Cogas Jaarverslag 2011

Transcriptie

1 Cogas Jaarverslag

2 Inhoudsopgave 2 Profiel 3 Verslag van de directie 9 Kerncijfers 10 Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders 11 Jaarrekening Geconsolideerde balans 14 Geconsolideerde winst- en verliesrekening 15 Geconsolideerd kasstroomoverzicht 16 Algemeen 17 Algemene grondslagen voor de opstelling van de geconsolideerde jaarrekening 20 Toelichting op de geconsolideerde balans 29 Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening 34 Vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening Vennootschappelijke balans 37 Vennootschappelijke winst- en verliesrekening 37 Grondslagen voor de waardering en resultaatbepaling 38 Toelichting op de vennootschappelijke balans 40 Overige gegevens 41 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 42 Aandeelhouders, Raad van Commissarissen, Directie, Ondernemingsraad en Programmaraad Cogas Kabel N.V. per 31 december 2011 Cogas Jaarverslag

3 PROFIEL Organisatiestructuur De Cogasgroep bestaat uit de moedermaatschappij Cogas Holding N.V., haar dochter Cogas B.V. en de daaronder hangende dochtervennootschappen Cogas Facilitaire Diensten B.V., Cogas Infra en Beheer B.V., Cogas Kabel N.V., Cogas Duurzaam B.V. en Cogas Meetdiensten B.V. De laatstgenoemde vier vennootschappen volgen in hun juridische structuur de organisatorische opbouw van Cogas, die bestaat uit een viertal business units, ieder met een eigen resultaatverantwoordelijkheid. Cogas Facilitaire Diensten B.V. is een personeelsvennootschap, waarvan de medewerkers direct dan wel indirect ondersteunend zijn ten behoeve van de business units. Netbeheer en energietransport Cogas Infra en Beheer B.V. bestaat uit twee werkeenheden: (net)beheer enerzijds en Infra anderzijds. Cogas Infra en Beheer B.V. is aangewezen als netbeheerder binnen de Cogasgroep. De werkeenheid Infra is verantwoordelijk voor de aanleg en het onderhoud van de transport- en distributienetten voor elektriciteit en gas in het verzorgingsgebied van Cogas. Binnen de werkeenheid Netbeheer wordt gekeken naar een optimale balans tussen kosten en baten van het netwerk en naar een optimaal ontwerp van dat netwerk. Dit deel van de organisatie is verantwoordelijk voor het verzamelen en analyseren van alle informatie over de netten. Een andere belangrijke activiteit is het voeren van de administratie die noodzakelijk is voor het faciliteren van de vrije markt. Kabeltelevisie en Telecommunicatie Cogas Kabel N.V. beheert het kabeltelevisie- en telecommunicatienetwerk en zorgt voor de verspreiding van radio- en televisiesignalen. In samenwerking met partners worden aanvullende diensten als internet, telefonie en digitale televisie aangeboden. In de zakelijke markt worden glasvezelverbindingen geëxploiteerd. Meten van energiestromen Cogas Meetdiensten B.V. omvat alle activiteiten die betrekking hebben op metering. Alle gas- en elektriciteitsmeters in het Cogas-gebied vallen onder de zorg van Meetdiensten. Daarnaast worden de meetgegevens voor groot- en kleinverbruikers verwerkt. Ook buiten het Cogas-gebied is Meetdiensten reeds jaren actief, met name voor de zakelijke markt. Duurzame energie Cogas Duurzaam B.V. is de betrouwbare partner voor duurzame energieprojecten in de gebouwde omgeving. Warmte-koude opslag is hierbij een belangrijk onderdeel, aangevuld met projecten op het gebied van biomassaverbranding (houtkachels) en biogasproductie (groene stroom, warmte en groen gas). Cogas Jaarverslag

