2011 badkamer special. badkamer verlichting

Transcriptie

1 2011 badkamer special badkamer verlichting

2

3 2011 Verlichting in de badkamer... Een huis wordt pas echt een thuis met de juiste verlichting en dit is zeker ook zo voor de badkamer. Vroeger was de badkamer een achterafkamertje maar vandaag wordt deze ruimte meer en meer een relaxruimte, een toevluchtsoord om te ontspannen, tot zelfs een compleet wellness center. Deze transformatie is nu echt in een stroomversnelling terecht gekomen. Er bestaan nu tal van mogelijkheden aan stijlen, inrichtingen en afwerkingen. De badkamer vereist dan ook een goed uitgekiende verlichting. Inhoud Badkamer sferen...p05 Lichtplan...P07 Verlichting volgens zones...p09 Verlichtingstypes...P10 Soorten verlichting...p13 Verlichtingstoestellen...P14 Algemene verlichting...p19 Verlichting aan de spiegel/wastafel...p21 Verlichting doucheruimte...p23 Verlichting toilet...p25 Verlichting technisch...p26 Veiligheid en verlichting...p28 Voorbeeld lichtplan 1...P30 Voorbeeld lichtplan 2...P31 3

4 4

5 2011 Badkamer sferen De badkamer krijgt pas de juiste sfeer als de verlichting ook is afgestemd op de inrichting van de badkamer. Probeer altijd de sfeer van de badkamer te benadrukken met de verlichting. Met het juiste licht kan je via schaduwwerking effecten vormen en sferen creëeren. Kies je armaturen zodat je de lijnen van de architectuur kunt volgen en accentueren. Zorg er ook voor dat je armaturen passen bij de sfeer van de badkamer, bv. geborsteld aluminium bij een traditionele badkamer, vierkante armaturen bij een strakke badkamer of werk met Black+Gold toestellen voor een extra gezellige badkamer. De verlichting kan een positieve of negatieve invloed hebben op de badkamerbeleving. Zo wordt voor een moderne strakke badkamer beter gewerkt met koud licht wat de badkamer een steriele en hygiënische uitstraling geeft, terwijl voor een romantische badkamer beter met warmere lichtkleuren gewerkt wordt. Een extra sfeermaker is werken met gekleurde lineaire verlichting bij de badkuip of lineaire verlichting die evenwijdig met een wand geplaatst wordt en zo op een regelmatige afstand een mooie streep licht erop werpt. TIPS: Armaturen in chroom gaan heel goed samen met chromen kraanwerk. Meerdere lichtbronnen op verschillende circuits zorgen voor verschillende sferen. Kleurverandering (RGB) kan ook gebruikt worden als chromotherapie. 5

6 6

7 2011 Lichtplan De badkamer is meestal de ruimte waar het minst natuurlijk licht binnenvalt van het huis. Daarom moet de verlichting voor de badkamer zorgvuldig gekozen worden. De badkamer heeft namelijk verschillende rollen; s Morgens wordt men er wakker met een verkwikkende douche, het licht moet dan stimulerend en helder zijn. s Avonds of in het weekend ontspant men zich in een zalig bad, het licht moet dan zacht en relaxerend zijn. Deze variatie moet ook in de verlichting aanwezig zijn, een goed uitgelichte badkamer bevat dus meerdere lichtbronnen die men apart kan doen branden. Een goed lichtplan is dan ook onontbeerlijk voor een goede verlichting in de badkamer. Project 2 Maak steeds een plan van uw badkamer en deel deze op in de verschillende zones en functies. TAL nv Joos De Ter Beerstlaan 33 B 8740 Pittem Operator Lighting Consultancy Telephone Fax tom@tal.be Room 1 / Workplane m m Position of surface in room: Marked point: (0.000 m, m, m) Values Grid: 128 x 128 Points E av [lx] E min [lx] E max [lx] u TAL LABORATORIES 7

