Samen zorgen dat kinderen, waar ook ter wereld, veilig kunnen opgroeien

Transcriptie

1 MELD Samen zorgen dat kinderen, waar ook ter wereld, veilig kunnen opgroeien

2 Inhoud Inleiding 3 1 Nederlandse overheid bestrijdt kindersekstoerisme 4 2 Extraterritoriale wetgeving Politie Liaison Officers Meldproces Melding is geen aangifte Koninklijke Marechaussee ECPAT Relatie mensenhandel en kindersekstoerisme Plan Nederland 21 7 Meldkindersekstoerisme.nl 23 8 Relevante internationale richtlijnen/verdragen 25 9 Relevante rapporten/onderzoeken Animaties verschillende dadertypen Aanvragen Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) Digitaal campagnemateriaal 34 Colofon 36 MELD 2

3 x Inleiding De Toolkit bevat als interactief document informatie over het fenomeen kindersekstoerisme en is bestemd voor overheidspersoneel, medewerkers van niet-gouvernementele organisaties (ngo s) en private partijen die in het buitenland werken en willen bijdragen aan bewustwording over en het stimuleren van betekenisvolle meldingen van kindersekstoerisme. Door het aanbieden van alle praktische informatie over dit thema op één plek wordt een bijdrage geleverd aan één belangrijk doel: er samen voor zorgen dat kinderen waar ook ter wereld - veilig kunnen opgroeien. De Toolkit geeft antwoorden op vragen als: Wat is kindersekstoerisme? Wat is de Nederlandse aanpak? Wat zijn de verschillende dadertypen? Wat zijn de signalen? Waar kan het gemeld worden? Hoe kom ik aan een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG)? De inhoud van de Toolkit is samengesteld door: het ministerie van Veiligheid en Justitie, het Openbaar Ministerie, de politie, de Koninklijke Marechaussee en de ngo s ECPAT, Plan Nederland en het Expertisebureau Online Kindermisbruik (EOKM). De teksten en informatie worden zoveel mogelijk aangeboden in het Nederlands en Engels. Met de Filipijnse autoriteiten is een pilot gestart in samenwerking op dit thema tussen de Nederlandse overheid, de politie, ngo s. Daarom zijn enkele teksten ook in het Filipijns vertaald. De pilot heeft als doel te toetsen of de beschikbaar gestelde informatie voldoet aan de praktijkbehoefte. Uw mening U helpt ons bij het verder verbeteren van de Toolkit door via de enquête in te vullen. Hiervoor alvast vriendelijk dank MELD 3

4 x1 Nederlanse overheid bestrijdt kindersekstoerisme MELD 4

5 1 Nederlandse overheid bestrijdt kindersekstoerisme Wat is kindersekstoerisme? Kindersekstoerisme is het fenomeen waarbij personen voor lange of korte duur in het buitenland verblijven en daar minderjarigen seksueel misbruiken, seksueel uitbuiten of daar op enigerlei wijze hun medewerking aan verlenen. Kindersekstoerisme komt wereldwijd voor en ook Nederlanders maken zich daar schuldig aan. Alle kinderen beschermen tegen seksueel geweld De Nederlandse overheid heeft als uitgangspunt dat alle kinderen beschermd moeten worden tegen seksueel geweld. Het beleid van de Nederlandse overheid richt zich op het voorkomen dat Nederlanders zedendelicten met kinderen plegen, zowel in Nederland als in het buitenland. In het verlengde hiervan wil de Nederlandse overheid voorkomen dat buitenlandse pedoseksuelen zich in Nederland vestigen en overgaan tot seksueel misbruik van kinderen. Veroordeling en straf uitzitten in het buitenland Het heeft de voorkeur van de Nederlandse overheid dat verdachten zoveel mogelijk worden opgespoord en vervolgd in het land waar zij het seksueel misbruik hebben gepleegd. Hieraan ligt vooral het geschokte rechtsgevoel en het belang van genoegdoening en ondersteuning van de slachtoffers ten grondslag. Daarnaast heeft het misbruik ten slotte ook daar, in dat land plaatsgevonden. Plan van aanpak Nederlandse overheid Kindersekstoerisme staat benoemd in de Veiligheidsagenda als landelijke prioriteit. Het ministerie van Veiligheid en Justitie heeft een plan van aanpak uitgebracht samen met justitie en politie. In de praktijk opgedane kennis en voortschrijdende inzichten hebben geleid tot verdere ontwikkeling van de aanpak van kindersekstoerisme en tot het opstarten van nieuwe interventiemogelijkheden. Een groeiend fenomeen van seksueel kindermisbruik is het live streamen van dit misbruik tegen betaling. De beelden worden opgeslagen en/of via internet (wereldwijd) verspreidt. Dit alles vraagt om een integrale aanpak van kindersekstoerisme. Concrete activiteiten worden uitgevoerd door het ministerie van Veiligheid & Justitie, het OM, de politie en de Koninklijke Marechaussee (KMar). De focus van de activiteiten is gericht op een aantal landen. Een sterk accent wordt gelegd op de regio Zuid- en Zuidoost Azië (Filipijnen, Indonesië, Nepal, Thailand, Cambodja en Sri Lanka). Deze keuze is gebaseerd op praktijkervaringen, vooral in Thailand en de Filipijnen. Het aantal meldingen over kindersekstoerisme in de betreffende landen blijft toenemen. Ook is er in deze gebieden door samenwerking met de overheid aldaar en is er sprake van een groeiend aantal (potentiële) opsporingsonderzoeken op het gebied van kindersekstoerisme. Drie pijlers Op basis van deze input heeft het plan van aanpak in 2016 een update gekregen. Het plan bevat drie pijlers 1. Preventie 2. Opsporing en vervolging 3. Versterking van de internationale samenwerking MELD 5

