2015 keuken special. keuken verlichting

Transcriptie

1 2015 keuken special keuken verlichting

2

3 2015 Inleiding Je kan het wijten aan de komst van de vaatwasser in de keuken die ervoor zorgt dat de vaat na de maaltijd meteen opgeruimd wordt. Of ligt het eerder aan onze hectische levensstijl waarbij we gezellige familiemomenten zoals samen ontbijten moeten koesteren? Of is het misschien toch de populariteit van de talrijke kookprogramma s waarin hopen smakelijke gerechten bijeen gekookt worden in prachtige open keukens? Feit is dat de keuken meer en meer het kloppend hart van de woning wordt. In nieuwe huizen loopt deze ruimte vaak over in de woonkamer. De keuken is tegenwoordig een volwaardige leefruimte en de tijd dat deze kamer een aparte ruimte was ergens in de verste uithoeken van de woonst en volledig onttrokken werd aan het zicht van de gasten is volledig voorbij. In tegendeel, vaak worden bezoekers net ontvangen in de keuken en gaat de gezellige avond van start aan het kookeiland waar de gasten zich tegoed kunnen doen aan hapjes en drankjes. Eventueel kan de gastheer of -vrouw zelfs een prachtig staaltje showcooking ten berde brengen. Maar de keuken is niet alleen een ontmoetingsplaats voor de bewoners en hun genodigden. Het is ook de centrale plaats in de woning waar het gezin bijeen komt om te eten en na te praten na een drukke dag. De kinderen maken er hun huiswerk terwijl de ouders de mise-en-place van het avondeten voorbereiden. Werken, koken, keuvelen en eten. Het zijn stuk voor stuk verschillende handelingen die een aangepaste verlichting vragen. In deze TALzine leggen wij haarfijn uit hoe je de verlichting in de keuken het beste aanpakt. Bij TAL hameren we er namelijk steeds op dat een huis pas echt een thuis wordt met de juiste verlichting. Smakelijk! Inhoud Keukenverlichting...P05 Lichtplan...P07 Verlichting volgens zones...p09 Verlichtingstypes...P10 Soorten verlichting...p13 Verlichtingstoestellen...P14 Voorbeeldkeuken...P18 Algemene verlichting...p19 Verlichting werkblad...p21 Verlichting kook- en waszone...p23 Sfeerverlichting...P25 Kastverlichting...P26 Lichtarchitectuur...P28 Kwaliteit van het licht...p29 Ledverlichting in de keuken p30 3

4 4

5 2011 Keukenverlichting De keuken is tegenwoordig het paradepaardje van de woning en dus is de verlichting in deze ruimte enorm belangrijk. De verlichting moet praktisch en efficiënt zijn, maar moet ook de juiste sfeer scheppen. In de keuken wordt er daarom steeds gewerkt met een combinatie van verschillende soorten verlichting. In een notendop: een degelijke algemene verlichting vormt de basis en deze zet meteen ook de toon naar sfeer toe. De basisverlichting wordt verder aangevuld met accentverlichting om extra details of bepaalde zones uit te lichten. Om het geheel af te kruiden kan je kiezen voor extra passende sfeerverlichting. Open keukens zijn momenteel erg trendy en stellen bijkomende eisen aan de verlichting. Bij dit type keuken dient de verlichting ervoor te zorgen dat de keuken een harmonieus geheel vormt met de rest van het huis. Het doel is om van de keuken een uitnodigende en gezellige plaats te maken. TIPS Kies voor de uitvoering van de armaturen dezelfde afwerking als bijvoorbeeld de keukentoestellen (vb. geborsteld INOX), dit zorgt voor één geheel. Verschillende lichtbronnen op aparte circuits kunnen zorgen voor diverse sferen, maar plaats wel alle schakelaars bij elkaar, of opteer voor een domoticasysteem. Denk ook aan oriëntatieverlichting om s avonds eenvoudigweg iets uit de koelkast te kunnen halen. Zorg ervoor dat je armaturen kiest die bij de sfeer van de keuken passen, bijvoorbeeld vierkante armaturen bij een strakke keuken Het materiaal van de armaturen kan ook sfeerscheppend werken, denk bijvoorbeeld aan Black+Gold of koper (Cu29) om de keuken extra gezellig te maken. 5