8 8

9 2011 Verlichting volgens zones In de badkamer onderscheiden we verschillende zones met telkens hun eigen functies. Bij de spiegel en wastafel moet er taakverlichting voorzien worden die helder genoeg moet zijn om het werk te doen en deze moet idealiter gecombineerd worden met indirecte accent verlichting om de ruimte een warm gevoel te geven. Begin steeds met een algemene verlichting en combineer dit met verschillende andere verlichtingstypes volgens de verschillende zones. Als algemene verlichting kan een centraal lichtpunt in de badkamer gebruikt worden maar beter is om te werken met een indirecte verlichting om het algemene lichtniveau te bepalen. VEEL VOORKOMENDE FOUTEN: Centrale spotverlichting zorgt voor schaduwen Enige verlichting is centraal in de ruimte Geen lichtpunt in de douche Een overbelicht bad Voorbeeld van foute verlichting 9

10 Verlichtingstypes Elke goed verlichte badkamer is opgebouwd uit verschillende verlichtingsniveaus. Ieder niveau heeft zijn eigen functie en dus ook zijn eigen verlichtingstype. De verlichtingstypes zijn soms geschikt voor verschillende niveaus en kunnen ook meerdere functies krijgen. De taakverlichting kan bijvoorbeeld bij een kleinere badkamer reeds voldoende zijn als basisverlichting. Eén enkel verlichtingsarmatuur kan nooit alle nodige functies in zich hebben. Basisverlichting Deze verlichting vormt de basis van het lichtplan en zorgt ervoor dat er overal voldoende licht is, zodat men alles kan waarnemen. Hierdoor krijg je een optimaal overzicht van de ruimte. Deze verlichting dient eigenlijk als alternatief voor daglicht. Het belangrijkste kenmerk van deze verlichting is dat het licht overal gelijkmatig verdeeld wordt en er een minimale schaduwwerking optreedt. We kiezen hier dus steeds voor een diffuse verlichting en bij voorkeur voor indirecte verlichting. Zorg er zeker voor dat de basisverlichting voldoende krachtig is, dit zorgt voor een extra veiligheid in de badkamer. De badkamer is één van de plaatsen in huis waar mensen het meest ongelukken krijgen (vooral door uitglijden), zorg dus dat plassen en obstakels goed gezien worden! Taakverlichting Deze verlichting ondersteunt het uitvoeren van allerlei activiteiten zoals schminken, aanbrengen van oogschaduw, scheren, Een goede taakverlichting is gericht op het te verlichten onderwerp, en moet dus bij een spiegel op het gezicht gericht zijn. Taakverlichting moet altijd reflectievrij zijn zodat er geen storende schaduwen kunnen ontstaan. Taakverlichting maakt steeds deel uit van een goed uitgekiende verlichting. Accentverlichting Deze verlichting verdeelt zijn licht via een bundel. Het licht wordt in deze bundel geconcentreerd. De bundelbreedte hangt af van de stralingshoek van het licht en wordt bepaald door de reflector in het toestel. Deze verlichting is ideaal om iets extra uit te lichten, te accentueren. Het licht is hard en zorgt voor een sterk contrast, waardoor de verlichte voorwerpen goed zijn afgebeeld, en de schaduwen erg duidelijk zichtbaar zijn. Een veel voorkomende fout is dat deze verlichting overheerst, dat er teveel licht gebruikt wordt, zorg er daarom voor dat de accentverlichting voldoende gedoseerd wordt. Deze verlichting moet subtiel enkele voorwerpen of zones wat meer uitlichten. Gebruik daarom liever 3 spotlights van 20W i.p.v. 1 lamp van 1 spotlight van 50W in de badkamer. 10

