandering te kunnen komen; Samenwerken/acties voeren met andere gouvernementele organisaties (G.O s) en niet-gouvernementele organisaties (N.G.O s) op zowel lokale- als op grensoverschrijdende manieren. // Waar? In Oostende en de kustgemeenten (in samenwerking met Dunkerque (F), Retranchement (NL) en Domburg (NL). 10 Marien Ecologisch Centrum vzw // Wat doet het MEC vzw? Via educatieve, aanpasbare, korte en lange termijn programma s en activiteiten uitdrukking geven aan onze missie: Juist gedrag laat geen sporen na, in een grensoverschrijdend, eco - toeristisch gestructureerd Jeugdherberg - netwerk waar NME steeds in zicht blijft. // Hoe doet het MEC vzw dat? Door mee zorg te dragen voor het behoud, herstel en waardebesef van de natuur in het algemeen en voor de kust in het bijzonder, via formele- en informele leerprocessen/activiteiten. Deze procesvormen worden uitgevoerd door natuur- en milieueducatie (NME) te brengen met hoofd, hart en handen. // Wanneer? Het ganse jaar door kunnen activiteiten onder begeleiding van ervaren MEC-gidsen gevolgd worden op aanvraag/afspraak. // Voor wie? Wie interesse heeft kan deelnemen. Meertalige, twee uur durende, begeleide wandelingen worden georganiseerd voor maximum 20 deelnemers per gids. Tijdens de zomer (dinsdag tot zaterdag) en schoolvakanties vanaf 13 tot 18 uur. // Marien Ecologisch Centrum vzw Langestraat Oostende T F M E marien.ecologisch.centrum@pandora.be S Contactpersoon: Arthur Craey - Voorzitter 32 33

19 Van 01 april t.e.m. 31 oktober: Dinsdag t.e.m. vrijdag: uur. Weekends en feestdagen: uur. Van 01 november t.e.m. 31 maart: Dinsdag t.e.m. vrijdag: uur. Weekends en feestdagen: uur. Gesloten op maandag, op 25 december, 1 januari en tijdens de maand januari (na de kerstvakantie). Groepen met gids ook mogelijk in de voormiddag (enkel na afspraak). 11 NAVIGO Nationaal Visserijmuseum Oostduinkerke Natuurlijk mag een NAVIGO museum niet ontbreken aan de kust. Je leert er de geschiedenis van de Vlaamse visserij kennen. De rijke museumverzameling, voorgesteld in levensechte decors, een vissershuisje, een visserscafé en een erepark wordt ontsloten door middel van interactieve presentaties en audiovisuele middelen. Diverse doe-elementen dragen in belangrijke mate bij tot de grote belevingswaarde van het museum. Het kustvissersvaartuig OD.1 "Martha" met daaronder de onderwaterwereld met de Noordzeeaquariums vervolledigen het geheel. Het dagelijks voederen van de vissen gebeurt tijdens de openingsuren en wordt aangekondigd zodat bezoekers dit gebeuren kunnen volgen. // Nieuw in het aanbod Educatieve werkblaadjes voor 4de, 5de en 6de leerjaar. Workshops Raak niet in de knoop, Netten breien en Duik mee onder de waterlijn // Toegangsprijs Individueel: 5 - Gezinsticket: 10 Reductietarief individuen (senioren, studenten, mindervaliden, reductiekaarten,...): 3 Jongeren: 6-18 jaar: 1 Kinderen <6 jaar: gratis Groepen (vanaf 15 personen): 3 Workshop: 2 (toegangsticket niet inbegrepen) Gidsbeurten (N/F/D/E) op aanvraag: 50 veertien dagen op voorhand te betalen (max. 20 pers. per gids) // Bereikbaarheid Met de auto E40 afrit Oostduinkerke, rechts afslaan richting Oostduinkerke, Toekomstlaan richting Oostduinkerke-dorp. Met het openbaar vervoer Kusttram: halte Oostduinkerke-bad. Bus: Lijn 68 en lijn 69 hebben beiden een halte aan het Nationaal Visserijmuseum. // NAVIGO Nationaal Visserijmuseum van Oostduinkerke Pastoor Schmitzstraat Oostduinkerke T F E info@navigomuseum.be S