6 Virtuele simulatie verlichting Foto realisatie verlichting 6

7 2011 Lichtplan Een juist lichtplan is onontbeerlijk voor een goede verlichting in de keuken. Hiervoor doe je best beroep op een verlichtingsspecialist. Maak gebruik van het plan van de keuken en deel deze op in verschillende zones al naargelang de functie. Een goed verlichte keuken heeft tot doel dat de maaltijden er perfect bereid kunnen worden, zorgt voor de juiste sfeer tijdens de maaltijd en maakt het bovendien mogelijk dat de kinderen er hun huiswerk kunnen maken. Met sfeervolle verlichting wordt de keuken ook de plek bij uitstek om te ontspannen na een lange dag. Naast de verschillende functies waarvoor de keuken gebruikt wordt, hangt de juiste verlichting natuurlijk ook af van de grootte van de keuken. Voor ruime keukens wordt steeds een combinatie van algemene verlichting, taakverlichting en accentverlichting ingepland. Hou bij het bepalen van de verlichting ook rekening met de kleur van de keuken. Zo kan een donkere keuken tot twee keer zoveel licht nodig hebben als een lichtere keuken. Een lichtspecialist kan deze waardes bepalen in functie van de kleur en de reflectie van het licht op de kasten, plafond, wanden en vloer. Project 1 TIPS TAL NV JOOS DE TER BEERSTLAAN 33» 8740» In PITTEM de keuken BELGIUM wordt aan multitasking gedaan, zorg dan ook voor een flexibel lichtplan. Operator TOM VANDE GHINSTE Telephone Fax tom@tal.be Room 1 / Calculation Surface 1 / Isolines (E, Perpendicular) Position of surface in room: Marked point: (0.206 m, m, m) Values in Lux, Scale 1 : 42 Grid: 128 x 128 Points 7

8 8

9 2011 Verlichting volgens zones In de keuken onderscheiden we verschillende zones met uiteenlopende functies. Begin steeds met de basisverlichting en combineer deze met andere verlichtingstypes naargelang de functie van de specifieke zones. Ongetwijfeld is taakverlichting de meest belangrijke in de keuken maar deze mag nooit uitsluitend zijn omdat dan de sfeer dan wat zoek is. Sfeerverlichting wordt namelijk steeds meer gebruikt aangezien de keuken tegenwoordig ook deel uitmaakt van de volledige leefzone, m.a.w. de grenzen tussen de verschillende woonzones vervagen. Belangrijk is dat de (taak)verlichting geen verblindend effect heeft en dat vooral in de werkzones zo weinig mogelijk schaduw optreedt. De verlichting moet er dus voor kunnen zorgen dat je veilig kan werken. Zones die goed en direct moeten verlicht worden zijn het aanrecht, de spoelbak en de kooktoestellen. Verlichting boven het kookeiland (of keukentafel) is bij voorkeur multifunctioneel want deze wordt immers voor veel meer gebruikt dan alleen het nuttigen van de maaltijd. VAAK VOORKOMENDE FOUTEN: Voorbeeld van foute verlichting Centrale spotverlichting zorgt voor ongewenste schaduwen en dit kan zelfs gevaarlijk zijn (snijden in vingers) De enige verlichting bevindt zich centraal in de ruimte Spots met een nauwe lichtbundel boven het aanrecht Alleen indirecte verlichting 9