11 2011 Oriëntatieverlichting De oriëntatieverlichting geeft steeds een pad aan. Dit verlichtingstype heeft slechts één doel, ervoor zorgen dat de mensen het pad s nachts gemakkelijk vinden. Oriëntatieverlichting blijft vaak permanent of s nachts branden, zodat hiervoor vaak toestellen op leds gebruikt worden. Deze vorm van verlichting kan ook in de badkamer gebruikt worden, om de architectuur van de badkamer ook s nachts te tonen, als nachtverlichting zodat het toilet gemakkelijk kan teruggevonden worden. Als er met leds gewerkt wordt kan de oriëntatieverlichting ook gemakkelijk met gekleurd licht uitgevoerd worden (amber, blauw, ) Sfeerverlichting Deze verlichting dient om gezelligheid te creëeren en niet om te verlichten, en wordt dan ook meestal gebruikt bij het badgebeuren of waar men wil relaxen. Dit gebeurt meestal door gebruik te maken van indirecte verlichting of door gekleurd licht te gebruiken. Sfeerverlichting is helemaal niet fel en kan idealiter worden gedimd. Men kan ook de basisverlichting voorzien op basis van indirecte verlichting en deze laten dimmen om zo de basisverlichting in sfeerverlichting te laten veranderen. Een leuk idee is om een lichtlijn van gekleurd licht (kan ook RGB) in een nis bij het bad te plaatsen, of zelfs onder het vrijstaand bad waardoor dit als het ware lijkt te zweven. 11

12 12

13 2011 Soorten verlichting Diffuus licht Dit is licht dat in alle richtingen wordt verspreid. Dit kan door gebruik te maken van een matte lichtbron, typisch een fluorescentie lamp, ofwel door gebruik te maken van een diffuser zoals een mat glas of een matte polycarbonaat. De zon is ook een diffuse lichtbron. Eigenschappen: Egale lichtspreiding Details zijn minder duidelijk Vaak gebruikt als basisverlichting Zachte schaduwen Direct licht Hierbij valt het licht rechtstreeks op het te verlichten oppervlak, het licht bezit een richting. Meestal is er directe inkijk in de lamp mogelijk wat tot verblinding kan leiden, daarom wordt er meestal gewerkt met lagere vermogens. Eigenschappen: Details worden veel duidelijker Creëeren een intiemere sfeer Duidelijk afgelijnde schaduwen Accentueren van voorwerpen en zones Ideaal voor taakverlichting Indirect licht Hierbij wordt het licht eerst weerkaatst tegen een wand of een plafond. Om hierbij een goed effect en aanvaarbaar lichtniveau te bereiken moeten de wanden en plafond uitgevoerd zijn in een lichte kleur. Om een goede verlichting te bekomen is een hoger vermogen aan verlichting nodig. Eigenschappen: Verhoogt optisch de ruimte Zorgt voor gezelligheid Verzacht schaduwen en contouren Sfeervolle basisverlichting 13

14 Verlichtingstoestellen Plafondarmatuur Plafondarmaturen worden rechtstreeks tegen het plafond gemonteerd en zorgen voor direct, functioneel licht. Deze toestellen bevatten ook meestal een ingebouwde transfo of voorschakelapparaat zodat je het toestel rechtstreeks op 230V kan aansluiten. Kijk ook steeds na of de plafondhoogte voldoende hoog is, bij een laag plafond zal je deze nog gaan verlagen door gebruik te maken van plafondarmaturen. Een veel gemaakte fout is dat er in de badkamer gekozen wordt voor slechts 1 plafondarmatuur, waardoor er gekozen wordt voor een te felle lichtbron, wat zorgt voor verblinding en die bovendien ook nefast is voor een gezellige sfeer. Probeer steeds het licht te spreiden door gebruik te maken van meerdere armaturen met rustiger lichtbronnen. Tip: Je mag met uitgestrekte armen niet aan het verlichtingstoestel kunnen komen, indien deze zich onmiddellijk boven de vloer bevindt (niet boven een kast, bad, tafel, ). Als dit wel het geval is, zal de persoon steeds intuïtief het hoofd buigen als hij daar voorbij komt. Pendelarmatuur Pendeltoestellen hebben een belangrijke decoratieve functie en dienen dan ook om gezien te worden. Deze toestellen bepalen dus het interieur door hun licht en door hun vormgeving! Pendelarmaturen worden maar weinig gebruikt in badkamers, maar kunnen voor een eigenzinnige toets vormen. Zorg er zeker voor dat de badkamer voldoende hoog is en gebruik best geen felle lichtbron. 14