4 VERSLAG VAN DE DIRECTIE Algemeen Terugval aanvragen nieuwe aansluitingen door economische crisis De gevolgen van de economische crisis zijn ook merkbaar voor Cogas. We ervaren dit vooral door een zware terugval van de aanvragen voor nieuwe aansluitingen. Het aantal aanvragen was in 2011 minder dan 50 procent van het aantal aanvragen in Saneringswerk gaat door De huidige economische situatie heeft geen invloed op de uitvoering van saneringswerkzaamheden. Cogas pakt het saneringswerk op planmatige wijze aan. We hebben de saneringswerkzaamheden voor de lange termijn in beeld gebracht en gepland. Cogas Kabel investeert Cogas investeert en innoveert volop in het bedrijfsonderdeel Cogas Kabel. In 2011 hebben we voortvarend verder gewerkt aan de plannen om het gehele bestaande netwerk van Cogas Kabel te verglazen. Eind 2011 zijn we begonnen met de kernen Markelo en Stokkum. Andere kernen zijn nu snel aan de beurt. Naast verbetering van de telecommunicatie-infrastructuur werkt Cogas Kabel aan de zogenaamde contentzijde. In een grote projectorganisatie maken we klanten laagdrempelig toegankelijk voor dienstaanbieders. Laagdrempelige toegang tot de glasvezelinfrastructuur maakt de weg vrij voor nieuwe toepassingen op het gebied van zorg, veiligheid, onderwijs en energiemanagement. Hoge duurzaamheidsambities Cogas heeft hoge duurzaamheidsambities en werkt vanuit de principes van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Binnen de kaders van de relevante wetgeving gaat Cogas de dialoog aan met haar stakeholders, om de mogelijkheden op het gebied van duurzaamheid zo goed mogelijk te benutten. Zo richtte Cogas Duurzaam in 2011 samen met afvalverwerkingsbedrijf Twence een Twents bio-energiebedrijf op voor de productie van duurzame energie, met name in de vorm van biogas. Cogas Infra en Beheer is als netbeheerder bij deze samenwerking betrokken en maakt zich binnen Cogas sterk voor de verdere ontwikkeling van het bestaande biogastransportnet. Cogas Duurzaam en Twence voeren in eerste instantie vooral projecten uit in en rond Almelo en binnen de gemeente Hof van Twente, maar willen hun werkgebied in de toekomst verruimen. Daarbij streven ze vanuit het gezamenlijk belang naar samenwerking met de Provincie Overijssel en met Overijsselse gemeenten. Themajaar Veiligheid Het jaar 2011 stond bij Cogas in het teken van veiligheid. We hebben allerlei activiteiten georganiseerd om het thema binnen de organisatie onder de aandacht te brengen. Agressie en geweld tegen medewerkers zijn punten van zorg. Cogas voert hiertegen een zerotolerancebeleid. Personeel Cogas is in 2011 gegroeid van 226 medewerkers naar 231 medewerkers. De flexibele schil bestond in 2011 uit 39 personen, een verdubbeling ten opzichte van Verkoop aandelen TGH De besprekingen met gegadigden voor overname van de aandelen die Cogas heeft in TGH, de centrale in Hamm (Duitsland), zijn in 2011 nog niet afgerond. De partijen hebben wel een principeakkoord bereikt over een bodemprijs voor de aandelen, maar ze voerden eind 2011 nog gesprekken over een eventuele resultaatafhankelijke verhoging van deze bodemprijs. Ziekteverzuim gedaald Het ziekteverzuim over 2011 was 3,30 procent, een daling ten opzichte van 2010 (4,37 procent). Cogas heeft in het jaar van de veiligheid veel aandacht gegeven aan verzuim in het algemeen en specifiek aan frequent kortdurend verzuim. Hierdoor is het verzuim gedaald. Ook in 2012 heeft het onderwerp weer de volle aandacht van het management. Cogas Jaarverslag

5 Samenwerking met de ondernemingsraad De ondernemingsraad van Cogas, de directie en het management werken uitstekend samen. Gewijzigde afspraken, bijvoorbeeld over meer overleg tussen ondernemingsraad en managers, hebben gezorgd voor een nieuwe impuls in deze samenwerking. Marktwerking faciliteren In november 2007 heeft de ledenraad van Netbeheer Nederland een visie opgesteld over hoe netbeheerders kunnen samenwerken om de marktwerking in Nederland effectief te faciliteren. Het voordeel van zo n samenwerking is dat netbeheerders gezamenlijk in automatisering kunnen investeren, wat leidt tot meer transparantie, standaardisatie en vereenvoudiging. In een Centraal Aansluitingenregister worden de fysieke gegevens vastgelegd over de aansluitingen zelf en de gegevens die nodig zijn om te switchen van leverancier, shipper of programmaverantwoordelijke van alle elektriciteits- en gasklanten in Nederland. Door het gebruik van één register wordt het dataverkeer sneller, efficiënter en nauwkeuriger. In 2011 heeft Cogas voorbereidingen getroffen voor de migratie naar het Centraal Aansluitingenregister. Deze migratie vindt in 2012 plaats. Financieel resultaat Netto resultaat 2011 Cogas heeft het jaar 2011 afgesloten met een positief resultaat na belasting van 18,9 miljoen. Het behaalde resultaat ligt in lijn met het behaalde resultaat in 2010 ( 19,0 miljoen). Bedrijfsopbrengsten en bedrijfslasten De som der bedrijfsopbrengsten 2011 ter grootte van 66,2 miljoen lag op hetzelfde niveau als in 2010 ( 66,1 miljoen). De som der bedrijfslasten 2011 kwam uit op 43,8 miljoen tegen 41,8 miljoen in Het verschil komt voornamelijk voort uit het feit dat de bedrijfskosten 2010 lager waren, door een incidentele bate in de kostprijs van de omzet Per saldo ontwikkelden de operationele bedrijfskosten zich, afgezien van incidentele baten of lasten, in lijn met de inflatie en cao-ontwikkelingen. Het bedrijfsresultaat 2011 kwam uit op 22,3 miljoen tegen 24,3 miljoen in Verschil tussen financiële baten en lasten Het verschil tussen de financiële baten en lasten, per saldo een last, daalde licht ten opzichte van Enerzijds daalden zowel de rentebaten als de rentelasten van banktegoeden en bankschulden, per saldo met 0,5 miljoen. Anderzijds stegen de lasten van de voorziening Cross Border Lease met 0,5 miljoen. Deze stijging hangt samen met de verandering in de disconteringsvoet waartegen deze voorziening contant is gemaakt, namelijk een daling van 6 procent naar 4 procent. Lagere belastingverplichting De verschuldigde vennootschapsbelasting over 2011 bedraagt 2,7 miljoen. De effectieve belastingdruk is 12,8 procent. Over 2010 bedroeg de belasting 4,4 miljoen. De effectieve belastingdruk is significant lager dan de nominale belastingdruk van circa 25 procent door toepassing van fiscale afschrijvingsfaciliteiten. Ook zijn correcties opgenomen met betrekking tot voorgaande jaren. Deze komen voort uit teruggave van te veel betaalde belasting op voorlopige aanslagen over de jaren 2002 tot en met Infra en Netbeheer Betrokken bij klantproblematiek De economische crisis heeft gevolgen voor de klantprocessen van het netbeheer. Niet alleen blijven de nieuwbouwaanvragen achter, ook het aantal wanbetalers neemt toe. Cogas heeft intern en extern naar oplossingen gezocht om deze groep wanbetalers actief te ondersteunen. Zo versturen we extra brieven en zijn we belacties gestart om klanten te informeren over hoe ze problemen kunnen voorkomen. Extern is Cogas aangesloten bij het armoedepact Almelo. Dit is een samenwerkingsverband met andere organisaties die in aanraking komen met schuldenproblematiek. We ontwikkelen gezamenlijk beleid om maatschappelijk verantwoord met de problemen van deze tijd en deze groep mensen om te gaan. De positieve resultaten zijn merkbaar: landelijk stijgt het aantal afsluitingen door betalings- Cogas Jaarverslag