6 De Nederlandse overheid laat met dit plan zien haar verantwoordelijkheid te nemen voor Nederlanders die zich in het buitenland schuldig maken aan het seksueel misbruik van kinderen. Links: Plan van aanpak Kindersekstoerisme Rijksoverheid.nl MELD 6

7 2 Extraterritoriale wetgeving MELD 7

8 2 Extraterritoriale wetgeving 1,2] Tekst & Commentaar Strafrecht 2015, commentaar op art. 7 Sr. Opsporing en vervolging van een strafbaar feit door de Nederlandse politie en justitie is alleen mogelijk als Nederland rechtsmacht heeft. In artikel 2 van het wetboek van Strafrecht staat de algemene regel: De Nederlandse strafwet is toepasselijk op ieder die zich in Nederland aan enig strafbaar feit schuldig maakt. In veruit de meeste gevallen zal Nederland geen rechtsmacht hebben als het gaat om in het buitenland gepleegde strafbare feiten. Maar er zijn ook specifieke gevallen waarin Nederland toch kan vervolgen. In artikel 2-8c WvSr is geregeld in welke gevallen Nederland rechtsmacht heeft. Als rechtsmacht ontbreekt, heeft het Nederlandse OM geen recht om tot strafvervolging over te gaan. Dit betekent dat politie en OM in de regel ook niet bevoegd zijn opsporingsonderzoek te verrichten ter zake van feiten waarin Nederland geen rechtsmacht toekomt. 1] In geval van kinderpornografie en kindermisbruik is de rechtsmacht bij feiten gepleegd in het buitenland geregeld in artikel 7 WvSr. Deze bepaling is een uitwerking van de verplichting die in het verdrag van Lanzarote werd vastgelegd om in rechtsmacht te voorzien in geval de in het verdrag aangeduide feiten zijn begaan by one of its nationals; or [ ] by a person who has his or her habitual residence in its territory (art. 25 lid 1 onderdeel d en e, Lanzarote 25 oktober 2007). 2] Artikel 7 Wetboek van Strafrecht 1. De Nederlandse strafwet is toepasselijk op de Nederlander die zich buiten Nederland schuldig maakt aan een feit dat door de Nederlandse strafwet als misdrijf wordt beschouwd en waarop door de wet van het land waar het begaan is, straf is gesteld. 2. c. De Nederlandse strafwet is voorts toepasselijk op de Nederlander die zich buiten Nederland schuldig maakt: [ ] aan een van de misdrijven omschreven in de artikelen 240b en 242 tot en met 250; [ ] 3. Met een Nederlander wordt voor de toepassing van het eerste en het tweede lid, onder b tot en met e, gelijkgesteld de vreemdeling die na het plegen van het feit Nederlander wordt alsmede, voor de toepassing van het eerste en tweede lid, de vreemdeling die in Nederland een vaste woon- of verblijfplaats heeft. MELD 8