15 2011 WandarmatuUR Deze verlichtingstoestellen worden gebruikt als wandverlichting. Er bestaan toestellen met directe verlichting en er zijn armaturen met indirecte verlichting. Erg mooi zijn toestellen met indirecte verlichting die het licht op de muur werpen waardoor ze die muur extra gaan accentueren. Deze toestellen zorgen steeds voor een subtiele lichtbeleving en zijn bij uitstek geschikt om een ruimtelijk gevoel te creëeren. Deze toestellen worden ook vaak gebruikt in een badkamer met een laag plafond, of als basisverlichting in een toilethoek. Spotlight Downlights of spotlights zijn erg populair als sfeer- en basisverlichting, en soms ook als accentverlichting. Deze toestellen zijn vaak erg discreet in het interieur aanwezig, waardoor ze vaak voorkomen in een hedendaags interieur. Ze bestaan in verschillende afwerkingen, verschillende vormen en dienen steeds ingebouwd te worden in het plafond. In een bestaande badkamer is het niet altijd mogelijk om met downlights te werken omdat het bestaande plafond in beton is en/of er geen voldoende hoogte meer is om een verlaagd plafond te maken. Het is niet aangewezen om de badkamer alleen met spotlights te verlichten omdat je dan erg veel schaduwen verkrijgt in de badkamer, wat enkele specifieke taken in de badkamer bemoeilijkt (make-up). Bovendien krijg je op die manier wel een goed verlichte vloer, maar blijven de muren eerder donker. Neerwaarts gericht licht verkleint bovendien de ruimte. Tip: Plaats zeker geen spotlights boven het bad, deze zorgen voor verblinding voor wie in bad ligt. Lichtlijn Lichtlijnen zijn lineaire verlichtingsarmaturen op basis van leds (ledstrip) of fluorescentiebuislampen die erg smal zijn waardoor ze gemakkelijk gemonteerd of ergens in een nis kunnen ingewerkt worden. Het resultaat is subtiel licht dat langs de wand of plafond strijkt. Dit soort verlichtingstoestellen kan aan het oog ontrokken zijn door hen in een uitsparing in te bouwen, waardoor het licht disreet in de badkamer valt. Dergelijke lichtlijnen kunnen meestal op de gewenste lengte gemaakt worden, zodat je een wand volledig egaal kan uitlichten. Lichtlijnen worden ook gebruikt om bepaalde vormen in de architectuur te gaan accentueren, of een zone als het ware af te bakenen met licht. Tip: Kies bij een brede spiegel voor een lichtlijn op basis van fluorescentie met dezelfde breedte als die spiegel om zo tot een mooi geheel te komen. Vloerspot Vloerspots worden gebruikt om in een vloer in te bouwen en geven licht naar boven toe. Het licht kan gebundeld zijn om zo een muur uit te lichten en op die manier een sfeer te creëeren, of het kan eerder diffuus licht zijn om te gebruiken als oriëntatieverlichting of sfeerverlichting. Bij gebruik in de badkamer is het steeds aangewezen om toestellen op led te gebruiken, want andere lampen kunnen erg heet worden, waardoor je je blootsvoets snel kan verbranden. Het gebruik van vloerspots zorgt voor een mysterieuze, filmische sfeer in de badkamer. Vloerspots worden dan ook vaak gebruikt in grote badkamers. 15

16 16 Boven het bad kiezen we voor een toestel dat niet verblindt. Hier werd gekozen voor de Geena, wat voor een extra leuke toets in de badkamer zorgt.