6 achterstanden, maar bij Cogas daalt dit juist. In 2011 daalde het aantal afsluitingen met 62 procent (254 afsluitingen) ten opzichte van 2010 (680 afsluitingen). Een belangrijk nevenaspect van deze aanpak is het voorkomen van agressie ten opzichte van de medewerkers van Cogas. Samenwerking tussen netbeheerders In 2011 zijn netbeheerders op het administratieve vlak steeds hechter gaan samenwerken. Met slimme meters kunnen we duurzamer, efficiënter en consistenter met marktpartijen en klanten communiceren. In 2012 wordt het Centraal Aansluitingenregister ingevoerd, en de komende jaren bouwen de netbeheerders de samenwerking op meerdere gebieden verder uit. De samenwerkende netbeheerders in Noordoost Nederland (NONed), waarvan Cogas voorzitter is, hebben voorbereidingen getroffen om het aansluitproces voor nieuwbouw te versnellen en het hele aansluitproces efficiënter te laten verlopen. De realisatie van een Digitale Rotonde speelt hierbij een belangrijke rol. Via de Digitale Rotonde kunnen netbeheerders en aannemers snel en efficiënt informatie met elkaar delen. Dit leidt uiteindelijk tot een sneller en transparanter proces voor de klant. Veiligheid belangrijk thema Veiligheid is bij Cogas een terugkerend thema, zowel bij de activiteiten van het themajaar als bij de reguliere activiteiten. In 2011 hebben we vooral ingezet op de rol van externe partijen. Bijvoorbeeld door een netwerk op te zetten met de gemeenten in het verzorgingsgebied van Cogas. Door een actieve benadering, kennisdeling en informatie-uitwisseling willen we meer begrip creëren voor de positie van het netbeheer van de gas- en elektriciteitsnetten in relatie tot het beheer van de openbare ruimte. De openbare veiligheid staat daarbij altijd voorop. Risico s bij graafwerk van derden beperken Graafwerkzaamheden door externe partijen zijn een andere belangrijke externe risicobron voor veilig en betrouwbaar netbeheer. Cogas heeft in 2011 diverse maatregelen doorgevoerd om risicovolle graafactiviteiten te kunnen signaleren, zodat we graafschades structureel kunnen reduceren. Vervolgens hebben we aanvullend toezicht ingesteld. Proactieve houding bij verduurzaming van energievoorziening Op het gebied van verduurzaming van de energievoorziening speelt Cogas als netbeheerder een belangrijke rol in de maatschappij. Cogas vervult niet alleen een faciliterende rol, maar wil tevens meer en meer een proactieve houding tonen. Dit geven we onder meer vorm door de ontwikkeling van normen, ondersteuning bij kennisontwikkeling, ontsluiting van informatie en samenwerking. Bijna 14 miljoen aan investeringen in energienetten De investeringen in het Cogasnet waren voor 2011 begroot op 11,8 miljoen. Deze bestonden voor circa twee derde uit autonome vervangingsinvesteringen en voor een derde uit extern geïnitieerde investeringen. Uiteindelijk heeft Cogas voor 13,9 miljoen in de Cogasnetten geïnvesteerd. Redenen hiervoor zijn aanzienlijk meer reconstructies vanuit gemeenten dan begroot en de realisatie van combinaties met andere werken. In 2011 heeft Cogas de fasen 2 en 3 van het saneringsproject Zuid Berghuizen in Oldenzaal afgerond. Daarnaast hebben we een begin gemaakt met de ontwikkeling van het bedrijventerrein Jufferbeek in Oldenzaal. Verder hebben we in 2011 bijna huisaansluitingen gas vervangen. Plaatsing slimme meters In 2011 is Cogas gestart met het plaatsen van slimme meters bij nieuwbouw. Ook hebben we proefgedraaid met het opvoeren van de aantallen meterverwisselingen bij bestaande bouw, om zowel het administratieve als het logistieke proces te testen. In korte tijd hebben we het omwisselingsproces opgevoerd tot bijna slimme meters per maand. In totaal hebben we voor Cogas Meetdiensten in 2011 circa slimme meters geplaatst. Daarmee is de proef succesvol afgerond. Cogas was dan ook goed voorbereid op de door de overheid verplichte kleinschalige uitrol van slimme meters, die per 1 januari 2012 is gestart. Cogas Jaarverslag