9 3] Tekst & Commentaar Strafrecht 2015, commentaar op art. 7 Sr. De extraterritoriale rechtsmacht over Nederlanders en vreemdelingen die in Nederland hun vaste woon- of verblijfplaats hebben, dient onder meer om een signaal af te geven dat bepaalde feiten niet worden getolereerd ongeacht waar deze begaan worden. 3] Het in art. 7 WvSr bepaalde stelt het OM in staat om Nederlanders die zich in het buitenland schuldig hebben gemaakt aan kindermisbruik en/of kinderpornografie, te vervolgen. Voor de uitvoering van het opsporingsonderzoek is Nederland veelal afhankelijk van (de medewerking van) de buitenlandse opsporingsautoriteiten. Dit maakt de vervolging van in het buitenland gepleegde feiten in de praktijk complex. Mede om die reden is het uitgangspunt van de Nederlandse overheid dat opsporing en vervolging zoveel mogelijk plaatsvindt in het land waar het delict is gepleegd. Wanneer dit niet mogelijk of wenselijk is, biedt art. 7 WvSr de mogelijkheid om vanuit Nederland een strafrechtelijk onderzoek te doen en waar nodig personen in Nederland te vervolgen. MELD 9

10 3 Politie 3.1 Liaison Officers 3.2 Meldproces 3.3 Melding is geen aangifte MELD 10

11 3 Politie De bestrijding van kinderporno en kindersekstoerisme is één van de vijf prioriteiten van de politie. De centrale boodschap hierbij dat kinderen, waar ook ter wereld, recht hebben op een veilig leven is leidend voor het handelen van de politie. Alle 11 eenheden van de politie hebben een Team Bestrijding Kinderporno en Kindersekstoerisme (TBKK) waarbij in totaal 150 mensen werkzaam zijn. De opsporing richt zich vooral op de misbruikers en vervaardigers van kinderporno en op het identificeren van slachtoffers. Ook personen die zich schuldig maken aan het downloaden van kinderporno worden achterhaald. Meldingen van kindersekstoerisme worden voornamelijk onderzocht op nationaal niveau waarbij samen wordt gewerkt met politie- en KMAR-liaisons in het buitenland en wordt bezien welke zaken door de eenheden opgepakt kunnen worden. In alle eenheden zijn contactpersonen voor kindersekstoerisme aangesteld. Zij spelen een cruciale rol bij de versterking van de informatiepositie en opsporing op het gebied van kindersekstoerisme in hun eenheid en in het buitenland. De politie werkt intensief samen met het Openbaar Ministerie (OM). De gezamenlijke aanpak wordt nog eens extra onderstreept door de werkzaamheden van het Expertisecentrum Kinderpornografie en Kindersekstoerisme (EKK) dat op tal van terreinen politie en OM zowel operationeel als beleidsmatig ondersteunt en adviseert. Omdat kindersekstoerisme misbruik is dat zich in het buitenland afspeelt, is internationale samenwerking voor goede opsporing erg belangrijk. De samenwerking met politieorganisaties over de gehele wereld, waaronder Interpol en Europol, is op dit onderwerp bijzonder goed. Ook maakt de Nederlandse Politie deel uit van de Virtual Global Taskforce (VGT), een internationaal samenwerkingsverband bestaande uit opsporingsinstanties, nongouvernementele organisaties en private partijen. Behalve de Teams in Nederland, werken er ook Nederlandse politiemensen als liaison officers in het buitenland (zie 3.1). De Nederlandse politie heeft, naast de reguliere liaisons officers (LO s) twee LO s specifiek op dit thema in het buitenland gestationeerd ter versterking van de strafrechtelijke aanpak van kindermisbruik door Nederlanders. De voorkeur van de Nederlandse overheid is dat verdachten zoveel mogelijk worden opgespoord en vervolgd in het land waar het delict wordt gepleegd. Ook op het terrein van preventie is de politie actief. Zij werkt daarin nauw samen met ngo s en is partner in de uitvoering van het plan van aanpak Kindersekstoerisme van het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Het toenemende grensoverschrijdende karakter van de misdaad vraagt om een adequate uitwisseling van informatie tussen de samenwerkende justitiële autoriteiten en politiediensten bij de preventie, opsporing en vervolging van criminaliteit. MELD 11