10 Verlichtingstypes Elke goed verlichte keuken is opgebouwd uit een combinatie van verschillende soorten verlichting. Iedere soort heeft zijn eigen kenmerken en voordelen. Bepaalde verlichtingstypes kunnen verschillende lichtniveaus aan door middel van dimming en kunnen dus dienen voor verscheidene toepassingen. Zo kan de taakverlichting in een kleinere keuken reeds volstaan als basisverlichting. Eén enkel verlichtingsarmatuur kan echter nooit alle verschillende functies in zich hebben. Concreet voorbeeld: Een 2U profiel van TAL kan je boven het werkblad hangen als taakverlichting, maar dit profiel kan eveneens dienst doen als algemene verlichting. Met een dimbaar profiel kan je de keuken meteen een stuk gezelliger maken dankzij het lager lichtniveau. Zo kan eenzelfde profiel gebruikt worden als algemene, taak - en sfeerverlichting. Het profiel kan echter niet dienen als accentverlichting. Basisverlichting Taakverlichting Deze verlichting vormt de basis van het lichtplan en zorgt ervoor dat er overal voldoende licht is zodat alles kan waargenomen worden. Hierdoor krijg je een mooi overzicht van de volledige ruimte. De basisverlichting dient eigenlijk als alternatief voor daglicht. Het belangrijkste kenmerk is dus dat deze verlichting de volledige keuken verlicht. Aangezien je in de keuken vaak scherpe messen en andere gevaarlijke toestellen hanteert, moet het verlichtingsniveau voldoende hoog zijn. Indien je kiest voor inbouwspots als basisverlichting (omwille van de sfeer), zorg er dan zeker voor dat deze voldoende richtbaar zijn of dat de spots voldoende breed uitstralen (een gradenbundel van >36 ). Denk ook aan opbouwspots die meestal veel richtbaarder zijn dan hun inbouwbroers. Deze verlichting is erg belangrijk in de keuken en ondersteunt allerlei activiteiten zoals het bereiden van de maaltijd. Een goede taakverlichting is gericht op het te verlichten onderwerp. In de keuken moet taakverlichting ook altijd reflectievrij zijn zodat er geen storende en zelfs gevaarlijke schaduwen kunnen ontstaan. Hier kiezen we dus steeds voor een diffuse verlichting. Zorg ook altijd voor een verlichting met een goede kleurweergave (Ra >90). Taakverlichting maakt steeds deel uit van een goed uitgekiende verlichting. 10

11 2011 Accentverlichting Accentverlichting wordt getypeerd door een (smalle) bundel (<40 ). Het licht wordt in deze bundel geconcentreerd. De bundelbreedte hangt af van de stralingshoek van het licht en wordt bepaald door de optiek (lens of reflector) in het toestel. Deze verlichting is ideaal om iets extra uit te lichten en te accentueren vb. espressotoestel, design broodrooster, een hippe kamerplant, enz. Het licht is hard en zorgt voor een sterk contrast waardoor de verlichte voorwerpen goed zijn afgebeeld en de schaduwen erg duidelijk zichtbaar zijn. Een vaak voorkomende fout is dat deze verlichting overheerst. Zorg er dus voor dat de accentverlichting voldoende gedoseerd wordt. Het doel van deze verlichting is om op een subtiele manier enkele voorwerpen of specifieke zones uit te lichten. Gebruik daarom ook liever drie spots van 400lm dan twee van 600lm. Sfeerverlichting Sfeerverlichting dient voornamelijk om gezelligheid te creëren en niet om te verlichten op zich. Dit type verlichting wordt dan ook meestal gebruikt bij open keukens en leefkeukens. Door middel van dimbare verlichting en warme lichtkleuren kan je een gezellige sfeer scheppen die past bij de sfeer in de aanpalende woonkamer. Meestal gebruikt men indirecte verlichting (waarbij de lichtbron zelf niet zichtbaar is) als sfeerverlichting. Deze verlichting is helemaal niet fel en kan idealiter worden gedimd. 11