7 Lage uitvalsduur Cogasnetwerken De kwaliteit van de Cogasnetwerken blijft onverminderd goed. In 2011 was de ongeplande uitval per aangeslotene op het gasnet 19 seconden (landelijk 43 seconden) en per aangeslotene op het elektriciteitsnet 5,46 minuten (landelijk 23,3 minuten). Cogas Kabel Digitaal is de standaard Digitale televisie heeft de afgelopen vijf jaar een flinke opmars gemaakt. In 2011 keek maar liefst 70 procent van de klanten van Cogas Kabel digitale televisie. We kunnen daarom stellen dat digitale televisie de standaard is geworden. Keuzevrijheid staat centraal Cogas Kabel merkt dat de consument het steeds belangrijker vindt om zelf te bepalen wat hij kijkt op televisie en wanneer hij televisie kijkt. Zo maken steeds meer consumenten gebruik van Uitzending gemist en Video On Demand. We verwachten dat de digitale ontwikkelingen verder zullen versnellen. In 2011 heeft Cogas Kabel haar eerder gevormde visie, waarin een open netwerk en keuzevrijheid centraal staan, verder ontwikkeld. Open glasvezelnetwerk We vinden het belangrijk dat glasvezel voor iedereen beschikbaar is én blijft. Daarom hebben we gekozen voor een open glasvezelnetwerk. Dit betekent dat het netwerk en daarmee de klanten laagdrempelig toegankelijk zijn voor alle aanbieders van diensten. Dat biedt kansen op het gebied van innovaties in de zorg en in ziekenhuizen, op het gebied van (thuis) beveiliging, nieuwe vormen van digitaal onderwijs en slimme energienetten (zogenaamde smart grids). Daarnaast biedt Twente, met haar universiteit, hogescholen, bouwsector, kenniscentra en een keur aan ICT- en technologiebedrijven, een prima voedingsbodem voor deze ontwikkelingen en wordt zo een proeftuin voor (glasvezel)innovaties. Hierdoor krijgt Twente een economische impuls en worden (hoogwaardige) arbeidsplaatsen niet alleen behouden maar ook gecreëerd. Aanleg glasvezelnetwerk De aanleg van een glasvezelnetwerk is een belangrijke investering in de toekomst. Klanten maken intensief gebruik van de huidige kabelverbindingen. Een glasvezelnetwerk kan moeiteloos grote hoeveelheden data aan, zodat Cogas Kabel ook in de toekomst aan de vraag van klanten kan voldoen. Uiteraard handhaaft Cogas Kabel ook de goede kwaliteit van het bestaande netwerk. Duurzaam Diversificatie in projectportfolio In 2011 heeft Cogas Duurzaam belangrijke stappen gezet in de diversificatie van haar projectportfolio. We hebben in totaal zes nieuwe projecten gecontracteerd: drie warmte-koudeopslagprojecten en drie biomassaprojecten. Cogas Duurzaam voert momenteel een aansprekend warmte-koudeopslagproject uit op Sciencepark te Amsterdam. Dit systeem zorgt voor warmtelevering aan circa zeshonderd studentenwoningen, koudelevering aan een datahotel en warmte- en koudelevering aan een universiteitsgebouw. Het is een mooi voorbeeld van een project waar warmte- en koudevraag bij elkaar worden gebracht. De drie biomassaprojecten richten zich op warmtelevering op basis van biomassaverbranding in de vorm van houtsnippers. Het project Muziekwijk in Zwolle is een van die projecten. Cogas Duurzaam realiseert in opdracht van woningstichting SWZ voor 332 woningen een middentemperatuur warmtedistributienet, gevoed door een biomassaketel. In 2011 is de warmtelevering van start gegaan. Biogasactiviteiten Gedurende het afgelopen jaar werkte Cogas Duurzaam intensief aan het vormgeven van de derde pijler naast warmte-koude en biomassaverbranding: biogas. We hebben al een aantal biogasprojecten op basis van stortgas in exploitatie. Om ons portfolio verder te diversifiëren, willen we dit aanvullen met biogasprojecten op basis van mest- en covergisting. Om de biogasketen in Twente te organiseren, is Cogas Duurzaam de samenwerking aangegaan met Twence Duurzaam. De kennis en expertise van Cogas Jaarverslag