12 3.1 Politie liaisons officers De Nederlandse politie liaison officers (LO s) vormen een belangrijk internationaal informatiekanaal. Zij zijn de oren en ogen van de politie in alle continenten en hebben een belangrijke signaal- en monitorfunctie in de regio s. Onmisbare schakel De inzet van LO s voor de Nederlandse politie en haar ketenpartners heeft zich in ruim dertig jaar ontwikkeld tot een onmisbare schakel voor de opsporing in Nederland. In die afgelopen jaren is het Nederlandse politie liaisonnetwerk gegroeid en in 2007 is een samenwerkingsverband aangegaan met de Koninklijke Marechaussee. De inzet van LO s heeft primair als doel de ondersteuning van Nederlandse opsporingsautoriteiten bij internationale onderzoeken en het bevorderen van politie- en justitiesamenwerking tussen Nederland en het land of de landen waar de LO s werkzaam en/of geaccrediteerd voor is. LO s houden zich bezig met alle vormen van criminaliteit die zich in het betreffende land afspelen waar Nederland of Nederlandse ingezetenen bij betrokken zijn. Specifiek voor de bestrijding van kindersekstoerisme zijn twee flexibele liaisons officers (FILO s) in het buitenland werkzaam die zich alleen op dit thema richten. Zij richten zich op het versterken van de strafrechtelijke aanpak van kindermisbruik door Nederlanders. Deze liaisons vormen op operationeel niveau de verbindende schakel tussen de buitenlandse politieautoriteiten en de Teams Bestrijding Kinderporno en Kindersekstoerisme in Nederland bij gezamenlijke opsporingstrajecten. Hierbij vervullen de FILO s een faciliterende rol. Verder ontwikkelen de FILO s een regionale aanpak van het fenomeen kindersekstoerisme, samen met de vaste Nederlandse - en buitenlandse politieliaisons in de regio. Ook preventie maakt onderdeel uit van de aanpak. Ten slotte dragen de FILO s bij aan concrete projecten van Interpol en Europol. MELD 12

13 3.2 Melden van verdachte situaties Voor een goede aanpak van kindersekstoerisme is het belangrijk dat de overheid beschikt over informatie omtrent de aard en de omvang van het seksuele misbruik. De informatie van getuigen van kinderseks toerisme of mensen die vermoedens hebben van seksueel misbruik van een kind in het buitenland, is erg belangrijk. Wat gebeurt er met mijn melding? Uw melding bij meldkindersekstoerisme.nl wordt doorgestuurd naar de politie. Zij beoordeelt of de melding voldoende aanknopingspunten in zich heeft voor verder onderzoek. Als er verder onderzoek mogelijk is, neemt de Nederlandse politie contact op met haar partners in het betreffende land. Hoe meld ik kindersekstoerisme? Bent u op vakantie of tijdens zakenreis getuige geweest van kindersekstoerisme? Of heeft u vermoedens van kindersekstoerisme in uw omgeving (in Nederland of in het buitenland) of op het internet? Meld dit dan: online via bij het Expertisecentrum Online Kindermisbruik (mogelijkheid tot anoniem melden) online via politie meldformulier of telefonisch via ; telefonisch bij Meld Misdaad Anoniem ; in persoon bij terugkeer op Schiphol bij de Koninklijke Marechaussee; Als er sprake is van een urgente situatie, bel 112 of het lokale alarmnummer van het land waar u zich bevindt op dat moment. Van een urgente situatie kan sprake zijn wanneer u kennis hebt van misbruik dat op dat moment plaatsvindt of wanneer u denkt dat sporen van misbruik nog aanwezig zijn (sporen kunnen tot zeven dagen na misbruik nog veiliggesteld worden). Mogelijk weet u ook de identiteit van de dader en/of het slachtoffer. De Nederlandse politie heeft geen opsporingsbevoegdheid in het buitenland. Zij werkt echter wel samen met buitenlandse politieinstanties. Gaat het om een Nederlandse verdachte, dan biedt de Nederlandse politie indien gewenst en mogelijk hulp en ondersteuning. Het uitgangspunt is dat een opsporingsonderzoek uitgevoerd wordt door de lokale autoriteiten van het betreffende land. Ook de vervolging vindt bij voorkeur plaats in het betreffende land. Dit doet recht aan het leed dat slachtoffers is aangedaan. Wat kan ik precies melden? De politie kan een opsporingsonderzoek starten als de melding voldoende informatie bevat. Probeer daarom in het meldformulier de volgende informatie in te vullen: De naam en/of signalement van de dader en het slachtoffer. Een gedetailleerde omschrijving van wat u heeft gezien of gehoord. Geef aan waar en wanneer dit is gebeurd. Geef aan of u de verdachte situatie ook heeft gemeld bij de lokale politieautoriteiten Is de dader een toerist? Denk dan aan het delen van informatie als: de reisgegevens van de dader als datum, tijd vlucht en de naam van de luchtvaartmaatschappij MELD 13