17 2011 Als basisverlichting werd hier geopteerd voor de Helax die onopvallend is en toch zorgt voor een aangename algemene verlichting. Hier wordt de Chromos als sfeerverlichting gebruikt. Het kleur van het licht is dezelfde kleur als deze boven het bad. De Chromos zorgt voor een mooie uitstraling rondomrond op deze wand Taakverlichting werd hier geïntegreerd in de spiegel en bestaat uit frontale diffuse verlichting. 17

18 18

19 2011 Algemene verlichting Fel licht in de badkamer is uit den boze en voelt helemaal niet prettig als je net ontwaakt. Een lamp centraal zorgt voor veel schaduwen en een vlakke verlichting. Het is beter om te werken met indirecte verlichting als basisverlichting. Is de badkamer voldoende groot, werk dan met enkele wandaramturen om het licht op het plafond te projecteren. Een ander idee is om te werken met armaturen die in de muur zijn ingebouwd en die zacht en diffuus licht geven. Downlights boven een badkuip zorgen voor een verblinding, daarom is het beter om spot licht te gebruiken met een diffuus glaasje. Downlights zijn ideaal voor een douche of op een andere plaats waar ze niet verblinden. Om een aangename sfeer te creëeren is het beter om te werken met meerdere spots met lager vermogen; 3 spots van 20W geven meer sfeer dan 1 spot van 50W. Aanvullende kan nog een muur uitgelicht worden door middel van strijklicht of een aantal goed richtbare inbouwspots. Een theatraal effect kan bekomen worden door het gebruik van vloerspots. TIPS: Gebruik indirect licht als basisverlichting. Een spot boven een bad kan voor verblinding zorgen, daarom is het beter om spotlicht met een diffuus glaasje te gebruiken. 19

20 20

21 2011 Verlichting aan de spiegel/wastafel De verlichting aan de spiegel moet helder genoeg zijn voor het scheren of het aanbrengen van make-up, maar zacht genoeg om de contouren van het gezicht te volgen. Ideaal is om armaturen te voorzien aan beide zijkanten van de spiegel, indien dit haalbaar is. Deze armaturen moeten dan ook op ooghoogte geplaatst worden om effectief te zijn. De meest gemaakte fout is de inbouwspots slecht plaatsen aan de spiegel waardoor er schaduwen op het gezicht vallen. Maar soms is het onpraktisch, onmogelijk of onesthetisch om verlichting naast de spiegel te voorzien en moet de verlichting boven de spiegel geplaatst worden. Zorg dat de verlichting lang genoeg is om het licht gelijkmatig op het gezicht te spreiden. TIPS: Frontaal difuus licht in combinatie met spots Gebruik bij difuus fluo licht lampen met een goede kleurweergave (RA>90) 21

22 22

23 2011 Verlichting doucheruimte In de douche raden wij aan om steeds voldoende licht te voorzien in de douchecel zelf. Gebruik hiervoor bij voorkeur directe verlichting. Een spotlight met een diffuus glas is ideaal omdat deze de douchecel volledig belicht en toch niet verblindend werkt. Let er op dat de verlichtingstoestellen in de doucheruimte steeds aan specifieke veiligheidseisen moeten voldoen (minimum IP44). Het kan een leuk idee zijn om de spot in dezelfde chroomafwerking als het kraanwerk te kiezen, zo kom je tot een coherent geheel. Deze afwerking kan ook doorgetrokken worden in de rest van de badkamer. Bij grotere doucheruimtes zoals inloopdouches kan er ook gewerkt worden met ingebouwde wandverlichting, die de douchecel via een asymmetrische reflector verlicht. Chromotherapie De doucheruimte kan voor meer beleving zorgen, zo kan men er kiezen voor verlichting met een RGB systeem. Hierdoor kan de douchecel verlicht worden in een kleur naar keuze naargelang het gemoed van de gebruiker, of het gewenste effect in combinatie met de andere doucheopties. Voorbeelden: STAND DOUCHEKOP KLEUR GEUR TYPE MUZIEK Relaxatie douche: champagnestralen groen licht chocolade geur klassieke muziek Revitalising douche: regenstralen blauw licht limoen geur jazz muziek Energy douche: massagestralen rood licht guave geur metal muziek Dit kan ook in een kuur verwerkt worden. 23

