Eisenhowerlaan 112, Postbus NL-2508 EE Den Haag T +31 (0) F +31 (0)

Transcriptie

1 Rapport I R001 Klimpark SnowWorld Landgraaf Externe veiligheid: identificatie van risico s Status: DEFINITIEF Adviseurs voor bouw, industrie, verkeer, milieu en software info@dgmr.nl Van Pallandtstraat 9-11, Postbus 153 NL-6800 AD Arnhem T +31 (0) F +31 (0) Eisenhowerlaan 112, Postbus NL-2508 EE Den Haag T +31 (0) F +31 (0) Morra 2, Postbus 671 NL-9200 AR Drachten T +31 (0) F +31 (0) Geerweg 11, Postbus 640 NL-6130 AP Sittard T +31 (0) F +31 (0) DGMR Bouw B.V. Hr DGMR Industrie, Verkeer en Milieu B.V. Hr DGMR Software B.V. Hr DGMR Beheer B.V. Hr DGMR Raadgevende Ingenieurs B.V. Hr

2 Colofon Rapportnummer: I R001 Plaats en datum: Den Haag, 20 mei 2010 Versie: 001 Status: DEFINITIEF Opdrachtgever: SnowWorld Landgraaf Witte Wereld VG LANDGRAAF Contactpersoon: de heer W. Moerman Telefoon: Wim.Moerman@SnowWorld.com Uitgevoerd door: Informatie: DGMR Industrie, Verkeer en Milieu B.V. ir. S. (Sander) van Rosmalen SRO@dgmr.nl Telefoon: Fax: Auteur(s): ir. S. (Sander) van Rosmalen Eindverantwoordelijke: Voor deze: ing. J.J.A. (Hans) van Leeuwen ir. P.H.W.J. (Paul) Donners Controle: RKC MEL/SH DGMR Industrie, Verkeer en Milieu B.V. Alle rechten voorbehouden. Wilt u (delen van) dit rapport kopiëren of vermenigvuldigen, vraagt u dan schriftelijk toestemming daarvoor bij DGMR Industrie, Verkeer en Milieu B.V. l:\doc\i\2010\011402\i r001.docx

3 Inhoudsopgave Pagina 1. INLEIDING BEDRIJFSKENMERKEN Situering Bedrijfsomschrijving BEOORDELINGSKADER Plaatsgebonden risico (PR) Groepsrisico (GR) INVENTARISATIE RISICOBRONNEN Stationaire bronnen Transportassen Buisleiding Spoorlijn Vaarweg Weg CONCLUSIE l:\doc\i\2010\011402\i r001.docx

4 1. Inleiding In opdracht van SnowWorld Landgraaf heeft DGMR Industrie, Verkeer en Milieu B.V. voor het beoogde klimpark een quickscan uitgevoerd naar risicobronnen in de omgeving die in het kader van externe veiligheid relevant zijn. Er is nagegaan welke relevante risicobronnen in de nabije omgeving van het plangebied aanwezig zijn, rekeninghoudend met toekomstige ontwikkelingen. Op basis hiervan is per risico kwalitatief nagegaan of dit in het kader van externe veiligheid beperkingen kan opleggen aan het geprojecteerde plan en welke risico s nader onderzocht zullen moeten worden. l:\doc\i\2010\011402\i r001.docx

5 2. Bedrijfskenmerken 2.1 Situering Het klimpark zal gerealiseerd worden aan de noordzijde van het bestaande deel van SnowWorld. De directe omgeving van het klimpark kan worden gekenmerkt als stedelijk. In onderstaand figuur is de ligging van het klimpark met de omgeving weergegeven. Figuur 1: ligging klimpark 2.2 Bedrijfsomschrijving In het klimpark zullen bezoekers de gelegenheid hebben om onder begeleiding diverse activiteiten uit te voeren zoals bijvoorbeeld het beklimmen van een rots, via een parcours de berg omhoog gaan en met een zipline trial weer naar beneden. Er is ook een horecagelegenheid met terras vanwaar de expeditie zal beginnen. Het klimpark zal, met name tijdens de zomermaanden, een uitbreiding vormen op de al aanwezige recreatieve en horeca-activiteiten in SnowWorld Landgraaf. Op jaarbasis worden in het klimpark circa bezoekers verwacht. Het huidige aantal bezoekers van SnowWorld lag in 2009 op ruim l:\doc\i\2010\011402\i r001.docx