8 beide bedrijven vullen elkaar goed aan. Uitbreiding takenpakket De taken van Cogas Duurzaam zijn in 2011 uitgebreid. We voeren bouw- en montagetoezicht uit voor de realisatie van projecten. Hierbij zetten we onze kennis en ervaring vanuit de exploitatie in. Zo hebben we voor BioEnergie Twente BV in april een grootschalige revisie uitgevoerd aan de biomassacentrale in Goor. Meetdiensten Groei in commerciële dienstverlening Ondanks de recessie heeft Cogas Meetdiensten in 2011 een groei gerealiseerd in de commerciële dienstverlening. Veel van onze klanten vinden het belangrijk om hun energieverbruik actief te kunnen monitoren. Cogas Meetdiensten biedt hiervoor passende dienstverlening. Zowel het aantal nieuwe klanten als de omzet is in 2011 gestegen ten opzichte van De belangrijkste nieuwe klanten komen uit de sectoren glastuinbouw, financiële dienstverlening en onderwijs. Interne processen op orde Cogas Meetdiensten heeft het afgelopen jaar veel aandacht besteed aan het verhogen van het opnamepercentage. Elke gas- en elektriciteitsmeter moet elke drie jaar door een medewerker van Cogas worden opgenomen en beoordeeld. Doordat we enkele verbeteringen in het opnameproces hebben doorgevoerd, is het opnamepercentage in 2011 gestegen van 80 procent naar 88 procent. Voorbereiding op het nieuwe marktmodel Op 1 april 2013 wordt het nieuwe marktmodel voor de energiesector ingevoerd. Onder andere zullen de meet- en mutatieprocessen per die datum grondig wijzigen. Hierover zijn binnen de energiesector afspraken gemaakt. Cogas bereidt zich op een projectmatige wijze voor op de komende veranderingen. Vooruitzichten voor 2012 Blijvende groei- en verbeteringsambities Cogas kenmerkt zich door haar blijvende groei- en verbeteringsambities, vooral binnen de netbeheerdersactiviteiten voor gas en elektriciteit. Onze ambities blijken bijvoorbeeld uit de saneringsplannen die we uitvoeren. De business units Duurzaam en Meetdiensten streven onverminderd verdere groei na. Cogas Kabel zet in op de verglazing van haar verzorgingsgebied, om klaar te zijn voor de toekomstige capaciteitsvraag op het gebied van telecommunicatie en aanverwante diensten. De investeringen voor 2012 zijn begroot op 40,6 miljoen. Meer dan de helft daarvan zal worden besteed aan de verglazingsprojecten van Cogas Kabel. De liquiditeit van Cogas is van een zodanige omvang dat naar verwachting slechts in beperkte mate een beroep moet worden gedaan op vreemd vermogen. Voor 2012 wordt gerekend op een lichte stijging van het aantal medewerkers. Integrale aanpak bij innovatie en vernieuwing Cogas streeft voortdurend naar innovatie en vernieuwing. Daarbij hanteren we zo veel mogelijk een integrale aanpak. De breedte van de organisatie, met haar verschillende business units, biedt daarvoor goede mogelijkheden. Duurzaamheid speerpunt 2012 Cogas heeft het thema duurzaamheid gekozen als speerpunt voor Binnen dit thema komen onder meer elektrisch vervoer, slimme energienetten en activiteiten op het gebied van biogas aan de orde. Afronding belastingdossier In 2011 heeft Cogas een inhaalslag gemaakt ten aanzien van het belastingdossier. De jaren 2002 tot en met 2005 zijn nu definitief afgerond. Voor de jaren 2006 en 2007 lopen nog discussies met de Belastingdienst. Deze moeten in 2012 worden opgelost. Winstverwachting 2012 conform begroting Naar verwachting komen de bedrijfslasten in 2012 hoger uit dan in 2011, terwijl de omzet gelijk blijft. Dit komt onder meer door investeringen binnen Cogas Kabel voor de realisatie van een open glasvezelnetwerk. Ook de voorbereiding voor de invoering van het Centraal Aansluitingenregister leidt tot hogere kosten. Met efficiencymaatregelen Cogas Jaarverslag

9 zullen we de lastenstijging zo veel mogelijk beperken. Toch zal het resultaat 2012, mede door enkele incidentele baten over 2011, naar verwachting lager uitkomen dan in het voorgaande jaar. Maar dit is wel conform de begroting. Almelo, 18 april 2012 M.M. Kirch Cogas Jaarverslag

10 KERNCIJFERS De gegeven kerncijfers hebben betrekking op de geconsolideerde jaarrekening van Cogas. De balansgegevens zijn per 31 december. Kerncijfers Eenheid Transport in hoeveelheden Totaal gas m Aansluitingen netbeheer gas aantal Totaal elektriciteit MWh Aansluitingen netbeheer elektriciteit aantal Verkopen in hoeveelheden Totaal verkopen afstandsverwarming GJ Aansluitingen afstandsverwarming aantal Totaal verkopen warmte-koude opslag GJ Resultaten Resultaat na belasting x Kengetallen Solvabiliteit Eigen vermogen/totale vermogen % 69,6 68,5 66,2 Vlottende activa/vlottende passiva % 308,8 341,9 335,4 Rentabiliteit totale vermogen % 12,3 13,7 14,8 Overige kerncijfers Cash-flow 1) x Investeringen x Aantal abonnees Cogas Kabel N.V. aantal Personeelsbezetting aantal Ziekteverzuim % 3,3 4,3 3,3 1) Resultaat na belastingen + afschrijvingen. Cogas Jaarverslag