20 Natuurgidsen staan klaar om met klassen of verenigingen een leerrijke uitstap te maken in het bos. Leerkrachten kunnen ook zelfstandig op stap met een bostas vol ontdekkingsmateriaal, die na reservatie in het natuurcentrum geleend kan worden. Het aanbod hieromtrent vind je op /groen/educatie Voor wandelaars is er de wandelfolder Beisbroek, Tudor en Chartreuzinnenbos ( 1): een overzicht van de wandelwegen en informatie over het verleden en heden van deze domeinen en heel wat info over de aanwezige fauna en flora. Je kan er ook terecht voor een volledige dag activiteit : combinatie rondleiding door ervaren natuurgids en bezoek planetarium van de volkssterrenwacht. Het domein is het hele jaar door vrij toegankelijk Het natuurcentrum is te bezoeken van: april t.e.m. november: maandag t.e.m. vrijdag: uur maart t.e.m. november: zon- en feestdagen: uur Op zaterdag: gesloten 12 Natuurcentrum Beisbroek Stad Brugge Beisbroek ligt in het park- en bosrijke gebied aan de zuidkant van Brugge. Dit 98 ha grote kasteeldomein bestaat uit een mozaïek van loof- en naaldbos en van weiden en akkers doorsneden door statige beukendreven en vormt een deel van het grote stadsdomein chartreuzinnengoed en Tudor (200ha). Een stukje hei herinnert aan het woeste verleden van deze zandige streek. Centraal in het domein staat het kasteel Beisbroek met zijn planetenpad, waarin het Natuurcentrum en de Volkssterrenwacht gehuisvest zijn. In het Natuurcentrum kom je van alles te weten over natuur en landschap in de omgeving, over de samenhang tussen levende wezens en onze plaats in dit kwetsbare geheel. De tentoonstelling is een echt doe-gebeuren waar je het hoe en waarom in de natuur spelenderwijs ontdekt. Het veldlabo volgt de natuuractualiteit van heel nabij. Regelmatig worden ook gelegenheidstentoonstellingen georganiseerd: ze zijn een extra bezoek waard. Met vragen over groen en natuur kun je aan de infobalie terecht of je kunt rustig gaan snuisteren in de rijkgevulde leeshoek. // Toegangsprijs Natuurcentrum: gratis Prijs gidsbeurten: Brugse scholen en Brugse jeugdverenigingen: gratis; niet-brugse scholen en niet Brugse jeugdverenigingen: 1/leerling Vereniging: 50/groep (max. 25 p.) Groepen kunnen in cafetaria t Koetsenhuis picknicken mits een drankje te bestellen. Reserveren op nummer // Natuurcentrum Beisbroek Zeeweg Sint-Andries T F E yan.verschueren@brugge.be of natuur@brugge.be Contactpersoon: Yan Verschueren 36 37

21 De eerste behandelt het voedselweb. Voor de liefhebbers van onze Oostendse garnaal is er een bord aangebracht waar je kunt zien hoe je stap voor stap een garnaal pelt zonder dat het arme diertje in stukjes en brokjes valt. Groepen kunnen op aanvraag een powerpoint-voorstelling bekijken over het leven onder de zeespiegel. (2 nederlandstalige en 2 franstalige versies) Het Noordzeeaquarium ligt op +/- 400m van het station, richting strand. Weekends en feestdagen: van uur en van uur 01 apr - 31 mei en sept: van uur en van uur 01 juni - 31 aug: van en van uur Gesloten op 01 januari // Toegangsprijs Volwassenen: 2 Kind (4-14j): 1; Kind -4j: gratis Groepen: volwassenen: 1,40 pp; kind 1 pp 13 Noordzeeaquarium Stad Oostende In het Noordzeeaquarium kan men in 13 aquaria de fauna van de Noordzee ontdekken (vissen, schaaldieren, anemonen ) Daarnaast bezit het Noordzeeaquarium een verzameling Noordzeeschelpen, kreeftachtigen en stekelhuidigen. // Noordzeeaquarium Visserskaai Oostende T E noordzeeaquarium@oostende.be Contactpersoon: Dirk Dewilde Het Noordzeeaquarium ondergaat momenteel een grondige facelift. Een eerste