6 3. Beoordelingskader In het externe veiligheidsbeleid wordt de risicobenadering gehanteerd. Op grond van de risicobenadering worden grenzen gesteld aan de risico s gelet op de kwetsbaarheid van de omgeving en vice versa. Het begrip risico wordt in beeld gebracht door middel van twee begrippen: het plaatsgebonden risico en het groepsrisico. De regels ten aanzien van vervoer van gevaarlijke stoffen per weg, buis, water en spoor zijn opgenomen in de Nota Risiconormering Vervoer Gevaarlijke Stoffen (Nota RNVGS) en zijn nader uitgewerkt in de Circulaire RNVGS. Voor wat betreft bedrijven zijn normen vastgelegd in het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi). Het Bevi en de Circulaire RNVGS verplichten het bevoegd gezag afstand te houden tussen gevoelige objecten en risicobronnen. Op basis van het huidige rijksbeleid moet decentraal rekening gehouden worden met externe veiligheid bij ruimtelijke ontwikkelingen binnen het invloedsgebied van risicobronnen. De regels hebben als doel zowel individuele als groepen burgers een minimum beschermingsniveau te garanderen tegen een ongeval met gevaarlijke stoffen. Het Rijk bereidt momenteel het Besluit transportroutes externe veiligheid (Btev) en de daarin opgenomen Basisnetten Weg, Water en Spoor voor. Vooruitlopend op dit besluit zijn de Basisnetten Weg en Water per 1 januari 2010 gedeeltelijk opgenomen in de Circulaire RNVGS. De Circulaire is zodanig aangevuld dat tijdig op het Basisnet kan worden geanticipeerd. In dit besluit zijn onder meer de voor wegen geldende veiligheidszones en risicoplafonds opgenomen. 3.1 Plaatsgebonden risico (PR) Onder het plaatsgebonden risico wordt verstaan: de kans per jaar dat één (fictief) persoon, die zich permanent en onbeschermd op dezelfde plaats bevindt, komt te overlijden ten gevolge van een ongeval met gevaarlijke stoffen. Het plaatsgebonden risico kan rond een inrichting of een vervoersas als lijn op een kaart worden weergegeven, de zogenaamde risicocontouren. Voor het plaatsgebonden risico geldt een wettelijke norm. Voor kwetsbare objecten (bijvoorbeeld woningen) geldt een grenswaarde waarbij nieuwe objecten niet binnen een 10-6 /jaar-contour 1 mogen liggen. Voor beperkt kwetsbare objecten geldt een richtwaarde en mag in het geval van gewichtige redenen worden afgeweken van de 10-6 /jaar-norm. Welke objecten als kwetsbaar en beperkt kwetsbaar worden aangemerkt, staat onder meer in het Bevi en de Circulaire RNVGS /jaar is een verkorte schrijfwijze voor eenmaal per miljoen jaar. l:\doc\i\2010\011402\i r001.docx