14 Is de dader woonachtig in het buitenland? Denk dan aan het delen van informatie als: waar woont en werkt de persoon? Filmpjes en/of foto s die betrekking hebben op de verdachte situatie kunnen worden geüpload op de site meldkindersekstoerisme.nl Andere relevante of opmerkelijke details. Let op: Ga nooit zelf op onderzoek uit. Links: Meld Kindersekstoerisme Meld Misdaad Anoniem Koninklijke Marechaussee marechaussee Overzicht Nederlandse Ambassades Heeft u informatie over personen waarvan u weet dat ze niet de Nederlandse nationaliteit hebben? Meld dit dan online via de website Report Child Sex Tourism MELD 14

15 3.3 Een melding is geen aangifte Melding maken van een verdachte situatie is niet hetzelfde als het doen van aangifte. Een aangifte doen betekent letterlijk: ik doe een verzoek tot strafvervolging. Dat is bij het doen van een melding niet aan de orde. Melding leidt niet zomaar tot aanhouding Wij kunnen ons voorstellen dat het melden van een verdachte situatie rondom seksueel misbruik van een minderjarige lastig kan zijn. Want stel je voor dat er niets aan de hand is en je onterecht een melding doet over iemand. Dan is het belangrijk om te weten dat iemand niet zomaar wordt aangehouden. De belangrijkste taak van de politie is te doen aan waarheidsvinding. Dit betekent dat eerst moet worden uitgezocht of de informatie die met de politie gedeeld is, ook daadwerkelijk juist is. Opsporingsonderzoeken naar meldingen van kindersekstoerisme kunnen om die reden leiden tot verschillende uitkomsten. Een van die uitkomsten is dat er onvoldoende bewijs is om (op dat moment) over te gaan tot bijvoorbeeld huiszoeking of aanhouding. Dit wil niet zeggen dat de politie niets met de melding doet. De informatie wordt zoveel als mogelijk vastgelegd in systemen, zodat bij eventuele toekomstige meldingen deze informatie mogelijk weer goed van pas komt. Wees daarom zo zorgvuldig en uitgebreid mogelijk met het beschrijven van: situaties en signalementen. Via de site Meld Kindersekstoerisme.nl - is het ook mogelijk een foto of filmpje te uploaden. Ben je zelf slachtoffer van seksueel misbruik en heb je geen Nederlandse nationaliteit meld je dan bij jouw lokale politie. MELD 15

16 4 Koninklijke Marechaussee MELD 16

17 4 Koninklijke Marechaussee De Koninklijke Marechaussee waakt over de veiligheid van Nederland en het Caribisch gedeelte van het koninkrijk der Nederlanden. Wereldwijd wordt de marechaussee ingezet op plaatsen van strategisch belang. Van Koninklijke paleizen tot aan de buitengrenzen van Europa. Van luchthavens in Nederland en het Caribisch gebied tot oorlogs- en crisisgebieden overal ter wereld. De marechaussee heeft drie hoofdtaken: 1. grenspolitietaak; 2. bewaken en beveiligen; 3. internationale en militaire politietaken. Vanuit de grenspolitietaak houdt de Koninklijke Marechaussee zich bezig met de bestrijding van kindersekstoerisme via de luchthavens. Hiervoor worden in samenwerking met de douane controles uitgevoerd op passagiers die via de luchthaven reizen. Bij aantreffen van signalen kindersekstoerisme of daadwerkelijk aantreffen van kinderporno wordt nader onderzoek ingesteld. Ook draagt de Koninklijke Marechaussee bij aan de bewustwording van reizigers betreffende dit fenomeen door middel van campagnes. Daarnaast heeft de Koninklijke Marechaussee net als de Nederlandse politie liaison officers (LO s) die werkzaam zijn op diverse plaatsen in de wereld. De Koninklijke Marechaussee draagt zorg voor kennis onder haar LO s van het fenomeen kindersekstoerisme en de verschillende verschijningsvormen. Link: Koninklijke Marechaussee MELD 17