12 12

13 2011 Soorten verlichting DIFFUUS LICHT Diffuus licht is licht dat in alle richtingen wordt verspreid. Dit effect kan je bereiken door gebruik te maken van een matte lichtbron zoals bijvoorbeeld een fluorescentie lamp, ofwel door gebruik te maken van een lichtdiffusor zoals een mat glas of een matte semitransparante kunststof (PC of PMMA). Een spot met een erg brede bundel (>70 ) kan in sommige gevallen ook fungeren als een diffuse lichtbron. Eigenschappen Egale lichtspreiding Details zijn moeilijker waar te nemen Fungeert vaak als basisverlichting & taakverlichting in de keuken De schaduwen zijn zacht DIRECT LICHT Bij direct licht valt het licht rechtstreeks op het te verlichten oppervlak. Het licht bezit dus een richting. Meestal is er een directe inkijk in de lamp mogelijk wat tot verblinding kan leiden, daarom wordt er vaak gewerkt met lagere vermogens. Bij moderne toestellen zit de lamp meestal wat meer verzonken in het toestel om de verblinding (glare) tegen te gaan. Dit kan ook vermeden worden door middel van een anti-verblindingsring of rasterwerk. Eigenschappen Details worden veel duidelijker Creëert een intiemere sfeer Duidelijk afgelijnde schaduwen Accentueren van voorwerpen en zones INDIRECT LICHT Bij indirect licht wordt het licht eerst weerkaatst tegen een wand of plafond. Om hierbij een goed effect en aanvaardbaar lichtniveau te bereiken moeten de wanden en plafond uitgevoerd zijn in een lichte kleur. Om een goede verlichting te bekomen is een hoger vermogen aan verlichting nodig. Eigenschappen Vergroot optisch de ruimte, bijvoorbeeld: met verlichting bovenaan de keukenkasten lijkt het plafond hoger Zorgt voor gezelligheid Verzacht de schaduwen en contouren Sfeervolle basisverlichting 13

14 Verlichtingstoestellen PLAFONDARMATUUR Domino Plafondarmaturen worden rechtstreeks op het plafond gemonteerd en zorgen voor direct, functioneel licht. Deze toestellen bevatten meestal een ingebouwde ledconvertor of transfo zodat je het toestel rechtstreeks op 230V kan aansluiten. Controleer steeds of de plafondhoogte voldoende hoog is want bij een laag plafond zal je deze optisch nog verder gaan verlagen. Kijk ook na of alle kastdeuren nog open kunnen. Een fout die soms gemaakt wordt, is om in de keuken te kiezen voor slechts één plafondarmatuur. Het gevolg hiervan is dat je moet kiezen voor een te felle lichtbron om alles vanuit dat ene armatuur te kunnen verlichten, wat op zijn beurt zorgt voor verblinding en bovendien nefast is voor de sfeer. Probeer steeds het licht zoveel mogelijk te spreiden door gebruik te maken van meerdere armaturen met een rustige lichtbron. Tip: Je mag met gestrekte armen het verlichtingstoestel niet kunnen aanraken, anders zal je intuïtief steeds vooroverbuigen als je onder het toestel loopt. PENDELARMATUUUR (HANGLAMP) Pendeltoestellen hebben een belangrijke decoratieve functie en dienen dan ook om gezien te worden. Deze toestellen bepalen dus mee het interieur door zowel hun licht als hun Luzien vormgeving (en afwerking). Een pendelarmatuur brengt wat extra peper in de keuken en zorgt ervoor dat er een aparte ruimte gecreëerd kan worden. WANDARMATUUR Deze verlichtingstoestellen worden gebruikt als wandverlichting. Wandarmaturen bestaan in versies met directe verlichting en in versies met indirecte verlichting. Erg mooi zijn toestellen met Dartling indirecte verlichting die het licht op de muur werpen waardoor ze die muur extra gaan accentueren. Deze toestellen zorgen steeds voor een subtiele lichtbeleving en zijn bij uitstek geschikt om een ruimtelijk gevoel te scheppen en om de keuken een gezellige toets te geven. 14