7 3.2 Groepsrisico (GR) Het groepsrisico is gedefinieerd als de cumulatieve kans per jaar dat ten minste tien of meer personen komen te overlijden, als rechtstreeks gevolg van hun aanwezigheid in het invloedsgebied van een inrichting of transportroute, bij een ongeval waarbij een gevaarlijke stof betrokken is. Aangezien er meerdere groepsgroottes kunnen bestaan, is het groepsrisico een verzameling van meerdere kansen die meestal worden uitgezet in een zogenaamde groepsrisicografiek. De oriëntatiewaarde voor het groepsrisico bij het vervoer van gevaarlijke stoffen wordt per transportsegment gemeten per kilometer en per jaar: 10-4 voor een ongeval met ten minste 10 dodelijke slachtoffers; 10-6 voor een ongeval met ten minste 100 slachtoffers; 10-8 voor een ongeval met ten minste slachtoffers; enz. (een lijn door deze punten bepaalt de oriëntatiewaarde). De oriëntatiewaarde voor het groepsrisico bij inrichtingen is een lijn met een tien keer lagere hoogte (dus 10-5 voor een ongeval met ten minste 10 dodelijke slachtoffers, enzovoorts). Het groepsrisico maakt geen onderscheid tussen kwetsbare en beperkt kwetsbare objecten. In het huidige beleid is geen harde grenswaarde vastgesteld, maar een oriëntatiewaarde. Het bevoegd gezag mag van deze oriëntatiewaarde afwijken, mits het daarvoor een motivatie geeft. In de Circulaire RNVGS is deze motiveringseis opgenomen. De manier van afwegen is nader uitgewerkt in de Handreiking Verantwoordingsplicht Groepsrisico (november 2007). Het bevoegd gezag beoordeelt hierbij de aanvaardbaarheid van het risico op basis van de criteria uit de Circulaire RNVGS. Dit is samengevat: 1. de aanwezige dichtheid van personen in het invloedsgebied; 2. de hoogte van het groepsrisico ten opzichte van de oriëntatiewaarde, voor en na het ruimtelijk besluit; 3. voor- en nadelen van ruimtelijke alternatieven met een lager groepsrisico (nut en noodzaak van de ontwikkeling); 4. mogelijkheden tot beperking groepsrisico (nu en in de toekomst); 5. mogelijkheden tot voorbereiding en bestrijding van een ramp (veiligheidsketen); 6. mogelijkheden voor zelfredzaamheid en vluchtmogelijkheden aanwezigen. l:\doc\i\2010\011402\i r001.docx

8 4. Inventarisatie risicobronnen Bedrijven en transportassen in de omgeving van het plangebied kunnen het externe veiligheidsniveau in het plangebied beïnvloeden. Daarnaast beïnvloeden aanwezigen binnen het invloedsgebied van een risicobron de hoogte van het groepsrisico. In dit hoofdstuk zijn het groepsrisico en het plaatsgebonden risico van alle in de omgeving van het plangebied aanwezige risicobronnen beschouwd. In het plangebied worden geen nieuwe risicobronnen gerealiseerd. 4.1 Stationaire bronnen In de omgeving van het plangebied zijn volgens de risicokaart van de provincie Limburg geen inrichtingen gelegen waarvan het invloedsgebied samenvalt met het plangebied. Het dichtstbijzijnde LPG-tankstation is het station van de firma Tamoil dat op circa 500 meter van het plangebied ligt. Dit tankstation heeft een vergunde LPG-doorzet van minder dan 100 m 3 per jaar. In de vergunning is een invloedsgebied vastgesteld van 150 meter (zie figuur 2). Figuur 2: relevante stationaire bronnen rondom plangebied Opgemerkt wordt dat er een ammoniakinstallatie (categorie D) op het terrein van SnowWorld aanwezig is. De hoeveelheid ammoniak bedraagt conform de Risicokaart provincie Limburg 789 kg. Er is geen sprake van een overschrijding van het groepsrisico en het invloedsgebied is vastgesteld op 0 m. Een calamiteitenplan is aanwezig. l:\doc\i\2010\011402\i r001.docx