24 24

25 2011 Verlichting toilet Gebruik zeker geen direct licht bij het toilet. Hier is het aangewezen om te kiezen voor discreet licht. Goed is om te kiezen voor een wandarmatuur dat zorgt voor reflectie op muren en plafond. Zorg ook voor een voldoende aangepast lichtniveau. TIPS: Gebruik orientatieverlichting in het toilet als nachtverlichting die samen aangaat met de verlichting in de nachthal. Geen spot boven het toilet 25

26 Verlichting technisch Kleurtemperatuur Licht is beleving, en één van de belangrijkste zaken is dan ook de kleur van het licht. De meest natuurlijke lichtkleur is uiteraard wit maar ook wit licht bestaat in vele tinten. Zo kan wit licht een eerder rode tint hebben, of een meer geel-wit licht tot een blauwige tint. Die tint is erg belangrijk voor onze perceptie. Zo worden rode tinten veelal geassocieerd met warmte en gezelligheid, terwijl blauwe tinten eerder koel en kil overkomen. Het verschil tussen al deze tinten wordt aangeduid met de kleurtemperatuur, en deze wordt uitgedrukt in Kelvin. kaarslicht felle zon zonsopgang TL-lamp standaard daglicht 1800K 4000K 5500K 8000K 12000K 16000K 2700K gloeilamp Ledlampen, spaarlampen en halogeenlampen hebben een kleurtemperatuur tussen de 2700K en 4000K Hoe hoger de kleurtemperatuur, hoe kouder we het licht aanvoelen. Warm wit: kleiner dan 3300K Neutraal wit: 3300K 5300K Koud wit: vanaf 5300K Gebruik bij een badkamer met warme kleuren en materialen, zoals hout, altijd een lichtbron met een warme kleurtemperatuur, wat zorgt voor een gezellige sfeer en uitstraling van de badkamer. Het werken met gouden reflectoren kan de kleurtemperatuur van een lichtbron nog meer naar beneden halen, wat zorgt voor een nog warmere en gezelliger sfeer. Koud licht is aangewezen als er gewerkt wordt met eerder koude materialen zoals corian en chroom, en waarbij men de nadruk wil leggen op een hygiënische omgeving. De badkamer krijgt zo een erg propere indruk. Onze ogen zijn ook gevoeliger voor koud licht, waardoor we de indruk hebben dat er meer licht aanwezig is. Men kan dus kiezen voor een iets lager vermogen van de lampen dan bij warm wit licht. Beide kleurtemperaturen kunnen ook in combinatie met elkaar gebruikt worden om zo bepaalde effecten te bekomen, of een materiaal extra te accentueren. Kleurweergave Niet alle lampen geven de kleuren op dezelfde manier weer als mochten we die kleuren bekijken onder het zonlicht. Onder het zonlicht zien wij de juiste kleuren van een voorwerp. De kleurweergave-index drukt uit in welke mate je kleuren kan herkennen of onderscheiden onder een bepaalde kunstlichtbron. De waarde van de kleurweergave-index ligt tussen 0 en 100 waarbij 100 de kleurweergave van de zon zelf is, dus maximaal. Een hoge waarde, meer dan 80, wijst erop dat de kleuren goed worden weergegeven, een lage waarde, minder dan 50, wijst erop dat kleurherkenning moeilijk of zelfs onmogelijk wordt. Gebruik voor taakverlichting in de badkamer dus zeker een lamp met een kleurweergave-index die hoger is dan 80. Wij raden zelfs aan om bij de spiegel een lamp te gebruiken met een kleurweergave van meer dan