15 2011 SPOTLIGHT Downlights of spotlights zijn erg populair als sfeer - en basisverlichting en uiteraard ook als accentverlichting. Deze toestellen zijn vaak erg discreet in het interieur aanwezig, wat zeker geldt Intana voor de trimless varianten, en komen dan ook vaak voor in een hedendaags interieur. Inbouwspots bestaan in verschillende vormen en afwerkingen en dienen steeds ingebouwd te worden in het plafond. Van sommige spotjes bestaat ook een opbouwvariant wat het mogelijk maakt om te gaan combineren daar waar inbouw niet mogelijk is, of gewoon om het interieur wat meer op smaak te brengen. Echter is het niet aan te raden om een keuken uitsluitend met spotlights (met nauwe bundel <36 ) te gaan verlichten omdat je dan erg veel schaduwen zal maken. Bovendien krijg je op die manier wel een goed verlichte vloer en werkblad maar blijven de muren (en kasten) eerder donker. Louter neerwaarts gericht licht verkleint bovendien de ruimte. RAILSYSTEEM Zeker bij een renovatie of in een multifunctionele keuken kan een rail- of tracksysteem erg goed van pas komen. Zo kan de rail dienen om een bestaand stroompunt te verplaatsen waardoor het Spina elbow track licht valt waar het moet vallen. Het grote voordeel van een railsysteem is dat de verlichting steeds gemakkelijk aanpasbaar is. Zowel oriënteerbare spotlights als pendelarmaturen kunnen op (één) rail bevestigd worden. Bovendien is het mogelijk om via een rail drie verschillende circuits aan te sturen, wat ideaal is om op een gemakkelijke manier verschillende sferen te scheppen. Tip: Plaats zeker geen spotlights met scherpe bundel boven het aanrecht, want deze zorgen voor gevaarlijke schaduwen. LICHTLIJN Lichtlijnen zijn lineaire verlichtingsarmaturen op basis van leds (ledstrip) of fluorescentiebuislampen die erg smal zijn waardoor ze gemakkelijk gemonteerd of ergens in een nis kunnen 2U ingewerkt worden. Deze lichtlijn kan ook langs een wand gebruikt worden waarbij het resultaat een subtiel licht is dat langs de wand strijkt (vb. bovenaan tegen de spatwand). Lichtlijnen kunnen aan het oog onttrokken worden door hen in een uitsparing in te werken, waardoor het licht discreet in de keuken valt. De lichtlijnen kunnen meestal op een gewenste maat gemaakt worden, zodat je steeds voldoende licht op de beoogde plaats kan bekomen. Lichtlijnen worden ook erg vaak gebruikt om bepaalde vormen in de architectuur te gaan accentueren of om een zone af te bakenen met licht. Tip: Kies bij een keukeneiland voor en lichtlijn met dezelfde lengte als de lengte van de tafel om zo tot een mooi en rustig geheel te komen. 15

16 Richtbare inbouwspots als algemene verlichting en om zaken extra uit te lichten Diffuse verlichting als werkverlichting boven het aanrecht 16

17 2011 Pendelarmaturen zorgen voor extra gezelligheid en creëren een aparte zone Lichtlijn langs de wand zorgt voor functioneel strijklicht 17

18 18

19 2011 Algemene verlichting De basisverlichting kan bestaan uit verschillende types verlichting. Zo kan dit een diffuse lichtbron zijn of spotlights als de sfeer primeert. Een andere mogelijkheid is om te werken met indirecte verlichting die bovenop de kasten geplaatst wordt. Als de keuken ook als leefruimte gebruikt wordt, kunnen geschikte pendelarmaturen ook als algemene verlichting in aanmerking komen. Denk bij de algemene verlichting zeker ook aan ledverlichting, want deze verlichting heeft de langste levensduur en is bovendien uitermate zuinig. Om een aangename sfeer te bekomen, is het steeds beter om te werken met verschillende lichtpunten met een lagere lichtsterkte dan met slechts enkele lichtpunten met een hoge lichtsterkte. Aanvullend aan de algemene verlichting kan ook een muur uitgelicht worden door middel van strijklicht of een aantal goed richtbare inbouwspots, of door inbouwspots met asymmetrische reflector. Uiteraard is de grens tussen algemene verlichting en sfeerverlichting op die manier wat aan het vervagen. TIPS Rust de basisverlichting uit met een dimmer zodat je de lichtsterkte naar believen kan regelen. Indirecte verlichting bovenop de keukenkasten verhoogt optisch het plafond. 19