18 5 ECPAT 5.1 Relatie tussen verschillende vormen van seksuele uitbuiting MELD 18

19 5 ECPAT ECPAT staat voor End Child Prostitution, Child Pornography And Trafficking of children for sexual purposes. ECPAT voert wereldwijd campagne tegen seksuele uitbuiting van kinderen. Voorlichting, lobby, onderzoek en laten horen van de stem van slachtoffers van seksuele kinderuitbuiting zijn de kerntaken. ECPAT werkt samen met internationale en nationale politiediensten en lokale overheden om bij te dragen aan effectieve preventieve maatregelen, goede hulpverlening en adequate wetgeving en wetshandhaving. ECPAT werkt sinds 1998 samen met de reissector om seksuele kinderuitbuiting in toerisme te herkennen en te voorkomen. Heeft u een vermoeden van seksuele uitbuiting van een kind en weet u niet goed waar u dit moet melden? ECPAT helpt u graag verder om dit bij de juiste instanties te melden. ECPAT zit in meer dan 80 landen. MELD 19

20 5.1 Relatie tussen verschillende vormen van seksuele uitbuiting Er zijn verschillende vormen van seksuele uitbuiting van kinderen te onderscheiden; kinderprostitutie en handel in minderjarigen voor seksuele doeleinden, kinderpornografie en kindersekstoerisme. Deze vormen hangen sterk met elkaar samen. Kinderen worden vaak eerst verhandeld en onder valse voorwendselen in de seksindustrie gebracht. Prostitutie vindt in veel landen plaats in drukbezochte toeristische uitgaansgebieden. Klanten van kinderen die in de prostitutie terechtkomen zijn zowel mensen van lokale - als buitenlandse afkomst. Hierdoor kunnen deze kinderen ook slachtoffer kunnen zijn van kindersekstoerisme. Daarbij leggen kindermisbruikers het misbruik vaak vast op beeld of is er voorafgaand al seksueel getint contact via internet geweest. Daardoor is de kans groot dat een kind slachtoffer is van alle vormen van seksuele uitbuiting. Meer informatie is online te vinden op de site van Defence for Children-ECPAT Meer informatie over ECPAT International MELD 20

21 6 PLAN Nederland MELD 21

22 6 Plan Nederland Plan Nederland, onderdeel van Plan International, zet zich in voor een betere toekomst voor meisjes en jongens in ontwikkelingslanden, door armoede duurzaam te bestrijden en de achtergestelde positie van meisjes en jonge vrouwen op te heffen. Plan doet er alles aan om kindersekstoerisme, kinderhandel en schadelijke tradities als het kind huwelijk en meisjesbesnijdenis uit te bannen. Door een geïntegreerde benadering werkt Plan aan gendergelijkheid en aan meer zelfvertrouwen en economische zelfstandigheid voor meisjes en jonge vrouwen. Plan voert kindgerichte gemeenschapsprojecten uit in 51 landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Meer informatie is te vinden op de site van Plan Nederland MELD 22