27 2011 Praktijkvoorbeeld: TL lamp De TL lamp of fluorescentiebuis bestaat in verschillende types en deze worden telkens aangeduid op de TL buis zelf. 24W/940 24W : Verbruik van de lamp, nl. 24W. Hiermee wordt ook de lengte van de lamp bepaald, een 24W lamp is altijd ongeveer 560mm lang 940 : Het eerste cijfer geeft de kleurweergave weer; 9 staat voor een kleurweergave van 90 Het tweede cijfer slaat op de kleurtemperatuur, in dit geval staat 40 voor 4000K (neutraal wit) 35W/827 35W : Verbruik van de lamp, nl. 35W. Hiermee wordt ook de lengte van de lamp bepaald, een 35W lamp is altijd ongeveer 1460mm lang 827 : Het eerste cijfer geeft de kleurweergave weer; 8 staat voor een kleurweergave van 80 Het tweede cijfer slaat op de kleurtemperatuur, in dit geval staat 27 voor 2700K (warm wit) OVERzicht lampbronnen LAMP LEVENSDUUR KLEURWEERGAVE LICHTHOEVEELHEID KLEURTEMPERATUUR GLOEILAMP 2700K HALOGEEN ( ) 2800K 3200K FLUORESCENTIE ( ) (2700K)-3000K 4000K 6500K POWERLED ( ) (2700K)-3000K 4000K 6500K = matig = goed = uitstekend 27

28 Veiligheid en verlichting* Elektriciteit en water zijn geen vrienden, daarom is de veiligheid van het allergrootste belang in de badkamer. Er moet eerst en vooral gekeken worden naar de zone waar de verlichting in geplaatst zal worden. We onderscheiden in de badkamer 4 verschillende zones, afhankelijk van hoe vochtig die zones zijn; zone 0 is volledig nat, dus daar gelden de strengste eisen, zone 3 is dan de droge zone, waar er geen speciale eisen aan de verlichting worden gesteld. Indien mogelijk wordt er steeds geopteerd om GEEN toestellen te hangen in zone 0 en 1. Indien dit niet mogelijk is, laat dit dan zeker doen door een erkende installateur. 120cm 60cm Zone3 Zone1 Zone 1 Zone 2 radius 60cm 225cm Zone 2 Zone 0 Zone 0 Is de zone in het bad en in de douche, en is dus de zone die onder water kan staan. Hiervoor gelden de strengste normen: Toestellen maximaal 12V Toestellen moeten klasse 3 zijn Beschermingsgraad toestel is minimum IP67 Zone 1 Ruimte boven bad en boven douche tot op een hoogte van 2m25. Ook hier gelden strenge normen: Toestellen maximaal 12V Toestellen moeten klasse 2 zijn Beschermingsgraad toestel is minimum IP65 Zone 2 Gebied in een straal van 60cm rond het bad en douche, hoogte bij het bad is ook 2m25. Toestellen mogen klasse 1 zijn Beschermingsgraad is minimum IP44 als toestellen op een hoogte van minimum 1,6m hangen Beschermingsgraad moet minimum IP65 zijn als toestellen lager dan op 1,6m hoogte hangen. Zone 3 Alles wat buiten de zones 0,1 en 2 valt. Hier volgen de reglementeringen deze van de verlichtingstoestellen in de rest van het huis. Bijna al de bestaande verlichtingstoestellen mogen hier gebruikt worden. Opmerking: Bij toestellen die boven de douche geplaatst worden en die zich in zone 3 bevinden raden wij toch aan, omwille van de levensduur van het toestel en de lamp, om steeds een toestel met een IP waarde van minimum IP44 te gebruiken. Deze toestellen zijn ook beter geschikt om te werken in een vochtige omgeving. (zoals dampen die vrijkomen tijdens het douchen) (*) Veiligheidsvoorschriften zijn gebaseerd op de Belgische verlichtingsnormen 28