reeks borden met uitleg, foto en verspreidingsgebied van zeedieren in 4 talen werd aangebracht aan de verschillende aquaria. Deze reeks zal in de nabije toekomst vervolledigd worden. De schelpenkasten werden vernieuwd en één bevat enkel schelpen die je op onze stranden kunt vinden. Ideaal om na een dagje schelpen zoeken de naam van je vondsten te ontdekken. Onderaan de kasten kan je de verborgen schatten van de zee ontdekken: potscherven, skeletdelen, Er werd ook een begin gemaakt met het uitwerken van grote educatieve panelen

22 Als afsluiter wordt een bezoek gebracht aan de muizenkwekerij, waar het voedsel voor uilen en andere roofvogels gekweekt wordt. Voor klassen is er een aangepast opdrachtencircuit. Na een bezoek krijgen de leerlingen een werkmapje mee om de opgedane informatie in de klas te verwerken. Het bezoek van andere groepen wordt ingeleid met een PowerPoint voorstelling. Weekdagen tussen 9 en 17 uur Buiten deze uren is er steeds telefoonpermanentie Klasbezoek bij voorkeur in de namiddag // Toegangsprijs Begeleid bezoek: klassen: 1,50 per leerling (werkmapje inbegrepen) andere groepen: tot 12 personen: 15 meer dan 12 personen: Opvangcentrum voor Vogels en Wilde Dieren Bulskampveld // Opvangcentrum voor Vogels en Wilde Dieren Bulskampveld Bulskampveld Beernem T E voc.bulskampveld@detorenvalk.be S Contactpersoon: Katrien Werbrouck Het centrum is gelegen in het provinciedomein Lippensgoed-Bulskampveld. Het is omgeven door uitgestrekte bossen, weiden en akkers. Het Opvangcentrum voor Vogels en Wilde Dieren is uitgegroeid tot een professioneel centrum waar gewonde, zieke of uitgeputte vogels en in de natuur levende, wilde dieren opgevangen worden. De dieren worden er verzorgd en na de revalidatieperiode vrijgelaten in hun natuurlijk woongebied. Het VOC is een realisatie van De Torenvalk vzw en Vogelbescherming Vlaanderen vzw met de steun van het provinciebestuur van West-Vlaanderen. Na afspraak en in groep kun je het Opvangcentrum voor Vogels en Wilde Dieren bezoeken zowel in de week als op zon- en feestdagen. Onder begeleiding van een medewerker wordt het dierenartslokaal bezocht. Hier krijg je deskundige uitleg over oorzaken van ziekten en verwondingen bij de binnengebrachte dieren en over de verzorging. Daarna wandelen we langs de eerste opvangkooien, de familiekooien en de grote vliegkooi. Zo krijg je een levensecht beeld van de revalidatieperiode

23 Doen jullie ook iets anders? Jaarlijks hebben wij een cursus over nestjongen en olievogels. Deze cursussen zijn altijd drukbezocht. Als je in groep naar het VOC komt, kan je kiezen om een gegidst bezoek te brengen aan het centrum. Tijdens een rondleiding kom je alles te weten over het VOC, wie we verzorgen, hoe we te werk gaan én neem je een kijkje achter de schermen! Tot slot Het VOC Oostende is gelegen in het prachtige domein Raversijde. Ideaal om op een mooie namiddag een gezonde wandeling te houden na een bezoek aan het centrum. We zijn elke dag open tussen 9 en 12 uur en tussen en uur. 15 Opvangcentrum voor Vogels en Wilde Dieren Oostende Er zijn allerhande vogels en wilde dieren die zich in nesten werken en voor verzorging binnengebracht worden bij het Opvangcentrum voor Vogels en Wilde Dieren. Jaarlijks krijgt het centrum meer dan 3000 patiënten over de vloer. Egeltjes die te klein zijn om hun winterslaap aan te vangen, meeuwen die worden aangereden, jonge vogeltjes die uit hun nest zijn gevallen en nog vele anderen. Bij ons krijgen ze allemaal een kans op een goed en gezond leven in