23 7 Meldkindersekstoerisme.nl MELD 23

24 7 Meldkindersekstoerisme.nl Meldkindersekstoerisme.nl bestaat sinds 2010 en is een onderdeel van het Expertisebureau Online Kindermisbruik (EOKM). Meldkindersekstoerisme.nl is een meldpunt waar men online en anoniem vermoedens van kindersekstoerisme kan melden. De meldingen worden behandeld door de medewerkers van het EOKM en de informatie uit de meldingen wordt geanonimiseerd doorgestuurd naar de politie. Indien nodig bemiddelt het meldpunt in het contact tussen de melder en de politie. Het EOKM is een onafhankelijke stichting die zich inzet om (online) seksueel misbruik en seksuele uitbuiting van kinderen te bestrijden en te voorkomen. Het EOKM is voortgekomen uit het in 1995 opgerichte Meldpunt Kinderporno op Internet. Het bureau is aangesloten bij INHOPE, het internationale netwerk van meldpunten in de hele wereld en werkt nauw samen met de politie. Naast Meldkindersekstoerisme.nl zijn bij het EOKM de volgende programma s ondergebracht: Meldpunt Kinderporno, Helpwanted.nl, Stop it Now en Meldpunt BG. Meer informatie is te vinden op de site van het Expertisebureau Online Kindermisbruik MELD 24

25 8 Relevante internationale richtlijnen/verdragen MELD 25

26 8 Relevante internationale richtlijnen/verdragen Onderstaande richtlijnen en verdragen vormen voor veel landen het kader voor de aanpak van Kindersekstoerisme. Internationale verdragen United Nations - UN Convention on the Rights of the Child (CRC), 1989, and the Optional Protocol to the CRC on the Sale of Children, Child Prostitution and Child Pornography, Optional Protocol to the CRC on a Communications Procedure (OP3 CRC), Protocol to Prevent, Suppress and Punish Trafficking in Persons, especially Women and Children, supplementing the United Nations Convention against Transnational Organized Crime, International Labour Organization - ILO Convention concerning the Prohibition and Immediate Action for the Elimination of the Worst Forms of Child Labour No.182, Internationale richtlijnen United Nations - UN World Tourism Organization Global Code of Ethics for Tourism, UNGA Resolution, A/ RES/56/212, Verdragen van de Raad van Europa - Convention on the Protection of Children against Sexual Exploitation and Sexual Abuse, CETS No.201, Convention on Action against Trafficking in Human Beings, CETS No. 197, Convention on Cybercrime, SETS No. 185, Richtlijnen Europese Unie - Directive 2011/92/eu of the european parliament and of the council of 13 december 2011 on combating the sexual abuse and sexual exploitation of children and child pornography - Directive 2011/36/eu of the european parliament and of the council of 5 april 2011 on preventing and combating trafficking in human beings and protecting its victims Tips van ngo s - Tourism Child Protection Code of Conduct - ChildSafe Traveler Tips van het Child Safe Network - UN Guiding Principles on Business and Human Rights, MELD 26

27 9 Relevante rapporten/ onderzoeken MELD 27

28 9 Relevante rapporten/ onderzoeken Op het gebied van kindersekstoerisme wordt met regelmaat onderzoek gedaan door verschillende organisaties. De meest recente onderzoeken staan hier benoemd. ECPAT - Global Monitoring - status of action against commercial sexual exploitation of children -Thailand [2011] ECPAT: The full report Power, Impunity and Anonymity. Understanding the Forces Driving the Demand for Sexual Exploitation of Children [2016] is available at: ECPAT: Regional Report Souteast Asia [2016] - In 2014, Southeast Asia had the fastest growth in tourism worldwide. ECPAT; Offenders on the move a global study on the exploitation of children in the traveling industry [2016] Anneke Koning, Lina Rijksen van Dijke, Universiteit van Leiden in opdracht van Politie en Wetenschap: Kindersekstoeristen, een literatuurverkenning naar kenmerken, motieven en werkwijzen van Nederlandse daders [2016] Nationaal Rapporteur Mensenhandel; Barriers against child sex tourism [2013] Terre des Hommes: Aanpakken, Oppakken, Doorpakken Aanbevelingen voor een betere balans rondom de bestrijding van kindersekstoerisme [2013] MELD 28