20 20

21 Verlichting werkblad Om voldoende licht te hebben bij het koken volstaat de basisverlichting in de meeste gevallen niet; hiervoor hebben we specifieke werkverlichting nodig. De verlichting van het werkblad is erg belangrijk en moet functionele verlichting zijn want het snijden van groenten en fruit met een scherp mes, controleren of de pan de juiste temperatuur heeft, een recept bestuderen, schoonmaken van de kookpotten,... vereist nu eenmaal de juiste verlichting. Belangrijk bij werkverlichting is dat deze voldoende diffuus is, maar toch niet verblindend en dat ze bovendien voldoende lichtsterkte biedt. Bij grotere oppervlaktes zijn dan ook meerdere diffuse lichtbronnen nodig, al dan niet in één armatuur zoals bijvoorbeeld in een lange lichtlijn. TIPS: Gebruik fluorescentielampen of leds met een goede kleurweergave (Ra > 90). 21

22 22

23 2011 Verlichting kook- en waszone Uiteraard is ook de verlichting van deze zone erg belangrijk. Hou bij het bepalen van de verlichting van deze zone ook rekening met de aanpalende zones en hun functies. In de kook- en waszone kan er gewerkt worden met spotverlichting voor een warme sfeer of direct diffuus licht als deze zone ook gebruikt wordt om groenten e.d. te snijden. In sommige gevallen is het ook mogelijk om de verlichting onderaan de hangkasten te bevestigen. Zorg er dan voor dat deze verlichting niet te sterk is en dat deze voldoende diffuus is. Het beste resultaat bekom je door een diffuse, gerichte lichtbron tegen de wand te plaatsen waardoor je direct licht hebt op de kooken waszone en strijklicht via de wand. (deze wand moet dan wel voldoende reflecteren). Dampkapverlichting: er bestaan veel soorten dampkappen met reeds ingebouwde verlichting die de kookzone voldoende verlicht. Let hierbij wel steeds op want de kwaliteit van de ingebouwde verlichting kan nogal variëren. Bij twijfel, vraag steeds advies aan een lichtspecialist. TIP: Kies voor een lichtlijn met dezelfde lengte als de lengte van de kook- en waszone voor een mooi geheel. 23

24 24

25 2011 Sfeerverlichting Sfeerverlichting zorgt ervoor dat de keuken extra gezellig wordt en kan daarnaast ook dienen als ondersteuning en/of aanvulling van de basisverlichting. Deze verlichting zorgt er voor dat de keuken in een gezellige sfeer baadt als de rest van de keukenverlichting is uitgeschakeld. Dit is vooral aangewezen bij open keukens omdat de volledige keuken anders in een onaantrekkelijke, donkere hoek schuilgaat en dit kan er afstotend uitzien tegenover de rest van de leefruimte die wel verlicht is. Sfeerverlichting is zeker bij leefkeukens zinvol want deze verlichting kan een decoratief element in de keuken extra benadrukken. TIPS Sfeerverlichting kan ook dienen als oriëntatieverlichting, wat handig is om bijvoorbeeld s nachts iets uit de koelkast te halen. Zorg ervoor dat de sfeerverlichting voldoende ondergeschikt blijft aan het globale verlichtingsplan. 25