de vrije natuur! // Toegangsprijs Voor scholen: 3 per persoon met een minimum van 25 en een maximum van 50. Voor een gegidst bezoek kan je een afspraak maken - tenminste 3 weken op voorhand reserveren Maximum 20 personen Duur: 1,5 tot 2 uur // Opvangcentrum voor Vogels en Wilde Dieren Nieuwpoortsesteenweg Oostende T E voc.oostende@vogelbescherming.be S Contactpersoon: Claude Velter Mogen wij eens een kijkje nemen? Absoluut! Je bent steeds welkom om een bezoek te brengen aan ons centrum. Vanuit de eerste verdieping kan je binnenkijken in de verschillende kamers en zien hoe wij de dieren zo goed mogelijk helpen. In de bezoekerstentoonstelling vind je interessante informatie en leuke weetjes over de vele dieren die in het centrum terecht komen

24 Voor scholen is er een uitgebreid aanbod voor de derde kleuterklas en de eerste en tweede graad van het secundair onderwijs. Scholen maken onder begeleiding van een gids met opdrachten een ontdekkingstocht doorheen het museum. Kinderen op bezoek met ouders of familie leggen een apart parcours af. Sincfala vind je op wandelafstand van NMBS-station Heist en Kusttramhalte Heist Heldenplein. dagelijks van 10 tot 12 uur en van 14 tot uur gesloten op 25 en 26 december en op 1 en 2 januari // Toegangsprijs -6 jaar: gratis 6-26 jaar: jaar: 3, jaar: 1,75 Groepen vanaf 15 personen: 1,75/persoon 16 Sincfala, Museum van de Zwinstreek Vzw Sincfala, Museum van de Zwinstreek In Sincfala, Museum van de Zwinstreek is de link met de natuur en het landschap nooit ver weg. Sincfala is de oudere naam voor het Zwin, waarvan de monding enkele kilometers breed was. // Sincfala, Museum van de Zwinstreek Pannenstraat Knokke-Heist T F E sincfala@knokke-heist.be S en Contactpersoon: Estelle Slegers In de nieuwe museumvleugel ontdek je op een boeiende manier de woelige geschiedenis van de Zwinstreek: de strijd tegen de zee, de inpolderingen, de rijkdom van de middeleeuwse Zwinhavens, de oorlogen, de ontwikkeling van Duinbergen, Heist, Het Zoute en Knokke als kustplaatsen, de bloei van het toerisme In het oud schoolgebouw (1899) ligt het accent op het vroegere vissersleven, zowel aan wal als op zee. Het museum herbergt onder meer een vissersklas waar tijdens de eerste helft van de 20e eeuw lavers en vissers les volgden. Blikvanger in de tuin is de garnaalschuit Jessica

25 reerd. Tijdens de ateliers wordt heel wat aandacht besteed aan het muzische en mondiale karakter. In t Zeehuis kan je ook terecht in de uitgebreide didactische bibliotheek of vindt de bezoeker méér informatie over wandelroutes, de kustfietsroute, duurzaam kustbeheer, natuur- en milieuaanbod, visserij, enz.. t Zeehuis ligt op de Oosteroever in Oostende langs de kustbaan naar Blankenberge. De gebouwen van Duin & Zee liggen in de duinen verstopt achter Earth Explorer. De kusttram houdt er halt: Duin & Zee. Iedere werkdag van 9-12 uur Weekend: na afspraak Gesloten tussen Kerst en Nieuw // Toegangsprijs Vrij bezoek: 1/persoon Activiteiten en ateliers op aanvraag via de website. 