11 AAN DE ALGEMENE VERGADERING VAN AANDEELHOUDERS Met genoegen biedt de raad van commissarissen u hierbij de jaarrekening 2011 aan. Het verslag van de directie over 2011 is daarbij gevoegd. De jaarrekening is gecontroleerd door Deloitte Accountants B.V. te Zwolle. De controleverklaring van de onafhankelijke accountant is opgenomen op pagina 41 van dit verslag. De geconsolideerde winst van de vennootschap over het jaar 2011 bedraagt na belastingen ,--. Wij stellen uw vergadering voor de jaarrekening over 2011 vast te stellen. Een winstverdelingsvoorstel is afzonderlijk bij dit jaarverslag gevoegd. De Cogasorganisatie is op alle fronten sterk in beweging. De verschillende business units, ondersteund door de stafafdelingen, leveren een continue stroom van indrukwekkende prestaties. Daarbij is de Cogasgroep al vele jaren in staat goede jaarresultaten te behalen. Het jaar 2011 was daarop geen uitzondering. De raad van commissarissen spreekt zijn grote dank en waardering uit voor de ook in het afgelopen jaar weer getoonde inzet van de directie en de medewerkers. Almelo, 25 april 2012 Per 18 mei 2011 is de raad van commissarissen weer voltallig, als gevolg van de benoeming van de heer E. Leideman tot lid van deze raad. De heer Leideman werd benoemd op aanbeveling van de Ondernemingsraad, welke aanbeveling door de raad van commissarissen werd overgenomen en werd omgezet in een benoemingsvoordracht. De raad van commissarissen A. Koops van t Jagt, voorzitter L.B. Kobes, secretaris De raad van commissarissen en de directie zijn in 2011 zes maal in vergadering bijeen geweest. Ook werd een studiebijeenkomst gehouden, waarin het management van Cogas hun afdeling respectievelijk business unit heeft gepresenteerd. In het verslagjaar namen leden van de raad van commissarissen twee maal deel aan overlegvergaderingen met de ondernemingsraad, ter bespreking van de algemene gang van zaken in de onderneming. Conform zijn reglement heeft de raad van commissarissen een remuneratiecommissie en een auditcommissie ingesteld. De remuneratiecommissie bestond gedurende her verslagjaar uit mevrouw Van Willigen en de heer Flierman. De remuneratiecommissie heeft in 2011 een aantal malen vergaderd. De heren L.B. Kobes en A. Koops van t Jagt vormen de auditcommissie. Deze commissie heeft in 2011 één maal vergaderd, waarbij is gesproken met de externe accountant. Cogas Jaarverslag

12 Cogas Jaarverslag Jaarrekening 2011

13 Geconsolideerde balans per 31 december 2011 (voor winstbestemming) ACTIVA Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Vlottende activa Voorraden Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen Cogas Jaarverslag

14 Geconsolideerde balans per 31 december 2011 (voor winstbestemming) PASSIVA Groepsvermogen Voorzieningen Langlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen Kortlopende schulden Schulden op korte termijn Cogas Jaarverslag

15 Geconsolideerde winst- en verliesrekening over Netto omzet Geactiveerde eigen loonkosten Opbrengst werken voor derden Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten Kostprijs omzet Kosten uitbesteed werk en materiaalkosten Personeelskosten Afschrijvingen Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten Bedrijfsresultaat Financiële baten en lasten Resultaat uit deelnemingen Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Geconsolideerd resultaat na belastingen Het resultaat toekomend aan de rechtspersoon is het totaalresultaat van de rechtspersoon. Cogas Jaarverslag

16 Geconsolideerd kasstroomoverzicht Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat Afschrijvingen Mutaties in werkkapitaal: voorraden onderhanden werk - 86 vorderingen kortlopende schulden Mutatie voorzieningen Rentebaten Vennootschapsbelasting Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa Desinvesteringen in materiële vaste activa Aankoop/verkoop financiële vaste activa Kasstroom uit financieringsactiviteiten Rentelasten Mutatie langlopende schulden Dividenduitkering Netto kasstroom Liquide middelen begin boekjaar Liquide middelen einde boekjaar Netto kasstroom Cogas Jaarverslag

17 Algemeen Activiteiten De activiteiten van Cogas Holding N.V., statutair gevestigd te Almelo, en haar groepsmaatschappijen bestaan voornamelijk uit: * transport van elektriciteit en gas * verwerven, beheren en exploiteren van kabelnetwerken * beheren en exploiteren van warmte-koude opslag * verlenen van meetdiensten Groepsverhoudingen Cogas Holding N.V. staat aan het hoofd van een groep rechtspersonen. Een overzicht van de gegevens vereist op grond van de artikelen 2:379 en 2:414 BW is onderstaand opgenomen: Naam Vestigingsplaats Belang Cogas 403-verklaring Cogas B.V. Almelo 100% ja Cogas Infra en Beheer B.V. Almelo 100% ja Cogas Kabel N.V. Almelo 100% ja Cogas Duurzaam B.V. Almelo 100% ja Cogas Meetdiensten B.V. Almelo 100% ja Cogas Facilitaire Diensten B.V. Almelo 100% ja SELCO Electricity Network Management A B.V. Almelo 100% ja SELCO Electricity Network Management B B.V. Almelo 100% ja SELCO Electricity Network Management C B.V. Almelo 100% ja SELCO Gas Network Management D B.V. Almelo 100% ja BioEnergie Twente B.V. Almelo 100% ja Energie Productie Midden Overijssel B.V. Almelo 100% ja De bovengenoemde vennootschappen zijn opgenomen in de consolidatie. Op grond van artikel 403 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek is gebruik gemaakt van de vrijstelling van deponering bij het Handelsregister van de jaarrekeningen van de groepsmaatschappijen die zijn opgenomen in de groepsjaarrekening. Ten behoeve van deze maatschappijen is Cogas Holding N.V. hoofdelijk aansprakelijk. Op 29 december 2011 is Gasbedrijf Ootmarsum B.V. geliquideerd. Verbonden partijen Naast de maatschappijen die onder de financiële vaste activa zijn vermeld, zijn er geen andere verbonden maatschappijen. Grondslagen voor de consolidatie Geconsolideerd worden Cogas Holding N.V. en haar dochtermaatschappijen. Voor elk van deze dochtermaatschappijen geldt dat zij tezamen onder gemeenschappelijke leiding als economische eenheid optreden en derhalve als groepsmaatschappij kunnen worden aangemerkt. De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld met toepassing van de grondslagen voor de waardering en resultaatbepaling van Cogas Holding N.V. De financiële gegevens van Cogas Holding N.V. zijn verwerkt in de geconsolideerde jaarrekening zodat, gebruikmakend van artikel 2:402 BW, is volstaan met een verkorte winst- en verliesrekening in de enkelvoudige jaarrekening. De financiële gegevens van de groepsmaatschappijen en de andere in de consolidatie meegenomen rechtspersonen en vennootschappen zijn volledig in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen onder eliminatie van de onderlinge verhoudingen en transacties. Belangen van derden in het vermogen en in het resultaat van groepsmaatschappijen zijn afzonderlijk in de geconsolideerde jaarrekening tot uitdrukking gebracht. Cogas Jaarverslag