26 26

27 Kastverlichting Kastverlichting bestaat in twee soorten, beiden met dezelfde functie: het in de verf zetten van de inhoud van de kast zodat je snel en gemakkelijk datgene kan vinden wat je op dat moment nodig hebt. De verlichting kan enerzijds in de kast worden ingebouwd maar kan ook aan het plafond of onder de kast bevestigd worden. Licht in de kast kan ook fungeren als sfeerverlichting. Meestal wordt er gekozen voor een ledspot (met beperkte inbouwdiepte) of voor ledlijnen. OVERVIEW DOWNLIGHTERS WITH LIMITED INSTALLATION HEIGHT NO INTERFERENCE WITH THE VAPOUR BARRIER: IDEAL FOR SUPER ISOLATED HOUSES CUT OUT ROUND DOWNLIGHTS CUT OUT SQUARE DOWNLIGHTS TRIMLESS Min. Recessed Height Fixture Page Min. Recessed Height Fixture Page Min. Recessed Height Fixture technical info Page MINI HELAX 1W - 3W - 4,5W MINI TOMMY 1 PASCAL 110 x MINI TOMMY 1 TRIMLESS PASCAL 112 x B1 3W - 4,5W MINI TOMMY 1 BEAUFORT 110 x MINI TOMMY 1 TRIMLESS BEAUFORT 112 x MACCHIA LUX M MINI TOMMY 2 PASCAL 210 x MINI TOMMY 2 TRIMLESS PASCAL 213 x , , HELAX SML TORSION MINI TOMMY 2 BEAUFORT 210 x MINI TOMMY 2 TRIMLESS BEAUFORT 213 x , ,5 55 (70 for solid) 53 HELAX SML LEAF SIMPLON HALO TORSION (70 for solid) SIMPLON HALO LEAF SIMPLON BEAUFORT TORSION TIPS 45 (60 for solid) SIMPLON BEAUFORT LEAF Licht in glazen keukenkasten is handig en decoratief. Nadeel is wel dat de volledige inhoud zichtbaar wordt en dit komt rommelige kasten niet echt ten goede. Een ledlijn aan de onderkant van een reeks kasten kan over de volledige lengte hiervan geplaatst worden en kan bovendien perfect dienen als sfeerlicht. 27

28 28

29 2011 Lichtarchitectuur De verlichtingsarmaturen kunnen zodanig gekozen worden dat zij de architectuur van de keuken nog versterken. Zo kunnen de verlichtingsarmaturen met een zekere ritmiek ingepland worden of kan men door middel van verlichtingsprofielen de vorm van de keuken herhalen voor een extra architecturaal effect. Door leds te gebruiken in dergelijke profielen kan je alle kanten op en is het gemakkelijker om hoeken te maken zodat je de vorm van de keuken tot in de details kan nabootsen. Wanneer de verlichting volledig in de keuken geïntegreerd wordt, wordt zij als het ware een deel van de keuken zelf. TIPS Probeer steeds dezelfde vormentaal in de keuken ook toe te passen in de keuze van de armaturen. 29