17 t Zeehuis Horizon Educatief vzw Het educatief centrum t Zeehuis wil iedereen die de kust bezoekt kennis laten maken met de biotopen zee, strand, duin en het vissersleven. t Zeehuis verhaalt het maritieme leven aan boord van een combikotter in de Noordzee op een spannende, originele en leerrijke manier. Op rijmen van jeugdauteur Geert De Kockere monster je aan en vertrek je, uitgerust in een maritiem plunje, voor een fictieve boottocht. Leuke opdrachten, een kortfilm over het leven aan boord en summiere informatietekstjes nemen je op sleeptouw door de zuidelijke bocht van de Noordzee om weer aan te meren in een vreemde haven. De vuurtoren in t Zeehuis seint je alvast welkom! t Zeehuis is meteen ook de ankerplaats van Horizon Educatief vzw. Heel het jaar door staat deze educatieve dienst paraat om met tal van vrijwilligers en educatieve medewerkers projecten, vormingen en ateliers aan te bieden, in de eerste plaats voor lager en secundair onderwijs, maar ook voor andere doelgroepen. Op een ervaringsgerichte manier en met heel wat veldwerkmateriaal gaan kinderen op ontdekkingstocht. Zee, duin en strand, maar ook de oosteroever van Oostende en de vissershaven worden geëxplo- // t Zeehuis Fortstraat Oostende T F E info@horizoneducatief.be S

26 Een bezoek aan De Nachtegaal kan perfect gecombineerd worden met een begeleide strand- of duinwandeling. Aan de onthaalbalie is heel wat informatie te verkrijgen in verband met de natuurgebieden, bewegwijzerde wandel- en fietsroutes, enz. Je kan er 2 educatieve rugzakken (Duinpieper en Grenspadrugzak) ontlenen. De Smokkelfietstocht met verschillende leuke opdrachtjes is dan weer een aanrader voor een ontdekking langs de fossiele duinen en doorheen het prachtige Moerenlandschap. In de groene winkel kan je terecht voor een leuke zoekkaart, een strandgidsje, een educatieve poster, enz. 1 maart tot 30 juni maandag tot vrijdag: 10 tot 17 uur weekend en feestdagen: 10 tot 18 uur juli - augustus -september dagelijks van 10 tot 18 uur 1 oktober tot 1 maart maandag tot vrijdag: 10 tot 17 uur weekend en feestdagen: 12 tot uur 18 VBNC De Nachtegaal Agentschap voor Natuur en Bos // Poort tot de natuurgebieden Het Vlaams Bezoekers- en Natuureducatiecentrum De Nachtegaal ligt op de grens van het Calmeynbos en de Oosthoekduinen. Op een boogscheut bevinden zich de Vlaamse natuurreservaten De Houtsaegerduinen, Duinzoom Oosthoek en De Westhoek, die alle via afgebakende wandelpaden toegankelijk zijn voor het publiek. // Toegangsprijs Gratis // Vlaams Bezoekers- en Natuureducatiecentrum De Nachtegaal Olmendreef De Panne T F E nachtegaal.anb@vlaanderen.be S Contactpersoon: Lieven Lanszweert // Leuk en leerrijk In de permanente interactieve tentoonstelling komen heel wat interessante gegevens in verband met de zee, het strand en de duinen aan bod. De grensoverschrijdende duinengordel tussen Duinkerke en de IJzermonding in Nieuwpoort en het gevoerde natuurbeheer worden er eveneens toegelicht. Regelmatig worden tijdelijke tentoonstellingen en allerlei vormingen georganiseerd. Er is een uitgebreid aanbod aan natuureducatieve pakketten en programma s. De natuurtuin laat de bezoeker kennis maken met een aantal typische duinecosystemen

27 otter je rond in een geheimzinnige wereld van water, riet, weilanden en moerasbos. Ook de visserij, de jacht, de landbouw komen aan bod. Nachtelijke activiteiten worden in een duister kamertje belicht. Regelmatig starten activiteiten voor het brede publiek aan het bezoekerscentrum. Men kan er het gezinsrugzakje ontlenen of het gratis opdrachtenboekje voor in de tentoonstelling. Je kunt aan het infoloket terecht met al je vragen over natuur en recreatie in de IJzer- & Handzamevallei. Socio-culturele - en natuurverenigingen kunnen zalen huren voor de organisatie van cursussen, voordrachten en studiedagen. Hier starten ook het Blankaartpad, een wandeling van 9,6 km doorheen de Blankaartbroeken en de fietsroute Fietsen tussen Otter en Zeehond (48,5 & 32 km). Foto: Tom Linster 19 Vlaams Bezoekerscentrum De