29 10 Animaties verschillende dadertypen MELD 29

30 10 Animaties verschillende dadertypen Eén omschrijving van de kindersekstoerist bestaat niet. Kindersekstoeristen kunnen van alle leeftijden, nationaliteiten, godsdiensten en lagen van de bevolking zijn. Rijk of arm, hetero- of homoseksueel, getrouwd of single. Hoewel het merendeel man is, zijn er ook vrouwelijke kindersekstoeristen. Om verder te werken aan bewustwording over deze verschillende daders zijn drie verschillende animaties ontwikkeld. De filmpjes zijn gemaakt met een Engelse voice over en Engelse ondertiteling. De drie verschillende daders worden als volgt getypeerd: 1. Situationele dader 2. Preferentiële dader 3. Live webcamsekstoerist De meeste kindersekstoeristen zijn situationele daders. Zij plegen seksuele handelingen met een minderjarige als de mogelijkheid zich voordoet. Deze daders hebben geen seksuele voorkeur voor jonge kinderen en misbruiken daarom meestal minderjarigen die al in de puberteit zijn. Er zijn ook preferentiële daders. Zij zijn bewust en actief op zoek naar seks met kinderen. Daarnaast kunnen ze seksuele interesse hebben in volwassenen. Pedofielen vormen de kleinste groep van kindersekstoeristen. 1. Situationele dader De toerist 1 De vakantieganger die eigenlijk een seksuele voorkeur voor volwassenen heeft, maar als de gelegenheid zich voordoet in het buitenland seks heeft met een minderjarige (doorgaans een kind dat de puberteit al heeft bereikt). De emigrant/expat De emigrant of expat, die eigenlijk een seksuele voorkeur voor volwassenen heeft, maar als de gelegenheid zich voordoet in het buitenland seks heeft met een minderjarige (doorgaans een kind dat de puberteit al heeft bereikt). 2. Preferentiële dader De reiziger De klassieke kindersekstoerist, een persoon met een seksuele voorkeur voor minderjarigen, die naar een ander land reist om een minderjarige te misbruiken. De weldoener De zogenaamde weldoener met een seksuele voorkeur voor kinderen gebruikt de hulpverlening om kinderen te kunnen misbruiken, bijvoorbeeld onder de dekmantel van noodhulp, als vrijwilliger of door het oprichten van een schooltje of kindertehuis. 3. Live webcamsekstoerist Deze persoon blijft in eigen land, maar betreedt wel het internet om via een webcam live kindermisbruik in een ander land aan te vragen of te regisseren. MELD 30

31 Voor bewustwording rondom het wereldwijd groeiende fenomeen live webcamsekstoerisme zijn drie varianten gemaakt die specifiek gericht zijn op verschillende continenten: 1. Afrika 2. Azië 3. Oost Europa Ondertitelde versies: 1. De Toerist 2. De emigrant/expat 3. De weldoener Live webcamsextoerist 1. Azie 2. Afrika 3. Oost Europa MELD 31

32 11 Aanvragen Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) MELD 32

33 11 Aanvragen Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) Een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) is een verklaring waaruit blijkt dat uw gedrag in het verleden geen bezwaar vormt voor het vervullen van een specifieke taak of functie in de samenleving. Justis is de screeningsautoriteit die werkt aan een veiligere en rechtvaardigere samenleving door het screenen van personen en organisaties. Zij geven jaarlijks ruim VOG s af. rechtspersonen (bedrijven/organisaties). Als iemand een VOG aanvraagt, doet Justis onderzoek naar het justitiële verleden van een natuurlijk persoon of rechtspersoon. Om een baan te kunnen krijgen is het in veel gevallen nodig om een VOG te kunnen overleggen. Voor sommige branches is dit zelfs (wettelijk) verplicht. Een VOG kan worden afgegeven aan natuurlijke personen (mensen) en aan Engelstalige Flyer VOG MELD 33

34 12 Digitaal campagnemateriaal MELD 34

35 12 Digitaal campagnemateriaal Campagnemateriaal van de Don t Look Away-campagne is in het Nederlands en Engels digitaal beschikbaar op de website Meldkindersekstoerisme.nl Het is ook mogelijk om een bewerkbare versie op te vragen. Deze blanco poster is aan te passen met een eigen tekst/taal. Stuur je verzoek naar: meld@meldkindersekstoerisme.nl MELD 35

36 Colofon Deze Toolkit is een gezamenlijke uitgave van - Ministerie van Veiligheid & Justitie - Politie Nederland - Koninklijke Marechaussee - EOKM Expertisebureau Online Kindermisbruik Meldkindersekstoerisme.nl - ECPAT - Plan Nederland Contact mailto:meld@meldkindersekstoerisme.nl Ontwerp Mooifraai/Monique Francissen mooifraai.nl MELD 36