18 Algemene grondslagen voor de opstelling van de geconsolideerde jaarrekening De jaarrekening 2011 is opgesteld in overeenstemming met de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW, waarbij benamingen zijn toegepast die in de bedrijfstak gebruikelijk zijn. De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen de nominale waarde. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Schattingswijzigingen Bij het contant maken van de toekomstige uitgaven betreffende de voorziening voor de Cross Border Lease is een rentepercentage van 4% gebruikt, zijnde de rentevoet voor hoogwaardige ondernemingsobligaties. In voorgaande jaren werd contant gemaakt tegen de gemiddelde marktrente van Cogas, zijnde 6%. Het effect van deze wijziging op het vermogen en het resultaat is Financiële instrumenten Onder financiële instrumenten worden zowel primaire financiële instrumenten, zoals vorderingen en schulden, als financiële derivaten verstaan. Voor de grondslagen van primaire financiële instrumenten wordt verwezen naar de behandeling per balanspost. Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa zijn gewaardeerd op basis van de bestede kosten, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing bijzondere waardeverminderingen. De belangrijkste categorie betreft de verwerving van concessies in het voorzieningsgebied. Zij worden in beginsel over een periode van 20 jaar annuïtair afgeschreven. Materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn gewaardeerd op basis van historische kosten, zijnde de verkrijgingsprijs of vervaardigingsprijs verminderd met de ontvangen bijdragen van derden en met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. De vervaardigingsprijs bestaat uit materiaalkosten, directe arbeidskosten en een toerekenbaar deel van de indirecte productiekosten gebaseerd op een normaal niveau van de bedrijfsactiviteiten. De afschrijvingen zijn gebaseerd op de verwachte economische levensduur en vinden lineair plaats vanaf het moment van ingebruikname. Kosten voor periodiek onderhoud worden ten laste gebracht van het resultaat op het moment dat deze zich voordoen. In 2002 is een Cross Border Lease transactie aangegaan met betrekking tot de gas- en electriciteitsnetwerken. De betreffende netwerken zijn door Cogas Infra en Beheer B.V. verhuurd aan een Amerikaanse investeerder voor een totale periode van 99 jaar. De Amerikaanse investeerder heeft de betreffende netwerken terugverhuurd aan Cogas Infra en Beheer B.V. voor een periode van circa 25 jaar. Cogas Infra en Beheer B.V. heeft aan het einde van de termijn van de terughuur de optie om de verhuur aan de derde af te kopen. Doet zij dit niet, dan heeft de Amerikaanse investeerder het recht Cogas Infra en Beheer B.V., danwel een andere netbeheerder een nieuwe overeenkomst ten aanzien van de netwerken aan te bieden. De voorwaarden en condities van genoemde opties zijn reeds nu vastgelegd en beschreven. Het juridische en economische eigendom van de betreffende netwerken is door Cogas Infra en Beheer B.V. behouden. Derhalve worden deze netwerken opgenomen overeenkomstig de grondslagen gehanteerd voor de overige materiële vaste activa. Financiële vaste activa De niet-geconsolideerde deelnemingen waarin invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid wordt uitgeoefend, worden gewaardeerd op de nettovermogenswaarde, doch niet lager dan nihil. Cogas Jaarverslag