30 Kwaliteit van het licht KLEURTEMPERATUUR Licht zorgt voor beleving, daarom is één van de belangrijkste zaken de kleur van het licht. De meest natuurlijke lichtkleur is uiteraard wit maar ook wit licht bestaat in vele tinten. Zo kan wit licht een eerder rode of gele tot zelfs blauwe tint hebben. Deze tint is erg belangrijk voor onze perceptie. Zo worden rode tinten veelal geassocieerd met warmte en gezelligheid, terwijl blauwe tinten eerder koel en kil overkomen. Het verschil tussen al deze tinten wordt aangeduid met de kleurtemperatuur, uitgedrukt in Kelvin (K). kaarslicht felle zon zonsopgang TL-lamp standaard daglicht 1800K 4000K 5500K 8000K 12000K 16000K 2700K gloeilamp Ledlampen, spaarlampen en halogeenlampen hebben een kleurtemperatuur tussen de 2700K en 4000K Hoe hoger de kleurtemperatuur, hoe kouder we het licht aanvoelen. Warm wit: < 3300K (typisch: 2700K & 3000K) Neutraal wit: 3300K K (typisch: 4000K) Koud wit: >5300K (typisch: 6500K) Gebruik bij een keuken met warme kleuren en afwerkingen zoals hout altijd een lichtbron met een warme kleurtemperatuur. Dit draagt namelijk extra bij aan de gezellige sfeer en de uitstraling van de keuken. Door te werken met gouden reflectoren kan de kleurtemperatuur van een lichtbron naar beneden gehaald worden, wat zorgt voor een nog warmere en gezelligere sfeer. De kleurweergave zal in dit geval wel iets minder zijn. Koud licht is geschikt als er gewerkt wordt met eerder koude materialen zoals corian en chroom. Dit is aangewezen als men de nadruk wil leggen op een hygiënische omgeving, waarbij de keuken een erg propere indruk geeft. Ga in een (leef)keuken niet hoger dan een kleurtemperatuur van 4000K, anders raakt de gezelligheid wat zoek. Het grote voordeel van een kleurtemperatuur van 4000K is dat de texturen van het voedsel perfect weergegeven worden. Men kan verschillende kleurtemperaturen in combinatie gebruiken om zo bepaalde effecten te bekomen, of om een materiaal extra te accentueren. Zorg wel steeds voor duidelijk afgebakende zones. KLEURWEERGAVE Niet alle lichtbronnen geven kleuren op dezelfde manier weer zoals we ze zouden zien in het daglicht. In het zonlicht zien wij namelijk de juiste kleuren van een voorwerp. De kleurweergave-index ligt tussen 0 en 100 waarbij 100 de kleurweergave van de zon zelf is, dus maximaal. Een hoge waarde (>80) wijst erop dat de kleuren goed worden weergegeven. Een lage waarde (<50) wijst erop dat kleurherkenning moeilijk of zelfs onmogelijk wordt. Gebruik voor de keukenverlichting dus zeker een lichtbron met een kleurweergaveindex die hoger dan ligt dan 80. Wij raden zelfs aan om als werkverlichting (aanrecht) lichtbronnen te gebruiken met een kleurweergave van meer dan

31 2011 Ledverlichting in de keuken Leds zijn helemaal niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven en zeker in de keuken is het erg zinvol om deze energiezuinige verlichting toe te passen aangezien de keuken de plaats is waar de verlichting het langst brandt. Een ander groot voordeel van ledverlichting is dat deze soort verlichting bijna geen warmte vrij geeft wat veel beter is voor het bewaren van groenten en fruit. Ledverlichting vraagt ook een kleinere inbouwdiepte in vergelijking met de traditionele lichtbronnen, zodat deze gemakkelijker in te bouwen is in en onder de keukenkasten. Zorg er steeds voor dat de kwaliteit van de gekozen ledverlichting voldoende hoog is. Denk hierbij vooral aan de lichtsterkte en kleurweergave. Zorg er ook voor dat de kleurconsistentie voldoende hoog is (SDCM kleiner of gelijk aan 3). Dit is vooral belangrijk bij witte (hoogglans) keukens. De kleurtemperatuur van ledverlichting is beschikbaar in verschillende soorten, kies dan ook de kleurtemperatuur die bij de keuken past. 2700K Houttinten Romantisch, gezellig 3000K Moderne Hedendaagse keuken Warme sfeer 4000K Corian, inox Hygiënische, cleane sfeer Belangrijkste voordelen van ledverlichting: Onbreekbaar Zeer lange levensduur Energiezuinig Aanraakbaar (geen grote warmteafgifte) Compact Uitgebreid aanbod TIPS Bij toestellen in de keuken nestelt zich gemakkelijk een laag vuil op de armaturen. Kies daarom voor ledtoestellen met een gesloten behuizing (IP43 of hoger) want deze toestellen zijn gemakkelijker te reinigen. 31

32 Joos de ter Beerstlaan Pittem Belgium T +32 (0) F +32 (0) info@tal-lighting.com