Otter Agentschap voor Natuur en Bos Aan de rand van de overstroombare IJzerbroeken ligt het kasteel De Blankaart, omgeven door een 12 ha groot kasteelpark naast het natuurgebied De Blankaart (Natuurpunt vzw, momenteel > 250 ha groot). Het Vlaams bezoekerscentrum "De Otter" is ondergebracht in het kasteel, langs de weg Diksmuide Ieper. De IJzer- & Handzamevallei zijn enkele van de laatste grote open ruimtes in Vlaanderen waar natuur en water elkaar vinden. De overstroombare en moerassige hooi- en weilanden zijn een waar vogelparadijs. Daarom is de IJzervallei als water(vogel)gebied van internationale betekenis of Ramsargebied en zijn de IJzer- & Handzamevallei ook als Europees Vogelrichtlijngebied aangeduid. Ook op het vlak van planten zijn beide valleien de moeite waard. In de tentoonstelling over natuur en landschap van de IJzer- & Handzamevallei leidt de Natuurpunt vzw begeleidt ook groepen op aanvraag en organiseert samen met het bezoekerscentrum verschillende activiteiten, waaronder boottochten op de Blankaartvijver, voor het grote publiek (meer info bij Natuurpunt). Weekdagen: uur Weekends en feestdagen: uur Gesloten van 24/12 t.e.m. 1/1 // Toegangsprijs Gratis toegang in het bezoekerscentrum. Vrije toegang op de aangeduide wandelpaden. Geleide wandeling in de Blankaart elke 1e zondag van de maand. Start om uur. (leden Natuurpunt gratis, niet leden: 1,50 p.p.) // Vlaams Bezoekerscentrum De Otter Iepersteenweg Woumen T F E otter.anb@vlaanderen.be S // Natuurpunt vzw T F E deblankaart@natuurpunt.be S Contactpersoon: Yvan Cauwenberg 50 51

28 Het bezoekerscentrum vormt de kers op de taart binnen dit educatieve luik. Hiervoor werd de oude koestal verbouwd tot een volwaardige educatieve ruimte in samenwerking met de Provincie West-Vlaanderen, de Vlaamse gemeenschap en de gemeente Avelgem. De verbouwingen zijn een doordacht concept en voorbeeld rond zuinig gebruik van materiaal en verbruik van energie. Het bezoekerscentrum staat voor een educatieve ruimte waar groepen, scholen, particulieren terecht kunnen voor deelname aan workshops rond kringlooptechnieken, biologisch tuinieren, composteren, duurzaam bouwen.. In schooljaar wordt er gestart met 3 nieuwe schoolprojecten: 1ste en 2de kleuterklas: Tok tok en Knabbel op de boerderij 3de kleuterklas en 1ste leerjaar: Op bezoek bij Jerom 2de, 3de en 4de leerjaar: Het compostgeheim Kleuter- en basisonderwijs De uitleenbare Compostkoffer De boerderij is tijdens de weekdagen open van 9-12 uur uur 20 Educatieve bio-boerderij Het Ganzenhof Vzw Feniks De educatieve bio-boerderij Het Ganzenhof is een open boerderij gerund door personen met een beperking. In de werking van het Ganzenhof zijn er drie uitgangsprincipes die de verschillende activiteiten doorspekken: het boerderij aspect (zoals artisanaal brood bakken en kweken van neerhofdieren), het biologische aspect (telen van biologische groenten met een biogarantie-label erkend door BLIK) en het educatieve aspect. Het realiseert op die manier een unieke duurzame combinatie tussen milieu- en sociale doelstellingen. // Toegangsprijs Begeleide activiteiten op aanvraag Vraag de nieuwe schoolbrochure met het aanbod // Educatieve bio-boerderij Het Ganzenhof Bosstraat Avelgem T M E boerderij@vzwfeniks.be Contactpersoon: Peter Vosters Binnen het educatieve luik is Het Ganzenhof onder meer door Vlaco erkend als demonstratieplaats rond kringlooptuinieren, is er een samenwerking met de compostmeesterwerking van Avelgem in samenwerking met IMOG en zijn er ecologische siertuinen