9 4.2 Transportassen Doel is het vaststellen bij welke transportassen met vervoer van gevaarlijke stoffen het groepsrisico mede wordt bepaald door aanwezigen in het plangebied. Daarnaast wordt vastgesteld of aan de normen voor het plaatsgebonden risico kan worden voldaan. Bij een grotere afstand dan het invloedsgebied van het grootste ongeval van de betreffende bron is verdere onderbouwing niet noodzakelijk. Onder transportassen vallen de volgende modaliteiten: buisleiding spoorlijn vaarweg weg Buisleiding Volgens de Risicokaart provincie Limburg is er geen aardgastransportleiding in de directe omgeving van het plangebied. De dichtstbijzijnde leiding is gelegen in de naburige gemeente Kerkrade op een afstand van ruim 1000 m. Het betreft leiding Z KR-002 (6, 40 bar). Het plangebied ligt niet binnen de normcontour voor het plaatsgebonden risico noch het invloedsgebied van een buisleiding. Zodoende vormen buisleidingen geen belemmering voor de realisatie van het plan Spoorlijn In de directe omgeving van het plangebied worden volgens de marktverwachting voor [Prorail, 26 september 2007] geen gevaarlijke stoffen vervoerd over het spoor. Het dichtstbijzijnde spoor waarover gevaarlijke stoffen worden vervoerd is het tracé Sittard-Heerlen-Landgraaf, gelegen ten noorden van het plangebied op een afstand van ruim meter. Het betreft uitsluitend categorie A stoffen (brandbare gassen) waarvan het invloedsgebied 300 m bedraagt. Uit het voorgaande blijkt dat het plangebied niet binnen de normcontour voor het plaatsgebonden risico noch het invloedsgebied van een spoorlijn ligt. Spoorlijnen vormen dus geen belemmering voor de realisatie van het plan Vaarweg De dichtstbijzijnde hoofdvaarweg is de Maas, gelegen op een afstand van 21 km van het plangebied. Dit betekent dat vaarwegen geen belemmering vormen voor de realisatie van het plan Weg Mogelijke ongevallen bij vervoer van gevaarlijke stoffen zijn afkomstig van twee groepen wegen. Ten eerste gaat het om wegtransport over lokale wegen direct langs of door het plangebied. Daarnaast kunnen rijkswegen langs het plangebied of op grotere afstand een risico voor het plangebied betekenen. De huidige wegindeling rondom SnowWorld is weergegeven in figuur 3. Tevens is hierin aangegeven het voor SnowWorld relevante deel van alternatief 2.3 van de Buitenring Parkstad Limburg-Zuid. l:\doc\i\2010\011402\i r001.docx

10 Huidige situatie In de huidige situatie wordt het plangebied aan de oostzijde begrensd door de provinciale weg N299, gelegen op een afstand van circa m. Aan de westzijde bevindt zich de Keulseweg/Antwerpseweg N281 op circa m. Parallel aan de Keulseweg ligt op ruim m van het plangebied de rijksweg A76. In 2006 en 2007 zijn door AVV (Rijkswaterstaat) tellingen uitgevoerd voor het vervoer van gevaarlijke stoffen over de weg. Over de Keulseweg worden volgens deze tellingen in beide richtingen gevaarlijke stoffen vervoerd. Het betreft stofcategorieën LF1, LF2 en GF3. Het plangebied ligt buiten het invloedsgebied van deze stofcategorieën. Over de provinciale weg worden volgens voornoemde tellingen geen gevaarlijke stoffen vervoerd. Plangebied alternatief 2.3 Figuur 3: huidig wegennet (links) en alternatief 2.3 van de toekomstige uitbreiding (rechts) regio Heerlen-Landgraaf- Kerkrade (bron: Over de rijksweg A76 worden eveneens LF1, LF2 en GF3 vervoerd. Tevens worden tussen de knooppunten A76/A79 (knooppunt Kunderberg) en A76/N281 (knooppunt Bocholz) LT1, LT2, LT3 en GT5 vervoerd. Het plan ligt buiten het aandachtsgebied (200 meter volgens Circulaire RNVGS) van de A76, maar binnen het invloedsgebied van deze weg (> meter toxischgasscenario). In de Circulaire RNVGS is gesteld dat in principe geen beperkingen aan het ruimtegebruik hoeven te worden gesteld in het gebied dat op meer dan 200 meter van een route of tracé ligt. Opgemerkt wordt dat conform deze circulaire bestuursorganen in verband met mogelijke effecten van een ongeval met gevaarlijke stoffen op de rijksweg A76 wel de vrijheid hebben om maatregelen te overwegen. Of dit ook daadwerkelijk gebeurt, is gezien de afstand (> 3500 m) geenszins te verwachten. Een berekening van de invloed van het plan op de hoogte van het groepsrisico veroorzaakt door wegtransport is niet noodzakelijk omdat het plan op meer dan 200 meter van de relevante wegen ligt. De invloed op het groepsrisico is naar verwachting marginaal of geheel afwezig. l:\doc\i\2010\011402\i r001.docx