19 Algemene grondslagen voor de opstelling van de geconsolideerde jaarrekening Deze nettovermogenswaarde wordt berekend op basis van de grondslagen van Cogas Holding N.V.. Deelnemingen met een negatieve nettovermogenswaarde worden op nihil gewaardeerd. Wanneer de vennootschap geheel of ten dele instaat voor de schulden van de desbetreffende deelneming wordt een voorziening gevormd, primair ten laste van de vorderingen op deze deelneming en voor het overige onder de voorzieningen ter grootte van het aandeel in de door de deelneming geleden verliezen, dan wel voor de verwachte betalingen door de vennootschap ten behoeve van deze deelneming. Deelnemingen waarin geen invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid wordt uitgeoefend, worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs en indien van toepassing onder aftrek van bijzondere waardeverminderingen. De vorderingen op de deelnemingen als gevolg van leningen, alsmede de overige vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. De kapitaalbelangen, niet zijnde deelnemingen, met een duurzaam karakter worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of lagere marktwaarde. Onder de financiële vaste activa zijn actieve belastinglatenties opgenomen, indien en voorzover het waarschijnlijk is dat realisatie van een belastingclaim te zijner tijd zal kunnen plaatsvinden. Deze actieve latenties zijn gewaardeerd tegen contante waarde (4%) en hebben overwegend een langlopend karakter. Effecten De effecten zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs of lagere marktwaarde. Liquide middelen De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Voorzieningen De voorzieningen worden tegen nominale waarde opgenomen tenzij anders vermeld in de toelichting. - Voorziening Cross Border Lease Als zekerheidsstelling voor (on)voorwaardelijke verplichtingen uit hoofde van de Cross Border Lease transactie zijn zekerheden verstrekt in de vorm van een Letter of Credit. De contante waarde van de toekomstige uitgaven voor deze Letter of Credit zijn onder deze post opgenomen. Voor het in stand houden van de afgesloten Cross Border Lease transactie is het van belang dat al dan niet periodiek bepaalde activiteiten worden uitgevoerd om aan de contractuele verplichtingen te voldoen ( compliance ). De geraamde compliance kosten zijn contant gemaakt en onder deze post opgenomen. Bij het contant maken van de toekomstige uitgaven is een rentepercentage van 4% gebruikt, zijnde de rentevoet voor hoogwaardige ondernemingsobligaties. De op het verslagjaar betrekking hebbende uitgaven voor de Letter of Credit en compliance kosten worden ten laste van de voorziening gebracht. Daarnaast wordt jaarlijks de contante waarde van de voorziening herberekend. De koers- en renteverschillen worden verwerkt in de financiële baten en lasten. Voorraden De voorraden, grond- en hulpstoffen en handelsgoederen worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs of lagere netto-opbrengstwaarde. Vorderingen De vorderingen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijke voorzieningen voor risico van oninbaarheid. De voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordelingen van de vorderingen. - Voorziening Jubileumuitkeringen Voor de in de toekomst te betalen jubileumuitkeringen aan de medewerkers is een voorziening opgenomen. In de berekening is rekening gehouden met de achterliggende diensttijd, de leeftijden en het verwachte verloop van de medewerkers, rekening houdende met de specifieke inhoud van de jubileumregeling en de sociale lasten. De jubileumuitkering is evenredig aan de diensttijd toegerekend, en contant gemaakt tegen 4%. Cogas Jaarverslag

20 Algemene grondslagen voor de opstelling van de geconsolideerde jaarrekening - Voorziening Wachtgeldregeling Onverkort de voorwaarden gesteld in de Wachtgeldregeling 1995 hebben alle werknemers die voor 1 januari 1997 voor onbepaalde tijd in dienst zijn getreden recht op een wachtgelduitkering in geval van onvrijwillge werkloosheid na beëindiging van de arbeidsovereenkomst. Voor mogelijke verplichtingen op grond van het hiervoor genoemde wachtgeldreglement is een voorziening gevormd. - Overige voorzieningen Voorzieningen worden gevormd indien: - per balansdatum een juridisch afdwingbare en/of feitelijke verplichting bestaat die voortvloeit uit gebeurtenissen voor de balansdatum; - het aannemelijk is dat er een uitstroom van middelen zal plaatsvinden om de verplichting af te wikkelen en - een betrouwbare schatting kan worden gemaakt van de verplichting. Langlopende schulden Opgenomen rentedragende leningen en schulden worden gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Grondslagen voor de resultaatbepaling Netto omzet De netto omzet energie betreft het gefactureerde transport, inclusief vastrecht en wettelijke toeslagen, vermeerderd met de raming van het nog te factureren transport over de periode tussen de laatste meteropnamedatum en de balansdatum van het boekjaar, verminderd met het hiervoor gereserveerde bedrag ultimo voorgaand boekjaar. De afwijkingen tussen de raming en de afgerekende bedragen worden in het volgende boekjaar verantwoord. De netto omzet kabeltelevisie betreft gefactureerde abonnementen voor de levering van diensten geleverd via het kabelnetwerk. Overige grondslagen Aandeel in het resultaat van niet geconsolideerde ondernemingen Als resultaat van deelnemingen waarin invloed van betekenis wordt uitgeoefend op het zakelijke en financiële beleid, wordt opgenomen het aan de vennootschap toekomende aandeel in het resultaat van deze deelnemingen. Dit resultaat wordt bepaald op basis van de bij Cogas Holding N.V. geldende grondslagen voor waardering en resultaatbepaling. Bij deelnemingen (effecten) waarin geen invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid wordt uitgeoefend, wordt het dividend als resultaat aangemerkt. Verwerking hiervan vindt plaats onder de financiële baten en lasten. Subsidies Exploitatiesubsidies worden ten gunste van de winst- en verliesrekening gebracht in het jaar ten laste waarvan de gesubsidieerde uitgaven komen/waarin de opbrengsten zijn gederfd/waarin het exploitatietekort zich heeft voorgedaan. Vennootschapsbelasting Vennootschapsbelasting over het resultaat wordt berekend door de toepassing van nominaal geldende tarieven op het in de jaarrekening getoonde resultaat voor belastingen, rekening houdend met permanente verschillen tussen dit resultaat en het resultaat volgens fiscale grondslagen. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is op basis van de indirecte methode opgesteld. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen. Winstbelastingen, ontvangen interest en ontvangen dividenden worden opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Betaalde interest en betaalde dividenden worden opgenomen onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten. Cogas Jaarverslag