29 2011 IP44 IP65 IP54 IP waardes De waterdichtheid van een toestel wordt door een internationale norm bepaald, IEC , deze legt de verschillende IP waardes vast. IP staat voor Ingress Protection, hiermee wordt de mate van bescherming aangegeven die het verlichtingstoestel biedt tegen het binnendringen van stof en vocht. Het eerste cijfer geeft de bescherming tegen indringing van stof weer, het tweede cijfer geeft de bescherming tegen waterindringing weer. Bescherming tegen voorwerpen en stof (1e IP cijfer) Bescherming tegen water (2e IP cijfer) IP 0X - niet beschermd IP X0 - niet beschermd IP 1X - beschermd tegen voorwerpen met een diameter groter dan 50 mm IP X1 - beschermd tegen druppelend water IP 2X - beschermd tegen voorwerpen met een diameter groter dan 12 mm IP X2 - beschermd tegen druppelend water bij een schuine stand tot 15 graden IP 3X - beschermd tegen voorwerpen met een diameter groter dan 2,5 mm IP X3 - beschermd tegen sproeiend water, schuine stand tot 60 graden IP 4X - beschermd tegen voorwerpen met een diameter groter dan 1 mm IP X4 - beschermd tegen opspattend water, vanuit iedere hoek IP 5X - beschermd tegen stof IP X5 - beschermd tegen waterstralen IP 6X - stofdicht IP X6 - beschermd tegen stortbuien IP X7 - beschermd tegen onderdompeling (30 minuten tot 1 meter diep) IP X8 - beschermd tegen verblijf onder water Enkele voorbeelden IP67 MINI UBO/OBO IP65 ONE EYE WINDOW CIRKEL WINDOW SPLIT OUT BRIX UP WIX IP44 forum out bull out propellar out B4 IP54 b4 trimless IP54 br4 IP54 simplon SPLASH click square down helax IP54 IP54 IP44 29

30 Voorbeeld lichtplan 1 Project 1 TAL nv Joos De Ter Beerstlaan 33 B 8740 Pittem Operator Lighting Consultancy Telephone Fax tom@tal.be Room 1 / 1 3 Project TAL nv Joos De Ter Beerstlaan 33 B 8740 Pittem Operator Lighting Consultancy Telephone Fax tom@tal.be TAL LABORATORIES Room 1 / Workplane / Isolines (E) m Spotlicht met mat glas voor algemeen licht 2U profiel : lichtlijn Spotlicht met mat glas, diffuus licht, geen verblinding m Position of surface in room: Marked point: (0.000 m, m, m) Values in Lux, Scale 1 : 50 Grid: 128 x 128 Points E av [lx] E min [lx] E max [lx] u0 E min / E max

31 2011 Voorbeeld lichtplan 2 Project TAL nv Joos De Ter Beerstlaan 33 B 8740 Pittem Operator Lighting Consultancy Telephone Fax tom@tal.be Room 1 / 3D Rendering 1 4 Project TAL nv Operator Telephone Fax Joos De Ter Beerstlaan 33 B 8740 Pittem Lighting Consultancy tom@tal.be TAL LABORATORIES Room 1 / Workplane / Isolines (E) LED boven aan de kop en voet van het bad kan voor een extra sfeer zorgen 2 Frontaal diffuus licht op het gezicht 3 Spotlicht met mat glas voor algemeen licht m m 4 Position of surface in room: Marked point: (0.020 m, m, m) 31 Grid: 128 x 128 Points E [lx] Discreet diffuus licht bij het toilet Values in Lux, Scale 1 : 50 E [lx] E [lx] E /E Page

32 Joos de ter Beerstlaan Pittem Belgium T +32 (0) F +32 (0) info@tal.be