11 Toekomstige situatie Alternatief 2.3 van de Buitenring Parkstad Limburg-Zuid is het dichtstbijzijnde alternatief uit de MER. Deze weg loopt vanaf de N299 bij de Torenstraat via het tracé van de Dentgenbachweg naar de Tunnelweg. Het tracé ligt vervolgens tot aan de Strijthagenweg in een tunnel onder de Tunnelweg en vervolgt op maaiveld tot aan de Euregioweg 2. Het betreft een autoweg met twee rijstroken per rijrichting. De Tunnelweg is gelegen op een afstand van circa 250 m van het plangebied. Dit betekent dat het plangebied buiten het aandachtsgebied van de nieuwe route valt waardoor geen risicoanalyse uitgevoerd hoeft te worden. De gemeente kan eventueel rekening houden met effecten van ongevallen op deze weg. Een ongeval met gevaarlijke stoffen kan leiden tot slachtoffers in het plangebied. In verband met deze effecten wordt, in overeenstemming met voornoemde circulaire, geadviseerd om criteria 3, 4 en 5 van de verantwoordingsplicht groepsrisico in te vullen. Voor wat betreft een ongeval met toxische stoffen ligt aansluiting bij het bedrijfsnoodplan/calamiteitenplan van SnowWorld voor de hand. Naar verwachting is hierin een strategie opgenomen voor een calamiteit met toxische stoffen vanwege de aanwezigheid van een ammoniakkoelinstallatie op het terrein van SnowWorld. In het document Tracénota/MER-UVS met kenmerk /CE8/0B8/ van 27 mei 2008 zijn voor alternatief 2.3 geen concrete gegevens terug te vinden over verwacht vervoer van gevaarlijke stoffen (type, hoeveelheden). Zodoende kan in deze fase geen uitspraak worden gedaan over invloedsgebieden. 2 Bron: l:\doc\i\2010\011402\i r001.docx

12 5. Conclusie In opdracht van SnowWorld Landgraaf heeft DGMR Industrie, Verkeer en Milieu B.V. voor het beoogde klimpark een quickscan uitgevoerd naar risicobronnen in de omgeving die in het kader van externe veiligheid relevant zijn. Op basis van de beoordeling wordt geconcludeerd dat met de huidige ligging van transportassen het beoogde klimpark buiten het aandachtsgebied van risicobronnen ligt. Omdat het plan wel binnen het invloedsgebied van de A76 ligt, kan de gemeente veiligheidsverhogende maatregelen overwegen. De gemeente heeft de beoordelingsvrijheid om maatregelen voor te schrijven, zolang deze geen ruimtelijke beperkingen opleggen. Externe veiligheid vormt daarom wettelijk gezien geen belemmering voor de realisatie van het plan. Den Haag, 20 mei 2010 DGMR Industrie, Verkeer en Milieu B.V. l:\doc\i\2010\011402\i r001.docx